Nos concellos de Cariño e Ortigueira. Protexido nos LICs/ZECs "Cabo Ortegal", “Estaca de Bares” e "Ortigueira-Mera", na ZEPA "Ortigueira-O Ladrido" e como Lugar de Importancia Internacional.
Litoral do concello de Ortigueira, na ría de Ortigueira. Protexido nos LICs/ZECs "Estaca de Bares" e "Ortigueira-Mera", na ZEPA "Ortigueira-O Ladrido" e como Lugar de Importancia Internacional.
A RÍA DE CORCUBIÓN, RÍA DE CEE ou ría de CORCUBIÓN E CEE está considerada a máis septentrional das Rías Baixas. En realidade é un grande seo en forma de arco (SEO DE FISTERRA) que se estende entre o Cabo Fisterra, ao norte, e a punta dos Remedios, ao sur. Inclúe a ría ou seo do Ézaro e a chamada tradicionalmente ría de Corcubión ou Cee. Acolle importantes valores naturais e culturais.
A RÍA DE PONTEVEDRA é a máis pequena das Rías Baixas e ábrese, seguindo unha fractura con dirección SO-NE, entre as puntas de Cabicastro, ao norte e o cabo Udra, ao Sur.
Está separada da da ría de Vigo pola península do Morrazo na que se eleva a Serra de Domaio.
O río máis importante que desauga nela é o Lérez e do Castrove e Domaio baixan pequenos regatos. Na boca da ría atópase o arquipélago de Ons e no seu interior a pequena illa de Tambo.
O concello de Oleiros ten unha liña litoral de case 40 km. Unha parte na ría do Burgo, outra na ría da Coruña, unha terceira mirando ao mar aberto e outra na boca da ría de Betanzos. Parte está protexida no LIC/ZEC e Monumento Natural “Costa de Dexo e Seixo Branco”
Concellos: Arteixo, A Laracha Cabana de Bergantiños, Camariñas, Carballo, Cee, Fisterra, Laxe, Malpica, Muxía, Ponteceso e Vimianzo.
O LIC Costa da Morte comprende o litoral coruñés desde Cabo Fisterra (Laxe de Corveiro) ata Arteixo (punta da Cancela), agás a maior parte da ría de Camariñas e as zonas próximas á áreas urbanas de Caión, Malpica, Corme, Laxe, Camelle e Muxía, ou o tramo comprendido entre Arou e Camelle (Camariñas). É o espazo de maior distribución territorial costeira do país.
-Lugar de importancia comunitaria (LIC), 29 de decembro de 2004.
-Zona especial de conservación (ZEC), 31 de marzo de 2014.
-Zona de Especial Protección para as Aves (ZEPA) .” Costa da Morte”, de 11.809 ha e “Costa da Morte (Norte)” de 7.962 ha.
-Correspóndese parcialmente coa IBA 004 Costa da Morte (Norte), incluida no inventario de SEO/BirdLife (1998).
-Sitio de Interese Nacional “Cabo Vilán”.
A costa ten en Galiza 2.555 km de lonxitude (1.659 km de perímetro costeiro, 432 km de illas e 464 km de marismas), repartidos entre o Océano Atlántico e o mar Cantábrico, desde a Ría de Ribadeo ata a desembocadura do Miño.
O punto situado máis ao Norte é Estaca de Bares e o máis occidental o Cabo Touriñán.
Máis de 800 km son cantís e 300 km son de praias
Litoral do concello de Ortigueira, na ría de Ortigueira. Protexido nos LICs/ZECs "Estaca de Bares" e "Ortigueira-Mera", na ZEPA "Ortigueira-O Ladrido" e como Lugar de Importancia Internacional.
A RÍA DE CORCUBIÓN, RÍA DE CEE ou ría de CORCUBIÓN E CEE está considerada a máis septentrional das Rías Baixas. En realidade é un grande seo en forma de arco (SEO DE FISTERRA) que se estende entre o Cabo Fisterra, ao norte, e a punta dos Remedios, ao sur. Inclúe a ría ou seo do Ézaro e a chamada tradicionalmente ría de Corcubión ou Cee. Acolle importantes valores naturais e culturais.
A RÍA DE PONTEVEDRA é a máis pequena das Rías Baixas e ábrese, seguindo unha fractura con dirección SO-NE, entre as puntas de Cabicastro, ao norte e o cabo Udra, ao Sur.
Está separada da da ría de Vigo pola península do Morrazo na que se eleva a Serra de Domaio.
O río máis importante que desauga nela é o Lérez e do Castrove e Domaio baixan pequenos regatos. Na boca da ría atópase o arquipélago de Ons e no seu interior a pequena illa de Tambo.
O concello de Oleiros ten unha liña litoral de case 40 km. Unha parte na ría do Burgo, outra na ría da Coruña, unha terceira mirando ao mar aberto e outra na boca da ría de Betanzos. Parte está protexida no LIC/ZEC e Monumento Natural “Costa de Dexo e Seixo Branco”
Concellos: Arteixo, A Laracha Cabana de Bergantiños, Camariñas, Carballo, Cee, Fisterra, Laxe, Malpica, Muxía, Ponteceso e Vimianzo.
O LIC Costa da Morte comprende o litoral coruñés desde Cabo Fisterra (Laxe de Corveiro) ata Arteixo (punta da Cancela), agás a maior parte da ría de Camariñas e as zonas próximas á áreas urbanas de Caión, Malpica, Corme, Laxe, Camelle e Muxía, ou o tramo comprendido entre Arou e Camelle (Camariñas). É o espazo de maior distribución territorial costeira do país.
-Lugar de importancia comunitaria (LIC), 29 de decembro de 2004.
-Zona especial de conservación (ZEC), 31 de marzo de 2014.
-Zona de Especial Protección para as Aves (ZEPA) .” Costa da Morte”, de 11.809 ha e “Costa da Morte (Norte)” de 7.962 ha.
-Correspóndese parcialmente coa IBA 004 Costa da Morte (Norte), incluida no inventario de SEO/BirdLife (1998).
-Sitio de Interese Nacional “Cabo Vilán”.
