Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620 Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van Luận văn thạc sĩ ngành luật: Nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự ở Thái Bình, cho các bạn tham khảo làm đề tài nghiên cứu

1. ®¹i häc quèc gia hµ néi
khoa luËt
vò v¨n tuyªn
n©ng cao hiÖu qu¶
thi hµnh ¸n d©n sù ë th¸i b×nh
luËn v¨n th¹c sÜ luËt häc
Hµ néi – 2015

2. ®¹i häc quèc gia hµ néi
khoa luËt
vò v¨n tuyªn
n©ng cao hiÖu qu¶
thi hµnh ¸n d©n sù ë th¸i b×nh
Chuyªn ngµnh: LuËt d©n sù và tè tông d©n sù
M· sè: 60 38 01 03
luËn v¨n th¹c sÜ luËt häc
Ng-êi h-íng dÉn khoa häc: TS. Bïi ThÞ HuyÒn
Hµ néi – 2015

3. LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên
cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu, ví dụ và
trích dẫn trong luận văn đảm bảo độ tin cậy, chính
xác và trung thực. Những kết luận khoa học của
luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kỳ
công trình nào khác.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Vũ Văn Tuyên

4. MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt
Danh mục các bảng
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chƣơng 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO HIỆU
QUẢ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ ......................................................... 8
1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH
ÁN DÂN SỰ........................................................................................... 8
1.2. CÁC YÊU CẦU VỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ .....12
1.2.1. Thi hành án đúng hạn..........................................................................12
1.2.2. Thi hành án đúng thủ tục ....................................................................14
1.2.3. Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của đƣơng sự, ngƣời có quyền
lợi nghĩa vụ liên quan trong thi hành án dân sự..................................18
1.3. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN VIỆC NÂNG CAO HIỆU QUẢ
CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ ...................................................20
1.3.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy cơ quan thi hành án; cán bộ thi hành án ............20
1.3.2. Ý thức pháp luật của ngƣời dân..........................................................20
1.3.3. Sự phối kết hợp của các tổ chức trong thi hành án.............................22
1.3.4. Đồng bộ, phù hợp giữa pháp luật thi hành án với pháp luật khác...............25
1.3.5. Sự phối hợp của ban chỉ đạo, chính quyền các cấp............................26
1.3.6. Chất lƣợng bản án, quyết định của Tòa án .........................................26
1.3.7. Cơ chế quản lý thông tin về thu nhập, tài sản của ngƣời phải thi
hành án................................................................................................27

5. 1.3.8. Tính chất phức tạp của vụ việc...........................................................28
1.4. CƠ SỞ CỦA VIỆC NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ....29
1.4.1. Cơ sở lý luận của việc nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự ............29
1.4.2. Cơ sở thực tiễn của nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự.................32
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1................................................................................34
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
Ở TỈNH THÁI BÌNH........................................................................35
2.1. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ ........................35
2.1.1. Kết quả thi hành án một số năm từ năm 2010 đến năm 2014 ............36
2.1.2. Tình hình tổ chức cƣỡng chế thi hành án dân sự................................37
2.1.3. Việc lập hồ sơ đề nghị xét miễn, giảm thi hành án.............................38
2.1.4. Công tác phối hợp giữa cơ quan thi hành án dân sự với Tòa án để
giải quyết những khó khăn vƣớng mắc do án tuyên không rõ,
tuyên có sai sót không thi hành đƣợc đạt kết quả cao ........................39
2.2. NHỮNG HẠN CHẾ, BẤT CẬP, KHÓ KHĂN TRONG CÔNG TÁC
THI HÀNH ÁN DÂN SỰ Ở TỈNH THÁI BÌNH ....................................40
2.2.1. Những hạn chế bất cập........................................................................40
2.2.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến thực trạng công tác thi hành án dân sự
ở tỉnh Thái Bình..................................................................................51
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2................................................................................72
Chƣơng 3: HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ THI HÀNH ÁN DÂN
SỰ VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
Ở THÁI BÌNH...................................................................................73
3.1. QUAN ĐIỂM NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ Ở
THÁI BÌNH HIỆN NAY.......................................................................73
3.2. HOÀN THIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT THI HÀNH
ÁN DÂN SỰ ........................................................................................75

6. 3.3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ Ở
THÁI BÌNH..........................................................................................82
3.3.1. Tăng cƣờng sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng và chính quyền.....82
3.3.2. Thực hiện việc tà soát, phân loại án....................................................83
3.3.3. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật thi hành án dân sự................84
3.3.4. Nâng cao chất lƣợng đội ngũ cán bộ làm công tác thi hành án
dân sự..................................................................................................87
3.3.5. Tăng cƣờng sự phối hợp giữa các cơ quan Tòa án, Viện kiểm sát,
Công an, các ngành hữu quan và cơ quan thi hành án dân sự............91
3.3.6. Nâng cao hiệu quả hoạt động của ban chỉ đạo thi hành án dân sự .....94
3.3.7. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát của thủ trƣởng
đơn vị..................................................................................................97
3.3.8. Một số giải pháp khác.........................................................................98
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3..............................................................................100
KẾT LUẬN..................................................................................................101
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...................................................103

7. DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu bảng Tên bảng Trang
Bảng 2.1: Kết quả thi hành án về việc từ 2010-2014 36
Bảng 2.2: Kết quả thi hành án về tiền từ năm 2010 - 2014 36

8. 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Thi hành án là giai đoạn tiếp nối cuối cùng của quá trình tố tụng, nếu
những phán quyết của Tòa án không đƣợc đƣa ra thi hành thì các giai đoạn
trƣớc đó của quá trình tố tụng không có ý nghĩa trên thực tế, không bảo vệ lợi
ích của Nhà nƣớc, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Chính vì vậy, Hiến pháp năm 2013 đã quy định rõ "Bản án, quyết định của Toà
án nhân dân có hiệu lực pháp luật phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn
trọng; cơ quan, tổ chức, cá nhân hữu quan phải nghiêm chỉnh chấp hành" [34].
Nhận thức tầm quan trọng của công tác thi hành án, Đảng đã đề ra
nhiều chủ trƣơng, chính sách về thi hành án dân sự nhƣ: Nghị quyết hội lần
thứ chín Ban Chấp hành Trung ƣơng đảng (khóa IX) ngày 3/2/2004 về tập
trung thực hiện tốt công tác thi hành án, nhất là thi hành án dân sự, khắc phục
cơ bản án tồn đọng kéo dài; Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24/5/2005 của Bộ
Chính trị về chiến lƣợc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam
đến năm 2010, định hƣớng đến năm 2020:
Xây dựng và hoàn thiện pháp luật về tổ chức và hoạt động
của các cơ quan Tƣ pháp phù hợp với mục tiêu định hƣớng chiến
lƣợc cải cách tƣ pháp; xác định đúng, đủ quyền năng và trách nhiệm
pháp lý cho từng cơ quan, chức danh tƣ pháp…
Cải cách mạnh mẽ các thủ tục tố tụng tƣ pháp theo hƣớng
dân chủ, bình đẳng, công khai, minh bạch, chặt chẽ nhƣng thuận
tiện đảm bảo sự tham gia và giám sát của nhân dân đối với hoạt
động tƣ pháp [26].
Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 2/05/2005 của Bộ Chính trị về chiến
lƣợc cải cách tƣ pháp đến năm 2020:

9. 2
Tổ chức các cơ quan tƣ pháp và các chế định bổ trợ tƣ pháp
hợp lý, khoa học và hiện đại về cơ cấu tổ chức và điều kiện, phƣơng
tiện làm việc; trong đó xác định Tòa án có vị trí trung tâm và xét xử
là hoạt động trọng tâm…
Từng bƣớc thực hiện xã hội hóa và quy định những hình
thức, thủ tục để giao cho tổ chức không phải là cơ quan nhà nƣớc
thực hiện một số công việc thi hành án…
Nghiên cứu chế định thừa phát lại; trƣớc mắt có thể tổ chức
thí điểm tại một số địa phƣơng, sau vài năm, trên cơ sở tổng kết
đánh giá thực tiễn sẽ có bƣớc đi tiếp theo [27].
Thể chế hóa đƣờng lối chính sách của Đảng, Ủy ban Thƣờng vụ Quốc
hội đã ban hành Pháp lệnh Thi hành án dân sự năm 1989, Pháp lệnh Thi hành
án dân sự năm 1993, Pháp lệnh Thi hành án dân sự năm 2004 và Quốc hội
khóa XII kỳ họp thứ 4 đã thông qua Luật thi hành án dân sự năm 2008 và có
hiệu lực từ ngày 1/7/2009. Do vậy công tác thi hành án dân sự trong những
năm qua đạt đƣợc một số kết quả đáng khích lệ, kết quả nổi bật nhất theo đánh
giá của Chính phủ là hệ thống cơ quan thi hành án dân sự đƣợc hình thành
trong cả nƣớc, công tác thi hành án dân sự đã đƣợc triển khai và hoạt động
bƣớc đầu có hiệu quả. Tuy nhiên, công tác thi hành án dân sự vẫn đang đứng
trƣớc những khó khăn, tồn tại, bất cập đặt ra cần đƣợc giải quyết. Hiệu quả
công tác thi hành án dân sự chƣa cao, chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu nhiệm vụ.
Theo đánh giá của Bộ Tƣ pháp trong những năm qua, mặc dù chúng ta
đã có nhiều cố gắng và đạt đƣợc những kết quả nhất định, nhƣng lƣợng án
chuyển kỳ sau còn nhiều mà chƣa tìm ra phƣơng án giải quyết hữu hiệu nhất.
Theo thống kê, năm 2012, các cơ quan thi hành án dân sự trong cả nƣớc thụ lý
642.885 việc, tăng 10.340 việc đã thi hành xong 395.284 việc, tăng 15.384
việc (4,1%) so với năm 2011; đạt tỷ lệ 88,58%. Tổng số tiền phải thi hành là

10. 3
43.219 tỷ đồng, đã thi hành đƣợc 10.344 tỷ đồng đạt tỷ lệ 76,97%[40]. Mặc
dù số việc và tiền thi hành xong vƣợt chỉ tiêu đề ra nhƣng số lƣợng việc
chuyển kỳ sau nhiều (229.000 việc với số tiền trên 28 nghìn tỷ đồng). Hầu hết
trong số đó là những trƣờng hợp ngƣời phải thi hành án bị tuyên phạt tù nhiều
năm, tù chung thân, hoặc không có tài sản để thi hành án. Nhiều vụ việc có
giá trị thi hành án nhỏ, nhƣng nếu tính chi phí thực tế mà cơ quan thi hành án
phải bỏ ra để tổ chức thi hành án còn lớn hơn nhiều lần giá trị phải thi hành.
Nguyên nhân của kết quả trên là do nhiều tổ chức cá nhân và ngay cả các cấp
chính quyền cũng thƣờng coi tổ chức thi hành án dân sự là việc riêng của hệ
thống cơ quan thi hành án thuộc Bộ Tƣ pháp, thậm chí, một số ủy ban nhân
dân là đối tƣợng bị thi hành án còn không tự giác thi hành hoặc cố tình trì
hoãn việc thực hiện nghĩa vụ thi hành án. Đây cũng là một trong những
nguyên nhân dẫn đến tình trạng án tồn chuyển kỳ sau ngày càng nhiều, dẫn
đến hiệu quả của công tác thi hành án chƣa cao.
Đối với Thái Bình, đƣợc sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Tƣ
pháp, Tổng Cục Thi hành án dân sự, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh, cấp ủy
và chính quyền các cấp, cùng với sự nỗ lực phấn đấu của đội ngũ chấp hành
viên, cán bộ, công chức trong ngành, công tác thi hành án dân sự tỉnh Thái
Bình đã đạt đƣợc những kết quả đáng khích lệ. Kết quả thi hành án từ ngày
01/10/2012 đến ngày 30/9/2013 nhƣ sau:
Tổng số việc thụ lý 6313 việc tăng 268 việc so với năm 2012 trong đó
Số việc năm trƣớc chuyển là: 2.091 việc. Số việc mới thụ lý là: 4.222 việc,
tăng 565 việc so với năm 2012 bao gồm: việc có điều kiện thi hành: 4.613
việc bằng 73%; việc chƣa có điều kiện thi hành 2700 việc bằng 27%.
Trong số việc có điều kiện thi hành, đã thi hành xong 4346/6313 đạt
92% vƣợt 4% so với chỉ tiêu. Số việc còn phải thi hành chuyển kỳ sau là:
1967 việc.

