kwetsbaarheid                 moeilijk          tegenslag risico
   hollen kiezen          frustratie
                          beslissen    stilmoeilijk
                                            hollen
                                                           angst
 frustratie groeien
   vooruit          doorzetten samen
                            stap voor stap
   kwetsbaarheiddoorzetten  groeien risico
                               leren
                                     steun
  het onbekende
vooruit lef doen      anders     ontdekkendoen
moed     bewust
           stil staan
 het onbekende
    ontdekken leren         lefomweg
                                stap voor stap
                                                       tegenslag

doorzetten kiezen
anders
 belonen kleur steun
                      inspannen
                                 kleur                 moed
                                                 overwinning
doen            bewust inspannen
                                       belonen trots
trotsbeslissen succes
   kleur kiezen           beslissen
                                       succes resultaat
                                                               eng
?rust     trots resultaat
?
         tevredenheid
  overwinning

 rust tevredenheid
  genieten vieren
  overzicht
             overzicht           genieten
                                vieren
Workshop Planproces en gedrag
De mens als sleutel tot succes

ir. Agnes Franzen    Assistant professor TU Delft
drs. Eva Boudewijn   Partner/ consultant Motion Consult

17 februari 2011
Programma
  Even voorstellen
  Doel van de workshop:
     Op interactieve wijze stilstaan bij het belang van
       samenwerking
     Verkennen van dilemma‟s en leren van elkaars ervaringen
  De rol van samenwerking en vertrouwen in gebiedsontwikkeling
  In gesprek over dilemma‟s
  Afsluiting




Motion Consult       Workshop Panproces en gedrag   17 februari 2011   3
Even voorstellen: Agnes Franzen
 Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling TU Delft
  Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling (SKG) goed
    opdrachtgeverschap publiek – privaat
  Onderzoekslijn: sturing en procesontwerp
  Onderwijs in Bachelor, Master, MCD (post-academisch) en (in
    company) cursussen
  Platform www.gebiedsontwikkeling.nu
 Onderzoek
  Handreiking duurzaamheid, i.s.m. H2Ruimte
  Sturen op Waarde, gemeente Rotterdam
  Duurzame gebiedsontwikkeling Rijswijk-Zuid




Motion Consult           Workshop Panproces en gedrag   17 februari 2011   4
Even voorstellen: Eva Boudewijn
 Motion Consult brengt teams in beweging!
  Kernactiviteit: teambegeleiding en teamcoaching gericht op het
   vergroten van de teameffectiviteit van (project)teams in de bouw
  Mediation
  College “Teamwork in Design and Building Projects” aan TU/e
  Workshops, games en voorlichting
  Publicaties:

 Ervaring in gebiedsontwikkeling:
  Gebiedsgame Ooijen-Wanssum
  Teambegeleiding Stationsgebied Utrecht
  Teambegeleiding TU Delft Midden
  Teambegeleiding Geerpark Heusden
  Teambegeleiding Poptahof Delft
Motion Consult           Workshop Panproces en gedrag      17 februari 2011   5
De rol van samenwerking en vertrouwen in
              gebiedsontwikkeling




                 Verschuivingen in de waardeketen
Motion Consult
Burger
                                            Consument
                                                Individueel




       Overheid                                                              Private Partijen
           Publiek                                                                 bedrijfsniveau




                                       Maatschappelijke
                                         organisaties
                                                 collectief



                     Bron: Franzen/Vos, netwerkanalyse openbare ruimte onderdeel van Pleidooi voor de
Motion Consult
                     openbare ruimte, VROM, LNV, OCenW (2002).
Probleem

                 Projectbenadering          Procesbenadering
          Er is een probleem:          Er zijn probleempercepties: die
          inhoudelijke analyse         moeten worden beïnvloed

          Wat is de juiste             Wie zijn probleemeigenaren, wat
          probleemdefinitie?           is hun „ commitment power‟?
          Probleem preciseren en       Probleem breed formuleren,
          afbakenen                    Naming and framing


          Agendeer probleem wanneer Wacht op de window of
          het zich voor doet        opportunity




                                                Bron: de Bruin et.al
Motion Consult
Niveaus van sturing
  Opdrachtgeverschap
     Governance
     Organisatie
     Projectniveau

  Verbinden en schakelen tussen
     Inhoud
     Proces
     Relaties




Motion Consult
Kenmerken „gebiedsontwikkeling in een
                 andere realiteit‟
  Omkering planproces
  Open planproces in arena
  Coalities van partijen
  „Master developer‟ / „General contracter‟
  Starten vanuit relaties i.p.v. contracten
  Openheid over drijfveren
  Gezamenlijke probleemstelling en zoektocht naar
   oplossingsrichtingen
  Gezamenlijk procesontwerp met beslismomenten
  Samenwerking cruciaal



