More Related Content
What's hot
What's hot (20)
Similar to ความหมายของระบบนิเวศ (Ecosystem) m3
Similar to ความหมายของระบบนิเวศ (Ecosystem) m3 (20)
More from kkrunuch
Recently uploaded
Recently uploaded (10)
ความหมายของระบบนิเวศ (Ecosystem) m3
- 4. ความหมายของระบบนิเวศ (Ecosystem) ระบบนิเวศเป็นหน่วยที่สาคัญที่สุดในการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิต และสิ่งแวดล้อม เพราะประกอบไปด้วยสิ่งมีชีวิตหลากหลายชนิด มีการแลกเปลี่ยนสสาร แร่ธาตุ และพลังงานกับสิ่งแวดล้อม โดยผ่านห่วงโซ่ อาหาร (food chain) มีลาดับของการกินเป็นทอด ๆ ทาให้สสารและแร่ธาตุมีการหมุนเวียน ไปใช้ในระบบจนเกิดเป็นวัฏจักร ทาให้มีการถ่ายทอดพลังงานไปตามลาดับขั้นเป็นช่วง ๆ ใน ห่วงโซ่อาหารได้ การจาแนกองค์ประกอบของระบบนิเวศ ส่วนใหญ่จะจาแนกได้เป็นสอง องค์ประกอบใหญ่ ๆคือ 1. องค์ประกอบที่มีชีวิต 2. องค์ประกอบที่ไม่มีชีวิต
- 5. ซึ่งเป็นระบบความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ร่วมกัน ในบริเวณนั้นและความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มสิ่งมีชีวิตกับสภาพแวดล้อม ของแหล่งที่อยู่ได้แก่ดิน น้า แสงในระบบนิเวศจะมีการถ่ายทอด พลังงานระหว่างกลุ่มสิ่งมีชีวิตกลุ่มต่างๆและมีการหมุนเวียนสารต่างๆ จากสิ่งแวดล้อมสู่สิ่งมีชีวิตและจากสิ่งมีชีวิตสู่สิ่งแวดล้อม ระบบนิเวศมีทั้งระบบใหญ่ เช่น โลกของเราจัดเป็นระบบนิเวศที่ ใหญ่ที่สุด เรียกว่า โลกของสิ่งมีชีวิตหรือชีวภาค (biosphere) ซึ่งรวม ระบบนิเวศหลากหลายระบบ และระบบนิเวศเล็กๆ เช่น ทุ่งหญ้า สระน้า ขอนไม้ผุระบบนิเวศ จาแนกได้เป็นระบบนิเวศตามธรรมชาติ ได้แก่ ระบบนิเวศบนบก เช่น ป่าไม้บึง ทุ่งหญ้า ทะเลทราย ระบบนิเวศน้า เช่น แม่น้าลาคลองทะเล หนองบึงมหาสมุทร ระบบนิเวศอีกประเภทหนึ่ง
- 6. ระบบนิเวศ ..... การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งมีชีวิต และสิ่งแวดล้อม ประกอบไปด้วยสิ่งมีชีวิตหลากหลายชนิด มีการแลกเปลี่ยนสสาร แร่ ธาตุ และพลังงานกับสิ่งแวดล้อม โดยผ่านห่วงโซ่อาหาร(foodchain) มีลาดับของการกินเป็นทอดๆ ผลที่เกิดขึ้น...ทาให้สสารและแร่ธาตุมีการหมุนเวียนไปใช้ในระบบ จนเกิดเป็นวัฏจักร ทาให้มีการถ่ายทอดพลังงานไปตามลาดับขั้นเป็น ช่วง ๆ ในห่วงโซ่อาหาร
