Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620 Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van Download luận án tiến sĩ ngành luật hiến pháp với đề tài: Thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành chính từ thực tiễn tỉnh Phú Yên, cho các bạn làm luận án tham khảo

1. VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ THÚY HỒNG
THI HÀNH QUYẾT ĐỊNH GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI
HÀNH CHÍNH TỪ THỰC TIỄN TỈNH PHÚ YÊN
Ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số : 9380102
LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC
Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. Trần Kim Liễu
2. PGS.TS. Bùi Thị Đào
Hà Nội - 2019

2. LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số
liệu nêu trong Luận án là trung thực, được tiến hành nghiên cứu một cách
nghiêm túc và kết quả nghiên cứu của các nhà nghiên cứu đi trước đã được
tiếp thu một cách chân thực, cẩn trọng, có trích nguồn dẫn cụ thể trong Luận
án. Những kết luận khoa học của Luận án chưa từng được công bố trong bất
kỳ công trình nào khác.
Tác giả Luận án
Nguyễn Thị Thúy Hồng

3. MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ 1
Chương 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ
TÀI LUẬN ÁN............................................................................................................... 9
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án ................................. 9
1.2. Đánh giá về tình hình nghiên cứu những vấn đề liên quan đến đề tài luận án ...... 30
1.3. Câu hỏi nghiên cứu và giả thiết nghiên cứu........................................................... 32
Chương 2. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THI HÀNH QUYẾT ĐỊNH GIẢI
QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH ...................................................................... 37
2.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò, nguyên tắc thi hành quyết định giải quyết khiếu
nại hành chính ............................................................................................................... 37
2.2. Chủ thể, nội dung và thủ tục thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành
chính.............................................................................................................................. 51
2.3. Các yếu tố bảo đảm hoạt động thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành
chính.............................................................................................................................. 60
Chương 3. THỰC TRẠNG THI HÀNH QUYẾT ĐỊNH GIẢI QUYẾT KHIẾU
NẠI HÀNH CHÍNH TẠI TỈNH PHÚ YÊN............................................................. 74
3.1. Thực trạng pháp luật về thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành chính...... 74
3.2. Thực tiễn thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành chính tại tỉnh Phú Yên.. 84
Chương 4. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THI HÀNH QUYẾT
ĐỊNH GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH...............................................116
4.1. Quan điểm bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành chính..........116
4.2. Giải pháp bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành chính............119
KẾT LUẬN................................................................................................................143
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ........................................................146
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................147

4. DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
HĐND : Hội đồng nhân dân
HVHC : Hành vi hành chính
QĐGQKNHC : Quyết định giải quyết khiếu nại hành chính
QĐHC : Quyết định hành chính
UBND : Ủy ban nhân dân

5. 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Quyền khiếu nại hành chính là quyền khiếu nại của công dân trong
quản lý hành chính nhà nước, thuộc nhóm quyền chính trị, có vị trí quan trọng
trong đời sống xã hội và trong quản lý hành chính nhà nước. Quyền khiếu nại
hành chính không chỉ là phương thức để công dân bảo vệ quyền, lợi ích hợp
pháp của mình khi bị xâm hại mà còn là phương thức để họ tham gia vào
quản lý hành chính nhà nước, quản lý xã hội, giám sát việc thực thi quyền
hành pháp. Hay nói cách khác, quyền khiếu nại hành chính là quyền bảo vệ
quyền của công dân khi bị QĐHC, HVHC xâm hại. Tuy nhiên, quyền này chỉ
có ý nghĩa thực sự khi việc giải quyết khiếu nại hành chính được thực hiện
đúng pháp luật và QĐGQKNHC được bảo đảm thực hiện.
Thi hành QĐGQKNHC được coi là giai đoạn cuối của quá trình giải
quyết khiếu nại hành chính, cũng là giai đoạn có tính chất quyết định đến việc
đưa các QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật vào đời sống của xã hội, nếu giai
đoạn này được thực hiện nghiêm túc thì QĐGQKNHC được bảo đảm thực
hiện và quá trình giải quyết khiếu nại hành chính mới thực sự có ý nghĩa. Có
thể nói QĐGQKNHC chỉ mới dừng lại ở việc khẳng định sự đúng hay sai
thuộc về người khiếu nại hay người bị khiếu nại - lúc này công lý mới chỉ
được thể hiện trên giấy tờ. Chính thông qua hoạt động thi hành QĐGQKNHC,
công lý mới trở thành hiện thực trong thực tế cuộc sống. Ngoài việc bảo vệ
các quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong xã hội thì
thi hành QĐGQKNHC còn giúp chấm dứt vụ việc khiếu nại – đánh dấu kết
thúc quá trình giải quyết khiếu nại hành chính, thể hiện tính hiệu quả, hiệu lực
của quản lý nhà nước.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của thi hành QĐGQKNHC, về mặt pháp
lý, Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo nhằm bảo đảm cho hoạt động

6. 2
này được thực hiện ngày càng hiệu quả hơn. Trước tiên là Luật Khiếu nại
được Quốc hội khóa XIII thông qua ngày 11/11/2011 đã dành riêng một mục
quy định về thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, cụ
thể: quy định về các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật;
thời điểm có hiệu lực của các quyết định giải quyết khiếu nại; những người có
trách nhiệm thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật;
trách nhiệm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật.
Trên cơ sở đó, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 75/2012/NĐ-CP
ngày 03/10/2012 quy định chi tiết một số điều của Luật Khiếu nại 2011 để cụ
thể hóa hơn các quy định nói trên. Những quy định này, bước đầu đã khắc
phục hạn chế, bảo đảm tính khả thi trong việc thi hành, tăng cường trách
nhiệm, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân và
mang lại kết quả khả quan.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay việc tổ chức thi hành, thực hiện các
QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế. Có không
ít QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật nhưng chưa được thi hành hoặc thời
gian thực hiện bị kéo dài, nhất là đối với quyết định giải quyết khiếu nại công
nhận người khiếu nại đã khiếu nại đúng hoặc đúng một phần. Ngoài ra, cũng
có nhiều trường hợp vi phạm pháp luật về thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực
pháp luật nhưng chưa bị xử lý, nhất là đối với người bị khiếu nại, người giải
quyết khiếu nại và những người có trách nhiệm tổ chức thi hành khác. Điều
này làm ảnh hưởng tới hiệu quả việc giải quyết khiếu nại hành chính; xâm
phạm quyền của cơ quan, tổ chức, cá nhân và làm suy giảm hiệu lực, hiệu quả
quản lý nhà nước, không phù hợp với đòi hỏi của Nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa Việt Nam. Thực trạng này cũng đã và đang diễn ra ở tỉnh Phú
Yên, theo kết quả tổng hợp báo cáo về công tác giải quyết khiếu nại từ năm
2010-2017 của UBND tỉnh Phú Yên cho thấy, trong 848 quyết định giải quyết

7. 3
khiếu nại có hiệu lực pháp luật của Chủ tịch UBND các cấp đã được thi hành
dứt điểm thì số quyết định được đưa ra thi hành không bảo đảm thời hạn ghi
trong thông báo thi hành chiếm tỉ lệ 58,13%; số quyết định giải quyết khiếu
nại có hiệu lực pháp luật nhưng chưa được thi hành còn tồn đọng là 253 quyết
định, chiếm tỉ lệ 29,83%, trong đó số quyết định giải quyết khiếu nại công
nhận khiếu nại đúng hoặc đúng một phần là 140/253 quyết định, chiếm tỉ lệ
55,33% và luôn trong tình trạng năm sau tăng hơn năm trước (nếu năm 2010
số quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật nhưng chưa được thi
hành còn tồn đọng chỉ chiếm tỉ lệ 1,78% thì đến năm 2011 là 8,79%, năm
2012 là 27,38%, năm 2013 là 34,89%). Nhất là chưa có bất kỳ trường hợp nào
bị xử lý do có hành vi vi phạm pháp luật về thi hành quyết định giải quyết
khiếu nại có hiệu lực pháp luật [81], [82], [92].
Thực trạng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân nhưng tựu chung lại là do:
Thứ nhất, sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền trong
công tác giải quyết khiếu nại và thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật
chưa sát với tình hình thực tế tại địa phương;
Thứ hai, do các quy định pháp luật về thi hành QĐGQKNHC có hiệu
lực pháp luật chưa hoàn thiện, vẫn còn những bất cập nhất định;
Thứ ba, chất lượng một số quyết định giải quyết khiếu nại chưa cao;
Thứ tư, đội ngũ cán bộ, công chức và điều kiện cơ sở vật chất để thi
hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật chưa được bảo đảm;
Thứ năm, sự phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan
trong thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật trong một số trường hợp
chưa được chặt chẽ;
Thứ sáu, hoạt động kiểm soát việc thực hiện pháp luật về thi hành
QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật hiệu quả mang lại chưa cao;

8. 4
Thứ bảy, nhận thức về trách nhiệm của các chủ thể có trách nhiệm
trong thi hành QĐGQKNHC còn hạn chế.
Từ thực trạng trên, nhận thấy việc nghiên cứu làm sáng tỏ những vấn
đề lý luận, pháp luật và thực tiễn thi hành QĐGQKNHC để từ đó đưa ra các
quan điểm, giải pháp nhằm bảo đảm thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp
luật trong giai đoạn hiện nay là hết sức cần thiết. Theo đó, nghiên cứu sinh đã
chọn vấn đề: “Thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành chính từ thực
tiễn tỉnh Phú Yên” làm đề tài Luận án Tiến sĩ luật học. Đề tài được thực hiện
với mong muốn góp phần vào việc nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại
hành chính, bảo đảm quyền khiếu nại hành chính của các cơ quan, tổ chức, cá
nhân trong xã hội.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
2.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở luận giải các vấn đề lý luận về thi hành QĐGQKNHC, đánh
giá pháp luật về thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật và việc thi hành
QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật trên thực tế, Luận án đề xuất các giải
pháp nhằm bảo đảm thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật trong giai
đoạn hiện nay.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nêu trên, Luận án có những nhiệm vụ như sau:
+ Thực hiện tổng quan các vấn đề nghiên cứu có liên quan đến đề tài,
chỉ ra các vấn đề mà Luận án cần tiếp tục nghiên cứu;
+ Hệ thống hóa và làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về thi hành
QĐGQKNHC như: khái niệm, đặc điểm, vai trò, nguyên tắc, chủ thể, nội
dung, thủ tục thi hành QĐGQKNHC và các yếu tố bảo đảm cho hoạt động thi
hành QĐGQKNHC;

9. 5
+ Phân tích, đánh giá thực trạng các quy định pháp luật về thi hành
QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật và thực tiễn thi hành QĐGQKNHC có
hiệu lực pháp luật để chỉ ra những điểm phù hợp, tích cực và những hạn chế,
bất cập về thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật hiện nay, cũng như
nguyên nhân của thực trạng đó;
+ Trên cơ sở luận giải các vấn đề lý luận và thực trạng thi hành
QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật, Luận án xác định quan điểm và đề xuất
các giải pháp nhằm bảo đảm thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật
trong giai đoạn hiện nay.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của Luận án là các vấn đề lý luận, pháp luật và
thực tiễn hoạt động thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp
luật của cơ quan hành chính nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan
hành chính nhà nước.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về nội dung: Luận án nghiên cứu việc thi hành QĐGQKNHC
theo quy định của Luật Khiếu nại năm 2011 và các văn bản hướng dẫn thi
hành. Luận án không nghiên cứu thi hành quyết định giải quyết khiếu nại đối
với quyết định kỷ luật cán bộ, công chức có hiệu lực pháp luật.
- Phạm vi về không gian, thời gian: Luận án giới hạn nghiên cứu thực
tiễn thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật của Chủ
tịch UBND các cấp ở tỉnh Phú Yên, từ năm 2010 đến năm 2017.