A costa ten en Galiza 2.555 km de lonxitude (1.659 km de perímetro costeiro, 432 km de illas e 464 km de marismas), repartidos entre o Océano Atlántico e o mar Cantábrico, desde a Ría de Ribadeo ata a desembocadura do Miño.
O punto situado máis ao Norte é Estaca de Bares e o máis occidental o Cabo Touriñán.
Máis de 800 km son cantís e 300 km son de praias
O concello de Muros está situado no norte da ría de Muros e Noia, cunha costa que alterna áreas protexidas do interior da ría -na que abondan os areais, os esteiros e as enseadas con amplas zonas rochosas de pouca altura- e zonas expostas no mar aberto con rochedos e areais. É un concello que combina un grande atractivo natural cun importante patrimonio etnográfico e histórico-artístico. As principais actividades son a pesca e os seus derivados, e o turismo.
A ría de Foz está situada na Rasa Cantábrica, unha chaira litoral inclinada que se estende por parte da costa entre Galiza e Cantabria,
ábrese entre as puntas dos Castelos (oeste), en Foz, e dos Prados (leste), en Barreiros. Nela desembocan o río Masma e o Centiño.
A ría de Foz está situada na Rasa Cantábrica, unha chaira litoral inclinada que se estende por parte da costa entre Galiza e Cantabria,
ábrese entre as puntas dos Castelos (oeste), en Foz, e dos Prados (leste), en Barreiros. Nela desembocan o río Masma e o Centiño.
Forma parte das Rías Baixas. Ábrese entre Monte Louro, ao norte e o cabo Corrubedo, ao sur, seguindo unha fractura con orientación SO-NO. Ten 18 km de lonxitude e unha superficie de 125 km2, nos concellos de Muros, Outes, Noia, Porto do Son e Ribeira. É unha ría de enorme importancia ecolóxica, económica e cultural.
O concello de Ribeira Ocupa o extremo suroeste da península do Barbanza, no final das rías de Arousa, e de Muros e Noia e as costas abertas de Corrubedo. O Territorio repártese entre as últimas estribacións da serra do Barbanza (Os Forcados, con 618 m; San Arberte, con 215 m e O Castro, con 209 m) e unha ampla chaira litoral. A costa é moi recortada e variada con numerosas praias, coídos, cantís, illas, illotes, lagoas litorais e pequenos seos. É unha zona de amplas e fermosas paisaxes que acolle hábitats mariños e terrestres dun enorme valor ambiental.
A RÍA DE VIGO ábrese entre o Cabo Home, ao norte e o Cabo Silleiro, ao sur. É a ría máis longa de Galiza, con 33 km, unha superficie de 176 km e unha profundidade máxima de 44 km. O río principal que a alimenta é o Verdugo. O estreito de Rande separa a parte interior chamada Seo de San Simón, unha zona abrigada con augas pouco profundas, da exterior, máis aberta e de augas máis fondas. Na ría altérnanse os tramos rochosos, de pouca altura, os areais e as marismas. É unha ría intensamente poboada e cunha grande actividade pesqueira, marisqueira, comercial e industrial.
CONCELLOS: Cangas, Moaña, Viaboa, Pontevedra, Soutomaior, Redondela, Vigo, Nigrán, Baiona.
A ría da Arousa ábrese entre as puntas Falcoeiro, ao norte, e o Con da Aguieira (na península do Grove), ao sur. É a maior das rías galegas, con 25 km de lonxitude, 10 km de cumprimento na zona máis ampla e 230 km2 de superficie. Está formada pola unión dos vales fluviais dos ríos Ulla e Umia.
Acolle importantes valores naturais, culturais e económicos e conta con varias proteccións.
Litoral do concello de Cariño, entre os cantís da serra da Capelada e a ría de Ortigueira. Protexido nos LICs/ZECs "Cabo Ortegal" e "Ortigueira-Mera", na ZEPA "Ortigueira-O Ladrido" e como Lugar de Importancia Internacional.
O concello de Ponteceso está situado na marxe dereita da ría de Corme e Laxe e na costa de mar aberto, entre as puntas do Roncudo e Queimada. Os principais núcleos de poboación son Ponteceso e Corme. Acolle áreas de grande valor paisaxístico e biolóxico asociados ás costas e ao río. Está protexida nos LICs/ZECs “Costa da Morte” e “Río Anllóns” e na ZEPA “Espazo Mariño da Costa da Morte”.
Un tramo de costa dun enorme interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico, entre a Costa Ártabra e a ría de Cedeira.
Protexido no LIC/ZEC “Costa Ártabra” e como Lugar de Interese Xeolóxico Internacional “Cabo Ortegal”.
O concello de Porto do Son ocupa a cara noroeste da serra da Barbanza, na banda sur da ría de Muros e Noia. Ten unha ampla fronte costeira na que se alternan amplos areias, sistemas dunares, lagoas e cantís que acollen ecosistemas de grande interese. É un concello que vive en boa parte do mar e do turismo. Acolle un importante patrimonio natural e cultural.
É unha cadea montañosa de 210 km de lonxitude que se estende de norte a sur, desde Estaca de Bares ao Miño, na raia con Portugal. Marca a linde entre as provincias de A Coruña e Pontevedra (ao oeste) coas de Lugo e Ourense (ao leste). É un bloque que se elevou a finais do Período Terciario sobre montañas anteriores moi erosionadas.
Unha costa dun enorme interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico. Protexida no LIC/ZEC “Costa Ártabra”, nas ZEPAs “Lagoa da Frouxeira” e “Costa Ferrolterra-Valdoviño”, no -Humidal Protexido e Humidal Ramsar “Lagoa e areal de Valdoviño” e no inventario de SEO/BirdLife.
O concello de Moaña está situado na banda norte da ría de Vigo. O territorio é de releve moi abrupto; cae dos cumes do Morrazo ao mar en poucos quilómetros. O litoral de Moaña ten interese paisaxístico e xeolóxico, cunha grande diversidade de rochas e formas de releve costeiro no que alternan pequenos cantís con seos e areais. Ten unha intensa ocupación.