- 7. องค์ประกอบของระบบนิเวศ การจาแนกองค์ประกอบของระบบนิเวศแยกตามหน้าที่ใน ระบบ ได้แก่ - กลุ่มที่สร้างอาหารได้เอง (autotroph) - กลุ่มได้รับอาหารจากสิ่งมีชีวิตอื่น (heterotroph) องค์ประกอบของระบบนิเวศโดยทั่วไปประกอบไปด้วย - องค์ประกอบที่มีชีวิต (biotic) องค์ประกอบทางชีวภาพ - องค์ประกอบที่ไม่มีชีวิต (abiotic) องค์ประกอบทางกายภาพ
- 8. องค์ประกอบที่ไม่มีชีวิต (abioticcomponent) 1 สารอนินทรีย์(inorganic substances) ประกอบด้วยแร่ธาตุและ สารอนินทรีย์ซึ่งเป็นองค์ประกอบสาคัญในเซลล์สิ่งมีชีวิต เช่น คาร์บอน ออกซิเจน คาร์บอนไดออกไซด์และน้า 2 สารอินทรีย์(organiccompound)ได้แก่สารอินทรีย์ที่จาเป็นต่อ ชีวิต เช่นโปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมันและซากสิ่งมีชีวิตเน่าเปื่อยทับ ถมกันในดิน (humus) 3 สภาพภูมิอากาศ (climate regime) ได้แก่ปัจจัยทางกายภาพที่มี อิทธิพลต่อสิ่งแวดล้อม เช่น อุณหภูมิ แสง ความชื้น อากาศ และพื้นที่ อยู่อาศัย
- 9. หลักสาคัญ กระบวนการของระบบนิเวศคือ - การไหลของพลังงานและการหมุนเวียนของสารเคมี - การไหลของพลังงาน (energyflow) เป็นการส่งผ่านของพลังงาน ในองค์ประกอบของระบบนิเวศส่วนการหมุนเวียนสารเคมี (chemical cycling) เป็นการใช้ประโยชน์และนากลับมาใช้ใหม่ ของแร่ธาตุภายในระบบนิเวศ
- 10. องค์ประกอบที่มีชีวิต (biotic component) ได้แก่ 1 ผู้ผลิต (produceror autotrophic)ได้แก่สิ่งมีชีวิตที่สร้างอาหาร เองได้จากสารอนินทรีย์ส่วนมากจะเป็นพืชที่มีคลอโรฟิลล์ 2 ผู้บริโภค(consumer)ได้แก่สิ่งมีชีวิตที่ไม่สามารถสร้างอาหารเอง ได้ (heterotroph)ส่วนใหญ่เป็นสัตว์ที่กินสิ่งมีชีวิตอื่นเป็นอาหาร 3 ผู้ย่อยสลายซาก (decomposer,saprotroph,osmotrophหรือ microconsumer)ได้แก่สิ่งมีชีวิตขนาดเล็กที่สร้างอาหารเองไม่ได้ เช่น แบคทีเรีย เห็ด รา (fungi) หน้าที่... ทาหน้าที่ย่อยสลายซากสิ่งมีชีวิตที่ตายแล้วในรูปของสารประกอบโมเลกุล ใหญ่ให้กลายเป็นสารประกอบโมเลกุลเล็กในรูปของสารอาหาร (nutrients)เพื่อให้ผู้ผลิตนาไปใช้ได้ใหม่อีก อินทรีย์สาร อนินทรียสาร (แร่ธาตุ)
- 11. ความสัมพันธ์สิ่งมีชีวิตกับสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ แสงสว่าง อุณหภูมิ ความชื้น กระแสลม กระแสน้า แร่ธาตุ มีอิทธิพลต่อชนิด จานวน การกระจาย และการดารงชีพของสิ่งมีชีวิต
