1. วัฒ นธรรมองค์ก รที่พ ึง มี
พึง ปฏิบ ัต ิ คือ วิน ัย ดี
เกราะ มีค วามตั้ง ใจเป็น กำา ลัง มีป ัญ ญา
1

2. วิน ัย ในชีว ิต ประจำา วัน
- กฎระเบียบข้อบังคับใน - พระวินัยในพระพุทธ
โรงเรียน
ศาสนา
บริษัท ห้างร้าน
- กฎหมาย
- ศีล 5 ศีล 8 ศีล 227
- กฎกติกามารยาท
- วินัยการเงิน การคลัง ของ จรรยาบรรณ
ประเทศ
- วัฒนธรรมประเพณีท้อง
- วัฒนธรรมองค์กร
ถิ่น
2

3. ความสำา คัญ ของวิน ัย
วิน ัย คือ อะไร ?
ระเบียบสำาหรับกำากับความประพฤติให้เป็นแบบแผน
อันหนึงอันเดียวกัน
่
ความสำา คัญ ของวิน ย
ั
1. วินย จะสร้างความตั้งใจ แล้วเกิดปัญญาในที่สุด
ั
ตัวอย่าง เรากำาหนดตัวเอง
ว่ายรระวังที่จะไม่เวินยตัวเอง จากนันเราก็จะตังใจ
ั
้
้
เพีจะไม่โกหกเป็น ผลอพูด
โกหก เผลอไปก็ดึงสติเข้ามาเริ่มใหม่ คราวหนึงเห็น
่
คนวิ่งมา คิดว่าคงไม่ดี
เดียวตำารวจคงมาแล้วจะถามเรา เขาก็จะถามเราว่3า
๋
เห็นคนที่วิ่งผ่านไปหรือ

4. ความสำา คัญ ของวิน ัย (ต่อ
2. วินัย สร้างความน่าเคารพนับถือ
- ตัวอย่าง พราหมณ์คเป็น ่งไม่แน่ใจว่าพระราชาเชือ
นหนึ
่
เขาที่เขาเป็นเขา หรือ
เพราะเขารัยามเห็นตอน ) กันแน่ เขาเลยหยิบโน่น
กษาศีล (วินัย
หยิบนี่ในวัง
แรก ๆ ก็พอทน พอเห็ถาม ย ๆ ก็ทนไม่ไหว จึงแจ้ง
นบ่อ
พระราชา พระราชาจึง
ว่าอาจารย์ทำาไมจึซึเป็นแบบนี้ พราหมณ์ก็เลยบอก
ง ่ง
ความจริงให้ทราบ
แน่นอนคนเขานับถือที่ศีล
3. วินัยเป็นเครื่องมือที่นำาความรู้ลงสูการปฏิบติที่เป็นเลิศ
่
ั
- วินัยเป็นงาน และ นข้อพึงปฏิบติที่มงสูความเป็นเลิศ
กฎทอง เป็
ั
ุ่ ่
ในการทำา
การดำารงชีาเร็จ นเครื่องมือในการบรรลุเป้า
วิต เป็
หมายความสำ
4

5. แบบจำา ลองวิน ัย : แก้ว นำ้า
นำ้า คือ อะไร ?
H2O, Water, นำ้า, ปัจจัยสี่
จะเป็นอะไรก็ช่างฉันจะดื่ม
จงพิจ ารณาแก้ว นำ้า
นำ้าไหล
ลงจาก
ทีสูง่า ่ท้า
่ ากนำ ี่
สู
การใช้ป ระโยชน์จ ตำ
อยู่
ใน
แก้ว
ต้อ งบัง คับ นำ้า จึง จะใช้
ประโยชน์จ ากนำ้า ได้
ดูดเข้าปาก
เป็นแรง
ใช้ปากดูดหลอด
บังคับ ทำาให้แรง
ดูดนำ้าชนะ
แรงโน้มถ่วงของ
โลกได้
รินนำ้า เหยือก
ลงสู่แก้ว
ยกแก้ว เข้าสู่ปาก จากปาก
ผ่าน
5
หลอดอาหาร ไหลลงสู่
ตัวกรอบทีบังคับนำ้าทังหลาย ก็
่
เปรียบเสมือน ้
กระเพาะอาหาร ,

