Λογικομαθηματική μάθηση J. PiagetΕπιμέλεια και Σχεδιασμός ΠαρουσίασηςΣμαράγδα Σ. Παπαδοπούλουsmapapaddedicated to foupouΑκαδ. Έτος 2009 – 2010
Περιεχόμενα Παρουσίασης Στόχος:Η αναγνώριση & η εφαρμογή των αρχών  της Θεωρίας της Γνωστικής Ανάπτυξη του J. Piaget στην εκπαίδευσηκαι η παιδαγωγική αξιοποίηση της κατασκευαστικής θεωρίας του S. PapertJean Piaget & «Γνωστική Στροφή»
Έξι αρχές μάθησης που απορρέουν από τη γενετική επιστημολογία
Piaget & Κονστρουκτιβισμός
Βασικές έννοιες της θεωρίας της νοημοσύνης του J. Piaget
Λειτουργίες αφομοίωσης – συμμόρφωσης – προσαρμογής
Γνωστικά Σχήματα
Στάδια διανοητικής ανάπτυξης
Θεωρία Piaget και Τεχνολογία
Η Κατασκευαστική Θεωρία του S. PapertJean PiagetΟι θεωρητικές θέσεις του αποτελούν μια από τις σημαντικότερες και πιο ολοκληρωμένες επιστημονικές μελέτες, που σηματοδότησαν τη «γνωστική στροφή» στο χώρο της Ψυχολογίας.
Έξι αρχές μάθησης που απορρέουν από τη γενετική επιστημολογία: 123456
Ο Piaget,στρέφοντας τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα από τις εξωτερικές συνθήκες της μάθησης, όπως έκαναν οι συμπεριφοριστές, στο εσωτερικό αναπτυξιακό επίπεδο του ατόμου, έφερε στοπροσκήνιο της εκπαιδευτικής και μαθησιακής διαδικασίας το ίδιο το άτομο που μαθαίνει και αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του.
Ο Piaget δεν στόχευε να προσφέρει κάποιες συγκεκριμένες οδηγίες για τη μαθησιακή διαδικασία στην τάξη. Δεν υπήρξε σχολικός ψυχολόγος ή παιδαγωγός. Ήταν βιολόγος και επιστημολόγος. Φιλοδοξία του υπήρξε να γίνει «ειδικός για την καθολική γνώση» αλλά μέσα από μια επιστημονική αντιμετώπιση των φιλοσοφικών προβλημάτων«Τι μπορούμε να γνωρίσουμε;» ή «Πώς μπορούμε να φθάσουμε στη γνώση ορισμένου θέματος;». Αποτέλεσμα των αναζητήσεών του ήταν οι σκέψεις του για μια άποψη προσανατολισμένη στον Κονστρουκτιβισμό (οικοδομισμό, διαδικασία με την οποία οικοδομείται η γνώση)σύμφωνα με την οποία «η γνώση συγκροτείται από την αλληλεπίδραση τόσο της αισθητηριακής εμπειρίας, όσο και της λογικής».Γνώση
Θεωρίας της νοημοσύνηςΗ θεωρία του Piaget για τη γένεση της νοημοσύνης ήταν η απάντησή του στο «Τι είναι γνώση;» και «Πώς την οικοδομούμε»…Υιοθετεί ένα βιολογικό μοντέλο ερμηνείας της νοητικής δραστηριότητας χρησιμοποιώντας και ανάλογους όρους:«ο ανθρώπινος νους είναι ένα προϊόν της βιολογικής οργάνωσης, προϊόν εξευγενισμένο και ανώτερο βέβαια, όμως πάντοτε προϊόν σαν τα άλλα»και «η νοημοσύνη είναι η κατάσταση ισορροπίας, προς την οποία τείνουν όλες οι διαδοχικές αισθησιοκινητικές και γνωστικές προσαρμογές, καθώς και όλες οι λειτουργικής φύσης ανταλλαγές του οργανισμού με το περιβάλλον του»
Βασικές έννοιες της πιαζετικής θεωρίαςΣτον ορισμό της νοημοσύνης περιέχονται οι βασικές έννοιες της πιαζετικής θεωρίας:Τοάτομο στη συνεχή αλληλεπίδραση με το περιβάλλον πετυχαίνει την ισορροπία, δηλαδή προσαρμόζεται με άνεση και ευελιξία στις νέες καταστάσεις, όταν επιτύχει κάποια μορφή αρμονίας ή έναν αποτελεσματικό τρόπο επικοινωνίας με το περιβάλλον του. Αυτή η ισορροπία δεν πρέπει να γίνει κατανοητή σαν μια κατάσταση ανάπαυσης. Είναι μια κατάσταση συνεχούς δραστηριότητας, όπου ο οργανισμός αντισταθμίζει -ή ακυρώνει- τυχόν αναταράξεις στα συστήματα, που υφίστανται ή προσλαμβάνονται.
