OM Theory (Ch.2)
OM Theory (Ch.2), Organization and Management Class, Aj.Watjana Poopanee, Mahasarakham Business School, Mahasarakham University
More Related Content
OM Theory (Ch.2)
- 1. Management Approach แนวคิดทางการจัดการ Watjana Poopanee Mahasarakham Business School Mahasarakham University E-mail : watjana.p@acc.msu.ac.th 1
- 2. เนือหา ้ - แนวคิดและทฤษฎีทางการจัดการ - แนวคิดการจัดการยุคคลาสสิค (Classical Approach) - แนวคิดการจัดการเชิงพฤติกรรม (Behavioral Approach) - แนวคิดการจัดการเชิงปริมาณ (Quantitative Approach) - แนวคิดการจัดการร่ วมสมัย (Contemporary Approach) 2
- 3.
- 4. แนวคิดและทฤษฎีทางการจัดการ แนวคิด (Concept) หมายถึงการสรุปและจัดระเบียบเรื่ องราวจาก รายละเอียดต่าง ๆ เพื่อวางเป็ นหลักการ ทฤษฎี (Theory) หมายถึง แนวความคิดที่เกิดขึ ้นอย่างมีหลักเกณฑ์ มี ก ารทดสอบและการสั ง เกตจนเป็ นที่ แ น่ ใ จเป็ นข้ อสรุ ป อย่ า ง กว้ างขวางที่ พรรณนาและอธิ บายพฤติก รรมการจัดการอย่างเป็ น ระบบ Concept (แนวคิด) VS Theory (ทฤษฎี) 4
- 5. แนวคิดทางการจัดการในยุคต่ าง ๆ ที่มา: Management : from the Executive’s Viewpoint (ดร.สาคร สุขศรี วงศ์) 5
- 6. แนวคิดทางการจัดการในยุคต่ าง ๆ แนวคิดด้ านการจัดการ Contemporary Classical Approaches Behavioral Approaches Quantitative Approaches Approaches (ยุคดังเดิม) ้ (เชิงพฤติกรรม) (เชิงปริมาณ) (เชิงร่ วมสมัย) การจัดการเชิง การศึกษาที่เมือง การบริหารในเชิง การจัดการเชิงระบบ วิทยาศาสตร์ ฮอร์ ธอร์ น วิทยาการจัดการ การจัดการตาม การจัดการเชิงบริหาร ทฤษฎีแรงจูงใจของ การจัดการเชิงบริหาร Abraham Maslow สถานการณ์ การจัดการระบบ ขบวนการแนวคิด ฯลฯ ราชการ มนุษยสัมพันธ์ 6
- 7. 1. แนวคิดยุคคลาสสิ ค(Classical Approach) 1.1 แนวคิดการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ (Scientific Management) 1.2 แนวคิดการจัดการเชิงบริ หาร (Administrative Management) 1.3 แนวคิดการจัดการตามระบบราชการ (Bureaucratic Management) 7
- 8. 1.1 แนวคิดการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ (ScientificManagement) การจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ (Scientific Management) เกิดขึ ้นในยุค ปฏิวัติอุตสาหกรรมจากนักวิทยาศาสตร์ และนักคิดในยุคนัน ที่ต้องการพัฒนา ้ ประสิทธิภาพในการทางาน โดยมีการตังสมมุติฐาน กาหนดตัวแปร ทดลอง และ ้ วัดผลการทดลองในกรณีตาง ๆ ซึงคล้ ายกับหลักการศึกษาทางวิทยาศาสตร์ ่ ่ แนวความคิดนี ้เกิดจากแนวคิดของ Frederick Winslow Taylor (1856) และมี ผู้สนับสนุนแนวคิด ที่สาคัญนี ้ คือ Henry Gantt รวมทัง้ Frank and Lillian Gilberth 8
