2. i
L I CAM ðOAN
Tác gi xin cam ñoan ñ tài lu n án “Tái cơ c u t ch c các doanh
nghi p may c a T p ñoàn d t may Vi t Nam” là công trình nghiên c u ñ c
l p c a tác gi dư i s hư ng d n c a PGS.TS Nguy n Ng c Huy n, và
PGS.TS Tr n Vi t Lâm. Công trình nghiên c u ñư c nghiên c u trong quá
trình h c t p và công tác t i trư ng ð i h c Kinh t Qu c dân.
Các tài li u, s li u mà tác gi s d ng có ngu n trích d n h p lí, không
vi ph m quy ñ nh c a pháp lu t.
K t qu nghiên c u c a lu n án chưa ñư c công b trên b t kì n ph m,
công trình nghiên c u nào.
Tác gi xin cam ñoan nh ng ñi u trên là ñúng s th t, n u sai, tác gi
hoàn toàn xin ch u trách nhi m.
Tác gi
NCS. Ngô Th Vi t Nga
Ths. Ngô Th Vi t Nga
3. ii
L I C M ƠN
Lu n án ñư c th c hi n dư i s hư ng d n t n tình c a th y giáo
PGS.TS Nguy n Ng c Huy n, cùng th y giáo PGS.TS Tr n Vi t Lâm. Xin
ñư c trân tr ng c m ơn các th y ñã r t nhi t tình ch b o và hư ng d n NCS
trong su t quá trình h c t p và công tác t i trư ng.
Nghiên c u sinh xin g i l i c m ơn ñ n các th y, cô giáo khoa Qu n tr
Kinh doanh ñã t o ñi u ki n thu n l i nh t ñ NCS hoàn thành t t lu n án ti n
sĩ c a mình.
Nghiên c u sinh xin c m ơn các th y, cô giáo trong h i ñ ng ñã chia s
và ñóng góp nh ng ý ki n r t thi t th c ñ lu n án t ng bư c ñư c hoàn thi n
hơn.
Nghiên c u sinh cũng xin g i l i c m ơn ñ n T p ñoàn D t May Vi t
Nam, ñ n Ban lãnh ñ o T ng công ty C ph n May 10, T ng công ty C ph n
ð c Giang, ñ n các anh, ch trong công ty ñã nhi t tình cung c p thông tin ñ
NCS hoàn thành ñư c b n lu n án này.
Trân tr ng c m ơn.
4. iii
DANH M C CÁC CH VI T T T
AFTA Khu v c M u d ch T do ASEAN (Asian Free Trade Area )
ASEAN Hi p h i các qu c gia ðông Nam Á (Association of Southeast
Asia Nations)
BPR Tái cơ c u quá trình kinh doanh (Business Process Re-
engineering)
BPM Qu n tr quá trình kinh doanh - Business Process Management
CEO Các nhà qu n lý cao c p
CMT Phương th c gia công
CP Chính ph
DN Doanh nghi p
EU Liên minh châu âu (European Union)
HðQT H i ñ ng qu n tr
ISO T ch c tiêu chu n qu c t ( International Organization for
Standardization)
KCN Khu công nghi p
MTKD Môi trư ng kinh doanh
OBM Phương th c thi t k thương hi u riêng (own brand manufacturing)
ODM Phương th c t thi t k riêng (original design manufacturing)
FOB Phương th c xu t kh u tr c ti p
QTKD Qu n tr kinh doanh
TGð T ng giám ñ c
VINATEX T p ñoàn D t May Vi t Nam
VINATAS Hi p h i d t may Vi t Nam
5. iv
DANH M C CÁC B NG
B ng 1.1: Ma tr n l a ch n quá trình c t lõi ..................................................... 44
B ng 1.2: So sánh gi a ñ i m i quá trình và hoàn thi n quá trình..................... 46
B ng 2.1: S lư ng các doanh nghi p d t may giai ño n 2000 -2008................ 71
B ng 2.2: Tình hình XNK d t may c a Vi t Nam giai ño n 2005-2010............ 73
B ng 2.3: Kim ng ch xu t kh u m t s m t hàng may...................................... 74
B ng 2.4: Th trư ng xu t kh u ch y u ........................................................... 77
B ng 2.5: Ch ng lo i và kim ng ch xu t kh u hàng d t may sang EU 6 tháng
ñ u năm 2011 ................................................................................... 79
B ng 2.6: Doanh thu n i ñ a c a các doanh nghi p may năm 2009................... 81
B ng 2.7: B ng cơ c u lao ñ ng c a các doanh nghi p D t, May và doanh
nghi p Vi t Nam............................................................................... 82
B ng 2.8: So sánh mô hình t ch c c a VINATEX trư c và sau khi tái cơ
c u.................................................................................................... 99
B ng 2.9: Giá tr các m t hàng xu t kh u.........................................................114
B ng 2.10: Các xí nghi p thành viên c a công ty...............................................125
B ng 2.11: L trình chuy n ñ i c a T ng công ty C ph n ð c Giang..............131
B ng 3.1: Các ch tiêu ch y u ngành D t May Vi t Nam ...............................142
B ng 3.2: Quy ho ch d t may theo vùng, lãnh th ...........................................145
B ng 3.3: Bi u hi n c a doanh nghi p ñ l a ch n mô hình tái cơ c u ............157
B ng 3.4: Kh năng tr ng tâm vào khách hàng theo các m c ñ ......................161
DANH M C CÁC H P
H p 1-1. M i quan h cơ c u t ch c và chi n lư c kinh doanh...................... 34
H p 1-2: Quá trình c t lõi và quá trình h tr c a Ericsson ............................. 42
6. v
DANH M C CÁC HÌNH
Hình 1.1: Cơ s ñ tái cơ c u doanh nghi p...................................................... 14
Hình 1.2: Các bư c thi t k cơ c u t ch c ...................................................... 19
Hình 1.3: H th ng qu n tr hình sao................................................................ 21