6. ชีว ต คนก็เ หมือ นนำ้า
ิ
มีแ นวโน้ม ทีไ หลลงสู่ท ี่ต ำ่า
่
การไหล
ของนำ้า
คนอยู่ในกรอบจะเป็น
ผู้นำาได้ ไม่ใช่ถูกขัง
ก่อ กวนในทีป ระชุม
่
รบกวนการพ
รบกวนคนฟัง ทีส นใจ แสดงว่า คุณ ไม
่
การปล่อยไปอย่างนีไม่
้ ในกรอบ
สามารถใช้
สธผู้ใหญ่
เหมือนแก้ว
ประโยชน์อะไรจากจิตคนได้ ปฏิเปฏิเสธนำ้า
เกิด เป็น คนต้อ งมีก รอบ
หรือนำ้าปฏิเสธแก้ว
ผูใหญ่, ครู ชอบบังคับนักเรียน ปฏิเสธวินัย ก็เหมือนปฏิเสธ
้
ความเจริญ
จูจี้จุกจิก น่ารำาคาญ น่าเบื่อ
้
ตัว
6
เรา

7. วิน ัย ที่ด ีเ กิด จากอะไร ?
เห็นดี
วินัยพ่อแม่
วินยทีดีเกิดจาก กาย-วาจา-ใจ วินัยครู
ั ่
วินยทีเกิดจากภายนอกบังคับ จะ ควบคุม
ั ่
ถูก บัง คับ
ตนเองด้ว ย ใจดีจากปัจ จัย
ม่ดีเพราะถูกบังคับ
ทำาดี
ตัว เอง
ภายนอก
จงรักษาวินยด้วยตัวเองจึงจะดี
ั
ม่ใช่เพราะพ่อแม่ ครูบาอาจารย์
บังคับ
พูดั ดี ่ วิี น ย โรงเรี มบู วินัย
วิน ย ทีด วินัยทีไ ม่สยน ร ณ์แ บบ
ั ่
กฎหมาย
บัง คับ ใคร ๆ ที่ไ หนเล่า
บัง คับ
ตัว เราจะดีง คับ ใคร ๆ ในโลกา บัง คับ
บั ก ว่า
7

8. ทดลองบัง คับ ตัว เองสร้า งวิน ัย
วิน ัย ด้า นกาย
เลิกนิสัยการแต่งกาย : ใช้เครื่องสำาอาง นุงสั้น สายเดี่ยว
่
สร้างนิสัยรักเรียน ตังใจฟัง
ทำาใจสงบไม่ร้อนรน ้ : ทดลอง ไม่คุยไม่นั่งขยุกขยิก
ดื่ม นำ้า เป๊ป ซี่
โคล่
: ใส่ใจรอบข้าง มีเหตุมีผล า
อร่อ ยกว่า
: เทียวเดินห้าง
่
นำ้า ธรรมดา
วิน ัย ด้า นกิน
เลิกนิส? กินไม่ดี KFC : ไม่อยากกินพิซซ่ใช่หเพราะผิด
ัย ไม่กนไก่
าฮัท รือ ไม่ ?
สาหัส
ิ
วิน ัย ด้า นใจ
สร้างนิสัยใฝ่รู้
เลิกนิสัยไม่ดี
ไม่กินนำ้าอัดลม เพราะต้องเป็นทาสต่าง
ชาติ
สร้างนิสัยกินดี
: มากินนำ้ามะพร้าว อยู่ในไทยดีกว่า
สุขภาพก็ดีด้วย
8
วิน ัย ด้า นการอยู่

9. พิจ ารณาตัว เองเพื่อ สร้า งนิส ัย
ดื่ม นำ้า อัด ลมทำา ไม ?
พฤติก รรมไม่ด ีข องสาววัย รุ่น
ม่สั่งห้ามดื่มนำ้าอัดลมเพราะอะไรชอบเที่ยวแถวสยาม ห้างใหญ่ ๆ
- 3 สิ่งที ิ
ครสอนว่าไม่ดีต่อสุขภาพ ง่ายต่อการ ่ปดแล้วงาม เปิดเผยไม่งาม
1) ร่างกายผู้หญิง
ป็นเบาหวาน ไตทำางานหนัก
2) มนต์ของพราหมณ์
ห็นโทษแล้วหรือยัง
3) มิจฉาทิฐิ (ความหลงผิดหรือ
ห็นแล้วจะเปลี่ยนนิสยหรือเปล่า
ั
ความโง่)
ใครสอนบ้าง ใครเชื่อ ตามกี่คน
- ทำาไมจึงคิดว่าโชว์ดีกว่าป
รูสอนหรือเปล่า
- เชือกี่คน ทำาตามกี่คน
่
สิง ที่ห ้า มเข้า ใกล้ 4 อย่า ง
่
ยางอาย ชายไม่ม ส ัจ จะ พระไม่ม ศ ีล หิน ไม่ย
ี
ี
ย างอาย
ี
9