- 12. แสง (Light) ดวงอาทิตย์เป็นแหล่งพลังงานของโลกของสิ่งมีชีวิต พืช และสิ่งมีชีวิตที่มีคลอโรฟีลล์เป็นกลุ่มสิ่งชีวิต ที่รับพลังงานแสง จากดวงอาทิตย์มาใช้ในกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงเป็นการ เก็บพลังงานไว้ในโมเลกุลของอาหารสาหรับใช้ในการดารงชีวิต ของพืชเอง และเป็นอาหารของสัตว์ต่อไปตามลาดับ แหล่งที่อยู่แต่ละแห่งจะมีปริมาณแสงแตกต่างกันไป ทาให้ สิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่แต่ละบริเวณแตกต่างกันด้วย เช่น เราจะพบ กลุ่มพืชหนาแน่นในบริเวณที่มีแสงส่องถึง แต่บริเวณใต้ต้นไม้ ใหญ่ที่แผ่กิ่งก้านกว้างมักจะไม่พบพืชชนิดอื่นมากนัก
- 13. พืชแต่ละชนิดยังมีความต้องการแสงในปริมาณแตกต่างกันบาง พวกต้องการแสงมาก เช่น ข้าว อ้อย ข้าวโพดในขณะที่พืชบางกลุ่ม เช่น กล้วยไม้ เจริญดีในที่ที่มีแสงราไร หรือมีแสงน้อย สาหรับสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในน้า ส่วนใหญ่จะกระจาย อยู่บริเวณผิวน้าและในระดับที่ไม่ลึกมากมีแสงส่องถึง โดยเฉพาะ พวกพืชน้า สาหร่ายและสิ่งมีชีวิตขนาดเล็กพวกแพลงตอนพืช แพลงตอนสัตว์ แต่ก็มีสัตว์ที่อาศัยอยู่ในบริเวณที่น้ามีความลึกมาก ซึ่งจะมีโครงสร้างเป็นแหล่งกาเนิดแสงในตัวเอง หรือมีลวดลาย เด่นชัดตามลาตัว
- 14. แสง... ยังมีความสัมพันธ์ต่อพฤติกรรมการออกหากิน ของสัตว์ต่างๆ สัตว์ส่วนใหญ่จะออกหากินเวลา กลางวัน แต่ก็มีสัตว์อีกหลายชนิดที่ออกหากินเวลา กลางคืน เช่น เสือ นกกลางคืน
- 15. พืช.....แต่ละชนิดยังมีความต้องการแสงในปริมาณแตกต่างกัน บาง พวกต้องการแสงมาก เช่น ข้าว อ้อย ข้าวโพด ในขณะที่พืชบางกลุ่ม เช่น กล้วยไม้เจริญดีในที่ที่มีแสงราไร หรือมีแสงน้อย สิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในน้า.... ส่วนใหญ่จะกระจายอยู่บริเวณผิวน้าและ ในระดับที่ไม่ลึกมากมีแสงส่องถึง โดยเฉพาะพวกพืชน้า สาหร่ายและ สิ่งมีชีวิตขนาดเล็กพวกแพลงตอนพืช แพลงตอนสัตว์ สัตว์...ที่อาศัยอยู่ในบริเวณที่น้ามีความลึกมากซึ่งจะมีโครงสร้างเป็น แหล่งกาเนิดแสงในตัวเอง หรือมีลวดลายเด่นชัดตามลาตัว
- 16. อุณหภูมิ สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดดารงชีวิตอยู่ได้ในอุณหภูมิประมาณ 10 - 30 องศา เซลเซียส ในที่ที่มีอุณหภูมิสูงมากหรือต่ามากจะมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่น้อย ทั้งชนิดและจานวน หรืออาจไม่มีสิ่งมีชีวิตอยู่ได้เลย เช่น แถบขั้วโลก และ บริเวณทะเลทราย ในแหล่งน้าอุณหภูมิไม่ค่อยเปลี่ยนแปลงมากนัก ถึงแม้ ในเขตอบอุ่นและเขตหนาวแถบอาร์กติก ที่ปกคลุมด้วยน้าแข็ง น้าก็ไม่ได้ เป็นน้าแข็งไปหมด น้าที่อยู่ด้านล่างก็ยังคงเป็นที่อยู่อาศัยของสิ่งมีชีวิตบาง ชนิดได้
