DIPLOM

1. 2-1McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

2. Мэдээллийн
Технологиор рс лд хө ө ө
Бизнесийн байгууллага рс лд нд МТ-ийг хэрхэнө ө өө
ашиглаж болох вэ?
рс лд х стратегиуд ба х чн дӨ ө ө ү үү
Бүлэг
2
McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.

3. 2-3
Хичээлийн зорилго
1. рс лд х ндсэн стратегиудыг тодорхойлж,Ө ө ө ү
рс лд х х чн дтэйө ө ө ү үү тулгарах ед байгуул-ү
лагууд МТ-ийг хэрхэн ашиглаж болохыг
тайлбарлах
2. МТ-ийн стратегийн зарим хэрэглээг
тодорхойлж, тэдгээр нь байгууллагад рс лд хө ө ө
давуу байдлыг хэрхэн олгож байгаа жишээг
гаргах
3. Бизнес процессийн реинженеринг нь МТ-ийн
стратегийн хэрэглээг агуулж байдгийг
тайлбарлах

4. 2-4
Хичээлийн зорилго
4. Интернетийн технологиудыг хэрэглэн
овсгоотой рс лд гч болж, виртуал компанийгө ө ө
байгуулдгийг тайлбарлах
5. Мэдлэгийн удирдлагын систем д байгууллагадүү
стратегийн давуу байдлыг олгож болохыг
тайлбарлах

5. 2-5
Стратегийн МТ
Технологи бол бизнесийн стратегийг боловсруулахад
т рд г санаа биш харин т ний бодит шалтгаан ба х тл гчө ө үү ө ө
нь юм.
МТ нь п с компаниудын рс лд х арга замыг рчилжүү ө ө ө өө
чадна.
Стратегийн мэдээллийн систем бол:
 рс лд х давуу байдлыг олж авахӨ ө ө
 рс лд ний сул талыг бууруулахӨ ө өө
 Эсвэл байгууллагын стратегийн зорилтуудыг хангахад нь
Байгууллагад туслахын тулд МТ-ийг хэрэглэглэдэг
Дурын т рлийн мэдээллийн системө

6. 2-6
рс лд х х чн д ба стратегиудӨ ө ө ү үү
Өрсөлдөхстратегиуд
Өрсөлдөх хүчнүүд
Өрсөлдөгч-дийн
хоорондын
өрсөлдөөн
Шинэ
компаниу-
дын аюул
Орлох
бүтээгд.,
үйлчилгээ-
ний аюул
Хэрэглэгч-
дийн ашигтай
наймаа хийх
сонирхол
Нийлүүлэгч-
дийн ашигтай
наймаа хийх
сонирхол
Зардлаар
манлайлах
Ялгарах
Шинэчлэл
Өргөжих
Бусад
стратегиуд
Холбоо
байгуулах

7. 2-7
рс лд х х чн дӨ ө ө ү үү
Хэрэв бизнесийн байгууллага амжилт олохыг
х сэж байвал доорх 5 х чийг даван туулахү ү
стратегудыг боловсруулах хэрэгтэй:
 рийн салбар доторх рс лд гчдийн хоорондохӨө ө ө ө
рс лд нө ө өө
Тухайн салбар, зах зээл р шинээр орж ирж байгааүү
байгууллагуудын аюул
Зах зээлийг байлдан дагуулж магадг й орлохү
б тээгдх н дээр бий болох аюулү үү үү
Хэрэглэгчдийн ашигтай наймаа хийх сонирхол
Нийл лэгчдийн ашигтай наймаа хийх сонирхолүү

8. 2-8
рс лд х таван стратегиӨ ө ө
 Зардлаар манлайлах
 Бага зардалтай йлдвэрлэгч болохү
 Нийл лэгчид эсвэл хэрэглэгчдэд зардлаа бууруулахад ньүү
туслах
 рс лд гчдийнх зардлыг нэмэгд лэхӨ ө ө өө үү
 Жишээлбэл, Priceline компани худалдан авагчид нийг саналү
болгох боломж олгодог онлайн борлуулалтын тендерийг
ашиглаж байна.
 Ялгарах стратеги
 Компанийхаа б тээгдх н эсвэл йлчилгээгү үү ү
рс лд гчдийнх с ялгаруулах арга замуудыг боловсруулахө ө ө өө өө
 Энэ нь зах зээлийн тодорхой сегмент эсвэл цоорхой дээр
т вл рч чадна.ө ө
 Жишээлбэл, Moen компани хэрэглэгчийн онлайн дизайныг
хэрэглэж байна.