Hình 1.4: H th ng qu n tr ki u tr c tuy n...................................................... 24
Hình 1.5: H th ng qu n tr ki u ch c năng ..................................................... 25
Hình 1.6: H th ng qu n tr ki u tr c tuy n – ch c năng.................................. 26
Hình 1.7: H th ng qu n tr ki u tr c tuy n – tư v n........................................ 27
Hình 1.8: H th ng qu n tr ki u ma tr n.......................................................... 28
Hình 1.9: H th ng qu n tr theo nhóm............................................................. 29
Hình 1.10: H th ng qu n tr theo m ng lư i...................................................... 29
Hình 1.11: Mô hình quá trình kinh doanh........................................................... 39
Hình 1.12: Phân chia quá trình kinh doanh trong doanh nghi p.......................... 41
Hình 1.13: Mô hình cây v quá trình c t lõi và quá trình h tr .......................... 43
Hình 1.14: Sơ ñ ñ i m i quá trình và tái cơ c u quá trình kinh doanh............... 49
Hình 1.15: Quan ñi m truy n th ng c a t ch c................................................. 52
Hình 1.16: Chu i công vi c th c hi n hàng ngang trong t ch c........................ 53
Hình 1.17: Quan ñi m quá trình trong t ch c c a doanh nghi p ....................... 54
Hình 1.18: Kh o sát v c i ti n quá trình kinh doanh trong các doanh nghi p .... 55
Hình 2.1: Mô hình liên k t trong ngành may .................................................... 87
Hình 2.2: Mô hình cơ c u t ch c trư c khi tái cơ c u ..................................... 88
Hình 2.3: Mô hình cơ c u t ch c sau khi tái cơ c u......................................... 94
Hình 2.4: Quá trình ñ t hàng c a các doanh nghi p may .................................109
Hình 2.6: Quá trình th c hi n các ñơn hàng.....................................................121
Hình 2.7: Quy trình th c hi n công vi c t i b ph n k ho ch.........................122
Hình 2.8: Quy trình th c hi n công vi c t i b ph n k thu t ..........................122
Hình 2.9: Quy trình th c hi n công vi c t i b ph n s n xu t..........................123
Hình 2.10: Quy trình công ngh s n xu t s n ph m may ...................................124
7. vi
Hình 3.1: Các giai ño n tái cơ c u doanh nghi p.............................................149
Hình 3.2: Xây d ng l trình tái cơ c u t ch c ................................................158
Hình 3.3: Mô hình hình sao ñ i v i cơ c u t ch c theo khách hàng m c
ñ th p.............................................................................................162
Hình 3.4: Mô hình hình sao ñ i v i cơ c u t ch c theo khách hàng m c
ñ trung bình ...................................................................................163
Hình 3.5: Mô hình hình sao ñ i v i cơ c u t ch c theo khách hàng m c
ñ cao..............................................................................................164
Hình 3.6: Mô hình t ch c tr c ti p – gián ti p ...............................................165
Hình 3.7: Mô hình t ch c tr c ti p/gián ti p (front/back) l y khách hàng
làm tr ng tâm ..................................................................................166
Hình 3.8: Các quy trình c t lõi và h tr trong các doanh nghi p may c a
VINATEX.......................................................................................168
DANH M C CÁC BI U ð
Bi u ñ 2.1: Cơ c u doanh nghi p d t và may giai ño n 2000-2008 ..................... 71
Bi u ñ 2.2: Các doanh nghi p d t may Vi t Nam theo nhóm s n ph m............... 72
Bi u ñ 2.3: Cơ c u lao ñ ng theo gi i tính c a các doanh nghi p May giai
ño n 2000-2008................................................................................ 82
Bi u ñ 2.4: Kim ng ch xu t kh u c a T ng công ty...........................................113
8. vii
M C L C
Trang
L I CAM ðOAN ................................................................................................. i
L I C M ƠN...................................................................................................... ii
DANH M C CÁC B NG.................................................................................. iv
DANH M C CÁC H P..................................................................................... iv
DANH M C CÁC HÌNH.................................................................................... v
DANH M C CÁC BI U ð ............................................................................. vi
M C L C.......................................................................................................... vii
