Хуваарилалтын сувгийн орчин үеийн хандлага

1. ХУВААРИЛАЛТЫН СУВГИЙН ОРЧИН
ҮЕИЙН ХАНДЛАГА, ЧИГЛЭЛ
Магисртант: А.Намуун (Маркетинг)

2. АГУУЛГА
 Өмнөх үг
 Хуваарилалтын сувгийн үндсэн ойлголт
 Сувгийн төрлүүд
 Сувгийн бүтэц болон практик жишээ
 Орчин үеийн хандлага буюу Мэдээллийн
технологи (IT)
 Яг цагт нь систем
 Практик жишээ /цогц/
 Төгсгөл хэсэг

3. МАРКЕТИНГИЙН СУВАГ
 Бизнесийн зорилго: Зах зээлийн өргөн хүрээг
хамарч, өндөр ашиг олох.
 Гуравдагч зуучлагчид нь хэрэглэгчтэй холбох
гүүр болж байдаг.
 Шинэ зах зээлд (бүтээгдэхүүн болон газарзүйн
хувьд) нэвтрэхэд эрсдлийг багасгах.

4. МАРКЕТИНГИЙН СУВАГ
 Зах зээлийн сувгийг ашиглах процесс нь компанийн
нэгж хэсгийн үе шатлалаас эхлээд ямар төрлийн
зуучлагчдыг хэрэглэх, хэрэглэгчиддээ хүрэхийн тулд
ямар сувгийг ашиглах вэ гэдгээ шийдэх, сувагтаа
хяналт тавих зэрэг асуудлуудыг багтаана.

5. МАРКЕТИНГИЙН СУВАГ
 Гэрээ –Цогц санал
 Биет бараа
Цаг хугацаа
Хэмжээ
Байршил
Хүргэлт
Тээвэрлэлт
Холбогдох баримт бичгүүд (нэхэмжлэх хуудас, төлбөрийн баримт)
 Биет бус бараа
Үйлчилгээний тодорхой байдал
Мөнгөн дүн
Байршил цаг хугацаа
Зайнаас үйлчилгээ үзүүлэх үү, хэрэглэгчдээ ойртож үйлчилгээ үзүүлэх үү

6. СУВГИЙН ТӨРЛҮҮД
 Борлуулалтын баг. Гэрээний туршид хэрэглэгчидтэй шууд
холбогдон нийлүүлэлтийг удирдаж, гэрээний гүйцэтгэлийн хангаж,
үйлчилгээ туслалцаа үзүүлж, нийлүүлэлтэд тулгарч буй
асуудлуудыг шийдвэрлэж, тодорхой хугацааны үечлэлээр тайланг
гаргах зэргийг хийдэг.
 Борлуулалтын төлөөлөгч.
 Агент /үйлдвэрийн төлөөлөгч/. Агентууд нь компани бүрт
зориулсан борлуулалтын төлөөлөгчдөөр дамжуулан үйл ажиллагаа
явуулах бөгөөд хэрэглэгч болон зах зээлийн талаарх мэдлэг нь
нийлүүлэгчид тус болдог. Нийлүүлэгчийн боломж бололцоог
хэрэглэгчид таниулж, бүтээгдхүүнийг санал болгох, гэрээ хэлцлийг
хийхэд чухал үүрэгтэй.
 Дистрибьютер. Олон тооны нийлүүлэгчдийн бүтээгдэхүүнийг
борлуулж, олон тооны хэрэглэгчдэд их хэмжээний борлуулалт хийж
чаддаг. /Орлого-зөрүү, стандарт бүтээгдэхүүн/

7. СУВГИЙН ТӨРЛҮҮД
 Зуучлагч. /дэлгүүр, жижиглэн/. Хэрэглэгч болон
нийлүүлэгчийн ялгаатай сонирхлыг нэгтгэж, олон төрлийн
нийлүүлэгчдээс их хэмжээний барааг авч, хэрэглэгчдийг өөр
өөрийн онцлог шаардлагад нийцэх өргөн сонголттой
бүтээгдэхүүнээр хангах эх үүсвэр болж байдаг.
-Нийлүүлэгчийн сонирхол (хэдэн нэр төрлийн бараа, өндөр
чанар, их борлуулалт)
-Хэрэглэгчийн хувьд тийм ч өндөр шаардлага хангахуйц байх
хэрэггүй бөгөөд олон төрлийн бүтээгдэхүүнээс сонгох
сонирхолтой байдаг.
 Франчайз. /эрсдлийг багасгах, франчайз олгогчын туршлага,
маркетингийн програм зэргээс суралцах ашиг тустай,
стандарт бүтээгдэхүүн/

