SlideShare a Scribd company logo
1 of 35
CFARE ESHTE HIV???
 HIV eshte nje virus,virusi I
immunodeficences humane.Viruset si
HIV nuk mund te rriten ose te
riprodhohen ne menyre te thjeshte,ata
duhet te futen brenda nje organizmi te
gjalle ku mund te replikohen ,te bejne
kopje te reja te vetes se tyre.Sistemi
imunitar I njeriut zakonisht prodhon
antitrupa per ti vrare viruset qe ne
momentin kur ato futen ne
organizem,por HIV prek sistemin
imunitar,shume gjera qe normalisht
mund te shpetojne nga virusi.
SIMPTOMAT
 Disa njerez perjetojne simptomat e nje gripi
me zhvillimin e nje rushi ose me limfonodula
te fryra per nje periudhe fare te
shkurter,menjehere pasi ata jane infektuar
me HIV.Shpesh disa persona te infektuar me
HIV nuk kane fare simptoma.
 Eshte e rendesishme te theksohet se nje
person qe eshte I infektuar me HIV mund ta
trasmetoje direkt virusin e sapomarre edhe
pse ai mund te ndihet I shendoshe.Menyra
me e mire dhe me e sakte per te zbuluar
nese je prekur nga jane testet e bera ne
laboratore.
TRASMETIMI I HIV
 HIV eshte gjendur ne gjak dhe ne
lengjet seksuale(sperme) te nje
personi te infektuar dhe ne qumeshtin
e gjirit te nje gruaje te
infektuar.Trasmetimi I HIV ndodh
atehere kur nje sasi e mjaftushme e
ketyre lengjeve futet brenda sistemit te
qarkullimit te gjakut te dikujt tjeter.Ka
menyra te ndryshme sesi nje person
mund te preket nga HIV….:
 …..Kontakti me gjakun e nje personi te
infektuar
 Perdorimi I produkteve te infektuara te
gjakut(transfuzioni I gjakut)
 Injektimi I drogerave me te njejten shiringe
 Nga nena tek femija(gjate shtatzanise dhe
ushqyerjes me gji)
 Grupe te caktuar njerezish si punonjesit e
seksit,homoseksualet,personat e doguar
te burgosurit jane grupe te vecanta me te
rrezikuar per tu prekur nga HIV.Gjithsesi
HIV mund te infektoje cdo njeri dhe secili
ka te drejte per tu informuar rreth menyres
se trasmetimit te HIV
TESTET E DIAGNOSTIKIMIT
 Eshte e rendesishme qe nje person te bej nje
test per HIV ne qofte se ai mendon se mund te
jete I rrezikuar nga infektimi me kete virus.Jane
nje variacion testesh per te percaktuar nese je
apo jo I infektuar por me kryesoret jane ELISA
ose testi I antitrupave.,te cilet tregojne antitrupat
e HIV ne gjakun e nje personi.Eshte e
nevojshme te presesh te pakten 3 muaj qe pas
ekspozimit te fundit te mundshem perpara se te
behet testi I ELISA per te qene I sigurt per
rezultatin.Prespektiva e marrjes se nje pergjigje
pozitive nga rezultati I testit eshte hapi I pare per
te marre mbeshtettje dhe per te qendruar I
shendetshem.testi I HIV eshte gjithashtu I
rendesishem per te ndaluar perhapjen e HIV
PARANDALIMI
 Ende nuk ekziston nje vaksine per te
parandaluar infektimin nga virusi HIV
 Parandalimi nga ky infektim mund te
behet ne disa menyra:
1)Parandalimi nepermjet rrugeve
sekauale(perdorimi I kondomeve)
2)Parandalimi I HIV nepermjet gjakut
(perdorimi I shiringave sterile dhe
perdorimi I dorezave tek personeli
mjekesor)
3)Parandalimi nga nena tek femija(testi I
HIV para shtatzanise)
TRAJTIMI
 Medikamentet antiretrovirale e mbajne virusin e
HIV brenda trupit te njeriut ne nje nivel te
ulet,keshtu qe sistemi imun eshte I afte te rimarr
veten dhe te punoje efektivisht.Medikamentet I
japin mundesine nje personi te diagnostikuar me
HIV te jetoje gjate dhe I shendetshem.
 Fillimi I trajtimit me medikamente antiretrovirale
perfshin angazhimin.Pershtatja me trajtimin ndaj
HIV eshte e rendesishme praktikisht sepse mos
berja e ketij trajtimi rrit rriskun e rezistences ndaj
medikamenteve.
 Efektet anesore:pershtatja me keto