10. นคนต้อ งใช้ป ัญ ญามากกว่า สัญ ชา
สัต ว์ สัญ ชาตญาณ
ขาด
ปัญ ญา
คน สัญ ชาตญาณ ญาญาณ
ปัญ
ความโกรธจากอวิชชา
ความโกรธทาง
ควบคุม
ปัญญาดี ก็ทำาให้เรียนเก่ง เป็นคน
10

11. วิน ัย อ่อ นน้อ มถ่อ มตน
เหล็กก่อสร้าง
ตัวยืน
จงทำาตัวเหมือนลวดผูก
ลวดผูกเหล็ก เหล็กที่จะ
เหล็กคัด
ปลอก
เอามาทำาโครงเหล็กห่อ
หุ้มด้วย
คอนกรีตแล้วเอาไปทำา
เสาทำาคานได้
11

12. มั่น ด้ว ยสมาธิจ ะรัก ษาวิน ัย
สมาธิเป็นสากล ใช้ได้กับทุกศาสนา
ไม่เป็นของศาสนาใดศาสนาหนึ่ง แต่วิธการ
ี
ปฏิบัติสมาธิอาจมีเจ้าของกำาหนดขึน
้
จงหัดฝึกฝืนใจตัวเองในการนั่งสมาธิ
สร้างนิสัยความอดทน
ชนะใจตนเองจากความเมื่อยล้าและ
12

13. าสูก รอบแห่ง วิน ัย จากแบบจำา ลอ
่
กรอบใหม่
ใหญ่มา
จับ
ไก่
เลี้ย ง
ปล่อยได้
เลย แต่
ระวังความ
กรอบใหม่ใ หญ่ก ว่า กรอบเดิม เคว้งคว้าง
เกรงกลัว
ไก่
กรอบใหม่เ ล็ก กว่า กรอบเดิม
ปล่อ ย
กรอบใหม่
เล็ก
การ
สร้างบรรยากาศ
13

14. ารสร้า งนิส ัย เพื่อ รัก ษาวิน
- มีศูนย์ยดเหนี่ยวจิตใจ
ึ
เช่น เพื่อ
- มีเครื่องเตือนสติตลอด
เวลา
ลูกเมีย หน้าที่การงาน
ฯลฯ
- เข้าจิตตน ทำาให้ใจรัก
- ทำาซำ้า ๆ ฟังบ่อย ๆ
- อธิษฐานจิต หรือ สาบาน
- ทำาเป็นเกมลับสมอง
ตน
- มีกรอบให้เดิน
- ศรัทธาที่จะทำา
- หาแบบอย่างบุคคล
- พิจารณาโทษแห่งการ
ไม่รักษาวินัย
14

15. กระบวนการสร้า งวิน ัย
-1.สร้างแนวคิดใหม่ (สร้างศรัทธา นิสัยใหม่ทจะส่งเสริม ข้อดี
ี่
และข้อเสียจากนิสัยทีไม่ดี)
่
-2.สนับสนุนให้คิด (การเปลี่ยนแปลงเป็นธรรมดา ใช้ความพอดี
ยกตัวอย่างตัวเอง)
-3.ฝึกวิพากษ์ (เล่าตัวอย่าง แล้ววิจารณ์ นิสัยต่างๆ ในชีวิตจริง
และตัวละคร)
-4.ลงมือทำา (ละลายพฤติกรรม ทำาบ่อยๆ จนชิน)
-5.ให้ยดมันในสัจจะ (ปฎิญาณตน สร้างกฎเอง ปฎิบัติเอง เพลง
ึ ่
คำาขวัญ)
-6.ทำาให้อยูในวิถีชีวิต (ฝึกสติรักษานิสัยนันๆ ในชีวิตประจำา
่
้
วัน )
15

16. คุม วิน ัย ลูก น้อ งอย่า งไร
-
สร้า ง
ศรัท ธา
กระตุ้น ให้ค ิด
พูดบ่อยๆ
- ใช้เพือนสอดส่อง (เบิ้ลกันเอง)
่
- ใช้สายลับ
Believe
คัด เลือ กนิส ัย
Selection
ลองทำา ดู
- วิจารณ์กรณีตัวอย่างให้เห็น
ทำา ให้จ ำา ได้ฝ ัง ใจ
- ใช้เทคโนโลยีตรวจสอบ (โปรแกรม ส ัย สร้า งวิถ ี
วางนิ
ตรวจจับ)
ชีว ืต
- สังคมประนาม
- ทำาโทษคนฝ่าฝืน เชียร์คนทำาดี
- ใช้บทละครล้อเลียน
-
ตอกยำ้า จนเป็น
นิส ัย
สื่อ สารขยายผล
เป็น
วัฒ นธรรมองค์
รัก ษาวัฒ นธรรม
องค์ก รไว้
กระบวนการสร้า งวัฒ นธรรมองค์ก ร
Thinking
Doing
Embedding
Life Ways
Repeating
Expand
Maintain
16