A costa é a área terrestre que vai desde a liña litoral cara ao interior dos continentes e remata nos lugares onde o mar deixa de ter influencia sobre a paisaxe e os ecosistemas.
A Costa galega: características e formas máis representativas.
É unha ría curta e ampla, que se abre entre as puntas do Seixo Branco e Herminia, cunha separación de 4 km, e unha lonxitude total de 14 km, dos que case a metade corresponden á chamada ría do Burgo formada polo esteiro do Mero, que está separada da parte máis ancha pola frecha de Santa Cristina.
O concello de Fisterra ocupa un saínte de relevo irregular entre a ría de Corcubión e a Costa da Morte, onde os montes caen sobre o mar en grandes desniveis. A súa costa é moi diversa, con áreas abrigadas, no interior do seo de Fisterra, e zonas expostas, no mar aberto, con grandes tramos ocupados por cantís, illotes e baixos, e algunhas praias con bos sistemas dunares onde dominan os ventos e a ondada. É un concello de importantes valores naturais e culturais, rico en vestixios históricos e arqueolóxicos e moi ligado ás tradicións relacionadas coas rutas xacobeas. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC “Costa da Morte”.
O concello do Grove ocupa a península que pecha a ría de Arousa polo sur, unido a terra polo istmo areoso da Lanzada. Nos seus 41,5 km de costa ao interior e o exterior da ría, hai unha sucesión de praias e areais con cantís e rochedos e numerosos illotes e illas (a maior é a da Toxa).
As principais actividades son a pesca, o marisqueo, a acuicultura e o turismo. Hai algunhas industrias relacionadas co mar. É un concello de grandes valores naturais e culturais, cunha grande parte da súa costa protexida.
O concello de Bueu está situado no extremo da banda sur da ría de Pontevedra e inclúe as illas de Ons, Onza e Centoleiro. Ten unha importante fachada costeira, o norte na ría de Pontevedra e o leste na de Aldán, cunha costa moi recortada e diversa, con zonas abrigadas e expostas, areais, praias, rochedos e cantís.
Acolle importantes valores naturais, asociados aos ecosistemas costeiros protexidos. O patrimonio cultural está representado por igrexas, pazos, cruceiros, hórreos, muíños, peiraos e embarcacións tradicionais, salgas...
O espazo Ortigueira-Mera inclúe a parte interior da ría de Ortigueira, desde a punta do Castro da Moura (Cariño) ata punta do Tallo (Ortigueira), o curso do río Mera ata Soutochao e o rego de Soutochao (cos seus afluentes Pradovello e Canteira), e algunhas áreas de bosque das súas beiras.
CONCELLOS: Cariño, Ortigueira, Cerdido, As Pontes de García Rodríguez, As Somozas.
O concello de Muros está situado no norte da ría de Muros e Noia, cunha costa que alterna áreas protexidas do interior da ría -na que abondan os areais, os esteiros e as enseadas con amplas zonas rochosas de pouca altura- e zonas expostas no mar aberto con rochedos e areais. É un concello que combina un grande atractivo natural cun importante patrimonio etnográfico e histórico-artístico. As principais actividades son a pesca e os seus derivados, e o turismo.
A ría de Foz está situada na Rasa Cantábrica, unha chaira litoral inclinada que se estende por parte da costa entre Galiza e Cantabria,
ábrese entre as puntas dos Castelos (oeste), en Foz, e dos Prados (leste), en Barreiros. Nela desembocan o río Masma e o Centiño.
A ría de Foz está situada na Rasa Cantábrica, unha chaira litoral inclinada que se estende por parte da costa entre Galiza e Cantabria,
ábrese entre as puntas dos Castelos (oeste), en Foz, e dos Prados (leste), en Barreiros. Nela desembocan o río Masma e o Centiño.
Forma parte das Rías Baixas. Ábrese entre Monte Louro, ao norte e o cabo Corrubedo, ao sur, seguindo unha fractura con orientación SO-NO. Ten 18 km de lonxitude e unha superficie de 125 km2, nos concellos de Muros, Outes, Noia, Porto do Son e Ribeira. É unha ría de enorme importancia ecolóxica, económica e cultural.
O concello de Ribeira Ocupa o extremo suroeste da península do Barbanza, no final das rías de Arousa, e de Muros e Noia e as costas abertas de Corrubedo. O Territorio repártese entre as últimas estribacións da serra do Barbanza (Os Forcados, con 618 m; San Arberte, con 215 m e O Castro, con 209 m) e unha ampla chaira litoral. A costa é moi recortada e variada con numerosas praias, coídos, cantís, illas, illotes, lagoas litorais e pequenos seos. É unha zona de amplas e fermosas paisaxes que acolle hábitats mariños e terrestres dun enorme valor ambiental.
A RÍA DE VIGO ábrese entre o Cabo Home, ao norte e o Cabo Silleiro, ao sur. É a ría máis longa de Galiza, con 33 km, unha superficie de 176 km e unha profundidade máxima de 44 km. O río principal que a alimenta é o Verdugo. O estreito de Rande separa a parte interior chamada Seo de San Simón, unha zona abrigada con augas pouco profundas, da exterior, máis aberta e de augas máis fondas. Na ría altérnanse os tramos rochosos, de pouca altura, os areais e as marismas. É unha ría intensamente poboada e cunha grande actividade pesqueira, marisqueira, comercial e industrial.
CONCELLOS: Cangas, Moaña, Viaboa, Pontevedra, Soutomaior, Redondela, Vigo, Nigrán, Baiona.
A ría da Arousa ábrese entre as puntas Falcoeiro, ao norte, e o Con da Aguieira (na península do Grove), ao sur. É a maior das rías galegas, con 25 km de lonxitude, 10 km de cumprimento na zona máis ampla e 230 km2 de superficie. Está formada pola unión dos vales fluviais dos ríos Ulla e Umia.
Acolle importantes valores naturais, culturais e económicos e conta con varias proteccións.
Litoral do concello de Cariño, entre os cantís da serra da Capelada e a ría de Ortigueira. Protexido nos LICs/ZECs "Cabo Ortegal" e "Ortigueira-Mera", na ZEPA "Ortigueira-O Ladrido" e como Lugar de Importancia Internacional.