11. 4
Tổng số tiền thụ lý 236.955.606.000 đồng, tăng 86.121.939.000 đồng so
với năm 2012. Trong đó: Số tiền năm trƣớc chuyển sang là: 48.050.758.000đồng;
Số tiền mới thụ lý là: 188.904.850.000 đồng, tăng 74.517.903.000 đồng. Số
tiền có điều kiện thi hành án là: 174.934.454.000 đồng chiếm 74%.Tăng
68.208.879.000 đồng so với năm 2012.;Số việc chƣa có điều kiện thi hành là:
62.021.152.000 đồng chiếm 26%.- Kết quả đã thi hành đƣợc 105.735.547.000
đồng trong đó: Số có điều kiện giải quyết đạt tỷ lệ 60% (so với chỉ tiêu đƣợc
giao thấp 17%.); số tiền còn phải thi hành chuyển kỳ sau là: 131.220.059.000
đồng, tăng 83.169.402.000 đồng [21].
Kết quả thi hành án dân sự của Thái Bình về việc tuy đạt cao hơn so
với cùng kỳ nhƣng số việc chuyển kỳ sau tăng (1967 việc). Số tiền thu vƣợt
so với cùng kỳ nhƣng đạt tỷ lệ thấp so với chỉ tiêu đƣợc giao; số tiền chuyển
kỳ sau lớn (131.220.059.000 đồng).
Đây là vấn đề bức xúc đặt ra trong công tác thi hành án dân sự ở Thái
Bình hiện nay. Thực trạng này, một phần xuất phát từ nguyên nhân: ý thức
tuân thủ pháp luật của một bộ phận nhân dân nói chung và một số cơ quan, tổ
chức, doanh nghiệp còn yếu kém. Mặt khác, sự phối hợp giữa các cơ quan
bảo vệ pháp luật và các ngành hữu quan chƣa thống nhất, đồng bộ. Hệ thống
văn bản pháp luật về thi hành án dân sự chƣa đầy đủ, chậm đƣợc sửa đổi, bổ
sung; chế tài đối với ngƣời chây ỳ không chấp hành án còn nhẹ; đội ngũ chấp
hành viên ít về số lƣợng, trình độ không đồng đều, chuyên môn, nghiệp vụ,
kinh nghiệm còn hạn chế, chƣa kiên quyết áp dụng biện pháp cƣỡng chế...
Từ những lý do trên khẳng định cho việc lựa chọn đề tài "Nâng cao
hiệu quả thi hành án dân sự ở Thái Bình" cho luận văn tốt nghiệp của tác
giả sẽ góp phần đánh giá đƣợc thực trạng và những hạn chế, bất cập trong
công tác thi hành án dân sự ở Thái Bình để từ đó tìm ra nguyên nhân và
những giải pháp nhằm tháo gỡ những khó khăn, vƣớng mắc hiện nay.

12. 5
2. Tình hình nghiên cứu
Thi hành án là vấn đề đƣợc nhiều nhà khoa học quan tâm trong giai
đoạn xây dựng nhà nƣớc pháp quyền hiện nay, đã có nhiều công trình nghiên
cứu về thi hành án dân sự: Luận văn thạc sĩ Luật học của Trần Văn Quảng
(1996): Một số vấn đề về tổ chức và hoạt động thi hành án dân sự ở Việt Nam;
Luận văn thạc sĩ của Nguyễn Công Long (2000): Các biện pháp cưỡng chế thi
hành án dân sự. Thực tiễn áp dụng và hướng hoàn thiện; Luận văn thạc sĩ của
Lê Xuân Hồng (2001): Xã hội hóa thi hành án dân sự; Luận văn thạc sĩ của
Nguyễn Thanh Thủy (2001): Hoàn thiện pháp luật về thi hành án dân sự, Luận
văn thạc sĩ của Phan Huy Hiếu (2012): Biện pháp bảo đảm thi hành án dân sự;
Luận văn Tiến sỹ của Đặng Đình Quyền(2012) Hiệu quả áp dụng pháp luật
trong thi hành án dân sự ở Việt Nam. Ngoài ra còn có nhiều công trình, nhiều
bài báo đề cập đến các lĩnh vực của công tác thi hành án dân sự nhƣ: Để nâng
cao chất lượng công tác thi hành án của tác giả Việt Anh - Tạp chí Cộng sản,
số 10 (154) năm 2008; Luật thi hành án dân sự và những điều bất cập - Báo
Bình Thuận, số ra ngày 05/4/2010. Đây là những công trình nghiên cứu công
phu, có nhiều đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và hoàn thiện pháp luật về thi
hành án ở Việt Nam. Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu này chỉ đề cập đến
các vấn đề mang tính chung, trên phạm vi cả nƣớc còn vấn đề riêng ở tỉnh Thái
Bình thì chƣa đƣợc nghiên cứu và đề cập. Do vậy, việc lựa chọn đề tài "Nâng
cao hiệu quả thi hành án dân sự ở Thái Bình" đƣợc xem là một trong những
công trình đầu tiên nghiên cứu và đánh giá một cách tổng quát những mặt
đƣợc, những mặt hạn chế để có các giải pháp nhằm nâng cao chất công tác thi
hành án dân sự phù hợp với điều kiện của Thái Bình.
3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
3.1. Mục tiêu nghiên cứu
Làm rõ đƣợc thực trạng của công tác thi hành án dân sự ở Thái Bình
bằng việc nghiên cứu, phân tích những vụ việc cụ thể, đánh giá đƣợc những

13. 6
vƣớng mắc khó khăn hiện nay, tìm ra đƣợc nguyên nhân của những vƣớng
mắc. Trên cơ sở đó, đƣa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác
thi hành án dân sự, đảm bảo mọi bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của
Tòa án phải đƣợc đƣa ra thi hành.
3.2. Nhiệm vụ
Để đạt đƣợc mục đích trên, luận văn có nhiệm vụ giải quyết các vấn
đề chủ yếu sau:
+ Nghiên cứu một cách có hệ thống một số vấn đề lý luận về thi hành
án dân sự.
+ Đánh giá đúng đắn và toàn diện về thực trạng công tác thi hành án
dân sự trên địa bàn tỉnh Thái Bình trên cơ sở phân tích các vụ việc phức tạp,
kéo dài và những vƣớng mắc trong quá trình tổ chức thi hành án.
+ Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thi hành
án dân sự trên địa bàn tỉnh Thái Bình.
4. Phạm vi nghiên cứu
"Nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự ở Thái Bình" là một đề tài
từ thực tiễn của công tác thi hành án dân sự của tỉnh Thái Bình nhƣng có nội
dung rộng và phức tạp. Vì vậy trong khuôn khổ Luận văn thạc sĩ Luật học, tác
giả tập trung nghiên cứu những vấn đề cơ bản về thi hành án và thực trạng
công tác thi hành án dân sự ở tỉnh Thái Bình; đánh giá đúng thực trạng công
tác thi hành án dân sự tại tỉnh Thái Bình trên cơ sở đó kiến nghị một số giải
pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự ở tỉnh Thái Bình
trong những năm tiếp theo.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Luận văn đƣợc nghiên cứu trên cơ sở phƣơng pháp luận truyền thống
của chủ nghĩa Mác - Lênin đó là phƣơng pháp duy vật biện chứng và phƣơng
pháp luận duy vật lịch sử.
- Cùng với các phƣơng pháp trên, tác giả đã sử dụng các phƣơng pháp

14. 7
thu thập thông tin, số liệu; phân tích, tổng hợp và nghiên cứu thực tiễn. Đây là
các phƣơng pháp đƣợc sử dụng chủ yếu trong quá trình thực hiện đề tài.
Phƣơng pháp thu thập thông tin chủ yếu đƣợc thực hiện thông qua báo
cáo, các hồ sơ từng vụ việc thi hành án cụ thể của Cục và các Chi cục Thi hành
án dân sự trên địa bàn Thái Bình, quá trình tham gia trực tiếp giải quyết một số
vụ việc hàng ngày của bản thân tác giả; thông qua các bài viết, tạp chí… của các
tác giả trên báo chí, internet để lấy số liệu liên quan đến quá trình nghiên cứu.
Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp đƣợc sử dụng để phân tích, tổng hợp
các quy định của pháp luật về công tác thi hành án, cũng nhƣ thực tiễn áp
dụng pháp luật trong quá trình thi hành án ở Thái Bình.
6. Ý nghĩa và những điểm mới của luận văn
- Luận văn đã đƣa ra và luận giải đƣợc một số quan điểm cơ bản về
khái niệm thi hành án và thi hành án dân sự, tìm hiểu đặc điểm, bản chất của
thi hành án và thi hành án dân sự, góp phần bổ sung, làm phong phú thêm cho
hoạt động nghiên cứu khoa học về pháp luật thi hành án.
.- Từ việc đánh giá thực trạng công tác thi hành án dân sự tại tỉnh Thái
Bình, tác giả đã chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm về công tác thi hành án
dân sự đề từ đó đề xuất các giải pháp nhằm khắc phục hạn chế.
- Từ việc đánh giá thực tiễn thi hành án dân sự tại tỉnh Thái Bình, tác
giả đã phân tích những nguyên nhân và đề ra những giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả công tác thi hành án dân sự
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội
dung của luận văn gồm 3 chƣơng.
Chương 1: Một số vấn đề về lý luận về nâng cao hiệu quả thi hành án
dân sự.
Chương 2: Thực trạng công tác thi hành án dân sự ở Thái Bình.
Chương 3: Hoàn thiện pháp luật về thi hành án dân sự và giải pháp
nhằm nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự ở Thái Bình.

15. 8
Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN
VỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
1.1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM CỦA NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH
ÁN DÂN SỰ
Thi hành án dân sự xuất phát và gắn liền với hoạt động xét xử của Tòa
án. Tuy nhiên, còn có nhiều quan điểm khác nhau về thi hành án dân sự. Ý
kiến thứ nhất cho rằng, thi hành án dân sự là một dạng của hoạt động hành
chính, bởi thi hành án dân sự là hoạt động mang tính điều hành và chấp hành,
đây là đặc điểm đặc trƣng của hoạt động hành chính [2, tr. 10]. Ý kiến thứ hai
lại cho rằng, thi hành án dân sự là một dạng của hoạt động hành chính - tƣ
pháp vì thi hành án dân sự là hoạt động mang tính điều hành và chấp hành
quyết định của Tòa án. Hơn nữa, trong quá trình thi hành án dân sự còn tiến
hành các hoạt động mang tính hành chính nhƣ chứng thực bản sao giấy tờ, ủy
quyền thi hành án dân sự… Hoạt động xét xử và thi hành án là hai giai đoạn kế
tiếp nhau, không cắt khúc và gián đoạn, do đó, luôn luôn có sự gắn kết, liên
thông giữa Tòa án đã ra bản án, quyết định đó bằng việc giao cho Tòa án ra
quyết định thi hành án; cơ quan thi hành án tổ chức thi hành theo quyết định thi
hành án của Tòa án [2, tr. 10]. Ý kiến thứ ba cho rằng, thi hành án dân sự là
một dạng của hoạt động tƣ pháp vì thi hành án dân sự gắn liền với hoạt động
xét xử và do cơ quan tƣ pháp có thẩm quyền tổ chức thực hiện [2, tr. 10]. Do
vậy, việc xác định bản chất của thi hành án dân sự vẫn là vấn đề còn nhiều
tranh luận cả từ góc độ lý luận và thực tiễn. Có thể thấy, xuất phát từ các quy
định của pháp luật hiện hành và thực tiễn công tác thi hành án dân sự ở nƣớc
ta, nhiều ý kiến đồng tình với quan điểm cho rằng thi hành án dân sự là hoạt
động đặc thù của hoạt động tƣ pháp bởi những lý do sau đây:

