Iliret flisnin nje gjuhe qe dallohej nga popujt e tjere te asaj kohe ne Ballkan. Ajo ishte një gjuhë e veçantë indoevropiane, që kishte lidhje afërie ku më të largët e ku më të afërt me gjuhë të tjera të gadishullit dhe jashtë tij. Janë gjetur elemente të përbashkëta sidomos me trakishten.
Nga ilirishtja e Ballkanit gjer tani nuk është gjetur gjë e shkruar dhe është menduar se nuk ka qenë e shkruar. Gjuhët greke dhe latine që hynë më parë në Iliri si gjuhë kulture, tregtare ose si gjuhë zyrtare administrative, nuk u bënë kurrë gjuhë të të gjithë popullit, i cili vazhdoi të ruajë në jetën e tij të përditshme të folmen e vet.
Bioteknologjia merret me shfrytezimin e organizmave te gjalla,qelizave ose pjesezave qelizore per prodhimin e produkteve te ndryshme si dhe me permiresimin gjenetik te qenieve te gjalla ne sherbim te njeriut.Proceset bioteknologjike ne pergatitjen e ushqimeve jane zbuluar qysh ne lashtesi.Bioteknologjia e sotme zbatohet me sukses ne fusha te ndryshme,sic jane ato te ushqimit,mjekesis dhe mjedisit. Bioteknologjia moderne bazohet ne AND-ne rikombinante dhe teknologjin e hibritizimit por eshte mjeti kryesor qe perdoret per prodhimin e organizmave te ndryshuar gjenetikisht OMGJ-ve. Por krahas kesaj vlen per tu theksuar si dhe lidhja ose marredhenia simbiotike me nje sere shkencash,sic eshte mjeksia . Nje sektor po aq kerkues eshte bioteknologjia bujqesore dhe mjedisore,bioteknologjia bujqesore ka te beje me prodhimine organizmave transgjenik sic jane kafshet dhe bimet transgjenike,si dhe bioteknologjia mjedisore e cila merret me mbrojtjen dhe pastrimin e mjedisit ,nga ku me konkretisht i kasha shqyrtuar ne nje menyre te detajuar edhe me siper.
Iliret flisnin nje gjuhe qe dallohej nga popujt e tjere te asaj kohe ne Ballkan. Ajo ishte një gjuhë e veçantë indoevropiane, që kishte lidhje afërie ku më të largët e ku më të afërt me gjuhë të tjera të gadishullit dhe jashtë tij. Janë gjetur elemente të përbashkëta sidomos me trakishten.
Nga ilirishtja e Ballkanit gjer tani nuk është gjetur gjë e shkruar dhe është menduar se nuk ka qenë e shkruar. Gjuhët greke dhe latine që hynë më parë në Iliri si gjuhë kulture, tregtare ose si gjuhë zyrtare administrative, nuk u bënë kurrë gjuhë të të gjithë popullit, i cili vazhdoi të ruajë në jetën e tij të përditshme të folmen e vet.
Bioteknologjia merret me shfrytezimin e organizmave te gjalla,qelizave ose pjesezave qelizore per prodhimin e produkteve te ndryshme si dhe me permiresimin gjenetik te qenieve te gjalla ne sherbim te njeriut.Proceset bioteknologjike ne pergatitjen e ushqimeve jane zbuluar qysh ne lashtesi.Bioteknologjia e sotme zbatohet me sukses ne fusha te ndryshme,sic jane ato te ushqimit,mjekesis dhe mjedisit. Bioteknologjia moderne bazohet ne AND-ne rikombinante dhe teknologjin e hibritizimit por eshte mjeti kryesor qe perdoret per prodhimin e organizmave te ndryshuar gjenetikisht OMGJ-ve. Por krahas kesaj vlen per tu theksuar si dhe lidhja ose marredhenia simbiotike me nje sere shkencash,sic eshte mjeksia . Nje sektor po aq kerkues eshte bioteknologjia bujqesore dhe mjedisore,bioteknologjia bujqesore ka te beje me prodhimine organizmave transgjenik sic jane kafshet dhe bimet transgjenike,si dhe bioteknologjia mjedisore e cila merret me mbrojtjen dhe pastrimin e mjedisit ,nga ku me konkretisht i kasha shqyrtuar ne nje menyre te detajuar edhe me siper.
Gazeta "JEMI EDHE NE" - Mujore për fëmijë, botim i ALB-AID.
Donator: Norwegian Embassy, Prishtina, Kosove
Aktivizohuni në veprimtaritë e shkollës në se doni që zëri juaj të dëgjohet dhe vota juaj të numrohet.
Nxënësi Ledion Onuzi vlerësohet nga OSBE me vendin e parë.
Ledion Onuzi, nxënës në shkollën e mesme “Havzi Nela” Kukës, ka zënë vendin e parë në konkursin me titull “Rinia dhe Demokracia” ku u përfaqësua me esenë “Çfarë është Demokracia për mua”. Ky aktivitet është organizuar nga prezenca e OSBE-së në Shqipëri në kuadrin e një projekti për forcimin e pjesëmarrjes qytetare, veçanërisht të të rinjve në procesin e vendimmarrjes në nivel vendor dhe qendror.