17. น๊อ ตคลาย
- น๊อตนั้นตอนแรกก็ขัน - น๊อตที่ขึ้นสนิมนั้น หาก
ไว้ตึง เหมือนวินัยที่เริ่ม เราลองขันให้แน่นขึ้น
แรกก็เข้มงวด
อาจขันไม่เข้า หรืออาจ
ขาดได้ เหมือนวินัยที่ใช้
- พอน๊อตนั้นใช้ไปนานๆ กับคนแก่วัดก็ยอมต่อต้าน
่
ก็จะพบว่าน๊อตเริ่มคลาย ไม่ยอมให้ขัน
ออก เนื่องจากการสัน
่
- น๊อตนั้นถ้าจะขันให้งาย
สะเทือนหรือการถูก
่
กระแทกจากการใช้งาน ก็ต้องมีการหล่อลื่นกันบ้าง
เหมือนวินัยเมื่อใช้นานๆ เพื่อให้ลดแรงเสียดทาน
ก็เริ่มชินแก่วัด ก็ลองทำา หรือล้างสนิม การสร้าง
ผิดบ้าง ก็ไม่มใครเห็น
ี
วินัยก็เช่นกันต้องมีรางวัล
17

18. ชีว ต ต้อ งเปลีย นแปลง
ิ
่
เปลี่ยนแปลงชีวิตจากไม่ดี
มีปัญหา
ดี
ไม่มีปัญหา
- ผู้หญิงก็สามารถยกโต๊ะ เก้าอี้ได้ หัดพึงตนเอง
่
- การตรึงให้ผฟัง
ู้
อย่างไร ?
ฟังอย่างสนใจ ทำา
วินยทีดีจะสร้างปัญญา(มรรควิธี) การรักษา
ั ่
วินยทีตึงจัด อาจสกัดกันปํญญา และแนวคิด
ั ่
้
สร้างสรรค์ (ศีลลัมพตปรามาส)
18

19. นตรายที่เ กิด จากการขาด
- ทำาผิดกฎจราจร เกิด
อุบติเหตุ
ั
ถูกตำารวจจับ
- ผู้หญิงที่ทำาผิดจารีต
ประเพณีจะ
ถูกประณามจากสังคม
- หากเป็นทหารผิดวินัยก็จะ
ถูกทำาโทษ
- หากเป็นกองทัพก็อาจแพ้
สงครามได้
- หากเป็นโรงงาน
นิวเคลียร์ก็จะ
กระทบต่อโลก
- หากเป็นห้องผ่าตัดก็
ทำาให้คนไข้
ติดเชื้อตาย
- หากเป็นประเทศ ขาด
วินัยด้าน
การเงินการคลัง ก็จะ
ทำาให้เกิด
19

20. าสร้า งวิน ัย สู่ช ีว ิต ที่ส ดใสกัน
- พระที่รักษาวินัย ก็จะเข้าสู่อรหันต์ได้งาย
่
- มีวินัยในการกินก็จะทำาให้สุขภาพดี อายุ
ยืนยาว
- ทหารที่มวินัย พนักงานที่มีวินัย ก็มีโอกาส
ี
ชนะข้าศึกหรือคู่แข่งได้
- เป็นพยาบาล วินัยก็จะทำาให้คนไข้ศรัทธา
มั่นใจ มาหาบ่อย ๆ
โรงพยาบาลก็จะเจริญขึน
้
- เป็นนักเรียนไม่มวินัย โดดเรียนบ่อย ก็จะ
ี
กลายเป็นนักเลงหมด
20

21. สร้างวินัยสูชวิตทีสดใส ควร
่ ี
่
ศึกษาพื้นฐานเพิ่มเติม ดังนี้
• พรหมวิหาร 4
• 7 Habits
• บริโภคนิยม
• พึงพาตนเอง
่
• หลักการแก้
ปัญหา
• กระบวนการ
เรียนรู้
• พืนฐานการ
้
บริหาร
21

22. 22