16. 9
Thứ nhất, cơ sở của hoạt động thi hành án là các bản án, quyết định
dân sự của Tòa án; các cơ quan tham gia vào quá trình thi hành án chủ yếu là
cơ quan tƣ pháp (theo nghĩa rộng).
Thứ hai, thi hành án dân sự là giai đoạn kế tiếp sau giai đoạn xét xử, có
mối quan hệ mật thiết, đan xen với các giai đoạn tố tụng trƣớc đó. Tuy nhiên,
thi hành án lại có tính độc lập tƣơng đối thể hiện ở chỗ hoạt động này đƣợc bắt
đầu bằng quyết định của Thủ trƣởng Cơ quan thi hành án dân sự đối với thi
hành án dân sự. Những quyết định này mang tính bắt buộc chấp hành đối với
tất cả chủ thể có trách nhiệm và nghĩa vụ liên quan đến việc thi hành án.
Thứ ba, thi hành án và các giai đoạn tố tụng trƣớc đó có mối quan hệ
nhân quả với nhau. Nếu bản án, quyết định của Tòa án tuyên rõ ràng, cụ thể
thì việc thi hành án sẽ dễ dàng, nhanh chóng. Ngƣợc lại, nếu bản án, quyết
định đó không rõ ràng, không khách quan, thiếu tính khả thi sẽ gây khó khăn
cho việc thi hành án. Đồng thời, việc thi hành án nhanh chóng, kịp thời sẽ có
tác động tích cực trở lại đối với hoạt động xét xử, góp phần củng cố, tăng
cƣờng uy tín của cơ quan xét xử.
Thứ tư, bản chất của thi hành án là dạng hoạt động chấp hành nhƣng
là chấp hành phán quyết của cơ quan xét xử với các cách thức và biện pháp
khác nhau nhằm buộc ngƣời có nghĩa vụ đƣợc xác định trong bản án, quyết
định của Tòa án phải thực hiện đúng các nghĩa vụ của mình. Mục đích cuối
cùng của thi hành án là bảo đảm cho các quyết định của Tòa án đƣợc ghi
trong bản án, quyết định đƣợc thực thi trên thực tế chứ không phải là ra văn
bản áp dụng pháp luật hoặc quyết định có tính điều hành - nét đặc trƣng của
hoạt động hành chính.
Theo Từ điển Từ và ngữ Việt Nam do Nhà xuất bản Thành phố Hồ
Chí Minh xuất bản năm 1998 thì "nâng cao" đƣợc hiểu là làm cho cao hơn
trƣớc [29, tr. 1234], còn theo Đại Từ điển tiếng Việt do Nhà xuất bản Đại học

17. 10
Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh xuất bản năm 2010 thì "Nâng" đƣợc hiểu là
đƣa lên cao hoặc đƣa lên mức cao hơn [45, tr. 568]. Nhƣ vậy, có thể hiểu
"Nâng cao" là việc làm một việc hoặc một điều gì đó để đạt đƣợc kết cao hơn
mức trƣớc đó. Cũng theo Từ điển Từ và ngữ Việt Nam thì "Hiệu quả" là kết
quả chắc chắn và rõ ràng [29, tr. 837] còn theo Đại Từ điển Tiếng Việt thì
"Hiệu quả" là kết quả nhƣ yêu cầu của việc làm mang lại [45, tr. 441].
Nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự là việc bảo đảm để các
bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án phát sinh hiệu lực thực
tế trong đời sống xã hội, bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của đƣơng sự và
những ngƣời có quyền, lợi ích liên quan khác. Hoạt động thi hành án dân sự
là một nội dung của hoạt động nhà nƣớc, là một bộ phận của hoạt động tƣ
pháp, nên hoạt động thi hành án dân sự có mối quan hệ mật thiết đối với toàn
bộ hoạt động của nhà nƣớc, nhất là hoạt động tƣ pháp. Hoạt động thi hành án
dân sự mặc dù không phải là một khâu trong quá trình tố tụng của các cơ quan
tƣ pháp, nhƣng nó lại có ảnh hƣởng rất lớn đến hiệu quả hoạt động của các cơ
quan này. Nếu nhƣ hoạt động thi hành án dân sự không có hiệu quả, thì toàn
bộ kết quả hoạt động của quá trình tố tụng trƣớc đó sẽ chỉ là con số không,
thậm chí dẫn đến "nhờn" pháp luật của một bộ phận dân cƣ. Do đó, nâng cao
hiệu quả công tác thi hành án dân sự cũng là một trong những giải pháp để
đẩy mạnh cải cách tƣ pháp.
Muốn nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự trƣớc hết phải
nâng cao việc chấp hành pháp luật về thi hành án của các tầng lớp nhân dân.
Để nâng cao việc chấp hành hành pháp luật thi hành án dân sự đòi hỏi:
+ Làm chuyển biến nhận thức của các cấp ủy đảng và chính quyền về
công tác thi hành án dân sự; Thi hành án dân sự là hoạt động mang tính thực
tiễn cao, có thể nói hầu hết các hoạt động thi hành án dân sự đều đƣợc triển
khai trong thực tiễn và gắn bó chặt chẽ với cơ sở. Đồng thời, do thi hành án

18. 11
dân sự liên quan trực tiếp đến tài sản của đƣơng sự, có ảnh hƣởng không nhỏ
đến đời sống ngƣời phải thi hành án và gia đình, nên thi hành án dân sự có
liên quan đến nhiều cơ quan nhà nƣớc khác nhau nhƣ: Tòa án, Viện kiểm sát,
cơ quan thuế, Tài chính, Tài nguyên - môi trƣờng, Công an... và có tác động
lớn đến tình hình an ninh chính trị của từng địa phƣơng. Do đó, trong quá
trình tổ chức thi hành án dân sự, cơ quan thi hành án dân sự cần phải có sự
lãnh đạo, chỉ đạo phối hợp của các cấp ủy đảng và chính quyền, nếu nhƣ cấp
ủy và chính quyền địa phƣơng không coi thi hành án dân sự là việc chung và
có trách nhiệm với công tác thi hành án dân sự thì việc nâng cao hiệu quả
công tác thi hành án dân sự sẽ rất khó khăn.
+ Các cơ quan thi hành án, chấp hành viên cần phải phải tạo thuận
lợi, tránh tình trạng trì trệ, quan liêu, sách nhiễu, gây phiền hà cho các bên
đƣơng sự, ngƣời có quyền, lợi ích liên quan. Đặc biệt, phải gắn với việc đổi
mới thủ tục thi hành án, bảo đảm việc thi hành án nhanh chóng, hiệu quả,
đúng pháp luật.
+ Các cơ quan điều tra, truy tố, xét xử thực hiện đầy đủ trách nhiệm
của mình theo quy định của pháp luật trong việc áp dụng các biện pháp ngăn
chặn nhƣ kê biên, phong tỏa, tạm giữ tài sản của ngƣời phạm tội, ngăn ngừa
việc tẩu tán tài sản, thì việc thi hành án dân sự sẽ thuận lợi.
+ Để tổ chức thi hành dứt điểm các bản án khó, đối tƣợng có điều kiện
thi hành án, nhƣng cố tình chống đối, chây ỳ, đòi hỏi cơ quan thi hành án phải
áp dụng các biện pháp cƣỡng chế cần thiết. Để đảm bảo cƣỡng chế thành
công, đòi hỏi có sự phối hợp chặt chẽ, của các cơ quan hữu quan nhƣ công an,
kiểm sát, chính quyền và các tổ chức đoàn thể ở địa phƣơng; nhân dân địa
phƣơng, các cơ quan, tổ chức kinh tế có liên quan đến hoạt động thi hành án
dân sự để đảm bảo phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị vào việc thi
hành án dân sự.

19. 12
Nhƣ vậy, nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự là đề cao tinh thần
trách nhiệm của các cơ quan hữu quan trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ
của mình; đảm bảo đƣợc sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan thi hành án dân
sự với các cơ quan hữu quan trong quá trình tổ chức thi hành bản án, quyết
định có hiệu lực thi hành của Tòa án và của Trọng tài thƣơng mại từ đó phát
huy sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội vào thi hành án dân sự kịp thời, đúng
hạn, đúng thủ tục bảo vệ quyền lợi, nghĩa vụ của đƣơng sự trên cơ sở hiện
đúng đƣờng lối, chủ trƣơng của Đảng về cải cách hành chính, cải cách tƣ
pháp, xây dựng Nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân
dân, do nhân dân và vì nhân dân. Nâng cao trách nhiệm của cơ quan thi hành
án, bảo đảm các bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải
đƣợc tôn trọng, thi hành triệt để và kịp thời. Kết hợp đƣợc sức mạnh tổng hợp
của các tổ chức trong hệ thống chính trị trong giáo dục thuyết phục, hòa giải
thi hành án dân sự
1.2. CÁC YÊU CẦU VỀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
1.2.1. Thi hành án đúng hạn
Thi hành án là giai đoạn cuối cùng nhằm bảo đảm cho bản án quyết
định của Tòa án đƣợc chấp hành góp phần bảo đảm tính nghiêm minh của
pháp luật, tăng cƣờng pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo đảm quyền và lợi ích
hợp pháp của tổ chức, cá nhân và Nhà nƣớc. Với tầm quan trọng nhƣ vậy, thi
hành án có mục đích và nhiệm vụ làm cho các quyết định của Tòa án trong
các bản án, quyết định trở thành hiện thực trên thực tế góp phần bảo vệ quyền
và lợi ích hợp pháp của cá nhân, cơ quan, tổ chức và lợi ích của Nhà nƣớc.
Trong thi hành án dân sự, quyền và nghĩa vụ dân sự đƣợc xác lập, phát
sinh từ bản án, quyết định của Tòa án có thể đƣợc thực hiện bằng nhiều cách
khác nhau. Đƣơng sự có quyền thỏa thuận trực tiếp với nhau về thi hành án
dân sự, hoặc ngƣời có quyền cũng có thể từ bỏ quyền lợi của mình. Nếu các

20. 13
bên đƣơng sự tự thỏa thuận đƣợc với nhau về thi hành án, hoặc thỏa thuận từ
bỏ quyền yêu cầu thi hành án thì cơ quan thi hành án chỉ đứng ra chứng kiến
việc thỏa thuận đó và vụ việc thi hành án coi nhƣ kết thúc, sẽ không đặt ra
vấn đề cơ quan thi hành phải tổ chức thi hành. Cơ quan thi hành án dân sự chỉ
đứng ra tổ chức thi hành bản án, quyết định của Tòa án khi hai bên đƣơng sự
không tự thỏa thuận đƣợc cách thực hiện. Để tổ chức thi hành các bản án,
quyết định của Tòa án bảo vệ quyền, lợi ích của đƣơng sự và ngƣời có quyền
lợi nghĩa vụ liên quan, trong quá trình tổ chức thi hành án cơ quan thi hành án
phải tuân thủ các quy định của pháp luật về thời hạn. Thời hạn thi hành án
đƣợc pháp luật quy định từ việc tiếp nhận bản án, đơn yêu cầu thi hành án;
thời hạn ra quyết định thi hành án, thông báo thi hành án cho các đƣơng sự,
ngƣời có quyền và nghĩa vụ liên quan, Viện kiểm sát cùng cấp; quá trình xác
minh điều kiện thi hành án của ngƣời phải thi hành. Tất cả các khâu này diễn
ra trong thời gian luật định, trong thời gian pháp luật quy định ngƣời phải thi
hành án tự nguyện thi hành, chấp hành viên ấn định một khoảng thời gian
nhất định tùy thuộc vào vụ việc nhƣng không quá 15 ngày làm việc. Nếu
không tự nguyện thi hành án thì chấp hành viên áp dụng các biện pháp cƣỡng
chế thi hành án. Việc áp dụng biện pháp cƣỡng chế thi hành án cũng đòi hỏi
phải đảm bảo đúng thời hạn quy định của pháp luật.
Nhƣ vậy, thi hành án đúng hạn là việc cơ quan thi hành án tổ chức thi
hành bản án, quyết định của tòa tuân thủ các quy định của pháp luật về mặt
thời gian từ khâu nhận đơn, ra quyết định thi hành án, thông báo thi hành án,
xác minh điều kiện thi hành án, thời gian đƣơng sự tự nguyện thi hành án và
áp dụng các biện pháp cƣỡng chế. Tất cả các khâu trong quy trình thi hành án
phải đảm bảo chặt chẽ về mặt thời gian pháp luật quy định.
Việc thi hành án đúng hạn ảnh hƣởng rất quan trọng đến việc nâng cao
hiệu hiệu quả thi hành án dân sự. Thi hành án đúng hạn góp phần làm cho bản