medikamente eshte shume e veshtire dhe ne
disa raste shume e ashper.
LIDHJA NDERMJET HIV DHE
SIDA
 Gjendja qe I referohet SIDA eshte:SIDA
shkaktohet nga virusi HIV I cili demton
qelizat e sistemit imunitar derisa sistemi
imunitar nuk mund te luftoje infeksionet e
tjera qe ne gjendje normale mund ti
luftonte.Qe nje person I infektuae me
HIV te zhvilloje SIDEN duhen rreth
mesatarisht 10 vjet.Individet te cilet kane
nje sistem imunitar te forte dhe mbajne
nje diete ushqimore te rregullt duan me
shume se 10 vjet te zhvillojne SIDEN
HIV SHKAKTON SIDEN
 SIDA eshte nje gjendje mjekesore ku
organizmi eshte I paafte te luftoje infeksionet
e mbivendosura
 SIDA eshte nje semundje e re epidemike
 SIDA nuk ndodh pa HIV
 Ifeksioni HIV eshte faktori I vetem qe
parashikon se kush do te zhvilloje SIDEN e
cila eshte zhvillim I avancuar I infeksionit HIV
 Mostrajtimi I ketij infeksioni ben qe organizmi
I njeriut te zhvilloje SIDEN ne me pak se 10
vjet
 Trajtimi me antiretrovirale sjell benifite te
medha
SIMPTOMAT
 Nje person eshte I diagnostikuar me
SIDE kur ata kane te zhvilluar SIDEN
lidhur me nje gjendje ose simptome te
quajtur infeksion oportunist ose nje
SIDE lidhur me kancerin.SIDA mund
te diagnostikohet kur numri I qelizave
te sistemit imunitar (qelizat CD4)ne
gjakun e nje personi HIV pozitiv bien
poshte nje niveli te caktuar
A KA NDONJE KURE PER
SIDEN?????
 Shume njerez mendojne se ekziston nje
kure per HIV por ne fakt ende nuk ka nje
kure per kete virus.Menyra e vetme per tu
siguruar nga mosinfektimi me kete virus
eshte informimin rreth trasmetimit dhe
parandalimit nga infektimi me virusin
HIV.Gjithsesi njerezit mund te trajtohen
me antiretrovirale te cilat e ndalojne
virusin HIV.Ne disa raste eshte e mundur
qe nje person qe eshte I diagnostikuar me
SIDE te rifitoje nje sistem imunitar te forte
me terapine antiretrovirale.
SI MUND TA
TRAJTOJME???? Trajtimi me antiretrovirale mund ta zgjase
jeten e personave qe jetojne me
HIV.Kombinacioni terapeutik eshte
efektivisht I larte dhe dikush me HIV qe
merr trajtimin mund ta jetoje pjesen tjeter
te jetes pa e zhvilluar SIDEN.Nje diagnoze
me SIDE nuk eshte e nevojshme te
barazohet me vdekjen.Shume njerez
mund te perfitojne nga terapia edhe pse
ata kane zhvilluar nje here nje semundje
percaktuese te SIDES.Trajtimi me I mire
eshte parandalimi I infeksioneve
oportuniste.Gjithashtu ky trajtim ul dhe
dhimbjen qe perjetojne personat e
infektuar ne stade shume te avancuara te
SA NJEREZ VDESIN NGA HIV
DHE SIDA???
 2,5 milion njerez jane infektuar me
HIV ne 2011
 34 milion njerez tani ne te gjithe boten
jetojne me HIV
 Miliona te tjere kane zhvilluar SIDEN
 Qe nga rasti I pare I diagnostikuar me
SIDE ne 1981 me shume se 30 milion
njerez kane vdekur nga SIDA
 Ne 2011 kane vdekur 1,7 milion njerez
EPIDEMIA GLOBALE E
SIDES
 Rreth 2,5 milion njerez u infektuan me
HIV ne 2011.Afrika sub-sahariane ka
qene me e goditura nga kjo epidemi ku
ne 2011 2/3 e vdekjeve me SIDE ishin
ne kete rajon.
 Te rinjte jane popullata me e rrezikuar ku
ne Azi HIV dhe SIDA shkaktojne humbje
te medha te produktivitetit me shume se
cdo lloj semundje tjeter
 Ne Afriken sub-sahariane me shume se
15 milion femije kane vdekur nga HIV
dhe SIDA
PSE NJEREZIT VAZHDOJNE
ENDE TA ZHVILLOJNE
SIDEN?? Edhe pse trajtimi me antiretrovirale mund ta
parandaloje sulmin e SIDA ne nje person qe
jeton me HIV shume njerez jane akoma te
diagnostikuar me SIDA.Cilat jane arsyet??/
1)Ne shtetet e varfra trajtimi me antiretrovirale
nuk eshte plotesisht I disponueshem
2)Shume njerez qe nuk kane bere asnjehere