- 9. 1.1 แนวคิดการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ (ScientificManagement) Frederick Winslow Taylor (1856) เฟรดเดอริก วินสโลว์ เทย์ เลอร์ ผู้ค้นพบการพัฒนาประสิทธิภาพในการทางาน จนได้ ชื่อว่าเป็ น “บิดาแห่งการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ ” หลักในการ จัดการ 4 ประการคือ 1. ในการทางานแต่ละงาน ให้ ใช้ วิธีทางวิทยาศาสตร์ ในการ คิดค้ นและกาหนด “วิธีที่ดีที่สด” สาหรับงานนัน ุ ้ 2. ให้ จดหมวดหมูในการทางานให้ เหมาะสม ั ่ 3. คัดเลือกคนงานที่เหมาะสมแล้ วฝึ กอบรมและพัฒนา ตามวิธีการที่กาหนด 4. ให้ ฝ่ายบริ หารประสานงานและทาความเข้ าใจ กับคนงานในเรื่ องต่าง ๆ อย่างใกล้ ชิด 9
- 10. 1.1 แนวคิดการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ (ScientificManagement) Henry Gantt (เฮนรี่ แกนท์ ) ซึงสร้ างผลงานที่มีชื่อเสียงและ ่ ยังใช้ อยู่ในทุกวันนี ้ คือการกาหนดแผนภูมิการทางานในรู ปแบบ “Gantt Chart” 10
- 11. 1.1 แนวคิดการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ (ScientificManagement) ตัวอย่ าง “Gantt Chart” 11
- 12. 1.1 แนวคิดการจัดการเชิงวิทยาศาสตร์ (ScientificManagement) Frank and Lillian Gilbreth (แฟรงค์ และ ลิเลียน กิ ล เบร็ ต ) มี ผ ลงานที่ ส าคั ญ คื อ การศึ ก ษาความ เคลื่ อ นไหวในการท างานเพื่ อ ลดการเคลื่ อ นไหวที่ ไ ม่ จ าเป็ นออกไป จึ ง ท าให้ ส ามารถลดระยะเวลาในการ ทางาน และลดความเมื่อยล้ าจากขันตอนการทางานที่ไม่ ้ จ าเป็ น จึ ง เป็ นที่ ม าของการศึ ก ษา การยศาสตร์ (Ergonomics) ในปั จจุบน โดยหลักการที่สาคัญคือ ั 1. เวลาและการเคลื่อนไหว (Time and Motion) 2. เทคนิคการทางานให้ ง่ายขึ ้น (Job simplification) 3. การกาหนดมาตรฐานของงาน (Work standard) 4. การจ่ายค่าจ้ างจูงใจ (Incentive wage plans) 12
- 13. 1.2 แนวคิดการจัดการเชิ งบริหาร(Administrative Management) การจัดการตามหลักการบริ ห าร (Administrative Management) เป็ น แนวคิดที่ สองของแนวคิด หลักการแบบดังเดิม ที่ ใ ห้ ความสาคัญกับหลักการ ้ จัดการของผู้บริ หารในภาพรวมทังหมด และแนวทางของการจัดโครงสร้ างที่ดี ้ ที่สดขององค์การ แนวคิดการจัดการเชิงบริ หารเห็นว่าประสิทธิภาพขององค์การ ุ อาจเพิ่มขึ ้นได้ โดยการปรับปรุ งกระบวนการบริ หาร ซึ่งถือเป็ นวิถีทางที่นาไปสู่ จุดมุงหมายขององค์การได้ อย่างมีประสิทธิภาพ ่ โดยบุคคลที่สาคัญสาหรับแนวคิดการจัดการเชิงบริ หาร ได้ แก่ Henry Fayol (1841) 13
- 14. 1.2 แนวคิดการจัดการเชิ งบริหาร(Administrative Management) Henry Fayol (1841) อองรี ฟาโยล์ เป็ นผู้ที่มี บทบาทสาคัญต่อการพัฒนาแนวคิดการจัดการเชิงบริ หาร ซึ่งต่อมาได้ รับชื่อว่าเป็ น “บิดาแห่งการจัดการแนวใหม่ ” ผลงานที่สาคัญ คือ - การริเริ่มกาหนดกิจกรรมหลักในองค์กรธุรกิจ (Business Activities) - หน้ าที่ทางการจัดการ (Management Function) - คุณลักษณะของผู้จดการ ั - หลักการจัดการ (Principle of Management) 14
- 15. 1.2 แนวคิดการจัดการเชิ งบริหาร(Administrative Management) กิจกรรมหลัก (Business Activities) ในองค์ กรธุรกิจ 6 ประการ 1. เทคนิคและการผลิต (Technical & Production) 2. การพาณิชย์ (Commercial) 3. การเงิน (Financial) 4. ความมันคง (Security) ่ 5. การบัญชี (Accounting) Henry Fayol (1841) 6. การจัดการ (Management) 15
