Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620 Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van Luận văn thạc sĩ ngành luật: Giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị từ thực tiễn quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội, cho các bạn tham khảo

1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
NGUYỄN XUÂN TRƢỜNG
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI VỀ ĐẤT ĐAI Ở ĐÔ THỊ
TỪ THỰC TIỄN QUẬN THANH XUÂN,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH
HÀ NỘI - 2016

2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
NGUYỄN XUÂN TRƢỜNG
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI VỀ ĐẤT ĐAI Ở ĐÔ THỊ
TỪ THỰC TIỄN QUẬN THANH XUÂN,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật hành chính
Mã số: 60 38 01 02
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN BÁ CHIẾN
HÀ NỘI - 2016

3. LỜI CAM ĐOAN
Đề tài “Giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị từ thực tiễn quận Thanh
Xuân, thành phố Hà Nội” là luận văn tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành Luật
hiến pháp và Luật Hành chính của tôi trƣờng Học viện Hành chính Quốc gia.
Tôi xin cam đoan đây là công trình của riêng tôi. Các số liệu, kết quả
nêu trong luận văn là trung thực và chƣa đƣợc công bố trong các công trình
nghiên cứu khác.
TÁC GIẢ
Nguyễn Xuân Trƣờng

4. LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành đến quý thầy, cô hiện đang làm
việc tại Học viện Hành chính Quốc gia và các thầy, cô giảng dạy lớp LH1B1
đã tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong thời gian học tập và nghiên cứu tại
trƣờng.
Xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến TS.Nguyễn Bá Chiến, ngƣời thầy kính
mến đã hết lòng quan tâm, giúp đỡ tận tình, hƣớng dẫn nghiên cứu tạo điều
kiện giúp tôi hoàn thành luận văn.
Xin đƣợc cảm ơn các anh chị là cán bộ, công chức hiện đang làm việc
tại UBND quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội và công dân hiện đang sinh
sống hoặc làm việc trên địa bàn quận đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình
khảo sát thực trạng và góp ý về giải pháp của đề tài.
Xin phép gửi lời cảm ơn đến Ban lãnh đạo khoa Sau đại học đã tạo điều
kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình vừa công tác vừa học tập và nghiên cứu
để hoàn thành luận văn này.

5. MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài.................................................... 3
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn.............................................................. 4
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ........................................... 5
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn....................... 5
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn..................................................... 6
7. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 6
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI
VỀ ĐẤT ĐAI Ở ĐÔ THỊ................................................................................ 7
1.1. Khái niệm, đặc điểm, nội dung khiếu nại về đất đai ở đô thị .............. 7
1.1.1. Khái niệm khiếu nại về đất đai ở đô thị .................................................. 7
1.1.2. Đặc điểm khiếu nại về đất đai ở đô thị .................................................10
1.1.3. Nội dung khiếu nại về đất đai ở đô thị..................................................11
1.2. Khái niệm, đặc điểm giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị............15
1.2.1. Khái niệm giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ...............................15
1.2.2. Đặc điểm giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ................................16
1.3. Nguyên tắc, thẩm quyền, thủ tục giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô
thị ....................................................................................................................17
1.3.1. Nguyên tắc giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị..............................17
1.3.2. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ............................19
1.3.3. Thủ tục giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị....................................21
1.4. Yếu tố ảnh hƣởng đến giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị.........24
1.4.1. Sự hoàn thiện pháp luật ........................................................................24
1.4.2. Sự phát triển kinh tế và giá trị của đất đai ở đô thị..............................25

6. 1.4.3. Năng lực và ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức giải quyết khiếu
nại về đất đai...................................................................................................25
1.4.4. Nhận thức của người dân ở đô thị ........................................................27
1.4.5. Các yếu tố khác .....................................................................................27
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1..................................................................................29
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI VỀ ĐẤT ĐAI
ĐÔ THỊ Ở QUẬN THANH XUÂN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI..................30
2.1.Khái quát về điều kiện địa lý, tình hình kinh tế- xã hội ảnh hƣởng đến
giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân, thành phố Hà
Nội...................................................................................................................30
2.2. Tình hình, đặc điểm khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân
33
2.2.1. Tình hình khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân....................33
2.2.2. Đặc điểm khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân....................40
2.3. Tình hình giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân
42
2.3.1. Kết quả giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân.....42
2.3.2. Đánh giá tình hình giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh
Xuân.................................................................................................................45
2.3. 3. Hạn chế và nguyên nhân trong giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị ở
quận Thanh Xuân ............................................................................................47
2.4. Bài học kinh nghiệm rút ra ...................................................................54
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2..................................................................................56
Chƣơng 3. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM GIẢI QUYẾT
KHIẾU NẠI VỀ ĐẤT ĐAI ĐÔ THỊ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY TỪ
THỰC TIỄN QUẬN THANH XUÂN.........................................................57
3.1. Quan điểm nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị
từ thực tiễn quận Thanh Xuân………………………………………….. 57

7. 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị từ
thực tiễn quận Thanh Xuân .........................................................................60
3.2.1. Tiếp tục hoàn thiện pháp luật về Luật đất đai và Luật khiếu nại .........60
3.2.2. Kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực và trách nhiệm của cán
bộ, công chức giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ...................................63
3.2.3. Nâng cao hiệu quả hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật về đất đai
đô thị, khiếu nại...............................................................................................65
3.2.4. Tổ chức tốt công tác tiếp công dân .......................................................68
3.2.5. Huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội vào
công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai ......................................70
3.2.6. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm giải quyết khiếu
nại về đất đai ở đô thị......................................................................................72
3.2.7. Chuẩn bị tốt các điều kiện khác............................................................74
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3..................................................................................76
KẾT LUẬN....................................................................................................77
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................79

8. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CNQSD: Chứng nhận quyền sử dụng
GPMB: Giải phóng mặt bằng
UBND: Ủy ban nhân dân

9. DANH MỤC BẢNG BIỂU
Biểu đồ 2.1: Tình hình tiếp công dân trên địa bàn quận giai đoạn 2011-201534
Biểu đồ 2.2: Tình hình tiếp nhận đơn, vụ việc khiếu nại về đất đai ở đô thị
trên địa bàn quậngiai đoạn 2011– 2015 .......................................................... 34
Biểu đồ 2.3: Tỷ lệ vụ việc khiếu nại đất đai ở đô thị trong tổng số vụ việc
khiếu nại hành chính thuộc thẩm quyền giai đoạn 2011-2015 ....................... 35
Biểu đồ 2.4: Nội dung khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn quận .......... 42
Bảng 2.1: Tổng hợp kết quả giải quyết đơn thƣ khiếu nại về đất đai ở đô thị
trên địa bàn quận Thanh Xuân, giai đoạn 2011-2015..................................... 44

10. 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là tài sản quốc gia có giá trị lớn, có vị trí đặc biệt quan trọng
đối với đời sống của từng hộ gia đình, cá nhân, là tƣ liệu sản xuất đặc biệt, là
điều kiện tối thiểu đảm bảo cho quá trình tái sản xuất giúp xã hội không
ngừng phát triển. Trong quá trình đổi mới nền kinh tế - xã hội ở nƣớc ta, cơ
chế kinh tế thị trƣờng đã từng bƣớc đƣợc hình thành, các thành phần kinh tế
phát triển mạnh mẽ và một xu hƣớng tất yếu về nguồn lực đầu vào cho sản
xuất và sản phẩm đầu ra đều phải trở thành hàng hoá, trong đó đất đai cũng
không phải là ngoại lệ.
Nƣớc ta đang trong thời kỳ thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nƣớc, nhiều dự án nhƣ các khu công nghiệp, nhà máy, các khu đô thị mới,
khu dân cƣ đang đƣợc triển khai xây dựng một cách mạnh mẽ. Để thực hiện
đƣợc các nhiệm vụ trên và mang tính khả thi thì mặt bằng đất đai là một trong
những nhân tố quan trọng, nó quyết định đến hiệu quả của các nhà đầu tƣ
trong và ngoài nƣớc, ảnh hƣởng đến cả tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại
hoá của đất nƣớc.
Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng cũng nhƣ quá trình thực hiện các
quan hệ về đất đai vẫn luôn xảy ra những biến động, mâu thuẫn, bất đồng làm
cho những chính sách, quyết định của cơ quan nhà nƣớc không đƣợc thực thi
hoặc thực thi không đầy đủ. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn
đến các khiếu nại về đất đai nảy sinh, ngày càng trở nên bức xúc và gia tăng
cả về số lƣợng lẫn tính chất phức tạp.
Vì vậy, giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị đã trở thành một trong
những nội dung quản lý hết sức quan trọng của công tác quản lý nhà nƣớc về
đất đai nói chung. Giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị nhằm giải quyết các
mâu thuẫn trong quan hệ đất đai đô thị, nó liên quan đến nhiều vấn đề phức

11. 2
tạp thuộc về pháp luật và những quan hệ xã hội khác, ảnh hƣởng trực tiếp đến
quyền lợi thiết thực của các tổ chức, cá nhân. Để giải quyết một vụ việc khiếu
nại về đất đai đô thị không gây bức xúc trong quần chúng nhân dân, đạt đƣợc
mục tiêu "thấu tình, đạt lý", đảm bảo đƣợc tính khả thi trong thực tiễn; đòi hỏi
tổng hợp nhiều yếu tố: đó là xử lý nghiêm các trƣờng hợp cố tình trì hoãn việc
giải quyết khiếu nại về đất đai; đó là tuyên truyền sâu rộng, đúng trọng tâm
các quy định của pháp luật về khiếu nại, pháp luật về đất đai; đó là hoàn thiện
các quy định liên quan đến nội dung, quy trình giải quyết khiếu nại về đất đai.
Tuy vậy, có thể nhận thấy rằng trên địa bàn quận Thanh Xuân, thành
phố Hà Nội, công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai đô thị vẫn
còn tồn tại những hạn chế nhƣ: một số vụ việc chƣa đƣợc giải quyết kịp thời
hoặc đƣợc giải quyết nhƣng chƣa đúng quy định của pháp luật; tinh thần trách
nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức trong thực hiện nhiệm vụ giải
quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai chƣa cao; việc giải quyết khiếu nại về
đất đai đô thị có nơi làm chƣa triệt để, còn có biểu hiện ngại khó, ngại va
chạm, chƣa thực hiện tốt việc tổ chức đối thoại với ngƣời khiếu nại; một số vụ
việc đã thanh tra, kiểm tra, có kết luận nhƣng chậm ban hành quyết định giải
quyết khiếu nại; kiến thức, ý thức tôn trọng, chấp hành pháp luật về khiếu nại
và giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai đô thị của một bộ phận cán bộ,
công chức, nhân dân còn hạn chế.
Chính vì vậy, việc nghiên cứu những quy định của pháp luật về khiếu
nại và giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị; đánh giá tình hình khiếu nại trong
lĩnh vực đất đai đô thị, kết quả thực hiện công tác giải quyết khiếu nại trong
lĩnh vực đất đai đô thị từ thực tiễn quận Thanh Xuân để làm rõ những ƣu
điểm, hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế trong công tác giải quyết
khiếu nại về đất đai đô thị, từ đó tìm ra quan điểm, giải pháp nâng cao hiệu
quả công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai đô thị trên địa bàn
quận là vấn đề có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn.