10. 6
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận án
4.1. Phương pháp luận
Đề tài Luận án có cơ sở phương pháp luận là chủ nghĩa duy vật biện
chứng và duy vật lịch sử. Hệ tư tưởng lý luận của Luận án là chủ nghĩa Mác-
Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh về thực thi quyền lực nhà nước, kiểm soát
quyền lực nhà nước và bảo đảm quyền dân chủ của nhân dân; nguyên tắc
nhân dân lao động tham gia đông đảo vào quản lý nhà nước và cơ chế bảo vệ
quyền công dân.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Các phương pháp nghiên cứu được Luận án sử dụng trong quá trình nghiên
cứu, bao gồm: Phương pháp phân tích, phương pháp tổng hợp, phương pháp so
sánh, phương pháp thống kê, phương pháp lịch sử. Các phương pháp này được sử
dụng để nghiên cứu nội dung trong các chương của Luận án như sau:
- Phương pháp thống kê, phương pháp tổng hợp và phương pháp phân
tích được sử dụng chủ yếu ở Chương 1, Chương 3 và Chương 4. Qua thống
kê và tổng hợp các công trình khoa học nghiên cứu về những vấn đề có liên
quan đến nội dung Luận án, tác giả tiến hành phân tích những nội dung cơ
bản của các công trình nghiên cứu đó và đưa ra nhận xét, đánh giá về tình
hình nghiên cứu; đánh giá thực trạng pháp luật về thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật và thực tiễn thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật; từ đó đưa ra những quan điểm và hệ
thống các giải pháp bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu
lực pháp luật trong giai đoạn hiện nay.
- Phương pháp lịch sử, phương pháp so sánh được sử dụng chủ yếu ở
Chương 2 khi nghiên cứu các vấn đề lý luận: quan niệm về QĐGQKNHC,

11. 7
QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật, thi hành QĐGQKNHC và những nội
dung cơ bản khác có liên quan mật thiết đến vấn đề thi hành QĐGQKNHC.
5. Đóng góp mới về khoa học của luận án
Thứ nhất, Luận án đưa ra được khái niệm QĐGQKNHC, thi hành
QĐGQKNHC; chỉ ra và phân tích làm rõ được những đặc điểm, vai trò,
nguyên tắc, chủ thể, nội dung, thủ tục của thi hành QĐGQKNHC. Đồng thời,
xác định được những yếu tố bảo đảm cho hoạt động thi hành QĐGQKNHC,
các yếu tố này được xem xét gắn với thực tiễn và yêu cầu cụ thể của quá trình
xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Thứ hai, đánh giá thực trạng về tính phù hợp và bất cập của các quy
định pháp luật hiện hành về thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật và
thực trạng thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật hiện nay thông qua
thực tiễn thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật từ một địa phương
cụ thể.
Thứ ba, Luận án đề ra các giải pháp bảo đảm cho việc thực thi các
QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật trên thực tế. Những giải pháp này vừa có
tính khái quát cho công tác thi hành QĐGQKNHC nói chung, vừa có tính cụ
thể cho công tác thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật ở tỉnh Phú Yên.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án
Luận án là công trình nghiên cứu tương đối toàn diện và có hệ thống về
thi hành QĐGQKNHC trên cả phương diện lý luận, pháp luật và thực tiễn.
Kết quả nghiên cứu của Luận án giúp chúng ta nhận thức sâu sắc được ý
nghĩa quan trọng của thi hành QĐGQKNHC trong việc nâng cao hiệu quả
giải quyết khiếu nại hành chính, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ
quan, tổ chức, cá nhân, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Ngoài ra, Luận
án cũng có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo trong quá trình hoàn thiện

12. 8
các quy định của pháp luật về khiếu nại, giải quyết khiếu nại hành chính nói
chung và thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật nói riêng góp phần
khắc phục những hạn chế, bất cập trong thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực
pháp luật hiện nay.
7. Bố cục của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung
Luận án được kết cấu gồm 04 chương, cụ thể như sau:
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án
Chương 2: Những vấn đề lý luận về thi hành quyết định giải quyết
khiếu nại hành chính
Chương 3: Thực trạng thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành
chính tại tỉnh Phú Yên
Chương 4: Quan điểm và giải pháp bảo đảm thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại hành chính

13. 9
Chương 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
1. 1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án
Thi hành QĐGQKNHC tuy có ý nghĩa quan trọng đối với quyền khiếu
nại hành chính và hiệu lực giải quyết khiếu nại hành chính nói riêng; hiệu quả,
hiệu lực quản lý nhà nước nói chung nhưng lại chỉ là vấn đề hẹp trong nghiên
cứu về khiếu nại hành chính và giải quyết khiếu nại hành chính. Qua tìm hiểu,
tác giả nhận thấy các tài liệu nghiên cứu liên quan đến vấn đề này rất hạn chế,
chủ yếu được thể hiện dưới hình thức đề tài khoa học, luận án, luận văn và bài
viết trên tạp chí. Để phục vụ cho việc nghiên cứu đề tài luận án, ngoài việc tổng
quan những tài liệu nghiên cứu liên quan đến thi hành QĐGQKNHC nêu trên,
tác giả cũng lựa chọn tổng quan một số tài liệu nghiên cứu điển hình về khiếu
nại và giải quyết khiếu nại hành chính có ý nghĩa định hướng cho việc nghiên
cứu của đề tài, cụ thể theo từng nhóm như sau:
1.1.1. Nhóm các công trình nghiên cứu về khiếu nại và giải quyết
khiếu nại hành chính
- “Khiếu nại, tố cáo hành chính - Cơ sở lý luận, thực trạng và giải
pháp”, Đề tài khoa học độc lập cấp Nhà nước của tác giả Lê Tiến Hào (Thanh
tra Chính phủ, năm 2011) [15]. Đề tài đã tập trung nghiên cứu phân tích khá
rõ thực trạng khiếu nại hành chính, từ đó hướng đến nghiên cứu đề ra các giải
pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và thực hiện pháp luật về khiếu nại hành
chính trong hệ thống cơ quan hành chính nhà nước.
- “Hoàn thiện pháp luật về khiếu nại, tố cáo ở nước ta trong giai đoạn
hiện nay”, Đề tài khoa học cấp bộ do TS. Phạm Hồng Thái và TS. Vũ Đức
Đán thực hiện (Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội, 2001) [34]. Với mục

14. 10
đích kiến nghị các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật về khiếu nại trong
điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền ở Việt Nam, đề tài không những đi
sâu nghiên cứu, phân tích, đánh thực trạng pháp luật về khiếu nại, giải quyết
khiếu nại mà còn phân tích làm rõ những vấn đề lý luận về khiếu nại, như:
khái niệm khiếu nại và quyền khiếu nại.
- “Giải quyết khiếu nại, tố cáo – phương thức bảo đảm pháp chế và kỷ
luật trong quản lý hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện nay”, Luận án Tiến
sĩ Quản lý hành chính công của tác giả Vũ Duy Duẩn (Học viện Hành chính
Quốc gia, Hà Nội, 2001) [9]. Luận án không chỉ tập trung đi sâu vào phân tích
các quan điểm về khiếu nại, tố cáo; giải quyết khiếu nại, tố cáo dưới góc độ lý
luận mà còn phân tích, đánh giá các quy định của pháp luật về giải quyết
khiếu nại, tố cáo ở Việt Nam để khẳng định giải quyết khiếu nại, tố cáo chính
là một trong những phương thức bảo đảm pháp chế và kỷ luật trong quản lý
hành chính nhà nước ở Việt Nam hiện nay.
- “Complaint resolution system of the US administration” (Hệ thống
giải quyết khiếu nại hành chính của Hoa Kỳ), bài viết của tác giả Edwin
Felter [117]. Bài viết cho rằng để đảm bảo các khiếu nại hành chính của dân
được giải quyết khách quan, công khai, minh bạch, bình đẳng giữa người bị
khiếu nại và người khiếu nại, bảo đảm kỷ cương trong thực thi pháp luật, theo
kinh nghiệm của nhiều nước công nghiệp phát triển thì việc thành lập hệ
thống các cơ quan tài phán hành chính là cần thiết. Đối với Hoa Kỳ, các khiếu
nại hành chính của dân đều được giải quyết bởi cơ quan tài phán hành chính,
đây là hệ thống cơ quan trực thuộc bộ máy hành pháp nhưng độc lập với hệ
thống các quản lý hành chính và người khiếu nại hành chính nếu không đồng
ý các quyết định giải quyết của tài phán hành chính thì cũng có quyền khiếu
nại các quyết định giải quyết này lên thanh tra cấp bang hoặc khởi kiện ra Tòa
án hành chính.