.........
Viruset janë komplekse të përbërë nga proteina dhe një gjenome e vetme, ADN ose ARN. Viruseve u mungon struktura qelizore, ashtu dhe proceset metabolike të pavarura. Ato replikohen duke detyruar qeliza bujtëse të gjalla, bazuar mbi informacionin gjenetik në gjenomen virale. Viruset : ▪ Nuk marrin dot produkte ushqimore. ▪ Nuk kanë metabolizëm të vetin. ▪ ▪ Nuk eleminojnë produkte toksike. ► Ato mund të rriten dhe të riprodhohen vetëm duke qenë një parazit intraqelizor.
Septal cartilage for repairing partial defect of auricule. eniacs
MD. Bizhga Gjergji
ENT Clinic, General Trauma University Hospital,Tirana, Albania.
MD. Hoxhallari Xhevahir
ENT Clinic,University Hospital ‘Mother Tereza’ Tirane.
Trajtimi i hemoragjive masive ne regionin ORL me origjine pas traumave qe s...eniacs
Trajtimi i hemoragjive masive ne regionin ORL me origjine pas traumave qe shoqerohen me demtime te shumta te regionit ORL . Punoi: Dr.Gjergji Bizhga, SQU,Tirane.
SURGICAL TREATMENT OF LARGE LIVER HYDATIDOSIS eniacs
SURGICAL TREATMENT OF LARGE LIVER HYDATIDOSIS – A COMPARISON OF DIFFERENT PROCEDURES
Dr. Avdyl Krasniqi – Kosova( Prishtina )Dr. Viktor QERESHNIKU – Albania ( Tirana )
2. Sëmundjet seksualisht te
trasmetueshme shkaktohen nga
viruset,bakteriet dhe parazitet.
Këto semundje njihen edhe me
emrin e vjetër Sëmundje Veneriane.
Ekzistojnë 25 sëmundje ngjitëse
seksuale.
Çdonjeri që është seksualisht aktiv
mund të jetë në rrezik prej
sëmundjeve ngjitëse seksuale.
3. Disa prej sëmundjeve mund të kenë simptome si
shkarkesë nga organet gjenitale, dhëmbje kur
urinojnë, ënjtje dhe inflamim në organe genitale.
Shumë sëmundje ngjitëse seksuale si Klamidia
nuk i shfaq simptomat .
Ndonjeherë mund të kalojë kohë e gjatë deri me
shfaqjen e simptomeve kështu që pacienti mund
te infektoje te tjere gjatë kësaj kohe prandaj
është e nevojshme te drejtohen tek mjeku
specialist.
Simptomet e sëmundjeve ngjitëse seksuale mund
të shfaqen me muaj pas infektimit. Sëmundjet
ngjitëse seksuale mund të jene edhe mbartes te
HIV se mudnje me rrisk te larte per jeten
4. SIFILIZI
Sifilizi eshte nje semundje Seksualisht e
Transmetueshme shume serioze, por qe mund te
mjekohet plotesisht ne qofte se mjekimi fillohet
ne kohe. Semundja shkaktohet nga nje bakterie
qe jeton ne membranat mukoze te gojes, vagines,
penisit ose anusit. Me vone bacteria kalon ne
gjak dhe shperndahet ne te gjithe trupin.
5. SIMPTOMAT:
2 ose 12 jave pas kontaktit seksual te pambrojtur
me nje person te infektuar me sifiliz, ne zonen ne
te cilen eshte kryer kontakti fillojne te shikohet
nje sekrecion me i shtuar si dhe demtim i
lekures. Zonat e prekura mund te jene org
genitale,anusi ose goja. Demtimi i lekures,
shankri mund te arrije 1 cm, e trashe dhe e
padhimbshme. Edhe po te mos trajtohet ai kalon
vete brenda dy ose tre javeve. Nganjehere eshte e
veshtire qe te shihet demtimi, sepse ai mund te
fshihet thelle ne vagine ose anus. Gjendrat
limfatike te qafes ose ne rreze te kofshes mund te
fryhen.
7. SIFILI NE FAZEN E 2-TE.
Ne fazen e dyte shfaqen keto simptoma:
1. nje skuqje ne trajten e pucrave, vecanerisht ne
pellembet e duarve dhe shputat e kembeve, por
nuk perjashtohet dhe ne vendet e tjera. Kjo
dukuri mund te mos jete shume e dukshme dhe
si dhe demtimi mund te kaloje pa mjekim, por
infeksioni vazhdon te jete ne organizem.
2. Simptoma te ngjashme me gripin, si dhimbje
koke, dhimbje fyti, lodhje, temperature.
3. Renie flokesh, ne trajte te pullave.
4. Formimi i lytha prane organeve genitale.
8.
9. EKZAMINIMET:
Analiza e gjakut dhe ne qofte se eshte e mundur
dhe pak sekrecione nga zona e demtuar.
