Ομαδική εργασία για τη Λογοτεχνία Α Λυκείου Τα φύλα στη Λογοτεχνία

1. 1Ο
ΛΥΚΕΙΟ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΜΑΘΗΜΑ : ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
ΤΜΗΜΑ : Α2
ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ : ΔΕΜΟΙΡΑΚΟΥ ΜΑΡΙΑ
ΜΑΘΗΤΕΣ : ΚΡΕΒΒΑΤΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ
ΚΟΥΛΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ
ΚΑΤΣΙΧΤΗΣ ΗΛΙΑΣ (Π)
ΚΑΨΑΛΑΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΚΑΤΣΙΧΤΗΣ ΗΛΙΑΣ (Δ)
Θέμα εργασίας : Τα έθιμα του γάμου, το «προξενιό» και η
«προίκα».
Ανδρέας Λασκαράτος, «Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς»
1. Ο Λασκαράτος διακρίθηκε στη σάτιρα (την κοινωνική
κριτική) και αφορίστηκε από την Εκκλησία. Να αιτιολογήσετε
τη θέση αυτή με στοιχεία που αναδεικνύονται από το
κείμενο.
Ο Ανδρέας Λασκαράτος το 1856 έγραψε «Τα μυστήρια της
Κεφαλονιάς» ένα από τα πιο γνωστά του έργα. Στο έργο του
σατιρίζει τις προλήψεις, τις κοινωνικές συμβάσεις, τις
δεισιδαιμονίες, αλλά και τη διαφθορά του κλήρου. Μέσα στο
βιβλίο του καταλύει τα τότε στερεότυπα που υπήρχαν. «Τα
μυστήρια της Κεφαλονιάς» προκάλεσαν μεγάλες αντιδράσεις
οι οποίες κατέληξαν στον αφορισμό του από την Εκκλησία. Ο
Λασκαράτος καταφεύγει κυνηγημένος στη Ζάκυνθο αλλά στις
16 Μαρτίου του 1856 αφορίζεται και εκεί. Πάντως, λίγο πριν
πεθάνει, ο επίσκοπος της Κεφαλονιάς Γεράσιμος Δόριζας

2. «λύνει» τον αφορισμό του.
2. Ποιες είναι οι αντιλήψεις του Λασκαράτου για την αγωγή
των κοριτσιών; Να τις συγκρίνετε με τις σύγχρονες
αντιλήψεις.
Σύμφωνα με τον Λασκαράτο, εκείνη την εποχή οι κοπέλες
ήθελαν να ξεφύγουν από το καταπιεστικό περιβάλλον της
οικογένειάς τους που τις ανάγκαζε να φέρονται σαν δούλες.
Όλοι έδιναν βάσει στην προίκα του κοριτσιού και ιδιαίτερα οι
γαμπροί που παρουσιάζονται σαν προικοθήρες. Ο Λασκαράτος
όμως στο κείμενο του παραθέτει τις ιδέες του, οι οποίες είναι
αυτόθετες με τα στερεότυπα και τις παλιομοδίτικες αντιλήψεις
που επικρατούν. Έτσι λοιπόν σύμφωνα με τον συγγραφέα οι
γονείς θα έπρεπε να αντιμετωπίζουν τις κόρες τους με αγάπη
και σεβασμό. Με αυτό τον τρόπο, οι κοπέλες θα ανέπτυσσαν
το πνεύμα τους και θα είχαν τη δυνατότητα να εκφράσουν
ελεύθερα την γνώμη τους. Έτσι θα μπορούσαν να κρίνουν
ποιος είναι ο κατάλληλος άντρας που θα τους παρείχε τα
απαραίτητα και δεν θα τις ήθελε μόνο για την προίκα τους
αλλά για το χαρακτήρα και την μόρφωσή τους.
Αν συγκρίνουμε τις αντιλήψεις του Λασκαράτου με αυτές της
σύγχρονης εποχής θα παρατηρήσουμε ότι συμπίπτουν σε
πολλά σημεία. Όπως βλέπουμε και από το συγγραφέα αλλά
και από τη δική μας εποχή, δίνεται μεγαλύτερη βαρύτητα στη
μόρφωση και στον εσωτερικό κόσμο της κοπέλας. Τώρα πια
δεν παίζει κανένα ρόλο η προίκα και δεν είναι απαραίτητη η
ύπαρξη της για να γίνει ένας γάμος.
3. Ποιες αντιλήψεις κι έθιμα που αφορούν την γυναίκα
εντοπίζετε στο κείμενο;