12. 3
Xuất phát từ mục đích và ý nghĩa đó, tác giả đã lựa chọn đề tài “Giải
quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị từ thực tiễn quận Thanh Xuân, thành
phố Hà Nội” làm luận văn Thạc sĩ của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Từ nhiều hƣớng và mức độ tiếp cận khác nhau, đã có rất nhiều các bài
viết, công trình nghiên cứu làm sáng tỏ những vấn đề mang tính lý luận về
khiếu nại đất đai nói chung và đất đai đô thị nói riêng, thực trạng quy định của
pháp luật khiếu nại về đất đai, thực trạng công tác giải quyết khiếu nại đất đai,
từ đó đƣa ra những giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về khiếu nại về đất
đai, cũng nhƣ những giải pháp nâng cao chất lƣợng, hiệu quả công tác giải
quyết khiếu nại về đất đai. Những công trình có liên quan đến đề tài:
- Tài liệu “Tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai và giải quyết tranh
chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai” của Vụ phổ biến, tuyên truyền pháp luật -
Bộ tƣ pháp(2009). Tài liệu này nhằm cung cấp cho đội ngũ báo cáo viên,
tuyên truyền viên và cán bộ, nhân dân một số hiểu biết cơ bản về thực trạng
tranh chấp đất đai, khiếu nại, tố cáo và giải quyết khiếu nại, tố cáo về đất đai
theo quy định của pháp luật hiện hành, qua đó tạo điều kiện tốt hơn cho việc
tuyên truyền, phổ biến và vận động cán bộ, nhân dân chấp hành pháp luật về
lĩnh vực này [13]
- “Pháp luật về đất đai” đặc san tuyên truyền pháp luật số 3 - Hội đồng
phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của Chính phủ (2005) [3]
- Lê Văn Thành (2012), “Áp dụng pháp luật trong quản lý nhà nước về
đất đai của Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh hiện nay”, Luận án
Tiến sĩ Luật học. Luận án tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận của việc áp dụng
pháp luật trong quản lý nhà nƣớc về đất đai của UBND. Đánh giá thực trạng
áp dụng pháp luật trong quản lý nhà nƣớc về đất đai của UBND Tp.HCM,
trên cơ sở đó đƣa ra những quan điểm và giải pháp nhằm đảm bảo áp dụng
pháp luật trong quản lý nhà nƣớc về đất đai của UBND Tp.HCM [15]

13. 4
- Nguyễn Thị Thu Hằng (2011), “Giải quyết khiếu nại về đất đai tại
các khu công nghiệp của các cơ quan hành chính nhà nước ở tỉnh Bắc Giang
hiện nay”, Luận văn Thạc sĩ Luật học. Luận văn nghiên cứu, làm sáng tỏ
những vấn đề khiếu nại, thực trạng giải quyết khiếu nại về đất đai tại các khu
công nghiệp của cơ quan hành chính nhà nƣớc ở tỉnh Bắc Giang hiện nay,
phƣơng hƣớng giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả giải quyết khiếu nại
hành chính về đất đai tại các khu công nghiệp ở nƣớc ta hiện nay [5]
- Nguyễn Thị Lệ Hằng (2010), “Giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực
quản lý đất đai của Ủy ban nhân dân cấp huyện tỉnh Khánh Hòa”; Luận văn
Thạc sĩ Quản lý công. Luận văn đã nêu rõ nhƣng vấn đề chung về khiếu nại,
phân tích, đánh giá thực trạng khiếu nại và giải quyết khiếu nại về đất đai của
UBND cấp huyện tỉnh Khánh Hòa; qua đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện
pháp luật về đất đai, pháp luật khiếu nại về đất đai và bài học kinh nghiệm,
phƣơng pháp thẩm tra, xác minh để giải quyết có hiệu quả hơn các khiếu nại
về đất đai [4]
- Đinh Ngọc Thức (2014), “Giải quyết khiếu nại về đất đai tại huyện
Mê Linh, thành phố Hà Nội”, Luận văn Thạc sĩ Quản lý công. Luận văn đã
nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng giải quyết khiếu nại về đất đai, qua
đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nƣớc về đất đai tại
huyện Mê Linh, thành phố Hà Nội [17]
Tuy nhiên, cho đến nay, chƣa có công trình nghiên cứu chuyên sâu về
giải quyết khiếu nại về lĩnh vực đất đai đô thị nói chung và trên địa bàn quận
Thanh Xuân, thành phố Hà Nội nói riêng. Do đó, việc nghiên cứu đề tài “Giải
quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị từ thực tiễn quận Thanh Xuân, thành phố
Hà Nội” vừa có ý nghĩa thực tiễn vừa có giá trị nhất định về lý luận.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích của luận văn
Trên cơ sở trình bày những vấn đề chung về khiếu nại, giải quyết khiếu
nại về đất đai đô thị; phân tích, đánh giá thực trạng khiếu nại và giải quyết

14. 5
khiếu nại về đất đai đô thị trên địa bàn quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội,
luận văn đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật về đất đai đô thị, pháp luật
khiếu nại về đất đai đô thị và bài học kinh nghiệm, phƣơng pháp thẩm tra, xác
minh để giải quyết có hiệu quả hơn các khiếu nại về đất đai đô thị.
3.2. Nhiệm vụ của luận văn
Để đạt đƣợc mục đích này, luận văn có nhiệm vụ nghiên cứu những
quy định của pháp luật về đất đai đô thị, pháp luật khiếu nại, thực trạng giải
quyết khiếu nại về đất đai đô thị từ thực tiễn quận Thanh Xuân. Trên cơ sở đó
chỉ ra những thiếu sót, tồn tại của pháp luật về đất đai đô thị, pháp luật về
khiếu nại hiện hành và đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật khiếu
nại về đất đai đô thị, nâng cao hiệu quả của công tác giải quyết khiếu nại về
đất đai đô thị, góp phần hoàn thiện lý luận và thực tiễn trong xây dựng Nhà
nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị từ thực tiễn quận Thanh Xuân,
thành phố Hà Nội
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung: giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị theo thủ tục hành
chính
- Về không gian: từ thực tiễn quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội
- Về thời gian: từ năm 2011-2015
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
5.1. Phương pháp luận
Luận văn sử dụng phƣơng pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tƣ
tƣởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, đƣờng lối, chủ trƣơng, chính sách của
Đảng và Nhà nƣớc về giải quyết khiếu nại lĩnh vực đất đai. Kế thừa và sử
dụng kết quả nghiên cứu của các tác giả đi trƣớc.

15. 6
5.2. Phương pháp nghiên cứu
- Để giải quyết các vấn đề do đề tài đặt ra, luận văn sử dụng phƣơng
pháp lịch sử, phƣơng pháp thống kê, phƣơng pháp phân tích tổng hợp, trao
đổi chuyên gia.
- So sánh giữa lý luận và thực tiễn tình hình giải quyết khiếu nại về đất
đai đô thị ở địa phƣơng với pháp luật đất đai đô thị, pháp luật về khiếu nại của
Nhà nƣớc.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
- Luận văn là nguồn tƣ liệu tổng hợp về thực trạng giải quyết khiếu nại
trong lĩnh vực đất đai đô thị từ thực tiễn quận Thanh Xuân. Cung cấp thêm
các luận cứ khoa học trong công tác giải quyết khiếu nại về đất đai đô thị tại
địa phƣơng trong thời gian tới.
- Luận văn có giá trị tham khảo đối với sinh viên đại học, cao học luật và
hành chính, hoặc làm tài liệu tham khảo cho những ai quan tâm đến vấn đề này.
- Từ các đề xuất tại luận văn có thể là những gợi ý để tiếp tục hoàn
thiện hệ thống pháp luật về khiếu nại, giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất
đai đô thị trên địa bàn quận Thanh Xuân nói riêng và cả nƣớc nói chung, góp
phần nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá
nhân trong thực hiện quyền khiếu nại và giải quyết khiếu nại.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn
gồm 3 chƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị
Chƣơng 2: Thực trạng giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị từ thực
tiễn quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội
Chƣơng 3: Quan điểm và giải pháp nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu
nại về đất đai ở đô thị từ thực tiễn quận Thanh Xuân.

16. 7
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI
VỀ ĐẤT ĐAI Ở ĐÔ THỊ
1.1. Khái niệm, đặc điểm, nội dung khiếu nại về đất đai ở đô thị
1.1.1. Khái niệm khiếu nại về đất đai ở đô thị
 Khiếu nại
Điều 30 Hiến pháp 2013 quy định: “Mọi ngƣời có quyền khiếu nại, tố
cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp
luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân” [8]
Khiếu nại là một hiện tƣợng xã hội, do đó có nhiều quan niệm và cách
hiểu khác nhau về khiếu nại.
Khiếu nại theo gốc tiếng Latinh: "Complant", nghĩa là sự phàn nàn,
phản ứng, bất bình của ngƣời nào đó về vấn đề có liên quan [18].
Theo Thuật ngữ pháp lý phổ thông thì khiếu nại là "việc yêu cầu cơ
quan nhà nƣớc, tổ chức xã hội hoặc ngƣời có chức vụ giải quyết việc vi phạm
các quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân ngƣời khiếu nại" [16].
Theo Đại Từ điển tiếng Việt: "khiếu nại: thắc mắc, đề nghị xem xét lại
những kết luận, quyết định do cấp có thẩm quyền đã làm" [23].
Nhƣ vậy, khiếu nại theo nghĩa chung là việc cá nhân hay tổ chức yêu
cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm sửa chữa một việc làm mà họ
cho là không đúng đắn, gây thiệt hại đến quyền, lợi ích chính đáng của họ và
đòi bồi thƣờng thiệt hại do việc làm không đúng gây ra.
Và theo quy định tại điều 2, Luật khiếu nại năm 2011: “Khiếu nại là
việc công dân, cơ quan, tổ chức hoặc cán bộ, công chức theo thủ tục do Luật
này quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại
quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan hành chính nhà nƣớc,
của ngƣời có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nƣớc hoặc quyết định
kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó
là trái pháp luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình” [6]

17. 8
Từ những khái niệm trên cho thấy, khiếu nại là đề nghị của cá nhân, cơ
quan, tổ chức chịu tác động trực tiếp của quyết định hành chính hay hành vi
hành chính. Xét về bản chất, đây là thể hiện mối quan hệ giữa Nhà nƣớc và
công dân mà trong đó bên đi khiếu nại đề nghị cơ quan nhà nƣớc có thẩm
quyền bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của chính bản thân ngƣời đi khiếu
nại. Đề nghị này xuất phát từ nhận thức chủ quan của ngƣời khiếu nại khi họ
cho rằng quyền và lợi ích chính đáng của mình bị xâm phạm bởi quyết định
hành chính, hành vi hành chính. Cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền chỉ có thể
kết luận là có sự vi phạm hay không sau khi đã xem xét, giải quyết theo đúng
trình tự, thủ tục một cách khách quan cùng những tài liệu và chứng cứ có liên
quan đến nội dung khiếu nại.
 Đất đai ở đô thị
Đất đô thị gắn liền với đất đai toàn quốc, đƣợc xác định bằng giới hạn
địa giới hành chính đô thị. Tính chất sử dụng đất đô thị mang tính chuyên
dùng đa dạng, tập trung, hiệu quả khai thác sử dụng không chỉ theo chiều
rộng, mà còn cả chiều sâu và chiều cao; làm cho đất đô thị ngoài giá trị tài
nguyên còn có giá trị tài sản theo từng vị trí của thửa đất hay khu đất.
Sự phân loại đất theo luật pháp hiện hành (Luật đất đai 2013) không có
quy định riêng loại đất đô thị.Với quan niệm cho rằng tuy số lƣợng sử dụng
đất ở đô thị tập trung hơn, nhiều hơn, giá trị cao hơn, nhƣng tính chất về sử
dụng đất chuyên dùng nhƣ xây dựng nhà ở, cơ quan, cơ sở sản xuất kinh
doanh, cơ sở hạ tầng phục vụ lợi ích công cộng, quốc phòng, an ninh… ở đô
thị cũng nhƣ nhiều nơi khác. Do đó, đất sử dụng trong đô thị đƣợc xếp vào
nhóm đất phi nông nghiệp (theo điều 10 Luật Đất đai 2013). Đất đai đô thị
không cố định, mà luôn thay đổi theo sự phát triển đô thị do quyết định thành
lập đô thị mới hoặc quyết định điều chỉnh địa giới hành chính mở rộng đô thị
của cơ quan có thẩm quyền.