9. 2-9
рс лд х стратегиудӨ ө ө ( ргэлү .)
 Шинэчлэлийн стратеги
 Бизнесийг х тл х шинэ арга замуудыг олохө ө
 Цорын ганц б тээгдх н эсвэл йлчилгээү үү ү
 Эсвэл цорын ганц зах зээл
 Салбарын суурь б тцийг рчл х бизнес процессуудын эрс тэсү өө ө
рчл лт дөө ө үү
 Жишээлбэл, Amazon компани онлайн б рэн йлчилгээнийү ү
йлчл лэгчдийн систем дийг ашиглаж байна.ү үү үү
 рг ж лэх стратегиӨ ө үү
 Компанийн йлдвэрлэлийн чадавхийг нэмэгд лэхү үү
 Глобал зах зээлийг рг ж лэхө ө үү
 Шинэ б тээгдх н эсвэл йлчилгээн дийг рг ж лэхү үү ү үү ө ө үүү
 Жишээлбэл, Wal-Mart дагаж м рд х глобал сателайт системээрө ө
бараа захиалах боломж олгож байна.

10. 2-10
рс лд х стратегиудӨ ө ө ( ргэлү .)
Холбоо байгуулах стратеги
Хэрэглэгч, нийл лэгч, рс лд гч, з вл х д болонүү ө ө ө ө ө үү
бусад п с компаниудтайүү
Шинэ бизнесийн холбоо тогтоох
Энэ холбоо нь нэгдэл, худалдан авсан р компани,өө
хамтарсан компани, виртуаль компаниудыг агуулж
болно
Жишээлбэл, Wal-Mart нийл лэгчдээр агуулахыгүү
автомат сэлбэх системийг ашиглаж байна.

11. 2-11
Тэдгээр стратегудыг ашиглах нь
Тэдгээр стратегиуд бие биендээ харилцан
хамааралг йү
Байгууллагууд нэгийг нь, хэд хэдийг эсвэл
б гдийг нь хэрэглэдэгү

12. 2-12
Тэдгээр стратегиудад МТ-ийг
ашиглах нь
Бага зардалтай йлдвэрлэгч болохү
Бизнес процессуудыг зардлыг лэмж хэмжээгээрү
бууруулахын тулд МТ-ийг ашиглах
Хэрэглэгчид эсвэл нийл лэгчдийн зардлыгүү
бууруулахын тулд МТ-ийг ашиглах
Ялгарах
Б тээгдх н ба йлчилгээг ялгаруулахын тулд МТ-ийнү үү ү
шинэ онцлогуудыг х гж лэхө үү
 рс лд гчдийн ялгарах давуу байдлыг бууруулахынӨ ө ө
тулд МТ-ийн онцлогуудыг хэрэглэх
 Зах зээлийн сонгож авсан н х цоорхой дээрхү
б тээгдх н ба йлчилгээн д дээр т вл р хийн тулдү үү ү үү ө ө ө
МТ-ийн онцлогуудыг хэрэглэх

13. 2-13
Тэдгээр стратегиудад МТ-ийг
ашиглах нь ( рг.ү )
Шинэчлэл
МТ-ийн б рэлдх н хэсгийг агуулсан шинэ б тээгдх н,ү үү ү үү
йлчилгээг бий болгохү
МТ-ийн тусламжтай цорын ганц шинэ зах зээл, эсвэл зах
зээлийн н х цоорхойг х гж лэхү ө үү
Зардлыг эрс багасгаж, чанар, р ашиг, эсвэл хэрэглэгчдэдү
з лэх йлчилгээ сайжруулж, зах зээл р гарах цагү үү ү үү
хугацааг богиносгох бизнес процессуудад суурь
рчл лт дийг МТ-оор хийхөө ө үү
 рг ж лэхӨ ө үү
Б сийн болон глобал бизнесийн рг тг лийг удирдахынү ө ө ө
тулд МТ-ийг хэрэглэх
Бусад б тээгдх н, йлчилгээг рг ж лэх, нэгтгэхийнү үү ү ө ө үү
тулд МТ-ийг хэрэглэх

14. 2-14
Тэдгээр стратегиудад МТ-ийг
ашиглах нь ( рг.ү )
Холбоог х гж лэхө үү
Бизнесийн т нш дийн виртуаль байгууллагуудыгү үү
байгуулахад МТ-ийг хэрэглэх
Хэрэглэгчид, нийл лэгчид, гэрээлэгчид болонүү
бусад байгууллагуудтай стратегийн ач
холбогдолтой бизнесийн т ншлэлийг дэмжихү
Интернет ба экстранетаар холбогдсон байгууллага
хоорондын мэдээллийн систем дийг х гж лэхүү ө үү