- 16. 1.2 แนวคิดการจัดการเชิ งบริหาร(Administrative Management) หน้ าที่ทางการจัดการ (Management Function) 1. การวางแผน (Planning) คือ การกาหนดแนวทาง ของกิจกรรมต่าง ๆ ที่จะทาในอนาคต 2. การจัดองค์ การ (Organizing) คือ การจัดหาและใช้ ทรัพยากรเพื่อนาไปสูการปฏิบติตามแผน ่ ั 3. การบังคับบัญชา (Commanding) คือ การคัดเลือก ชีนา และ ้ ประเมินผลพนักงานเพื่อประกันผลการทางานสูงสุตามแผนที่วางไว้ 4. การประสานงาน (Coordinating) คือ การผนึกความพยายามและความร่วมมือจาก หน่วยต่าง ๆ ในองค์การเข้ าด้ วยกัน การแบ่งปั นข้ อมูลและการร่วมกันแก้ ไขปั ญหา 5. การควบคุม (Controlling) คือ การสร้ างหลักประกันว่างานต่าง ๆ จะเป็ นไปตามแผนและ การแก้ ไขปรับปรุงข้ อบกพร่องที่เกิดขึ ้น 16
- 17. 1.2 แนวคิดการจัดการเชิ งบริหาร(Administrative Management) คุณลักษณะของผู้จัดการ 5 ประการ ได้ แก่ 1. มีร่างกายแข็งแรง 2. มีสิตปั ญญา 3. มีความรู้ 4. มีความสามารถ 5. มีประสบการณ์ 17
- 18. 1.2 แนวคิดการจัดการเชิ งบริหาร(Administrative Management) หลักการจัดการ (Principles of Management) 14 ข้ อ 1. การแบ่งงานกันทา (Division of Work) 2. อานาจหน้ าที่และความรับผิดชอบ (Authority and Responsibilities) 3. ระเบียบวินย (Discipline) ั 4. เอกภาพในการบังคับบัญชา (Unity of Command) 5. เอกภาพในแนวทาง (Unity of Direction) 6. ประโยชน์สวนบุคคลเป็ นรองประโยชน์สวนรวม (Subordination of ่ ่ Individual to General Interest) 7. ผลประโยชน์ตอบแทน (Remuneration)
- 19. 1.2 แนวคิดการจัดการเชิ งบริหาร(Administrative Management) หลักการจัดการ (Principles of Management) 14 ข้ อ 8. การรวมอานาจไว้ ที่สวนกลาง (Centralization) ่ 9. การจัดสายการบังคับบัญชา (Scalar Chain) 10. ลาดับขันในการบังคับบัญชา (Order) ้ 11. ความเสมอภาค (Equity) 12. ความมันคงในการจ้ างงาน (Stability of Tenure) ่ 13. ความคิดริเริ่ม (Initiative) 14. ความสามัคคี (Esprit de Corps)
- 20. 1.3 แนวคิดการจัดการตามระบบราชการ (Bureaucratic Management) การจั ด การตามระบบราชการ (Bureaucratic Management) เป็ น แนวความคิ ด ทางการจั ด การตามระบบราชการ มุ่ ง เน้ นการศึ ก ษาระบบ โครงสร้ างองค์การที่มีประสิทธิภาพสูงสุด โดยเฉพาะองค์การขนาดใหญ่ ได้ แก่ รัฐบาล ทหาร ธุรกิจ การเมือง และองค์การอื่น ๆ จะมีความซับซ้ อนของงานและ มีความเป็ นทางการสูง โดยบุค คลที่ ส าคัญ สาหรั บ แนวคิ ดการจัด การตามระบบราชการ ได้ แ ก่ Max Weber
- 21. 1.3 แนวคิดการจัดการตามระบบราชการ (Bureaucratic Management) Max Weber (แมกซ์ เว็บเบอร์ ) นักสังคมวิทยา ชาวเยอรมัน ได้ ทาการศึกษาระบบโครงสร้ างองค์การ ซึง ่ ในการศึ ก ษาของเขาได้ เน้ นไปที่ ก ารท างานภายใน องค์การ และการพิจารณาโครงสร้ างของสังคมโดยรวมที่ เกี่ ย วข้ อ งสัม พัน ธ์ กับ อ านาจหน้ า ที่ โดยเรี ย กรู ป แบบ อง ค์ ก า รใ น อุ ด มค ติ ขอ ง เข าว่ า “ ร ะบ บร า ชก า ร (Bureaucracy)” โดยเค้ าเชื่อว่ารู ปองค์การแบบนี ้จะทาให้ Max Weber การทางานมีประสิทธิภาพสูงสุด โดย Max Weber ได้ กาหนดลักษณะขององค์การตามแนวคิดในระบบ ราชการ 5 คุณลักษณะดังนี ้ 21