8. СУВАГТ ФРАНЧАЙЗ АШИГЛАСАН ЖИШЭЭ
 Роллс-Ройс нь турбо хөдөлгүүрийн эд ангийг үйлдвэрлэж, иргэний
агаарын болон аж үйлдвэрийн зах зээлд газийн турбин хөдөлгүүр
нийлүүлдэг компани юм.
 Борлуулалтын дараах үйлчилгээг хэрэглэгчдэдээ үзүүлдэг.
 Өөрийн үйлчилгээний төв болон тусгай эрх олгосон гуравдагч
үйлчилгээний төв.
 Гуравдагч төвүүд нь компанийн нисдэг тэрэгний бизнест гол үүргийг
гүйцэтгэдэг бөгөөд нислэгийн ажиллагааг нь хангах үйлчилгээ үзүүлдэг
4500 орчим бизнесийн түншүүд байдаг байна.
 Хойд Америк, Англи, Испани, Малта, Өмнөд Африк, Австрали, Япон,
Өмнөд Солонгос, Сингапур орнуудад байгуулагдаж, хэрэглэгчдэд дараах
үйлчилгээг санал болгож байна:
 Засвар үйлчилгээ
 Нарийвчилсан үзлэг
 Хөдөлгүүрийн эд анги солих, жижиг хэрэглэлүүдийг бүрдүүлэх
 Баталгаат хугацааны үйлчилгээ

9. СУВАГТ БОРЛУУЛАЛТЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧ
АШИГЛАСАН ЖИШЭЭ
 Люсент Технологи /Lucent Technology/нь харилцаа холбооны
сүлжээний програм хангамж, үйлчилгээг үзүүлж, системийн
загварыг зохиож, нийлүүлдэг компани юм.
 Өөрийнхөө борлуулалтын баг болон агент
 Агентыг боломжит борлуулалтын хэмжээг тодохойлох,
холбооны компани, захиргааны байгууллагууд, ашгийн
компаниуд зэрэг эцсийн хэрэглэгчдэд бүтээгдэхүүн
үйлчилгээгээ хүргэх шийдлийг олоход ашигласан байна.
 Борлуулалтын явуулын ажилчид болон үйлдвэрийн
төлөөлөгчид.

10. СУВАГТ БОРЛУУЛАЛТЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧ
АШИГЛАСАН ЖИШЭЭ
 Явуулын борлуулалтын ажилтнууд нь борлуулалтын боломжийг
тодорхойлох, үнэлэх, нэмэгдүүлэх арга замыг хайх, хэрэглэгчдийн
мэдээллийн буцах холбоог хангах үүрэгтэй.
 Үйлдвэрийн төлөөлөгчид нь мөн адил борлуулалтын боломжийг
тодорхойлохоос гадна хамгийн эхний үеэс эхлээд борлуулалтыг
циклийг удирдахад чухал анхаарал хандуулна.
 Эдгээр төлөөлөгчид нь
-борлуулалтын хүчийг өргөжүүлсэн.
-хэрэглэгчийн харилцааны удирдлагыг хангах.
-ирээдүйд санал болгох шийдлийг тодорхойлж өгсөн.
-маркетингийн мэдээлэл, борлуулалтын хэрэгслүүд, техникийн
нөөцүүдийг үр ашигтай зарцуулах боломжийг бий болгосон.

11. СУВГИЙН БҮТЭЦ БОЛОН ПРАКТИК ЖИШЭЭ
 Зарим фирмүүд нь зах зээл дэх ганц үндсэн сувагт найдаж
байхад ихэнх байгууллагуудын хувьд хэд хэдэн төрлийн
сувгийг хэрэглэж байна.
 Энэ нь зах зээлийн нөхцөл байдал өөрчлөгдөж, компаниуд
сувгийн стратегиа дахин эргэж харах шаардлагатай тулгарсан,
хэд хэдэн зорилтот хэрэглэгчдэд үйлчлэх болсон зэргээс
улбаалан олон сувагт бүтцийг ашиглах нь түгээмэл болж
байна.

12. СУВГИЙН БҮТЭЦ БОЛОН ПРАКТИК ЖИШЭЭ
Үйлдвэрлэгч
Үйлдвэрлэгч
Үйлдвэрлэгч
Үйлдвэрлэгч
Үйлдвэрлэгч
Хэрэглэгч
Хэрэглэгч
Хэрэглэгч
Хэрэглэгч
Хэрэглэгч
Агент
Дистрибьютер
Дистрибьютер
Агент
Франчайз
эзэмшигч

13. СУВГИЙН БҮТЭЦ БОЛОН ПРАКТИК ЖИШЭЭ
 Зах зээлийн олон сувгийг ашиглах (хайбрид маркетингийн
систем ч гэдэг) давуу талууд:
 Сувгийн стратегийг боловсронгуй болгох
 Зах зээлийн өөрчдөгдөж буй төлөв байдлыг мэдэх
 Олон тооны сувгийн гишүүдээр дамжуулан ялгаатай
хэсгүүдэд харилцаа болон үйл ажиллагааг удирдан зохицуулах
 Зах зээлд олон сувгийг ашиглах 2 үндсэн бүтэц байдаг.
(Cespedes and Corey 1990)

14. ПЛЮРАЛ ОЛОН СУВАГТ СИСТЕМ
Инжирсол Рэнд
Агаар шахах хэсэг
Хэсгийн дарга
Борлуулатын маркетингийн
дэд ерөнхийлөгч
Шууд борлуулагч
Бие даасан
дисьотбьютер
Агаарын төв
250-аас дээш
морины хүчтэй
ресипрокатор
250-аас доош
морины хүчтэй
ресипрокатор
250-аас доош
морины хүчтэй
ресипрокатор
450-аас дээш
морины хүчтэй
эргэх шахагч
450-аас доош
морины хүчтэй
эргэх шахагч
450-аас доош
морины хүчтэй
эргэх шахагч
Газарзүйн ялгаатай
хэсгүүдэд
Үйлдвэрлэгчийн
төлөөлөгч
Жижиглэн
худалдаачдад
зориулсан 25-аас
доош морьны
хүчтэй
ресипрокатор эргэх
шахагчууд

15. ПЛЮРАЛ ОЛОН СУВАГТ СИСТЕМ
 Суваг бүр бүтээгдэхүүний тодорхой бүлгийг хариуцаж, тодорхой
маркетингийн сегментэд үйл ажиллагаа явуулахаар зохион
байгуулагдсан байна.
 Инжирсол-Рэнд нь томоохон тоног төхөөрөмж нийлүүлдэг компани
бөгөөд түүний агаар шахах хэлтэс нь янз бүрийн үйлдвэрүүдэд
шахсан агаарыг ханган нийлүүлж ажилладаг.
 Техникийн туслалцааны хэрэгцээт байдлаас шалтгаалан цэргийн
болон засгийн газрын сектор, томоохон ресипрокатор, эргэх шахагч
(250-аас дээш, 450 морьны хүчтэй) нь зөвхөн компаниас шууд
хамааралтай бөгөөд өөрийн багийг ашигладаг. /ASS, supply/
 Дистрибьютерүүд болон агаарын төвүүд нь бага ресипрокатор
болон эргэх шахагчийг (250-аас доош, 450 морьны хүчтэй)
үйлдвэрийн хэрэглэгчдэд нийлүүлдэг бөгөөд үйлчилгээ болон
жижиг хэсгүүдийн хангалтыг мөн хариуцна.
 Үйлдвэрийн төлөөлөгч нь 25-аас доош морьны хүчтэй шахагчдыг
төхөөрөмжийн дэлгүүр гэх мэт жижиглэн худалдаачдад зардаг.

16. МОНОПОЛ МАЯГИЙН ОЛОН СУВАГТ
СИСТЕМ
Эмчилгээний заслын
бүтээгдэхүүний дистрибьютер
Бектон Дикинсон
Дамжуулах системийн
хэсэг
Хэлтсийн ерөнхийлөгч
Борлуулалт маркетингийн
дэд ерөнхийлөгч
55 борлуулалтын төлөөлөгч
(нутаг дэвсгэрээр хуваагдсан)
450 дистрибьютер
Лабораторийн бүтээгдэхүүний
дистрибьютер
Арилжааны
лабораторууд
Эмнэлгүүд Эрүүл мэндийн
тусламжийн
байгууллагууд болон
хувийн эмнэлгүүд
Эмнэлгийн бус эрүүл
мэндийн байгууллагууд
Худалдан авалтын
бүлгүүд