- 17. • อุณหภูมิบนพื้นดินจะมีความแปรปรวนมากกว่าในน้า แต่ สิ่งมีชีวิตก็มีการปรับตัว เช่น ในบางฤดูกาลมีสัตว์และพืช หลายชนิดต้องพักตัวหรือจาศีล เพื่อหลีกเลี่ยงการ เปลี่ยนแปลงดังกล่าว สัตว์บางประเภทอพยพไปสู่ถิ่นใหม่ ที่มีอุณหภูมิเหมาะสมเป็นการชั่งคราวในบางฤดู เช่น นก นางแอ่นบ้านอพยพจากประเทศจีน มาหากินในประเทศ ไทยในช่วงฤดูหนาว และอาจจะเลยไปถึงมาเลเซียใน เดือนกันยายนทุกปี
- 20. อุณหภูมิบนพื้นดินจะมีความแปรปรวนมากกว่าในน้า แต่สิ่งมีชีวิตก็มี การปรับตัว เช่น ในบางฤดูกาลมีสัตว์และพืชหลายชนิดต้องพักตัวหรือจาศีล เพื่อหลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว สัตว์บางประเภทอพยพไปสู่ถิ่น ใหม่ที่มีอุณหภูมิเหมาะสมเป็นการชั่งคราวในบางฤดู เช่น นกนางแอ่น บ้านอพยพจากประเทศจีน มาหากินในประเทศไทยในช่วงฤดูหนาว
- 21. แร่ธาตุ แร่ธาตุต่างๆจะมีอยู่ในอากาศที่ห่อหุ้มโลก อยู่ในดินและละลายอยู่ใน น้า แร่ธาตุที่สาคัญ ได้แก่ ออกซิเจน คาร์บอน ไนโตรเจนฟอสฟอรัส โพแทสเซียม และแร่ธาตุอื่นๆเป็นสิ่งจาเป็นที่สิ่งมีชีวิตทุกชนิดต้องการใน กระบวนการดารงชีพ แต่สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดต้องการแร่ธาตุเหล่านี้ในปริมาณ ที่แตกต่างกัน และระบบนิเวศแต่ละระบบจะมีแร่ธาตุต่างๆเป็นองค์ประกอบ ในปริมาณแตกต่างกันจึงเป็นปัจจัยสาคัญในการจากัดชนิดและปริมาณของ สิ่งมีชีวิต เช่น ระบบนิเวศป่ าชายเลน ซึ่งเป็นดินเลนน้ากร่อย ก็จะมีพืชและ สัตว์ที่มีลักษณะเฉพาะแตกต่างจากสิ่งมีชีวิตที่พบบนบก เป็นต้น ในระบบนิเวศแต่ละแห่งจะมีการหมุนเวียนถ่ายเทแร่ธาตุและสาร ต่างๆ จากภายนอกเข้าสู่สิ่งมีชีวิตและจากสิ่งมีชีวิตกลับคืนสู่ธรรมชาติเป็นวัฏ จักร
- 22. ความชื้น ความชื้นในบรรยากาศจะแตกต่างกันไปตามแต่ละภูมิภาค ของโลกและยังเปลี่ยนแปลงไปตามฤดูกาล ความชื้นมีผลต่อการระเหย ของน้าออกจากร่างกายของสิ่งมีชีวิต ทาให้จากัดการกระจายและชนิด ของสิ่งมีชีวิตในแหล่งที่อยู่ด้วย ในเขตร้อนจะมีความชื้นสูง เนื่องจากมี ฝนตกชุกและสม่าเสมอ และมีความอุดมสมบูรณ์ จึงมีความ หลากหลายของชนิดและปริมาณของสิ่งมีชีวิตมากกว่าในเขตอบอุ่น หรือเขตหนาว
- 25. องค์ประกอบที่มีชีวิตในระบบนิเวศ • ส่วนประกอบที่มีชีวิต (biotic component) ได้แก่ พืช สัตว์ รวมทั้งสิ่งมีชีวิตขนาดเล็ก และ สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว ซึ่งช่วยทาให้ระบบนิเวศทางานได้อย่างเป็นปกติ โดยแบ่งออกตามหน้าที่ของสิ่งมีชีวิต ได้ เป็น 3 ประเภท คือ ผู้ผลิต (producer) คือ สิ่งมีชีวิตที่สามารถสร้างอาหารเองได้โดยการสังเคราะห์ด้วยแสง ได้แก่พืชสี เขียว แพลงก์ตอนพืช