Σχηματικήπαράσταση των λειτουργιών τηςαφομοίωσης και της συμμόρφωσηςΑφομοίωσηΕνσωμάτωση των σχέσεων των δεδομένων στις προϋπάρχουσες δομέςΣυμμόρφωση(Αναπροσαρμογή)Τροποποίηση των γνωστικών σχημάτωνΠροσαρμογήΩς εξισορρόπηση της ισορροπίας που διαταράχτηκε σε υψηλότερο επίπεδο
ΑφομοίωσηΗ αφομοίωση επιβάλλει την παρουσίαση κάθε πληροφορίας με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να γίνει αντικείμενο επεξεργασίας από τα ήδη υπάρχοντα σχήματα σκέψης και δράσης, θα πρέπει δηλαδή η εμπειρία του παιδιού, να του επιτρέ­ψει να αναγνωρίσει, να κατατάξει και να συντονίσει το νέο με το ήδη υπάρχον πληροφοριακό υλικό, με τις ήδη υπάρχουσες νοητικές δομές. Θα πρέπει δηλαδή η εμπειρία του ατόμου, να του επιτρέψει να αναγνωρίσει, να κατατάξει και να συντονίσει το νέο με το ήδη υπάρχον πληροφοριακό υλικό, με τις ήδη υπάρχουσες νοητικές δομές. Αν η πληροφορία δεν μπορεί να ενταχθεί σε κάποιο οργανωμένο γνωστικό σύνολο, αν έρχεται σε αντίθεση με τις μέχρι τότε γνώσεις, απορρίπτεται. Αν πάλι παρουσιάζει κάποια ελάχιστα κοινά σημεία που αναγνωρίζονται από την ήδη υπάρχουσα εμπειρία, μπορεί να διαστρεβλωθεί τόσο και με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει αποδεκτή.Συμμόρφωση - ΑναπροσαρμογήΑπό τη στιγμή που η πληροφορία θα ενταχθεί σωστά (χωρίς διαστρεβλώσεις) σε κάποια γνωστική δομή, θα την εμπλουτίσει, το άτομο θα την κάνει ευέλικτη και περισσότερο σύμφωνη με την πραγματικότητα του περιβάλλοντος κόσμου και ταυτόχρονα θα ευαισθητοποιήσει και θα τροποποιήσει τα ανάλογα γνωστικά σχήματα, δηλαδή το άτομο θα εναρμονίσει τη συμπεριφορά του με το περιβάλλον. Η συμμόρφωση ή αναπροσαρμογή συνυπάρχει ταυτόχρονα και είναι αδιάσπαστα συνδεδεμένη σε κάθε κατάσταση μάθησης με την αφομοίωση
Προσαρμογή ως εξισορρόπησηΟι διαδικασίες, της αφομοίωσης και της συμμόρφωσης, είναι συμπληρωματικές και συντελούν κατά τον Piaget στην ανάπτυξη της νοημοσύνης, δηλαδή στην καλύτερη προσαρμογή στις ανάγκες του περιβάλλοντος, αφού γι' αυτόν «η νοημοσύνη είναι εξ ορισμού η προσαρμογή σε νέες συνθήκες». Η προσαρμογή αυτή είναι δυνατή μόνο όταν υπάρχει «μια ισορροπία ανάμεσα στην αφομοίωση και τη συμμόρφωση που τελικά ισοδυναμεί με μια ισορροπία αλληλεπίδρασης ανάμεσα στο υποκείμενο και το αντικείμενο». Όταν διαταραχθεί αυτή η ισορροπία με την είσοδο ενός νέου γνωστικού στοιχείου στην περιοχή της μιας από τις δύο λειτουργίες, ξεκινά μια διαδικασία από τον οργανισμό, που σκοπό έχει την επίτευξη όχι της προηγούμενης, αλλά μιας καινούριας, πιο σταθερής γνωστικής ισορροπίας που θα περιλαμβάνει και τη νέα γνώση. Η διαδικασία αυτή, που ονομάζεται από τον Ρiagetεξισορρόπηση, αποτελεί ένα γενικό όρο και εκφράζει εκείνη τη διαδικασία σύμφωνα με την οποία πραγματοποιείται ηκαλύτερη ισορροπία ενός συστήματος. Η εξισορρόπηση αποτελεί μια διαδικασία αυτορρύθμισης και στοχεύει στην άρση των αντινομιών και την επίτευξη των ρυθμίσεων και αντισταθμίσεων εκείνων που είναι απαραίτητες για να επιτύχει το άτομο τη μεγαλύτερη δυνατή συνεκτικότητα και οργάνωση του γνωστικού υλικού και την καλύτερη δυνατή προσαρμογή
Μάθηση & ΑνάπτυξηΣύμφωναμετον Piaget, ημάθησηδενείναισυνώνυμημετην ανάπτυξη. ΟPiagetτείνεινα εξισώνει τη μάθηση με την απόκτηση των γνώσεων από τις εξωτερικές πηγές. Η μάθηση είναι μια περιορισμένη διαδικασία και περιορίζεται σ' ένα συγκεκριμένο πρόβλημα ή μια συγκεκριμένη δομή και φαίνεται να υπακούει σε κάποιους νόμους, όπως η φυσική ανάπτυξη αυτών των δομών. Δηλαδή η μάθηση υποτάσσεται στην ανάπτυξη της γνώσης και όχι το αντίθετο. Η ουσιώδης και θεμελιώδης ανάπτυξη της γνώσης όμως πραγματώνεται με την εξισορρόπηση, δηλαδή την αναδόμηση και αυτορρύθμιση των καταστάσεων. Επομένως μπορούμε να πούμε ότι «ενώ η μάθηση προκύπτει από ειδικές ανταλλαγές με τον έξω κόσμο, η ανάπτυξη προκύπτει από την εξισορρόπηση».
Γνωστικά σχήματα ή σχήματα δράσηςΗ αλληλεπίδρασητωνενδογενώνπροτύπωνσυμπεριφοράςκαιτου περιβάλλοντος καταλήγει στη δημιουργία κάποιων ιδιαίτερων και εντελώς χαρακτηριστικών για κάθε άτομο μορφών συμπεριφοράς και χειρισμού των αντικειμένων, κάποιων γνωστικών σχημάτων δράσης, που τελικά απαντούν στα ερωτήματα «πώς» και «τι». Πώς δηλαδή θα χειριστεί, θα ερευνήσει, θα γνωρίσει το παιδί κάθε φορά τα αντικείμενα και τι είδους αντικείμενο θα προσπαθήσει να γνωρίσει με το συγκεκριμένο τρόπο. Αυτά τα σχήματα δεν περιορίζονται στο κιναισθητικό επίπεδο, αλλά με την εμφάνιση του συμβολισμού και την ανάπτυξη της νόησης, μεταφέρονται στο πνευματικό επίπεδο και χαρακτηρίζουν τον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων από το παιδί, διατηρώντας πάντα τα τρία χαρακτηριστικά τους, που είναι:Η ικανότητα για αυτοενίσχυση και αυτοδυνάμωση μέσω της εναλλακτικής επανάληψης.
Η ενσωμάτωση και γνωριμία πολλών παρόμοιων αντικειμένων, προβλημάτων, μέσω της γενίκευσης.
Η διαφοροποίηση και διάκριση των αντικειμένων μέσω της διαφορετικής απόκρισης αυτών στο γνωστικό σχήμαΓραφικήπαράστασητου γνωστικού σχήματος ως αποτέλεσμα των διαδικασιών  της αφομοίωσης & της συμμόρφωσηςΑπό το περιβάλλονΠρος το περιβάλλονΑισθητήριο αντιληπτικό σύστημαΚινητικό σύστημαΓνωστικό σχήμαΑφομοίωσηΣυμμόρφωσηΜνήμηΠηγή: Κολιάδης , Ε. (2005): Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτική Πράξη, Τόμος Γ’
Το παιδί αναπτύσσει το γνωστικό σχήμα για ένα σκύλο αφομοιώνοντας πληροφορίες για το σκύλο. Μετά το παιδί βλέπει μια γάτα και κάνοντας χρήση της συμμόρφωσης συγκρίνει την υπάρχουσα γνώση για το σκύλο με το γνωστικό σχήμα της γάτας. Animation created by DauriceGrossniklaus and Bob Rodes (03/2002).http://projects.coe.uga.edu/epltt/index.php?title=Piaget%27s_Stages
Τα στάδια της διανοητικής ανάπτυξηςσύμφωνα με τη θεωρία του Piaget [1/2]
Τα στάδια της διανοητικής ανάπτυξηςσύμφωνα με τη θεωρία του Piaget [2/2]Thanks @Κατερίνα Σούκη
Μελέτη Περίπτωσης:  Η κοινότητα του Reggio EmiliaΤο Reggio Emilia είναι μια πόλη του πλούσιου ιταλικού βορρά και έχει γίνει ιδιαίτερα γνωστή για την ιδιαίτερη στρατηγική και μεθοδολογία που έχει αναπτύξει σε σχέση με ζητήματα προσχολικής αγωγής και για τον τρόπο με τον οποίο καλλιεργούνται και καθοδηγούνται οι νοητικές, συναισθηματικές, κοινωνικές και ηθικές δυνατότητες των παιδιών.
Βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα σχολεία του Reggio Emilia είναι:
η έννοια της δημοκρατικής εκπαίδευσης,
η αντίληψη ότι τα παιδιά βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και αυτά ρυθμίζουν τη μαθησιακή διαδικασία,
το έντονο ενδιαφέρον και η συμμετοχή των γονέων σε μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων αλλά και
το μεγαλόπνοο όραμα ενός ανθρώπου όπως ήταν ο Loris Malaguzzi. (Gandini, 1996).
Το δίκτυο των πηγών έμπνευσης του Malaguzzi συνδέεται με διάφορες σχολές και γενιές και αντικατοπτρίζει τις αποφάσεις και τις επιλογές που λήφθηκαν και υλοποιήθηκαν με τόλμη κατά καιρούς. Κατά κύριο λόγο η λεγόμενη Προσέγγιση Reggio Emilia, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε κονστρουβιστικές και προοδευτικές θεωρίες με ιδιαίτερη επιρροή από το έργο του John Dewey καθώς και των Jean Piaget και Lev Vygotsky.  Regio Children International Center for the Defense and Promotion of the Rights and Potential of All Children“reggioemilia”http://zerosei.comune.re.it/inter/index.htm
Η Κατασκευαστική Θεωρία του S. Papert

Η Λογικομαθηματική Θεωρία του Piaget και η Κατασκευαστική Θεωρία του Papert

  • 1.
    Λογικομαθηματική μάθηση J.PiagetΕπιμέλεια και Σχεδιασμός ΠαρουσίασηςΣμαράγδα Σ. Παπαδοπούλουsmapapaddedicated to foupouΑκαδ. Έτος 2009 – 2010
  • 2.
    Περιεχόμενα Παρουσίασης Στόχος:Ηαναγνώριση & η εφαρμογή των αρχών της Θεωρίας της Γνωστικής Ανάπτυξη του J. Piaget στην εκπαίδευσηκαι η παιδαγωγική αξιοποίηση της κατασκευαστικής θεωρίας του S. PapertJean Piaget & «Γνωστική Στροφή»
  • 3.
    Έξι αρχές μάθησηςπου απορρέουν από τη γενετική επιστημολογία
  • 4.
  • 5.
    Βασικές έννοιες τηςθεωρίας της νοημοσύνης του J. Piaget
  • 6.
    Λειτουργίες αφομοίωσης –συμμόρφωσης – προσαρμογής
  • 7.
  • 8.
  • 9.
    Θεωρία Piaget καιΤεχνολογία
  • 10.
    Η Κατασκευαστική Θεωρίατου S. PapertJean PiagetΟι θεωρητικές θέσεις του αποτελούν μια από τις σημαντικότερες και πιο ολοκληρωμένες επιστημονικές μελέτες, που σηματοδότησαν τη «γνωστική στροφή» στο χώρο της Ψυχολογίας.
  • 12.
    Έξι αρχές μάθησηςπου απορρέουν από τη γενετική επιστημολογία: 123456
  • 13.