- 22. 1.3 แนวคิดการจัดการตามระบบราชการ (Bureaucratic Management) คุณลักษณะ 6 ประการตามแนวคิด Max Weber 1. การแบ่ งงานกันทาตามความถนัด (Division of work) งานต่าง ๆ ในองค์การจะถูกแตกแยกออกเป็ นงานเล็ก ๆ ง่าย ๆ มีลกษณะ ั เป็ นงานประจา (Routine) และเป็ นงานที่ถกกาหนดไว้ อย่างดี ซึงจะ ู ่ ช่วยทาให้ บคคลที่ปฏิบติงานเกิดความเชี่ยวชาญในงานเฉพาะด้ าน ุ ั และมีความรับผิดชอบต่องานที่ปฏิบติั Max Weber 2. การจัดโครงสร้ างองค์ การลดหลั่นกันไปตามลาดับขันของอานาจหน้ าที่ (Hierarchy ้ of authority) มีการกาหนดโครงสร้ างของอานาจหน้ าที่ ลาดับชันของสายการบังคับบัญชาจะ ้ ลดหลันกันลงไปตามลาดับผู้ที่อยู่ในตาแหน่งที่สงกว่าจะบังคับบัญชาผู้ที่อยู่ในตาแหน่งที่ต่า ่ ู กว่า 22
- 23. 1.3 แนวคิดการจัดการตามระบบราชการ (Bureaucratic Management) คุณลักษณะ 6 ประการตามแนวคิด Max Weber 3. การมีกฎ ระเบียบ ข้ อบังคับ และวิธีท่ ีปฏิบัติอย่ างเป็ น ทางการมีลายลักษณ์ อักษรชัดเจน (Formal rules, regulations and procedures) ซึ่งจะส่งเสริ มให้ มีการทางานอย่างเป็ นระบบมี มาตรฐานในการทางาน โดยมีการประสานงานของงานต่าง ๆ ได้ ดี Max Weber ขึ ้น โดยทุกคนต้ องปฏิบติตามกฎนัน ั ้ 4. ความสัมพันธ์ ท่ เป็ นทางการ (Impersonality) ความสัมพันธ์ ของตัวบุคคลในองค์การโดย ี ไม่มีเรื่ องความสัมพันธ์สวนตัวเข้ ามาเกี่ยวข้ อง การปฏิบติหน้ าที่ในองค์การจะมีลกษณะเป็ น ่ ั ั ทางการ ไม่ยดถือตัวบุคคลคือทุกคนได้ รับการปฏิบติอย่างเท่าเทียมกัน ึ ั 23
- 24. 1.3 แนวคิดการจัดการตามระบบราชการ (Bureaucratic Management) คุณลักษณะ 6 ประการตามแนวคิด Max Weber 5. การคัดเลือกบุคคลอย่ างเป็ นทางการ (Formal selection) ใน การคัดเลือกบุคคลเข้ าทางานและการเลื่อนตาแหน่งให้ สงขึ ้นจะต้ อง ู อาศัยหลักความสามารถซึ่งวัดได้ จากผลการปฏิบติงาน การศึกษา ั การฝึ กอบรม และการสอบ นอกจากนี ้ การให้ ออกจากงานก็จะต้ อง มีหลักเกณฑ์ที่ชดเจน ั Max Weber 6. ความเป็ นสายอาชีพ (Career orientation) ผู้บริ หารในระบบราชการจะเป็ นผู้บริ หารมือ อาชีพมากกว่าเป็ นเจ้ าของกิจการ โดยทางานภายใต้ เงินเดือนประจา และมุ่งพัฒนาวิชาชีพ ของตนในองค์การ 24
- 25. แนวคิดทางการจัดการในยุคต่ าง ๆ แนวคิดด้ านการจัดการ Contemporary Classical Approaches Behavioral Approaches Quantitative Approaches Approaches (ยุคดังเดิม) ้ (เชิงพฤติกรรม) (เชิงปริมาณ) (เชิงร่ วมสมัย) การจัดการเชิง การศึกษาที่เมือง การบริหารในเชิง การจัดการเชิงระบบ วิทยาศาสตร์ ฮอร์ ธอร์ น วิทยาการจัดการ การจัดการตาม การจัดการเชิงบริหาร ทฤษฎีแรงจูงใจของ การจัดการเชิงบริหาร Abraham Maslow สถานการณ์ การจัดการระบบ ขบวนการแนวคิด ฯลฯ ราชการ มนุษยสัมพันธ์ 25
- 26. 2. แนวคิดการจัดการเชิงพฤติกรรม (BehavioralApproach) 2.1 กรณีศึกษาที่เมืองฮอร์ ธอร์ น (The Hawthorne Studies) 2.2 ทฤษฎีแรงจูงใจของ Abraham Maslow 2.3 ขบวนการแนวคิดมนุษยสัมพันธ์ (The human relations movement) 26
