Workshop HSN29 conferentie 14 nov. 2015 Samen ontwerpen lessen onlinegeletterdheid

2. Digital natives
competent ?

3. nieuwe uitdaging
• informatieomgeving: veranderend, rijp en
groen, gigantisch, ongeordend, ..
• tekstsoorten: niet lineair, hypertekst,
multimediaal, interactief
• informatiemiddelen veranderen: blog, website,
apps, games,
• complexere (taal)taken: Verwerven, Verwerken,
Verstrekken & participatie / interactie

4. •bewijs uit de praktijk
•(zoeken) ‘er is niets over te vinden’, ‘ik kan geen goede
vragen bedenken’
•(beoordelen) ‘ welke bron is nou betrouwbaar / bruikbaar’
•(verwerken / gericht lezen) ‘wat is uit deze bron
bruikbaar’
•(gebruiken / integreren) knip en plak, plagiaat, verwijzen
•(gericht lezen / reguleren) verdwalen op het web
Leesproblemen

5. PISA 2006 20 % level 1& 2
“that these students may find it difficult completing their
studies and, later on, looking and applying for work, filling out
forms to pay their taxes or even reserving a seat on a train’

6. Diataal (Haquebord)
ORCA Nederlands (Clemens)
eigen onderzoek
zoeken evalueren synthese
synthese
schrijven
zoeken
schrijven
synthese
evalueren

7. Kinderen moeten leren hoe ze computers
en internet het best kunnen gebruiken en
hoe ze informatie opzoeken en
beoordelen.
Anders dan vaak gedacht, kunnen veel
kinderen dat niet, ook al zijn ze vanaf
hun geboorte vertrouwd met tablets.
Volkskrant, 19 sept. 2015 IJs&Weder Aleid Truijens

8. https://www.leraar24.nl/video/6085/online-
geletterdheid#tab=0

9. onlinegeletterdheid
• hogere-orde vaardigheden: analyseren, evalueren,
synthese, zelfsturing
• Geletterdheid Plus: kritisch lezen, gericht lezen,
zoekstrategieën, tekststructuren,
• Nieuwe geletterdheid: hyperteksten, nieuwe
tekstsoorten, navigeren, synthetiseren, zoeken/
filteren, zoekmachines, multimedia, dynamische
teksten, interactief, onderzoekend lezen,
• Geletterdheid als totaaltaak Verwerven Verwerken
Verstrekken

10. Lezen 1
Lezen 2
Lezen 3
1 Lineaire enkelvoudige tekst
traditioneel tekstbegrip
2 Combinatie teksten
synthese
3 Onlinegeletterdheid
Lezen online
Uitbreiden definitie Geletterdheid

11. Didactiek
• Gericht op vaardigheden en strategieën
• Samen leren en lezen
• samen (hardop) lezen
• reciprocal teaching
• Van directe instructie naar leerlinggestuurd
• Deelopdrachten naar volledige taak

12. lezen referentieniveau 3F
lezen
evalueren
tekstkenmerken
steun?
samen ontwerpen/co-creatie

13. • Uitgangspunten bij ALLE vakken
A. An emphasis on higher level thinking during reading and writing instruction;
B. A focus on acquiring skills in the new, digital literacies of online research and
comprehension"
• Kerndoelen Taalonderwijs:
•AS-W 8. Gather relevant information from multiple print and digital sources, assess
the credibility and accuracy of each source, and integrate the information while
avoiding plagiarism."
•AS-R 7. Integrate and evaluate content presented in diverse media and formats,
including visually and quantitatively, as well as in words. (Leu et al., 2013)
Inspiratie
Common Core State Standards USA

14. 14
aan het werk: hier / ontwerpgroep /
school
www.quadrantadvies.nl

15. school / sectie regionaal
Nederland
Nederland /
Vlaanderen
individueel
leraren
internationaal
ontwerpen met wie?
scholen

16. Wat?
leerdoelen
stellen
Hoe?
didactiek &
materiaal
Waar?
Aansluiten /
integreren
organiseren & delen
blended:
website
GoogleDrive, Skype /
hangouts
& live
ontwerp 1
aanpassen
nieuw
feedback &
herschrijven
ontwerp 2
uitproberen
reflectie &
herschrijven
eindversie
gouden versie
ontwerpen: hoe?

18. docentgestuurd leerlinggestuurd
verwerven • zoeken, beoordelen, kiezen
• strategieën en kennis nieuwe tekstsoorten, informatiebronnen
verwerken • begrijpen van niet lineaire, multimediale, interactieve teksten
• doelgericht lezen: samenvatten, synthetiseren
verstrekken • informatie integreren en produceren
• nieuwe tekstsoorten produceren (hypertekst, blogs, wiki, video, blog,..)
Samenwerke
n Participeren
• samen leren; interactief lezen en leren, samenwerken online
• feedback
samenontwerpen
Ontwerpschema

19. • kan effectief zoeken, gebruik makend van zoekmachines
• kan zoekresultaten filteren en selecteren
• kan bronnen beoordelen (bruikbaarheid / deugdelijkheid)
• kan gericht lezen en navigeren
• kan effectief lezen in hyperteksten
• kent nieuwe tekstsoorten en tekststructuren
• kan deelinfo meerdere online bronnen samenvoegen
• kan omgaan met multimediale teksten
• kan online kennis delen en samenwerken
Verwerven, Verwerken & Verstrekken
de leerling

20. welke
leerdoelen
hoe /
met wie
waar sluit ik bij
aan
2 prioriteiten
welke hulp

21. Jeroen Clemens
contact en informatie
edublog / website: http://jeroenclemens.nl
email: contact@jeroenclemens.nl
twitter: @jeroencl
Podcast Kennisnet: http://bit.ly/1FZlzCM
Activiteiten: http://wp.me/p36vQ1-mG
Aanmelden Nieuwsbrief Onlinegeletterdheid http://bit.ly/1WMnVmn
Aanmelden Ontwerpgroep Onlinegeletterdheid http://bit.ly/1WMoyfF
kan ook via site jeroenclemens.nl