15. 2-15
Бусад рс лд х стратегиудө ө ө
Хэрэглэгч ба нийл лэгчдийг хадгалахүү
Шилжих зардлыг бий болгон
Хэрэглэгч, нийл лэгчдийг рс лд гчд с холдуулжүү ө ө ө өө
Тэднийг рс лд гч р шилжихээс сэргийлжө ө ө үү
Тэднийг шинэлэг МС-ийн хэрэглээнээс хамааралтай
болгох
Зах зээл р орж ирэх саадыг нэмэгд лэнүү үү
Тухайн салбар, зах зээл р ороход шаардагдахүү
технологи эсвэл х р нг оруулалтыг нэмэгд лжө ө ө үү
Бусад п с компаниудыг зах зээл р орж ирэхийгүү үү
болиулж эсвэл хойшлуулах

16. 2-16
Бусад рс лд х стратегиудө ө ө ( ргү .)
Б тээгдх н дэд МТ-ийн б рэлдх н хэсг дийгү үү үү ү үү үү
оруулан
Орлох рс лд х б тээгдх н дийг ил хэц ,ө ө ө ү үү үү үү үү
т в гтэй болгохө ө
МТ-ийн х р нг оруулалтыг х ш рэгдэнө ө ө ө үү
МТ-г йгээр оршин тогтнох боломжг й шинэү ү
б тээгдх н, йлчилгээн дийг х гж лэхү үү ү үү ө үү

17. 2-17
Хэрэглэгч т втэй бизнесө
Хэрэглэгч т втэй байхын бизнесийн нэ цэнэө ү
юунд орших вэ?
Хэрэглэгчдийн нэнч байдлыг хадгалахү
Тэдний ирээд йн хэрэгцээг таамаглахү
Хэрэглэгчдийн сонирхсон з йлд хариу г хү ө ө
Хэрэглэгчдийг дээд зэргийн чанартай
йлчилгээгээр хангахү
Хэрэглэгчийн нэ цэнэ дээр т вл р хү ө ө ө
Чанар нь нэ, ртг с ил нэ цэнийн голү ө өө үү ү
тодорхойлогч болж байна.

18. 2-18
Хэрэглэгчийн нэ цэнийг бидү
хэрхэн хангах вэ?
Хувь х м сийн эрхэмлэж байгаа з йл дийгү үү ү үү
дагаж м рд хө ө
Зах зээлийн хандлагатай х л нийл лэхө үү
Хэрэгтэй цагт нь, хэрэгтэй газар нь б тээгдх н,ү үү
йлчилгээ, мэдээллээр хангахү
Хувь х м сийн хэрэгцээ шаардлагад нийцсэнү үү
халамж, йлчилгээгээр хангахү
Хэрэглэгч дээр т вл р хийн тулд Хэрэглэгчтэйө ө ө
т ншлэх системийгү (Customer Relationship
Management -CRM) ашиглах

19. 2-19
Интернетийг ашиглан хэрэглэгчийн
нэ цэнийг бий болгохү

20. 2-20
нэ цэнийн гинжҮ
Компанийг т ний б тээгдх н, йлчилгээнд нэ цэнийгүү ү үү ү ү
нэмдэг ндсэн йл ажиллагаануудыг гинж гэж авч зэхү ү ү
 йл ажиллагаануудҮ
 ндсэн процессуудҮ - б тээгдх нийг йлдвэрлэх эсвэлү үү ү
х ргэж г хтэй шууд холбоотой процессуудү ө ө
Дэмжих процессууд п с компанийн д р тутмын йлүү ө ө ү
ажиллагааг дэмжихэд тусалдаг, б тээгдх н эсвэлү үү
йлчилгээнд шууд бусаар оролцдог процессуудү
 нэ цэнийг хамгийн ихээр нэмэгд лэхийн тулд хаанаҮ үү
рс лд х стратегиудыг дээд зэргээр хэрэглэж болохыгө ө ө
тодруулахын тулд нэ цэнийн гинжийг хэрэглэхү