- 27. 1.1 กรณีศึกษาที่เมืองฮอร์ ธอร์น (The Hawthorne Studies) การศึ ก ษาที่ ฮ อว์ ธ อร์ น เป็ นการศึ ก ษาทดลองทาง พฤติ ก รรมศาสตร์ ข องมนุษ ย์ ใ นการท างาน ผู้ น าในการ ศึ ก ษาวิ จัย ครั ง นี ้ คื อ เอลตัน มาโย (Elton ้ Mayo) ได้ ท าการศึ ก ษาที่ โ รงงานฮอว์ ธ อร์ น ของบริ ษั ท เวสเทิ ร์ น อิเล็กทริกส์ (Western Electric) โดยมีสมมติฐานของการทดลองว่าความสามารถในการผลิตของคนงานมี ความสัมพันธ์ โดยตรงกับสภาพแวดล้ อมทางแสงในที่ทางานโดยแบ่งพนักงาน ออกเป็ น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มทดลอง (Experiment group) และกลุ่มควบคุม (Control group) ซึ่งผลการวิจยพบว่าแสงสว่างลดลง ผลผลิตของพนักงานกลับเพิ่มขึ ้น จึง ั เป็ นที่ มาของการวิจัยในเวลาต่อมา ซึ่งจากงานวิจัยนี สามารถสรุ ป “ปั จจัยเชิ ง ้ พฤติกรรม” ได้ ดงนี ้ ั 27
- 28. 1.1 กรณีศึกษาที่เมืองฮอร์ ธอร์น (The Hawthorne Studies) ข้ อสรุ ป “ปั จจัยเชิงพฤติกรรม” จากการวิจัยของ George Mayo 1. มนุษย์ เป็ นสิ่งมีชีวิตจิตใจ มีความต้ องการ ความปรารถนา มี เปาหมาย ้ 2. พฤติกรรมของมนุษย์ ไม่สามารถจูงใจในรู ปของตัวเงินอย่างเดียว แต่จะขึ ้นอยู่กบค่านิยม ความเชื่อถือ อารมณ์ และความรู้สกที่มีอยู่ใน ั ึ ตัวของแต่ละคนด้ วย 3. ความสามารถในการท างานของคนงานไม่ ไ ด้ ขึ น อยู่กั บ ้ สภาพแวดล้ อมทางกายภาพอย่างเดียวแต่ขึ ้นอยู่กบสภาพแวดล้ อมทาง ั George Mayo สังคมของหน่วยงาน ซึงได้ แก่ รูปแบบสภาวะของผู้นาด้ วย ่ 4. มนุษย์มีธรรมชาติเป็ นมนุษย์สงคม ซึ่งต้ องพึงพอใจและมีความสัมพันธ์ต่อกันและกัน ดังนัน ั ้ อิทธิ พลของกลุ่มจึงมีส่วนสาคัญยิ่งในการกาหนดปทัสถานทางสังคม (Social norms) และ มาตรฐานของงาน 28
- 29. 1.2 ทฤษฎีแรงจูงใจของ AbrahamMaslow Abraham Maslow (อับบราฮัม มาสโลว์) ได้ นาเสนอเรื่ องความต้ องการของมนุษย์ในองค์การเป็ นเรื่ องที่ ผู้บริ หารต้ องเอาใจใส่ เพราะความต้ องการมีผลต่อทัศนคติ และพฤติกรรมในการทางานของพนักงาน สมมุติ ฐ านที่ ใ ช้ อ ธิ บ ายทฤษฏี แ รงจูง ใจของมาสโลว์ Abraham Maslow ประกอบด้ วย 1. มนุษย์มีความต้ องการที่ไม่สิ ้นสุด 2. ความต้ องการในระดับล่างต้ องได้ รับการตอบสนองก่อนจึงจะเริ่ มมีความต้ องการในขันต่อไป ้ 3. ความต้ องการของมนุษย์มีความสลับซับซ้ อน 29
- 30. 1.2 ความต้ องการ5 ขั้นของ Abraham Maslow 30
- 31. 1.2 ความต้ องการ5 ขั้นของ Abraham Maslow Physiological needs คือ ความต้ องการทางกายภาพที่สามารถดารงชีพ อยู่ได้ ได้ แก่ อาหาร นา ที่อยู่อาศัย ้ 31
- 32. 1.2 ความต้ องการ5 ขั้นของ Abraham Maslow Safety คือ ความต้ องการถึงความปลอดภัย ทังจากโรคภัยไข้ เจ็บและความ ้ ปลอดภัยในชีวตและทรัพย์ สน ิ ิ 32
- 33. 1.2 ความต้ องการ5 ขั้นของ Abraham Maslow Love/Social คือ ความต้ องการการเข้ าสังคมและการยอมรั บจากสังคม ภายนอกร่ วมถึงต้ องการความรั ก 33
- 34. 1.2 ความต้ องการ5 ขั้นของ Abraham Maslow Esteem คือ ความต้ องการที่จะได้ รับการยกย่ องเชิดชู อาจจะต้ องการการ เลื่อนตาแหน่ งในองค์ การ หรื อรั บรางวัลจากการทางาน 34
- 35. 1.2 ความต้ องการ5 ขั้นของ Abraham Maslow Self-Actualization คือ ความต้ องการขันสูงสุดของมนุษย์ ซ่ งหมายถึงการ ้ ึ เข้ าใจตัวเอง เข้ าใจโลก เข้ าใจธรรมชาติ หรื อความสาเร็จในสิ่งที่ตนเองต้ องการ จะเป็ น หรื อต้ องการจะทา 35