และแบคทีเรียบางชนิด ผู้ผลิตมีความสาคัญมากเพราะเป็นจุดเริ่มต้นที่เชื่อมต่อระหว่างสิ่งไม่มีชีวิต และสิ่งที่มีชีวิตอื่นๆในระบบนิเวศ ผู้บริโภค (consumer) คือ สิ่งมีชีวิตที่ไม่สามารถสร้างอาหารขึ้นเองได้ แต่ได้รับธาตุอาหารจากการกิน สิ่งมีชีวิตอื่นอีกทอดหนึ่ง พลังงานและแร่ธาตุจากอาหารที่สิ่งมีชีวิตกิน จะถูกถ่ายทอดสู่ผู้บริโภค ซึ่งแบ่งตามลาดับของการ กินอาหารได้ ดังนี้ ผู้ย่อยสลาย (decomposer) คือ สิ่งมีชีวิตที่ไม่สามารถสร้างอาหารเองได้ แต่อาศัยอาหารจากสิ่งมีชีวิต ชนิดอื่นโดยการสร้างน้าย่อย ออกมาย่อยสลายแร่ธาตุต่างๆในส่วนประกอบของซากสิ่งมีชีวิตให้เป็นสารโมเลกุลเล็กๆแล้ว จึงดูดซึมอาหารผ่านเยื่อหุ้มเซลล์เข้าไปใช้ เช่น แบคทีเรีย เห็ด รา เป็นต้น
- 26. ผู้บริโภคในระบบนิเวศ ผู้บริโภคกินพืช (Herbivore) เช่น กระต่าย วัว ม้า ช้าง ผีเสื้อ เลียงผา ผู้บริโภคกินสัตว์ (Carnivore) เช่น เสือ เหยี่ยว กบ ลิ่น นกแต้วแล้ว ผู้บริโภคทั้งพืชและสัตว์ (Omnivore) เช่น นกบางชนิดที่กินทั้งแมลงและเมล็ดพืช ได้แก่ นกหัวขวาน นกกระทาทุ่ง
- 27. สายใยอาหาร (food web) ระบบนิเวศจานวนน้อยที่ประกอบไปด้วยห่วงโซ่อาหารเดี่ยวๆผู้บริโภค แรกเริ่มหลายรูปแบบมักจะกินพืชชนิดเดียวกันและผู้บริโภคแรกเริ่มชนิดเดียว อาจกินพืชหลายชนิดดังนั้นสาขาย่อยของห่วงโซ่อาหารจึงเกิดขึ้นในระดับการ กินอื่นๆด้วยตัวอย่างเช่น กบตัวเต็มวัยซึ่งเป็นผู้บริโภคลาดับสองกินแมลงหลาย ชนิดซึ่งอาจถูกกินโดยนกหลายชนิดนอกจากนี้แล้วผู้บริโภคบางชนิดยังกิน อาหารในระดับการกินที่แตกต่างกันนกฮูกกินหนูซึ่งเป็นผู้บริโภคแรกเริ่มที่กิน สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิดแต่นกฮูกอาจกินงูซึ่งเป็นสิ่งมีชีวิตที่กินเนื้ออีก ด้วย สิ่งมีชีวิตที่กินทั้งพืชและสัตว์รวมทั้งมนุษย์ด้วย(omnivore) จะกินทั้งผู้ผลิต และผู้บริโภคในระดับการกินต่างๆดังนั้นความสัมพันธ์เชิงการกินอาหารใน ระบบนิเวศจึงถูกถักทอให้มีความละเอียดซับซ้อนมากยิ่งขึ้นจนกลายเป็นสายใย อาหาร (food web)
- 28. ระดับการกินอาหาร (trophic levels) ความสัมพันธ์ของการกินอาหารเป็นตัวกาหนดเส้นทางของ การไหลของพลังงานและวัฏจักรเคมีของระบบนิเวศ จากการ วิเคราะห์การกินอาหารในระบบนิเวศทาให้นักนิเวศวิทยา สามารถ แบ่งชนิดของระบบนิเวศออกได้ตามแหล่งอาหารหลัก ของระดับการกิน(trophic level)