asnje test HIV por shqetesohen vetem kur
eshte zhvilluar SIDA
3)Disa njerez nuk mund ti tolerojne dot efektet
anesore te medikamenteve ose nuk munden
dot te aderohen me medikamentin
SA MIRE INFEKSIONI ME HIV
PARASHIKON SEMUNDJEN
DHE VDEKJEN????
 Gjysma e njerezve me HIV zhvillojne
SIDEN
 Personat HIV pozitiv amerikane dhe
kanadeze jane 1000 here me te
rrezikuar per te zhvilluar semundjet
percaktuese te SIDES si PCP dhe
sacroma e Kaposit sesa personat HIV
negativ
 Personat HIV pozitiv jane me te
VAZHDIMI…
 Shkalla e vdekshmerise tek punonjesit e
seksit eshte 50 here me e larte se tek te
tjeret
 Homoseksualet dhe biseksualet ne
Angli,60% e HIV pozitiv vdisnin me
shpejt krahasuar me 2,3 % e HIV
negativeve
 Ndermjet 1979-1992 shkalla e
vdekshmerise u rrit masivisht tek HIV
pozitiv hemofiliket
 Ne studimin Europian per bebet e lindura
nga nje nene me HIV tregon se 17% e
bebeve te lindura me HIV kane vdekur
ORIGJINA
 Origjina e HIV dhe SIDES ka vene ne
medyshje shkencetaret qekur semundja
doli dhe u shfaq ne drite per here te pare
ne 1980.Njohja e pare me rastin me SIDE
ndodhi me ne USA ne fillimet e 1980.Nje
numer I homoseksualeve ne New York dhe
Kaliforni menjehere filluan te shfaqin
infeksione oportuniste te rralla dhe kancera
te cilat dukeshin shume rezistente ndaj
cfaredolloje trajtimi.Ne kete kohe SIDA
ende nuk kishte nje emer por u be e
dukshme qe te gjithe meshkujt po vuanin
nga e njejta sindrome.
Zbulimi I HIV u be shume
shpejt me vone.Ndersa
disa te tjere ishin te paqarte
ndermjet HIV-SIDA tani
eshte mese e qarte te
provohet se HIV shkakton
SIDA.Keshtu ne vend qe te
gjendet burimi I SIDES
eshte e nevojshme te
gjendet origjina e HIV dhe
te zbulohet si,kur dhe ku
HIV fillimisht filloi te
shkaktonte semundje tek
humanet
SI???
 HIV eshte nje retrovirus dhe si cdo lloj tjeter
virusi I ketij grupi sulmon sistemin
imunitar.Eshte nje virus I ngadalte sepse I
duhet nje kohe e madhe per te prodhuar
efekte te pafavorshme ne trup.Ato jane gjetur
ne kafshe te ndryshme perfshire
macet,delet,kuajt dhe bagetite.Megjithese
pjesa me interesante e te gjithe investigimeve
ne origjinen e HIV eshte virusi I ngjashem I
gjetur ne trupin e majmuneve kryesisht
shimpazeve e quajtur SIMIAN
IMMUNODEFFICENCE VIRUS (SIV)Ky virus
mendohet te shkakotoje semundjen e SIDES
ne trupin e njeriut
PSE ESHTE E VESHTIRE NJE
KURE PER HIV DHE SIDA????
 Te kurosh SIDEN domethene ta pastrosh
trupin nga HIV.Virusi replikohet duke futur
kodin e tij gjenetik brenda nje qelize humane
e njohur praktikisht si qeliza CD4.Zakonisht
qeliza e infektuar prodhon pjezeza HIV dhe
shume shpejjt keto qeliza
vdesin.Medikamentet antiretrovirale pengojne
kete proces replikimi.Fatekeqesisht jo tre
gjithe qelizat sillen ne te njejten
menyre.problemi me I madh eshte qendrimi
ne gjendje qetesie e qelizave CD4.Nje here
te infektohen me HIV keto qeliza ne vend qe
te prodhojne kopje te reja te virusit ngelin ne
gjendje qetesie per vite ose dekada…..
 ….Terapia nukmund te heqi materialin
gjenetik te HIV nga keto qeliza.Edhe
pse dikush merr medikamente
antiretrovirale per shume vite ata akoma
kane disa pjeseza HIV te fshehura ne
pjese te ndryshme te trupit te
tyre.Studiuesit kane zbuluar se nese
trajtimi nderpritet atehere HIV mund te
rikthehet duke nxjerre jashte “burimet
virale”.Nje kure per HIV duhet:
 1)te fshije cdo pjese te qelizes se
infektuar(e njohur si kura sterilizuese)
 2)duke mbajtur ne gjendje qetesie
virusin HIV edhe pas nderprerjes se
trajtimit(kura efektive)
SI U PERHAP KAQ SHPEJT
SIDA??/
 Udhetimet
 Industria e gjakut
 Perdorimi I drogerave