- 36. 1.3 ขบวนการแนวคิดมนุษยสั มพันธ์(The human relations movement) แนวคิดมนุ ษยสัมพันธ์ (The human relations movement) เป็ นการศึกษาของ Douglas Mc Gregor ซึงศึกษา ่ เกี่ยวกับธรรมชาติของมนุษย์และได้ ชี ้ให้ เห็นถึงการที่ผ้ บริ หาร ู จะควบคุมผู้ใต้ บงคับบัญชาได้ อย่างมีประสิทธิภาพได้ นนต้ อง ั ั้ ทราบถึ ง ลัก ษณะพฤติ ก รรมของคน ความต้ องการ และ แรงจูงใจของคนให้ ถ่องแท้ เสียก่อน Douglas Mc Gregor แมคเกรเกอร์ จึงได้ เสนอกลยุทธ์ ด้านการจัดการที่เรี ยกว่า “ทฤษฎีเอ็กซ์ และทฤษฎีวาย” (Theory X & and Theory Y) ซึงเป็ นทฤษฎีที่จาแนกพฤติกรรมของ ่ มนุษย์ออกเป็ น 2 ประเภท เพื่อที่จะใช้ กลยุทธ์ การจัดการที่เหมาะสมกับลักษณะ ของคนแต่ละประเภท 36
- 37. 1.3 ขบวนการแนวคิดมนุษยสั มพันธ์(The human relations movement) ที่มา : องค์การและการจัดการ (ทรงศักดิ์ พิริยะกฤต) 37
- 38. แนวคิดทางการจัดการในยุคต่ าง ๆ แนวคิดด้ านการจัดการ Contemporary Classical Approaches Behavioral Approaches Quantitative Approaches Approaches (ยุคดังเดิม) ้ (เชิงพฤติกรรม) (เชิงปริมาณ) (เชิงร่ วมสมัย) การจัดการเชิง การศึกษาที่เมือง การบริหารในเชิง การจัดการเชิงระบบ วิทยาศาสตร์ ฮอร์ ธอร์ น วิทยาการจัดการ การจัดการตาม การจัดการเชิงบริหาร ทฤษฎีแรงจูงใจของ Abraham Maslow สถานการณ์ การจัดการระบบ ขบวนการแนวคิด ฯลฯ ราชการ มนุษยสัมพันธ์ 38
- 39. 3. แนวคิดการจัดการเชิงปริมาณ (QuantitativeApproach) 3.1 การบริหารในเชิงวิทยาการจัดการ 39
- 40. 3.1 การบริหารในเชิงวิทยาการจัดการ เทคนิคและเครื่ องมือที่ใช้ ในการบริ หารในเชิงวิทยาการจัดการนิยมนามาใช้ ประกอบด้ วย เทคนิคเชิงปริ มาณ ได้ แก่ โปรแกรมเชิงเส้ นตรง (Linear programming) และไม่ใช่เส้ นตรง (Non – linear programming) การวิเคราะห์เครื อข่าย (Network analysis) ทฤษฎีการเรี ยงลาดับ (Queering theory) การจาลองแบบคอมพิวเตอร์ (Computer simulations) และการวิจยการปฏิบติงาน (OR) เป็ นต้ น ั ั 40
- 41. 3.1 การบริหารในเชิงวิทยาการจัดการ ลักษณะที่สาคัญของการบริหารในเชิงปริมาณหรื อในเชิงวิทยาการจัดการมีดงนี้คือ ั 2.1 เน้ นการตัดสินใจเพื่อใช้ ประโยชน์ทางการบริ หาร เนื่องจาก ในการบริ หารต้ องเผชิญกับทางเลือก หลายทางเลือก ผู้บริ หารจึงจาเป็ นต้ องเลือกเอาทางเลือกใดทางเลือกหนึง่ 2.2 ยึดหลักเศรษฐศาสตร์ เป็ นมาตรฐานในการตัดสินใจ คือ คานึงถึงรายได้ สงสุด ค่าใช้ จ่ายต่าสุด ู อัตราตอบแทนมากที่สด หรื อได้ ประโยชน์มากที่สด ุ ุ 2.3 ในการศึกษาวิเคราะห์จะใช้ สตรหรื อรูปแบบการวิเคราะห์ตามหลักการทางคณิตศาสตร์ หรื อเชิง ู ปริ มาณ ซึงเป็ นรูปแบบที่ย่งยากซับซ้ อน ่ ุ 2.4 ต้ องอาศัยเครื่ องคอมพิวเตอร์ ในการประมวลผลข้ อมูลจานวนมาก ช่วยในการศึกษาวิเคราะห์ ซึ่งบุคคลคนเดียวไม่สามารถวิเคราะห์หรื อจดจาได้ หมด ดังนัน การอาศัยเครื่ องคอมพิวเตอร์ จึงทาให้ ้ การตัดสินใจเร็ วชัดเจน ตรงประเด็น และทันเหตุการณ์ เป็ นผลให้ ลดการสูญเสียเวลาและค่าใช้ จ่าย ก่อให้ เกิดการประหยัด มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงสุดเป็ นอย่างดี 41