21. 14
án quyết định của tòa đƣợc thi hành nhanh chóng, chính xác, kịp thời góp
phần hạn chế khiếu nại tố cáo của đƣơng sự trong thi hành án; đảm bảo tính
nghiêm minh của các bản án, quyết định của Tòa góp phần ổn định tình hình
an ninh trật tự, an toàn xã hội.
1.2.2. Thi hành án đúng thủ tục
Thi hành án dân sự là một khâu quyết định, tạo bƣớc chuyển mạnh mẽ
để đƣa bản án, quyết định của Tòa án hoặc các quyết định khác theo quy định
của pháp luật đƣợc thực hiện trên thực tế. Thi hành án dân sự nhằm bảo đảm
lợi ích của Nhà nƣớc, quyền, lợi ích hợp pháp của các công dân, tổ chức, bảo
vệ trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa. Điều đó có ý nghĩa lớn lao không chỉ là
lợi ích của Nhà nƣớc, của tập thể và quyền lợi hợp pháp của công dân mà nó
còn có ý nghĩa đối với sự ổn định phát triển kinh tế xã hội. Chính vì vậy Nghị
quyết Hội nghị lần thứ 9 Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng khóa IX đã chỉ ra:
"Tập trung thực hiện tốt công tác thi hành án, nhất là thi hành án dân sự,
khắc phục cơ bản tình trạng tồn đọng kéo dài" [25]. Xuất phát từ yêu cầu đó
đòi hỏi trong quá trình tổ chức thi hành án cơ quan thi hành án, chấp hành
viên phải thực hiện đúng các trình tự, thủ tục do pháp luật quy định.
Thứ nhất: Cấp, chuyển giao và giải thích bản án, quyết định.
Nhiệm vụ của thi hành án dân sự là phải chấp hành nghiêm chỉnh, kịp
thời, đúng bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Việc cấp
bản sao bản án, quyết định đúng thời gian quy định làm cơ sở để ngƣời phải
thi hành án thực hiện nghĩa vụ của mình đƣợc quy định trong bản án, quyết
định của tòa án. Đồng thời làm căn cứ để ngƣời đƣợc thi hành án thực hiện
yêu cầu thi hành án của mình. Để đảm bảo quyền lợi cho ngƣời cho ngƣời
đƣợc thi hành án, khi cấp bản sao bản án, quyết định Tòa án đồng thời giải
thích luôn cho họ biết quyền làm đơn yêu cầu thi hành án nhƣ: quyền yêu cầu
hoãn thi hành án, quyền yêu cầu không thi hành án một phần hay toàn bộ bản
án, quyết định của Tòa án.

22. 15
Trong quá trình giải quyết vụ án dân sự, tòa án chỉ ra các bản án,
quyết định còn việc đƣa ra thi hành những phán quyết đó trên thực tế nhƣ thế
nào thuộc trách nhiệm của cơ quan thi hành án. Để đảm bảo cho bản án, quyết
định của mình đã tuyên đƣợc đƣa ra thi hành ngoài thủ tục cấp bản sao bản
án, quyết định của Tòa án cho đƣơng sự, Tòa án còn có nghĩa vụ chuyển giao
bản án, quyết định cơ trong thời gian luật định để quan thi hành án chủ động
đƣa ra thi hành nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà nƣớc, quyền
và lợi ích của công dân.
Sau khi nhận đƣợc bản sao bản án, quyết định của Tòa án chuyển
giao, cơ quan thi hành án vào sổ nhận bản sao bản án, quyết định để theo dõi,
tiến hành phân loại việc, ra quyết định thi hành và giao chấp hành viên lập hồ
sơ. Đối với những phần thuộc diện chủ động thì ra quyết định thi hành. Đối
với phần theo đơn thì vào sổ theo dõi khi có đơn yêu cầu của đƣơng sự thì ra
quyết định thi hành.
Thứ hai: Yêu cầu thi hành án và thời hiệu thi hành án.
+ Yêu cầu thi hành án: Khi bản án quyết định của tòa án có hiệu lực
pháp luật phải đƣợc các đƣơng sự tự nguyện thi hành. Nếu các bên đƣơng sự
không tự nguyện thi hành thì ngƣời đƣợc thi hành án, ngƣời phải thi hành án
căn cứ vào bản án, quyết định dân sự có quyền gửi đơn đến cơ quan thi hành
án có thẩm quyền ra quyết định thi hành án. Nhƣ vậy Nhà nƣớc chỉ tham gia
vào quá trình thi hành án khi ngƣời phải thi hành án không tự nguyện thi hành
và ngƣời đƣợc thi hành án có đơn yêu cầu. Việc yêu cầu thi hành án phải
đƣợc gửi trong thời hiệu thi hành án.
+ Thời hiệu thi hành án là thời hạn ngƣời đƣợc thi hành án, ngƣời phải
thi hành án có quyền yêu cầu thi hành bản án, quyết định. Nếu trong thời hiệu
thi hành án, ngƣời đƣợc thi hành án, ngƣời phải thi hành án không yêu cầu thi
hành án thì sau đó họ không có quyền yêu cầu thi hành án nữa.

23. 16
Thứ ba: Ra quyết định thi hành án.
Để có căn cứ tổ chức thi hành bản án, quyết định của Tòa án thì trƣớc
khi tổ chức thi hành, Thủ trƣởng cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền
phải ra quyết định thi hành án làm căn cứ để tổ chức thi hành án dân sự trong
thực tiễn và giao cho chấp hành viên phụ trách lập hồ sơ thi hành. Quyết định
thi hành án là cơ sở phát sinh trách nhiệm của Chấp hành viên đối với vụ án,
cũng nhƣ các đƣơng sự phải thực hiện nghĩa vụ với nhau trong thời gian pháp
luật quy định.
Thứ tư: thông báo thi hành án.
Trong tổ chức thi hành án dân sự, việc thông báo thi hành án có ý
nghĩa rất quan trọng. Qua việc thông báo, ngƣời đƣợc thông báo biết đƣợc
quyền, nghĩa vụ thi hành án của mình để thực hiện. Do vậy để qua trình tổ
chức thi hành án đƣợc nhanh chóng, kịp thời, chính xác không vi phạm pháp
luật đòi hỏi cơ quan thi hành án dân sự phải thông báo cho các đƣơng sự,
ngƣời có quyền lợi nghĩa vụ liên quan biết để tự nguyện thi hành, đảm bảo
cho các bản án, quyết định của Tòa phát sinh hiệu lực trên thực tiễn.
Thứ năm: xác minh điều kiện thi hành án.
Thi hành án có mục đích và nhiệm vụ là làm cho các quyết định của
Tòa án trong các bản án, quyết định trở thành hiện thực trên thực tế. Tuy vậy,
điều này lại phụ thuộc rất nhiều vào khả năng thực tế ngƣời phải thi hành án
có tài sản, thu nhập để thi hành án hay không? Nói cách khác là ngƣời phải thi
hành án có điều kiện thi hành án hay không? Vì vậy, để tổ chức thi hành đƣợc
các bản án, quyết định của Tòa án thì trƣớc khi tổ chức thi hành án cần phải
làm rõ ngƣời phải thi hành án có điều kiện thi hành án hay không, tức là phải
xác minh điều kiện thi hành án của ngƣời phải thi hành án Chính vì vậy, việc
pháp luật thi hành án dân sự quy định thi hành án phải xác minh điều kiện thi
hành án là để bảo đảm việc tổ chức thi hành có hiệu quả các bản án, quyết
định của Tòa án và bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật.

24. 17
Thứ sáu: Tổ chức thi hành bản án, quyết định.
Việc đƣơng sự tự nguyện thực hiện nghĩa vụ của mình giúp cho quá
trình thi hành án đƣợc diễn ra nhanh chóng, thuận lợi đảm bảo hiệu lực của
bản án quyết định mà Tòa đã tuyên phát sinh trên thực tế. Mặt khác nó còn
tiết kiệm đƣợc tiền của công sức của Nhà nƣớc phải bỏ ra để đi xác minh điều
kiện thi hành án của ngƣời phải thi hành án. Do vậy, trong giai đoạn này đòi
hỏi chấp hành viên phải làm tốt công tác vận động thuyết phục, giáo dục để
các bên tự nguyện thi hành để tránh phải áp dụng các biện pháp cƣỡng chế.
Thứ bảy: Thủ tục trả đơn yêu cầu thi hành án.
Việc thi hành án dân sự chỉ có thể thực hiện đƣợc khi ngƣời phải thi
hành án có tài sản hoặc có thu nhập để thi hành án. Nếu ngƣời phải thi hành
án không có tài sản hoặc không có thu nhập thì họ không thể tiếp tục thi hành
án đƣợc mà phải chờ khi có tài sản thu nhập thì mới tiếp tục thi hành án. Nhƣ
vậy trả đơn yêu cầu thi hành án cho ngƣời đƣợc thi hành án cũng là cách để
ngƣời đƣợc thi hành án chủ động trong việc theo dõi điều kiện thi hành án của
ngƣời phải thi hành án, góp phần giảm tải công việc của cơ quan thi hành án
Thứ tám: miễn giảm thi hành án dân sự:
Thi hành án dân sự trƣớc hết là bảo vệ quyền và lợi ích của ngƣời
đƣợc thi hành án, do đó về nguyên tắc việc miễn, giảm thi hành án do ngƣời
đƣợc thi hành án quyết định. Để việc miễn giảm thi hành án diễn ra chính xác,
yêu cầu đặt ra là chấp hành viên, cơ quan thi hành án phải thực hiện đúng các
quy định của pháp luật về thủ tục miễn giảm từ xác minh, lập hồ sơ đề nghị,
đôn đốc. Chỉ khi nào đúng các thủ tục luật định thì cơ quan thi hành án mới
xét đề nghị cấp có thẩm quyền làm thủ tục xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành
cho ngƣời phải thi hành án.
Nhƣ vậy, Thi hành án đúng thủ tục là việc cơ quan thi hành án, chấp
hành viên trong qua trình tổ chức thi hành án phải tuân thủ nghiêm các quy

25. 18
định của pháp luật về thủ tục thi hành án từ khâu nhận đơn yêu cầu thi hành
án, ra quyết định thi hành án, thông báo thi hành án, xác minh điều kiện thi
hành án, hoãn, tạm đình chỉ, đình chỉ, kết thúc thi hành án.
Việc thi hành đúng thủ tục góp phần làm cho bản án, quyết định của
Tòa đƣợc nhanh chóng, chính xác, kịp thời, bảo đảm lợi ích của Nhà nƣớc,
quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, thể hiện tính nghiêm minh của
hệ thống pháp luật góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự xã hội của địa
phƣơng hạn chế khiếu nại tố cáo về thi hành án dân sự. Yêu cầu đặt ra đối với
thi hành đúng thủ tục là Chấp hành viên phải có bản lĩnh, đạo đức nghề nghiệp,
nắm chắc và vận dụng linh hoạt các quy định về thủ tục thi hành án dân sự.
1.2.3. Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của đƣơng sự, ngƣời có
quyền lợi nghĩa vụ liên quan trong thi hành án dân sự
Thi hành án dân sự là một quá trình hoạt động có mục đích nhằm làm
cho các bản án, quyết định dân sự của Tòa án và các quyết định khác theo quy
định của pháp luật đƣợc thực hiện trên thực tế. Mọi hành vi thi hành án chậm,
thi hành không đúng với nội dung của bản án, quyết định hoặc để án tồn
đọng, về thực chất đều xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của đƣơng sự,
ngƣời có quyền lợi nghĩa vụ liên quan trong thi hành án dân sự.
Để đảm bảo cho mục đích của thi hành án đạt đƣợc, thì đòi hỏi toàn bộ
hệ thống tổ chức cơ quan thi hành án dân sự, từ hoạt động của bộ máy đến hoạt
động của chấp hành viên và các cán bộ, công chức làm công tác thi hành án
dân sự phải đƣợc vận hành một cách nhịp nhàng, thống nhất, đúng pháp luật.
Mọi hoạt động của bất cứ cá nhân, tổ chức nào có liên quan đến hoạt động thi
hành án đều phải tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật về thi hành án
dân sự, các văn bản có liên quan và đều hƣớng tới một mục đích chung là thi
hành một cách triệt để nội dung quyết định trong bản án, quyết định của Tòa
án, quyết định của Trọng tài thƣơng mại và theo đơn yêu cầu thi hành án.