O concello de Ponteceso está situado na marxe dereita da ría de Corme e Laxe e na costa de mar aberto, entre as puntas do Roncudo e Queimada. Os principais núcleos de poboación son Ponteceso e Corme. Acolle áreas de grande valor paisaxístico e biolóxico asociados ás costas e ao río. Está protexida nos LICs/ZECs “Costa da Morte” e “Río Anllóns” e na ZEPA “Espazo Mariño da Costa da Morte”.
Un tramo de costa dun enorme interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico, entre a Costa Ártabra e a ría de Cedeira.
Protexido no LIC/ZEC “Costa Ártabra” e como Lugar de Interese Xeolóxico Internacional “Cabo Ortegal”.
O concello de Porto do Son ocupa a cara noroeste da serra da Barbanza, na banda sur da ría de Muros e Noia. Ten unha ampla fronte costeira na que se alternan amplos areias, sistemas dunares, lagoas e cantís que acollen ecosistemas de grande interese. É un concello que vive en boa parte do mar e do turismo. Acolle un importante patrimonio natural e cultural.
É unha cadea montañosa de 210 km de lonxitude que se estende de norte a sur, desde Estaca de Bares ao Miño, na raia con Portugal. Marca a linde entre as provincias de A Coruña e Pontevedra (ao oeste) coas de Lugo e Ourense (ao leste). É un bloque que se elevou a finais do Período Terciario sobre montañas anteriores moi erosionadas.
Unha costa dun enorme interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico. Protexida no LIC/ZEC “Costa Ártabra”, nas ZEPAs “Lagoa da Frouxeira” e “Costa Ferrolterra-Valdoviño”, no -Humidal Protexido e Humidal Ramsar “Lagoa e areal de Valdoviño” e no inventario de SEO/BirdLife.
O concello de Moaña está situado na banda norte da ría de Vigo. O territorio é de releve moi abrupto; cae dos cumes do Morrazo ao mar en poucos quilómetros. O litoral de Moaña ten interese paisaxístico e xeolóxico, cunha grande diversidade de rochas e formas de releve costeiro no que alternan pequenos cantís con seos e areais. Ten unha intensa ocupación.
A costa é a área terrestre que vai desde a liña litoral cara ao interior dos continentes e remata nos lugares onde o mar deixa de ter influencia sobre a paisaxe e os ecosistemas.
A Costa galega: características e formas máis representativas.
É unha ría curta e ampla, que se abre entre as puntas do Seixo Branco e Herminia, cunha separación de 4 km, e unha lonxitude total de 14 km, dos que case a metade corresponden á chamada ría do Burgo formada polo esteiro do Mero, que está separada da parte máis ancha pola frecha de Santa Cristina.
O concello de Fisterra ocupa un saínte de relevo irregular entre a ría de Corcubión e a Costa da Morte, onde os montes caen sobre o mar en grandes desniveis. A súa costa é moi diversa, con áreas abrigadas, no interior do seo de Fisterra, e zonas expostas, no mar aberto, con grandes tramos ocupados por cantís, illotes e baixos, e algunhas praias con bos sistemas dunares onde dominan os ventos e a ondada. É un concello de importantes valores naturais e culturais, rico en vestixios históricos e arqueolóxicos e moi ligado ás tradicións relacionadas coas rutas xacobeas. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC “Costa da Morte”.
O concello do Grove ocupa a península que pecha a ría de Arousa polo sur, unido a terra polo istmo areoso da Lanzada. Nos seus 41,5 km de costa ao interior e o exterior da ría, hai unha sucesión de praias e areais con cantís e rochedos e numerosos illotes e illas (a maior é a da Toxa).
As principais actividades son a pesca, o marisqueo, a acuicultura e o turismo. Hai algunhas industrias relacionadas co mar. É un concello de grandes valores naturais e culturais, cunha grande parte da súa costa protexida.
O concello de Bueu está situado no extremo da banda sur da ría de Pontevedra e inclúe as illas de Ons, Onza e Centoleiro. Ten unha importante fachada costeira, o norte na ría de Pontevedra e o leste na de Aldán, cunha costa moi recortada e diversa, con zonas abrigadas e expostas, areais, praias, rochedos e cantís.
Acolle importantes valores naturais, asociados aos ecosistemas costeiros protexidos. O patrimonio cultural está representado por igrexas, pazos, cruceiros, hórreos, muíños, peiraos e embarcacións tradicionais, salgas...
O espazo Ortigueira-Mera inclúe a parte interior da ría de Ortigueira, desde a punta do Castro da Moura (Cariño) ata punta do Tallo (Ortigueira), o curso do río Mera ata Soutochao e o rego de Soutochao (cos seus afluentes Pradovello e Canteira), e algunhas áreas de bosque das súas beiras.
CONCELLOS: Cariño, Ortigueira, Cerdido, As Pontes de García Rodríguez, As Somozas.
O espazo protexido abrangue desde a Punta Avarenta, en Ares, ata Mugardos, incluíndo o espazo marítimo próximo, e a costa desde o cabo Prioriño ata a punta do Seixo en cariño (agás a área urbana de Cedeira), áreas interiores da Serra da Capelada e o curso alto do río Seixo de Landoi.
Na zona atópanse ecosistemas mariños, cantís, praias e sistemas dunares, illas e illotes, montes e brañas. Ten un grande interese xeolóxico, paisaxístico botánico e faunístico.
CONCELLOS: Cariño, Ortigueira, Cedeira, Valdoviño, Narón, Ferrol, Mugardos, Ares.
A ría de Camariñas está situada no centro da costa da morte, nos concellos de Camariñas, Vimianzo e Muxía. Ábrese entre o Cabo Vilán, ao norte, e a Punta da Barca, ao sur. O principal río é o Grande que desemboca na Ponte do Porto e serve de linde entre as comarcas Terra de Soneira e Fisterra. No seu interior ábrese o seo da Basa, na desembocadura do rego de Trasteiro. Acolle un importante patrimonio natural e cultural. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC “Costa da Morte”.