- 42. แนวคิดทางการจัดการในยุคต่ าง ๆ แนวคิดด้ านการจัดการ Contemporary Classical Approaches Behavioral Approaches Quantitative Approaches Approaches (ยุคดังเดิม) ้ (เชิงพฤติกรรม) (เชิงปริมาณ) (เชิงร่ วมสมัย) การจัดการเชิง การศึกษาที่เมือง การบริหารในเชิง การจัดการเชิงระบบ วิทยาศาสตร์ ฮอร์ ธอร์ น วิทยาการจัดการ การจัดการตาม การจัดการเชิงบริหาร ทฤษฎีแรงจูงใจของ Abraham Maslow สถานการณ์ การจัดการระบบ ขบวนการแนวคิด ฯลฯ ราชการ มนุษยสัมพันธ์ 42
- 43. 4. แนวคิดการจัดการร่ วมสมัย(Contemporary Approach) 4.1 การจัดการเชิงระบบ (Management System Approach) 4.2 การจัดการตามสถานการณ์ (Contingency Management Approach) 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 43
- 44. 4.1 การจัดการเชิงระบบ (Management System Approach) แนวคิดการจัดการเชิงระบบ หรื อทฤษฎีเชิงระบบ (System theory) เป็ น แนวคิดที่มององค์การเป็ นระบบตามหน้ าที่ที่สมพันธ์ กับสิ่งแวดล้ อม มีปฏิกิริยา ั กับสิ่งแวดล้ อมเพื่อความอยู่รอด ซึ่งเป็ นลักษณะสาคัญ ขององค์การแบบระบบ เปิ ด (Open system) ในขณะที่ระบบปิ ด (Closed system) สาหรับองค์ประกอบของ องค์ ก ารในฐานะที่ เ ป็ นระบบจะประกอบด้ ว ย 4 ส่ ว นที่ เ กี่ ย วข้ องกัน ได้ แ ก่ 1) ปั จจัยนาเข้ า 2) กระบวนการแปรสภาพ 3) ผลผลิต และ 4) การย้ อนกลับ 44
- 45. 4.1 การจัดการเชิงระบบ 45
- 46. 4.2 การจัดการตามสถานการณ์ (ContingencyManagement Approach) เป็ นแนวคิดซึ่งชี ้ให้ ผ้ บริ หารเห็นว่า การเลือกใช้ วิธีการบริ หารจัดการแบบใด ู จึงจะมีประสิทธิ ภาพสูงสุดนันขึนอยู่กับสถานการณ์ ในแต่ละสถานการณ์ การ ้ ้ แก้ ปัญหาทางการจัดการจึงไม่อาจหาวิธีใดที่ดีที่สดเพียงวิธีเดียวได้ แต่ผ้ บริ หาร ุ ู จาเป็ นต้ องศึกษาสภาพแวดล้ อมต่าง ๆ ตลอดจนติดตามการเปลี่ยนแปลงของ สถานการณ์ ตลอดเวลาเพื่อให้ สามารถเลือกใช้ วิธีการบริ หารจัดการที่เหมาะสม กับสถานการณ์ (Optimal Solution) 46
- 47. 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 1. การควบคุมคุณภาพ (Quality Control) 2. การจัดการกลยุทธ์ (Strategy Management) 3. การออกแบบองค์ การและการจัดการด้ านการการบริหาร ทรั พยากรมนุษย์ 47
- 48. 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 1. การควบคุมคุณภาพ (Quality Control) แนวความคิด การจัดการในยุคโลกาภิวัตน์ ด้านคุณภาพด้ วยการสร้ าง คุณค่าของสินค้ าและบริ การ สามารถตอบสนองความต้ องการของลูกค้ าหรื อ ตลาด น าไปสู่ค วามได้ เ ปรี ย บการแข่ ง ขัน และพัฒ นาองค์ ก ารเพื่ อ ให้ มี ก าร เจริ ญเติบโตยังยืน มีแนวทางต่าง ๆ โดยมีแนวทางต่าง ๆ เช่น ISO, TQM, QC, ่ Kaizen (Continuous Improvement), Six sigma, PDCA Model, KPI 48