26. 19
Hoạt động của chấp hành viên với tƣ cách là hạt nhân của quá trình tổ
chức thi hành bản án phải là những hành vi chuẩn xác, mẫu mực, đáp ứng
đƣợc đòi hỏi của các quy định của pháp luật về thi hành án dân sự nói riêng
và của pháp luật nói chung. Trong quá trình tổ chức thi hành bản án, mỗi một
chấp hành viên đều phải lấy bản án, quyết định của tòa án làm trung tâm trên
cơ sở đó bảo vệ quyền lợi của ngƣời đƣợc thi hành án, ngƣời phải thi hành án,
ngƣời có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và quyền lợi của Nhà nƣớc làm trọng,
không đƣợc vì mục đích riêng mà có những tác động không đúng pháp luật
đến quá trình thi hành án. Hoạt động của các cơ quan hữu quan khác liên quan
đến thi hành án dân sự ở các mức độ khác nhau, đều là hoạt động bổ trợ, giúp
cho hoạt động thi hành án dân sự đạt đƣợc hiệu quả cao. Vì vậy, hoạt động
của các cơ quan này cũng phải nằm trong khuôn khổ của pháp luật và cũng
phải hƣớng tới đích chung là nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự.
Từ đó mà các quyền, lợi ích hợp pháp của đƣơng sự, ngƣời có quyền lợi nghĩa
vụ liên quan đƣợc bảo vệ.
Trong thực tiễn quá trình thi hành án có rất ít ngƣời phải thi hành án
tự nguyện thi hành án. Cũng có nhiều trƣờng hợp, ngƣời phải thi hành án
không thỏa mãn với kết quả xét xử của Tòa án do quá trình xét xử không
khách quan, hoặc có sự không rõ ràng về pháp lý, nên ngƣời phải thi hành án
tìm mọi cách để trì hoãn, chống đối việc thi hành án. Chính vì vậy, thi hành
án dân sự sẽ là một cơ chế hữu hiệu để ngƣời đƣợc thi hành án thực hiện
quyền của mình.
Mặt khác, pháp luật thi hành án dân sự không chỉ bảo vệ riêng quyền
lợi của ngƣời đƣợc thi hành án, mà pháp luật thi hành án dân sự còn bảo vệ cả
quyền lợi của ngƣời phải thi hành án, những ngƣời có quyền lợi liên quan đến
việc thi hành án trƣớc những hành vi đòi nợ không đúng pháp luật của ngƣời
đƣợc thi hành án và sự lạm dụng quyền lực của cơ quan thi hành án, chấp

27. 20
hành viên trong tổ chức thi hành án dân sự. Do đó pháp luật thi hành án dân
sự cũng có nhiều quy định cho phép ngƣời phải thi hành án có quyền khiếu
nại, tố cáo các hành vi vi phạm pháp luật trong thi hành án.
1.3. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN VIỆC NÂNG CAO HIỆU QUẢ
CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
1.3.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy cơ quan thi hành án; cán bộ thi hành án
Cán bộ là khâu có ý nghĩa quyết định toàn bộ tổ chức và hoạt động thi
hành án dân sự. Đội ngũ cán bộ thi hành án dân sự có vai trò to lớn thúc đẩy
hoặc kìm hãm hoạt động thi hành án dân sự. Đặc biệt đội ngũ chấp hành viên,
thƣ ký thi hành án trực tiếp tiến hành các hoạt động thi hành án nhƣ ra quyết
định thi hành án; xác minh tài sản, điều kiện thi hành án của ngƣời phải thi
hành án; yêu cầu cơ quan, tổ chức cá nhân có liên quan cung cấp tài liệu để
xác minh địa chỉ, tài sản của ngƣời phải thi hành án hoặc phối hợp với cơ
quan có liên quan xử lý vật chứng, tài sản và những việc khác liên quan đến
thi hành án; quyết định áp dụng biện pháp bảo đảm thi hành án, biện pháp
cƣỡng chế thi hành án; lập kế hoạch cƣỡng chế thi hành án; thu giữ tài sản thi
hành án; yêu cầu cơ quan công an tạm giữ ngƣời chống đối việc thi hành án
theo quy định của pháp luật; lập biên bản về hành vi vi phạm pháp luật về thi
hành án; xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền; kiến nghị cơ quan Nhà
nƣớc có thẩm quyền xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm
quyền; quyết định áp dụng biện pháp cƣỡng chế để thu hồi tiền, tài sản đã chi
trả cho đƣơng sự không đúng quy định của pháp luật, thu phí thi hành án và
các khoản phải nộp khác. Nhƣ vậy chất lƣợng đội ngũ cán bộ thi hành án dân
sự ảnh hƣởng lớn đến việc nâng cao chất lƣợng thi hành án dân sự.
1.3.2. Ý thức pháp luật của ngƣời dân
Về mặt lý luận, ý thức pháp luật là yếu tố tự điều chỉnh hành vi hợp
pháp của mỗi cá nhân. Ý thức pháp luật thể hiện nhận thức, thái độ, tình cảm

28. 21
cá nhân đối với pháp luật, đối với hành vi hợp pháp hay không hợp pháp.
Ngƣời có ý thức pháp luật cao là ngƣời luôn biết điều chỉnh hành vi của mình
phù hợp với yêu cầu của pháp luật, có niềm tin vào pháp luật, vào công lý, có
thái độ kiên quyết dám đấu tranh với những hành vi vi phạm pháp luật. Do
đó, trong lĩnh vực thi hành án dân sự, nếu các bên đƣơng sự, các cá nhân
trong xã hội đều có ý thức pháp luật, biết điều chỉnh hành vi của mình phù
hợp với những quy định của pháp luật thì việc thực thi pháp luật sẽ dễ dàng,
thuận lợi mang lại lại hiệu quả, ngƣợc lại nếu không không có ý thức pháp
luật thì sẽ không mang lại hiệu quả cao. Đối với ngƣời đƣợc thi hành án, nhìn
chung đều có tâm lý nóng vội, mong muốn đƣợc thi hành án càng nhanh càng
tốt, do đó họ hay can thiệp vào quá trình giải quyết của chấp hành viên, thậm
chí còn dùng vật chất để mua chuộc, tác động làm cho chấp hành viên vi
phạm pháp luật, giải quyết vụ việc theo chiều hƣớng có lợi cho họ. Đối với
ngƣời phải thi hành án, thƣờng có tâm lý không đồng ý với phán quyết của
tòa án, nhiều trƣờng hợp do không hiểu biết pháp luật đã có những hành vi
tiêu cực, chống đối một cách mù quáng. Những động thái chống đối chấp
hành viên, cán bộ thi hành án thông thƣờng là lăng mạ, sỉ nhục, vu khống,
kích động, tuyên truyền gia đình, họ hàng cản trở việc thi hành án, bao vây
ngƣời thi hành công vụ để tạo áp lực. Nặng hơn là dùng gậy gộc, gạch đá đe
dọa, hành hung... Ngoài ra, đƣơng sự còn nằm ăn vạ, giả vờ ốm phải đi cấp
cứu hoặc dùng thƣ từ nặc danh, gọi điện thoại giấu số uy hiếp ngƣời thân
trong gia đình chấp hành viên hoặc ngƣợc lại do hiểu biết pháp luật khá tƣờng
tận từ đó tìm cách tẩu tán tài sản, hoặc gửi đơn thƣ khiếu nại không có căn cứ
nhằm cản trở, chây ỳ, kéo dài việc thi hành án gây khó dễ cho chấp hành viên.
Còn tâm lý chung của ngƣời Việt Nam, do luôn "dĩ hòa, vi quý", luôn coi
"trăm cái lý không bằng một tý cái tình" dẫn đến luôn duy tình trong phƣơng
thức xử lý các mối quan hệ trong cuộc sống, kể cả trong việc giải quyết các

29. 22
mối quan hệ xã hội đã đƣợc Tòa án phân xử nên nhiều khi ý thức chấp hành
pháp luật bị đặt sau tình cảm cảm tính. Bên cạnh đó, ở nhiều địa phƣơng do
tâm lý "làng xã" vẫn còn tồn tại nên ngay cả một bộ phận cán bộ cơ quan nhà
nƣớc có thẩm quyền cũng dễ đặt tình cảm lên trên việc chấp hành pháp luật.
Những yếu tố này đã ảnh hƣởng không nhỏ tới quá trình triển khai tổ chức thi
hành bản án, quyết định của tòa
1.3.3. Sự phối kết hợp của các tổ chức trong thi hành án
Công tác thi hành án dân sự là hoạt động mang tính thực tiễn, xã hội
rộng rãi, có liên quan trực tiếp đến tài sản của đƣơng sự, ảnh hƣởng không
nhỏ đến đời sống ngƣời phải thi hành án và gia đình, nên thi hành án dân sự
có liên quan đến nhiều cơ quan nhà nƣớc khác nhau nhƣ Tòa án, Viện kiểm
sát, Công an, Thuế, Tài chính, Tài nguyên Môi trƣờng, Xây dựng, Ngân
hàng, Kho bạc, Bảo hiểm... và có tác động lớn đến tình hình an ninh chính
trị của từng địa phƣơng do đó cần có sự phối hợp, hiệp đồng giữa cơ quan
thi hành án với các cơ quan hữu quan trong việc thực hiện pháp luật thi hành
án dân sự. Thi hành dứt điểm bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật và các
quyết định khác thuộc thẩm quyền thi hành của cơ quan thi hành án dân sự
là một khâu quan trọng nhằm đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật. Để
công tác thi hành án dân sự đạt hiệu quả cao đòi hỏi cơ quan thi hành án
phải phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban ngành, tổ chức, cá nhân … có
liên quan, đồng thời các cơ quan, ban ngành, tổ chức cá nhân có liên quan
cũng có trách nhiệm phối hợp hỗ trợ giúp đỡ cơ quan thi hành án dân sự
trong việc thi hành án.
Ở Việt Nam, cơ quan thi hành án dân sự là cơ quan thuộc hệ thống cơ
quan hành pháp do Chính phủ thống nhất quản lý. Trong quá trình tổ chức thi
hành án, cơ quan thi hành án phải phối hợp chặt chẽ với các cơ quan ban
ngành, tổ chức cá nhân có liên quan mới hoàn thành tốt nhiệm vụ đƣợc giao.