18. 9
 Khiếu nại đất đai ở đô thị
Hiện nay, trong hệ thống quy định pháp luật không có một quy định
chung mang tính thống nhất về thuật ngữ khiếu nại về đất đai ở đô thị.
Trên cơ sở, khoản 1 điều 204 Luật đất đai 2013 quy định: “Ngƣời sử
dụng đất, ngƣời có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến sử dụng đất có quyền
khiếu nại, khởi kiện quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính về quản
lý đất đai” và Luật khiếu nại 2011, khái niệm khiếu nại đất đai ở đô thị đƣợc
hiểu nhƣ sau:
Khiếu nại về đất đai ở đô thị là việc công dân, cơ quan, tổ chức theo
trình tự, thủ tục khiếu nại và giải quyết khiếu nại do Luật đất đai và Luật
khiếu nại quy định đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét
lại quyết định hành chính, hành vi hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai ở
đô thị khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp lật, xâm
phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình
Nhƣ vậy, khiếu nại về đất đai ở đô thị là một dạng khiếu nại hành
chính, đó là việc “ngƣời sử dụng đất” khiếu nại các quyết định hành chính
hoặc hành vi hành chính của cơ quan quản lý đất đai ở đô thị hoặc của ngƣời
có thẩm quyền trong cơ quan quản lý đất đai ở đô thị khi thi hành công vụ,
xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của “ngƣời sử dụng đất”
Chủ thể khiếu nại về đất đai ở đô thị là “ngƣời sử dụng đất” đƣợc quy
định tại Điều 5 Luật đất đai năm 2013, ngƣời sử dụng đất có quyền khiếu nại
về đất đai nói chung và đất đai ở đô thị nói riêng khi có căn cứ cho rằng
quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm, khiếu nại về đất đai ở đô thị
là một trong những quyền quan trọng của ngƣời sử dụng đất nhằm hƣớng tới
lợi ích của họ trong lĩnh vực đất đai ở đô thị đƣợc bảo đảm bằng pháp luật.
Đối tƣợng về khiếu nại đất đai ở đô thị là các quyết định hành chính
hoặc hành vi hành chính về quản lý đất đai ở đô thị của cơ quan nhà nƣớc có
thẩm quyền trong thực hiện quyền hạn và trách nhiệm đại diện chủ sở hữu
toàn dân về đất đai ở đô thị.

19. 10
1.1.2. Đặc điểm khiếu nại về đất đai ở đô thị
Khiếu nại về đất đai ở đô thị là một trong những dạng đặc biệt của
khiếu nại hành chính, nên bên cạnh những đặc điểm chung của khiếu nại hành
chính, khiếu nại về đất đai ở đô thị còn mang những đặc điểm đặc trƣng riêng
khác với các khiếu nại thuộc các lĩnh vực khác. Sự khác biệt đó thể hiện ở
những điểm chủ yếu sau đây:
Thứ nhất, chủ thể của khiếu nại về đất đai ở đô thị chỉ có thể là chủ thể
của quyền quản lý và quyền sử dụng đất ở đô thị mà không phải là chủ thể
của quyền sở hữu đất đai thuộc nhóm đất nào khác. Quyền sử dụng đất của
các chủ thể đƣợc xác lập dựa trên quyết định giao đất, cho thuê đất của Nhà
nƣớc, đƣợc Nhà nƣớc cho phép nhận chuyển nhƣợng từ các chủ thể khác hoặc
đƣợc Nhà nƣớc công nhận quyền sử dụng đất hợp pháp đối với diện tích đất ở
đô thị đang sử dụng. Nhƣ vậy, chủ thể của khiếu nại về đất đai ở đô thị là các
tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tham gia với tƣ cách là ngƣời quản lý hoặc
ngƣời sử dụng đất ở đô thị.
Thứ hai, nội dung của khiếu nại về đất đai ở đô thị rất đa dạng và phức
tạp. Hoạt động quản lý và sử dụng đất ở đô thị trong nền kinh tế thị trƣờng
diễn ra rất đa dạng, phong phú với việc sử dụng đất ở đô thị vào nhiều mục
đích khác nhau, với diện tích, nhu cầu sử dụng khác nhau.Trong nền kinh tế
thị trƣờng, việc quản lý và sử dụng đất ở đô thị không đơn thuần chỉ là việc
quản lý và sử dụng một tƣ liệu sản xuất. Đất đai ở đô thị đã trở thành một loại
hàng hóa đặc biệt, có giá trị thƣơng mại, giá đất lại biến động theo quy luật
cung cầu trên thị trƣờng, nên việc quản lý và sử dụng nó không đơn thuần chỉ
là việc khai thác giá trị sử dụng mà còn bao gồm cả giá trị sinh lời của đất
(thông qua các hành vi kinh doanh quyền sử dụng đất). Tất nhiên, khi nội
dung quản lý và sử dụng đất phong phú và phức tạp hơn thì những mâu thuẫn,
bất đồng xung quanh việc quản lý và sử dụng đất đai ở đô thị cũng trở nên
gay gắt và trầm trọng hơn.

20. 11
Thứ ba, đối tƣợng của khiếu nại về đất đai ở đô thị là quyền quản lý và
quyền sử dụng đất. Đất đai ở đô thị là loại tài sản đặc biệt không thuộc quyền
sở hữu của các chủ thể quản lý, sử dụng đất, mà thuộc sở hữu toàn dân do
Nhà nƣớc đại diện chủ sở hữu.
1.1.3. Nội dung khiếu nại về đất đai ở đô thị
Nội dung khiếu nại về đất đai ở đô thị của các tổ chức, cá nhân rất đa
dạng, phức tạp, nhƣng chủ yếu tập trung vào các vấn đề sau:
- Khiếu nại về thu hồi đất, bồi thƣờng giải phóng mặt bằng, bố trí tái
định cƣ. Để thực hiện chính sách phát triển kinh tế, xã hội của đất nƣớc, Nhà
nƣớc đã tiến hành thu hồi đất, giải phóng mặt bằng phục vụ cho các dự án.
Tuy nhiên, vấn đề bồi thƣờng và hỗ trợ, tiến hành tái định cƣ cho những đối
tƣợng bị thu hồi đất ở đô thị gặp không ít khó khăn, vƣớng mắc.
 Sau khi có Luật Đất đai năm 2003 và hiện nay là luật đất đai 2013 và
các Nghị định hƣớng dẫn thi hành Luật, chính sách bồi thƣờng khi Nhà nƣớc
thu hồi đất ở đô thị đã có sự thay đổi đáng kể theo hƣớng có lợi cho ngƣời có
đất bị thu hồi. Tuy nhiên, do quá trình thực hiện, nhiều địa phƣơng định giá
thấp hơn nhiều so với giá thị trƣờng hoặc nhiều trƣờng hợp không vận dụng
thực hiện quy định về việc thỏa thuận mức giá bồi thƣờng giữa ngƣời có đất
bị thu hồi với ngƣời đƣợc giao đất mới, thậm chí có nhữngdự án thu hồi đất
của ngƣời dân thấp hơn hàng trăm, hàng chục lần so với giá đất chủ đầu tƣ
chuyển nhƣợng lại cho ngƣời khác nên dẫn đến phát sinh khiếu nại rất gay gắt
của công dân có đất bị thu hồi. Công dân thƣờng tập trung vào việc khiếu nại
yêu cầu nâng giá bồi thƣờng (đòi bồi thƣờng theo giá thị trƣờng), bồi hoàn
thành quả lao động trên đất, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cƣ, yêu
cầu cấp đất sản xuất...
 Khiếu nại thu hồi đất, giải phóng mặt bằng và đòi đƣợc bồi thƣờng
theo chính sách mới. Tại thời điểm các hộ nhận tiền và bàn giao đất không
khiếu nại, nhƣng nay so với chính sách mới hoặc thấy đất bị thu hồi nhƣng
không sử dụng hoặc sử dụng không đúng mục đích, nên phát sinh khiếu nại
đòi lại đất, đòi đƣợc bồi thƣờng theo chính sách mới.

21. 12
 Khiếu nại do ngƣời dân bị ảnh hƣởng của việc thu hồi đất, thiếu nơi
ăn chốn ở, thiếu đất để sản xuất (nhất là các hộ bị giải tỏa trắng), không có
việc làm, điều kiện học hành cho con cái và điều kiện sinh hoạt gặp khó khăn
dẫn đến bức xúc, đi khiếu kiện (hoặc không đi khiếu kiện nhƣng có những
phản ứng bất bình trong xã hội), cần phải quan tâm giải đáp.
Nội dung khiếu nại tập trung vào những vấn đề: Định giá đất đô thị để
bồi thƣờng thấp hơn khung giá đất của Nhà nƣớc, giá đất khu tái định cƣ cao
hơn so với giá đất Nhà nƣớc bồi thƣờng khi thu hồi đất; Bố trí tái định cƣ
không đảm bảo, chất lƣợng nhà tái định cƣ thấp, diện tích tái định cƣ quá nhỏ,
bố trí tái định cƣ không phù hợp, điều kiện điện nƣớc, các dịch vụ y tế, trƣờng
học không đảm bảo, trƣờng hợp sử dụng đất kinh doanh thì khi di chuyển
sang nơi mới, hộ kinh doanh không còn điều kiện thuận lợi nhƣ trƣớc. Trƣớc
khi thu hồi đất, chủ đầu tƣ cam kết với ngƣời có đất bị thu hồi trong việc giải
quyết việc làm nhƣng rất ít chủ đầu tƣ thực hiện đƣợc cam kết của mình với
ngƣời dân sau khi đƣợc giao đất. Một sốtrƣờng hợp mặc dù đƣợc bố trí việc
làm nhƣng có tính chiếu lệ, không phù hợp với khả năng, điều kiện thực tế
của ngƣời dân, do đó chỉ một thời gian ngắn, ngƣời đƣợc bố trí việc làm bị rơi
vào cảnh thất nghiệp; Phƣơng án bồi thƣờng, hỗ trợ thiếu chính xác, không
đúng thực tế, xác định diện tích, loại đất, nguồn gốc đất để bồi thƣờng không
phù hợp, gây thiệt thòi và thiếu công bằng, xác định loại nhà ở, công trình
trên đất, kiểm đếm tài sản có sai sót hoặc vận dụng tùy tiện dẫn đến dân
không đồng tình nên khiếu nại; Việc thu hồi đất, lập phƣơng án bồi thƣờng,
hỗ trợ, tái định cƣ không đúng trình tự, thủ tục, thiếu công khai, dân chủ, công
bằng; Yêu cầu thực hiện chính sách bồi thƣờng về đất đai do trƣớc đây chƣa
đƣợc thực hiện trong việc trƣng dụng, thu hồi đất, giải tỏa hành lang an toàn
giao thông.
- Khiếu nại về việc cấp, thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở
đô thị