15. 11
- “Một số vấn đề về đổi mới cơ chế giải quyết khiếu kiện hành chính ở
Việt Nam” của các tác giả Nguyễn Văn Thanh và Đinh Văn Minh [38]. Bên
cạnh việc đề cập và lý giải những vấn đề lý luận về khiếu nại hành chính và
cơ chế giải quyết khiếu kiện hành chính, các tác giả còn tập trung phân tích
làm rõ quá trình hình thành, phát triển của pháp luật về giải quyết khiếu kiện
hành chính ở Việt Nam, cũng như thực trạng về cơ chế và công tác giải quyết
khiếu kiện hành chính hiện nay. Từ đó đề xuất các giải pháp tiếp tục đổi mới
cơ chế giải quyết khiếu kiện hành chính nhằm nâng cao hiệu quả công tác giải
quyết khiếu kiện hành chính trong thời gian tới.
- “Administrative Grievances: A developmental Study” (Khiếu kiện
hành chính: Nghiên cứu phát triển), Báo cáo nghiên cứu của các tác giả
Michael Adler (Trường nghiên cứu về chính trị - xã hội, thuộc Đại học tổng
hợp Edinburgh), Chistopher Farrell, Steven Finch, Jane Lewis và Dan Philo
(Trung tâm khoa học xã hội quốc gia), Sue Moris (Trường Đại học tổng hợp
Robert Gordon ), Vương quốc Anh, 2006 [118]. Báo cáo tập trung nghiên
cứu về khiếu nại hành chính, bản chất của khiếu nại hành chính, kết quả giải
quyết khiếu nại, qua đó chỉ rõ trong quá trình hoạt động các cơ quan hành
chính, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính không những đã ban
hành nhiều QĐHC mà còn thực hiện rất nhiều HVHC có khả năng xâm
phạm đến quyền và lợi ích của công dân. Từ đó khẳng định việc nghiên cứu
để tìm ra những đổi mới để nâng cao chất lượng việc ban hành QĐHC, thực
hiện HVHC của cơ quan hành chính, người có thẩm quyền trong cơ quan
hành chính cũng như đưa ra những giải pháp hữu hiệu để giải quyết các
khiếu kiện hành chính là rất quan trọng. Đồng thời, báo cáo nghiên cứu cũng
có nhiều gợi mở để có cơ sở tiếp tục nghiên cứu hoặc khảo sát nhằm làm rõ
hơn nữa thực trạng khiếu nại, khiếu kiện của công dân, từ đó đề xuất các giải
pháp nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại, khiếu kiện của của cơ quan nhà

16. 12
nước có thẩm quyền, cũng như những người có thẩm quyền trong các cơ
quan nhà nước.
- “Quyền khiếu nại hành chính của công dân ở Việt Nam hiện nay”,
Luận án Tiến sĩ Luật học của tác giả Nguyễn Thị Thủy (Đại học luật Hà Nội,
2009)[42]. Hướng tới việc kiến nghị các giải pháp để nâng cao hiệu quả thực
hiện quyền khiếu nại hành chính của công dân, Luận án đã phân tích một cách
toàn diện, đầy đủ và chuyên sâu về quyền khiếu nại hành chính của công dân
ở Việt Nam hiện nay (cả về mặt lý luận và pháp luật). Đặc biệt, Luận án đã
nhận diện được chính xác bản chất của khiếu nại hành chính khi xem xét nó
dưới các góc độ kinh tế, xã hội, chính trị và pháp lý, cũng như khẳng định
quyền khiếu nại của công dân là yếu tố không thể thiếu trong quản lý hành
chính nhà nước.
- “Cơ chế giải quyết khiếu nại hành chính ở Việt Nam hiện nay và vấn
đề hoàn thiện”, Luận văn Thạc sĩ Luật học của tác giả Phạm Anh Tuấn (Đại
học Quốc gia, Hà Nội, 2011) [46]. Trên cơ sở tập trung hệ thống hóa một số
khía cạnh lý luận cơ bản về giải quyết khiếu nại hành chính; đánh giá thực
trạng khiếu nại hành chính, hoạt động giải quyết khiếu nại ở nước ta nói
chung và cơ chế giải quyết khiếu nại hành chính hiện nay. Trên cơ sở đó đưa
ra những đề xuất, giải pháp khắc phục nhằm góp phần đổi mới cơ chế giải
quyết khiếu nại hành chính hiện hành, góp phần hoàn thiện pháp luật về khiếu
nại hành chính, nâng cao hiệu quả của cơ chế giải quyết khiếu nại hành chính.
- “Bảo đảm pháp lý thực hiện quyền khiếu nại hành chính của công
dân ở nước ta hiện nay” Luận án Tiến sĩ Luật học của tác giả Nguyễn Tuấn
Khanh (Học viện khoa học xã hội, 2013)[23]. Để làm rõ cơ sở lý luận, nhất là
các yếu tố cấu thành bảo đảm pháp lý thực hiện quyền khiếu nại hành chính
của công dân, cũng như thực trạng của các yếu tố này nhằm đề xuất phương
hướng, giải pháp hoàn thiện bảo đảm pháp lý thực hiện quyền khiếu nại hành

17. 13
chính của công dân, Luận án cũng đã phân tích đưa ra được khái niệm về
quyền khiếu nại hành chính và đặc điểm, ý nghĩa của quyền này.
- “Một số kinh nghiệm về khiếu nại và giải quyết khiếu nại hành chính
tại Nhật Bản” của tác giả Nguyễn Quốc Hiệp, 2013 [16]. Bài viết cho thấy ở
Nhật Bản, công dân có quyền khiếu nại bất cứ hành vi và quyết định nào của
nhà nước nếu như họ cho rằng những hành vi, quyết định đó ảnh hưởng đến
quyền và lợi ích của họ hoặc gây bất lợi cho họ. Còn về hệ thống các cơ quan
giải quyết khiếu nại hành chính của Nhật Bản không những được tổ chức đầy
đủ, toàn diện và linh hoạt mà còn đảm bảo xem xét thấu đáo, thỏa đáng bất cứ
khiếu nại nào của công dân, cũng như xử lý triệt để ngay từ cấp dưới.
- “Giải quyết khiếu nại hành chính trong công cuộc cải cách hành
chính ở Việt Nam”, Luận án Tiến sĩ Quản lý hành chính công của tác giả
Hoàng Ngọc Dũng (Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội, 2015)[11]. Luận
án tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn khiếu nại, cũng như
giải quyết khiếu nại trong quản lý hành hành chính nhà nước từ đó rút ra
những nhận xét, đánh giá làm cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp bảo đảm
giải quyết khiếu nại trong quản lý. Đáng chú ý là về giải quyết khiếu nại,
Luận án chỉ ra rằng về bản chất giải quyết khiếu nại hành chính là thái độ
phản ứng của nhà nước đối với khiếu nại của công dân nhằm giải quyết mối
quan hệ giữa chủ thể quản lý và đối tượng quản lý trong hoạt động quản lý
hành chính của cơ quan nhà nước khi phát sinh về vấn đề quản lý.
- “Khiếu nại hành chính, lịch sử phát triển và những vấn đề thực tiễn”
(So sánh với Pháp, Trung Quốc và một số nước trên thế giới), cuốn sách của
TS. Đinh Văn Minh (Nxb Hồng Đức, 2015) [29]. Cuốn sách tập trung nghiên
cứu, phân tích một cách toàn diện, thấu đáo các yếu tố của cơ chế giải quyết
khiếu kiện hành chính trong bối cảnh lịch sử từng giai đoạn, sự thay đổi về
nhận thức cũng như các quy định của pháp luật. Đồng thời, có so sánh những

18. 14
ưu điểm hạn chế của các mô hình khác nhau trên thế giới trong bối cảnh của
quá trình quốc tế hóa diễn ra một cách mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực để rút ra
những bài học có thể áp dụng trong điều kiện cụ thể của Việt Nam. Nhất là
phân tích làm rõ khái niệm khiếu nại, khiếu nại hành chính và ý nghĩa của
việc giải quyết khiếu nại hành chính.
Nhận xét: Nhìn chung nhóm các công trình nghiên cứu trên chủ yếu tập
trung nghiên cứu những vấn đề lý luận về khiếu nại, giải quyết khiếu nại và
phân tích, đánh giá một cách toàn diện thực tiễn liên quan đến khiếu nại, thực
hiện quyền khiếu nại hành chính và giải quyết khiếu nại hành chính. Những
vấn đề lý luận về khiếu nại, quyền khiếu nại hành chính và giải quyết khiếu
nại hành chính, như: khái niệm, mục đích, đặc trưng của khiếu nại hành chính
và giải quyết khiếu nại hành chính; mối liên hệ giữa quyền khiếu nại hành
chính với các quyền khác có liên quan; các yếu tố bảo đảm pháp lý cho việc
thực hiện quyền khiếu nại; vai trò của quyền khiếu nại hành chính, giải quyết
khiếu nại hành chính; tác động qua lại giữa cải cách hành chính và giải quyết
khiếu nại hành chính. Đánh giá thực trạng pháp luật về quyền khiếu nại hành
chính, giải quyết khiếu nại hành chính và thực tiễn sử dụng quyền khiếu nại,
thực trạng giải quyết khiếu nại hành chính để thấy rõ được những hạn chế, bất
cập, từ đó định hướng khắc phục kịp thời nhằm bảo đảm quyền khiếu nại
hành chính của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong xã hội và hiệu quả của hoạt
động giải quyết khiếu nại. Mặc dù, không đề cập trực tiếp đến thi hành
QĐGQKNHC nhưng kết quả nghiên cứu của những công trình này đã làm rõ
hơn khía cạnh nhu cầu nghiên cứu về hoạt động thi hành QĐGQKNHC. Do
vậy, nhóm các tài liệu này có ý nghĩa quan trọng giúp cho nghiên cứu sinh
làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn thi hành QĐGQKNHC nhằm đề xuất
các giải pháp bảo đảm thi hành QĐGQKNHC – một trong những biện pháp

19. 15
bảo đảm thực hiện quyền khiếu nại hành chính của cơ quan, tổ chức, cá nhân
trong xã hội.
1.1.2. Nhóm các công trình nghiên cứu về quyết định giải quyết
khiếu nại hành chính
- “Quyết định giải quyết khiếu nại – Cơ sở lý luận và thực tiễn”, Đề tài
khoa học cấp cơ sở của tác giả Nguyễn Ngọc Tản và Văn Tiến Mai (Thanh tra
Chính phủ năm 2007) [32]. Cùng với việc phân tích làm rõ các quy định của
pháp luật để đưa ra kết luận về quyết định giải quyết khiếu nại và chỉ ra các
đặc điểm, vai trò của quyết định giải quyết khiếu nại; đề tài cũng đã phân tích,
đánh giá thực trạng các quy định pháp luật về quyết định giải quyết khiếu nại,
tình hình ban hành và thi hành quyết định giải quyết khiếu nại để chỉ ra những
hạn chế, bất cập trong các quy định của pháp luật về quyết định giải quyết
khiếu nại, những tồn tại, hạn chế trong việc ban hành, thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại và nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế này. Qua đó, đưa
ra một số kiến nghị hoàn thiện quy định pháp luật về quyết định giải quyết
khiếu nại và các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả việc ban hành, thi hành
quyết định giải quyết khiếu nại.
- “Bàn về quyết định giải quyết khiếu nại”, Bài viết nghiên cứu của tác
giả Kiều Cao Chung đăng trên Tạp chí Nhà nước và Pháp luật, số 18/2003,
tr. 11-123 [2]. Bài viết tập trung đi sâu phân tích các quy định về quyết định
giải quyết khiếu nại theo Luật Khiếu nại, tố cáo năm 1998 và khẳng định rằng
các quy định này còn thiếu rõ ràng, không được hướng dẫn cụ thể dẫn đến
việc áp dụng trong thực tiễn thiếu thống nhất trên cả phương diện hình thức,
thể thức và nội dung văn bản, cụ thể như: quy định về thẩm quyền giải quyết
và ban hành quyết định giải quyết khiếu nại, quy định về nội dung của quyết
định giải quyết khiếu nại khi nào thì giữ nguyên, khi nào thì sửa đổi và khi
nào thì hủy bỏ quyết định giải quyết khiếu nại. Từ đó đưa ra những kiến nghị,

20. 16
đề xuất sửa đổi, hoàn thiện các quy định pháp luật về quyết định giải quyết
khiếu nại nhằm xử lý dứt điểm tình trạng giải quyết khiếu nại tùy tiện của
người có thẩm quyền và ban hành các quyết định giải quyết khiếu nại bảo
đảm tính hợp pháp.
- “Vấn đề ra quyết định giải quyết khiếu nại và những vướng mắc trong
thực tiễn”, Bài viết nghiên cứu của tác giả Nguyễn Công Tình đăng trên
Tạp chí Thanh tra, số 2/2005, tr. 21-224 [44]. Bài viết tập trung phân tích
những khó khăn, vướng mắc khi áp dụng trong thực tiễn đối với quy định của
pháp luật về việc bắt buộc người giải quyết khiếu nại phải ra quyết định giải
quyết khiếu nại bằng văn bản khi giải quyết khiếu nại. Trên cơ sở đó kiến
nghị điều chỉnh, bổ sung và hướng dẫn áp dụng cụ thể đối với quy định này
theo hướng: Đối với khiếu nại QĐHC và HVHC mà yêu cầu của việc giải
quyết phải thể hiện quyền lực nhà nước bằng các mệnh lệnh, phải quy định
thời hạn, đối tượng thi hành và khi cần phải thực hiện cưỡng chế thì phải ra
quyết định giải quyết khiếu nại bằng văn bản; đối với khiếu nại HVHC mà
yêu cầu của việc giải quyết khiếu nại không cần thiết phải thể hiện quyền lực
nhà nước qua các mệnh lệnh hành chính, không phải định thời hạn thi hành,
không yêu cầu cưỡng chế và việc giải quyết khiếu nại cần phải giải thích cụ
thể thì ban hành văn bản hành chính thông thường trả lời khiếu nại.
- “Về lý do của quyết định giải quyết khiếu nại”, Bài viết nghiên cứu
của tác giả Trần Minh Hương đăng trên Tạp chí Nhà nước và Pháp luật,
số 11/2006, tr. 44- 476 [21]. Nội dung của bài viết chủ yếu tập trung đi sâu
vào phân tích làm rõ ý nghĩa quan trọng của việc nêu lý do của quyết định
giải quyết khiếu nại, cũng như những khiếm khuyết của pháp luật quy định về
việc nêu lý do của quyết định giải quyết khiếu nại; từ đó kiến nghị đề xuất
hoàn thiện các quy định pháp luật về lý do của quyết định giải quyết khiếu nại,
như: Bổ sung quyền của người khiếu nại được biết lý do của quyết định giải

21. 17
quyết khiếu nại (trong điều kiện quy định về quyền của người khiếu nại); bổ
sung yêu cầu nêu rõ lý do của quyết định giải quyết khiếu nại (trong đó quy
định về những nội dung phải bao hàm trong quyết định giải quyết khiếu nại).
Nhận xét: Xuất phát từ quan niệm cho rằng ban hành quyết định giải
quyết khiếu nại là một khâu quan trọng trong quá trình giải quyết khiếu nại
hành chính, thông qua quyết định này các yêu cầu của người khiếu nại được
thỏa mãn hoặc bị bác bỏ. Do đó, các công trình nghiên cứu trên đều tập trung
đi sâu phân tích làm rõ thực trạng pháp luật quy định về quyết định giải quyết
khiếu nại để chỉ ra những hạn chế, khiếm khuyết của các quy định pháp luật
này, từ đó kiến nghị, đề xuất hoàn thiện các quy định về quyết định giải quyết
khiếu nại với mong muốn quyết định giải quyết khiếu nại được ban hành đảm
bảo tính hợp pháp và tính hợp lý. Đây là những tài liệu có giá trị tham khảo
để tiếp tục nghiên cứu đưa ra khái niệm về quyết định giải quyết khiếu nại với
tư cách là đối tượng của hoạt động thi hành QĐGQKNHC. Tuy nhiên, các công
trình nghiên cứu này đã được thực hiện khá lâu, các quy định pháp luật về quyết
định giải quyết khiếu nại được nghiên cứu cũng đã có nhiều thay đổi. Do đó,
kết quả nghiên cứu của nhóm các công trình cứu trên cũng chỉ được Luận án
tham khảo ở một mức độ nhất định.
1.1.3. Các công trình nghiên cứu về thi hành quyết định giải quyết
khiếu nại
- “Các biện pháp bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu
nại”, Đề tài khoa học cấp cơ sở do tác giả Nguyễn Văn Kim làm Chủ nhiệm
đề tài, năm 2004 [25]. Đề tài này chủ yếu tập trung đi sâu vào phân tích các
quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo năm 1998 liên quan đến hoạt động thi
hành quyết định giải quyết khiếu nại để chỉ ra những hạn chế của các quy
định này và trên cơ sở đó đưa ra giải pháp khắc phục. Đây là tài liệu có giá trị
tham khảo để làm rõ hơn thực trạng pháp luật về thi hành QĐGQKNHC hiện

22. 18
nay. Tuy nhiên, Luật Khiếu nại, tố cáo năm 1998 đã được thay thế bởi Luật
Khiếu nại năm 2011, một số hạn chế về thi hành QĐGQKNHC quy định
trong Luật Khiếu nại, tố cáo năm 1998 cũng đã được Luật Khiếu nại năm
2011 khắc phục. Do đó, đối với thực trạng, cũng như các giải pháp khắc phục
những hạn chế của các quy định liên quan đến hoạt động thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại đã được đề xuất trong đề tài cũng sẽ được Luận án tham
khảo để đánh giá, phân tích thực trạng pháp luật về thi hành QĐGQKNHC và
đề xuất, kiến nghị khắc phục một cách có chọn lọc.
- “Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại hành chính có hiệu lực pháp luật”, Đề tài khoa học cấp
cơ sở do Ths.Tạ Thu Thủy làm Chủ nhiệm đề tài, năm 2017 [43]. Đề tài tập
trung nghiên cứu những vấn đề lý luận về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức,
cá nhân trong thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật,
như: Quan niệm về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong thi hành
quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật; mục đích, nguyên tắc
thực hiện trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật; chủ thể, nội dung, phương thức
thực hiện trách nhiệm và những yếu tố tác động đến trách nhiệm thi hành
quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật của các cơ quan, tổ chức,
cá nhân. Đồng thời, phân tích, đánh giá thực trạng pháp luật và thực tiễn thực
hiện trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật với những trường hợp, vụ việc minh họa
từ thực tiễn tại thành phố Hà Nội. Trên cơ sở đó, đề tài nêu ra các phương
hướng và giải pháp nhằm nâng cao trách nhiệm thi hành quyết định giải quyết
khiếu nại có hiệu lực pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Về phương
hướng, đề tài đề xuất: Hoàn thiện pháp luật về nâng cao trách nhiệm thi hành
quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật phải trên cơ sở bám sát

23. 19
chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước về nâng cao hiệu quả công tác
giải quyết khiếu nại hành chính; nâng cao trách nhiệm thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật góp phần bảo vệ quyền và lợi ích
hợp pháp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân theo tinh thần Hiến pháp 2013.
Về giải pháp, đề tài đề xuất: Nâng cao nhận thức cho các cơ quan, tổ chức, cá
nhân về trách nhiệm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp
luật; hoàn thiện các quy định pháp luật về thi hành quyết định giải quyết
khiếu nại có hiệu lực pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân; tăng cường sự
lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra của Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước
và cơ quan được giao tổ chức thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu
lực pháp luật; nâng cao trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong thi
hành quyết định giải quyết khiếu nại gắn liền với hoạt động quản lý nhà nước;
tăng cường tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn pháp luật để nâng cao ý thức
chấp hành pháp luật của cán bộ, công chức, người khiếu nại, người bị khiếu
nại, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc tổ chức thi hành quyết
định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật; tăng cường sự phối hợp giữa
các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong thi hành các quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra,
giám sát việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật;
đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, nghiệp vụ thi hành quyết định giải quyết khiếu
nại cho đội ngũ cán bộ, công chức và bố trí, đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật
chất để bảo đảm cho việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực
pháp luật được nghiêm túc, kịp thời. Đây là công trình mới nhất nghiên cứu
chuyên sâu về chủ thể có trách nhiệm trong thi hành quyết định giải quyết
khiếu nại - một vấn đề cụ thể rất quan trọng của thi hành quyết định giải quyết
khiếu nại có hiệu lực pháp luật cả về mặt lý luận và thực tiễn. Kết quả nghiên
cứu của công trình được Luận án tiếp thu tham khảo để làm rõ những vấn đề lý
luận về thi hành quyết định giải quyết khiếu nại và đề xuất các giải pháp hoàn

24. 20
thiện quy định pháp luật về thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực
pháp luật.
- “Các giải pháp nhằm bảo đảm thi hành các quyết định giải quyết
khiếu nại và quyết định xử lý tố cáo”, Chuyên đề nghiên cứu của TS. Đỗ Gia
Thư thuộc Đề tài độc lập cấp nhà nước “Khiếu nại, tố cáo hành chính - Cơ sở
lý luận, thực trạng và giải pháp”, do TS. Lê Tiến Hào làm chủ nhiệm (Thanh
tra Chính phủ, năm 2011) [40]. Trong chuyên đề này, tác giả không những
khẳng định trong thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hiện nay đang tồn
tại tình trạng các quyết định giải quyết khiếu nại đúng chính sách pháp luật
của các cơ quan nhà nước, đã có hiệu lực pháp luật nhưng không được thi
hành hoặc thi hành không nghiêm, dẫn đến gây thiệt hại về lợi ích cho các bên,
làm cho vụ việc kéo dài, tốn kém, lãng phí cho các cơ quan nhà nước, công
dân mà còn chỉ ra những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, như: Do gặp
khó khăn về giá cả, mức thanh toán tiền đền bù cho người khiếu nại, người bị
thiệt hại; kỷ cương pháp luật chưa nghiêm; do quan điểm xử lý giữa các cấp
các ngành chưa thống nhất; do trình độ hiểu biết pháp luật của công dân còn
hạn chế. Đồng thời, trên cơ sở đó đề ra các giải pháp nhằm khắc phục tình
trạng trên, bảo đảm cho các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp
luật được thực thi, như: Hoàn thiện tổ chức bộ máy bảo đảm thi hành các
quyết định giải quyết khiếu nại; củng cố đội ngũ cán bộ, công chức làm công
tác thi hành các quyết định giải quyết khiếu nại; xác định vai trò của Thủ
trưởng cơ quan hành chính nhà nước trong thi hành quyết định giải quyết
khiếu nại; tăng cường việc giám sát, kiểm tra hoạt động thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại,.... Đây là tài liệu rất có giá trị giúp cho tác giả nhận diện
một cách chính xác những tồn tại, hạn chế trong thi hành QĐGQKNHC hiện
nay và chỉ ra nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế đó; từ đó củng cố thêm
giải pháp bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp

25. 21
luật giai đoạn hiện nay. Tuy nhiên, một số nội dung nghiên cứu của chuyên đề
đã được đưa ra trên cơ sở pháp luật thực định của giai đoạn trước khi có Luật
Khiếu nại năm 2011, Luật Tố tụng hành chính năm 2015, Luật Hoạt động
giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân năm 2015. Vì vậy, có nhiều vấn
đề đã thay đổi khi áp dụng quy định của các văn bản pháp luật trên, đây là
những vấn đề tác giả cần tiếp tục làm rõ trong nghiên cứu của mình.
- “Việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật”,
Chuyên đề khoa học độc lập của tác giả Vũ Thị Ngọc Huế, năm 2012 [19].
Nghiên cứu này đã làm rõ thế nào là việc thi hành quyết định giải quyết khiếu
nại có hiệu lực pháp luật theo quy định của pháp luật, chỉ ra những vai trò của
thi hành QĐGQKNHC và nội dung trách nhiệm của các chủ thể có trách
nhiệm trong thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật.
Đồng thời, qua đánh giá thực trạng thi hành các quyết định giải quyết khiếu
nại có hiệu lực pháp luật, tác giả cũng đã chỉ ra được nguyên nhân của việc
không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, không đầy đủ các quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, như: Công tác chỉ đạo, rà soát việc thực
hiện các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật ở một số bộ
ngành, địa phương còn chưa được quan tâm đúng mức; nội dung quyết định
giải quyết khiếu nại không rõ ràng, thậm trí có những quyết định giải quyết
khiếu nại không xác định rõ nội dung đối tượng thực hiện; người khiếu nại,
người có quyền nghĩa vụ liên quan không chấp hành quyết định; do các quy
định của pháp luật về vấn đề này còn chưa cụ thể, đầy đủ. Trên cơ sở đó, tác
giả cũng cho rằng để các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật
được thi hành nghiêm thì cần phải có cơ chế bảo đảm thi hành các quyết định
này trên thực tế và cơ chế này phải được xác định theo hướng: Cần quy định
rõ trách nhiệm của thủ trưởng các cơ quan Nhà nước, cũng như quyền và
nghĩa vụ của người khiếu nại, người bị khiếu nại trong thi hành quyết định

26. 22
giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật; quy định về trình tự, thủ tục, biện
pháp bảo đảm việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại,... Đây là công
trình nghiên mới nhất về thi hành QĐGQKNHC. Tuy nhiên, chuyên đề chưa
luận giải dưới góc độ lý luận để làm rõ những vấn đề lý luận về thi hành quyết
định giải quyết khiếu nại, chưa phân tích làm rõ vai trò của thi hành quyết
định giải quyết khiếu nại, cũng như nội dung cụ thể từng nguyên nhân dẫn
đến việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, không đầy đủ các quyết
định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật.
- “Từ việc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại, tranh
chấp về đất đai ở Đồng Tháp”, Bài viết nghiên cứu của tác giả Nguyễn Tân
Đông đăng trên Tạp chí Thanh tra, số 10/2005, tr. 35-37 [6]. Bài viết đã nêu
ra một số vấn đề khó khăn, vướng mắc trong việc tổ chức thực hiện các quyết
định giải quyết khiếu nại, tranh chấp về đất đai tại Đồng Tháp và những biện
pháp để giải quyết những khó khăn, vướng mắc này. Từ đó, rút ra những kết
luận để cùng nghiên cứu trao đổi nhằm tổ chức thi hành các quyết định giải
quyết khiếu nại, tranh chấp đất đai đã có hiệu lực pháp luật tốt hơn. Theo tác
giả, để tổ chức thi hành các quyết định giải quyết khiếu nại, tranh chấp đất đai
đã có hiệu lực pháp luật đạt hiệu quả cao thì: Nội dung quyết định phải đúng
chính sách, pháp luật; có quy định rõ ràng và áp dụng biện pháp chế tài đối
với tổ chức, cá nhân khiếu nại, tố cáo sai sự thật hoặc cố tình giải quyết sai để
hưởng lợi; nâng cao hiểu biết của công dân về pháp luật nói chung và pháp
luật về đất đai, về khiếu nại, tố cáo nói riêng; quá trình thực hiện quyết định
phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, các đoàn thể; cần kiên
quyết áp dụng biện pháp hành chính đối với những quyết định không được tự
giác thực hiện; thường xuyên kiểm tra, theo dõi việc thực hiện quyết định,
quy định chế độ tổng hợp báo cáo tình hình kịp thời; khen thưởng kịp thời
đơn vị, tổ chức, cá nhân thực hiện tốt quyết định và xử lý kiên quyết các cán

27. 23
bộ, cá nhân cố tình làm sai sự thật, sai pháp luật trong việc giải quyết khiếu
nại, tố cáo. Mặc dù, kết quả nghiên cứu của bài viết chỉ mới dừng lại ở việc
trả lời cho câu hỏi phải làm sao để tổ chức thi hành các quyết định giải quyết
khiếu nại, tranh chấp đất đai đã có hiệu lực pháp luật đạt hiệu quả cao nhưng
với kết quả nghiên cứu này cũng có giá trị rất quan trọng để Luận án tham
khảo tiếp tục củng cố, làm rõ thêm các giải pháp bảo đảm thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật.
- “Bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại”, Bài viết nghiên
cứu của tác giả Bùi Thị Đào đăng trên Tạp chí Dân chủ và Pháp luật, số
chuyên đề về khiếu nại và khiếu kiện hành chính năm 2008, tr. 10-13 [4].
Trên cơ sở khẳng định thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có ý nghĩa
quyết định đến giá trị của toàn bộ các quy định về khiếu nại, giải quyết khiếu
nại và việc thực hiện các quy định đó trên thực tế. Tác giả đã nêu và phân tích
rõ các lý do cần phải bảo đảm thi hành các quyết định giải quyết khiếu nại.
Đồng thời, cũng chỉ rõ những hạn chế, bất cập về cơ chế bảo đảm thi hành
quyết định giải quyết khiếu nại hiện hành và đưa ra một số đề xuất để cải
thiện cơ chế nói trên nhằm bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại.
Kết quả nghiên cứu của bài viết không những khẳng định việc lựa chọn
nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn thi hành QĐGQKNHC hiện nay
là cần thiết mà còn có giá trị tham khảo để tiếp tục làm rõ hơn những vấn đề
lý luận và thực tiễn về thi hành QĐGQKNHC.
- “Để các kết luận thanh tra, quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo
được thực hiện nghiêm túc”, Bài viết nghiên cứu của tác giả Lê Thị Kim
Dung đăng trên Tạp chí Thanh tra, số 7/2009, tr. 13 – 147 [10]. Bài viết đã
khẳng định tầm quan trọng của việc tổ chức thực hiện kịp thời, nghiêm túc
các quyết định giải quyết khiếu nại; đánh giá thực trạng và nêu ra những hạn
chế, tồn tại của việc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại của

28. 24
tỉnh Hải Dương; trên cơ sở đó đưa ra một số giải pháp cần thiết để các quyết
định giải quyết khiếu nại được thực hiện một cách nghiêm túc, đạt hiệu quả
cao, như: Sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền đến công tác tổ
chức thực hiện các kết luận thanh tra, quyết định giải quyết khiếu nại; tích cực
tuyên truyền, vận động để các tổ chức, cá nhân hiểu và nhận thức được trách
nhiệm của mình đối với việc thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại; sự
phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước, giữa cấp trên với cấp dưới, giữa
cơ quan nhà nước với tổ chức đoàn thể trong hệ thống chính trị, tổ chức thanh
tra nhân dân ở cơ sở trong việc tăng cường công tác vận động, thuyết phục,
kiểm tra, giám sát; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo rà soát và đề xuất
các biện pháp để tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại thuộc
trách nhiệm quản lý; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; bổ sung quy
định cụ thể về quyền hạn và nghĩa vụ của các tổ chức, cá nhân có trách nhiệm
phải thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại. Đồng thời, có chế tài cụ
thể xử lý các đối tượng cố tình không thực hiện các quyết định giải quyết
khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật,... Tuy nhiên, kết quả nghiên cứu cũng chỉ
mới dừng lại ở việc nêu ra các giải pháp để làm cho các quyết định giải quyết
khiếu nại được thực hiện một cách nghiêm túc, đạt hiệu quả cao mà chưa
phân tích làm rõ nội dung cụ thể của từng giải pháp. Do vậy, trong quá trình
tham khảo kết quả nghiên cứu của bài viết cũng cần phải tiếp tục phân tích
làm rõ các giải pháp trên.
- “Hoàn thiện quy định về thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có
hiệu lực pháp luật”, Bài viết nghiên cứu của tác giả Trương Quốc Hưng, đăng
trên trang mạng của Viện khoa học thanh tra <www.giri.ac.vn>(2011) [20].
Bài viết đã nêu ra cách hiểu chung nhất về quyết định giải quyết khiếu nại có
hiệu lực pháp luật và giá trị thi hành của quyết định này đối với các đối tượng
có liên quan; đánh giá thực trạng thi hành và nguyên nhân dẫn đến việc tổ

29. 25
chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại chưa được chặt chẽ, bị kéo
dài hoặc chưa được thi hành, trong đó nhận định nguyên nhân quan trọng là
do các quy định của pháp luật về vấn đề này còn chưa cụ thể, chưa có biện
pháp bắt buộc việc thực hiện các quyết định đã có hiệu lực pháp luật, kể cả
đối với công dân và cơ quan nhà nước, việc quy định trách nhiệm, nghĩa vụ
của chủ thể thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại chưa đi liền với quy
định trách nhiệm pháp lý tương ứng, thiếu cơ sở pháp lý để người có thẩm
quyền xử lý những hành vi vi phạm. Trên cơ sở đó kiến nghị cần phải nghiên
cứu: Quy định về các biện pháp bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu
nại có hiệu lực pháp luật; quy định rõ trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá
nhân trong việc thi hành các quyết định giải quyết khiếu nại; quy định rõ về
chủ thể có trách nhiệm thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực
pháp luật; quy định cụ thể trình tự, thủ tục thi hành quyết định giải quyết khiếu
nại, các chế tài xử lý đối với trường hợp không thi hành, trì hoãn thi hành hoặc
cản trở thi hành quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật; tạo cơ
sở pháp lý để người có thẩm quyền xử lý những hành vi vi phạm trong việc thi
hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật. Nội dung bài viết có
giá trị tham khảo trong việc phân tích, đánh giá thực trạng quy định pháp luật về
thi hành QĐGQKNHC và đề xuất hoàn thiện các quy định pháp luật về thi hành
quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật nhằm bảo đảm thi hành
quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật.
Nhận xét: Nhìn chung, các công trình nghiên cứu này ít nhiều cũng đã
đề cập đến những vấn đề lý luận về thi hành QĐGQKNHC, như: Ý nghĩa, đặc
điểm, vai trò, chủ thể thi hành QĐGQKNHC; tập trung phân tích các quy định
của pháp luật liên quan đến hoạt động thi hành QĐGQKNHC để chỉ ra những
hạn chế của các quy định này; xác định những vấn đề tồn tại, hạn chế trong
thực tiễn thi hành QĐGQKNHC và nhận diện được nguyên nhân của những