30. 23
Mặt khác, trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của
mình các cơ quan, tổ chức và cá nhân khác cũng có trách nhiệm phối hợp hỗ
trợ giúp đỡ cơ quan thi hành án và chấp hành viên trong việc thi hành án theo
các quy định của pháp luật.
Thực hiện tối công tác phối hợp giữa các ngành góp phần giải quyết
việc thi hành án đạt hiệu quả cao nhất, tiết kiệm đƣợc thời gian công sức và
chi phí phát sinh không cần thiết trong quá trình thi hành án. Đồng thời tăng
cƣờng đƣợc sự đồng thuận giữa các cấp các ngành, sự ủng hộ của cấp ủy
Đảng, chính quyền và nhân dân làm cho công tác thi hành án đạt hiệu quả.
Đặc biệt, đối với công tác thi hành án dân sự hiện nay rất phức tạp, khó khăn
dễ nảy sinh vấn đề khiếu nại, tố cáo ảnh hƣởng đến tình hình an ninh chính trị
ở địa phƣơng. Do đó, nếu làm tốt công tác phối hợp không những giúp chấp
hành viên cơ quan thi hành án tránh và hạn chế những sai sót trong quá trình
tác nghiệp mà còn giúp cho việc tuyên truyền giáo dục pháp luật về thi hành
án dân sự qua thực tiễn việc làm cụ thể của chấp hành viên đƣợc đến với nhân
dân, góp phần hạn chế việc phải tổ chức cƣỡng chế trong thi hành án. Tăng
cƣờng vấn đề tự nguyện thỏa thuận thi hành án của các đƣơng sự, giữ đƣợc
mối quan hệ tình làng nghĩa xóm, góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị
ở địa phƣơng.
Nhƣ vậy, để giải quyết xong hoàn toàn một việc thi hành án dân sự
phức tạp, Chấp hành viên phải thực hiện nhiều thủ tục, liên quan đến nhiều
chủ thể khác nhau, từ việc thông báo, tống đạt, các giấy tờ, quyết định thi
hành án, xác minh điều kiện nhân thân, tài sản của các đƣơng sự và áp dụng
các biện pháp bảo đảm, biện pháp cƣỡng chế thi hành án. Chỉ một trong các
khâu phối hợp thực hiện không tốt sẽ ảnh hƣởng đến tiến độ giải quyết thi
hành án, do vậy, Chấp hành viên, cơ quan thi hành án rất cần sự phối hợp có
trách nhiệm của các cơ quan hữu quan, các tổ chức đoàn thể trong hệ thống

31. 24
chính trị để công tác thi hành án dân sự đem lại hiệu quả cao hơn nữa, đáp
ứng yêu cầu, nhiệm vụ và sự mong đợi của toàn xã hội.
Sự phối hợp giữa cơ quan thi hành án dân sự với Viện kiểm sát trong
công tác kiểm sát việc thi hành án sẽ giúp cho cơ quan thi hành án kịp thời
phát hiện xử lý những vi phạm xảy ra trong công tác thi hành án dân sự để
ngăn chặn đƣợc tiêu cực, vi phạm diễn ra trong công tác thi hành án. Trong
công tác xác minh điều kiện thi hành án đối với những vụ việc phức tạp, Viện
kiểm sát tham gia bàn bạc và thống nhất đề nghị có tiếp tục thi hành hay hoãn,
tạm đình chỉ thi hành án; trong việc áp dụng biện pháp bảo đảm, biện pháp
cƣỡng chế thi hành án của cơ quan thi hành án đã đúng quy định của luật
chƣa; trong giải quyết khiếu nại, tố cáo về thi hành án dân sự có đúng quy
trình hay không để kiến nghị làm cho đúng.
Sự phối hợp giữa cơ quan thi hành án với cơ quan xét xử trong việc
chuyển giao bản án, quyết định của Tòa án đúng thời gian luật định để tổ chức
thi hành đƣợc nhanh chóng, chính xác. Trong quá trình tổ chức thi hành nếu
phát hiện bản án có sai sót, cơ quan thi hành án có thể yêu cầu Tòa án đính
chính, giải thích bản án đƣợc nhanh chóng, kịp thời
Cơ quan công an có vai trò hết sức quan trọng giúp cho công tác thi
hành án dân sự đạt hiệu quả. Đây là cơ quan thƣờng xuyên tham gia phối hợp
với cơ quan thi hành án trong nhiều lĩnh vực. Công tác cƣỡng chế thi hành án
dân sự có thành công hay không là nhờ sự phối kết hợp của cơ quan Công an.
Đây là lực lƣợng không thể thiếu đƣợc trong các buổi cƣỡng chế, nhất là đối
với những vụ việc phức tạp, đƣơng sự chống đối quyết liệt, việc cƣỡng chế thi
hành án ảnh hƣởng nhất định đến tình hình an ninh chính trị tại địa phƣơng.
Vì vậy, trong công tác thi hành án nói chung, công tác cƣỡng chế nói riêng,
mối quan hệ phối hợp này càng trở nên quan trọng khăng khít hơn và là một
trong những điều kiện giúp cho công tác cƣỡng chế thành công.

32. 25
1.3.4. Đồng bộ, phù hợp giữa pháp luật thi hành án với pháp luật khác
Sự đồng bộ, phù hợp giữa pháp luật thi hành án dân sự với pháp luật
khác có ảnh hƣởng lớn tới công tác thi hành án dân sự: Sự thống nhất giữa
các quy định của pháp luật thi hành án và pháp luật khác là cơ sở để quá
trình tổ chức thi hành bản án, quyết định của tòa diễn ra nhanh, thuận lợi
chính xác, đúng các quy định của pháp luật từ khâu tiếp nhận đơn yêu cầu
thi hành án, quá trình xác minh, đôn đốc tổ chức thi hành, miễn giảm nghĩa
vụ và kết thúc thi hành án. Nếu bản án, quyết định của Tòa án chỉ nằm trên
giấy không đƣợc thực thi trên thực tế, thì không những thể hiện pháp luật
không nghiêm, còn ảnh hƣởng trực tiếp tới quyền và lợi ích hợp pháp của
Nhà nƣớc, tổ chức và công dân, dẫn đến việc khiếu nại, tố cáo gay gắt, bức
xúc kéo dài của đƣơng sự. Từ kết quả thi hành án dân sự đạt đƣợc sẽ bảo vệ
quyền lợi ích hợp pháp của Nhà nƣớc, các tổ chức và cá nhân, mang lại niềm
tin cho nhân dân đối với tính nghiêm minh của pháp luật, góp phần nâng cao
ý thức pháp luật của ngƣời dân và vai trò trách nhiệm của cơ quan, tổ chức
trong thi hành án dân sự. Góp phần bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, ổn định
nền kinh tế tạo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, lập lại kỷ cƣơng, tăng
cƣờng pháp chế xã hội chủ nghĩa.
Pháp luật thi hành án dân sự không đồng bộ, phù hợp với pháp luật
khác nó ảnh hƣởng trái chiều tới công tác thi hành án dân sự thể hiện trong
quá trình tổ chức thi hành án, mỗi khâu, mỗi thủ tục có sự vênh nhau giữa luật
Thi hành án và luật chuyên ngành khác dẫn đến bản án quyết định của Tòa
không thi hành đƣợc trên thực tế. Ví dụ nhƣ quy định bán đấu giá tài sản, quy
định hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quy định phối hợp của tổ chức
tín dụng với cơ quan thi hành án... đã gây rất nhiều khó khăn cho quá trình tổ
chức thi hành án của cơ quan thi hành án dẫn đến kết quả thi hành án đạt thấp,
số lƣợng việc và tiền tồn chuyển kỳ sau nhiều gây bức xúc của ngƣời dân, của

33. 26
các cơ quan hữu quan từ đó dẫn đến tình trạng khiếu kiện về thi hành án kéo
dài làm giảm niềm tin cho nhân dân đối với tính nghiêm minh của pháp luật,
gây mất trật tự, an toàn xã hội.
1.3.5. Sự phối hợp của ban chỉ đạo, chính quyền các cấp
Tại các Điều 173, 174, 175 Luật thi hành án dân sự năm 2008 đã quy
định cụ thể về nhiệm vụ quyền hạn của Ủy ban nhân dân các cấp đối với công
tác thi hành án. Vai trò của ủy ban nhân dân các cấp, chính quyền địa phƣơng
đối với công tác thi hành án dân sự có ý nghĩa vô cùng to lớn, thành quả của
công tác thi hành án dân sự có sự góp sức, góp công, phối hợp thực hiện của
nhiều ban ngành đoàn thể, chính quyền, ban chỉ đạo thi hành án dân sự từ tỉnh
đến huyện. Song đối với một vài trƣờng hợp, việc chỉ đạo của chính quyền
chƣa thực sự quyết liệt, vai trò phối hợp thực hiện công tác thi hành án của
các ngành còn xem nhẹ, coi nhiệm vụ thi hành án dân sự là nhiệm vụ chỉ của
riêng cơ quan thi hành án, vì thế, hiệu quả hoạt động thi hành án còn hạn chế.
Để giải quyết xong hoàn toàn một việc thi hành án dân sự phức tạp,
chấp hành viên phải thực hiện nhiều thủ tục, liên quan đến nhiều chủ thể khác
nhau, từ việc thông báo, tống đạt các giấy tờ, quyết định thi hành án, đến việc
xác minh điều kiện nhân thân, tài sản của các đƣơng sự và áp dụng các biện
pháp bảo đảm, biện pháp cƣỡng chế thi hành án. Chỉ một trong các khâu phối
hợp thực hiện không tốt, sẽ ảnh hƣớng đến toàn bộ quá trình thi hành án, làm
ảnh hƣởng đến tiến độ giải quyết thi hành án, do vậy, chấp hành viên, cơ quan
thi hành án rất cần sự phối hợp có trách nhiệm của các cơ quan hữu quan, các
tổ chức đoàn thể trong toàn bộ hệ thống chính trị để công tác thi hành án dân
sự đem lại hiệu quả cao hơn nữa, đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ và sự mong
đợi của toàn xã hội.
1.3.6. Chất lƣợng bản án, quyết định của Tòa án
Thi hành án là gia đoạn tiếp theo của hoạt động xét xử nhằm thực thi
các bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật. Thực tiễn cho thấy

34. 27
khi xét xử việc Tòa án ban hành những bản án, quyết định công bằng, đúng
pháp luật đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nƣớc, tổ chức cán nhân có
ý nghĩa rất quan trọng tới quá trình tổ chức thi hành án. Để có thể ban hành
những bản án, quyết định công bằng, đúng pháp luật đảm bảo quyền, lợi ích
hợp pháp của Nhà nƣớc, tổ chức cán nhân bên cạnh những yêu cầu nhƣ việc
xét xử phải đúng ngƣời, đúng tội, đúng pháp luật thì khi ra bản án, quyết định
đòi hỏi Tòa án cần xem xét đến khả năng chấp hành của đƣơng sự để định
hình phạt phù hợp với tình hình thực tế của họ; áp dụng biện pháp để đảm bảo
việc thi hành phán quyết của mình sau này. Tuy nhiên, thực tế cho thấy rất
nhiều trƣờng hợp khi xét xử Tòa án biết đƣơng sự không còn tài sản để thực
hiện bản án nhƣng vẫn tuyên phạt số tiền phải thi hành án rất lớn dẫn đến bản
án không thể thi hành đƣợc. Ví dụ nhƣ trong các vụ án ma túy, hình phạt bổ
sung là tiền với giá trị lớn, bản thân đƣơng sự không có tài sản, không có
nghề nghiệp, không có thu nhập để thi hành; nhiều vụ án tranh chấp về đất
đai, nhà cửa nhƣng diện tích đất đai, nhà cửa ghi trong bản án sai lệch so với
thực tế, không đúng số tờ, số thửa dẫn đến vƣớng mắc khó thi hành; nhiều vụ
việc sau khi xét xử các bên đƣơng sự khiếu nại vì cho rằng Tòa án đã xét xử
sai làm thiệt hại quyền lợi hợp pháp của họ dẫn đến phải xét xử qua nhiều
cấp; hoặc có những vụ việc lẽ ra trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử các
cơ quan tiến hành tố tụng không áp dụng các biện pháp kê biên tài sản để đảm
bảo thi hành án dẫn đến đƣơng sự tẩu tán tài sản.. vì vậy nhiều bản án, quyết
định của tòa ngay sau khi tuyên và trong quá trình tổ chức thi hành án cơ quan
thi hành án xác định đây là những vụ việc khó thi hành dẫn đến tình trạng án
tồn động, kéo dài.
1.3.7. Cơ chế quản lý thông tin về thu nhập, tài sản của ngƣời phải
thi hành án
Hiệu quả công tác thi hành án dân sự phụ thuộc rất lớn vào cơ chế
quản lý thông tin về thu nhập, tài sản của ngƣời phải thi hành án. Việc quản

35. 28
lý chặt chẽ thông tin về thu nhập, tài sản của ngƣời phải thi hành án tạo điều
kiện cho ngƣời đƣợc thi hành án tìm hiểu và cung cấp thông tin về điều kiện
của ngƣời phải thi hành án cho cơ quan thi hành án tổ chức thực hiện nhanh,
chính xác. Pháp luật thi hành án dân sự quy định ngƣời đƣợc thi hành án có
nghĩa vụ cung cấp thông tin về điều kiện thi hành án của ngƣời phải thi hành
án nhƣ địa chỉ, tình trạng tài sản, thu nhập, hoàn cảnh kinh tế, tuy nhiên
trong thực tế quy định này chƣa khả thi vì hiện nay cơ chế đăng ký quyền sở
hữu tài sản còn nhiều bất cập; chƣa có quy định truy tìm nguồn gốc thu
nhập, tài sản làm cho công tác thi hành án gặp khó khăn trong việc xác minh
điều kiện thi hành án, ngăn chặn việc tẩu tán tài sản và cƣỡng chế thi hành
án. Nhiều trƣờng hợp chấp hành viên biết ngƣời phải thi hành án có tài sản,
thu nhập nhƣng đành bất lực không thể áp dụng biện pháp cƣỡng chế đối với
họ vì chƣa có cơ quan nào theo dõi, quản lý tài sản thu nhập. Do vậy khi cơ
quan thi hành án xác minh điều kiện thi hành án thì nhiều ngƣời trong tình
trạng không có tài sản để thi hành. Những trƣờng hợp này cơ quan thi hành
án đành phải trả đơn yêu cầu thi hành án cho ngƣời đƣợc thi hành án với lý
do ngƣời phải thi hành án chƣa có điều điều kiện thi hành dẫn đến phát sinh
khiếu kiện bức xúc.
1.3.8. Tính chất phức tạp của vụ việc
Kết quả công tác thi hành án dân sự cao hay thấp, quá trình tổ chức
thi hành nhanh hay chậm phụ thuộc một phần vào tính chất của vụ việc đƣa
ra thi hành. Đối với những vụ việc đơn giản thì việc tổ chức thi hành của cơ
quan thi hành án đƣợc nhanh chóng, chính xác. Đối với những vụ việc có
tính chất phức tạp, có số ngƣời phải thi hành án nhiều, số tiền phải thi hành
án lớn, khi tổ chức thi hành ảnh hƣởng lớn về kinh tế cũng nhƣ chính trị, trật
tự an toàn xã hội sẽ gây rất nhiều khó khăn cho cơ quan thi hành án, chấp
hành viên trong quá trình tổ chức thi hành án. Có những vụ việc việc sau

36. 29
nhiều năm đƣa ra thi hành nhƣng kết quả không đạt đƣợc bao nhiêu, dẫn đến
tình trạng án tồn động, kéo dài. Thực tiễn công tác thi hành án dân sự những
năm gần đây cho thấy ngày càng nhiều những vụ án kinh tế đặc biệt nghiêm
trọng với số tiền phải thu lớn, có nhiều ngƣời phải thi hành án, các đối tƣợng
phải chịu mức án cao trong khi họ không còn tài sản để thi hành, hay những
vụ việc liên quan đến sở hữu trí tuệ. Đây là những việc khá mới mẻ trong
pháp luật chƣa quy định về vấn đề này gây rất nhiều khó khăn cho chấp
hành viên và cơ quan thi hành án.
1.4. CƠ SỞ CỦA VIỆC NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH ÁN
DÂN SỰ
1.4.1. Cơ sở lý luận của việc nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự
Nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự là đề cao tinh thần trách nhiệm
của các cơ quan hữu quan trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình;
đảm bảo đƣợc sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan thi hành án dân sự với các
cơ quan hữu quan trong quá trình tổ chức thi hành bản án, quyết định có hiệu
lực thi hành của Tòa án và của Trọng tài thƣơng mại từ đó phát huy sức mạnh
tổng hợp của toàn xã hội vào thi hành án dân sự kịp thời, đúng hạn, đúng thủ
tục bảo vệ quyền lợi, nghĩa vụ của đƣơng sự trên cơ sở hiện đúng đƣờng lối,
chủ trƣơng của Đảng về cải cách hành chính, cải cách tƣ pháp, xây dựng Nhà
nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân và vì
nhân dân. Nâng cao trách nhiệm của cơ quan thi hành án, bảo đảm các bản án,
quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải đƣợc tôn trọng, thi hành
triệt để và kịp thời. Kết hợp đƣợc sức mạnh tổng hợp của các tổ chức trong hệ
thống chính trị trong giáo dục thuyết phục, hòa giải thi hành án dân sự.
Xuất phát từ yêu cầu đó, Nghị quyết Hội nghị Trung ƣơng 9 (khóa IX)
tiếp tục khẳng định phải đẩy mạnh đổi mới tổ chức và hoạt động của các cơ quan
tƣ pháp, trong đó nêu rõ "Tiếp tục thực hiện tốt công tác thi hành án, nhất là thi

37. 30
hành án dân sự, khắc phục cơ bản tình trạng án tồn đọng kéo dài" [25]. Thể chế
hoá chủ trƣơng, đƣờng lối của Đảng nhằm nâng cao chất lƣợng hoạt động thi
hành án dân sự, ngày 14/01/2004 Ủy ban Thƣờng vụ Quốc hội ban hành Pháp
lệnh Thi hành án dân sự, trên cơ sở kế thừa từ Pháp lệnh Thi hành án dân sự
năm 1993, ngày 14/11/2008 tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XII đã thông qua
Luật Thi hành án dân sự trên cơ sở kế thừa Pháp lệnh Thi hành án năm
2004.Luật Thi hành án dân sự năm 2008 có hiệu lực ngày 01/7/2009, là một
đạo luật quan trọng, có phạm vi điều chỉnh toàn diện hoạt động thi hành án
dân sự, bao gồm từ nguyên tắc, trình tự, thủ tục thi hành án dân sự, chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn cơ quan Thi hành án dân sự, cơ quan quản lý thi
hành án dân sự, nhằm tạo điều kiện cho cơ quan Thi hành án dân sự, chấp
hành viên thực hiện đúng quy định tại Điều 136 Hiến pháp năm 1992. Đến
ngày 25/11/2014 Quốc hội khoá XIII đã ban hành Luật số 64/2014 sửa đổi bổ
sung một số điều của luật thi hành án dân sự và Chính phủ cũng đã ban hành
Nghị định số 62/2015/NĐ-CP, do vậy nâng cao hiệu quả công tác thi hành án
dân sự dựa trên một số cơ sở lý luận sau đây:
Thứ nhất, từ yêu cầu bảo đảm hiệu lực các bản án, quyết định của Tòa
án đƣợc thi hành.
Thi hành án là giai đoạn cuối cùng nhằm bảo đảm cho bản án, quyết
định của Tòa án đƣợc chấp hành, góp phần bảo đảm tính nghiêm minh của
pháp luật, tăng cƣờng pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo đảm quyền và lợi ích
hợp pháp của tổ chức, cá nhân và Nhà nƣớc. Với tầm quan trọng nhƣ vậy,
THA có mục đích và nhiệm vụ làm cho các quyết định của Tòa án trong
các bản án, quyết định trở thành hiện thực trên thực tế. Tuy vậy, điều này
lại phụ thuộc rất nhiều vào khả năng thực tế ngƣời phải THA có tài sản, thu
nhập để THA hay không? Nói cách khác là ngƣời phải THA có điều kiện
THA hay không?

38. 31
Thứ hai, từ yêu cầu xã hội hóa công tác THA.
Chủ trƣơng xã hội hóa đã đƣợc đề cập nhiều trong các văn kiện,
nghị quyết của Đảng. Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 02/01/2002 của Bộ
Chính trị về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tƣ pháp trong thời gian tới
đã xác định cần xã hội hóa một số hoạt động tƣ pháp. Trong lĩnh vực THA,
đặc biệt là THADS cần phải tích cực xã hội hóa, bởi có xã hội hóa thì mới
chia sẻ đƣợc gánh nặng công việc THA cho Nhà nƣớc, mới nâng cao đƣợc
hiệu quả công tác THA.
Mục đích của THADS là thực hiện các quyết định trong bản án, quyết
định dân sự đƣợc đƣa ra thi hành nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của
cá nhân, cơ quan, tổ chức và lợi ích của Nhà nƣớc. Công tác THADS bao
gồm nhiều công việc khác nhau, nếu chỉ do cơ quan THADS thực hiện thì
nhiều khi cơ quan này không thể thực hiện đƣợc vì bị quá tải trong công việc
và sẽ dẫn đến sự chây ỳ, chậm trễ trong THADS. Nếu việc THADS chỉ do các
cơ quan THADS thực hiện thì cũng không thể huy động đƣợc các nguồn lực
trong xã hội để tạo ra sức mạnh tổng hợp cho công tác tổ chức THADS. Việc
THADS chỉ do các cơ quan THADS thực hiện sẽ rất lớn và là một trong
những nguyên nhân gây bội chi ngân sách nhà nƣớc. Hơn nữa, THADS trƣớc
hết là vì quyền, lợi ích của các đƣơng sự vì các đƣơng sự là ngƣời đƣợc
hƣởng lợi ích trực tiếp từ việc THADS cho nên nếu mọi việc về THADS đều
do cơ quan THADS đảm nhiệm thực hiện là chƣa phù hợp. Vì vậy, việc xã
hội hóa một số nội dung hoạt động trong THADS sẽ mang nhiều ý nghĩa quan
trọng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của THADS.
Nhƣ vậy, qua phân tích trên cho thấy, việc nâng cao hiệu quả THADS
là dựa trên cơ sở yêu cầu của việc bảo đảm hiệu lực các bản án, quyết định
của Tòa án đƣợc thi hành và thực hiện chủ trƣơng xã hội hóa công tác THA
mà Đảng và Nhà nƣớc đã đề ra, đã đƣợc đề cập trong nhiều văn kiện của
Đảng và pháp luật của Nhà nƣớc.

39. 32
1.4.2. Cơ sở thực tiễn của nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự
Ngoài cơ sở lý luận đƣợc phân tích ở trên thì nâng cao hiệu quả thi
hành án dân sự còn xuất phát từ cơ sở thực tiễn nhƣ sau:
Thứ nhất: Thi hành án chƣa đúng hạn: cụ thể là trong những năm qua
số lƣợng bản án, quyết định của Tòa án phải đƣa ra thi hành ngày càng tăng,
trong đó việc không có điều kiện thi hành chiếm tỷ lệ không nhỏ, tuy nhiên số
lƣợng án chƣa có điều kiện án chuyển tồn kỳ sau chiếm tỷ lệ cao về việc và
đặc biệt là số tiền phải thu; số lƣợng hoãn thi hành án nhiều mà phần lớn
những việc này là những việc chƣa có điều kiện thi hành
Thứ hai, Thi hành án không đúng thủ tục: Quá trình thi hành án dân sự
đƣợc bắt đầu từ khi Tòa án cấp bản án, quyết định, cơ quan thi hành án tiếp
nhận, thụ lý đơn yêu cầu thi hành án, ra quyết định thi hành án và tiến hành
các tác nghiệp cụ thể cho đến khi quyền và nghĩa vụ của đƣơng sự đƣợc thực
hiện trên thực tế. Tuy nhiên, trong nhƣng năm qua Cơ quan thi hành án, chấp
hành viên do hạn chế về chuyên môn nghiệp vụ nên vi phạm một số quy định
về thủ tục thi hành án: Vi phạm trong việc ra quyết định thi hành án; cụ thể là
việc ra quyết định thi hành phần nội dung chƣa đầy đủ và không đúng với nội
dung phần quyết định của bản án mà Tòa đã tuyên; Vi phạm các quy định về
xác minh điều kiện thi hành án mà cụ thể là thời gian giữa các lần xác minh
đối với những vụ việc thuộc diện chủ động thi hành án mà ngƣời phải thi
hành án không có điều kiện thi hành án; Vi phạm pháp luật trong việc ra
quyết định áp dụng các biện pháp thi hành án
Thứ ba: Chƣa có sự phối hợp tốt giữa Cơ quan thi hành án và cơ quan,
tổ chức khác trong quá trình thi hành án. Pháp luật quy định, việc thi hành án
không chỉ là nhiệm vụ riêng của Cơ quan thi hành án mà còn là nhiệm vụ
chung của các ngành, các cấp, của toàn xã hội. Nhƣng thực tế, có nhiều lúc,
nhiều nơi, sự phối hợp của chính quyền các cấp, của tổ chức xã hội, của công
dân chƣa tốt

40. 33
Thứ tư, chƣa có sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ trong tuyên truyền, phổ
biến giáo dục pháp luật về thi hành án dân sự. Nhiều nơi, ngƣời đƣợc thi hành
án do không hiểu pháp luật nên đã không yêu cầu thi hành án hoặc ngƣời phải
thi hành án nhận thức sai lầm về pháp luật nên đã cản trở hoặc chống đối việc
thi hành án.
Tóm lại, bên cạnh các cơ sở lý luận đã nêu trên thì thực tiễn tổ chức
thi hành an cho thấy muốn nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự cần tăng
cƣờng ý thức pháp luật, tính chủ động của các bên đƣơng sự trong việc thực
hiện các bản án, quyết định của Tòa án.