- 49. 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 2. การจัดการเชิงกลยุทธ์ (Strategy Management) การจัดการเชิงกลยุทธ์ เป็ นเครื่ องมือของนักบริ หารในการบริ หารงาน เพื่อตอบสนอง ต่ อ การเปลี่ ย นแปลงของสภาพแวดล้ อ มที่ เ พิ่ ม ขึ น การบริ ห ารเชิ ง กลยุท ธ์ จ ะเน้ น และให้ ้ ความสาคัญต่อการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ (Strategic decision making) ที่ไม่เหมือนกับการ ตัดสินใจในลักษณะอื่น ๆ เพราะการบริ หารเชิงกลยุทธ์จะเกี่ยวข้ องกับอนาคตในระยะยาวของ องค์การทังหมด ซึงมีลกษณะดังนี ้ คือ ้ ่ ั - เป็ นกระบวนการของการบริ หารองค์การโดยรวม - เป็ นการบริ หารที่เน้ นการสร้ างกลยุทธ์ เพื่อสร้ างความได้ เปรี ยบในการแข่งขันให้ กบองค์การในระยะยาว ั - เป็ นการตัดสินใจที่อาศัยชันเชิง ไม่มีวิธีการที่สาเร็จรูป ้ - ต้ องอาศัยความร่ วมมือ พันธะผูกพัน (Commitment) และทรัพยากรในองค์การ - มีทิศทางที่ชดเจนต่อทางเลือกต่าง ๆ และแสดงให้ ทกคนในองค์การเข้ าใจตรงกัน ั ุ 49
- 50. 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 2. การจัดการเชิงกลยุทธ์ (Strategy Management) แนวทางต่าง ๆ ของการจัดการเชิงกลยุทธ์ -Five Force Model (Michael E. Porter) เครื่ องมือที่ใช้ ในการวิเคราะห์ การแข่ งขันในอุตสาหกรรม 50
- 51. 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 2. การจัดการเชิงกลยุทธ์ (Strategy Management) แนวทางต่าง ๆ ของการจัดการเชิงกลยุทธ์ -Porter’s Generic Strategy (Michael E. Porter) กลยุทธ์ การสร้ างความได้ เปรียบในการแข่ งขัน 51
- 52. 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 2. การจัดการเชิงกลยุทธ์ (Strategy Management) แนวทางต่าง ๆ ของการจัดการเชิงกลยุทธ์ -Value Chain (Michael E. Porter) การวิเคราะห์ ห่วงโซ่ คุณค่ าของกิจการ 52
- 53. 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 2. การจัดการเชิงกลยุทธ์ (Strategy Management) แนวทางต่าง ๆ ของการจัดการเชิงกลยุทธ์ - Balance Score Card : BSC (Kaplan & Norton) เทคนิควิธีในการประเมินประสิทธิภาพขององค์ กร 53
- 54. 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 3. การออกแบบองค์ การและการจัดการด้ านการการบริหาร ทรั พยากรมนุษย์ การจัดการในยุคโลกาภิวตน์ องค์การต้ องเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงมาก ั ขึน ดังนัน การออกแบบองค์ ก ารจะต้ องก าหนดโครงสร้ างขององค์ การและ ้ ้ ระบบงานที่มีความยืดหยุ่น ทีมงานที่มีจานวนไม่มากเพื่อเหมาะสมกับงานที่มี ความเสี่ยง และการเปลี่ยนแปลงกรอบแนวคิดการจัดองค์การและการบริ หาร ทรัพยากรมนุษย์ภายใต้ การเปลี่ยนแปลงที่สาคัญได้ แก่ - Re-engineering (การปรับรื อโครงสร้ างองค์กร) ้ - 7s McKinsey (การวิเคราะห์โครงสร้ างองค์กรด้ วย 7s McKinsey Model) 54
- 55. 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 3. การออกแบบองค์ การและการจัดการด้ านการการบริหาร ทรั พยากรมนุษย์ - Re-engineering : การปรับรื อโครงสร้ างองค์กร (Michael Hammer ้ & James Champy) 55
- 56. 4.3 แนวคิดการจัดการยุคศตวรรษที่ 21 3. การออกแบบองค์ การและการจัดการด้ านการการบริหาร ทรั พยากรมนุษย์ - 7s McKinsey (การวิเคราะห์โครงสร้ างองค์กรด้ วย 7s McKinsey Model) 56
- 57. SUMMARY & QUESTION 57