    Ο Piaget,στρέφοντας ταερευνητικά του ενδιαφέροντα από τις εξωτερικές συνθήκες της μάθησης, όπως έκαναν οι συμπεριφοριστές, στο εσωτερικό αναπτυξιακό επίπεδο του ατόμου, έφερε στοπροσκήνιο της εκπαιδευτικής και μαθησιακής διαδικασίας το ίδιο το άτομο που μαθαίνει και αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του.
  • 14.
    Ο Piaget δενστόχευε να προσφέρει κάποιες συγκεκριμένες οδηγίες για τη μαθησιακή διαδικασία στην τάξη. Δεν υπήρξε σχολικός ψυχολόγος ή παιδαγωγός. Ήταν βιολόγος και επιστημολόγος. Φιλοδοξία του υπήρξε να γίνει «ειδικός για την καθολική γνώση» αλλά μέσα από μια επιστημονική αντιμετώπιση των φιλοσοφικών προβλημάτων«Τι μπορούμε να γνωρίσουμε;» ή «Πώς μπορούμε να φθάσουμε στη γνώση ορισμένου θέματος;». Αποτέλεσμα των αναζητήσεών του ήταν οι σκέψεις του για μια άποψη προσανατολισμένη στον Κονστρουκτιβισμό (οικοδομισμό, διαδικασία με την οποία οικοδομείται η γνώση)σύμφωνα με την οποία «η γνώση συγκροτείται από την αλληλεπίδραση τόσο της αισθητηριακής εμπειρίας, όσο και της λογικής».Γνώση
  • 15.
    Θεωρίας της νοημοσύνηςΗθεωρία του Piaget για τη γένεση της νοημοσύνης ήταν η απάντησή του στο «Τι είναι γνώση;» και «Πώς την οικοδομούμε»…Υιοθετεί ένα βιολογικό μοντέλο ερμηνείας της νοητικής δραστηριότητας χρησιμοποιώντας και ανάλογους όρους:«ο ανθρώπινος νους είναι ένα προϊόν της βιολογικής οργάνωσης, προϊόν εξευγενισμένο και ανώτερο βέβαια, όμως πάντοτε προϊόν σαν τα άλλα»και «η νοημοσύνη είναι η κατάσταση ισορροπίας, προς την οποία τείνουν όλες οι διαδοχικές αισθησιοκινητικές και γνωστικές προσαρμογές, καθώς και όλες οι λειτουργικής φύσης ανταλλαγές του οργανισμού με το περιβάλλον του»
  • 16.
    Βασικές έννοιες τηςπιαζετικής θεωρίαςΣτον ορισμό της νοημοσύνης περιέχονται οι βασικές έννοιες της πιαζετικής θεωρίας:Τοάτομο στη συνεχή αλληλεπίδραση με το περιβάλλον πετυχαίνει την ισορροπία, δηλαδή προσαρμόζεται με άνεση και ευελιξία στις νέες καταστάσεις, όταν επιτύχει κάποια μορφή αρμονίας ή έναν αποτελεσματικό τρόπο επικοινωνίας με το περιβάλλον του. Αυτή η ισορροπία δεν πρέπει να γίνει κατανοητή σαν μια κατάσταση ανάπαυσης. Είναι μια κατάσταση συνεχούς δραστηριότητας, όπου ο οργανισμός αντισταθμίζει -ή ακυρώνει- τυχόν αναταράξεις στα συστήματα, που υφίστανται ή προσλαμβάνονται.
  • 17.
    Σχηματικήπαράσταση των λειτουργιώντηςαφομοίωσης και της συμμόρφωσηςΑφομοίωσηΕνσωμάτωση των σχέσεων των δεδομένων στις προϋπάρχουσες δομέςΣυμμόρφωση(Αναπροσαρμογή)Τροποποίηση των γνωστικών σχημάτωνΠροσαρμογήΩς εξισορρόπηση της ισορροπίας που διαταράχτηκε σε υψηλότερο επίπεδο
  • 18.
    ΑφομοίωσηΗ αφομοίωση επιβάλλειτην παρουσίαση κάθε πληροφορίας με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να γίνει αντικείμενο επεξεργασίας από τα ήδη υπάρχοντα σχήματα σκέψης και δράσης, θα πρέπει δηλαδή η εμπειρία του παιδιού, να του επιτρέ­ψει να αναγνωρίσει, να κατατάξει και να συντονίσει το νέο με το ήδη υπάρχον πληροφοριακό υλικό, με τις ήδη υπάρχουσες νοητικές δομές. Θα πρέπει δηλαδή η εμπειρία του ατόμου, να του επιτρέψει να αναγνωρίσει, να κατατάξει και να συντονίσει το νέο με το ήδη υπάρχον πληροφοριακό υλικό, με τις ήδη υπάρχουσες νοητικές δομές. Αν η πληροφορία δεν μπορεί να ενταχθεί σε κάποιο οργανωμένο γνωστικό σύνολο, αν έρχεται σε αντίθεση με τις μέχρι τότε γνώσεις, απορρίπτεται. Αν πάλι παρουσιάζει κάποια ελάχιστα κοινά σημεία που αναγνωρίζονται από την ήδη υπάρχουσα εμπειρία, μπορεί να διαστρεβλωθεί τόσο και με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει αποδεκτή.Συμμόρφωση - ΑναπροσαρμογήΑπό τη στιγμή που η πληροφορία θα ενταχθεί σωστά (χωρίς διαστρεβλώσεις) σε κάποια γνωστική δομή, θα την εμπλουτίσει, το άτομο θα την κάνει ευέλικτη και περισσότερο σύμφωνη με την πραγματικότητα του περιβάλλοντος κόσμου και ταυτόχρονα θα ευαισθητοποιήσει και θα τροποποιήσει τα ανάλογα γνωστικά σχήματα, δηλαδή το άτομο θα εναρμονίσει τη συμπεριφορά του με το περιβάλλον. Η συμμόρφωση ή αναπροσαρμογή συνυπάρχει ταυτόχρονα και είναι αδιάσπαστα συνδεδεμένη σε κάθε κατάσταση μάθησης με την αφομοίωση
  • 19.