30. 26
tồn tại, hạn chế này; từ đó đưa ra giải pháp khắc phục. Tuy nhiên, ngoài vấn
đề chủ thể thi hành QĐGQKNHC đã được phân tích, luận giải một cách toàn
diện cả về mặt lý luận và pháp luật thì các vấn đề lý luận còn lại (ý nghĩa, đặc
điểm, vai trò của thi hành QĐGQKNHC) chỉ được các công trình nghiên cứu
này khái quát một cách hết sức cơ bản để làm cơ sở dẫn nhập cho việc tập
trung nghiên cứu hoàn thiện các quy định pháp luật về QĐGQKNHC hoặc
hoàn thiện pháp luật về khiếu nại, giải quyết khiếu nại nói chung; đối với một
số hạn chế trong quy định pháp luật về thi hành QĐGQKNHC đã được các
công trình nghiên cứu nhận diện và đề xuất kiến nghị khắc phục thì hiện nay
cũng đã được Luật Khiếu nại năm 2011 khắc phục. Bên cạnh đó, các công
trình nghiên cứu cũng chưa đi sâu phân tích, đánh giá cụ thể từng nguyên
nhân của những tồn tại, hạn chế trong thi hành quyết định giải quyết khiếu nại
có hiệu lực pháp luật, cũng như các giải pháp đã kiến nghị, đề xuất mà chỉ
dừng lại ở việc nêu ra tiêu đề hoặc nếu có thì chủ yếu phân tích, đánh giá dựa
trên các quy định pháp luật thực định tại thời điểm nghiên cứu, trước khi Luật
Khiếu nại năm 2011 được ban hành.
Ngoài các công trình nghiên cứu trên, cũng còn có một số công trình
nghiên cứu đáng chú ý có nội dung đề cập về một số vấn đề liên quan đến thi
hành QĐGQKNHC, điển hình như:
- “Xử lý các hành vi vi phạm Luật Khiếu nại, tố cáo- những vấn đề lý
luận và thực tiễn”, Đề tài khoa học cấp Bộ do Ths. Nguyễn Văn Kim làm chủ
nhiệm đề tài, năm 2010 [26]. Trong quá trình đi sâu nghiên cứu về cả vấn đề
lý luận và thực trạng về hành vi vi phạm pháp luật khiếu nại, tố cáo nói chung;
đề tài cũng đã đề cập đến hành vi vi phạm các quy định về thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại. Đề tài không những chỉ rõ người có trách nhiệm trực tiếp
tiến hành và tổ chức thi hành QĐGQKHC là cơ quan hành chính nhà nước mà
còn chỉ rõ người có trách nhiệm kiểm tra, thanh tra trách nhiệm của Thủ

31. 27
trưởng cơ quan nhà nước trong việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại
để phát hiện hành vi vi phạm chính là cơ quan thanh tra. Bên cạnh đó, đề tài
cũng đánh giá được thực trạng quy định của pháp luật về xử lý hành vi vi
phạm các quy định về thi hành quyết định giải quyết khiếu nại và thực trạng
tình hình vi phạm, xử lý các hành vi vi phạm quy định về thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại. Qua đó thấy được những hạn chế, bất cập và nguyên
nhân của những hạn chế, bất cập của pháp luật về xử lý hành vi vi phạm các
quy định về thi hành quyết định giải quyết khiếu nại. Trên cơ sở đó đề xuất
các giải pháp nhằm bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại. Nội
dung tài liệu có giá trị tham khảo để củng cố làm rõ thêm các quy định pháp
luật về thi hành quyết định giải quyết khiếu nại và trách nhiệm của các chủ
thể có trách nhiệm trong thi hành quyết định giải quyết khiếu nại.
- “Trách nhiệm pháp lý của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp trong
công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng”,
Đề tài khoa học cấp Bộ do Ths. Nguyễn Tuấn Khanh làm chủ nhiệm đề tài,
năm 2011 [22]. Đề tài cũng đã chỉ rõ phạm vi trách nhiệm, cũng như nhiệm
vụ, quyền hạn của Chủ tịch UBND các cấp trong việc thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại theo quy định pháp luật và thực trạng thực hiện nhiệm vụ,
quyền hạn đó. Đồng thời, đưa ra các giải pháp hoàn thiện pháp luật về trách
nhiệm pháp lý của Chủ tịch UBND các cấp trong công tác giải quyết khiếu
nại nói chung và trong việc thi hành quyết định giải quyết khiếu nại nói riêng.
Nội dung tài liệu có giá trị tham khảo để làm rõ vấn đề lý luận về trách nhiệm
của các chủ thể trong việc tổ chức thi hành quyết định giải quyết khiếu nại đã
có hiệu lực pháp luật.
- “Cơ chế giải quyết khiếu nại: thực trạng và giải pháp”, Báo cáo
nghiên cứu của tác giả Hoàng Ngọc Giao (chủ biên), Nhà xuất bản Công an
nhân dân, 2009 [13]. Đây là chuyên đề thuộc Đề án nghiên cứu về “Cơ chế

32. 28
giải quyết khiếu nại hành chính hiện nay ở Việt Nam” đã được triển khai từ
ngày 01/02/2006 đến ngày 30/9/2008. Công trình này đã dành riêng một
chương phân tích, làm rõ các quy định của pháp luật hiện hành (Luật Khiếu
nại, tố cáo năm 1998) về thi hành QĐGQKNHC; chỉ ra thực trạng bất cập của
công tác thi hành QĐGQKNHC và nguyên nhân của những bất cập này. Trên
cơ sở đó, đưa ra những đề xuất, kiến nghị nhằm bảo đảm thực thi
QĐGQKNHC, như: Cần hoàn thiện pháp luật theo hướng gắn việc thi hành
QĐGQKNHC với trách nhiệm công vụ, tăng cường kỷ cương, kỷ luật hành
chính; xác định rõ tiêu chí về quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp
luật; quy định cụ thể trách nhiệm, trình tự, thủ tục thi hành QĐGQKNHC; cụ
thể hóa các chế tài áp dụng đối với người không thi hành hoặc thi hành không
nghiêm chỉnh QĐGQKNHC; chế độ trách nhiệm của cấp trên cơ quan, người
phải thi hành quyết định; tăng cường cơ chế giám sát việc thi hành
QĐGQKNHC của cơ quan quyền lực nhà nước, Đại biểu dân cử, giám sát xã
hội (Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, báo chí, tổ chức xã hội, nhân dân). Tài
liệu có giá trị tham khảo để làm rõ hơn các quy định của pháp luật hiện hành
về thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật, từ đó đề
xuất hoàn thiện các quy định pháp luật còn bất cập, thiết sót bảo đảm cho
quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật được thi hành trên
thực tế.
- “Vai trò của các cơ quan thanh tra nhà nước trong giải quyết khiếu
nại hành chính ở Việt Nam”, Luận án Tiến sĩ Luật học của Nguyễn Văn Kim
(2013) [27]. Trong quá trình nghiên cứu, công trình nghiên cứu cũng đã nêu
một cách hết sức khái lược về ý nghĩa của vấn đề thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại; vai trò của các cơ quan thanh tra nhà nước trong việc thi
hành QĐGQKNHC và thực trạng của việc thực hiện vai trò này. Đồng thời,
kiến nghị hoàn thiện các quy định về tổ chức thi hành quyết định giải quyết

33. 29
khiếu nại, trách nhiệm của thanh tra trong việc thi hành quyết định giải quyết
khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật, về xử lý hành vi vi phạm pháp luật trong
thi hành quyết định giải quyết khiếu nại của các đối tượng vi phạm. Mặc dù,
công trình nghiên cứu không trực tiếp nghiên cứu về thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại nhưng các kết quả nghiên cứu có đề cập đến thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật đã được đề tài phân tích, làm rõ đều
có giá trị tham khảo trong việc làm rõ vai trò của việc thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại; xác định trách nhiệm của các chủ thể có liên quan trong việc tổ
chức thi hành quyết định giải quyết khiếu nại đã có hiệu lực pháp luật và hoàn
thiện các giải pháp nhằm bảo đảm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có
hiệu lực pháp luật.
- “Quy trình giải quyết khiếu nại tại cơ quan hành chính ở địa phương
qua thực tiễn ở tỉnh Bắc Ninh”, Luận văn Thạc sĩ Luật học của Mai Văn
Duẩn, năm 2011 [7]. Qua nghiên cứu làm sáng tỏ những vấn đề lý luận, cơ sở
pháp lý về quy trình giải quyết khiếu nại của các cơ quan hành chính nhà
nước ở địa phương và thực tiễn giải quyết khiếu nại ở tỉnh Bắc Ninh, tác giả
đã khẳng định thi hành quyết định giải quyết khiếu nại là một trong những
công đoạn của quy trình giải quyết khiếu nại hành chính. Do đó, cũng đã tập
trung khái quát quy trình ban hành, thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại
theo quy định của pháp luật và thực tiễn thực hiện quy trình này ở tỉnh Bắc
Ninh. Trên cơ sở đó, chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại ở tỉnh Bắc Ninh; đề xuất các giải pháp nhằm khắc phục
những hạn chế này, cụ thể như: Ban hành văn bản quy định về việc thực hiện
quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật; ban hành văn bản pháp
luật quy định về xử lý vi phạm về khiếu nại và giải quyết khiếu nại; ban hành
văn bản pháp luật quy định về trách nhiệm và xử lý trách nhiệm người đứng
đầu trong hoạt động giải quyết khiếu nại; ban hành văn bản pháp luật quy

34. 30
định về xử lý những phát sinh trong quá trình giải quyết khiếu nại và thực
hiện quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật. Nội dung tài liệu
có giá trị tham khảo trong việc đánh giá các quy định của pháp luật về thi
hành QĐGQKNHC.
- “Giải quyết khiếu nại của cơ quan hành chính nhà nước – Qua thực
tiễn thành phố Hải Phòng”, Luận văn Thạc sĩ Luật học của Trịnh Văn Thảo,
năm 2014 [39]. Trong quá trình nghiên cứu làm rõ các vấn đề lý luận về khiếu
nại, giải quyết khiếu nại và đánh giá thực trạng giải quyết khiếu nại của các
cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn thành phố Hải Phòng, tác giả đã
khẳng định thi hành QĐGQKNHC là một khâu có ý nghĩa rất quan trọng,
quyết định giá trị của toàn bộ hoạt động giải quyết khiếu nại. Đồng thời, cũng
đã chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong thi hành quyết định giải quyết khiếu nại
có hiệu lực pháp luật ở thành phố Hải Phòng (việc tổ chức thi hành chưa chặt
chẽ, thời gian thực hiện bị kéo dài, số quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu
lực pháp luật mà chưa được thi hành trên thực tế vẫn còn tồn đọng khá lớn) và
nhận diện nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế này chủ yếu là do người có
trách nhiệm thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật vô
trách nhiệm, lảng tránh hoặc chậm thực hiện nghĩa vụ pháp luật trong khi đó
pháp luật hiện hành lại chưa có các quy định về chế tài khi các chủ thể này
không thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại. Kết quả nghiên cứu của đề
tài có giá trị tham khảo để củng cố, làm rõ thêm các yếu tố bảo đảm hoạt động
thi hành QĐGQKNHC.
1.2. Đánh giá về tình hình nghiên cứu những vấn đề liên quan đến
đề tài luận án
Qua thống kê, khái quát nội dung của các công trình nghiên cứu có liên
quan đến thi hành QĐGQKNHC trên và nhận xét về nội dung nghiên cứu của
các nhóm công trình này, tác giả nhận thấy vấn đề thi hành QĐGQKNHC

35. 31
chưa thực sự được các nhà nghiên cứu quan tâm một cách đầy đủ, tương xứng
với tầm quan trọng của nó. Số lượng các công trình nghiên cứu về vấn đề này
còn rất khiêm tốn và nội dung nghiên cứu chưa toàn diện, chuyên sâu. Hiện
tại chưa có công trình nghiên cứu nào nghiên cứu một cách hệ thống và toàn
diện về thi hành QĐGQKNHC ở góc độ lý luận, pháp luật và thực tiễn để từ
đó đưa ra quan điểm, đề xuất giải pháp bảo đảm thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật trong bối cảnh xây dựng và hoàn thiện
Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, quá trình phát triển kinh tế - xã hội,
hội nhập quốc tế của đất nước và trong yêu cầu bảo đảm quyền con người,
quyền công dân. Nói cách khác, cho đến nay chưa có công trình nghiên cứu
nào triển khai nghiên cứu đề tài thi hành QĐGQKNHC từ thực tiễn một địa
phương cụ thể với tư cách là đối tượng nghiên cứu chính. Cũng có thể nói là
chưa có công trình nào nghiên cứu riêng và hệ thống về thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại, nhất là thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu
lực pháp luật của các cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền
trong cơ quan hành chính nhà nước từ một địa phương cụ thể với ý nghĩa là
một khâu quan trọng trong quá trình giải quyết khiếu nại hành chính, đánh
dấu kết thúc quá trình giải quyết khiếu nại hành chính, bảo vệ các quyền và
lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân, thể hiện tính hiệu quả, hiệu
lực của quản lý nhà nước.
1.2.1. Những nội dung đã được nghiên cứu mà luận án sẽ kế thừa
- Một số vấn đề lý luận về thi hành QĐGQKNHC liên quan đến khái
niệm về QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật; ý nghĩa, vai trò, đặc điểm, chủ
thể thi hành QĐGQKNHC.
- Một số tồn tại, hạn chế của việc thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực
pháp luật và nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế đó.
- Một số giải pháp bảo đảm thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật.

36. 32
1.2.2. Những nội dung sẽ tiếp tục làm rõ và nghiên cứu mới
Theo như nội dung nhận xét tại mục 1.1 của Luận án, mặc dù các công
trình nghiên cứu trên đã đề cập đến những vấn đề lý luận về thi hành
QĐGQKNHC, như: Ý nghĩa, đặc điểm, vai trò, chủ thể thi hành
QĐGQKNHC; chỉ ra những tồn tại, hạn chế của việc thi hành quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật và nguyên nhân của những tồn tại, hạn
chế đó; đề xuất các giải pháp bảo đảm thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực
pháp luật. Tuy nhiên, về lý luận ngoài chủ thể thi hành QĐGQKNHC đã được
phân tích, luận giải một cách toàn diện thì các vấn đề còn lại (ý nghĩa, đặc
điểm, vai trò của thi hành QĐGQKNHC) chỉ được khái quát một cách hết sức
cơ bản; những tồn tại hạn chế và nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế
trong thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật, cũng như các giải pháp đã
kiến nghị, đề xuất chỉ dừng lại ở việc nêu ra tiêu đề, chưa phân tích cụ thể. Do
đó, Luận án cần phải tiếp tục làm rõ và nghiên cứu mới những vấn đề sau:
- Luận giải một cách toàn diện, đầy đủ về khái niệm, đặc điểm, vai trò,
nguyên tắc, nội dung, thủ tục thi hành QĐGQKNHC, cũng như các yếu tố bảo
đảm hoạt động thi hành QĐGQKNHC.
- Đi sâu phân tích, đánh giá cụ thể tồn tại, hạn chế trong thi hành
QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật và từng nguyên nhân của những tồn tại,
hạn chế đó; cũng như các giải pháp đã kiến nghị, đề xuất.
1.3. Câu hỏi nghiên cứu và giả thiết nghiên cứu
Luận án được triển khai với các câu hỏi và giả thuyết nghiên cứu như sau:
- Câu hỏi nghiên cứu: Thi hành QĐGQKNHC là gì và có vai trò quan
trọng như thế nào trong quá trình hiện thực hóa kết quả giải quyết khiếu nại hành
chính ? Thi hành QĐGQKNHC được bảo đảm bằng các yếu tố nào? Khung pháp
lý điều chỉnh thi hành QĐGQKNHC ra sao?

37. 33
- Giả thuyết nghiên cứu: Thi hành QĐGQKNHC là giai đoạn cuối của
quá trình giải quyết khiếu nại hành chính, làm cho các QĐGQKNHC có hiệu
lực pháp luật được thực hiện trên thực tế, có ý nghĩa quan trọng trong việc
bảo đảm hiệu lực của các QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật, là công cụ
quan trọng để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân,
nâng cao hiệu quả giải quyết khiếu nại hành chính, thể hiện tích hiệu lực, hiệu
quả của quản lý hành chính nhà nước.
- Dự kiến kết quả nghiên cứu: Xây dựng khái niệm về thi hành
QĐGQKNHC; xác định được vai trò, nguyên tắc và chỉ rõ những đặc điểm
riêng có của hoạt động thi hành QĐGQKNHC. Đồng thời, xác định được chủ
thể có trách nhiệm thi hành QĐGQKNHC và nội dung trách nhiệm cụ thể của
các chủ thể này trong thi hành QĐGQKNHC, cũng như thủ tục và các yếu tố
bảo đảm hoạt động thi hành QĐGQKNHC. Từ đó có cơ sở phân tích, đánh
giá thực trạng pháp luật và thực tiễn thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp
luật để đưa ra các quan điểm, giải pháp nhằm bảo đảm thi hành QĐGQKNHC
có hiệu lực pháp luật hiện nay.
- Câu hỏi nghiên cứu: Thực trạng pháp luật về thi hành QĐGQKNHC
có hiệu lực pháp luật và thực tiễn thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp
luật như thế nào?
- Giả thuyết nghiên cứu: Pháp luật về thi hành QĐGQKNHC ngày
càng hoàn thiện nhưng do sự thay đổi của điều kiện kinh tế xã hội, yêu cầu
bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức nên nhu cầu tiếp tục
hoàn thiện pháp luật luôn luôn được đặt ra. Thực tiễn thi hành QĐGQKNHC
tuy có nhiều kết quả tích cực nhưng vẫn còn nhiều hạn chế nên cần tăng
cường để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý hành chính nhà nước, quyền, lợi
ích của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

38. 34
- Dự kiến kết quả nghiên cứu: Phân tích chỉ rõ những nội dung pháp
luật đã được quy định bảo đảm cho việc thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực
pháp luật của các cơ quan hành chính nhà nước, của người có thẩm quyền
trong cơ quan hành chính nhà nước; những hạn chế, bất cập và thiếu sót của
pháp luật hiện hành về thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp
luật, như: Quy định về trách nhiệm của người giải quyết khiếu nại, người khiếu
nại, người bị khiếu nại, người có quyền, nghĩa vụ liên quan trong thi hành quyết
định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật; về thời điểm quyết định giải
quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật; về trình tự, thủ tục và kiểm soát thi hành
quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật; về chế tài xử lý vi phạm
trong thi hành quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật và về đình
chỉ thi hành đối với các quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực pháp luật
nhưng vi phạm pháp luật. Đồng thời, đánh giá những kết quả đạt được và những
tồn tại, hạn chế trong thực tiễn thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật ở
tỉnh Phú Yên, chỉ ra được những nguyên nhân chung nhất, chủ yếu nhất dẫn đến
những tồn tại, hạn chế trong thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật nói
trên hiện nay.
- Câu hỏi nghiên cứu: Quan điểm về bảo đảm thi hành QĐGQKNHC
và giải pháp như thế nào để bảo đảm thi hành QĐGQKNHC trong giai đoạn
hiện nay?
- Giả thuyết nghiên cứu: Đã có một số nghiên cứu đề cập đến các giải
pháp để bảo đảm thi hành QĐGQKNHC. Tuy nhiên, các giải pháp này chưa
toàn diện và có tính hệ thống nên chưa khắc phục được hết những hạn chế, bất
cập trong thi hành QĐGQKNHC hiện nay. Để bảo đảm cho các QĐGQKNHC
có hiệu lực pháp luật được thực hiện trên thực tế, cần phải có hệ thống các
quan điểm và giải pháp toàn diện, từ lý luận, pháp luật và thực tiễn.

39. 35
- Dự kiến kết quả nghiên cứu: Xây dựng được hệ thống quan điểm và
giải pháp toàn diện, có tính khả thi cả về mặt lý luận và thực tiễn bảo đảm cho
các QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật được thực hiện trên thực tế trong giai
đoạn hiện nay. Các giải pháp này không chỉ áp dụng riêng cho tỉnh Phú Yên
mà còn áp dụng chung cho cả nước. Về nhóm giải pháp, sẽ tập trung vào các
giải pháp hoàn thiện các quy định của pháp luật về thi hành QĐGQKNHC;
các giải pháp về tổ chức thực hiện trong thi hành QĐGQKNHC và các giải
pháp nâng cao nhận thức về trách nhiệm của các chủ thể có trách nhiệm trong
thi hành QĐGQKNHC.
Kết luận chương 1
Về cơ bản, trong thời gian qua đã có một số công trình, bài viết trong
nước nghiên cứu ở mức độ nhất định về ý nghĩa, vai trò, đặc điểm của thi
hành QĐGQKNHC và cũng đều nhận thấy việc thi hành quyết định giải quyết
khiếu nại trong thực tiễn có nhiều vướng mắc, khó khăn và nguyên nhân của
những vướng mắc, khó khăn này không ngoài lý do là các quy định của pháp
luật chưa hoàn thiện, còn nhiều thiếu sót, kỷ cương kỷ luật hành chính chưa
cao. Đồng thời, cũng đã có những kiến nghị, đề xuất các giải pháp mang tính
kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn thi hành QĐGQKNHC nhằm góp phần hoàn
thiện các quy định pháp luật bảo đảm thi hành các QĐGQKNHC đã có hiệu
lực pháp luật. Tuy nhiên, chưa có công trình nào nghiên cứu một cách hệ
thống và đầy đủ, toàn diện về thi hành QĐGQKNHC trên cả phương diện lý
luận, pháp luật và thực tiễn để từ đó đề xuất những giải pháp nhằm bảo đảm
thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật trong bối cảnh xây dựng và hoàn
thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, quá trình phát triển kinh tế - xã
hội, hội nhập quốc tế của đất nước và trong yêu cầu bảo đảm quyền con người,
quyền công dân. Vì vậy, Luận án tiếp tục nghiên cứu một cách quy mô, đầy

40. 36
đủ hơn về vấn đề này trên cơ sở đi sâu làm rõ những vấn đề có tính lý luận và
thông qua thực trạng thi hành QĐGQKNHC từ thực tiễn một địa phương cụ
thể để chỉ ra được những hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế trong thi
hành QĐGQKNHC. Từ đó đưa ra hệ thống quan điểm và giải pháp toàn diện,
có tính khả thi bảo đảm thi hành QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật ở
Việt Nam trong thời gian đến.

41. 37
Chương 2
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THI HÀNH QUYẾT ĐỊNH
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI HÀNH CHÍNH
2.1. Khái niệm, đặc điểm, vai trò, nguyên tắc thi hành quyết định
giải quyết khiếu nại hành chính
2.1.1. Khái niệm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành chính
2.1.1.1. Khái niệm quyết định giải quyết khiếu nại hành chính
Để thực hiện chức năng quản lý hành chính nhà nước, cơ quan hành
chính nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước
được trao những quyền năng nhất định, trên cơ sở quyền hạn được trao, các
chủ thể này có quyền đơn phương ban hành các QĐHC hoặc thực hiện các
HVHC liên quan đến các tổ chức, cá nhân trong xã hội và buộc các tổ chức,
cá nhân này phải phục tùng các mệnh lệnh, yêu cầu của nhà quản lý đưa ra.
Vì nhiều lý do khác nhau, các tổ chức, cá nhân có thể cho rằng QĐHC hoặc
HVHC nào đó của cơ quan hành chính nhà nước, người có thẩm quyền trong
cơ quan hành chính nhà nước là trái pháp luật, xâm phạm trực tiếp đến quyền
và lợi ích hợp pháp của mình. Trên thực tế quản lý hành chính nhà nước cũng
cho thấy có không ít các QĐHC, HVHC vi phạm pháp luật, xâm phạm trực
tiếp đến quyền và lợi ích của tổ chức, cá nhân trong xã hội. Để bảo vệ các
quyền và lợi ích hợp pháp của mình, các tổ chức, cá nhân khiếu nại đến các
cơ quan hành chính nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính
nhà nước để yêu cầu các cơ quan này thực hiện những hành vi nhất định
hướng đến mục đích khôi phục các quyền, lợi ích đã bị cướp đoạt.
Trên cơ sở thẩm quyền được xác định, các cơ quan hành chính nhà
nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước có thẩm

42. 38
quyền giải quyết khiếu nại tiến hành xem xét một cách toàn diện những yêu
cầu được nêu ra trong khiếu nại của các tổ chức, cá nhân trong xã hội, đối
chiếu với những tư liệu thu thập được, ra văn bản đánh giá cụ thể về tính hợp
pháp và tính hợp lý của QĐHC, HVHC từ đó đưa ra các giải pháp xử lý. Nói
cách khác là trên cơ sở đơn khiếu nại của các tổ chức, cá nhân; các cơ quan
hành chính nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà
nước có thẩm quyền giải quyết khiếu nại phải thụ lý đơn khiếu nại, nghiên
cứu đơn khiếu nại và tài liệu liên quan, tiến hành kiểm tra, xác minh làm rõ
nội dung khiếu nại, căn cứ kết quả kiểm tra, xác minh và các quy định của
pháp luật để kết luận nội dung khiếu nại, về tính hợp pháp, hợp lý của QĐHC
hoặc HVHC bị khiếu nại, ban hành QĐGQKNHC.
Kết quả của cả quá trình giải quyết khiếu nại là các cơ quan hành chính
nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước có thẩm
quyền giải quyết khiếu nại ban hành được QĐGQKNHC. Do đó, có thể hiểu:
Quyết định giải quyết khiếu nại hành chính là quyết định bằng văn bản của
người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong cơ quan hành chính nhà nước
ban hành thể hiện sự đánh giá về tính hợp pháp, tính hợp lý của quyết định
hành chính, hành vi hành chính bị khiếu nại và cách thức xử lý đối với các
quyết định hành chính, hành vi hành chính bất hợp pháp, bất hợp lý.
Xét về bản chất QĐGQKNHC cũng là một QĐHC, bởi lẽ đây là một
quyết định bằng văn bản, do người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính
nhà nước ban hành và được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối
tượng cụ thể trong hoạt động quản lý của cơ quan hành chính nhà nước. Hoặc
cũng có thể nói, QĐGQKNHC là một QĐHC được ban hành, thể hiện trên cơ
sở luật và thi hành luật để tác động các quan hệ xã hội hoặc hành vi xử sự của
con người trong quá trình quản lý và có tính đơn phương của cơ quan hành
chính nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước.

43. 39
Tuy nhiên, nếu QĐHC thông thường được ban hành chủ yếu nhằm tổ chức
hoạt động tích cực trong quản lý hành chính chứ không phải chỉ để áp dụng
các chế tài pháp lý thì QĐGQKNHC lại mang tính tài phán và có dáng dấp
nội dung quyết định của một bản án do Tòa án ban hành – có nghĩa là quyết
định thực hiện quyền hành chính tài phán, nội dung nhằm giải quyết tranh
chấp, xung đột giữa đối tượng quản lý với chủ thể quản lý hành chính. Chính
vì vậy, dẫn đến hiệu lực thi hành của QĐGQKNHC không được người có
thẩm quyền ban hành xác định cụ thể giống như QĐHC thông thường mà nó
còn phụ thuộc rất nhiều vào việc người khiếu nại, người có quyền lợi, nghĩa
vụ liên quan đồng ý hay không đồng ý về việc giải quyết khiếu nại - tức là
người khiếu nại, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền tiếp tục
khiếu nại hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án đối với QĐHC hoặc
HVHC nếu họ không đồng ý với việc giải quyết khiếu nại của người có thẩm
quyền đối với QĐHC, HVHC đó. Do đó, pháp luật hiện hành đã dành một
khoảng thời gian nhất định để người khiếu nại, người có quyền lợi, nghĩa vụ
liên quan cân nhắc có tiếp tục khiếu nại hoặc khởi kiện vụ án hành chính ra
Tòa án hay không, nếu trong khoảng thời gian đó họ không tiếp tục khiếu nại
hoặc khởi kiện thì khi đó QĐGQKNHC mới có hiệu lực thi hành.
Như vậy, QĐGQKNHC chỉ có thể trở thành QĐGQKNHC có hiệu
lực pháp luật khi và chỉ khi QĐGQKNHC đó trong thời hiệu pháp luật quy
định nó không bị khiếu nại tiếp ở cấp cao hơn hoặc không bị khởi kiện tại
Tòa án. Bên cạnh đó, về mặt hình thức nó cũng phải đảm bảo được ban
hành đúng theo trình tự, thủ tục pháp luật quy định và về nội dung thì cũng
phải đánh giá được một cách đúng đắn, đầy đủ nội dung khiếu nại, đưa ra
được phương án tối ưu nhất kết luận về nội dung khiếu nại trên cơ sở các
quy định của pháp luật.

44. 40
Theo đó, đồng tình với quan điểm của ThS. Tạ Thị Thủy, tác giả cũng
cho rằng: Quyết định giải quyết khiếu nại hành chính có hiệu lực pháp luật là
quyết định giải quyết khiếu nại hành chính đã thỏa mãn các yêu cầu về nội
dung và hình thức theo quy định pháp luật, do người có thẩm quyền giải
quyết khiếu nại trong cơ quan hành chính nhà nước ban hành mà trong thời
hiệu pháp luật quy định người khiếu nại không khiếu nại tiếp hoặc không khởi
kiện vụ án hành chính tại tòa án [43].
2.1.1.2. Khái niệm thi hành quyết định giải quyết khiếu nại hành chính
Luật Khiếu nại năm 2011, mặc dù đã dành riêng một điều (Điều 2) để
giải thích cụ thể các từ ngữ, như: Quyết định hành chính, hành vi hành chính,
người khiếu nại, người bị khiếu nại, người giải quyết khiếu nại, giải quyết
khiếu nại, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan... nhưng đối với “thi hành
QĐGQKNHC” lại không có bất kỳ giải thích nào. Tuy nhiên, theo từ điển
tiếng Việt, “thi hành” có nghĩa là làm cho thành hiện thực điều đã được chính
thức quyết định [116]. Do đó, có thể hiểu thi hành QĐGQKNHC là việc đưa
các QĐGQKNHC đã có hiệu lực pháp luật ra thi hành.
Xét về mặt thủ tục, thi hành QĐGQKNHC là giai đoạn sau cùng của
quá trình giải quyết khiếu nại, nó liên quan đến cả quá trình giải quyết vụ việc
khiếu nại và chỉ xuất hiện sau khi QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật nhằm
bảo đảm cho các QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật được thực hiện trên thực
tế, bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân; chấm dứt vụ
việc khiếu nại – tức là đóng lại thủ tục giải quyết đối với vụ việc khiếu nại, từ
đó không còn việc tiếp tục khiếu nại. Điều này có ý nghĩa là chỉ có các
QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật mới được đem ra thi hành và cũng là cơ
sở duy nhất để tiến hành các hoạt động thi hành QĐGQKNHC, nếu không có
QĐGQKNHC có hiệu lực pháp luật thì cũng không có hoạt động thi hành
QĐGQKNHC.