- 30. ปฏิสัมพันธ์ระหว่างประชากรต่างชนิดกัน (InterspecificInteractionsin Community) สิ่งมีชีวิตทั้งหลายในสังคมต้องมีปฏิสัมพันธ์กันอาจมีทั้งพึ่งพาและ แก่งแย่งกันความสัมพันธ์ในรูปแบบต่างๆทาให้สิ่งมีชีวิตมีวิถีชีวิตที่แตกต่างกัน ซึ่งแบ่งได้เป็น3 แบบใหญ่ๆได้แก่ การแก่งแย่ง(competition) การล่าเหยื่อ(predation) ภาวะอยู่ร่วมกัน(symbiosis) ซึ่งแต่ละแบบทาหน้าที่เป็นองค์ประกอบของสิ่งแวดล้อมเพื่อปรับตัว ด้านวิวัฒนาการ ผ่านทางการคัดเลือกธรรมชาติมาการเรียนรู้ถึงความสัมพันธ์ ของสิ่งมีชีวิตในรูปแบบต่างๆดังกล่าวทาให้เข้าใจถึงการเปลี่ยนแปลงประชากร ในสิ่งแวดล้อมได้ดีขึ้น
- 31. ภาวะพึ่งพากัน (mutualism) +/+ทั้งสองที่มาอยู่ร่วมกันต่างให้ประโยชน์ซึ่งกันและกัน เช่น แบคทีเรียไรโซเบียมที่รากต้นถั่วช่วยตรึงไนโตรเจนจากอากาศสะสมไว้ที่รากต้น ถั่ว ภาวะได้ประโยชน์ร่วมกัน (protocooperation) +/+คล้ายภาวะพึ่งพากัน แต่ทั้งคู่ไม่ได้ ดารงชีวิตร่วมกันตลอดเวลาเช่น ดอกไม้กับแมลงโดยดอกไม้ได้ประโยชน์จากแมลง ที่มาช่วยผสมเกสรให้ และแมลงก็ได้น้าหวานจากดอกไม้เป็นอาหาร ภาวะเกื้อกูลกันหรือภาวะอิงอาศัย+/0 (commensalism) โดยฝ่ายหนึ่งได้ประโยชน์ส่วน อีกฝ่ายหนึ่งไม่ได้ประโยชน์แต่ก็ไม่เสียประโยชน์ เช่น กล้วยไม้เกาะบนต้นไม้จะเห็น ได้ว่ากล้วยไม้ได้ประโยชน์จากต้นไม้แต่ต้นไม้ไม่ได้ประโยชน์แต่ก็ไม่เสียประโยชน์
- 32. ภาวะล่าเหยื่อ(predation)+/- ฝ่ายได้ประโยชน์เรียกว่าผู้ล่า (predator) ส่วนฝ่ายที่เสีย ประโยชน์เรียกว่า เหยื่อ (prey) เช่นแมวกับนกแมวจะ เป็นผู้ล่าเหยื่ออย่างนก ภาวะมีปรสิต(parasitism)+/- ฝ่ายได้ประโยชน์เรียกว่าปรสิต(parasite) เช่นกาฝากที่ เกาะบนต้นไม้ใหญ่กาฝากเป็นปรสิตที่ทาให้ต้นไม้ใหญ่ หรือผู้ให้อาศัย (host) เสียประโยชน์
- 33. ภาวะเป็นกลาง (neutralism)0/0 คือ ภาวะที่มีสิ่งมีชีวิตชนิดต่างๆอาศัยอยู่ในบริเวณเดียวกัน สิ่งมีชีวิต แต่ละชนิดต่างดารงชีวิตกันอย่างไม่เกี่ยวข้องกันเช่น ตั๊กแตนในนาข้าว กับไส้เดือนดิน ภาวะหลั่งสารยับยั้งการเจริญ ( Antibiosis : 0 , -) หมายถึง การอยู่ร่วมกันของสิ่งมีชีวิตที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งหลั่งสารมายับยั้ง การเจริญของแบคทีเรียสาหร่ายสีเขียวแกมน้าเงิน บางชนิดหลั่งสารพิษ เรียกว่า hydroxylamine ทาให้สัตว์น้าในบริเวณนั้นได้รับ อันตราย
- 37. พีระมิดการถ่ายทอดพลังงาน( food pyramid ) 1. พีระมิดจานวน( pyramidof number) แต่ละขั้นแสดงให้เห็นจานวนสิ่งมีชีวิตในแต่ละลาดับขั้นของห่วงโซ่ อาหารต่อหน่วย พื้นที่หรือปริมาตรสิ่งมีชีวิตที่อยู่บนยอดสุดของ พีระมิดถูกรองรับโดยสิ่งมีชีวิตจานวนมาก