    Προσαρμογή ως εξισορρόπησηΟιδιαδικασίες, της αφομοίωσης και της συμμόρφωσης, είναι συμπληρωματικές και συντελούν κατά τον Piaget στην ανάπτυξη της νοημοσύνης, δηλαδή στην καλύτερη προσαρμογή στις ανάγκες του περιβάλλοντος, αφού γι' αυτόν «η νοημοσύνη είναι εξ ορισμού η προσαρμογή σε νέες συνθήκες». Η προσαρμογή αυτή είναι δυνατή μόνο όταν υπάρχει «μια ισορροπία ανάμεσα στην αφομοίωση και τη συμμόρφωση που τελικά ισοδυναμεί με μια ισορροπία αλληλεπίδρασης ανάμεσα στο υποκείμενο και το αντικείμενο». Όταν διαταραχθεί αυτή η ισορροπία με την είσοδο ενός νέου γνωστικού στοιχείου στην περιοχή της μιας από τις δύο λειτουργίες, ξεκινά μια διαδικασία από τον οργανισμό, που σκοπό έχει την επίτευξη όχι της προηγούμενης, αλλά μιας καινούριας, πιο σταθερής γνωστικής ισορροπίας που θα περιλαμβάνει και τη νέα γνώση. Η διαδικασία αυτή, που ονομάζεται από τον Ρiagetεξισορρόπηση, αποτελεί ένα γενικό όρο και εκφράζει εκείνη τη διαδικασία σύμφωνα με την οποία πραγματοποιείται ηκαλύτερη ισορροπία ενός συστήματος. Η εξισορρόπηση αποτελεί μια διαδικασία αυτορρύθμισης και στοχεύει στην άρση των αντινομιών και την επίτευξη των ρυθμίσεων και αντισταθμίσεων εκείνων που είναι απαραίτητες για να επιτύχει το άτομο τη μεγαλύτερη δυνατή συνεκτικότητα και οργάνωση του γνωστικού υλικού και την καλύτερη δυνατή προσαρμογή
  • 20.
    Μάθηση & ΑνάπτυξηΣύμφωναμετονPiaget, ημάθησηδενείναισυνώνυμημετην ανάπτυξη. ΟPiagetτείνεινα εξισώνει τη μάθηση με την απόκτηση των γνώσεων από τις εξωτερικές πηγές. Η μάθηση είναι μια περιορισμένη διαδικασία και περιορίζεται σ' ένα συγκεκριμένο πρόβλημα ή μια συγκεκριμένη δομή και φαίνεται να υπακούει σε κάποιους νόμους, όπως η φυσική ανάπτυξη αυτών των δομών. Δηλαδή η μάθηση υποτάσσεται στην ανάπτυξη της γνώσης και όχι το αντίθετο. Η ουσιώδης και θεμελιώδης ανάπτυξη της γνώσης όμως πραγματώνεται με την εξισορρόπηση, δηλαδή την αναδόμηση και αυτορρύθμιση των καταστάσεων. Επομένως μπορούμε να πούμε ότι «ενώ η μάθηση προκύπτει από ειδικές ανταλλαγές με τον έξω κόσμο, η ανάπτυξη προκύπτει από την εξισορρόπηση».
  • 21.
    Γνωστικά σχήματα ήσχήματα δράσηςΗ αλληλεπίδρασητωνενδογενώνπροτύπωνσυμπεριφοράςκαιτου περιβάλλοντος καταλήγει στη δημιουργία κάποιων ιδιαίτερων και εντελώς χαρακτηριστικών για κάθε άτομο μορφών συμπεριφοράς και χειρισμού των αντικειμένων, κάποιων γνωστικών σχημάτων δράσης, που τελικά απαντούν στα ερωτήματα «πώς» και «τι». Πώς δηλαδή θα χειριστεί, θα ερευνήσει, θα γνωρίσει το παιδί κάθε φορά τα αντικείμενα και τι είδους αντικείμενο θα προσπαθήσει να γνωρίσει με το συγκεκριμένο τρόπο. Αυτά τα σχήματα δεν περιορίζονται στο κιναισθητικό επίπεδο, αλλά με την εμφάνιση του συμβολισμού και την ανάπτυξη της νόησης, μεταφέρονται στο πνευματικό επίπεδο και χαρακτηρίζουν τον τρόπο αντιμετώπισης των προβλημάτων από το παιδί, διατηρώντας πάντα τα τρία χαρακτηριστικά τους, που είναι:Η ικανότητα για αυτοενίσχυση και αυτοδυνάμωση μέσω της εναλλακτικής επανάληψης.
  • 22.
    Η ενσωμάτωση καιγνωριμία πολλών παρόμοιων αντικειμένων, προβλημάτων, μέσω της γενίκευσης.
  • 23.
    Η διαφοροποίηση καιδιάκριση των αντικειμένων μέσω της διαφορετικής απόκρισης αυτών στο γνωστικό σχήμαΓραφικήπαράστασητου γνωστικού σχήματος ως αποτέλεσμα των διαδικασιών της αφομοίωσης & της συμμόρφωσηςΑπό το περιβάλλονΠρος το περιβάλλονΑισθητήριο αντιληπτικό σύστημαΚινητικό σύστημαΓνωστικό σχήμαΑφομοίωσηΣυμμόρφωσηΜνήμηΠηγή: Κολιάδης , Ε. (2005): Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτική Πράξη, Τόμος Γ’
  • 24.