Motion Consult
Wat maakt een effectief samenwerkingsverband?
   Een helder gezamenlijk doel / belang
   Een vertrouwensrelatie waarin ruimte is voor een open
    dialoog over de echte kwesties, voor kwetsbaarheid en elkaar
    aanspreken
   Helderheid over ieders rol en verantwoordelijkheid
   Een goed gedefinieerd en beheerst proces
   De vaardigheid om als team                   Groepstaak
                                                 Gezamenlijk
    verschillen te overbruggen /                    doel
                                                                    teameffectiviteit
    conflicten op te lossen
   De vaardigheid om als team
                                     Teaminteractie          Proces
    goed om te gaan met               en -dynamiek

    stakeholders en ontwikkelingen
    buiten het team

 Motion Consult              Workshop Panproces en gedrag           17 februari 2011   11
Teams worden effectief naarmate ze zich
                 ontwikkelen

                                              Normen

                 Rollen, strategie                              Performing
                  (wie en hoe)

  Teamdoelen                                   Norming
     (wat)
                    Storming

     Forming
                                                       Model: Bruce Tuckman

Motion Consult          Workshop Panproces en gedrag              17 februari 2011   12
Hoe de ontwikkeling te versnellen?
  Als team bewust en actief werken aan de ontwikkeling:
     Samenwerking / teameffectiviteit als cruciale succesfactor
      beschouwen
     Als team goed starten (team kick off)
     Heldere gezamenlijke doelen formuleren, als ook
      teamontwikkelingsdoelen
     Anticiperen op lastige situaties (simulaties)
     Begeleiding / hulp zoeken om de eerste verschillen te
      overbruggen
     Reflectie op de samenwerking organiseren, periodiek en
      het liefst in de praktijk
     Energie blijven steken in het goed houden van de
      samenwerking, in gesprek blijven met elkaar
Motion Consult         Workshop Panproces en gedrag   17 februari 2011   13
In gesprek over dilemma‟s
 1. Collectief belang versus individueel belang

 2. Zekerheid versus flexibiliteit

 3. Lange versus korte termijn

 4. Nieuw versus oud

 5. Politiek versus expertise




Motion Consult          Workshop Panproces en gedrag   17 februari 2011   14
Afsluiting

  Wat zijn de belangrijkste conclusies uit de workshop?

  Wat vonden jullie van de workshop?




Motion Consult        Workshop Panproces en gedrag   17 februari 2011   15

Sessie f motion consult en tu delft

  • 1.
    kwetsbaarheid moeilijk tegenslag risico hollen kiezen frustratie beslissen stilmoeilijk hollen angst frustratie groeien vooruit doorzetten samen stap voor stap kwetsbaarheiddoorzetten groeien risico leren steun het onbekende vooruit lef doen anders ontdekkendoen moed bewust stil staan het onbekende ontdekken leren lefomweg stap voor stap tegenslag doorzetten kiezen anders belonen kleur steun inspannen kleur moed overwinning doen bewust inspannen belonen trots trotsbeslissen succes kleur kiezen beslissen succes resultaat eng ?rust trots resultaat ? tevredenheid overwinning rust tevredenheid genieten vieren overzicht overzicht genieten vieren
  • 2.
    Workshop Planproces engedrag De mens als sleutel tot succes ir. Agnes Franzen Assistant professor TU Delft drs. Eva Boudewijn Partner/ consultant Motion Consult 17 februari 2011
  • 3.
    Programma  Evenvoorstellen  Doel van de workshop:  Op interactieve wijze stilstaan bij het belang van samenwerking  Verkennen van dilemma‟s en leren van elkaars ervaringen  De rol van samenwerking en vertrouwen in gebiedsontwikkeling  In gesprek over dilemma‟s  Afsluiting Motion Consult Workshop Panproces en gedrag 17 februari 2011 3
  • 4.
    Even voorstellen: AgnesFranzen Praktijkleerstoel Gebiedsontwikkeling TU Delft  Stichting Kennis Gebiedsontwikkeling (SKG) goed opdrachtgeverschap publiek – privaat  Onderzoekslijn: sturing en procesontwerp  Onderwijs in Bachelor, Master, MCD (post-academisch) en (in company) cursussen  Platform www.gebiedsontwikkeling.nu Onderzoek  Handreiking duurzaamheid, i.s.m. H2Ruimte  Sturen op Waarde, gemeente Rotterdam  Duurzame gebiedsontwikkeling Rijswijk-Zuid Motion Consult Workshop Panproces en gedrag 17 februari 2011 4
  • 5.
    Even voorstellen: EvaBoudewijn Motion Consult brengt teams in beweging!  Kernactiviteit: teambegeleiding en teamcoaching gericht op het vergroten van de teameffectiviteit van (project)teams in de bouw  Mediation  College “Teamwork in Design and Building Projects” aan TU/e  Workshops, games en voorlichting  Publicaties: Ervaring in gebiedsontwikkeling:  Gebiedsgame Ooijen-Wanssum  Teambegeleiding Stationsgebied Utrecht  Teambegeleiding TU Delft Midden  Teambegeleiding Geerpark Heusden  Teambegeleiding Poptahof Delft Motion Consult Workshop Panproces en gedrag 17 februari 2011 5
  • 6.
    De rol vansamenwerking en vertrouwen in gebiedsontwikkeling Verschuivingen in de waardeketen Motion Consult
  • 7.
    Burger Consument Individueel Overheid Private Partijen Publiek bedrijfsniveau Maatschappelijke organisaties collectief Bron: Franzen/Vos, netwerkanalyse openbare ruimte onderdeel van Pleidooi voor de Motion Consult openbare ruimte, VROM, LNV, OCenW (2002).
  • 8.
    Probleem Projectbenadering Procesbenadering Er is een probleem: Er zijn probleempercepties: die inhoudelijke analyse moeten worden beïnvloed Wat is de juiste Wie zijn probleemeigenaren, wat probleemdefinitie? is hun „ commitment power‟? Probleem preciseren en Probleem breed formuleren, afbakenen Naming and framing Agendeer probleem wanneer Wacht op de window of het zich voor doet opportunity Bron: de Bruin et.al Motion Consult
  • 9.
    Niveaus van sturing  Opdrachtgeverschap  Governance  Organisatie  Projectniveau  Verbinden en schakelen tussen  Inhoud  Proces  Relaties Motion Consult
  • 10.
    Kenmerken „gebiedsontwikkeling ineen andere realiteit‟  Omkering planproces  Open planproces in arena  Coalities van partijen  „Master developer‟ / „General contracter‟  Starten vanuit relaties i.p.v. contracten  Openheid over drijfveren  Gezamenlijke probleemstelling en zoektocht naar oplossingsrichtingen  Gezamenlijk procesontwerp met beslismomenten  Samenwerking cruciaal Motion Consult
  • 11.
    Wat maakt eeneffectief samenwerkingsverband?  Een helder gezamenlijk doel / belang  Een vertrouwensrelatie waarin ruimte is voor een open dialoog over de echte kwesties, voor kwetsbaarheid en elkaar aanspreken  Helderheid over ieders rol en verantwoordelijkheid  Een goed gedefinieerd en beheerst proces  De vaardigheid om als team Groepstaak Gezamenlijk verschillen te overbruggen / doel teameffectiviteit conflicten op te lossen  De vaardigheid om als team Teaminteractie Proces goed om te gaan met en -dynamiek stakeholders en ontwikkelingen buiten het team Motion Consult Workshop Panproces en gedrag 17 februari 2011 11
  • 12.
    Teams worden effectiefnaarmate ze zich ontwikkelen Normen Rollen, strategie Performing (wie en hoe) Teamdoelen Norming (wat) Storming Forming Model: Bruce Tuckman Motion Consult Workshop Panproces en gedrag 17 februari 2011 12
  • 13.
    Hoe de ontwikkelingte versnellen?  Als team bewust en actief werken aan de ontwikkeling:  Samenwerking / teameffectiviteit als cruciale succesfactor beschouwen  Als team goed starten (team kick off)  Heldere gezamenlijke doelen formuleren, als ook teamontwikkelingsdoelen  Anticiperen op lastige situaties (simulaties)  Begeleiding / hulp zoeken om de eerste verschillen te overbruggen  Reflectie op de samenwerking organiseren, periodiek en het liefst in de praktijk  Energie blijven steken in het goed houden van de samenwerking, in gesprek blijven met elkaar Motion Consult Workshop Panproces en gedrag 17 februari 2011 13
  • 14.
    In gesprek overdilemma‟s 1. Collectief belang versus individueel belang 2. Zekerheid versus flexibiliteit 3. Lange versus korte termijn 4. Nieuw versus oud 5. Politiek versus expertise Motion Consult Workshop Panproces en gedrag 17 februari 2011 14
  • 15.
    Afsluiting  Watzijn de belangrijkste conclusies uit de workshop?  Wat vonden jullie van de workshop? Motion Consult Workshop Panproces en gedrag 17 februari 2011 15