More Related Content

What's hot

1 dhjetori dita nderkombetare kunder SIDA-se
1 dhjetori dita nderkombetare kunder SIDA-se1 dhjetori dita nderkombetare kunder SIDA-se
1 dhjetori dita nderkombetare kunder SIDA-seArlinda
 
Bashkimi Europian -BE
Bashkimi Europian -BEBashkimi Europian -BE
Bashkimi Europian -BEkoralda
 
Shqiperia dhe Bashkimi Europian
Shqiperia dhe Bashkimi EuropianShqiperia dhe Bashkimi Europian
Shqiperia dhe Bashkimi Europianolinuhi
 
Cfare ishte Holokausti?
Cfare ishte Holokausti?Cfare ishte Holokausti?
Cfare ishte Holokausti?Valeria Baçi
 
Filozofia gjate shekullit XVII
Filozofia gjate shekullit XVIIFilozofia gjate shekullit XVII
Filozofia gjate shekullit XVIIDenisa Caushi
 
Semundjet e trashegueshme
Semundjet e trashegueshmeSemundjet e trashegueshme
Semundjet e trashegueshmeAn An
 
Teknologjia, ndikimi i saj ne jeten tone
Teknologjia, ndikimi i saj ne jeten toneTeknologjia, ndikimi i saj ne jeten tone
Teknologjia, ndikimi i saj ne jeten toneJugerta Poçi
 
elementet kimik dhe roli i tyre
elementet kimik dhe roli i tyreelementet kimik dhe roli i tyre
elementet kimik dhe roli i tyreFranceskasita
 
Lojerat olimpike ne bote dhe ne shqiperi
Lojerat olimpike ne bote dhe ne shqiperiLojerat olimpike ne bote dhe ne shqiperi
Lojerat olimpike ne bote dhe ne shqiperiAlimerko Brunilda
 
Ndikimi i rrjeteve sociale tek adoleshentet
Ndikimi i rrjeteve sociale tek adoleshentetNdikimi i rrjeteve sociale tek adoleshentet
Ndikimi i rrjeteve sociale tek adoleshentetRabijeHamzaj
 
Sindroma Down
Sindroma DownSindroma Down
Sindroma DownAnida Ago
 
Shqiperia gjate viteve 1920-1924
Shqiperia gjate viteve 1920-1924Shqiperia gjate viteve 1920-1924
Shqiperia gjate viteve 1920-1924Ke Keiss
 
Projekt ne fizike
Projekt ne fizikeProjekt ne fizike
Projekt ne fizikeDaniela Ela
 
Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyre
Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyreHumanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyre
Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyreExhitah Vasija
 
Energjia, llojet dhe perdorimi
Energjia, llojet dhe perdorimiEnergjia, llojet dhe perdorimi
Energjia, llojet dhe perdorimiBlerinaMuobega
 
Projekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshme
Projekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshmeProjekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshme
Projekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshmesidorelahalilaj113
 

What's hot (20)

1 dhjetori dita nderkombetare kunder SIDA-se
1 dhjetori dita nderkombetare kunder SIDA-se1 dhjetori dita nderkombetare kunder SIDA-se
1 dhjetori dita nderkombetare kunder SIDA-se
 
Bashkimi Europian -BE
Bashkimi Europian -BEBashkimi Europian -BE
Bashkimi Europian -BE
 
Shqiperia dhe Bashkimi Europian
Shqiperia dhe Bashkimi EuropianShqiperia dhe Bashkimi Europian
Shqiperia dhe Bashkimi Europian
 
Cfare ishte Holokausti?
Cfare ishte Holokausti?Cfare ishte Holokausti?
Cfare ishte Holokausti?
 
Filozofia gjate shekullit XVII
Filozofia gjate shekullit XVIIFilozofia gjate shekullit XVII
Filozofia gjate shekullit XVII
 
Semundjet e trashegueshme
Semundjet e trashegueshmeSemundjet e trashegueshme
Semundjet e trashegueshme
 
Teknologjia, ndikimi i saj ne jeten tone
Teknologjia, ndikimi i saj ne jeten toneTeknologjia, ndikimi i saj ne jeten tone
Teknologjia, ndikimi i saj ne jeten tone
 
elementet kimik dhe roli i tyre
elementet kimik dhe roli i tyreelementet kimik dhe roli i tyre
elementet kimik dhe roli i tyre
 
Lojerat olimpike ne bote dhe ne shqiperi
Lojerat olimpike ne bote dhe ne shqiperiLojerat olimpike ne bote dhe ne shqiperi
Lojerat olimpike ne bote dhe ne shqiperi
 
Ndikimi i rrjeteve sociale tek adoleshentet
Ndikimi i rrjeteve sociale tek adoleshentetNdikimi i rrjeteve sociale tek adoleshentet
Ndikimi i rrjeteve sociale tek adoleshentet
 
Sindroma Down
Sindroma DownSindroma Down
Sindroma Down
 
Shqiperia gjate viteve 1920-1924
Shqiperia gjate viteve 1920-1924Shqiperia gjate viteve 1920-1924
Shqiperia gjate viteve 1920-1924
 
Sida dhe shendeti
Sida dhe shendetiSida dhe shendeti
Sida dhe shendeti
 
Projekt ne fizike
Projekt ne fizikeProjekt ne fizike
Projekt ne fizike
 
Sida dhe SST
Sida dhe SSTSida dhe SST
Sida dhe SST
 
Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyre
Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyreHumanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyre
Humanistët më të shquar shqiptarë dhe veprat e tyre
 
Forcat endogjene dhe ekzogjene !!!!
Forcat  endogjene  dhe  ekzogjene !!!!Forcat  endogjene  dhe  ekzogjene !!!!
Forcat endogjene dhe ekzogjene !!!!
 