3. Σύμφωνα με το κείμενο, η γυναίκα θεωρούνταν κατώτερο ον
από τον άνδρα. Όταν επρόκειτο να παντρευτεί δεν τη
ρωτούσαν για τίποτα και μόνο ο άνδρας αποφάσιζε για αυτή.
Όταν παντρευόταν έκανε όλες τις δουλειές του σπιτιού και δεν
συμμετείχε στα κοινά αλλά και στο πατρικό της η κατάσταση
ήταν ίδια. Οι αντιλήψεις και τα στερεότυπα εκείνης της εποχής
ήταν ότι η γυναίκα ήταν ένα πράγμα. Ο Λασκαράτος όλα αυτά
δεν τα πίστευε.
4. Φτιάξτε ένα μικρό αφιέρωμα στον Ανδρέα Λασκαράτο. Το
κείμενο σας να παρουσιάζει :
α) ένα σύντομο βιογραφικό του
β) τη μαχητική προσωπικότητά του
γ) τις απόψεις του για τη γυναίκα, το γάμο και την κοινωνία
της εποχής του, όπως απεικονίζονται στα Μυστήρια της
Κεφαλονιάς και στο έργο του συνολικά.
(Εμπλουτίστε το αφιέρωμα με πορτραίτα του.)
Ο Ανδρέας Λασκαράτος γεννήθηκε το
1811 στο Ληξούρι και συγκεκριμένα στην εξοχική τοποθεσία
Ριτσάτα, ενώ τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε στη Σχολή του
Κάστρου. Σε ηλικία εικοσιενός ετών ο θείος του Δελαδέτσιμας
τον έγραψε στη Νομική Σχολή του Ιονίου Πανεπιστημίου
επειδή τον προόριζε για δικαστή αν και ο ίδιος επιθυμούσε να
σπουδάσει ιατρική. Από την Κέρκυρα γύρισε στην Κεφαλονιά
και εργάστηκε για κάποιο χρονικό διάστημα ως

4. πρωτοκολλητής του Ειρηνοδικείου, αλλά στη
συνέχεια παραιτήθηκε και πήγε στην Πίζα και στο Παρίσι για
νομικές σπουδές. Το 1839 επέστρεψε ασκώντας μόλις για τρία
χρόνια το επάγγελμα του νομικού. Ο Λασκαράτος υπήρξε
μαθητής του Ανδρέα Κάλβου, ενώ γνώρισε και τον Διονύσιο
Σολωμό. Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και την ποίηση,
ενώ είναι επίσης γνωστός ως λιβελογράφος. Ήταν παντρεμένος
με την Πηνελόπη Κοργιαλένειου, με την οποία απέκτησε δύο
γιους και εφτά κόρες. Μερικά από τα κυριότερα έργα του είναι
τα εξής: «Στιχουργήματα», «Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς»,
«Ιδού ο άνθρωπος ή ανθρώπινοι χαρακτήρες», «ποιήματα και
ανέκδοτα», «Οι καταδρομές μου εξαιτίας του Λύχνου»,
«Απόκριση στον αφορισμό» και «Αυτοβιογραφία». Τέλος,
πέθανε στο Αργοστόλι στις 24 Ιουλίου 1901 ύστερα από τους
διωγμούς που υπέστη, αλλά το έργο του παραμένει διαχρονικό
μέχρι σήμερα.
Σχετικά με το κείμενο «Τα μυστήρια της
Κεφαλονιάς», καταγράφει με παραστατικό τρόπο την

5. εξαιρετικά δεινή κατάσταση που βιώνει μία νεαρή γυναίκα και
τονίζει ότι η βασική αιτία των δυσκολιών που αντιμετωπίζει
μία γυναίκα είναι η ανάγκη διασφάλισης της προίκας της, την
οποία θέλουν και προσπαθούν να την εξοικονομήσουν εις
βάρος του κοριτσιού τους. Στην σύγχρονη εποχή μας, έχουν
αλλάξει πολλά και οι συνθήκες που καλούνται να
αντιμετωπίσουν οι νέες γυναίκες είναι πλέον τελείως
διαφορετικές. Πλέον οι γυναίκες σπουδάζουν, εργάζονται κι
έχουν την δυνατότητα να διαμορφώσουν αυτόνομα την
προσωπικότητα και το μέλλον τους. Είναι οι ίδιες υπεύθυνες
για τις σημαντικές επιλογές της ζωής τους και ο γάμος
προκύπτει μόνο ύστερα από δική τους επιθυμία, όταν οι ίδιες
θεωρήσουν πως είναι έτοιμες για μια τέτοια δέσμευση.