A ría de Cedeira ábrese entre as puntas Ardillosa e Chirlateira.
Unha costa dun enorme interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico protexida no LIC/ZEC “Costa Ártabra”, no Lugar de Interese Xeolóxico Internacional “Cabo Ortegal” e como Reserva Mariña de Interese Pesqueiro.
Litoral entre o cabo Prioriño e a punta da Coitelada, unha ría moi poboada e cunha intensa actividade industrial. De enorme interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico, protexida en parte no LIC/ZEC "Costa
Vilagarcía da Arousa está situada ao norte da comarca do Salnés, no fondo da ría de Arousa, en parte no esteiro do Ulla. Ten unha costa típica de fondo de ría, baixa e recortada, na que se suceden puntas, areais e lameiros nos pequenos esteiros dos regos que baixan dos montes que a rodean (Xiabre e Lobeira). Destaca a presenza das illas de Cortegada e as Malveiras e os lombos da desembocadura do Ulla, que son importantes bancos marisqueiros. Unha parte importante do litoral está ocupada polas áreas portuarias.
CONCELLOS: Porto do Son e Ribeira (A Coruña)
Inclúe o tramo costeiro entre a Punta do Castro (Porto do Son) e a Punta do Francés, no Cabo Corrubedo; a costa desde o comezo da praia Ladeira ata a Punta Falcoeiro e as illas da boca da ría de Arousa ata o arquipélago de Sálvora, así como as áreas mariñas próximas o e sistema dunar e húmido de Corrubedo e as lagoas de Xuño e San Pedro de Muro ou Basoñas.
É un espazo cun grande valor ecolóxico, paisaxístico e histórico-etnográfico.
Abrangue a zona comprendida entre a praia do Eirón en Espasante e a Punta Almeiro en Bares, nos concellos de Mañón e Ortigueira (A Coruña).
A maioría da costa é rochosa con altos cantís entre os que se atopan algunhas praias como as de Esteiro, Sarridal e Picón.
É unha área de grande interese paisaxístico, xeolóxico e ecolóxico.
A ría de Corme e Laxe está situada na Costa da Morte. Ábrese entre as puntas do Roncudo (ao norte) e Laxe (ao sur), na saída ao mar do río Anllóns. Nesta ría pódense distinguir dúas áreas diferenciadas: o interior, formado polo esteiro do Anllóns, protexido da forza do mar por unha barra de area de 2 km; e o resto do espazo, máis aberto, rochoso e recortado con algunhas zonas abrigadas nas que hai praias. As vilas máis importantes son Corme, Ponteceso e Laxe. Está protexida no LIC/ZEC “Río Anllóns” e “Costa da Morte” e na ZEPA “Costa da Morte”.
Neste espazo está incluída a parte oriental da ría do Barqueiro, a zona exterior da ría de Viveiro e a costa ata a punta de Morás (San Cibrao). Inclúe tamén as illas Coelleira, Ansarón, Os Farallóns e numerosos illotes (Gaveira, Area, Os Netos, Insua da Cal...).
Concellos: Cervo, O Vicedo, Viveiro e Xove (Lugo).
O concello de Arteixo atópase na fachada atlántica, no comezo do tramo de costa coñecido como “A Costa da Morte”. Nos seus 19 km de costa atópanse cantís de distintas alturas, esteiros, coídos e extensos areais. É unha costa dun grande valor ecolóxico, paisaxístico e xeolóxico, cunha importante actividade industrial e turística. Unha parte está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
CONCELLOS: Cariño, Cerdido, Mañón e Ortigueira
A comarca de Ortegal atópase na costa nordeste da provincia da Coruña entre o Océano Atántico e o Mar Cantábrico. O territorio sitúase arredor da ría de Ortigueira, incluíndo as puntas de Estaca de Bares e Ortegal, cunha costa na que se combinan impresionantes cantís con rías, enseadas, esteiros e praias. No interior as terras baixas, formadas polos vales dos ríos Mera, Baleo e Maior e dous sistemas de serras: no oeste o Macizo da Capelada e no leste unha aliñación formada polas serras da Coriscada e Faladoira.
É unha comarca con grandes valores naturais nas serras, na costa e nos ríos.
Situada entre a punta de Couso (praia de Couso) e Cabo Home. Inclúe a Punta do Couso, os cantís da costa da Vela, o Cabo Home, as praias de Melide, Barra e Nerga, e o espazo marítimo fronte á costa da vela.
É un espazo mariño/costeiro de grandes cantís e fermosos areais cun grande interese xeolóxico, paisaxístico, biolóxico e etnográfico.
CONCELLOS: Cangas
A costa de Boiro forma parte da banda norte da Ría de Arousa. É unha costa abrigada, con fermosas praias orientadas ao sur que alternan con rochedos e esteiros. Os ríos máis importantes son o Beluso, Grande e Coroño. Acolle áreas de enorme importancia biolóxica e bancos marisqueiros moi produtivos e conserva interesantes mostras arquelóxicas (castros, dolmes), histórico-artísticas (igrexas, cruceiros) e etnográficas (hórreos, portos, oficios e embarcacións tradicionais…).
O concello de Oia está situado na costa atlántica do suroeste de Galiza. O litoral inclúese no chamado Arco Miniano-duriense, que abrangue desde o Cabo Silleiro ata a desembocadura do Miño. É unha costa rectilínea, con dirección norte-sur, rochosa, baixa e exposta, sen apenas abrigos, na que se aprecia unha ampla rasa de abrasión antigamente mergullada no mar.
Toda a zona é unha importante área de pesca e marisqueo.
O concello de Vimianzo está situado, na súa maior parte, no núcleo do Val de Soneira -o val do río Grande-. Conta con dous pequenos tramos de litoral, na costa ao mar aberto e no interior da Ría de Camariñas. Está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de Laxe está situado no corazón da Costa da Morte, entre a ría de Corme e Laxe e o litoral de mar aberto. Ten unha costa moi diversa na que se alternan grandes areais e marismas, ría, enseadas, cabos, illotes, furnas... con tramos expostos e protexidos, zonas baixas e elevados cantís. É dun grande interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico. Está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte” e na Paisaxe Protexida “Penedos de Traba e Pasarela”.