41. 34
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1
Nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự là việc bảo đảm để các
bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án phát sinh hiệu lực thực
tế trong đời sống xã hội, bảo vệ quyền lợi ích hợp pháp của đƣơng sự và
những ngƣời có quyền, lợi ích liên quan khác. Hoạt động thi hành án dân sự
là một nội dung của hoạt động nhà nƣớc, là một bộ phận của hoạt động tƣ
pháp, nên hoạt động thi hành án dân sự có mối quan hệ mật thiết đối với toàn
bộ hoạt động của nhà nƣớc, nhất là hoạt động tƣ pháp. Hoạt động thi hành án
dân sự mặc dù không phải là một khâu trong quá trình tố tụng của các cơ quan
tƣ pháp, nhƣng nó lại có ảnh hƣởng rất lớn đến hiệu quả hoạt động của các cơ
quan này. Nếu nhƣ hoạt động thi hành án dân sự không có hiệu quả, thì toàn
bộ kết quả hoạt động của quá trình tố tụng trƣớc đó sẽ chỉ là con số không,
thậm chí dẫn đến "nhờn" pháp luật của một bộ phận dân cƣ
Qua việc nghiên cứu một số vấn đề về thi hành án dân sự và lý luận về
nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự đã giúp tác giả rút ra đƣợc một số khái
niệm quan trọng về nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự cũng nhƣ đặc điểm,
ý nghĩa của nâng cao hiệu quả thi hành án dân sự. Nhận thức đƣợc các yêu
cầu cần thiết và các yếu tố ảnh hƣởng đến việc nâng cao hiệu quả thi hành án
dân sự để có những giải pháp khi đề xuất hoàn thiện pháp luật thi hành án dân
sự cũng nhƣ việc triển khai nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự của
Thái Bình trong những năm tiếp theo.

42. 35
Chương 2
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
Ở TỈNH THÁI BÌNH
2.1. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
Trong những năm qua, với sự cố gắng nỗ lực của cán bộ, công chức
ngành thi hành án dân sự tỉnh Thái Bình, sự quan tâm lãnh đạo của Bộ Tƣ
pháp, Tổng Cục Thi hành án dân sự, Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban
nhân dân, sự phối kết hợp của cấp ủy, chính quyền các cấp và các ngành có
liên quan công tác thi hành án ngày ổn định và đạt đƣợc những kết quả nhất
định: Hệ thống cơ quan thi hành án dân sự của tỉnh từ Cục đến các Chi cục
đƣợc kiện toàn và đi vào hoạt động có hiệu quả; nhiều bản án, quyết định của
Tòa án đã đƣợc thi hành dứt điểm bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của nhà
nƣớc, cơ quan tổ chức và cá nhân; một số vụ việc phức tạp, kéo dài đã đƣợc
tập trung giải quyết, tỷ lệ án giảm tồn từng bƣớc đƣợc nâng nên, góp phần ổn
định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tạo tiền đề cho phát triển kinh tế,
văn hóa xã hội của địa phƣơng
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt đƣợc vẫn còn một lƣợng
lớn việc có điều kiện thi hành nhƣng chƣa đƣợc thi hành dứt điểm tạo nên tâm
lý bức xúc của ngƣời đƣợc thi hành án. Cụ thể, tính đến ngày 31/8/2014, số
lƣợng việc chuyển kỳ sau 2.543 việc với số tiền là 359.346.492.000 đồng so
với 3711 việc đã thi hành xong, thu đƣợc số tiền 64.095.266.000 đồng.
Việc đánh giá thực trạng thi hành án dân sự có nhiều cách tiếp cận
khác nhau, dựa vào nhiều tiêu chí khác nhau. Tuy nhiên, căn cứ vào tình hình
thực tiễn hoạt động thi hành án dân sự, các yếu tố ảnh hƣởng đến công tác thi
hành án thi hành án dân sự ở Thái Bình nên việc nghiên cứu, đánh giá thực
trạng công tác thi hành án dân sự Thái Bình đƣợc xác định theo một số tiêu
chí cụ thể nhƣ sau:

43. 36
2.1.1. Kết quả thi hành án một số năm từ năm 2010 đến năm 2014
+ Thi hành án về việc
Bảng 2.1: Kết quả thi hành án về việc từ 2010-2014
Kết quả
thi hành
án về việc
(theo năm)
Tổng số thụ lý (việc)
Số việc có
điều kiện
thi hành
Số việc
chƣa có
điều kiện
thi hành
Số việc giải
quyết xong
Đạt tỷ lệ %
trên tổng số
có điều kiện
thi hành
2010
5.882 việc; năm trƣớc chuyển qua:3.199
việc; thụ lý mới: 2.683 việc
3.320 việc 2.483 việc 3.048 việc 92%
2011
5.932việc; năm trƣớc chuyển qua: 2.843
việc; thụ lý mới: 3.089 việc
3.642 việc 2.165 việc 3.556 việc
2012
6.045 việc; năm trƣớc chuyển qua: 2.388
việc; thụ lý mới: 3.657 việc
4.008 việc 1.657 việc 3.959 việc 89%
2013
6313 việc; năm trƣớc chuyển qua: 2914
việc; thụ lý mới: 4222 việc
4613việc 1700 việc 4346 việc 78%
2014
6645 việc; năm trƣớc chuyển qua: 1967
việc; thụ lý mới: 4678 việc
4861 việc 1784 việc 4614 việc 73%
(Nguồn: Cục Thi hành án dân sự tỉnh Thái Bình.)
+ Thi hành án về tiền
Bảng 2.2: Kết quả thi hành án về tiền từ năm 2010 - 2014
Kết quả
thi hành
án tiền
(theo
năm)
Tổng số tiền
phải thi hành
(đồng)
Số có điều
kiện thi hành
(đồng)
Kết quả đã giải
quyết đƣợc
Tỷ lệ đã giải
quyết đạt %
trên số tiền có
điều kiện thi
hành
2010 60.140.105
17.880.260
19.374.450.000đ gồm: số tiền thực thu:
12.006.576.000 đ; số tiền đình chỉ, ủy
thác, trả đơn: 7.367.874.000 đ;
89%
2011 62.710.1932 21.264.579.
25.521.090.000 đ gồm: số tiền thực thu:
15.687.409.000đ;; số tiền đình chỉ, ủy
thác, trả đơn: 9.833.681.000 đ;
88%
2012 150..833..667 25.408.140
102.090.555.000 đ gồm: số tiền thực thu:
16.547.687.000 đ; số tiền đình chỉ, ủy
thác, trả đơn: 85.542.868.000 đ;
89%
2013 236.955.606 174.934.454
105.735.547.000 đ gồm: số tiền thực thu
25.776.902.000, đình chỉ:, ủy thác, trả
đơn: 79.102.852.000đ
96%
2014 451.078.5700 156.240.431
122.665.058 gồm: Thực thu27.070.607
còn lại là ủy thức, trả đơn, đình chỉ
73%
Nguồn: Cục Thi hành án dân sự tỉnh Thái Bình.

44. 37
Qua các số liệu thống kê nêu trên, thấy một thực tế là số lƣợng việc
thụ lý mới, trong đó án năm trƣớc chuyển qua (án tồn) là rất lớn. Đơn cử nhƣ
năm 2011, số việc thụ lý là 5932 việc, trong khi đó số việc năm trƣớc chuyển
qua đã là 2853 việc, số việc thụ lý mới chỉ có 3089 việc (trong đó ủy thác 125
việc). Số việc thụ lý mới chỉ tƣơng ứng với số lƣợng án thụ lý giải quyết của
tòa án hằng năm (nhƣ đã thống kê ở phần trên). Trên thực tế số việc thi hành
án chuyển từ năm này sang năm khác (tồn đọng) có nhiều vụ đã có từ khi
công tác thi hành án chuyển giao từ tòa án sang cơ quan thi hành án đảm
nhiệm nhƣng vẫn chƣa thi hành đƣợc. Số tiền phải thi hành án hàng năm lớn
trong khi số có điều kiện để thi hành thấp. Đơn cử nhƣ năm 2012, tiền phải thi
hành là 150.833.667.000 đ, trong khi đó số có điều kiện thi hành là
25.408.140.000 đ, kết quả giải quyết đƣợc 102.090.555.000 đồng trong đó số
tiền thực thu: 16.547.687.000 đ; số tiền đình chỉ 4.225.433.000 đồng, số tiền
ủy thác 64.261.872.000 đồng, số tiền trả đơn:17.055.563.000 đồng; đạt tỷ lệ
giải quyết là 89% trên số có điều kiện thi hành. Nhƣ vậy, số tồn đọng chuyển
sang năm 2013 vẫn còn hơn 100 tỷ đồng.
2.1.2. Tình hình tổ chức cƣỡng chế thi hành án dân sự
Với phƣơng châm giáo dục, thuyết phụ ngƣời phải thi hành án tự
nguyện thi hành là chính, Chấp hành viên từ cục đến các chi cục đã cân nhắc
trong việc áp dụng các biện pháp cƣỡng chế thi hành án. Các vụ cƣỡng chế
cần huy động lực lƣợng đều đƣợc chấp hành viên xây dựng kế hoạch cụ thể
và thực hiện một cách thống nhất trong việc phối hợp với các cơ quan.
Những vụ việc mang tính nhạy cảm ảnh hƣởng đến an ninh trật tự xã hội tại
địa phƣơng đều báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của Ban chỉ đạo thi hành án dân
sự cùng cấp để có sự chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, các
đoàn thể cùng cấp để có sự phối hợp chặt chẽ trong công tác thi hành án dân
sự nên công tác cƣỡng chế thi hành án dân sự trong những năm qua đạt kết

45. 38
quả tốt. Các vụ việc tiến hành cƣỡng chế chủ yếu là chuyển giao quyền tài
sản, nhà đất, án giao con. Cụ thể nhƣ sau: Năm 2010, ra quyết định quyết
định cƣỡng chế 10 việc, kết quả đã tổ chức cƣỡng chế thành công 10 việc;
năm 2011, ra quyết định quyết định cƣỡng chế 5 việc, kết quả đã tổ chức
cƣỡng chế thành công 5 việc; năm 2012 tổ chức cƣỡng chế 7 việc, kết quả
đã tổ chức 7 việc.
2.1.3. Việc lập hồ sơ đề nghị xét miễn, giảm thi hành án
Sau khi Luật thi hành án dân sự năm 2008 có hiệu lực thi hành và đặc
biệt là Thông tƣ liên tịch số 10/TTLT-BTP-BTC-BCA-TANDTC-VKSNDTC
ngày 25/4/2010 hƣớng dẫn việc thực hiện miễn giảm thi hành án dân sự đối
với các khoản thu nộp ngân sách nhà nƣớc, Cục Thi hành án dân sự và các
Chi cục Thi hành án dân sự huyện, thành phố đã làm tốt công tác lập hồ sơ đề
nghị xét miễn, giảm thi hành án dân sự cho các đƣơng sự có đủ điều kiện
miễn, giảm thi hành án. Cụ thể: Năm 2009, tổng số việc đề nghị xét miễn,
giảm thi hành án dân sự là 185 việc với số tiền là 602.087.000đồng. Đã xét
miễn, giảm đƣợc 170 việc với số tiền là 480.783.000 đồng (trong đó miễn 160
việc với số tiền là 420.073.000 đồng, giảm 5 việc với số tiền là
60.710.000.000 đồng; số vụ việc còn lại 10 việc với số tiền 117.304.000
đồng; Năm 2010, tổng số việc đề nghị xét miễn, giảm thi hành án dân sự là
230 việc với số tiền là 908.087.000 đồng. Đã xét miễn, giảm đƣợc 201 việc
với số tiền là 755.783.000 đồng (trong đó miễn 180 việc với số tiền là
595.073.000 đồng, giảm 21 việc với số tiền là 160.710.000.000 đồng; số vụ
việc còn lại 29 việc với số tiền 152.304.000 đồng; Năm 2011, tổng số việc đề
nghị xét miễn, giảm thi hành án dân sự là 165 việc với số tiền là
725.045.000đồng. Đã xét miễn, giảm đƣợc 160 việc với số tiền là
615.141.000 đồng (trong đó miễn 150 việc với số tiền là 467.646.000 đồng,
giảm 10 việc với số tiền là 160.710.000.000 đồng; số vụ việc còn lại 15 việc