SlideShare a Scribd company logo
Лекц- 9
1. Ашиг
2. Тооцооны ашиг ба эдийн засгийн ашиг
3. Нэг төрлийн орцоор нэг төрлийн бүтээгдэхүүн
үйлдвэрлэх нөхцөлд хамгийн их ашиг олох
үндсэн тэнцвэр
 Ашгийг нийт орлого ба нийт зардлын зөрүүгээр
тодорхойлдог.
 π – ашиг profit
 TR – нийт орлого Total Revenue
 TC – нийт зардал Total Cost
TCTR
TR,TC
π
Q
Q
TR
π
π max
QA
TC
Q* QБ
FC
FC
A
Б
π max
 {0;QA} – энэ завсарт пүүсийн нийт зардал нь нийт
орлогоос их байгаа учир пүүс алдагдалтай байна.
 {QA} – Break even point буюу хугарлын цэг гэх ба энэ
үед нийт орлого, нийт зардал тэнцүү байна.
 {QA;QБ} – энэ завсарт нийт орлого нь нийт зардлаас
их байгаа учир пүүс ашигтай ажиллана.
 {QБ;∞} – энэ завсарт пүүсийн нийт зардал нь нийт
орлогоос их байгаа учир пүүс алдагдалтай байна.
 {QБ} – Shut down point буюу хаалтын цэг гэнэ. Энэ үед
орлого, зардал хоёр тэнцүү байна.
 Q* - энэ үед нийт орлого, нийт зардлын зөрүү буюу
пүүсийн ашиг хамгийн их байна.
 Ашгийг дотор нь:
 Тооцооны ашиг:
ТА=TR-ГАДААД ЗАРДАЛ
 Эдийн засгийн ашиг:
ЭЗА=TR-TC;
TC=ГАД+ДОТ
 Гадаад буюу Тодорхой зардал explicit cost:
◦ Тодорхой зардал гэдэг нь гадаад нөөцийг авч
ашигласантай холбоотой зардал.
 Дотоод буюу Тодорхой бус зардал implicit cost:
◦ Тодорхой бус зардал гэдэг нь дотоод нөөцийг
ашигласантай холбоотой гарч буй зардал буюу
алдагдсан боломжийн өртөг.
Нийт
орлого
Нийт
боломжит
зардал
Эдийн засагчдын
нүдээр пүүс ямар
ашигтай байна бэ?
Нийт
орлого
Эдийн
засгийн
ашиг
Тодорхой
бус зардал
Тодорхой
зардал
Тооцооны
ашиг
Нягтлан бодогчдын
нүдээр пүүс ямар
ашигтай байна бэ?
Тодорхой
зардал
TR Ed = 1
TR
Q* Q
 Дундаж орлого:
AR=TR/Q
 Ахиу орлого :
MR=ΔTR/ΔQ
P
D=AR
MR Q
 Пүүс нэг бүтээгдэхүүнийг нэмж үйлдвэрлэхэд
нэмэгдэж гарах зардал болон нэмэгдэж орох
орлого нь тэнцүү байх үеийн бүтээгдэхүүнийг
үйлдвэрлэвэл ашиг хамгийн их байх ба үүнийг
үйлдвэрлэлийн оновчтой хэмжээ гэдэг.
Quantity0
Cost
MC,MR
Q1
MC
MR
 {0;Q1} – энэ үед MR>MC байна. Пүүс
үйлдвэрлэлээ нэмэгдүүлэх хэрэгтэй.
 {Q1;∞} – энэ үед MR<MC байна. Пүүс
үйлдвэрлэлээ бууруулах хэрэгтэй.
 {Q1} – энэ үед MR=MC байна. Энэ үед
пүүсийн ашиг хамгийн их байна.
MCMR
MCMR
q
TC
q
TR
q
TC
q
TR
q
TCTR


















0
0



More Related Content

What's hot

Ашиг /ашгийг хамгийн их байлгах нөхцөл/
Ашиг /ашгийг хамгийн их байлгах нөхцөл/Ашиг /ашгийг хамгийн их байлгах нөхцөл/
Ашиг /ашгийг хамгийн их байлгах нөхцөл/
Adilbishiin Gelegjamts
 
Пүүсийн онол
Пүүсийн онол Пүүсийн онол
Цэвэр монополь
Цэвэр монополь Цэвэр монополь
Цэвэр монополь
Adilbishiin Gelegjamts
 
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
Adilbishiin Gelegjamts
 
Монопольт өрсөлдөөн
Монопольт өрсөлдөөн Монопольт өрсөлдөөн
Монопольт өрсөлдөөн
Adilbishiin Gelegjamts
 
Нийт эрэлт ба нийт нийлүүлэлт, макро эдийн засгийн тэнцвэр
Нийт эрэлт ба нийт нийлүүлэлт, макро эдийн засгийн тэнцвэрНийт эрэлт ба нийт нийлүүлэлт, макро эдийн засгийн тэнцвэр
Нийт эрэлт ба нийт нийлүүлэлт, макро эдийн засгийн тэнцвэрJust Burnee
 
Мэдрэмж, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс
Мэдрэмж, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлсМэдрэмж, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс
Мэдрэмж, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлсJust Burnee
 
Лекц №-11 Олигополь зах зээл
Лекц №-11 Олигополь зах зээлЛекц №-11 Олигополь зах зээл
Лекц №-11 Олигополь зах зээл
Just Burnee
 
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../ Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
Adilbishiin Gelegjamts
 
эрэлт ба нийлүүлэлт
эрэлт ба нийлүүлэлтэрэлт ба нийлүүлэлт
эрэлт ба нийлүүлэлт
Just Burnee
 
Монополь зах зээл
Монополь зах зээлМонополь зах зээл
Монополь зах зээлJust Burnee
 
Үйлдвэрлэлийн зардал
Үйлдвэрлэлийн зардалҮйлдвэрлэлийн зардал
Үйлдвэрлэлийн зардал
Gantulga Jargalsaikhan
 
Лекц 9
Лекц 9Лекц 9
Лекц 9Etugen
 

What's hot (20)

Ашиг /ашгийг хамгийн их байлгах нөхцөл/
Ашиг /ашгийг хамгийн их байлгах нөхцөл/Ашиг /ашгийг хамгийн их байлгах нөхцөл/
Ашиг /ашгийг хамгийн их байлгах нөхцөл/
 
Lecture 3
Lecture 3Lecture 3
Lecture 3
 
Пүүсийн онол
Пүүсийн онол Пүүсийн онол
Пүүсийн онол
 
Цэвэр монополь
Цэвэр монополь Цэвэр монополь
Цэвэр монополь
 
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
 
ханамж
ханамжханамж
ханамж
 
Монопольт өрсөлдөөн
Монопольт өрсөлдөөн Монопольт өрсөлдөөн
Монопольт өрсөлдөөн
 
Lecture 6
Lecture 6Lecture 6
Lecture 6
 
Нийт эрэлт ба нийт нийлүүлэлт, макро эдийн засгийн тэнцвэр
Нийт эрэлт ба нийт нийлүүлэлт, макро эдийн засгийн тэнцвэрНийт эрэлт ба нийт нийлүүлэлт, макро эдийн засгийн тэнцвэр
Нийт эрэлт ба нийт нийлүүлэлт, макро эдийн засгийн тэнцвэр
 
Мэдрэмж, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс
Мэдрэмж, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлсМэдрэмж, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс
Мэдрэмж, түүнд нөлөөлөх хүчин зүйлс
 
Lecture 10
Lecture 10Lecture 10
Lecture 10
 
Лекц №-11 Олигополь зах зээл
Лекц №-11 Олигополь зах зээлЛекц №-11 Олигополь зах зээл
Лекц №-11 Олигополь зах зээл
 
Lecture 3
Lecture 3Lecture 3
Lecture 3
 
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../ Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
 
Lecture 4
Lecture 4Lecture 4
Lecture 4
 
эрэлт ба нийлүүлэлт
эрэлт ба нийлүүлэлтэрэлт ба нийлүүлэлт
эрэлт ба нийлүүлэлт
 
Монополь зах зээл
Монополь зах зээлМонополь зах зээл
Монополь зах зээл
 
Үйлдвэрлэлийн зардал
Үйлдвэрлэлийн зардалҮйлдвэрлэлийн зардал
Үйлдвэрлэлийн зардал
 
Лекц 9
Лекц 9Лекц 9
Лекц 9
 
хөдөлмөрийн нийлүүлэлт
хөдөлмөрийн нийлүүлэлтхөдөлмөрийн нийлүүлэлт
хөдөлмөрийн нийлүүлэлт
 