O concello de Camariñas está situado no centro da Costa da Morte. Ten unha parte de costa moi exposta polo norte e o oeste e outra parte protexida, dentro da ría, polo sur. Acolle importantes áreas de interese paisaxístico, xeolóxico, ecolóxico e cultural. Está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”,no Sitio Natural de Interese Nacional “Cabo Vilán” e no Lugar de Interese Xeolóxico “Praia do Trece”.
CABANA DE BERGANTIÑOS está situado no fondo e na banda sur da ría de Corme e Laxe, onde ten un amplo tramo de litoral, en parte protexido nos LICs/ZECs “Río Anllóns” e “Costa da Morte”.
O concello de Malpica de Bergantiños forma parte do tramo de litoral coñecido como Costa da Morte, unha sucesión de cantís abruptos entre os que se atopan algunhas praias e que inclúe as illas Sisargas.
Acolle importantes valores naturais e culturais. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de Carballo forma da parte da Costa da Morte, unha costa exposta aberta ao océano e moi diversa, na que se alternan grandes areais e marismas, enseadas cabos, illas... con zonas baixas e elevados cantís. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de A Laracha ten unha única parroquia que da ao mar, Caión. Está situada na Costa da Morte e ten un litoral que alterna cantís e areais de grande valor paisaxístico e biolóxico.
A costa comprendida entre a Punta de Mera e Torella é un espazo de mar aberto que separa as rías da Coruña e Betanzos-Ares. Un espazo de enormes valores paisaxísticos e ecolóxicos.
O concello da Coruña ten unha costa moi recortada e variada, parte na ría, onde se atopa o porto da cidade, e parte en mar aberto onde se suceden cantís e fermosas praias como as de Orzán e Riazor.
Proposto en 2011 como Lugar de importancia comunitaria (LIC) e Zona especial de conservación (ZEC).
Inclúe o tramo final do río Baxoi desde Ponte Baxoi ata a punta Redonda e unha pequena parte da frecha que forma a praia Grande de Miño. Os ecosistemas de maior interese son o esteiro, as dunas e un pequeno bosque de ribeira.
Rías da Costa Átártabra nos concellos de Ares, Fene, Cabanas, Pontedeume, Miño, Paderne, Sada e Oleiros. Ábrense entre as puntas Coitelada (Ares) e Torrella (Oleiros). Pódense considerar dúas rías que comparten unha boca común, aínda que cada unha delas ten as súas propias características.
O concello de Pontedeume está situado na banda sur da ría de Ares e unha pequena parte na de Betanzos. A costa esténdese desde a desembocadura do Eume ata a praia de Andaío.
O litoral está marcado por un relevo que, a non ser na vila e no esteiro, logo acada os 50 m de altitude e está moi próximo ou por enriba dos 20 m en case toda a liña de costa.
O concello de Paderne está situado na marxe dereita da ría de Betanzos. A liña costeira vai desde o esteiro do Mandeo ata o do Lambre e alterna pequenas áreas de rochas e cantís de pouca altura con extensos areais protexidos.
3. Vista desde o miradoiro de Vilariño (A Capelada)
A ría de Ortigueira ábrese entre o Cabo Ortegal, ao oeste e a punta de Estaca de Bares, ao
leste.
É a maior das Rías Altas, con 12 km de lonxitude, de forma moi sinuosa e recortada, con
moitos entrantes, zonas pouco fondas e lamacentas nos esteiros dos numerosos ríos e
regatos. A parte interior está ocupada por marismas e a exterior por praias e cantís
rochosos. Coa marea baixa queda ao descuberto unha ampla chaira intermareal.
É unha importante área de pesca de baixura e marisqueo e ten un especial interese
ecolóxico polas marismas que acollen a numerosas especies de aves acuáticas, sobre todo
nos pasos de primavera e outono.
4. Vista parcial da ría de Ortigueira desde o miradoiro do castelo do Casón (Ortigueira).
5. Monte da Miranda e ría de Ortigueira.
O Penido da Miranda (498 m de altitude), na parroquia de Landoi (Cariño). No cume hai un
miradoiro con vistas panorámicas da ría e da serra da Capelada.
Accedese en coche ou a pé desde Cariño
7. Vista de ría de Ortigueira desde o miradoiro da Miranda
8. A Estaca de Bares, límite leste da ría de Ortigueira, é o punto máis ao Norte da Península
Ibérica. Está formada maioritariamente por rochas graníticas que forman cantís de ata 200
m, e varios illotes.
22. REGO DE ESTEIRO. Nace no monte Couto Vilariño (serra da Coriscada) e desemboca entre
os concellos de Ortigueira e Mañón, na praia de Esteiro. Forma na desembocadura unha
pequena marisma pechada .
68. Praia e porto de Espasante e monte do Castro de Espasante.
A praia coñécese tamén cos nomes de A Cuncha e Santa Eulalia e mide algo
máis de 1 km de lonxitude.
69. Praia de Espasante e desembocadura do río Dola que nace na serra da Curiscada.
76. Dunas das Praias de Morouzos e Baleo, coa illa de San Vicenzo e o monte Picouto
77. llla de San Vicenzo e praia de Morouzos.
Na illa houbo un convento de franciscanos que foi abandonado no século XVI.
78. Praia de Morouzos e do Cabalar, entre as barras de area que pechan parcialmente o esteiro
do río Baleo (Ría do Ladrido) e o Mera. Mide 3 km de lonxitude.
Coa marea baixa queda en seco un amplo areal
81. ORTIGUEIRA
A vila de Ortigueira conserva un interesante casco histórico no que destacan o convento de
San Domingos, a igrexa parroquial de Santa Marta e varios pazos e casas tradicionais.
Vista de Ortigueira desde o Campo da Torre onde hai un muíño de vento
83. Río Maior. Baixa desde o Coto do Mallo.
No esteiro hai dous muíños de marea.