Projekt Fizik - valet
Projekt Fizik - valetProjekt Fizik - valet
Projekt Fizik - valet
 
Energjia, llojet dhe perdorimi
Energjia, llojet dhe perdorimiEnergjia, llojet dhe perdorimi
Energjia, llojet dhe perdorimi
 
Projekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshme
Projekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshmeProjekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshme
Projekt; Gjeometria ne programet shkollore e jeten e perditshme
 

Similar to HIV - AIDS

hiv fletpalosje.pdf
hiv fletpalosje.pdfhiv fletpalosje.pdf
hiv fletpalosje.pdfHabibeBalla
 
Cfare eshte hiv FLETEPALOSJE
Cfare eshte hiv FLETEPALOSJECfare eshte hiv FLETEPALOSJE
Cfare eshte hiv FLETEPALOSJEAnja Cami
 
Projekt Lendor Biologji "SIDA" By : Besmir Hysa
Projekt Lendor Biologji "SIDA" By : Besmir HysaProjekt Lendor Biologji "SIDA" By : Besmir Hysa
Projekt Lendor Biologji "SIDA" By : Besmir HysaBesy TheFreedoom
 
Sida nje sfde per te gjithe
Sida nje sfde per te gjithe Sida nje sfde per te gjithe
Sida nje sfde per te gjithe Bruce Wills
 
HEPATITI B Problem shendetsor global !!!
HEPATITI   B  Problem shendetsor  global !!!HEPATITI   B  Problem shendetsor  global !!!
HEPATITI B Problem shendetsor global !!!#MesueseAurela Elezaj
 
KUJDESI INFERMIEROR NE PACIENTET ME AIDS
KUJDESI INFERMIEROR NE PACIENTET ME AIDSKUJDESI INFERMIEROR NE PACIENTET ME AIDS
KUJDESI INFERMIEROR NE PACIENTET ME AIDSMatilda Gremi
 
Brochure promethee B C en albanais
Brochure promethee B C en albanaisBrochure promethee B C en albanais
Brochure promethee B C en albanaissoshepatites
 
Epidemiologjia e poliomielitit
Epidemiologjia  e  poliomielititEpidemiologjia  e  poliomielitit
Epidemiologjia e poliomielititMentor Toli
 
Virologjia- Viruset
Virologjia- Viruset Virologjia- Viruset
Virologjia- Viruset Lejdia Pashaj
 
Sot dita nderkombetare e luftes kunder sides
Sot dita nderkombetare e luftes kunder sidesSot dita nderkombetare e luftes kunder sides
Sot dita nderkombetare e luftes kunder sidesInternet VloraAlb
 
KANCERI I QAFES SE MITRES.pptx
KANCERI I QAFES SE MITRES.pptxKANCERI I QAFES SE MITRES.pptx
KANCERI I QAFES SE MITRES.pptxAlbianaSyla1
 

Similar to HIV - AIDS (20)

Biologji adela
Biologji adelaBiologji adela
Biologji adela
 
Sida ..
Sida ..Sida ..
Sida ..
 
hiv fletpalosje.pdf
hiv fletpalosje.pdfhiv fletpalosje.pdf
hiv fletpalosje.pdf
 
Cfare eshte hiv FLETEPALOSJE
Cfare eshte hiv FLETEPALOSJECfare eshte hiv FLETEPALOSJE
Cfare eshte hiv FLETEPALOSJE
 
Projekt Lendor Biologji "SIDA" By : Besmir Hysa
Projekt Lendor Biologji "SIDA" By : Besmir HysaProjekt Lendor Biologji "SIDA" By : Besmir Hysa
Projekt Lendor Biologji "SIDA" By : Besmir Hysa
 
Sida Shqiperi
Sida ShqiperiSida Shqiperi
Sida Shqiperi
 
Sida
SidaSida
Sida
 
Sida dhe droga.
Sida dhe droga.Sida dhe droga.
Sida dhe droga.
 
HIV (1).pdf
HIV (1).pdfHIV (1).pdf
HIV (1).pdf
 
Sida dhe shendeti
Sida dhe shendetiSida dhe shendeti
Sida dhe shendeti
 
Sida nje sfde per te gjithe
Sida nje sfde per te gjithe Sida nje sfde per te gjithe
Sida nje sfde per te gjithe
 
Presentation1.pptx
Presentation1.pptxPresentation1.pptx
Presentation1.pptx
 
HEPATITI B Problem shendetsor global !!!
HEPATITI   B  Problem shendetsor  global !!!HEPATITI   B  Problem shendetsor  global !!!
HEPATITI B Problem shendetsor global !!!
 