    Το παιδί αναπτύσσειτο γνωστικό σχήμα για ένα σκύλο αφομοιώνοντας πληροφορίες για το σκύλο. Μετά το παιδί βλέπει μια γάτα και κάνοντας χρήση της συμμόρφωσης συγκρίνει την υπάρχουσα γνώση για το σκύλο με το γνωστικό σχήμα της γάτας. Animation created by DauriceGrossniklaus and Bob Rodes (03/2002).http://projects.coe.uga.edu/epltt/index.php?title=Piaget%27s_Stages
  • 25.
    Τα στάδια τηςδιανοητικής ανάπτυξηςσύμφωνα με τη θεωρία του Piaget [1/2]
  • 26.
    Τα στάδια τηςδιανοητικής ανάπτυξηςσύμφωνα με τη θεωρία του Piaget [2/2]Thanks @Κατερίνα Σούκη
  • 27.
    Μελέτη Περίπτωσης: Η κοινότητα του Reggio EmiliaΤο Reggio Emilia είναι μια πόλη του πλούσιου ιταλικού βορρά και έχει γίνει ιδιαίτερα γνωστή για την ιδιαίτερη στρατηγική και μεθοδολογία που έχει αναπτύξει σε σχέση με ζητήματα προσχολικής αγωγής και για τον τρόπο με τον οποίο καλλιεργούνται και καθοδηγούνται οι νοητικές, συναισθηματικές, κοινωνικές και ηθικές δυνατότητες των παιδιών.
  • 28.
    Βασικά στοιχεία πουχαρακτηρίζουν τα σχολεία του Reggio Emilia είναι:
  • 29.
    η έννοια τηςδημοκρατικής εκπαίδευσης,
  • 30.
    η αντίληψη ότιτα παιδιά βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και αυτά ρυθμίζουν τη μαθησιακή διαδικασία,
  • 31.
    το έντονο ενδιαφέρονκαι η συμμετοχή των γονέων σε μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων αλλά και
  • 32.
    το μεγαλόπνοο όραμαενός ανθρώπου όπως ήταν ο Loris Malaguzzi. (Gandini, 1996).
  • 33.
    Το δίκτυο τωνπηγών έμπνευσης του Malaguzzi συνδέεται με διάφορες σχολές και γενιές και αντικατοπτρίζει τις αποφάσεις και τις επιλογές που λήφθηκαν και υλοποιήθηκαν με τόλμη κατά καιρούς. Κατά κύριο λόγο η λεγόμενη Προσέγγιση Reggio Emilia, βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε κονστρουβιστικές και προοδευτικές θεωρίες με ιδιαίτερη επιρροή από το έργο του John Dewey καθώς και των Jean Piaget και Lev Vygotsky. Regio Children International Center for the Defense and Promotion of the Rights and Potential of All Children“reggioemilia”http://zerosei.comune.re.it/inter/index.htm
  • 34.
  • 35.
    Η Κατασκευαστική Θεωρίατου S. PapertΜια συγκεκριμένη παιδαγωγική προσέγγιση που βασίζεται στον κονστρουκτιβισμό είναι ηκατασκευαστική θεωρία ή θεωρία του κονστρουκτιονισμού που αναπτύχθηκε από τον Seymour Papertστα μέσα της δεκαετίας του ’60, μετά από μια πενταετή περίπου επίσκεψή του στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης και τη συνεργασία του με τον Piaget. Η προσέγγιση του Piaget για τη μελέτη της μάθησης ενθουσίασε τον Papert, ακριβώς διότι αποτελούσε μια εναλλακτική θεώρηση σε σχέση με αυτή του συμπεριφορισμού, που επικρατούσε στις ΗΠΑ εκείνη την εποχή. Ο Papert συμφώνησε πολύ στενά με τον πυρήνα της θεωρίας του Piaget, που - σε αντίθεση με τον επικρατούντα τότε συμπεριφορισμό - χαρακτηρίζεται από μια ανθρωποκεντρική διάσταση της σκέψης και από μια θεώρηση του ανθρώπου ως αυτορρυθμιζόμενης οντότητας.
  • 36.
    Papert & ΜικρόκοσμοιOPapert (1980) τονίζει ότι η μάθηση είναι μια ενεργητική διαδικασία και η αποτελεσματικότητά της συνδέεται με τον πειραματισμό και την κατασκευή της γνώσης, η οποία έχει νόημα για τον εκπαιδευόμενο, όπως είναι για παράδειγμα οι μικρόκοσμοι (microworlds).Ένας “μικρόκοσμος” (microworld) αποτελείται από ένα σύνολο από αντικείμενα (συγκεκριμένα και αφηρημένα) και σχέσεις, όπως επίσης από στοιχειώδεις λειτουργίες που έχουν τη δυνατότητα να επιδράσουν στα αντικείμενα, να τροποποιήσουν τις σχέσεις τους και να δημιουργήσουν νέα αντικείμενα (Laborde J., Strasser R., 1990).
  • 37.
    Ο «μικρόκοσμος» ωςυπολογιστικό περιβάλλον [1/2]Ένας “μικρόκοσμος”, ως εφαρμογή, είναι ένα ανοικτό υπολογιστικό περιβάλλον. Ο Papert (1984) αναφέρει ότι το περιβάλλον αυτό είναι αυστηρά περιορισμένο, πλήρως ορισμένο αλλά και πλούσιο. Οι μικρόκοσμοι αποτελούν χώρους για εξερεύνηση και είναι σχεδιασμένοι ώστε να είναι πλούσιοι σε ανακαλύψεις, με την έννοια ότι μικρά τμήματα γνώσης έχουν σκορπιστεί μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο τα οποία οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να τα εντοπίσουν. Μέσα στο εκπαιδευτικό περιβάλλον του μικρόκοσμου, που είναι ένα μικρό κομμάτι της πραγματικότητας, οι χρήστες έχουν μεγάλη δυνατότητα επιλογών, εξερεύνησης και διαμόρφωσης του περιβάλλοντος σε αντίθεση με περιβάλλοντα που ουσιαστικά καθοδηγούν από μόνα τους τον κάθε χρήστη
  • 38.