84. Desembocadura do río Mera e o Casón. O Mera baixa desde o Alto do Caxado e ten un
percorrido de 27 km, e o rego do Casón baixa desde o Alto do Foxo.
88. Río do Seixo de Landoi.
Nace na Vixía Herbeira e desemboca
na enseada do Esteiro, na Ría de
Ortigueira.
É un río de grande valor ecolóxico
por acoller nas súas beiras varias
especies de fentos en perigo de
extinción.
O curso alto está protexido no LIC
“Costa Ártabra”, e o esteiro no LIC
“Ortigueira-Mera”.
125. Toda a costa da ría de Ortigueira ten un enorme valor xeolóxico, pola variedade de rochas e
minerais (xistos, lousas, cuarcitas, neis, granitos, ecloxitas, anfibolitas, seixo, ...) e de formas
producidas pola tectónica (dobras, fallas...) e a erosión (cantís, illotes, furnas, arcos, areais,
dunas...)
Micropregues na punta Vilardeira
Costa de Xuncos
XEOLOXÍA
127. A ría de Ortigueira é unha zona moi complexa nivel xeolóxico. Nela converxen distintas
formacións: a parte central e oriental comprende o dominio Ollo de Sapo, no sur hai unha
faixa de xistos, e a zona Oeste está ocupada polas rochas ultrabásicas da Capelada.
Costa de Ortigueira desde o facho de Maeda, en Mañón
132. Detalle das lousas puídas polo mar.
Praia de Esteiro.
Xistos en Espasante
133. Distintos tipos de rochas
nunha construción
tradicional de Cariño
Micropregues na rochas
da praia do Mallorquín
134. Hai aproximadamente 350 millóns de anos
tivo lugar a Oroxenia Varisca formando a
maior cordilleira da historia da Terra debido
ao choque entre dous continentes,
Laurassia e Gondwana, que estaban
separados inicialmente polo océano Rheico
e que se xuntaron formando o
supercontinente Panxea.
Das profundidades dese océano xurdiron a
maior parte das rochas que formaron a
costa de Ortegal e da ría de Ortigueira:
peridotitas, serpentinitas, metavulcanitas,
metasedimentos...
Na costa é onde se aprecian mellor os
detalles.
A ría de Ortigueira conta con varios Puntos de Interese Xeolóxico internacional (XEOSITES).
Que forman parte do COMPLEXO DO CABO ORTEGAL:
-Cantís e macizo montañoso en Punta Aguillóns, en Cabo Ortegal (Cariño).
-Complexo de Cabo Ortegal entre a península de Masanteo e a illa de San Vicenzo e Mélange
de Somozas na praia de Espasante e San Antón.
135. GM001d (Xeosite OV004d).
Complexo de Cabo Ortegal na Punta dos Aguillóns (Cabo Ortegal). Concello de Cariño.
Interese: Tectónico.
O Cabo Ortegal forma parte dunha aliñación de cristas montañosas entre Cerdido e Cariño que
remata nos Aguillóns.
Cabo Ortegal e Punta dos Aguillóns
136. ECLOXITA
Rocha metamórfica composta de
piroxenos verdes e granates vermellos.
Formouse na codia interior e no manto
superior a temperaturas de 800-1000º.
O Cabo Ortegal está formado por ecloxita,
unha rocha moi dura e pouco común.
Esta área acolle o maior afloramento de
ecloxitas coñecido na Terra.
138. Dobra nas rochas de Area dos Cabalos
GM001e (Geosite OV004e). COMPLEXO DE CABO ORTEGAL ENTRE A PENÍNSULA DE
MASANTEO E NA ILLA DE SAN VICENTE E MÉLANGE DAS SOMOZAS NA PRAIA DE ESPASANTE E
SAN ANTÓN.
Interese: Tectónico. Xeomorfolóxico. Sedimentolóxico.
Situación: unha parte en Cariño, entre a praia de Basteira e O Penso, na enseada da Caleira; e a
outra parte en Ortigueira, que inclúe a illa de San Vicenzo e o tramo de costa entre Centeáns e
a punta de Santa Olaia, en Espasante e a Praia de San Antón
-A península de
Masanteo ofrece
afloramentos
espectaculares de
neises cuarzo-
feldespáticos de alto
grao con inclusións de
ecloxitas. As
estruturas que se
observan permiten a
reconstrución de
enormes dobras.
139. -Na illa de San Vicenzo hai afloramentos da ofiolita de Moeche; secuencia de xistos verdes datados
en c. 400 millóns de anos.
140. -Na praia de Espasante consérvanse rochas volcánicas submariñas afectadas por metamorfismo de
alta presión; pódense apreciar lavas almofadadas con diques de diabasa. Forman parte do Mélange
de Somozas que nos conta como foi a colisión Varisca.
Espasante e punta Santa Eulalia
141. Na praia de San Antón (Espasante) atópanse formacións rochosas de grande interese: basaltos, lavas
almofadadas procedentes de erupcións submariñas do Paleozoico e xistos con pregamentos.
143. -Na praia de San Antón (Espasante ) aparecen
mármores entre serpentinitas; trátase de
afloramentos únicos en Iberia, de extraordinaria
importancia e rareza.
144. GM003. CONTACTO E SUCESIÓN DE METASEDIMENTOS AUTÓCTONOS DO ORDOVÍCICO
SUPERIOR CO PARAUTÓCTONO SILÚRICO NA PRAIA DE PICÓN E COSTA XUNCOS.
(LIX pendente de descrición e delimitación definitiva)
Na praia de Picón vese o contacto
entre o Autóctono, constituido por
metasedimentos do Ordovícico
Superior, e o Parautóctono, formado
por metasedimentos e metavulcanitas.
Os metasedimentos silúricos teñen
fósiles de graptolitos, abundante
materia orgánica (grafito) e unha alta
deformación na parte basal.
Na Costa Xuncos, hai bos
afloramientos das metavulcanitas do
conxunto volcánico inferior do
Parautóctono, que se puideron formar
na marxe continental próxima a
Gondwana, hai uns 475 millóns de
anos.
Rochas na punta da Pena Furada (Loiba)
No litoral de Loiba houbo unha importante actividade volcánica explosiva e violenta.