KUJDESI INFERMIEROR NE PACIENTET ME AIDS
KUJDESI INFERMIEROR NE PACIENTET ME AIDSKUJDESI INFERMIEROR NE PACIENTET ME AIDS
KUJDESI INFERMIEROR NE PACIENTET ME AIDS
 
Brochure promethee B C en albanais
Brochure promethee B C en albanaisBrochure promethee B C en albanais
Brochure promethee B C en albanais
 
Epidemiologjia e poliomielitit
Epidemiologjia  e  poliomielititEpidemiologjia  e  poliomielitit
Epidemiologjia e poliomielitit
 
Virologjia- Viruset
Virologjia- Viruset Virologjia- Viruset
Virologjia- Viruset
 
Sot dita nderkombetare e luftes kunder sides
Sot dita nderkombetare e luftes kunder sidesSot dita nderkombetare e luftes kunder sides
Sot dita nderkombetare e luftes kunder sides
 
Sifilizi
SifiliziSifilizi
Sifilizi
 
KANCERI I QAFES SE MITRES.pptx
KANCERI I QAFES SE MITRES.pptxKANCERI I QAFES SE MITRES.pptx
KANCERI I QAFES SE MITRES.pptx
 

HIV - AIDS

  • 1. CFARE ESHTE HIV???  HIV eshte nje virus,virusi I immunodeficences humane.Viruset si HIV nuk mund te rriten ose te riprodhohen ne menyre te thjeshte,ata duhet te futen brenda nje organizmi te gjalle ku mund te replikohen ,te bejne kopje te reja te vetes se tyre.Sistemi imunitar I njeriut zakonisht prodhon antitrupa per ti vrare viruset qe ne momentin kur ato futen ne organizem,por HIV prek sistemin imunitar,shume gjera qe normalisht mund te shpetojne nga virusi.
  • 2.
  • 3. SIMPTOMAT  Disa njerez perjetojne simptomat e nje gripi me zhvillimin e nje rushi ose me limfonodula te fryra per nje periudhe fare te shkurter,menjehere pasi ata jane infektuar me HIV.Shpesh disa persona te infektuar me HIV nuk kane fare simptoma.  Eshte e rendesishme te theksohet se nje person qe eshte I infektuar me HIV mund ta trasmetoje direkt virusin e sapomarre edhe pse ai mund te ndihet I shendoshe.Menyra me e mire dhe me e sakte per te zbuluar nese je prekur nga jane testet e bera ne laboratore.
  • 4.
  • 5. TRASMETIMI I HIV  HIV eshte gjendur ne gjak dhe ne lengjet seksuale(sperme) te nje personi te infektuar dhe ne qumeshtin e gjirit te nje gruaje te infektuar.Trasmetimi I HIV ndodh atehere kur nje sasi e mjaftushme e ketyre lengjeve futet brenda sistemit te qarkullimit te gjakut te dikujt tjeter.Ka menyra te ndryshme sesi nje person mund te preket nga HIV….:
  • 6.
  • 7.  …..Kontakti me gjakun e nje personi te infektuar  Perdorimi I produkteve te infektuara te gjakut(transfuzioni I gjakut)  Injektimi I drogerave me te njejten shiringe  Nga nena tek femija(gjate shtatzanise dhe ushqyerjes me gji)  Grupe te caktuar njerezish si punonjesit e seksit,homoseksualet,personat e doguar te burgosurit jane grupe te vecanta me te rrezikuar per tu prekur nga HIV.Gjithsesi HIV mund te infektoje cdo njeri dhe secili ka te drejte per tu informuar rreth menyres se trasmetimit te HIV
  • 8.
  • 9. TESTET E DIAGNOSTIKIMIT  Eshte e rendesishme qe nje person te bej nje test per HIV ne qofte se ai mendon se mund te jete I rrezikuar nga infektimi me kete virus.Jane nje variacion testesh per te percaktuar nese je apo jo I infektuar por me kryesoret jane ELISA ose testi I antitrupave.,te cilet tregojne antitrupat e HIV ne gjakun e nje personi.Eshte e nevojshme te presesh te pakten 3 muaj qe pas ekspozimit te fundit te mundshem perpara se te behet testi I ELISA per te qene I sigurt per rezultatin.Prespektiva e marrjes se nje pergjigje pozitive nga rezultati I testit eshte hapi I pare per te marre mbeshtettje dhe per te qendruar I shendetshem.testi I HIV eshte gjithashtu I rendesishem per te ndaluar perhapjen e HIV
  • 10. PARANDALIMI  Ende nuk ekziston nje vaksine per te parandaluar infektimin nga virusi HIV  Parandalimi nga ky infektim mund te behet ne disa menyra: 1)Parandalimi nepermjet rrugeve sekauale(perdorimi I kondomeve) 2)Parandalimi I HIV nepermjet gjakut (perdorimi I shiringave sterile dhe perdorimi I dorezave tek personeli mjekesor) 3)Parandalimi nga nena tek femija(testi I HIV para shtatzanise)
  • 11.