Rezultati i analizes del brenda nje jave. Por eshte
e mundur qe analiza e gjakut te mos tregoje
pranine e bakteries se sifilizit; ne kete rast duhet
ta perseritet analizen edhe nje here.
Gjate shtatzanise sifilizi mund te transmetohet
tek fetusi nepermjet placentes. Ne qofte se
zbulohet dhe trajtohet ne kohe, femija mund te
mbrohet nga infektimi.
10. TRAJTIMI
Trajtimi konsiston ne perdorimin e disa dozave te
injeksionit te penicilines.
Mbas mbarimit te dozes se fundit te mjekimit
duhet te beje here analiza per prezencen ose jo te
bakteries se sifilizit.
Keto rivizita jane shume te rendesishme.
11. VAGINOZAT BAKTERIALE
Vaginozat bakteriale nuk jane saktësisht
sëmundje ngjitëse seksuale sepse nuk ngjitet
gjatë marrëdhënieve seksuale.
Shkaktohet nga çregullimi i bakterieve normale
që gjenden në vaginë. Edhe pse janë relativisht të
padëmshme dhe kalojnë pa u dalluar ndonjeherë
mund të shkaktojnë erë të keqe.
Përdorja e spirales mund te jete shkaktare.
Vaginosis bakteriale kur kalon ne tubat e fallopit
mund te shkakotje infektime serioze.
12. BALANITI
Balaniti shpesh referohet si simptom i
infektimit por nuk do të thotë se është infeksion
vetëvetiu.
Saktësisht nuk është sëmundje ngjitëse seksuale,
është pasojë e aktivitetit seksual.
Ndodh vetëm te meshkujt dhe mund të
shkaktohet nga mos higjiena, nga ngacmimi i
kondomeve dhe kremrave, nga përdorimi i
produkteve lares me prani te parfumit ose nga
infeksionet mykotike.
13. KLAMIDIA
Klamidia eshtë një nga infeksionet bakteriale
ngjitëse seksuale më të zakonshme. Nëse nuk
shërohet mund të shkaktojë probleme serioze.
Klamidia e infekton qafën e mitrës tek
femrat.Por infektimi i uretres, rektumit dhe syve
mund të shkaktohet si në femrat dhe meshkujt.
Simptomat e infeksionit mund të shfaqen në çdo
kohë. Shpesh ndodh që simptomat të shfaqen 1
deri në 3 javë pasë infektimit.
Por simptomet mund të ndodh që mos të shfaqen
për një kohë të gjatë
14. HERPESI
Herpesi genital shkaktohet nga virusi herpes
simpleks. Virusi mund të infektoje gojën, pjesët
gjenitale, lëkurën përreth anusit dhe gishtat.
Pas fazës së parë të përhapjes së herpesit,virusi
vendoset në fijëzat nervore ku qëndron pa u
dalluar dhe nuk shkakton asnjë simptome.
Simptomat e infektimit fillestar zakonisht
fillojnë prej ditës 1 deri në 25 pas infektimit dhe
zgjasin 2-3 javë.
Personat me infektim mund po ashtu të kenë
dhimbje gjatë urinimit nëse urina kalon në pjesët
e lëndimit nga flluskat.
16. LYTHAT
Lythat (Iriqat) genital janë rritje të lekures të
cilat mund të paraqiten çdokund në organet
genitale të femrave dhe meshkujve.
Ato shkaktohen nga virusi që quhet human
papiloma virus. Lythat mund të rriten në organet
genitale apo në pjesët tjera të trupit posacërisht
në duar.
Pasë infektimit me lythat genital kalon 1 deri 3
muaj që lythat të paraqiten në organet gjenitale.
Lythat mund të paraqiten në vulvë, penis në
testikuj apo në anus.
Ato mund të paraqiten në formë individuale apo
te grupuara.
18. GONORREA
Gonorrea është infeksion bakterial, ngjitet
seksualisht dhe mund ta infektojë qafën e mitrës,
uretren, rektumin, anusin dhe fytin.
Simptomet e infektimit mund të shfaqen në mes
1 deri 4 ditë pas ekspozimit. Por ndonjeherë
është e mundshme të infektoheni dhe mos të
kenë simptoma.
Infektimi është më i mundshme të dallohet në
meshkuj se në femra.
19. MOLOSKU
Molosku është sëmundje e lëkurës që
shkaktohet nga virusi moloskum contagiosum.
Shfaqet në formë të gungave të vogla në lëkurë
dhe mund të zgjat prej dy javëve deri në disa
vite.
Molosku shkakton gunga të vogla në formë të
perlave në madhësi të qukave edhe ne organe
genitale dhe ndonjeherë në fytyrë.
Ato ngjiten gjatë seksit dhe nga kontakti me
lëkurë.
21. TRAJTIMI:
SST jane semundje me shenja te ndryshme
ankesa, dhe periudha inkubacioni te ndryshme
dhe
Per trajtimin e tyre duhet ti referohen mjekeve
specialiste per venien e diagnoses mbas dhenies
se nje bilanci analizash ne varesi te diagnoses
dyshuese.
Terapia e mjekimit adekuat per cdo semundje te
SST jepej vetem nga mjeku specialist.