147. PROTECCIÓN
-LIC/ZEC e Sitio de Interese Nacional “Estaca de Bares”
-LIC/ZEC e ZEPA. “Ortigueira Mera”, “Rías de Ortigueira-O Ladrido”.
-ZEPA Espazo Mariño “Candieira, Ría de Ortigueira, Estaca de Bares”.
-A área correspóndese parcialmente coa IBA 006 Punta Candeeira-Ría de Ortigueira-Estaca
de Bares, incluída no inventario de SEO/BirdLife (1998).
-Lugar de Interese Xeolóxico “Complexo de Cabo Ortegal”
Pedra do
Carro ou
Pedra Furada
148. CONCELLOS:
Mañón e Ortigueira
VALORES NATURAIS:
paisaxístico, xeolóxico,
flora e fauna (en
especial aves mariñas)...
-LIC/ZEC “Estaca de Bares”
Abrangue a zona comprendida entre a praia do Eirón en Espasante e a Punta Almeiro
en Bares.
A maioría da costa é rochosa con altos cantís entre os que se atopan algunhas praias
como as de Esteiro, Sarridal e Picón.
É unha área de grande interese paisaxístico, xeolóxico e ecolóxico.
149. -LIC “Ortigueira-Mera”.
Entre Cabo Ortegal e Estaca de Bares, no
norte da provincia da Coruña.
VALORES NATURAIS: fondos mariños,
esteiro, marismas, praias, dunas, bosques
de ribeira, aves acuáticas e de bosque...
A ría de Ortigueira ten un especial interese ecolóxico
polas marismas que acollen a numerosas especies
de aves acuáticas, sobre todo nos pasos de
primavera e outono.
Garzota
150. ZEPA RÍA DE ORTIGUEIRA
E LADRIDO
CONCELLOS:
Cariño, Ortigueira
151. LIC “Costa Ártabra”
Ao norte da
provincia da Coruña,
nas comarcas de
Ferrol e Ortegal.
VALORES NATURAIS:
paisaxe, formacións
xeolóxicas, rochas,
flora e fauna.
Nesta zona inclúe o
cabo Ortegal.
152. Seba (Zostera marina)
A gran variedade de hábitats (mariños, costeiros e fluviais) da lugar a unha enorme
diversidade de especies adaptadas a cada ambiente.
Nas marismas hai seba, salicornia, herba das anduriñas, Spartina maritima, Suaeda maritima,
Triglochin maritima, Glaux maritima, Pucinellia maritima, chantaxe de mar, acelga salgada,
estrela das xunqueiras, verdoaga mariña, buño, santolina de auga, xuncos, esparganio e nas
beiras pudia xesta (Cytisus commutatus subsp merinoi)...
FLORA
154. Chantaxe do mar (Plantago maritima)
Salicornia (Sarcocornia perennis)
155. Nas dunas podemos atopar Limonium binervosum, feo, amores pequenos, melga de mar,
Ononis diffusa subsp. intermedia, correola de praia, paxariños amarelos, espigadilla do mar,
carrascas de San Xoán, as orquídeas abelleira (Ophrys apifera) e neotia (Spiranthes
aestivalis)...
Orquídea abelleira (Ophrys apifera)
Carrascas de San Xoán (Otanthus maritimus)
156. Breixos e toxos
nos cantís de
punta Herbosa
A vexetación mais común nos cantís é o mato de toxos, xestas queirugas e algún,
Leucanthemum pluriflorum. Nas rochas hai aceda (Rumex acetosa subsp. biformis), herba
namoradeira (Armeria pubigera), catalinas (Silene scabriflora subsp. gallaecia), pudia xesta
(Cytisus commutatus subsp. merinoi), Linaria Polygalifolia subsp. aguillonensis, (que so se
atopa na costa da Coruña do cabo Vilán a Estaca de Bares), Inula Crithmoides...
159. Pirlo curlibico (Calidris alpina)
A Ría de Ortigueira é un espazo de especial interese ecolóxico polas marismas que acollen a
numerosas especies de aves acuáticas, como invernantes e, sobre todo, nos pasos de
primavera e outono. Destaca o pato asubiador (Anas penelope), a gabita (Haematopus
ostralegus), a píldora cincenta (Pluvialis squatarola), o pilro común (Calidris alpina), o
mazarico rubio (Limosa lapponica), o mazarico real (Numenius arquata), o bilurico patirrubio
(Tringa totanus)…
FAUNA
160. A poboación de mazarico real (Numenius
arquata) é particularmente relevante, con
concentracións invernais de 500-600
individuos, que poden chegar á 800 no verán-
outono.
Pato rabilongo (Anas acuta). Non cría en
Galiza, pero é frecuente como invernante.
161. Destaca a presenza de numerosos invertebrados mariños (algunhas especies de valor
comercial): moluscos, crustáceos, ourizos, estrelas de mar...
ESPECIES DE INTERESE
Nucella lapillus
Patella ulyssiponensis
Cagón (Arenicola marina).As miñocas atopan
no terreo areoso-lamacento dos esteiros o
medio ideal para o seu desenvolvemento.
Lapas
164. HISTORIA-PATRIMONIO CULTURAL
A contorna da ría de Ortigueira estivo poboada desde tempos moi antigos, do que dan
testemuña algúns castros.
Destaca o núcleo urbano da vila de Ortigueira e algúns muíños de marea, vento e río
Sauna castrexa
na Punta dos Prados
(castro de Espasante)
165. Muíños de río e
vento en Campo
Torto, ao noroeste
da vila de Bares
171. A Garita no monte Facho de Maeda
Esta garita, xunto coas de Vixía Herbeira (Cedeira) e a Garita da Vela (Espasante) formaban
parte dun conxunto de atalaias de vixiancia da costa de Ortegal.
174. Ostra rizada, ostra xaponesa, ostra do Pacífico, ostra portuguesa ou ostión (Cassostrea gigas), unha
especie de ostra procedente dos mares de Xapón, China e Corea, e que debido á súa boa adaptación e ao
seu rápido crecemento, converteuse nunha especie invasora das rías do norte de Galiza.