    Ο «μικρόκοσμος» ωςυπολογιστικό περιβάλλον [2/2]To ζητούμενο για τους εμπνευστές μικρόκοσμων είναι η ανάπτυξη υψηλού επιπέδου γνωστικών ικανοτήτων και η μεταφορά των γνωστικών δεξιοτήτων σε νέες καταστάσεις. Οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να εξετάσουν διαφορετικές υποθέσεις και να διερευνήσουν την ύπαρξη εναλλακτικών τρόπων επίλυσης ενός προβλήματος.ZΗΤΟΥΜΕΝΟ
  • 39.
    Η φιλοσοφία τουPapertγια τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίαςΗ φιλοσοφία του Papert για τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίαςπηγάζει από την πρωτόγνωρη, τότε, φιλοσοφία σχεδιασμού και χρήσης μιας γλώσσας προγραμματισμού, που τότε αποτελούσε το βασικό εργαλείο στην εξέλιξη της επιστήμης της τεχνητής νοημοσύνης. Οι χρήστες της γλώσσας LΙSP, υψηλά εξειδικευμένοι πληροφορικοί επιστήμονες, είχαν θέσει ως στόχο να αναπτύξουν προγράμματα που απαιτούσαν σύλληψη και λύση εξαιρετικά δύσκολων γι’ αυτούς προβλημάτων. Χρησιμοποιούσαν τη γλώσσα προγραμματισμού ως εργαλείο σκέψεων, προτάσεων και δημιουργίας αλλεπάλληλων υποπρογραμμάτων τα οποία άλλαζαν και διόρθωναν συνεχώς. Ο προγραμματισμός δηλαδή ήταν αναπόσπαστο εργαλείο σκέψης και δημιουργίας και όχι απλώς ένας κώδικας καταχώρησης έτοιμων αλγορίθμων στην μηχανή. Ο Papert σκέφτηκε ότι η δραστηριότητα αυτών των επιστημόνων ήταν μια γνήσια δραστηριότητα μάθησης. Γιατί να μην υπάρχει μια γλώσσα προγραμματισμού κατάλληλη, ώστε να μπορούν ακόμα και μικρά παιδιά να εμπλακούν σε τέτοιου είδους δραστηριότητα, στο δικό τους επίπεδο σκέψης, φυσικά; Έτσι συνέλαβε την γλώσσα Logo και την ανέπτυξε μαζί με τους συνεργάτες του στο MediaLab (Papert, 1971).
  • 40.
    Λογισμικό συμβολικής έκφρασηςμέσω προγραμματισμού & Γλώσσα προγραμματισμού LogoΤο περιβάλλον της γλώσσας προγραμματισμού Logo είναι βασικό παράδειγμα προγραμματιστικού μικρόκοσμου. Η γλώσσα Logo σχεδιάστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ΄60, για εκπαιδευτικούς κυρίως σκοπούς, στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης (Μ.Ι.Τ.) από ομάδα ερευνητών στην Τεχνητή Νοημοσύνη με επικεφαλής τον Papert. Η Logo θεωρείται σημαντικό μέσο για τη δημιουργία δυναμικών περιβαλλόντων, τα οποία να δίνουν την ευκαιρία εξερεύνησης ιδεών σε διαφορετικά επίπεδα και με διαφορετικούς τρόπους συμβολισμού.
  • 41.
    Tα χαρακτηριστικά τηςγλώσσας προγραμματισμού LogoΜπορεί να χρησιμοποιηθεί σε εφαρμογές εκπαιδευτικού σκοπού σε διάφορα γνωστικά πεδία.
  • 42.
    Είναι γλώσσα φυσική(natural). Ο συμβολικός κώδικας της γλώσσας είναι σε μεγάλο βαθμό συνδεδεμένος με την καθομιλουμένη γλώσσα. Η σύνταξη της γλώσσας είναι στενά συνδεδεμένη με τον τρόπο σύνταξης γνωστών συμβολικών χώρων, όπως τα μαθηματικά.
  • 43.
    Μπορεί να χρησιμοποιηθείκαι από χρήστες που δεν έχουν γνώσεις προγραμματισμού. Οι αρχάριοι μπορούν να αποκτήσουν ένα υπόβαθρο σε έννοιες και τεχνικές δομημένου προγραμματισμού (structured programming) ή διαδικαστικού προγραμματισμού (procedural programming). Το χαρακτηριστικό του δομημένου προγραμματισμού βοηθά τους εκπαιδευόμενους να δομήσουν έννοιες πιο σύνθετες, με τρόπο επαγωγικό, έτσι όπως δομείται η ανθρώπινη νόηση. Το χαρακτηριστικό του διαδικαστικού προγραμματισμού επιτρέπει στους εκπαιδευόμενους να αναλύσουν μια εργασία σε υποεργασίες.
  • 44.
    Η σπονδυλωτή δομήτων προγραμμάτων της γλώσσας Logo επιτρέπει τη συνεργασία ανάμεσα σε ομάδες εκπαιδευόμενων και τον καταμερισμό εργασίας για την εκπόνηση δραστηριοτήτων.
  • 45.
    Δίνει δυνατότητα ανατροφοδότησηςστο χρήστη διότι κάθε εντολή μπορεί να έχει άμεσα αποτελέσματα στην οθόνη. Είναι, δηλαδή, γλώσσα άμεσα αλληλεπιδραστική.