M ð U.............................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1: CƠ S LÝ LU N CHUNG V TÁI CƠ C U T CH C
DOANH NGHI P................................................................................. 11
1.1. Tái cơ c u doanh nghi p....................................................................... 11
1.1.1. Khái ni m ............................................................................................... 11
1.1.2. N i dung c a tái cơ c u doanh nghi p..................................................... 14
1.2. Tái cơ c u t ch c doanh nghi p.......................................................... 16
1.2.1. Cơ c u t ch c c a doanh nghi p............................................................ 16
1.2.2. Tái cơ c u t ch c c a doanh nghi p....................................................... 30
1.2.3. Các cơ s ñ tái cơ c u t ch c c a doanh nghi p................................... 32
1.3. Tái cơ c u quá trình kinh doanh.......................................................... 38
1.3.1. Quá trình kinh doanh và ñ i m i quá trình kinh doanh............................ 38
1.3.2. Tái cơ c u quá trình kinh doanh .............................................................. 48
1.3.3. S c n thi t tái cơ c u quá trình kinh doanh............................................ 50
1.4. Bài h c kinh nghi m t các doanh nghi p........................................... 55
1.4.1. Tái cơ c u các doanh nghi p trên th gi i ............................................... 55
1.4.2. Tái cơ c u các doanh nghi p Vi t Nam................................................... 61
1.4.3. Bài h c kinh nghi m ............................................................................... 63
1.5. K t lu n chương 1................................................................................. 65
9. viii
CHƯƠNG 2: TH C TR NG TÁI CƠ C U T CH C CÁC DOANH
NGHI P MAY C A T P ðOÀN D T MAY VI T NAM ................... 66
2.1. T ng quan các doanh nghi p may c a t p ñoàn D t May Vi t Nam . 66
2.1.1. S phát tri n c a T p ñoàn D t may Vi t Nam ....................................... 66
2.1.2. S phát tri n các doanh nghi p may c a T p ñoàn D t may Vi t Nam........ 70
2.2. Mô hình cơ c u t ch c c a t p ñoàn D t may Vi t Nam................... 88
2.2.1. Mô hình trư c khi tái cơ c u ................................................................... 88
2.2.2. Mô hình sau khi tái cơ c u ...................................................................... 94
2.2.3. Các m i quan h trong mô hình cơ c u t ch c c a T p ñoàn D t may
Vi t Nam ................................................................................................ 99
2.2.4. ðánh giá k t qu ñ t ñư c và nh ng t n t i trong mô hình t ch c c a
T p ñoàn sau khi tái cơ c u................................................................... 106
2.3. Ho t ñ ng tái cơ c u t ch c các doanh nghi p may c a t p ñoàn
d t may Vi t Nam................................................................................ 107
2.3.1. Nghiên c u trư ng h p T ng công ty May 10 - Công ty C ph n ......... 110
2.3.2. Nghiên c u trư ng h p T ng công ty C ph n ð c Giang.................... 126
2.4. ðánh giá th c tr ng tái cơ c u t ch c các doanh nghi p may c a
T p ñoàn D t may Vi t Nam.............................................................. 132
2.4.1. ðánh giá các cơ s ñ tái cơ c u t ch c các doanh nghi p may ........... 133
2.4.2. ðánh giá k t qu ñ t ñư c trong quá trình tái cơ c u các doanh nghi p
may c a VINATEX .............................................................................. 134
2.4.3. ðánh giá nh ng t n t i trong quá trình tái cơ c u các doanh nghi p may
c a VINATEX...................................................................................... 135
2.5. K t lu n chương 2............................................................................... 137
CHƯƠNG 3: ð NH HƯ NG VÀ GI I PHÁP HOÀN THI N QUÁ
TRÌNH TÁI CƠ C U T CH C CÁC DOANH NGHI P MAY C A
T P ðOÀN D T MAY VI T NAM .............................................................. 139
3.1. Xu hư ng phát tri n ngành d t may.................................................. 139
3.2. ð nh hư ng tái cơ c u các doanh nghi p may – T p ñoàn d t may
Vi t Nam.............................................................................................. 140
10. ix
3.2.1. Quan ñi m phát tri n c a ngành............................................................ 140
3.2.2. M c tiêu phát tri n c a ngành ............................................................... 141
3.2.3. ð nh hư ng phát tri n c a các doanh nghi p may – T p ñoàn d t may