22. 13
 Khiếu nại việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở đô thị khi
đo đạc không ghi rõ tứ cận hoặc không có mặt ngƣời xin cấp giấy dẫn đến
ranh giới đất, diện tích đất sử dụng trên thực tế và theo giấy chứng nhận
không rõ ràng nên xảy ra khiếu nại; Cấp giấy chứng nhận chỉ dựa trên bản đồ
không ảnh, không đo đạc diện tích cụ thể từng thửa đất, không xác định ranh
giới cắm mốc, mốc giới của các thửa đất liền kề...mà chỉ căn cứ vào diện tích
ngƣời xin đăng ký kê khai trong đơn, nên còn có tình trạng diện tích đất trên
giấy chứng nhận không đúng với diện tích thực tế, cấp không đúng đối tƣợng,
cấp trùng, cấp nhầm; Cấp giấy chứng nhận không tiến hành xác minh, thẩm
định lại hồ sơ nên đã xảy ra trƣờng hợp cùng một thửa đất có hai ngƣời cùng
đƣợc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hoặc đất ngƣời này đang sử
dụng ổn định lâu dài lại xét cấp cho ngƣời khác, hay cấp giấy chứng nhận có
số thửa, số tờ bản đồ nhƣng khi kiểm tra hồ sơ thì không tìm đƣợc số thửa đó
nằm ở đâu trên bản đồ địa chính và trên thực địa cũng không xác định đƣợc vị
trí thửa đất đó.
 Khiếu nại việc cấp giấy chứng nhận không rõ cấp cho chủ thể nào:
cấp cho hộ gia đình, cá nhân hay cho vợ, chồng. Có cơ quan thì ghi cấp cho
"hộ ông" hoặc cấp cho "ông" nhƣng thực tế thửa đất lại thuộc quyền sử dụng
đất của cả vợ và chồng hoặc quyền sử dụng đất là của tất cả các thành viên
trong gia đình; Khi bàn giao mốc giới sử dụng cho ngƣời có quyền sử dụng
đất, một số cơ quan có thẩm quyền cấp xã, huyện không bàn giao mốc giới cụ
thể thực địa mà chỉ căn cứ vào tờ khai của các hộ gia đình, cá nhân xin cấp
quyền sử dụng đất để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thủ tục cấp đất
không thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục, không có biên bản bàn giao thực
địa đối với hộ sử dụng đất.
 Khiếu nại thủ tục hành chính liên quan đến cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất do quy định về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
phức tạp, gây phiền hà, có nhiều thay đổi, phải thực hiện theo nhiều bƣớc, kéo
dài thời gian. Nhiều trƣờng hợp, không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng

23. 14
đất mà không có lý do chính đáng hoặc lý do không rõ ràng. Quá trình giải
quyết hồ sơ diễn ra chậm, gây phiền hà, sách nhiễu gây khó khăn cho ngƣời
sử dụng đất.
 Khiếu nại liên quan đến quy hoạch "treo". Trong thực tế, rất nhiều dự
án, công trình chính quyền các cấp đã không thể điều chỉnh hoặc hủy bỏ và
không công bố (thậm chí có nhƣng khu vực quy hoạch từ 10 đến 20 năm
nhƣng vẫn chƣa thể triển khai đƣợc dự án, công trình hoặc chuyển mục đích).
Ngƣời dân nằm trong các khu quy hoạch "treo" này đã không thể thực hiện
đƣợc việc xây dựng nhà cửa, công trình hoặc thực hiện các quyền của ngƣời
sử dụng đất, gây ra bức xúc.
- Khiếu nại quyết định xử vi phạm hành chính về vi phạm chế độ quản
lý, sử dụng đất đai ở đô thị
Một số bộ phận ngƣời dân không nắm rõ về Luật Đất đai nên phát sinh
tình trạng vi phạm pháp luật hoặc các trƣờng hợp lấn chiếm, vi phạm chế độ
sử dụng đất; một số ngƣời mặc dù khá am hiểu pháp luật nhƣng vẫn cố tình vi
phạm, khi bị phát hiện và xử phạt thì ngoan cố khiếu nại; Bên cạnh đó, cũng
có phần trách nhiệm của các cơ quan có thẩm quyền trong quá trình thực hiện
công vụ, nhƣ: ra quyết định xử phạt sai đối tƣợng, bị nhầm lẫn, sai tên chủ sử
dụng; việc thi hành quyết định xử phạt có sai sót hoặc sai pháp luật; việc ra quyết
định không đúng căn cứ pháp luật; việc ra quyết định quá nhẹ hoặc quá nặng (về
mức phạt hoặc hình thức phạt) hoặc thiếu trách nhiệm, thiếu khách quan.
- Khiếu nại đòi lại đất cũ
 Đòi lại đất khi Nhà nƣớc thực hiện chính sách "nhƣờng cơm, sẻ áo";
đất cho ngƣời khác thuê, mƣợn để sản xuất, làm nhà ở hoặc nhờ ngƣời trông
coi trƣớc năm 1987, nay những ngƣời này đang sử dụng.
 Đòi lại đất chính quyền chế độ cũ lấy để sử dụng, sau giải phóng,
Nhà nƣớc tiếp quản hoặc giao cho ngƣời khác sử dụng. Ngoài ra, một số
ngƣời bỏ đi nơi khác ở, ra nƣớc ngoài sinh sống cũng trở về đòi lại đất đai, tài
sản trƣớc đây của họ đã đƣợc giao cho ngƣời khác quản lý, sử dụng.

24. 15
 Đòi lại đất có nhà ở khu vực đô thị trong quá trình cải tạo công
thƣơng nghiệp, Nhà nƣớc đã quản lý nhƣng không làm đầy đủ thủ tục.
 Đòi lại đất tôn giáo đã hiến, cho, cho mƣợn hoặc chính quyền đã sử
dụng làm nhà trẻ, trƣờng học, mẫu giáo, nhà văn hóa.
 Đòi lại đất, tài sản của nhà thờ, các dòng tu, chùa chiền, miếu mạo,
nhà thờ họ: trƣớc đây do hoàn cảnh lịch sử, chính quyền địa phƣơng đã mƣợn
đất của các cơ sở nói trên để sử dụng hoặc tịch thu một số cơ sở để làm trụ sở
cơ quan, trƣờng học… đến nay các cơ sở đó đòi lại nhƣng Nhà nƣớc không
trả lại đƣợc nên dẫn đến khiếu kiện của các cơ sở đó.
1.2. Khái niệm, đặc điểm giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị
1.2.1. Khái niệm giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị
Trong hoạt động của bộ máy nhà nƣớc thì hoạt động của cơ quan hành
chính nhà nƣớc có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vì nó trực tiếp liên quan đến
mọi lĩnh vực của đời sống: kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội… và các quyền
tự do, dân chủ của công dân. Quản lý hành chính nhà nƣớc là hoạt động chấp
hành và điều hành đƣợc thực hiện bởi cơ quan hành chính nhà nƣớc nhằm thi
hành pháp luật và tổ chức, chỉ đạo việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh
tế, xã hội, an ninh, quốc phòng và đối ngoại của nhà nƣớc. Cơ quan, tổ chức,
cá nhân có quyền khiếu nại các quyết định hành chính của cơ quan hành chính
nhà nƣớc và hành vi hành chính của cá nhân trong quá trình thực hiện nhiệm
vụ khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi hành chính đó là trái pháp
luật, xâm phạm tới quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Khoản 11 Điều 2 Luật Khiếu nại năm 2011 quy định: “Giải quyết khiếu
nại là việc thụ lý, xác minh, kết luận và ra quyết định giải quyết khiếu nại”.
Nhƣ vậy, giải quyết khiếu nại bao gồm các công việc: xác minh để làm rõ các
tình tiết sự việc; kết luận về nội dung khiếu nại, trong đó xác định rõ khiếu nại
của cơ quan, tổ chức, cá nhân là đúng, đúng một phần hoặc sai toàn bộ; căn
cứ vào quy định của pháp luật xử lý từng vấn đề cụ thể trong nội dung khiếu

25. 16
nại từ đó quyết định giữ nguyên, sửa đổi hoặc hủy bỏ một phần hay toàn bộ
quyết định hành chính bị khiếu nại, chấm dứt quyết định hành chính bị khiếu
nại; quyết định việc bồi thƣờng thiệt hại cho ngƣời khiếu nại (nếu có) hoặc
giải quyết các vấn đề cụ thể khác trong nội dung khiếu nại.
Từ quan niệm về giải quyết khiếu nại hành chính trên, tác giả đƣa ra
quan niệm về giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị nhƣ sau: “Giải quyết
khiếu nại về đất đai ở đô thị là việc cơ quan hành chính nhà nƣớc, ngƣời đứng
đầu của cơ quan hành chính nhà nƣớc xem xét, đánh giá tính hợp pháp và tính
hợp lý của quyết định hành chính, hành vi hành chính trong quản lý đất đai ở
đô thị bị khiếu nại thuộc thẩm quyền của mình nhằm bảo vệ quyền và lợi ích
hợp pháp của ngƣời khiếu nại.”
1.2.2. Đặc điểm giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị
Thứ nhất, việc giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị có tính chất phức
tạp, phƣơng thức giải quyết đƣợc thực hiện dƣới nhiều phƣơng diện khác
nhau, thông qua mối quan hệ giữa các cơ quan khác nhau.
Thứ hai, theo quy định của luật đất đai, giải quyết khiếu nại đất đai ở
đô thị liên quan đến thẩm quyền của nhiều cấp khác nhau, nhiều cơ quan và
nhiều cán bộ, công chức đƣợc trao quyền. Theo đó, thẩm quyền giải quyết
khiếu nại về đất đai ở đô thị bao gồm: Chủ tịch UBND, thủ trƣởng cơ quan tài
nguyên và môi trƣờng các cấp…và các cá nhân liên quan: ngƣời có thẩm
quyền trong cơ quan hành chính nhà nƣớc có quyết định hành chính, hành vi
hành chính bị khiếu nại; cá nhân có thẩm quyền giải quyết khiếu nại; cá
nhân,cơ quan, tổ chức không phải là ngƣời khiếu nại, ngƣời bị khiếu nại
nhƣng việc giải quyết khiếu nại có liên quan đến quyền, nghĩa vụ của họ;
ngƣời có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nƣớc thực hiện hoặc
không thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật.
Thứ ba, không phải tất cả các quyết định hành chính, hành vi hành
chính trong quản lý và sử dụng đất đai đều là đối tƣợng của giải quyết khiếu