17. МОНОПОЛ МАЯГИЙН ОЛОН СУВАГТ СИСТЕМ
 Компани хэрэглэгчдэд хүрэх шууд болон шууд бус суваг бүхий нэг л
бүтцийг ашиглах ба сувгийн гишүүн бүр сегменттэй холбогдох өөр өөрийн
чиг үүрэгтэй.
 Бэктон Дикинсон нь эмнэлэг, лабораториуд, эрүүл мэндийн байгууллагуудад
цус цуглуулах хойлоог нийлүүлдэг байгууллага юм.
 Түүний 400 гаруй дистрибьютеруудын сүлжээ болон өөрийн борлуулалтын
баг нь бүтээгдэхүүнийг бүхэлд нь хариуцдаг.
 Энэ бүтцийн гол онцлог бол хэрэглэгчдийн бүлгүүдийн дагуу гишүүдийн
хоорондын чиг үүргийг зохицуулж, илүү уян хатан байдлыг бүрдүүлэхэд
оршино.
 Томоохон эмнэлэг, лабораториуд, худалдан авагч бүлгүүдийн хувьд
компанийн шууд борлуулалтын төлөөлөгч худалдааг ерөнхийд нь хариуцаж,
дистрибьютерууд нь хүргэлт болон борлуулалтын дараах үйлчилгээг
хариуцдаг.
 Харин жижиг хэрэглэгчдийн хувьд дистрибьютерууд нь сувгийн гол чиг
үүргийг хүлээх ба борлуулалт, төлбөр, хүргэлт, борлуулалтын дараах
үйлчилгээг хариуцна

18. ОРЧИН ҮЕИЙН ХАНДЛАГА
 Компаниуд хэрэглэгчдээ хүрэх болон тэднийг сэтгэл
ханамжтэй үлдээхийн тулд янз бүрийн хэсгүүдийн хоорондох
харилцааг хялбарчлах зорилгоор мэдээллийн технологийн
хэрэглээг нэмэгдүүлж
 Бүтээгдэхүүний үнийг нэмэгдүүлэхгүй үйл ажиллагаануудыг
гаднаас худалдан авдаг/аутсоорсинг/. Тиймээс зуучлагчдын
байр суурь болон компаниудын агент, дистрибьютеруудтайгаа
ажиллах арга зам нь өөрчлөгдөж байдаг юм.

19. ОРЧИН ҮЕИЙН ХАНДЛАГА
 Вэб сайтад тулгуурласан систем
 Эцсийн хэрэглэгч болон зуучлагч аль алинтай нь шууд
холбогдон ажиллах боломж олгодог.
 Захиалгын системийг нэгтгэсэн.
 Хялбар бөгөөд тодорхой.
 Электрон зах зээлийн орон зай.

20. ОРЧИН ҮЕИЙН ХАНДЛАГА
 Сувгийн гишүүд урт хугацаанд харилцаатай болоод ирэхээр
хоорондын харилцааны зардлаа багасгадаг.
 Өөрөөр хэлбэл нэгэн хэвийн харилцаатай болсноор шинэ
харилцагчдыг хайхаа болино.
 Тэдний хоорондын харилцаа тогтвортой тул автоматчилагдаж,
мэдээллээ нэгдсэн системээр хуваалцах болно.
 CRP /continuous replenishment program/, JIT /just in time/

21. ОРЧИН ҮЕИЙН ХАНДЛАГА
 CRP буюу автоматаар нөхөх програм. Нийлүүлэгч нь
зуучлагчийн бараа эцсийн хэрэглэгчид зарагдсан үед болон
нөөц тодорхой хэмжээнд хүрсэн үед шууд нийлүүлэлт хийж
байдаг.
 Мэдээллийн системээ ингэж нэгтгэснээр дэлгүүрүүд, агуулах,
хуваарилалтын төвүүд нэгэн зэрэг барааны хөдөлгөөнийг
хянах цогц, хялбар, уян хатан байдал бий болно.
 Сувгийн зардлыг багасгана.
 Борлуулалтын мэдээллээ солилцож байгаа тул зуучлагчдын
байр суурыг сайн таньж мэдэх боломж олгоно.