  • 12. TRAJTIMI  Medikamentet antiretrovirale e mbajne virusin e HIV brenda trupit te njeriut ne nje nivel te ulet,keshtu qe sistemi imun eshte I afte te rimarr veten dhe te punoje efektivisht.Medikamentet I japin mundesine nje personi te diagnostikuar me HIV te jetoje gjate dhe I shendetshem.  Fillimi I trajtimit me medikamente antiretrovirale perfshin angazhimin.Pershtatja me trajtimin ndaj HIV eshte e rendesishme praktikisht sepse mos berja e ketij trajtimi rrit rriskun e rezistences ndaj medikamenteve.  Efektet anesore:pershtatja me keto medikamente eshte shume e veshtire dhe ne disa raste shume e ashper.
  • 13.
  • 14. LIDHJA NDERMJET HIV DHE SIDA  Gjendja qe I referohet SIDA eshte:SIDA shkaktohet nga virusi HIV I cili demton qelizat e sistemit imunitar derisa sistemi imunitar nuk mund te luftoje infeksionet e tjera qe ne gjendje normale mund ti luftonte.Qe nje person I infektuae me HIV te zhvilloje SIDEN duhen rreth mesatarisht 10 vjet.Individet te cilet kane nje sistem imunitar te forte dhe mbajne nje diete ushqimore te rregullt duan me shume se 10 vjet te zhvillojne SIDEN
  • 15.
  • 16. HIV SHKAKTON SIDEN  SIDA eshte nje gjendje mjekesore ku organizmi eshte I paafte te luftoje infeksionet e mbivendosura  SIDA eshte nje semundje e re epidemike  SIDA nuk ndodh pa HIV  Ifeksioni HIV eshte faktori I vetem qe parashikon se kush do te zhvilloje SIDEN e cila eshte zhvillim I avancuar I infeksionit HIV  Mostrajtimi I ketij infeksioni ben qe organizmi I njeriut te zhvilloje SIDEN ne me pak se 10 vjet  Trajtimi me antiretrovirale sjell benifite te medha
  • 17.
  • 18. SIMPTOMAT  Nje person eshte I diagnostikuar me SIDE kur ata kane te zhvilluar SIDEN lidhur me nje gjendje ose simptome te quajtur infeksion oportunist ose nje SIDE lidhur me kancerin.SIDA mund te diagnostikohet kur numri I qelizave te sistemit imunitar (qelizat CD4)ne gjakun e nje personi HIV pozitiv bien poshte nje niveli te caktuar
  • 19.
  • 20.
  • 21. A KA NDONJE KURE PER SIDEN?????  Shume njerez mendojne se ekziston nje kure per HIV por ne fakt ende nuk ka nje kure per kete virus.Menyra e vetme per tu siguruar nga mosinfektimi me kete virus eshte informimin rreth trasmetimit dhe parandalimit nga infektimi me virusin HIV.Gjithsesi njerezit mund te trajtohen me antiretrovirale te cilat e ndalojne virusin HIV.Ne disa raste eshte e mundur qe nje person qe eshte I diagnostikuar me SIDE te rifitoje nje sistem imunitar te forte me terapine antiretrovirale.
  • 22. SI MUND TA TRAJTOJME???? Trajtimi me antiretrovirale mund ta zgjase jeten e personave qe jetojne me HIV.Kombinacioni terapeutik eshte efektivisht I larte dhe dikush me HIV qe merr trajtimin mund ta jetoje pjesen tjeter te jetes pa e zhvilluar SIDEN.Nje diagnoze me SIDE nuk eshte e nevojshme te barazohet me vdekjen.Shume njerez mund te perfitojne nga terapia edhe pse ata kane zhvilluar nje here nje semundje percaktuese te SIDES.Trajtimi me I mire eshte parandalimi I infeksioneve oportuniste.Gjithashtu ky trajtim ul dhe dhimbjen qe perjetojne personat e infektuar ne stade shume te avancuara te
  • 23. SA NJEREZ VDESIN NGA HIV DHE SIDA???  2,5 milion njerez jane infektuar me HIV ne 2011  34 milion njerez tani ne te gjithe boten jetojne me HIV  Miliona te tjere kane zhvilluar SIDEN  Qe nga rasti I pare I diagnostikuar me SIDE ne 1981 me shume se 30 milion njerez kane vdekur nga SIDA  Ne 2011 kane vdekur 1,7 milion njerez
  • 24.
  • 25. EPIDEMIA GLOBALE E SIDES  Rreth 2,5 milion njerez u infektuan me HIV ne 2011.Afrika sub-sahariane ka qene me e goditura nga kjo epidemi ku ne 2011 2/3 e vdekjeve me SIDE ishin ne kete rajon.  Te rinjte jane popullata me e rrezikuar ku ne Azi HIV dhe SIDA shkaktojne humbje te medha te produktivitetit me shume se cdo lloj semundje tjeter  Ne Afriken sub-sahariane me shume se 15 milion femije kane vdekur nga HIV dhe SIDA
  • 26.