26. 17
nại về đất đai ở đô thị. Chỉ các quyết định hành chính, hành vi hành chính đặc
thù liên quan tới hoạt động giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, trƣng dụng đất,
cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất; bồi thƣờng, hỗ trợ, giải phóng
mặt bằng, tái định cƣ. Cấp hoặc thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
quyết định gia hạn thời hạn sử dụng đất mới là đối tƣợng của giải quyết khiếu
nại về đất đai ở đô thị.
Thứ tư, giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị phải tuân theo những
hình thức, thủ tục chặt chẽ do pháp luật quy định, phải công khai, dân chủ (từ
khâu thụ lý, tiến hành kiểm tra, xác minh, ban hành quyết định giải quyết
khiếu nại).
1.3. Nguyên tắc, thẩm quyền, thủ tục giải quyết khiếu nại về đất đai
ở đô thị
1.3.1. Nguyên tắc giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị
Trong nền kinh tế thị trƣờng với sự tham gia của nhiều thành phần kinh
tế, quan hệ pháp luật đất đai, đặc biệt là đất đai ở đô thị đã trở nên đa dạng,
phức tạp kéo theo các khiếu nại về đất đai ở đô thị phát sinh cũng đa dạng,
phức tạp và gay gắt. Vì vậy, việc giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị phải
đáp ứng đƣợc những yêu cầu nhất định mà thực tế đã đặt ra. Muốn đáp ứng
đƣợc các yêu cầu đó, thì việc giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị phải
quán triệt các nguyên tắc sau đây:
 Nguyên tắc khách quan
Nguyên tắc này đòi hỏi trong quá trình giải quyết khiếu nại, ngƣời giải
quyết khiếu nại phải tạo điều kiện thuận lợi để các bên liên quan cung cấp
thông tin, tài liệu, đồng thời tiến hành thu thập đầy đủ chứng cứ, tài liệu một
cách trung thực, khách quan, làm cơ sở cho việc kết luận, ra quyết định giải
quyết khiếu nại, không đƣợc áp đặt ý chí chủ quan của ngƣời giải quyết khiếu
nại trong việc phân tích tình huống vụ việc, cũng nhƣ lựa chọn quy phạm
pháp luật để áp dụng giải quyết tình huống đó. Nguyên tắc khách quan là yếu
tố quyết định đến sự đồng thuận của các bên đối với quyết định giải quyết
khiếu nại.

27. 18
 Nguyên tắc công khai minh bạch
Nguyên tắc này trong giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị nhằm tăng
cƣờng pháp chế xã hội chủ nghĩa, xây dựng và củng cố nhà nƣớc pháp quyền
của dân, do dân và vì dân; thực hiện nghiêm chỉnh chủ trƣơng, chính sách của
Đảng và pháp luật của nhà nƣớc, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự
an toàn xã hội.
Tình trạng thiếu công khai minh bạch trong giải quyết khiếu nại về đất
đai ở đô thị hiện nay là một trong những lý do ngƣời khiếu nại tiếp tục khiếu
nại; mặt khác nếu không làm tốt công tác công khai minh bạch trong giải
quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị là cơ sở để kẻ xấu lợi dụng kích động, lôi
kéo quần chúng tập hợp đông ngƣời để khiếu kiện.
Do vậy, xem xét, kết luận, giải quyết khiếu nại đất đai ở đô thị phải
thực hiện tốt nguyên tắc công khai minh bạch.
 Nguyên tắc dân chủ
Trong nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa yêu cầu đặt ra là cần phát
huy quyền làm chủ của nhân dân trong việc tham gia quản lý nhà nƣớc, quản
lý xã hội. Giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai ở đô thị là một trong
những hoạt động quản lý nhà nƣớc, vì vậy hoạt động này cũng cần phải tạo
điều kiện để cơ quan dân cử, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân tham
gia, giám sát. Ngƣời có thẩm quyền giải quyết khiếu nại phải thực hiện tốt
nguyên tắc dân chủ, tạo điều kiện cho các bên cung cấp hồ sơ, tài liệu, tham
gia ý kiến, đối thoại… Có nhƣ vậy, việc giải quyết khiếu nại mới thực sự đảm
bảo khách quan, chính xác.
 Nguyên tắc kịp thời
Giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai ở đô thị liên quan mật thiết
tới quyền, lợi ích của ngƣời khiếu nại, ảnh hƣởng không nhỏ đến hoạt động
sản xuất, kinh doanh, đời sống, sinh hoạt của ngƣời khiếu nại. Do vậy, để kịp
thời bảo vệ những quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, nhanh

28. 19
chóng ổn định tình hình sản xuất, kinh doanh và đời sống, sinh hoạt của ngƣời
dân, pháp luật yêu cầu việc giải quyết khiếu nại phải đƣợc tiến hành một cách
nhanh chóng, kịp thời, tuân thủ thời hạn giải quyết khiếu nại, đáp ứng đƣợc
nguyện vọng chính đáng của ngƣời dân, củng cố lòng tin của ngƣời dân vào
sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý, điều hành của Nhà nƣớc. Ngƣợc lại, nếu
quá trình giải quyết khiếu nại để dây dƣa, kéo dài thì sẽ dẫn đến hậu quả phức
tạp, khó lƣờng về an ninh, trật tự.
1.3.2. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị
 Thẩm quyền giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị lần thứ nhất
Về mặt nguyên tắc, thẩm quyền giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị
lần đầu đƣợc xác định theo nguyên tắc: khiếu nại đối với quyết định hành
chính, hành vi hành chính của cán bộ, công chức thuộc quyền quản lý của cơ
quan hành chính nhà nƣớc nào thì thủ trƣởng cơ quan đó có thẩm quyền giải
quyết; khiếu nại đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của thủ
trƣởng cơ quan hành chính nào thì chính ngƣời đó có trách nhiệm giải quyết.
Trên cơ sở đó, những ngƣời có thẩm quyền giải quyết khiếu nại về đất
đai ở đô thị lần đầu đƣợc xác định nhƣ sau:
- Chủ tịch UBND xã, phƣờng, thị trấn (gọi chung là cấp xã), thủ
trƣởng cơ quan thuộc UBND huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (gọi
chung là cấp huyện) có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết
định hành chính, hành vi hành chính trong quản lý đất đai ở đô thị trên địa
bàn, của ngƣời có trách nhiệm do mình quản lý trực tiếp.
- Chủ tịch UBND cấp huyện có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần
đầu đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính trong quản lý đất đai ở
đô thị do mình quản lý.
- Thủ trƣởng cơ quan thuộc Sở và cấp tƣơng đƣơng có thẩm quyền
giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính, hành vi hành
chính trong quản lý đất đai ở đô thị của mình, của cán bộ, công chức do mình
quản lý trực tiếp.

29. 20
- Giám đốc Sở và cấp tƣơng đƣơng giải quyết khiếu nại lần đầu đối
với quyết định hành chính, hành vi hành chính trong quản lý đất đai ở đô thị
của mình, của cán bộ, công chức do mình quản lý trực tiếp;
- Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ƣơng (gọi chung là
cấp tỉnh) có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành
chính, hành vi hành chính trong quản lý đất đai ở đô thị của mình;
- Thủ trƣởng cơ quan thuộc Bộ và cấp tƣơng đƣơng có thẩm quyền
giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính, hành vi hành
chính trong quản lý đất đai ở đô thị của mình, của cán bộ, công chức do mình
quản lý trực tiếp.
- Bộ trƣởng và cấp tƣơng đƣơng có thẩm quyền giải quyết khiếu nại
lần đầu đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính trong quản lý đất
đai ở đô thị của mình, của cán bộ, công chức do mình quản lý trực tiếp.
 Thẩm quyền giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị lần hai
Về mặt nguyên tắc, thẩm quyền giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị
lần hai đƣợc xác định theo nguyên tắc: trƣờng hợp ngƣời khiếu nại không
đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc quá thời hạn quy định
mà khiếu nại lần đầu không đƣợc giải quyết thì có quyền khiếu nại lần hai đến
thủ trƣởng cấp trên trực tiếp của ngƣời có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần
đầu. Trên cơ sở đó, những ngƣời có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai
trong lĩnh vực đất đai ở đô thị đƣợc xác định nhƣ sau:
- Chủ tịch UBND cấp huyện có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần
hai đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính trong quản lý đất đai ở
đô thị mà Chủ tịch UBND cấp xã, thủ trƣởng cơ quan thuộc UBND cấp huyện
đã giải quyết nhƣng còn có khiếu nại hoặc đã giải quyết lần đầu nhƣng còn có
khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhƣng chƣa đƣợc giải quyết.
- Giám đốc Sở và cấp tƣơng đƣơng có thẩm quyền giải quyết khiếu nại
lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính trong quản lý đất
đai ở đô thị của Thủ trƣởng cơ quan thuộc sở đã giải quyết lần đầu nhƣng còn
khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhƣng chƣa đƣợc giải quyết.

30. 21
- Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai
đối với quyết định hành chính hành vi hành chính trong quản lý đất đai ở đô
thị của Chủ tịch UBND cấp huyện, Giám đốc Sở và cấp tƣơng đƣơng đã giải
quyết lần đầu nhƣng còn có khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn
nhƣng chƣa đƣợc giải quyết;
- Bộ trƣởng có thẩm quyền:
 Giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính trong quản lý đất đai ở đô thị của Thủ trƣởng cơ quan thuộc Bộ đã
giải quyết lần đầu nhƣng còn khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn.
 Giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi
hành chính trong quản lý đất đai ở đô thị của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp
tỉnh có nội dung thuộc thẩm quyền quản lý nhà nƣớc của bộ đã giải quyết lần
đầu nhƣng còn khiếu nại hoặc khiếu nại lần đầu đã hết thời hạn nhƣng chƣa
đƣợc giải quyết.
1.3.3. Thủ tục giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị
 Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị lần đầu
Bƣớc 1: Tiếp nhận và thụ lý đơn khiếu nại.
Ngƣời khiếu nại phải gửi đơn và các tài liệu liên quan (nếu có) đến cơ
quan nhà nƣớc có thẩm quyền giải quyết khiếu nại. Trong trƣờng hợp ngƣời
khiếu nại đến khiếu nại trực tiếp thì cán bộ tiếp công dân có trách nhiệm
hƣớng dẫn ngƣời khiếu nại viết thành đơn hoặc ghi lại nội dung khiếu nại, có
chữ ký của ngƣời khiếu nại. Trong trƣờng hợp việc khiếu nại đƣợc thực hiện
thông qua ngƣời đại diện thì ngƣời đại diện phải có giấy tờ chứng minh tính
hợp pháp của việc đại diện (giấy ủy quyền theo quy định của pháp luật).
Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đƣợc đơn thuộc thẩm quyền
giải quyết, cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại đất đai ở đô thị hoặc
cơ quan đƣợc giao nhiệm vụ giải quyết khiếu nại tham mƣu ra quyết định thụ
lý để giải quyết; trƣờng hợp không thụ lý để giải quyết thì có văn bản trả lời
nêu rõ lý do.