- 38. 2. พีระมิดพลังงาน( pyramid of energy ) แสดงค่าพลังงานในสิ่งมีชีวิตแต่ละหน่วยมีหน่วยเป็น กิโลแคลอรีต่อตารางเมตรต่อปีที่ถ่ายทอดจากผู้ผลิตสู่ผู้บริโภคใน ระดับต่างๆ
- 39. วัฏจักรของสาร (Biogeochemicalcycle) หมายถึง การเปลี่ยนแปลงของสารหนึ่งไปอีกสารหนึ่ง โดยการเปลี่ยนตาแหน่งจากแหล่งหนึ่งไปยังอีกแหล่งหนึ่ง หรือจากสิ่งมีชีวิตชนิดชนิดหนึ่งไปยังอีกชนิดหนึ่ง แต่ ในที่สุดจะหมุนเวียนกลับไปยังสภาพเดิมอีก เช่น ออกซิเจนมี อยู่ตามแหล่งต่างๆ ทั่วไป
- 40. วัฏจักรน้า (Water cycle) น้าจัดเป็นทรัพยากรที่สามารถสร้างทดแทนขึ้นใหม่ได้ น้า ประมาณ 97% เป็นน้าในมหาสมุทรและอีก 3% เป็นน้าที่ขั้วโลก แม่น้า ลาธาร น้าใต้ดิน และอื่น ๆ ในการหมุนเวียนของน้าเริ่มจากแสงแดดที่ ส่องมายังโลก โดยใช้พลังงานจากแสงแดดนี้จะมีผลต่อการระเหย (Evaporation) และการคายน้าของพืช (Transpiration) เมื่อไอน้าตก กระทบความเย็นจะเกิดการควบแน่น(Condensation) แล้วตกมาสู่แผ่นดินและมหาสมุทรหมุนเวียนเช่นนี้ไปเรื่อยไป จึงทาให้ เกิดวัฏจักรของน้า
- 44. วัฎจักรออกซิเจนวัฏจักรน้าและวัฏจักรออกซิเจน มีความสัมพันธ์เกี่ยวโยงกัน เพราะต่างประกอบด้วยโมเลกุล ออกซิเจนโดยทั่วไป O2ได้มา จากการสังเคราะห์ด้วยแสง แล้ว จึงเปลี่ยนเป็นน้าในขั้นตอนการ หายใจที่มีการใช้ O2 วัฏจักรออกซิเจนแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอน การสังเคราะห์แสง-การ หายใจ
- 45. การหมุนเวียนของไนโตรเจน (Nitrogen Cycle) ธาตุไนโตรเจนเป็นธาตุที่จาเป็นในการสร้างโปรโตปลาสซึมของ สิ่งมีชีวิต โดยจะเป็นส่วนประกอบหลักของโปรตีนในบรรยากาศมีก๊าซ ไนโตรเจนประมาณร้อยละ78 แต่สิ่งมีชีวิตไม่สามารถนามาใช้ได้โดยตรง แต่จะใช้ได้เมื่ออยู่ในสภาพของสารประกอบแอมโมเนีย ไนไตรท์และไนเต รท ไนโตรเจนในบรรยากาศจึงต้องเปลี่ยนรูปให้อยู่ในสภาพที่สิ่งมีชีวิต ส่วนใหญ่จะใช้ได้
- 46. วัฏจักรนี้จึงประกอบด้วย ขบวนการตรึงไนโตรเจน(Nitrogen Fixation) ขบวนการสร้างแอมโมเนีย(Ammonification) ขบวนการสร้างไนเตรด(Nitrification) ขบวนการสร้างไนโตรเจน(Denitrification) ขบวนการเหล่านี้จะต้องอาศัยแบคทีเรียจุลินทรีย์อื่นๆ จานวนมากจึงทาให้เกิด สมดุลของวัฏจักรไนโตรเจนนอกจากจะถูกตรึงโดยสิ่งมีชีวิตแล้วไนโตรเจนใน บรรยากาศยังถูกตรึงจากธรรมชาติอีกด้วยเป็นต้นว่าเมื่อเกิดฟ้าแลบขึ้นมา ไนโตรเจนในท้องฟ้าจะเปลี่ยนแปลงทางเคมีฟิสิกส์ ก่อให้เกิดสารประกอบไนเต รดขึ้นมาจากนั้นจะถูกน้าฝนชะพาลงสู่พื้นดินต่อไป