21. 2-21
МС-ийг нэ цэнийн гинжинд хэрэглэхү

22. 2-22
Бизнес процессын
реинженеринг (БПР)
БПР буюу реинженеринг
Зардал, чанар, хурд ба йлчилгээг сайжруулахынү
тулд
Бизнес процессуудын
Хуучин зэл бодол, арга барилыг эргэн харж, эрсү
рчл лт дийг хийхөө ө үү
Х р нг оруулалтын эргэн т л лт нд рө ө ө ө ө ө ө
Амжилтг й болох эрсдэл бас нд рү ө ө

23. 2-23
БПР нь бизнесийг сайжруулахаас
ямар ялгаатай вэ?
Бизнесийг сайжруулах Бизнес процессын
реинженеринг
рчл лтийн т вшинӨө ө ү с ж нэмэгдэх рчл лтӨ ө өө ө Эрс рчл лтөө ө
Процессын рчл лтөө ө Процессын сайжруулсан
шинэ хувилбар
Шинэ брэнд процесс
Гарааны цэг Одоогийн процессууд Цэвэр “хавтан”
рчл лтийн давтамжӨө ө Нэг удаа эсвэл ргэлжилсэнү
рчл лтөө ө
ечилсэн нэг удаагийнҮ
рчл лтөө ө
Шаардагдах хугацаа Богино Удаан
ндсэн боломжуудҮ Хязгаарлагдмал, йлү
ажиллагаа, функц д доторүү
рг н, функц дундынӨ ө
Хэтийн т л вө ө нг рс н ба одооӨ ө ө Ирээд йү
Оролцоо Доороос дээш Дээрээс доош
Хэрэгж лэх арга замүү Соёлын Соёлын, б тэц, зохионү
байгуулалтын
Анхдагч боломж олгогч Статистизийн хяналт Мэдээллийн технологи
Эрсдэл Дунд зэрэг нд рӨ ө

24. 2-24
Функциональ нэгж дундын
процесс

25. 2-25
Захиалгын удирдлагын
реинженеринг
Захиалгын удирдлагын реинженеринг
Корпорацийн интрнет ба Интернетийг хэрэглэсэн хэрэглэгчтэй т ншлэхү
систем дүү (CRM)
Интернет ба экстранетийг хэрэглэсэн нийл лэгчээр удирдуулсан барааүү
материалын систем дүү
 йлдвэрлэл, т гээлт, санх , х ний н цийн йл ажиллагаануудыгҮ ү үү ү өө ү
нэгтгэдэг функциональ нэгж дундын Байгууллагын Н цийнөө
Т л вл лтийнө ө ө (ERP) систем дүү
Хэрэглэгчид рсд хандан захиалгын г гдлийг оруулах, т л вөө өө ө ө ө ө
байдлыг шалгах, т лб р хийх, йлчилгээ авахад зориулсан и-худалдааныө ө ү
вэб сайтууд
Ажилчид ба нийлэгчид интранет ба экстранетаар хандах боломжтой
йлчл лэгч, б тээгдх н ба захиалгын т л в байдлын мэдээллийн сангуудү үү ү үү ө ө

26. 2-26
Овсгоотой байх чадвар
Овсгоотой байх чадвар нь п с компанийнүү
Хурдан рчл гд ж, улам б р хэсэгчлэгдэж буйөө ө ө ү
 нд р чанар, нд р б тээмжтэй, хэрэглэгчид зориуланӨ ө ө ө ү
тохируулдаг б тээгдх н, йлчилгээний глобал зах зээлү үү ү
дээр
амжилттай байж, цэцэглэн х гжих чадварө
Овсгоотой компани нь
Б тээгдх ний рг н сонголтү үү ө ө
Загварын богино амьдралын цикл
Б ний йлдвэрлэлийг хувь х ний сонирхолд нийц лэхөө ү ү үү
 Хувь х н болгонд зориулсан б тээгдх н дийг ихү ү үү үү
хэмжээгээр йлдвэрлэхү
замаар ашиг олж чадна.

27. 2-27
Овсгоотой компанийн стратегиуд
Овсгоотой компани нь:
Б тээгдх нээр хангахдаа т нийг хэрэглэгчийнхээ хувьү үү үү
х нийх нь асуудлын шийдэл болгон хангахү
Б тээгдх нийг зах зээлд аль болох хурдан б г д зардлынү үү ө өө
хувьд р ашигтай гаргахын тулд хэрэглэгчид,ү
нийл лэгчид ба рс лд гчидтэйг хамтран ажиллахүү ө ө ө өө
Компанийг рчл лт ба тодорхой бус байдалд амжиллтайөө ө
байж чадахаар зохион байгуулах
Х м сийнхээ р н л ба тэднийхээ эзэмшиж байгааү үү ү ө өө
мэдлэгийг х ш рэгдэхө үү

28. 2-28
МТ нь компанийг овсгоотой
байхад нь хэрхэн тусалдаг вэ?