31. 22
Bƣớc 2: Xác minh, kết luận nội dung khiếu nại.
Khi chƣa có cơ sở kết luận nội dung khiếu nại thì ngƣời có thẩm quyền
giải quyết khiếu nại tự mình tiến hành xác minh, kết luận nội dung khiếu nại
hoặc giao cơ quan thanh tra nhà nƣớc cùng cấp hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân
có trách nhiệm xác minh nội dung khiếu nại, kiến nghị giải quyết khiếu nại.
Trong quá trình giải quyết khiếu nại lần đầu, nếu yêu cầu của ngƣời
khiếu nại và kết quả xác minh nội dung khiếu nại còn khác nhau thì ngƣời
giải quyết khiếu nại tổ chức đối thoại với ngƣời khiếu nại, ngƣời bị khiếu nại,
ngƣời có quyền và nghĩa vụ liên quan, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan
để làm rõ nội dung khiếu nại, yêu cầu của ngƣời khiếu nại và hƣớng giải
quyết khiếu nại.
Ngƣời giải quyết khiếu nại thông báo bằng văn bản với ngƣời khiếu
nại, ngƣời bị khiếu nại, ngƣời có quyền, lợi ích liên quan biết thời gian, địa
điểm, nội dung việc gặp gỡ, đối thoại. Khi gặp gỡ, đối thoại, đại diện cơ quan
giải quyết nêu rõ nội dung cần đối thoại; ngƣời tham gia đối thoại có quyền
phát biếu ý kiến, đƣa ra những bằng chứng liên quan đến vụ việc khiếu nại và
yêu cầu của mình.Việc gặp gỡ, đối thoại đƣợc lập thành biên bản; biên bản
ghi rõ ý kiến của những ngƣời tham gia; tóm tắt kết quả về những nội dung đã
đối thoại, có chữ ký của ngƣời tham gia; trƣờng hợp ngƣời tham gia đối thoại
không ký xác nhận thì phải ghi rõ lý do.
Bƣớc 3: Ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu.
Ngƣời giải quyết khiếu nại đất đai ở đô thị ra quyết định giải quyết
khiếu nại bằng văn bản và gửi quyết định cho ngƣời khiếu nại, ngƣời bị khiếu
nại, ngƣời có quyền, lợi ích liên quan, cơ quan quản lý cấp trên, công khai
quyết định giải quyết khiếu nại theo quy định. Quyết định giải quyết khiếu nại
phải chứa đựng các nội dung theo yêu cầu của khoản 2 Điều 31 Luật Khiếu
nại năm 2011, trong đó phải kết luận nội dung khiếu nại, quyết định giữ
nguyên, sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ một phần hay toàn bộ quyết định hành
chính, chấm dứt hành vi hành chính bị khiếu nại.

32. 23
Quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu có hiệu lực pháp luật sau 30
ngày, kể từ ngày ban hành mà ngƣời khiếu nại không khiếu nại lần hai; đối
với vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn thì thời hạn có thể kéo dài hơn nhƣng
không quá 45 ngày.
Trong quá trình giải quyết khiếu nại lần đầu, nếu xét thấy việc thi hành
quyết định hành chính bị khiếu nại sẽ gây hậu quả khó khắc phục, thì ngƣời
giải quyết khiếu nại phải ra quyết định tạm đình chỉ việc thi hành quyết định
đó.Thời hạn tạm đình chỉ không vƣợt quá thời gian còn lại của thời hạn giải
quyết. Quyết định tạm đình chỉ phải đƣợc gửi cho ngƣời khiếu nại, ngƣời bị
khiếu nại, ngƣời có quyền, lợi ích liên quan và những ngƣời có trách nhiệm
thi hành khác. Khi xét thấy lý do của việc tạm đình chỉ không còn thì phải hủy
bỏ ngay quyết định tạm đình chỉ đó.
 Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị lần hai
Bƣớc 1: Tiếp nhận và thụ lý đơn khiếu nại.
Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đƣợc đơn khiếu nại thuộc
thẩm quyền giải quyết của mình, ngƣời có thẩm quyền giải quyết khiếu nại
lần hai phải thụ lý giải quyết và thông báo bằng văn bản cho ngƣời khiếu nại,
cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền đã chuyển khiếu nại đến và cơ quan
thanh tra nhà nƣớc cùng cấp biết; trƣờng hợp không thụ lý giải quyết thì phải
nêu rõ lý do.
Bƣớc 2: Xác minh, kết luận nội dung khiếu nại.
Đối với vụ việc khiếu nại phức tạp, nếu thấy cần thiết, ngƣời giải quyết
khiếu nại lần hai thành lập Hội đồng tƣ vấn để tham khảo ý kiến giải quyết
khiếu nại. Quy trình xác minh, làm rõ các nội dung khiếu nại giống nhƣ giải
quyết khiếu nại lần đầu.Tuy nhiên, để làm rõ các vấn đề trong đơn khiếu nại,
Luật Khiếu nại năm 2011 quy định việc đối thoại giữa các bên liên quan là
yêu cầu bắt buộc trong quy trình giải quyết khiếu nại lần hai. Trong quá trình
giải quyết khiếu nại lần hai, ngƣời giải quyết khiếu nại tiến hành đối thoại với

33. 24
ngƣời khiếu nại, ngƣời bị khiếu nại, ngƣời có quyền, lợi ích liên quan, cơ
quan, tổ chức, cá nhân có liên quan để làm rõ nội dung khiếu nại, yêu cầu của
ngƣời khiếu nại, hƣớng giải quyết khiếu nại.
Bƣớc 3: Ban hành quyết định giải quyết khiếu nại lần hai.
Kết quả của quá trình xác minh, làm rõ nội dung khiếu nại, trong thời
hạn không quá 45 ngày (trừ trƣờng hợp đặc biệt), ngƣời có thẩm quyền giải
quyết khiếu nại lần hai phải ra quyết định giải quyết khiếu nại lần hai. Quyết
định giải quyết khiếu nại lần hai phải bao gồm các nội dung quy định tại
khoản 2 Điều 40 Luật Khiếu nại năm 2011, trong đó phải kết luận nội dung
khiếu nại là đúng, đúng một phần hoặc sai toàn bộ. Trƣờng hợp khiếu nại là
đúng hoặc đúng một phần thì yêu cầu ngƣời có quyết định hành chính, hành
vi hành chính bị khiếu nại sửa đổi, hủy bỏ một phần hay toàn bộ quyết định
hành chính, chấm dứt hành vi hành chính bị khiếu nại. Trƣờng hợp kết luận
nội dung khiếu nại là sai toàn bộ thì yêu cầu ngƣời khiếu nại, ngƣời có quyền,
nghĩa vụ liên quan thực hiện nghiêm chỉnh quyết định hành chính, hành vi
hành chính.
Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày có quyết định giải quyết khiếu nại,
ngƣời giải quyết khiếu nại lần hai phải gửi quyết định giải quyết khiếu nại cho
ngƣời khiếu nại, ngƣời bị khiếu nại, ngƣời giải quyết khiếu nại lần đầu, ngƣời
có quyền, nghĩa vụ liên quan, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền
chuyển khiếu nại đến.
Quyết định giải quyết khiếu nại lần hai có hiệu lực pháp luật sau 30
ngày, kể từ ngày ban hành; đối với vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn thì thời
hạn có thể kéo dài nhƣng không quá 45 ngày.
1.4. Yếu tố ảnh hƣởng đến giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị
1.4.1. Sự hoàn thiện pháp luật
Luật đất đai 2013 đã có nhiều sự thay đổi lớn so với các quy định trƣớc
đây trong công tác quản lý nhà nƣớc về đất đai ở đô thị, đồng thời hàng năm

34. 25
đều có những thay đổi, chỉnh sửa và bổ sung nhƣ: trong công tác quy hoạch,
công tác bồi thƣờng, giải phóng mặt bằng, công tác cấp giấy chứng
nhận…nên dẫn đến những lúng túng, khó cập nhật cho cả ngƣời làm công tác
quản lý cũng nhƣ ngƣời sử dụng đất ở đô thị.
Vì vậy, hệ thống pháp luật về quản lý đất đai nói chung, đất đai ở đô thị
nói riêng, về khiếu nại và giải quyết khiếu nại đồng bộ, thống nhất, đầy đủ sẽ
là điều kiện tiên quyết, thuận lợi, quyết định hiệu quả của hoạt động giải
quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị.
1.4.2. Sự phát triển kinh tế và giá trị của đất đai ở đô thị
Nhằm thực hiện sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Nhà nƣớc
cần phải thu hồi đất của những ngƣời đang sử dụng để mở rộng đô thị, xây
dựng công trình công cộng. Thiết nghĩ việc thu hồi đất là cần thiết, nhƣng có
nhiều dự án lợi dụng mục đích công cộng để thu hồi đất của dân. Cùng với
việc thu hồi đất là vấn đề đền bù, giải phóng mặt bằng. Khung giá để đền bù
hiện nay so với giá thực tế là rất thấp. Ví dụ giá đền bù cho các thửa đất ở vị
trí đƣờng Khuất Duy Tiến, Hà Nội là 23,5 triệu đồng/mét vuông nhƣng giá đó
vẫn còn rất thấp chỉ bằng 40- 50% giá trên thực tế. Với mức giá đền bù quá
thấp so với giá thực tế nhƣ vậy ngƣời dân không đủ điều kiện để tái lập cuộc
sống nhƣ lúc chƣa đền bù giải phóng mặt bằng, chƣa nói gì đến việc họ có
cuộc sống tốt hơn. Vì vậy, yếu tố giá đất quá thấp để áp cho giá đền bù ở đô
thị là nguyên nhân cơ bản dẫn đến khiếu nại của ngƣời dân về phƣơng án đền
bù thiệt hại và kéo theo đó làm chậm tiến đọ triển khai các công trình.
1.4.3. Năng lực và ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức giải
quyết khiếu nại về đất đai
Đất đai ở đô thị là một vấn đề phức tạp, đã và đang phát sinh nhiều
khiếu nại, nhƣng tổ chức và cơ chế giải quyết khiếu nại thiếu ổn định, còn
nhiều bất cập so với yêu cầu thực tế. Đặc biệt, tình trạng đơn thƣ, vụ việc từ
khiếu nại không thành chuyển sang tố cáo cán bộ giải quyết.

35. 26
Giải quyết một vụ khiếu nại đòi hỏi phải có các bƣớc điều tra, nghiên
cứu, kết luận và thi hành kết luận (tƣơng tự nhƣ một vụ án hành chính hoặc
vụ án dân sự), do đó cần một đội ngũ những ngƣời am hiểu pháp luật, có
nghiệp vụ chuyên sâu và làm việc chuyên trách. Khiếu nại về đất đai ở đô thị
hiện nay chủ yếu nảy sinh ở cấp huyện nhƣng bộ máy thụ lý ở cấp này lại
không tƣơng ứng. Chủ tịch UBND các cấp là ngƣời chủ trì, chịu trách nhiệm
chính về quyết định giải quyết khiếu nại, nhƣng lại phải lo mọi việc của địa
phƣơng nên khó có điều kiện chuyên tâm việc này. Nguồn nhân lực làm công
tác tiếp dân, xử lý đơn thƣ, giải quyết khiếu nại đất đai ở đô thị vừa thiếu vừa
yếu, tình trạng này tồn tại ở cả cấp trung ƣơng và địa phƣơng. Đây là nguyên
nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng giải quyết khiếu nại chậm chạp, thiếu dứt
điểm, chất lƣợng thấp, tái khiếu kiện nhiều.
Ngoài ra, khi phát sinh khiếu nại, ngƣời có thẩm quyền đã không tập
trung chỉ đạo giải quyết kịp thời, thậm chí né tránh, đùn đẩy. Nhiều vụ việc đã
có quyết định giải quyết cuối cùng nhƣng việc tổ chức thi hành quyết định
không nghiêm, cơ quan ra quyết định thiếu kiểm tra, đôn đốc kịp thời để giải
quyết dứt điểm; một số vụ việc đã có kết luận hoặc quyết định giải quyết
nhƣng không có tính khả thi trong tổ chức thi hành dẫn tới phát sinh những
khiếu nại mới phức tạp hơn.
Một số địa phƣơng sau khi ban hành quyết định giải quyết khiếu nại
cuối cùng cho rằng đã hết trách nhiệm, nhiều trƣờng hợp quyết định giải
quyết khiếu nại cuối cùng có sai sót không đƣợc sửa đổi, bổ sung. Do đó gây
tâm lý ngờ vực về chính quyền địa phƣơng giải quyết không đúng chính sách
pháp luật và ngƣời dân tiếp tục khiếu nại.
Nhƣ vậy, có thể thấy rằng, năng lực, trình độ đội ngũ cán bộ làm công
tác giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị hạn chế, yếu kém, thiếu tinh thần
trách nhiệm, không khách quan thì khó có thể phân tích đúng tình huống pháp
luật, khó có thể lựa chọn quy phạm pháp luật phù hợp áp dụng cho tình huống
pháp luật đó, vì thế hiệu lực, hiệu quả giải quyết khiếu nại sẽ thấp.

36. 27
1.4.4. Nhận thức của người dân ở đô thị
Nhìn chung việc khiếu nại, giải quyết khiếu nại nói chung và giải quyết
khiếu nại về đất đai ở đô thị nói riêng đều phụ thuộc vào trình độ dân trí, ý
thức pháp luật của ngƣời dân.
Trình độ dân trí, ý thức pháp luật của ngƣời dân cao sẽ giúp cho ngƣời
dân nhận thức đƣợc các quy định của pháp luật, thấy đƣợc các quyết định
hành chính, hành vi hành chính có đúng pháp luật hay không từ đó quyết định
có sử dụng quyền khiếu nại hay không. Khi cần sử dụng đến quyền khiếu nại,
họ sẽ thực hiện đúng quy định của pháp luật về quyền, nghĩa vụ của ngƣời
khiếu nại và trình tự thủ tục khiếu nại.
Trình độ dân trí, hiểu biết pháp luật hạn chế là một trong những trở
ngại lớn để ngƣời dân thực hiện quyền khiếu nại của mình.Thậm chí khi có
khiếu nại và đƣợc cơ quan có thẩm quyền giải quyết đúng quy định của pháp
luật rồi nhƣng họ vẫn cho rằng giải quyết nhƣ vậy là không đúng và tiếp tục
khiếu nại lần hai. Điều này gây mất thời gian, công sức của cơ quan nhà nƣớc
trong việc giải quyết khiếu nại của họ, ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động giải
quyết khiếu nại.
1.4.5. Các yếu tố khác
Ngoài ra, còn có một số yếu tố khác tác động tới giải quyết khiếu nại về
đất đai ở đô thị nhƣ: mức độ giám sát của các cơ quan dân cử và toàn xã hội
đối với hoạt động giải quyết khiếu nại, mức độ công khai, dân chủ trong giải
quyết khiếu nại, tài chính; cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác giải
quyết khiếu nại; việc ứng dụng công nghệ thông tin…
Nhà nƣớc ta là nhà nƣớc của dân, do dân, vì dân. Mọi hoạt động của
nhà nƣớc đều nằm dƣới sự giám sát của nhân dân. Hoạt động giải quyết khiếu
nại là hoạt động khó khăn, phức tạp, do vậy cần phải huy động sự tham gia
của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Thực tiễn cũng cho thấy, nơi nào và
ở đâu phát huy đƣợc vai trò giám sát của các cơ quan dân cử, các tổ chức

37. 28
chính trị - xã hội và của nhân dân đối với hoạt động giải quyết khiếu nại thì ở
đó hoạt động giải quyết khiếu nại đƣợc thực hiện đúng quy định của pháp
luật, đạt hiệu quả tốt, góp phần bảo vệ lợi ích của nhà nƣớc, quyền, lợi ích
hợp pháp của nhân dân.

38. 29
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1
Quyền khiếu nại là một trong những quyền cơ bản của công dân, đƣợc
Hiến pháp và pháp luật quy định, đƣợc nhà nƣớc bảo đảm. Khiếu nại về đất
đai ở đô thị là một trong những phƣơng tiện pháp lý hữu hiệu mà ngƣời sử
dụng đất có thể sử dụng để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình. Thông
qua việc thực hiện quyền khiếu nại về đất đai ở đô thị, ngƣời dân tham gia
vào hoạt động quản lý nhà nƣớc về đất đai ở đô thị, giúp cho cơ quan nhà
nƣớc kịp thời phát hiện những hành vi vi phạm pháp luật, những hạn chế của
quyết định hành chính, hành vi hành chính trong quản lý đất đai ở đô thị, cũng
nhƣ những bất cập trong chính sách, pháp luật và trong tổ chức bộ máy của cơ
quan quản lý đất đai ở đô thị, từ đó có biện pháp xử lý, kịp thời điều chỉnh
nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nƣớc về đất đai nói chung và
đất đai ở đô thị nói riêng
Vì vậy, trong chƣơng 1 tác giả đã nghiên cứu, tìm hiểu những khái
niệm, đặc điểm và nội dung của khiếu nại và giải quyết khiếu nại về đất đai ở
đô thị. Ngoài ra, luận văn còn trình bày tại chƣơng 1 các nguyên tắc, thẩm
quyền, thủ tục cụ thể về giải quyết khiếu nại đất đai ở đô thị.

39. 30
Chƣơng 2
THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI VỀ ĐẤT ĐAI ĐÔ THỊ
Ở QUẬN THANH XUÂN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
2.1. Khái quát về điều kiện địa lý, tình hình kinh tế- xã hội ảnh
hƣởng đến giải quyết khiếu nại về đất đai ở đô thị ở quận Thanh Xuân,
thành phố Hà Nội
Quận Thanh Xuân là 1 trong các quận trung tâm, nằm chếch về trục
phía Tây Nam của Thành phố Hà Nội. Quận Thanh Xuân đƣợc thành lập theo
Nghị định số 74/NĐ-CP ngày 22/11/1996 của Chính phủ, quận gồm 11 đơn vị
hành chính cấp phƣờng là: Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Thanh Xuân
Trung, Khƣơng Đình, Nhân Chính, Phƣơng Liệt, Hạ Đình, Kim Giang,
Khƣơng Mai, Khƣơng Trung, Thƣợng Đình (có 3 phƣờng đƣợc thành lập từ
các xã ngoại thành của 2 huyện Từ Liêm và Thanh Trì, còn lại là các phƣờng
cũ của quận Đống Đa chuyển sang).
Điều kiện địa hình quận Thanh Xuân tƣơng đối thuận tiện cho việc xây
dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế đô thị. Trên địa bàn quận Thanh Xuân
có quốc lộ số 6 chạy qua, bắt đầu từ Ngã Tƣ Sở qua Thanh Xuân đến quận
Hà Đông và đi các tỉnh miền Tây Bắc nhƣ Hòa Bình, đi Phú Thọ theo Quốc
lộ 21...
Trên địa bàn quận có 5 tuyến đƣờng giao thông chính đi qua nhƣ:
đƣờng Giải phóng, đƣờng Nguyễn Trãi, đƣờng vành đai 3, đƣờng Trƣờng
Chinh, đƣờng Láng Hạ - Thanh Xuân. Ngoài ra trên địa bàn quận còn có một
mạng lƣới giao thông nội bộ nối liền giữa các trục giao thông chính và các
phƣờng trong toàn quận với các quận, huyện giáp ranh.Vị trí này rất thuận
lợi cho việc phát triển kinh tế - xã hội, phát triển kinh doanh - thƣơng mại -
dịch vụ.

40. 31
Quận Thanh Xuân có 2 con sông thoát nƣớc chính của Thành phố Hà
Nội là sông Tô Lịch và sông Lừ Sét. Bên cạnh đó còn có một số hồ ao tự
nhiên tƣơng đối lớn có ý nghĩa quan trọng trong việc tiêu nƣớc cục bộ và giữ
vai trò điều hòa nhƣ Đầm Hồng, hồ Dẻ Quạt, hồ Rùa và dự án công viên hồ
Điều Hòa Nhân Chính đang đƣợc triển khai thực hiện theo chỉ đạo của Thành
phố Hà Nội.
Kinh tế của quận đƣợc duy trì và phát triển theo đúng định hƣớng cơ
cấu trong 5 - 10 năm gần đây với xu hƣớng giảm dần tỷ trọng công nghiệp và
tăng dần tỷ trọng dịch vụ. Trong đó, kinh tế Nhà nƣớc chiếm tỷ trọng lớn, các
thành phần kinh tế ngoài Nhà nƣớc tăng trƣởng cả về số lƣợng, quy mô và
hiệu quả. Dịch vụ thƣơng mại phát triển rộng khắp trên địa bàn phục vụ nhu
cầu dân sinh. Nhiều dịch vụ chất lƣợng cao, đặc biệt là dịch vụ ngân hàng tài
chính phát triển.
UBND Quận đã chủ động tạo môi trƣờng thuận lợi cho các thành phần
kinh tế hoạt động sản xuất kinh doanh.Triển khai thực hiện kế hoạch tiếp tục
đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể và thành lập Ban Chỉ
đạo phát triển kinh tế tập thể để chỉ đạo thực hiện.Tiếp tục rà soát, kiểm tra
các hộ cá thể sau đăng ký kinh doanh tại địa bàn các phƣờng và thực hiện các
bƣớc kế hoạch chuyển đổi mô hình quản lý chợ. Tổ chức bàn giao Chợ
Thƣợng Đình cho Tổng công ty Thƣơng mại Hà Nội để đầu tƣ xây dựng
Trung tâm Thƣơng mại dịch vụ Thƣợng Đình theo quyết định của UBND
Thành phố, bàn giao chợ tạm Nhân Chính cho HTX Dịch vụ tổng hợp Nhân
Chính tổ chức kinh doanh khai thác chợ từ tháng 2/2007, chuẩn bị tổ chức đấu
thầu lựa chọn Nhà đầu tƣ xây dựng Trung tâm thƣơng mại - dịch vụ Hạ Đình
góp phần vào phát triển mạng lƣới thƣơng mại dịch vụ của quận.
So với các quận của Hà Nội, thực trạng phát triển đô thị quận Thanh
Xuân đã có bƣớc phát triển mạnh, tiến bộ, quận Thanh Xuân là quận nằm ở
trục phía Tây Nam của thủ đô có vị trí địa lý khá thuận lợi, có sức hấp dẫn các
nhà đầu tƣ, hiện tại có nhiều dự án phát triển đô thị đã và đang triển khai trên
địa bàn các phƣờng đã mang sắc thái mới cho diện mạo đô thị của quận.

41. 32
Cơ sở hạ tầng kinh tế – xã hội đƣợc đầu tƣ, nâng cấp, trên địa bàn đã
hình thành các khu công nghiệp, trung tâm thƣơng mại hiện đại. Một số khu
đô thị mới hình thành giúp thay đổi bộ mặt của quận theo hƣớng hiện đại hóa:
- Khu Trung Hòa Nhân Chính nằm một phần tại phƣờng Nhân Chính
(phần còn lại tại quận Cầu Giấy) đang phát triển mạnh nhƣ một trung tâm
mới của thành phố.
- Khu đô thị Mandarin Garden: nằm một phần tại phƣờng Nhân Chính,
liền kề với khu đô thị Trung Hòa - Nhân Chính.
- Khu đô thị Hạ Đình: nằm tại phía tây đƣờng Nguyễn Xiển, thuộc địa
bàn phƣờng Hạ Đình.
- Khu đô thị Khƣơng Đình: nằm trong khu dân cƣ Đầm Hồng, thuộc địa
bàn phƣờng Khƣơng Đình.
- Khu đô thị cao cấp Royal City: nằm tại số nhà 74 đƣờng Nguyễn Trãi,
tiền thân là nhà máy Cơ khí Hà Nội.
- Khu đô thị Pandora Triều Khúc: nằm tại số nhà 53 phố Triều Khúc,
hiện đang đƣợc đầu tƣ và xây dựng trên cơ sở nhà máy Ô tô Hòa Bình.
- Khu đô thị Vinhomes Smart City: nằm tại số nhà 235 đƣờng Nguyễn
Trãi, xế trƣớc Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội, hiện đã đƣợc thi công.
Tình hình chính trị - xã hội ổn định, an ninh quốc phòng luôn đƣợc giữ
vững. Trong lĩnh vực xã hội có nhiều chuyển biến, nhiều chỉ tiêu xã hội đạt
cao và về trƣớc kế hoạch nhƣ: chất lƣợng giáo dục đƣợc nâng cao; mức
hƣởng thụ về các dịch vụ y tế tăng cao, tỷ lệ các hộ dân đƣợc sử dụng nƣớc
sạch tăng nhanh.

42. 33
2.2. Tình hình, đặc điểm khiếu nại về đất đai đô thị ở quận
Thanh Xuân
2.2.1. Tình hình khiếu nại về đất đai đô thị ở quận Thanh Xuân
Tại quận Thanh Xuân, số vụ việc khiếu nại trong lĩnh vực đất đai ở đô
thị chiếm tỷ lệ lớn hơn so với các lĩnh vực khác. Thời gian qua nhiều vụ việc
có tính chất mức độ gay gắt phức tạp đã xảy ra ở một số phƣờng. Dễ thấy nhất
là số công dân đến trụ sở tiếp dân tại quận, các phƣờng, khiếu nại về đất đai ở
đô thị không giảm, vẫn diễn biến phức tạp, nhiều trƣờng hợp khiếu nại kéo
dài, vƣợt cấp, gay gắt, bức xúc.
Tính chất của việc khiếu nại về đất đai ở đô thị cũng đã khác. Trong
các vụ khiếu nại đông ngƣời đã có sự liên kết giữa những ngƣời đi khiếu nại
của các phƣờng khác nhau, hoặc quận này với quận khác của ngƣời giáo dân
với nhau để tạo áp lực đối với chính quyền. Khiếu nại của ngƣời dân không
chỉ nhằm đòi hỏi sự công bằng, dân chủ mà hiện còn chứa đựng tiềm ẩn các
mâu thuẫn đối kháng, mang tính dân tộc và tôn giáo. Một số vụ việc khiếu nại
đã vƣợt quá giới hạn cho phép bởi những ngƣời khiếu nại đã tập trung thành
đoàn đi qua các đƣờng phố với khẩu hiệu quá kích động.
Tình hình khiếu nại về đất đai ở đô thị của quận Thanh Xuân từ năm
2010 đến năm 2015 cụ thể nhƣ sau:
Về tình hình tiếp công dân, tiếp nhận đơn khiếu nại hành chính: Giai
đoạn từ năm 2011 đến hết năm 2015, cơ quan hành chính cấp quận đã tiếp
1.623 lƣợt, 2.375 ngƣời với 2.104 vụ việc khiếu nại.

43. 34
2011 2012 2013 2014 2015
Số vụ khiếu nại 23 28 25 31 40
Số vụ khiếu nại về đất
đaiở đô thị
11 12 18 15 14
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
376 385
468
447
428
0
100
200
300
400
500
600
700
2011 2012 2013 2014 2015
Số lượt
Số người
Số vụ
Biểu đồ 2.1: Tình hình tiếp công dân trên địa bàn quận
giai đoạn 2011-2015
(Nguồn: Văn phòng HĐND và UBND quận Thanh Xuân)
Đối với khiếu nại về đất đai ở đô thị, trong 5 năm qua, UBND quận
Thanh Xuân đã tiếp nhận 70 vụ việc, trong tổng số 2.134 đơn thƣ khiếu nại, tố
cáo, phản ánh và kiến nghị mà UBND quận tiếp nhận.
Biểu đồ 2.2: Tình hình tiếp nhận đơn, vụ việc khiếu nại về đất đai ở đô
thị trên địa bàn quận giai đoạn 2011– 2015
(Nguồn: Phòng Tài nguyên và môi trường quận Thanh Xuân)

44. 35
Biểu đồ 2.3: Tỷ lệ vụ việc khiếu nại đất đai ở đô thị trong tổng số vụ việc
khiếu nại hành chính thuộc thẩm quyền giai đoạn 2011-2015
(Nguồn: Phòng Tài nguyên và môi trường quận Thanh Xuân)
Số liệu trên cho thấy, trong giai đoạn từ năm 2011 đến hết năm 2015,
tình hình khiếu nại nói chung có chiều hƣớng tăng dần theo từng năm, nhƣng
khiếu nại về đất đai ở đô thị nói riêng trên địa bàn quận Thanh Xuân lại có
chiều hƣớng giảm dần. Tuy vậy, nội dung khiếu nại về đất đai ở đô thị vẫn
chiếm tới 48% tổng số vụ việc khiếu nại khiếu nại hành chính thuộc thẩm
quyền giải quyết. Một số vụ việc khiếu nại diễn biến phức tạp, liên quan đến
giá bồi thƣờng đất đai, giải phóng mặt bằng khi thu hồi đất ở đô thị, khiếu nại
liên quan đến việc triển khai các dự án qua các năm nhƣ:
Các hộ dân trong diện GPMB cho dự án cải tạo mƣơng T8A Kim
Giang đã gửi đơn khiếu nại về các quyết định thu hồi đất của UBND quận
Thanh Xuân, đề nghị làm rõ nội dung: Tại sao việc thu hồi đất cho dự án lại
phục vụ cho việc làm đƣờng 25m. Đồng thời, các hộ dân yêu cầu UBND quận
Thanh Xuân công khai quy hoạch chi tiết dự án làm đƣờng, xem xét phƣơng
án bồi thƣờng, hỗ trợ và tái định cƣ trên cơ sở thực tế sử dụng đất, thực hiện
đúng các quy định của pháp luật khi triển khai dự án này.

45. 36
UBND quận cũng nhận đƣợc nhiều đơn thƣ khiếu nại về việc GPMB
hồ Khƣơng Trung 1 và một số hạng mục thuộc Dự án thoát nƣớc nhằm cải
thiện môi trƣờng Hà Nội - Dự án II trên địa bàn quận Thanh Xuân với nguyên
do UBND quận đã xác định sai nguồn gốc sử dụng đất của ngƣời dân Đầm
Hồng, Đầm Sen.
Hay những lá đơn thƣ kêu cứu của 73 hộ dân từ số nhà 402 đến 580
đƣờng Khuất Duy Tiến (thuộc tổ 2, phƣờng Nhân Chính, quận Thanh Xuân,
Hà Nội) về việc UBND quận Thanh Xuân áp đặt phƣơng án bồi thƣờng vô lý,
không minh bạch khi đƣa ra một dự án không có thực, lấy cớ thu hồi đất của
dân để tạo vỏ bọc cho các hoạt động khác. Thêm nữa, UBND quận Thanh
Xuân từ năm 2006 đến nay cũng không giải quyết đơn thƣ khiếu nại của nhân
dân, đùn đẩy trách nhiệm, mặc dù đã có ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo UBND
thành phố Hà Nội về việc trả lời giải quyết đơn thƣ cho nhân dân.
Nguyên nhân phát sinh khiếu nại về đất đai ở đô thị trên địa bàn quận
thời gian qua có cả nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan.
 Nguyên nhân khách quan
Thứ nhất, sự bất cập của hệ thống chính sách pháp luật về đất đai ở đô
thị. Chính sách pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai ở đô thị qua các thời kỳ
có nhiều thay đổi, thiếu tính ổn định, chƣa đồng bộ, có những quy định chƣa
sát thực tế, thiếu cụ thể. Các chính sách liên quan bồi thƣờng, hỗ trợ, tái định
cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất qua các năm thay đổi theo hƣớng có lợi cho
ngƣời dân gây so bì về quyền lợi giữa những ngƣời dân có đất bị thu hồi tại
thời điểm trƣớc và sau khi có chính sách mới. Giá đất đền bù tại nhiều nơi
chƣa sát giá thị trƣờng; có sự chênh lệch lớn giữa giá Nhà nƣớc bồi thƣờng và
giá do nhà đầu tƣ thỏa thuận với ngƣời dân.
Cụ thể trên địa bàn quận Thanh Xuân đã tiến hành thu hồi nhiều diện
tích đất ở đô thị của các hộ dân để giao cho các nhà đầu tƣ thực hiện các dự
án xây dựng khu công nghiệp, khu đô thị, thƣơng mại, hạ tầng giao thông,

46. 37
thuỷ lợi… nhƣng nội dung chính sách liên quan đến lợi ích của ngƣời sử dụng
đất còn nhiều bất cập, nhất là về giá đất chƣa phù hợp, thƣờng xuyên thay đổi
theo hƣớng năm sau cao hơn năm trƣớc; cơ chế chính sách bồi thƣờng, hỗ trợ
tái định cƣ chƣa nhất quán nên khó thực hiện. Những yếu tố này là một trong
những nguyên nhân chính làm phát sinh khiếu nại về đất đai ở đô thị.
Dự án “Thoát nước nhằm cải thiện môi trường Hà Nội - Dự án II” là
dự án chống ngập úng của Thành phố trong lƣu vực sông Tô Lịch do nƣớc
mƣa; cải thiện môi trƣờng cho lƣu vực sông Tô Lịch, là cơ sở để hoàn thiện
và phát triển hạ tầng, tạo cảnh quan đô thị, đáp ứng nhu cầu phát triển chung
của Hà Nội. Dự án có khối lƣợng công tác GPMB rất lớn (311,19 ha) trong đó
có quận Thanh Xuân. Tuy nhiên, việc triển khai GPMB của dự án này lại là
một trong những nguyên nhân khiến số đơn khiếu nại về đất đai ở đô thị của
quận Thanh Xuân tăng lên.
Thứ hai, sự yếu kém trong công tác tổ chức thi hành pháp luật về đất
đai ở đô thị tại Thanh Xuân.Việc thực hiện các chủ trƣơng, chính sách của
Nhà nƣớc tại một số phƣờng trên địa bàn quận không nghiêm, chƣa triệt để và
chƣa hợp lý, đã dẫn đến tình trạng làm trái pháp luật. Đơn cử nhƣ trƣờng hợp
bà Nguyễn Thị Kim Loan, ở tổ 82, phƣờng Khƣơng Trung, Thanh Xuân gửi
đơn khiếu nại đến các cơ quan chức năng đề nghị giải quyết việc đòi lại 60m2
trong tổng diện tích 120m2 đất tại thửa số 45, ngõ 11, tổ 82, phƣờng Khƣơng
Trung mà gia đình ông Nguyễn Văn Ngân đang chiếm dụng nhƣng không
đƣợc thụ lý, giải quyết theo đúng quy định của pháp luật. Và điều đáng nói ở
đây là Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân đã liên tục “bỏ nhỏ” các chỉ đạo của
các cơ quan Trung ƣơng và UBND TP Hà Nội để giải quyết vấn đề này.
Trong thực hiện quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn quận vẫn còn nhiều
vấn đề tồn tại, yếu kém, bức xúc nhƣ: việc điều chỉnh quy hoạch, sử dụng đất
sai mục đích, kém hiệu quả, quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất còn
tùy tiện, vi phạm pháp luật còn xảy ra ở một số phƣờng. Quy hoạch sử dụng