1. Ақмола облысы
Бурабай ауданы
Щучинск қаласы
«Ақбота» бөбекжайы
ІІ санатты педагог-психолог
Галеева Кунтай Амиргалиевна
«Шалқан» ертегісі бойынша түзету-дамыту сабағы
(Ортаңғы топтарға арналған)
Мақсаты:
- көркем әдеби шығарма негізінде балалардың сөйлеу тілін жақсарту,
байланыстырып сөйлеуін дамыту, дыбыстық мәдениетін жетілдіру;
- ертегі қойылымын сахналауға үйрету;
- ұсақ саусақ моторикасын шыңдау;
- танымдық үрдістерді дамыту;
Сабаққа қатысатын балалардың деңгейі: дамуында кемшіліктері бар
және дамуы қалыпты балалар.
Қолданылатын әдіс-тәсілдер:
- ертегі терапиясы;
- ойын;
- психогимнастика.
Көрнекіліктер: үнтаспа, бетперделер, көбелектің қанаты, жаңғақ, шалқан
ертегісі бойынша үстел үсті қуыршақтар.
1.Ертегіге ену
Жаттығу: «Жылқылар».
Психолог:
- Балалар, қазір барлығымыз мына жылқыларға отырып, ертегі әлеміне
саяхатқа барамыз. Жол өте алыс және көптеген кедіргілер кездеседі. Олай
болса, кеттік. Менің белгім бойынша мына іс-әрекеттерді қайталап жасайық.
- «шабамыз»: аяқпен еденді тепкілеу;
- «тырмалаймыз»: бір мезгілде барлығы аяқпен еденді ұру;
- «құм»: алақанды бір-біріне уқалау;
- «шырша»: қолды белден тізеге қарай еңкейіп, «ах» деп айқайлау;
- «бұрылыс»: қолды жоғары көтеріп, алақандарымызды қозғалтып, «у-у»
деп айқайлау.
Психолог:
- Балалар, міне, біз түрлі кедергілерден өтіп, ертегі әлеміне саяхатқа
келдік.
Ендеше ертегі тындайық.
2. 2. Ертегіні баяндау.
«Шалқан» ертегісі.
Баяғы заманда шал мен кемпір болыпты. Олардың бақшасы бар екен.
Бірде шал шалқан отырғызады. Шалқан үлкен боп өседі. Бір күні шал
шалқанды жерден суырып алмақшы болды. Ары тартады, бері тартады. Бірақ
шалқанды шығара алмайды.
Шал көмекке кемпірін шақырады. Кемпір шалдан, шал шалқаннан ұстап,
ары тартады, бері тартады. Бірақ орнынан қозғалта да алмайды.
Кемпір көмекке немере қызын шақырады. Немересі кемпірден, кемпір
шалдан, шал шалқаннан ұстап, ары тартады, бері тартады. Тағы да суырып
шығара алмайды.
Немере қызы итін шақырады. Ит қыздың етегінен, немересі кемпірдің,
кемпір шалдан, шал шалқаннан ұстап, ары тартады, бері тартады. Шалқанды
суыра алмайды.
Енді ит көмекке мысықты шақырады. Мысық иттің құйрығынан, ит
қыздың етегінен, немересі кемпірден, кемпір шалдан, шал шалқаннан ұстап,
ары жұлқиды, бері жұлқиды, Шалқан шықпайды.
Мысық тышқканды шақырады. Тышқан келіп мысықтың құйрығынан,
мысық иттен, ит немересінің етегінен, қыз кемпірден, кемпір шалдан, шал
шалқаннан ұстайды. Олар тарта-тарта, ақыры шалқанды суырып шығарады.
3. Ертегіге талдау жасау.
Сұрақ-жауап әдісі.
Психолог:
- Балалар, ертегі сендерге ұнады ма?
- Ертегіде қандай кейіпкерлер болды?
- Шалқанды кім екті?
- Сендер де үйде ата-аналарыңа көмекке барасыңдар ма?
Психолог:
- Бәрекелді!
4. Психогимнастика «Көбелек пен шегіртке».
Психолог:
- Балалар, көбелектер мен шегірткелер болып демалайық.
Таңертең көбелектер мен шегірткелер ұйқыдан тұрады.
Күлімдеп жай ғана керіледі.
Бір дегенде – жуынады.
Екі дегенде - әдемі айналады.
Үш дегенде – еңкейіп, отырады.
Төрт дегенде – ұшып кетеді.
Психолог:
- Тамаша!
Балалар, сендер «Шалқан» ертегісі кейіпкерлеріне еніп, сахналық қойылым
қойғыларың келеді ме?
- Иә.
- Балалар, ол мүмкін емес.
- Неге?
3. - Себебі ертегі кейіпкерлерін бейнелейтін бетперделер мен басқа да
керекті заттар жоқ емес пе?
Психолог:
- Шіркін, сиқыршы келіп, бәрін әкеліп берсе!
5.Тосын сый.
Сиқыршы келеді:
- Сәлеметсіздер ме!
- Неге көңілсізсіңдер?
Психолог:
- Ертегіні сахнаға шығып қойғымыз келеді. Соған қажетті заттарымыз
жоқ.
Сиқыршы:
- Ой, сол да сөз болыпты ма! Қазір мен онға дейін санағанша, сендер
көздеріңді жұмыңдар. Қойылымға бәрі болады.
Психолог:
- Тамаша!
- Балалар, сиқыршыға алғысымызды білдіріп шығарып салайық.
6. Сахналық қойылым.
Психолог:
- Керемет! Ертегіні жақсы түсінген екенсіңдер. Шалқанды тартамыз деп
қолдарымыз ауырған шығар. Ендеше саусақтарымызға жаттығу жасайық.
7. Жаттығу «Жаңғақтар»
Психолог:
- Балалар, мына жаңғақтардың көмегімен саусақтарымызға жаттығу
жасайық.
1. Жаңғақты саусақтарымыздың ортасына кезекпен қоямыз.
2. Қолымызды белімізге қоямыз да, саусақтарымыздың арасымен
жаңғақты өткізіп шығамыз.
3. Жаңғақты алақанымыздың ортасына салып айналдырамыз.
8. Қорытынды:
Психолог:
- Балалар, бүгінгі іс-әрекет сендерге ұнады ма? Олай болса мына тақтада
ілініп тұрған бос жүректі көңіл-күй сезімдерімізбен толтырайық. Бүгінгі
іс-әрекетте сендердің көңіл-күйлерің қандай болғанын білдірдіңдер.