  • 46.
    Έχει ένα δυναμικόγραφικό περιβάλλον για τη μελέτη αναδρομικών μαθηματικών μοντέλων και την προσομοίωση φαινομένων. Η γεωμετρία της χελώνας αποτελεί βιωματικό εργαλείο διερεύνησης και προσέγγισης εννοιών ακόμη και σε μικρές ηλικίες.Τα οφέλη από την ενασχόληση με τη LogoΜε τη χρήση της Logo, ο εκπαιδευόμενος αποκτά τον έλεγχο στη μάθηση. Όταν ο εκπαιδευτής αναθέτει μια εργασία, ο εκπαιδευόμενος πρέπει να σκεφτεί ένα σύνολο από εντολές που θα κάνουν τη χελώνα να σχεδιάσει το σχήμα. Στην προσπάθεια αυτή ο εκπαιδευόμενος δοκιμάζει, εντοπίζει τα λάθη που κάνει και τα διορθώνει για να μπορέσει να συνεχίσει.Ο Papert(1980) αναφέρει ότι η Logo βοηθάει τους εκπαιδευόμενους να αναπτύξουν τη γενική σκέψη τους και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. Επιπρόσθετα τους βοηθάει να κατανοήσουν έννοιες όπως η μεταβλητή και η αναδρομή. Ακόμη και μικρά παιδιά μπορούν να εμπλακούν σε δραστηριότητες συγγραφής κώδικα και μελέτης των αποτελεσμάτων του, στο δικό τους επίπεδο σκέψης, φυσικά. Η Logo μπορεί να κατανοηθεί σύμφωνα με μια στρατηγική αυτοεξερεύνησης, δηλαδή με έναν αυθόρμητο και φυσικό τρόπο ανάλογο με το πώς ένα μικρό παιδί μαθαίνει να μιλάει. Αυτό ο Papert το ονομάζει «μάθηση χωρίς διδασκαλία» ή «μάθηση χωρίς πρόγραμμα σπουδών».
  • 47.
    Το λογισμικό ΧελωνόκοσμοςΕίναιένα γενικότερο περιβάλλον στο οποίο συνδυάζεις διάφορες ψηφίδες για να πετύχεις διάφορα μαθησιακά αποτελέσματα. Μία τέτοια ψηφίδα είναι και η Logo.Στο παράδειγμα οι μαθητές μιας τάξης χωρίζονται σε ομάδες και συνεργάζονται για να φτιάξουν έναν μαίανδρο. Τον μαίανδρο τον σχηματίζει μια χελώνα η οποία αφήνει το ίχνος της καθώς προχωράει υπακούοντας σε εντολές Logo. http://etl.ppp.uoa.gr/_content/Anaptyxiako_ergo/mwd-senaria_Evreias_Xrisis.htm
  • 48.
    Το λογισμικό MicroworldsProΤολογισμικό MicroworldsPro έχει τις παρακάτω δυνατότητες:Με τη βοήθεια της γλώσσας Logo παρέχεται η δυνατότητα δημιουργίας κινουμένων  σχεδίων, προσομοιώσεων, μοντελοποιήσεων, εκπαιδευτικών παιχνιδιών, ασκήσεων και επίλυσης προβλημάτων.
  • 49.
    Μπορεί να χρησιμοποιηθείαπό τα παιδιά για τη δημιουργία εργασιών με διαδραστικό και πολυμεσικό χαρακτήρα, καθώς περιέχει όλα τα απαραίτητα εργαλεία (εικόνες, ήχοι, κινούμενα σχέδια, βίντεο, γεωμετρικά σχήματα, κουμπιά κ.λπ).
  • 50.
    Περιλαμβάνει εργαλεία γιααπλή επεξεργασία κειμένου, επεξεργασίας εικόνας και σύνθεση ήχων.
  • 51.
    Επιτρέπει τη δημοσίευσητων εργασιών σε μορφή html, επομένως και την ανάρτησή τους στο διαδίκτυο (π.χ. στη σχολική ιστοσελίδα)
  • 52.
    Συμβατότητα του περιβάλλοντοςμε τα γνωστά προγράμματα των Windows (όπως ο έλεγχος της ορθογραφίας) και η άμεση συνεργασία μέσω προγραμματισμού του λογιστικού φύλλου ExcelΟθόνη από το περιβάλλον του MicroworldsProhttp://users.sch.gr/glezou/microworldspro/images/image004.jpg
  • 53.
    Βασική ΒιβλιογραφίαΚολιάδης Ε.(2005). Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτική Πράξη, τ. Γ. Γνωστικές Θεωρίες, Αυτοέκδοση, Αθήνα.
  • 54.
    Elliott S, KratochwillT, Littlefield-Cook J, Travers J. (2008). Εκπαιδευτική Ψυχολογία, Αποτελεσματική διδασκαλία – Αποτελεσματική μάθηση, Gutenberg.
  • 55.
    Snowman, J. Biehler,R. (2006). Psychology Applied to Teaching, 11th Edition, Hougton And Mifflin.
  • 56.
    Slavin R., E.(2007). Εκπαιδευτική ψυχολογία. Θεωρία και πράξη. Μεταίχμιο
  • 57.
    Woolfolk, A. (2007).Εκπαιδευτική Ψυχολογία, ΕΛΛΗΝ.
  • 58.
    Lehman J., NewbyT, Russel J., Stepich D. (2009). Εκπαιδευτική τεχνολογία για διδασκαλία και μάθηση, Επίκεντρο.
  • 59.
    Roblyer M.D. (2009).Eκπαιδευτική Τεχνολογία και Διδασκαλία, ΙΩΝ.Ερωτήσεις;;;Επιμέλεια – Σχεδιασμός: smapapad