29. 2-29
Виртуаль компани
 Виртуаль компани нь
Х м сү үү ,
Байгууллагууд,
Х р нгө ө ө,
Санаануудыг
Холбохын тулд МТ-ийг ашиглаж байна.
Хэрэглэгчид, нийл лэгчид, гэрээлэгчид баүү
рс лд гчидтэйг холбогдохын тулдө ө ө өө
Байгууллага хоорондын мэдээллийн
систем дийгүү байгуулж байна

30. 2-30
Виртуаль компани

31. 2-31
Виртуаль компанийн стратегиуд
Виртуаль компанийн стратегиуд
Холбооны т нш дтэйгээ дэд б тэц ба эрсдэлийг хуваалцахү үү ү
Нэмэлт йлчилгээгээр хангадаг гол рс лд гчидтэй холбогдохү ө ө ө
Хамтрах, солилцох замаар санаанаас-бэлэн м нг х ртэлх хугацаагө ө ү
бууруулах
Мэргэжил ур чадвар ба зах зээлийн хамралтыг нэмэгд лэхүү
Шинэ зах зээл р орох ба зах зээлийг хуваалцах, эсвэлүү
хэрэглэгчдийн нэнч байдлыг хадгалахү
Б тээгдх ний борлуулалтаас шийдлийн борлуулалт руу шилжихү үү

32. 2-32
Мэдлэгийг бий болгох
Мэдлэгийг бий болгодог буюу суралцдаг
байгууллага
Бизнесийн шинэ мэдлэгийг дарааллан бий
болгодог
Т нийгээ компанийн хэмжээнд тарааж т гээдэгүү ү
Б тээгдх н ба йлчилгээндээ шинэ мэдлэгийгү үү ү
нэвтр лдэгүү

33. 2-33
Мэдлэгийн хоёр хэлбэр
Ил мэдлэг
 г гд л, мэдээ, мэдээлэл, бичиг баримт болонӨ ө ө
бичиж эсвэл компьютер дээр хадгалсан з йл дү үү
Далд мэдлэг
Ажилчдын толгойд доторх “ хэрхэн, яаж” гэдэг
мэдлэг
Мэдлэгийг б тээдэг компани нь тийм далдү
мэдлэгийг бусдын х ртээл болгож байдаг.ү

34. 2-34
Мэдлэгийн анхаарал татсан
асуудлууд
Байгууллагын мэдлэг нь далд байснаар ямар
асуудал гарах вэ?
Энэх мэдлэгийг бусадтай хуваалцуулахын тулдүү
урамшуулал яагаад хэрэгтэй байдаг вэ?

35. 2-35
Мэдлэгийг удирдах арга з йү
Source: Adapted from Marc Rosenberg, e-Learning: Strategies for Delivering Knowledge in the Digital Age
(New York: McGraw-Hill, 2001), p.70.
Бичиг баримтын удирдлага
Мэдээллийг бий
болгох, дундаа
ашиглах,
удирдах
Компанийн
мэдээ,
мэдээлэл
Байгууллагын “ноу-хау”-г хөшүүрэгдэх
Бүтээмжийг дэмжих
Үйл ажиллагааны мэдээллийн санг
ашиглах
Эксперт сүлжээнүүдийг байгуулах
Экпертын түүхүүдийг цуглуулж, түгээх
Бодит цаг хугацааны мэдээллийг удирдах
Харилцаа ба хамтын ажиллагаа
Шинэ агуулгыг бий болгох
Онлайн хадгалагдаж буй бичиг
баримтууд руу хандах ба олж авах

36. 2-36
Мэдлэгийг удирдах систем дүү
(МУС)
МУС нь байгууллагын суралцах йл явц баү
бизнесийн ноу-хауг удирдах
Зорилго:
Байгууллагад дурын цагт, дурын газар хэрэгтэй
болох ед ньү
Мэдлэгийг б тээх, зохион байгуулах, ашиглахадү
бэлэн байлгахад нь мэдлэгийн ажилтнуудад туслах

37. Мэдээллийн
Технологиор рс лд хө ө ө
Бизнесийн байгууллага рс лд нд МТ-ийг хэрхэнө ө өө
ашиглаж болох вэ?
рс лд х стратегиуд ба х чн дӨ ө ө ү үү
Бүлэг
2
McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2007 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved.