Presentatie gehouden in Utrecht op het congres Het Schoolvak Nederlands 2013 HSN27

1. Nederlands, voor al uw 21e eeuwse vaardigheden
Congres Schoolvak Nederlands 2013
Frans Schouwenburg
@allfrans

2. www.slideshare.net/kennisnet/hsn27

4. 1 op 3 ouders weet niet wat hun kind voor de
kost doet. U wel?
User Interface Designer
Social Media Manager
Data scientist
front end developer
Sub-editor
Functioneel applicatiebeheerder
Java ontwikkelaar
game artist
implementatie engineer
testcoordinator
informatiemanager
LinkedIn onderzoek 2013
software architect
integration specialist

8. Toekomst ongewis

9. expectations
Big Data
Gamification
Adaptieve leersystemen
3D-printing
Hype Cycle voor Nederlands onderwijs
Wearables
Non-formele leeromgevingen
Learning analytics
Internet der dingen
BYOD Strategie
Do-It-Yourself
Affective Computing
Sociaal leerplatform
E-Portfolios
Tablets
Wifi
Digitaal Leermateriaal
School App Store
Mobiel leren
Cloud Computing
Onderwijs tablet
Quantified self
September 2013
Technology Trigger Peak of
Trough of Disillusionment
Inflated Expectations
Slope of Enlightenment
Plateau of
Productivity
time
Years to mainstream adoption:
less than 2 years
2 to 5 years
5 to 10 years
more than 10 years
obsolete
before plateau

10. Adaptief
leermateriaal

11. Innovatie van nieuwe toetreders

12. Moocs

14. Khan het ook om de school heen?

18. Het vak Nederlands
‘Het vak bestudeert het volle leven en verwijst er
weer naar terug: het neemt de taal en de
taalgebruiker even apart, maakt bewust en doet
reflecteren. Kortom, het doet leerlingen (over)
Nederlands leren, zodat zij beter toegerust zijn om
met de taal te doen wat ze willen: poëzie schrijven
of studieteksten lezen of beter solliciteren.’
(Dirkje Ebbers, SLO)

19. Vaardigheden voor de 21e eeuw
De zeven belangrijkste
competenties van belang
voor succes:
1. samenwerken
2. probleemoplossend
vermogen
3. ict geletterdheid
4. creativiteit
5. kritisch denken
6. communiceren
7. sociale en culturele
vaardigheden
Meer weten? Studie
Universiteit Twente.

20. Vak
Nederlands
Vaardigheden
voor de 21e
eeuw
Sociale media
Nederlands voor
de 21e eeuw

21. Opbrengsten van ICT
• Leerlingen meer gemotiveerd
• Leerlingen presteren beter
• Leerlingen leren sneller
• Leraar bespaart tijd
• School(leider) meer inzicht in prestaties

22. Mits……
• Goed ontwikkeld leermateriaal
• Gericht ingezet
• Gedoseerd gebruikt

23. Onderbenutting: ict-kloof

24. Is kennisoverdracht de belangrijkste taak?

26. Hoe te beginnen?
Aanpak bijvoorbeeld per sectie
Warm worden met kleuren analyse
Onderzoek checken
Lessen verrijken

27. Praktische tools (kleurensysteem)

29. Blooms ontleding van het leerproces
creëren
hoge cognitieve
belasting
evalueren
analyseren
toepassen
lage cognitieve
belasting
begrijpen
onthouden

31. Bloom voor Nederlands
Taxonomie van Bloom
Voor Nederlands naar hoog cognitieve
belasting
CREËREN
Vi d eo b ew er ki n g
Beel d en co m b i n er en t o t
v i d eo o m sp eci f i ek e
i n h o u d w eer t e g ev en
EVALUATIE
Web l o g
Manier om mening over
te dragen aan breder
(online) publiek
ANALYSE
Mindmapsoftware
door patronen weer te geven wordt
het probleem vereenvoudigd en worden
patronen en verbanden in zichtelijk gemaakt
TOEPASSEN
Werken met webquests
Online manier om
verdieping op huidige
kennis te verkrijgen
BEGRIJPEN
Infographic-software
Eigen kennis visueel
inzichtelijk maken
ONTHOUDEN
Overhoor software
door herhaling informatie onthouden, met een adaptief vermogen om de
moeilijkheid aan te passen aan het niveau van de leerling

32. Bronnen met uitlegfilmpjes Nederlands
De digitale docent: www.dedigitaledocent.net
Spellingjuf: www.spellingjuf.nl
Snapput: www.snapput.nl

33. Leraar Nederlands 3.0?

34. Betere balans in aandacht en inzet van capactiteit

35. Moet wel winst opleveren in tijd

36. Check onderzoek
Bron: kennisnet onderzoek

37. Onderzoek relevant voor Nederlands
Leesmotivatie dyslectische leerlingen
neemt toe met Kurzweil
Digitale mindmaps leiden tot meer ordening,
dieper leren, meer motivatie
Beter schrijven met een hulpmiddel dat
teksten ordent (outline tool)

38. Webquests stimuleren cognitieve
vaardigheden van een hogere orde
Videovoorbeelden waarin een model een
leertaak voordoet, zijn effectief om kennis
en vaardigheden aan te leren
Leerlingen kunnen de informatie die ze
vinden op internet niet kritisch beoordelen

39. Hogere-ordevaardigheden kunnen het beste
worden onderwezen in de context van een
vakinhoud, met realistische opdrachten
Met simulaties kunnen leerlingen onderzoekend
leren en zo actief en diep kennis construeren
Docenten zijn vaardig in het vinden en zorgvuldig
evalueren van de waarde van informatie,
maar brengen dat niet over op de leerlingen.

40. Ik ga investeren, maar..
levert het
tijdwinst
op?
realiseert
het onze
ambitie?
wat weten
we erover
uit
onderzoek?
kan ik het
met
collega’s
delen?

41. Tijd vrijmaken voor wat dan?

42. Nu de gedachten ordenen
Ursus Wehrli

43. •
Echte productie adapieve middelen
moet nog op gang komen
•
Intussen is er erg veel mogelijk
•
De leraargestuurde les wordt
geautomatiseerd
•
Kies voor wat ‘bewezen’ werkt
Dank u!
www.kennisnet.nl