Similar to Lecture 9

econ121
econ121econ121
lecture10.2022- 2023.pdf
lecture10.2022- 2023.pdflecture10.2022- 2023.pdf
lecture10.2022- 2023.pdf
ssuserca5598
 
Micro l9. 2020 2021on
Micro l9. 2020 2021onMicro l9. 2020 2021on
Micro l9. 2020 2021on
hicheel2020
 
Lecture 11. 2022-2023on.pdf
Lecture 11. 2022-2023on.pdfLecture 11. 2022-2023on.pdf
Lecture 11. 2022-2023on.pdf
ssuserca5598
 
Lecture 10.2019 2020
Lecture 10.2019 2020Lecture 10.2019 2020
Lecture 10.2019 2020
hicheel2020
 
Econ l6.2020 2021
Econ l6.2020  2021Econ l6.2020  2021
Econ l6.2020 2021
hicheel2020
 
Econ l10.2020
Econ l10.2020Econ l10.2020
Econ l10.2020
hicheel2020
 
MICRO L6.2022 -2023 on.pdf
MICRO L6.2022 -2023 on.pdfMICRO L6.2022 -2023 on.pdf
MICRO L6.2022 -2023 on.pdf
ssuserca5598
 
Micro l8.2020 2021 on
Micro l8.2020  2021 onMicro l8.2020  2021 on
Micro l8.2020 2021 on
hicheel2020
 
Төгс өрсөлдөөнт зах зээл
Төгс өрсөлдөөнт зах зээлТөгс өрсөлдөөнт зах зээл
Төгс өрсөлдөөнт зах зээлGantulga Jargalsaikhan
 
Цэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
Цэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлтЦэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
Цэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
Гончигжавын Болдбаатар
 
Manage econ
Manage econ Manage econ
Н.Гэрэлням - Сумдын цахилгааны хэрэглээг нэмэгдүүлсэнээр ЦДАШ-Ын хөрөнгө оруу...
Н.Гэрэлням - Сумдын цахилгааны хэрэглээг нэмэгдүүлсэнээр ЦДАШ-Ын хөрөнгө оруу...Н.Гэрэлням - Сумдын цахилгааны хэрэглээг нэмэгдүүлсэнээр ЦДАШ-Ын хөрөнгө оруу...
Н.Гэрэлням - Сумдын цахилгааны хэрэглээг нэмэгдүүлсэнээр ЦДАШ-Ын хөрөнгө оруу...batnasanb
 
Микро эдийн засаг - Үйлдвэрлэлийн зардал
Микро эдийн засаг - Үйлдвэрлэлийн зардалМикро эдийн засаг - Үйлдвэрлэлийн зардал
Микро эдийн засаг - Үйлдвэрлэлийн зардал
Temuulen Nyamdorj
 
Зардал үйлдвэрлэл агшийн хамаарлын шинжилгээ
Зардал үйлдвэрлэл агшийн хамаарлын шинжилгээЗардал үйлдвэрлэл агшийн хамаарлын шинжилгээ
Зардал үйлдвэрлэл агшийн хамаарлын шинжилгээ
erdenesoyol duudgai
 
Econ l5.2020 2021on
Econ l5.2020 2021onEcon l5.2020 2021on
Econ l5.2020 2021on
hicheel2020
 
Lecture 7.2019 2020
Lecture 7.2019 2020Lecture 7.2019 2020
Lecture 7.2019 2020
hicheel2020
 
Uildverlel ba zardal
Uildverlel ba zardalUildverlel ba zardal
Uildverlel ba zardalJust Burnee
 
Seminar 5
Seminar 5Seminar 5
Seminar 5
hicheel2020
 

Similar to Lecture 9 (20)

econ121
econ121econ121
econ121
 
lecture10.2022- 2023.pdf
lecture10.2022- 2023.pdflecture10.2022- 2023.pdf
lecture10.2022- 2023.pdf
 
Lekts 5 ashgiig hamgiin ih bailgah nohtsol
Lekts 5 ashgiig hamgiin ih bailgah nohtsolLekts 5 ashgiig hamgiin ih bailgah nohtsol
Lekts 5 ashgiig hamgiin ih bailgah nohtsol
 
Micro l9. 2020 2021on
Micro l9. 2020 2021onMicro l9. 2020 2021on
Micro l9. 2020 2021on
 