  • 27. PSE NJEREZIT VAZHDOJNE ENDE TA ZHVILLOJNE SIDEN?? Edhe pse trajtimi me antiretrovirale mund ta parandaloje sulmin e SIDA ne nje person qe jeton me HIV shume njerez jane akoma te diagnostikuar me SIDA.Cilat jane arsyet??/ 1)Ne shtetet e varfra trajtimi me antiretrovirale nuk eshte plotesisht I disponueshem 2)Shume njerez qe nuk kane bere asnjehere asnje test HIV por shqetesohen vetem kur eshte zhvilluar SIDA 3)Disa njerez nuk mund ti tolerojne dot efektet anesore te medikamenteve ose nuk munden dot te aderohen me medikamentin
  • 28. SA MIRE INFEKSIONI ME HIV PARASHIKON SEMUNDJEN DHE VDEKJEN????  Gjysma e njerezve me HIV zhvillojne SIDEN  Personat HIV pozitiv amerikane dhe kanadeze jane 1000 here me te rrezikuar per te zhvilluar semundjet percaktuese te SIDES si PCP dhe sacroma e Kaposit sesa personat HIV negativ  Personat HIV pozitiv jane me te
  • 29. VAZHDIMI…  Shkalla e vdekshmerise tek punonjesit e seksit eshte 50 here me e larte se tek te tjeret  Homoseksualet dhe biseksualet ne Angli,60% e HIV pozitiv vdisnin me shpejt krahasuar me 2,3 % e HIV negativeve  Ndermjet 1979-1992 shkalla e vdekshmerise u rrit masivisht tek HIV pozitiv hemofiliket  Ne studimin Europian per bebet e lindura nga nje nene me HIV tregon se 17% e bebeve te lindura me HIV kane vdekur
  • 30. ORIGJINA  Origjina e HIV dhe SIDES ka vene ne medyshje shkencetaret qekur semundja doli dhe u shfaq ne drite per here te pare ne 1980.Njohja e pare me rastin me SIDE ndodhi me ne USA ne fillimet e 1980.Nje numer I homoseksualeve ne New York dhe Kaliforni menjehere filluan te shfaqin infeksione oportuniste te rralla dhe kancera te cilat dukeshin shume rezistente ndaj cfaredolloje trajtimi.Ne kete kohe SIDA ende nuk kishte nje emer por u be e dukshme qe te gjithe meshkujt po vuanin nga e njejta sindrome.
  • 31. Zbulimi I HIV u be shume shpejt me vone.Ndersa disa te tjere ishin te paqarte ndermjet HIV-SIDA tani eshte mese e qarte te provohet se HIV shkakton SIDA.Keshtu ne vend qe te gjendet burimi I SIDES eshte e nevojshme te gjendet origjina e HIV dhe te zbulohet si,kur dhe ku HIV fillimisht filloi te shkaktonte semundje tek humanet
  • 32. SI???  HIV eshte nje retrovirus dhe si cdo lloj tjeter virusi I ketij grupi sulmon sistemin imunitar.Eshte nje virus I ngadalte sepse I duhet nje kohe e madhe per te prodhuar efekte te pafavorshme ne trup.Ato jane gjetur ne kafshe te ndryshme perfshire macet,delet,kuajt dhe bagetite.Megjithese pjesa me interesante e te gjithe investigimeve ne origjinen e HIV eshte virusi I ngjashem I gjetur ne trupin e majmuneve kryesisht shimpazeve e quajtur SIMIAN IMMUNODEFFICENCE VIRUS (SIV)Ky virus mendohet te shkakotoje semundjen e SIDES ne trupin e njeriut
  • 33. PSE ESHTE E VESHTIRE NJE KURE PER HIV DHE SIDA????  Te kurosh SIDEN domethene ta pastrosh trupin nga HIV.Virusi replikohet duke futur kodin e tij gjenetik brenda nje qelize humane e njohur praktikisht si qeliza CD4.Zakonisht qeliza e infektuar prodhon pjezeza HIV dhe shume shpejjt keto qeliza vdesin.Medikamentet antiretrovirale pengojne kete proces replikimi.Fatekeqesisht jo tre gjithe qelizat sillen ne te njejten menyre.problemi me I madh eshte qendrimi ne gjendje qetesie e qelizave CD4.Nje here te infektohen me HIV keto qeliza ne vend qe te prodhojne kopje te reja te virusit ngelin ne gjendje qetesie per vite ose dekada…..
  • 34.  ….Terapia nukmund te heqi materialin gjenetik te HIV nga keto qeliza.Edhe pse dikush merr medikamente antiretrovirale per shume vite ata akoma kane disa pjeseza HIV te fshehura ne pjese te ndryshme te trupit te tyre.Studiuesit kane zbuluar se nese trajtimi nderpritet atehere HIV mund te rikthehet duke nxjerre jashte “burimet virale”.Nje kure per HIV duhet:  1)te fshije cdo pjese te qelizes se infektuar(e njohur si kura sterilizuese)  2)duke mbajtur ne gjendje qetesie virusin HIV edhe pas nderprerjes se trajtimit(kura efektive)
  • 35. SI U PERHAP KAQ SHPEJT SIDA??/  Udhetimet  Industria e gjakut  Perdorimi I drogerave