Vi t Nam .............................................................................................. 142
3.2.4. ð nh hư ng tái cơ c u các t p ñoàn kinh t Vi t Nam........................ 146
3.3. Các gi i pháp ñi u ki n nh m tái cơ c u các doanh nghi p may c a
T p ñoàn D t may Vi t Nam.............................................................. 147
3.3.1. Xây d ng ñ nh hư ng và l trình tái cơ c u các doanh nghi p may c a
VINATEX ............................................................................................ 147
3.3.2. Thay ñ i tư duy qu n tr và th ng nh t các quan ñi m trong quá trình tái
cơ c u ................................................................................................... 150
3.3.3. B trí, s p x p nhân s h p lý khi tái cơ c u ......................................... 154
3.4. Các gi i pháp tri n khai tái cơ c u t ch c các doanh nghi p may
c a VINATEX..................................................................................... 155
3.4.1. Áp d ng hình th c tái cơ c u h p lý cho các doanh nghi p may c a T p
ñoàn D t may Vi t Nam........................................................................ 155
3.4.2. Xây d ng l trình chi n lư c h p lý trong quá trình tái cơ c u t ch c
doanh nghi p may c a VINATEX ........................................................ 157
3.4.3. S d ng mô hình hình sao ñ hình thành cơ s thi t k cơ c u t ch c
c a doanh nghi p may........................................................................... 160
3.4.4. Thi t k quá trình kinh doanh trong các doanh nghi p may................... 167
3.5. K t lu n chương 3............................................................................... 170
K T LU N...................................................................................................... 171
PH L C ......................................................................................................... 173
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH C A TÁC GI CÓ LIÊN QUAN ð N
LU N ÁN ........................................................................................................ 182
TÀI LI U THAM KH O ................................................................................ 185
11. 1
M ð U
1. Tính c p thi t c a ñ tài lu n án
H i nh p kinh t qu c t s là m t trong nh ng ñi u ki n thu n l i cho
Vi t Nam có ñ ng l c ñ phát tri n nhanh hơn, và ñưa Vi t Nam thoát ra kh i
nh ng nư c có thu nh p th p trong th i gian t i. H i nh p kinh t qu c t
cũng s t o ra nhi u thách th c ñ i v i các doanh nghi p Vi t Nam. Chuy n
sang n n kinh t th trư ng, các doanh nghi p Vi t Nam ñã có nh ng giai
ño n thay ñ i ñ b t k p nhu c u phát tri n c a xã h i. Hơn hai mươi năm c a
quá trình ñ i m i, các doanh nghi p ñã n l c thay ñ i và ñã ñ t ñư c nh ng
k t qu nh t ñ nh.
Ngành công nghi p may Vi t Nam là m t trong nh ng ngành có ñóng
góp r t quan tr ng cho n n kinh t . Hi n nay, yêu c u h i nh p kinh t th
gi i ñã ñ t các doanh nghi p may trong b i c nh ph i t ch c l i. Vì th , nhu
c u tái cơ c u ñã tr thành c p bách ñ i v i nh ng doanh nghi p mu n kinh
doanh toàn c u. S c n thi t ph i tái cơ c u xu t phát t nh ng s thay ñ i
trong b n thân doanh nghi p cũng như xu t phát t s thay ñ i c a môi
trư ng kinh doanh.
Th nh t, s thay ñ i trong ñ nh hư ng chi n lư c. Môi trư ng kinh
doanh thay ñ i, xu t hi n nhi u nhân t m i nh hư ng ñ n ho t ñ ng kinh
doanh c a các doanh nghi p d t may. Quy mô doanh nghi p may l n lên
nhanh chóng, lao ñ ng và v n ch s h u ñã tăng nhanh do nhu c u c a th
trư ng ngày các m r ng. S thay ñ i v quy mô ñòi h i các doanh nghi p
may ph i ñi u ch nh, thay ñ i b máy ho t ñ ng s n xu t kinh doanh cho phù
h p v i hi n t i.
Xu hư ng th trư ng m r ng, nhu c u thay ñ i, là y u t tác ñ ng ñ n
chi n lư c kinh doanh c a các doanh nghi p. ð thích ng v i ñi u ki n kinh
12. 2
doanh m i, các doanh nghi p may ñã t ng bư c xây d ng chi n lư c kinh
doanh cho mình, ñ nh hư ng phát tri n theo xu hư ng d báo môi trư ng toàn
c u. ði u này làm cho các doanh nghi p may ph i thay ñ i b máy t ch c
cho phù h p, bơ s trì tr c a b máy cơ c u t ch c s nh hư ng ñ n quá
trình th c hi n chi n lư c kinh doanh trong doanh nghi p.
Th hai, xu t hi n nh ng h n ch , b t h p lí c a cơ c u t ch c cũ
trong môi trư ng hi n t i, bu c các doanh nghi p ph i có nh ng thay ñ i. S
thay ñ i v ph m vi ho t ñ ng, s ña d ng c a lĩnh v c kinh doanh. Ph m vi
ho t ñ ng ngày càng r ng hơn, không ch gi i h n trong m t ñ a bàn t nh,
thành ph , hay m t qu c gia, mà nó ñã m r ng trên th trư ng các nư c trên
th gi i. Ho t ñ ng xu t nh p kh u, ñ u tư s n xu t, m r ng th trư ng ra
nư c ngoài là xu th phát tri n m nh ñ i v i các doanh nghi p may hi n nay.
Ph m vi ho t ñ ng m r ng là m t nhu c u t t y u c a h i nh p qu c t , vì
v y b máy t ch c s n xu t c a doanh nghi p không còn phù h p theo ki u
c ng nh c, mà ph i mang tính linh ho t t o ra m ng lư i ho t ñ ng trên toàn
c u. S thay ñ i trong vi c t p trung ñ u tư cho các ho t ñ ng t o giá tr gia
tăng. VINATEX chú tr ng hơn t i vi c xây d ng văn hóa doanh nghi p, xây
d ng và phát tri n thương hi u cũng như vi c t o d ng uy tín trong kinh
doanh. ðây là v n ñ mà doanh nghi p ít quan tâm ñ n trong th i kỳ trư c,
khi mà n n kinh t còn s bao c p c a Nhà nư c.
Nh ng thay ñ i trên là m t t t y u khách quan, mang tính quy lu t
trong quá trình phát tri n c a các doanh nghi p. S thay ñ i này t o ra s
không tương thích gi a cơ ch qu n lý c a doanh nghi p v i quy mô, ph m vi
và nh ng yêu c u m i. Khi quy mô doanh nghi p l n lên, ph m vi ho t ñ ng
r ng hơn, n u c ti p t c duy trì phương th c qu n lý theo ki u không linh
ho t thì ch c ch n s xu t hi n s b t h p lý trong toàn b h th ng qu n lý
c a doanh nghi p.
13. 3
B i v y, ho t ñ ng tái cơ c u, t ch c l i doanh nghi p là m t ñòi h i
khách quan ñ i v i t t c các doanh nghi p trong giai ño n hi n nay. Các
doanh nghi p may hi n nay ti n hành tái cơ c u doanh nghi p t hai áp l c
bên trong và bên ngoài nh m m c ñích v a “ch a b nh” v a “phòng b nh”.
Tái cơ c u xu t phát t các áp l c bên ngoài ñ thích nghi v i môi trư ng
kinh doanh, còn tái cơ c u xu t phát t các áp l c bên trong ñ phù h p v i
quy mô tăng trư ng, phát tri n c a doanh nghi p.
Tái cơ c u t ch c doanh nghi p có vai trò quan tr ng trong vi c
nâng cao hi u qu ho t ñ ng và kh năng c nh tranh c a các doanh nghi p.
Quá trình tái cơ c u s th i vào doanh nghi p m t lu ng gió m i, m t
phong cách m i v i s thay ñ i m t cách toàn di n. S ñ i m i này t o cho
doanh nghi p có kh năng ñ th c hi n nh ng công vi c c a mình m t
cách hi u qu và b n v ng, t ñó t o l i th c nh tranh b n v ng, nâng cao
v th trên trư ng qu c t .
Xu t phát t m c ñích ñ y m nh và hoàn thi n ho t ñ ng tái cơ c u các
doanh nghi p may ñ h i nh p, tác gi ñã ch n ñ tài: “Tái cơ c u t ch c
các doanh nghi p may c a t p ñoàn d t may Vi t Nam” làm lu n án ti n s .
2. M c ñích nghiên c u c a lu n án
- H th ng hoá nh ng v n ñ lý lu n v tái cơ c u doanh nghi p, tái cơ
c u t ch c trên cơ s qu n tr theo quá trình, nghiên c u các quan ñi m v tái
cơ c u doanh nghi p hi n nay trên th gi i và Vi t Nam.
- Phân tích th c tr ng mô hình cơ c u t ch c c a t p ñoàn D t may Vi t
Nam trư c và sau khi tái cơ c u; phân tích ho t ñ ng tái cơ c u t ch c c a
hai doanh nghi p may c a T p ñoàn d t may Vi t Nam là T ng công ty c
ph n May 10 và T ng công ty C ph n May ð c Giang; ñánh giá nh ng m t
ñ t ñư c và t n t i sau quá trình tái cơ c u c a các doanh nghi p này, cũng
như c a VINATEX.
14. 4
- ðưa ra các ñ nh hư ng, gi i pháp và các ki n ngh thúc ñ y quá trình
tái cơ c u doanh nghi p may c a t p ñoàn d t may Vi t Nam trong giai ño n
2010–2020.
3. T ng quan nghiên c u
Tái cơ c u t ch c c a doanh nghi p hi n nay là m t trong nh ng v n ñ
ñư c nhi u doanh nghi p quan tâm b i ý nghĩa th c ti n c a nó. Tái cơ c u t
ch c giúp doanh nghi p hình thành cơ c u t ch c m i v i phong cách qu n
lý m i ñ thi t l p m t di n m o m i trong n n kinh t toàn c u.
3.1. Nghiên c u trên th gi i
Xu hư ng nghiên c u trên th gi i t p trung vào cách th c và phương
pháp ñ ti n hành tái c u trúc t ch c c a doanh nghi p có hi u qu và t ñó
ti n t i tái l p doanh nghi p. Theo Paul H. Allen trong cu n Tái l p ngân
hàng, tái cơ c u doanh nghi p có th nhìn nh n như m t bi u hi n c a tái l p
doanh nghi p nhưng chưa ñ ñ hình thành m t cu c cách m ng như tái l p.
Hai nhà kinh t M n i ti ng M. Hammer và J. Champy cho r ng “Tái l p là
s suy nghĩ l i m t cách căn b n, và thi t k l i t n g c quy trình ho t ñ ng
kinh doanh, ñ ñ t ñư c s c i thi n vư t b c ñ i v i các ch tiêu c t y u và
có tính nh t th i như giá c , ch t lư ng, s ph c v và nhanh chóng”[11, trang
55, dòng 6-9]. Có th nói M là nư c khơi ngu n ý tư ng này.
Tái cơ c u doanh nghi p nói chung và tái cơ c u t ch c g n v i m t
khái ni m, ñó là tái cơ c u quá trình kinh doanh. Tái cơ c u quá trình kinh
doanh (Business process reengineering) ñ ng nghĩa v i vi c x i tung quan
ni m kinh doanh truy n th ng, th i nh ng lu ng gió m i v nguyên t c qu n
lý, cung ng, d ch v [20]. Trư c ñây, các công ty v n thành l p và xây d ng
d a trên phát minh tuy t v i c a Adam Smith v phân chia công vi c thành
các công ño n ñơn gi n và cơ b n nh t. Nhưng xu th ngày nay, các công ty
15. 5
l i ñư c thành l p và xây d ng trên tư tư ng th ng nh t nh ng công ño n ñó
vào m t quy trình kinh doanh li n m ch. Tác gi Michael Hammer và James
Champy c a cu n “Tái l p công ty” ñã ñ c p ñ n ho t ñ ng tái l p công ty
ñưa ra m t quan ñi m v thi t k l i quá trình. Có nghĩa là khi thay ñ i quá
trình qu n tr truy n th ng b ng cách ti p c n qu n tr theo quá trình, thay ñ i
quá trình kinh doanh thì m t cơ c u t ch c m i ra ñ i. Cơ c u t ch c doanh
nghi p không ph i là cái gì b t bi n. Ngư c l i, nó là m t hi n tư ng ph c
t p. Jay W.Lorsch là giáo sư v khoa h c quan h nhân qu n, là ti n sĩ v
qu n lý công thương nghi p c a Trư ng ð i h c Harvard, m t nhân v t n i
ti ng c a lý lu n qu n lý hi n ñ i thu c trư ng phái lý lu n quy n bi n. C ng
hi n c a ông t p trung trong lĩnh v c nghiên c u và thi t k cơ c u t ch c
doanh nghi p. Ông ñã vi t hơn 10 cu n sách chuyên ñ và r t nhi u lu n văn,
trong ñó n i ti ng nh t là cu n “Thi t k cơ c u t ch c” ông vi t cùng ñ ng
s (1970) và cu n “T ch c và hoàn c nh (1976). Ông ñ c p ñ n lý lu n
qu n lý c ñi n và hi n ñ i v cơ c u t ch c. Theo quan ñi m hi n ñ i, h
cho r ng cơ c u t ch c c a doanh nghi p là v n ñ quan tr ng có liên quan
ñ n thành công c a doanh nghi p. H ñã trình bày nh ng y u t ch y u c u
thành cơ c u t ch c c a nh ng doanh nghi p thành công, nhưng l i chưa ñ
ra ñư c m t ñư ng l i h u hi u, hoàn ch nh ñ gi i quy t v n ñ cơ c u t
ch c doanh nghi p m t cách có h th ng.
Như v y, có th th y r ng tái cơ c u t ch c c a doanh nghi p không ch
g n v i vi c thi t k l i t ch c, ñưa ra m t cơ c u t ch c m i mà còn ph i
g n v i y u t qu n lý các b ph n trong n i b doanh nghi p. Tái cơ c u t
ch c là m t bư c ñ ti n t i tái l p doanh nghi p. Nhi u doanh nghi p ñã áp
d ng v i nhi u cách th c khác nhau ñ thay ñ i cho phù h p v i hoàn c nh
m i. Tuy nhiên k t qu cho th y nhi u doanh nghi p thành công và cũng
nhi u doanh nghi p th t b i. S th t b i cho th y các doanh nghi p m i ch
16. 6
nhìn nh n tái cơ c u t ch c như ki u thay ñ i nh , mang tính ch t ñi u ch nh
cơ c u t ch c ch không ph i m t s ñ i m i mang tư duy m i trong ho t
ñ ng qu n lý.
3.2. Nghiên c u Vi t Nam
Vi t Nam, vi c tái cơ c u doanh nghi p ñã ñư c bàn ñ n v i nh ng ñ
án ñư c Chính ph phê duy t. T năm 2001, Chính ph ñã cho phép Ban ch
ñ o ñ i m i và phát tri n doanh nghi p ti p nh n d án “Thí ñi m tái cơ c u 3
t ng công ty: D t may, Cà phê và Thu s n” do B Phát tri n và h p tác qu c
t Vương qu c Anh (DFID) tài tr thông qua Ngân hàng th gi i (WB) qu n
lý. ðây là m t d án v i qui mô l n, ña d ng và cũng khá ph c t p. Theo ông
Ph m Vi t Muôn, Phó trư ng ban Ban ch ñ o ñ i m i và phát tri n doanh
nghi p, d án bao g m các ph n chính sau: th c hi n m t ti u d án tái cơ
c u nh m m r ng chi n lư c kinh doanh t ng th c a t ng công ty, t i ưu
hoá cơ c u qu n tr công ty, nâng cao tính minh b ch và trách nhi m qu n lý,
h p lý hoá cơ c u t ch c; h tr cho chu n b c ph n hoá, ña d ng hoá hình
th c s h u bao g m c bán, giao doanh nghi p và gi i th nh m th c hi n
vi c chuy n quy n s h u v i s tham gia c a các nhà ñ u tư trong nư c và
nư c ngoài; tái cơ c u các doanh nghi p nhà nư c ñang t p trung x lý các
v n ñ v n , tài s n t n ñ ng, lao ñ ng dôi dư; h tr k thu t phát tri n cho
các doanh nghi p nhà nư c nh m nâng cao năng su t, hi u qu s n xu t; ñào
t o cán b v k năng qu n lý, các thông l qu n lý t t nh t cũng như v l p
k ho ch doanh nghi p, chi n lư c kinh doanh và v n ñ c ph n hoá; ñánh
giá và ñ xu t v vi c chuy n giao các nghĩa v và d ch v xã h i hi n do các
doanh nghi p nhà nư c cung c p cho các th c th khác; h tr phát tri n và
ñào t o ngu n nhân l c cũng như các v n ñ liên quan ñ n b o v môi trư ng.
Các t ng công ty, các doanh nghi p Vi t Nam ñã ti n hành nh ng thay
ñ i nh , nh ng ñi u ch nh nh m thay ñ i cách th c ho t ñ ng c a doanh
17. 7
nghi p mình. M t trong nh ng ho t ñ ng ñó là tái cơ c u t ch c doanh
nghi p, tái cơ c u v n, tái cơ c u ngu n tài chính,... Tuy nhiên, khi ti n hành
tái cơ c u t ch c, v n ñ ñ t ra ñ i v i các doanh nghi p Vi t Nam m i ch
ñư c quan tâm vi c xây d ng b máy t ch c m i, nhưng ñ i m i cách
th c qu n lý và ñi u hành thì chưa ñư c quan tâm ñúng m c. ðánh giá c th
hơn là m i ch nhìn nh n tái cơ c u t ch c khía c nh thay ñ i b máy ch
chưa quan tâm ñ n khía c nh cách th c qu n lý. Vì v y, v n ñ tái cơ c u t
ch c c n ñư c nghiên c u và ng d ng m t cách tri t ñ hơn, c th hơn v
mô hình, cách th c ti p c n và s ñ i m i toàn di n trong qu n lý và ñi u
hành doanh nghi p.
M t th c tr ng hi n nay Vi t Nam khi ti n hành tái cơ c u doanh
nghi p nói chung và tái cơ c u t ch c nói riêng là v n ñ rào c n t phía lao
ñ ng. Tái cơ c u t ch c g n v i thay ñ i phương th c qu n tr m i, ñi u ñó
ñòi h i nh ng con ngư i có trình ñ và tư duy theo cách ti p c n m i, ñ ng
th i kéo theo s thay ñ i v trí hi n t i c a nh ng lao ñ ng ñang làm vi c.
4. ð i tư ng và ph m vi nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u c a lu n án là cơ c u t ch c qu n tr c a T p
ñoàn d t may Vi t Nam, ñ ng th i nghiên c u ñ i di n quá trình tái cơ c u và
cơ c u t ch c b máy qu n tr c a T ng công ty c ph n May 10 và T ng
công ty C ph n May ð c Giang. Vi c l a ch n hai t ng công ty ñó v i tính
ch t ñ i di n cho các doanh nghi p may c a T p ñoàn, m t công ty tái cơ c u
t ch c trên cơ s ñã manh nha hình thành các quá trình kinh doanh, còn m t
công ty tái cơ c u t ch c trong khuôn kh xây d ng chi n lư c và l trình
th c hi n r t bài b n.
Trong ph m vi nghiên c u c a lu n án, tác gi s nghiên c u ho t ñ ng
tái cơ c u c a các doanh nghi p xu t phát t s thay ñ i các y u t c a môi
trư ng kinh doanh. Khi môi trư ng kinh doanh thay ñ i tác ñ ng ñ n chi n
18. 8
lư c kinh doanh c a doanh nghi p, t ñó doanh nghi p ph i tái cơ c u t ch c
b t ñ u t vi c thi t k l i các quá trình kinh doanh.
Bên c nh ñó, trong ph m vi lu n án, tác gi mong mu n làm rõ ho t
ñ ng tái cơ c u c a doanh nghi p t góc ñ ñ nh ch và xem xét trong m i
quan h v i th ch và thi t ch .
5. Phương pháp nghiên c u
- Ngu n s li u ch y u:
- S li u th c p qua các kênh như T p ñoàn VINATEX, Hi p
h i D t may, T ng c c Th ng kê,…
- S li u sơ c p qua kênh ph ng v n tr c ti p cán b T p ñoàn
VINATEX, T ng công ty CP May 10, và T ng công ty CP ð c Giang
- Phương pháp nghiên c u: lu n án s d ng các phương pháp c th
như phân tích, t ng h p, so sánh, mô ph ng và nghiên c u tình hu ng ñ
phân tích quá trình tái cơ c u doanh nghi p may. Phương pháp phân tích ñư c
v n d ng qua vi c phân tích mô hình cơ c u t ch c và các quá trình kinh
doanh trong doanh nghi p; phương pháp so sánh ñư c s d ng ñ so sánh mô
hình cơ c u t ch c trư c và sau khi tái cơ c u, ñ ng th i s d ng mô hình ñ
Thay ñ i chi n lư c kinh doanh
MTKD thay ñ i
Hình thành các quá trình kinh doanh
m i trong doanh nghi p
Thay ñ i các b ph n cơ c u t ch c
trên cơ s các quá trình kinh doanh
19. 9
mô ph ng quá trình tái cơ c u và các quá trình kinh doanh. Phương pháp
nghiên c u ñ nh tính là phương pháp chính ñư c s d ng trong lu n án.
6. Nh ng ñóng góp khoa h c m i c a lu n án
Nh ng ñóng góp m i v m t h c thu t, lý lu n
Trong b i c nh nghiên c u v tái cơ c u doanh nghi p Vi t Nam còn
chưa phát tri n như hi n nay, các thu t ng và n i hàm c a khái ni m tái cơ
c u doanh nghi p, tái cơ c u t ch c doanh nghi p v n còn chưa th ng nh t.
Trên cơ s phân tích các quan ñi m khác nhau ñó, lu n án ñưa ra quan ñi m
riêng ti p c n tái cơ c u t ch c doanh nghi p trên cơ s hình thành các quá
trình kinh doanh. Khi thi t k cơ c u t ch c theo các quá trình kinh doanh,
doanh nghi p có th ñáp ng và th a mãn t t nh t nhu c u c a khách hàng b i
m i quá trình kinh doanh là hư ng t i m t ñ i tư ng khách hàng. ðây cũng là
cơ s ñ doanh nghi p chuy n t mô hình qu n tr truy n th ng sang mô hình
qu n tr theo quá trình ñ ñi u hành doanh nghi p có hi u qu nh t.
Trên th gi i, mô hình hình sao thư ng ñư c s d ng ñ thi t k cơ c u t
ch c và gi i quy t các mâu thu n trong mô hình cơ c u t ch c c a doanh
nghi p. Tuy nhiên, ít có doanh nghi p nào Vi t Nam v n d ng năm y u t
trong mô hình hình sao ñ thi t k cơ c u t ch c. B ng vi c s d ng mô hình
này như m t công c ñ tái cơ c u t ch c các doanh nghi p, lu n án ñã góp
ph n thay ñ i cơ c u t ch c c a doanh nghi p v b n ch t m t cách tri t ñ ,
không ph i như ki u “bình m i rư u cũ” như trư c ñây. ð c bi t là v n d ng
mô hình hình sao, lu n án thi t k ñư c mô hình cơ c u t ch c l y khách hàng
làm tr ng tâm theo các m c ñ cao, th p, trung bình, ñây là quan ñi m cơ b n
ñ hình thành các quá trình kinh doanh.
Nh ng phát hi n, ñ xu t m i rút ra ñư c t k t qu nghiên c u c a
lu n án
20. 10
Qua nghiên c u th c t , lu n án ñ xu t: (1) C n có nh ng gi i pháp
ñi u ki n ñ ti n hành tái cơ c u t ch c c a các doanh nghi p, trong ñó nh n
m nh vi c thay ñ i quan ñi m v qu n tr khi tái cơ c u t ch c, c th là
chuy n t qu n tr truy n th ng (d a trên quan ñi m chuyên môn hóa qu n
tr ) sang qu n tr hi n ñ i (d a trên cơ s các quá trình kinh doanh); (2) C n
có nh ng gi i pháp tri n khai có hi u qu thông qua vi c ñưa ra l trình tái cơ
c u c th cho các doanh nghi p may (bao g m các bư c: xác ñ nh m c tiêu,
yêu c u, n i dung, cách th c, l trình chuy n ñ i theo các giai ño n và tri n
khai áp d ng), và xây d ng mô hình cơ c u t ch c m i trong doanh nghi p
(tr c ti p ho c gián ti p l y khách hàng làm tr ng tâm ñ áp d ng cho các
doanh nghi p may trên cơ s phân tích năm y u t c a hình sao). Qua ñó lu n
án cũng thi t k quá trình kinh doanh m i cho các doanh nghi p may
VINATEX trong ñi u ki n th c t hi n nay.
7. B c c lu n án
Ngoài ph n m ñ u, k t lu n và ph l c, lu n án g m 3 chương:
Chương 1. Cơ s lý lu n chung v tái cơ c u t ch c doanh nghi p
Chương 2. Th c tr ng tái cơ c u t ch c các doanh nghi p may c a T p ñoàn
D t may Vi t Nam
Chương 3. ð nh hư ng và gi i pháp hoàn thi n quá trình tái cơ c u t ch c
các doanh nghi p may c a T p ñoàn D t may Vi t Nam
21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 52754
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562