Lecture 11. 2022-2023on.pdf
Lecture 11. 2022-2023on.pdfLecture 11. 2022-2023on.pdf
Lecture 11. 2022-2023on.pdf
 
Lecture 10.2019 2020
Lecture 10.2019 2020Lecture 10.2019 2020
Lecture 10.2019 2020
 
Econ l6.2020 2021
Econ l6.2020  2021Econ l6.2020  2021
Econ l6.2020 2021
 
Econ l10.2020
Econ l10.2020Econ l10.2020
Econ l10.2020
 
MICRO L6.2022 -2023 on.pdf
MICRO L6.2022 -2023 on.pdfMICRO L6.2022 -2023 on.pdf
MICRO L6.2022 -2023 on.pdf
 
Micro l8.2020 2021 on
Micro l8.2020  2021 onMicro l8.2020  2021 on
Micro l8.2020 2021 on
 
Төгс өрсөлдөөнт зах зээл
Төгс өрсөлдөөнт зах зээлТөгс өрсөлдөөнт зах зээл
Төгс өрсөлдөөнт зах зээл
 
Цэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
Цэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлтЦэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
Цэвэр монополь пүүсийн үнэ бүрдэлт
 
Manage econ
Manage econ Manage econ
Manage econ
 
Н.Гэрэлням - Сумдын цахилгааны хэрэглээг нэмэгдүүлсэнээр ЦДАШ-Ын хөрөнгө оруу...
Н.Гэрэлням - Сумдын цахилгааны хэрэглээг нэмэгдүүлсэнээр ЦДАШ-Ын хөрөнгө оруу...Н.Гэрэлням - Сумдын цахилгааны хэрэглээг нэмэгдүүлсэнээр ЦДАШ-Ын хөрөнгө оруу...
Н.Гэрэлням - Сумдын цахилгааны хэрэглээг нэмэгдүүлсэнээр ЦДАШ-Ын хөрөнгө оруу...
 
Микро эдийн засаг - Үйлдвэрлэлийн зардал
Микро эдийн засаг - Үйлдвэрлэлийн зардалМикро эдийн засаг - Үйлдвэрлэлийн зардал
Микро эдийн засаг - Үйлдвэрлэлийн зардал
 
Зардал үйлдвэрлэл агшийн хамаарлын шинжилгээ
Зардал үйлдвэрлэл агшийн хамаарлын шинжилгээЗардал үйлдвэрлэл агшийн хамаарлын шинжилгээ
Зардал үйлдвэрлэл агшийн хамаарлын шинжилгээ
 
Econ l5.2020 2021on
Econ l5.2020 2021onEcon l5.2020 2021on
Econ l5.2020 2021on
 
Lecture 7.2019 2020
Lecture 7.2019 2020Lecture 7.2019 2020
Lecture 7.2019 2020
 
Uildverlel ba zardal
Uildverlel ba zardalUildverlel ba zardal
Uildverlel ba zardal
 
Seminar 5
Seminar 5Seminar 5
Seminar 5
 

More from tserenda

Lecture 16
Lecture 16Lecture 16
Lecture 16tserenda
 
Lecture 15
Lecture 15Lecture 15
Lecture 15tserenda
 
Lecture 13
Lecture 13Lecture 13
Lecture 13tserenda
 
Lecture 12
Lecture 12Lecture 12
Lecture 12tserenda
 
Lecture 11
Lecture 11Lecture 11
Lecture 11tserenda
 
Lecture 10
Lecture 10Lecture 10
Lecture 10tserenda
 
Lecture 14
Lecture 14Lecture 14
Lecture 14tserenda
 
Lecture 4,5
Lecture 4,5Lecture 4,5
Lecture 4,5tserenda
 
эдийн засгийн онолын үндэс
эдийн засгийн онолын үндэсэдийн засгийн онолын үндэс
эдийн засгийн онолын үндэсtserenda
 
бие даалт 1
бие даалт 1бие даалт 1
бие даалт 1tserenda
 

More from tserenda (16)

Lecture 16
Lecture 16Lecture 16
Lecture 16
 
Lecture 15
Lecture 15Lecture 15
Lecture 15
 
Lecture 13
Lecture 13Lecture 13
Lecture 13
 
Lecture 12
Lecture 12Lecture 12
Lecture 12
 
Lecture 11
Lecture 11Lecture 11
Lecture 11
 
Lecture 10
Lecture 10Lecture 10
Lecture 10
 
Lecture 7
Lecture 7Lecture 7
Lecture 7
 
Lecture 6
Lecture 6Lecture 6
Lecture 6
 
Lecture 14
Lecture 14Lecture 14
Lecture 14
 
Lecture 4,5
Lecture 4,5Lecture 4,5
Lecture 4,5
 
эдийн засгийн онолын үндэс
эдийн засгийн онолын үндэсэдийн засгийн онолын үндэс
эдийн засгийн онолын үндэс
 
бие даалт 1
бие даалт 1бие даалт 1
бие даалт 1
 
Lecture 5
Lecture 5Lecture 5
Lecture 5
 
Lecture 4
Lecture 4Lecture 4
Lecture 4
 
Lecture 1
Lecture 1Lecture 1
Lecture 1
 
Lecture 2
Lecture 2Lecture 2
Lecture 2
 

Lecture 9

  • 2. 1. Ашиг 2. Тооцооны ашиг ба эдийн засгийн ашиг 3. Нэг төрлийн орцоор нэг төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх нөхцөлд хамгийн их ашиг олох үндсэн тэнцвэр
  • 3.  Ашгийг нийт орлого ба нийт зардлын зөрүүгээр тодорхойлдог.  π – ашиг profit  TR – нийт орлого Total Revenue  TC – нийт зардал Total Cost TCTR
  • 5.  {0;QA} – энэ завсарт пүүсийн нийт зардал нь нийт орлогоос их байгаа учир пүүс алдагдалтай байна.  {QA} – Break even point буюу хугарлын цэг гэх ба энэ үед нийт орлого, нийт зардал тэнцүү байна.  {QA;QБ} – энэ завсарт нийт орлого нь нийт зардлаас их байгаа учир пүүс ашигтай ажиллана.  {QБ;∞} – энэ завсарт пүүсийн нийт зардал нь нийт орлогоос их байгаа учир пүүс алдагдалтай байна.  {QБ} – Shut down point буюу хаалтын цэг гэнэ. Энэ үед орлого, зардал хоёр тэнцүү байна.  Q* - энэ үед нийт орлого, нийт зардлын зөрүү буюу пүүсийн ашиг хамгийн их байна.
  • 6.  Ашгийг дотор нь:  Тооцооны ашиг: ТА=TR-ГАДААД ЗАРДАЛ  Эдийн засгийн ашиг: ЭЗА=TR-TC; TC=ГАД+ДОТ
  • 7.  Гадаад буюу Тодорхой зардал explicit cost: ◦ Тодорхой зардал гэдэг нь гадаад нөөцийг авч ашигласантай холбоотой зардал.  Дотоод буюу Тодорхой бус зардал implicit cost: ◦ Тодорхой бус зардал гэдэг нь дотоод нөөцийг ашигласантай холбоотой гарч буй зардал буюу алдагдсан боломжийн өртөг.
  • 8. Нийт орлого Нийт боломжит зардал Эдийн засагчдын нүдээр пүүс ямар ашигтай байна бэ? Нийт орлого Эдийн засгийн ашиг Тодорхой бус зардал Тодорхой зардал Тооцооны ашиг Нягтлан бодогчдын нүдээр пүүс ямар ашигтай байна бэ? Тодорхой зардал
  • 9. TR Ed = 1 TR Q* Q
  • 10.  Дундаж орлого: AR=TR/Q  Ахиу орлого : MR=ΔTR/ΔQ
  • 12.  Пүүс нэг бүтээгдэхүүнийг нэмж үйлдвэрлэхэд нэмэгдэж гарах зардал болон нэмэгдэж орох орлого нь тэнцүү байх үеийн бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэвэл ашиг хамгийн их байх ба үүнийг үйлдвэрлэлийн оновчтой хэмжээ гэдэг.
  • 14.  {0;Q1} – энэ үед MR>MC байна. Пүүс үйлдвэрлэлээ нэмэгдүүлэх хэрэгтэй.  {Q1;∞} – энэ үед MR<MC байна. Пүүс үйлдвэрлэлээ бууруулах хэрэгтэй.  {Q1} – энэ үед MR=MC байна. Энэ үед пүүсийн ашиг хамгийн их байна.