22. ЯГ ЦАГТ НЬ СИСТЕМ
 Бүтээгдэхүүний орц материал түүхий эдийг үйлдвэрлэлд яг
хэрэгтэй цагт нь ирүүлэх замаар бараа материалын нөөцийг
хамгийн бага байлгадаг удирдлагын системийг “яг цагт нь
систем” гэдэг.
 Зөв цагт нь, зөв газарт, зөв хэмжээгээр
 1980-аад оноос Японы Тоёото мотор компаний яг цагт нь
системийг санаачлан хөгжүүлсэн

23. ЯГ ЦАГТ НЬ СИСТЕМ
 Яг цагт нь системийн үндсэн элементүүд:
1. Үйлдвэрлэлийн тогтвортой, жигд ажиллагаа
2. Бага нөөц
3. Жижиг багц
4. Түргэн, зардал багатай тохируулга
5. Технологийн схем
6. Урьдчилан сэргийлэх засвар, үйлчилгээ
7. Олон үүрэг гүйцэтгэдэг ажилчид
8. Чанарын өндөр түвшин
9. Хамтач уур амьсгал
10. Найдвартай нийлүүлэгч
11. Хөдөлмөрийн зүйлсийн хөдөлгөөний татах систем
12. Бэрхшээлтэй асуудлыг шийдэх
13. Байнгын сайжруулалт

24. ЯГ ЦАГТ НЬ СИСТЕМ
 Ач холбогдол:
1. Эцсийн бүтээгдэхүүн, худалдан авсан зүйлс, дуусаагүй үйлдвэрлэлийн
хэмжээг багасгадаг.
2. Орон зайн шаардлагыг багасгадаг.
3. Ажлын чанарыг дээшлүүлж, гологдол, дахин засварлалтыг багасгадаг.
4. Үйлдвэрлэлийн үргэлжлэх хугацааг багасгана.
5. Үйлдвэрлэлийн хольцыг өөрчлөхөд нилээд уян хатан байдаг.
6. Чанарын асуудлаас болж гарах тасалдал багатай, богино тохируулгын
хугацаатай, олон талын чадварлаг ажилчид бие биедээ туслах болон
эзгүйд нь орлох боломжтой учраас үйлдвэрлэлийн явц жигд байдаг.
7. Тоног төхөөрөмжийн ашиглалтын, бүтээмжийн түвшинг нэмэгдүүлдэг.
8. Асуудлыг шийдвэрлэхэд ажилчид оролцдог.
9. Нийлүүлэгчидтэй сайн харилцаа холбоог тогтоодог.

25. ЯГ ЦАГТ НЬ СИСТЕМ – HARLEY DAVIDSON
 1980аад онд Harley Davidson компанийн мотоциклийн
үйлдвэрлэл бараг зогсолтонд оров.
 Японы өрсөлдөгчдийг хэт хямд үнээр зарж байгааг нотлохыг
оролдсон ч шүүхээс тэдний үйлдвэрлэлийн өртөг нь
Харлигаас 30 гаруй хувиар хямд байгааг нотолсон юм.
 Өрсөлдөгчид нь “Just In Time” системийг нэвтрүүлсэн байжээ.
 Ингээд Харли Дэвидсоныхон өөрсдөө нэвтрүүлэхээр
шийджээ.

26. ЯГ ЦАГТ НЬ СИСТЕМ – HARLEY DAVIDSON
 Тус компани өөрийн ханган нийлүүлэгчид, бусад хамтран
ажиллахыг хүссэн компаниудийг урьж уг системийг нэвтрүүлэх
ажилд шуурхайлан оров.
 Гэтэл ихэнх ханган нийлүүлэгчид нь энэ систем үр дүн гэж
итгэхгээгүй тул дэмжлэг авсангүй.
 Харлигийн зүгээс 35 хуудас бүхий гэрээний төслийг санал болгосон
ч нийлүүлэгчдийн юу хийхийг хэтэрхий хатуу тулгасан байсан учир
үүнтэй санал нэгдэх цөөхөн компани байсан юм.
 Хамгийн том ханган нийлүүлэгчдийн нэгээс нь дутагдаж байгаа эд
ангийн талаар цагийг нь тулгаж мэдээлэх мөртлөө бүх бурууг
бидэнд тохохыг хичээдэг гэсэн хатуухан шүүмжлэлтэй учирсан
байна.

27. ЯГ ЦАГТ НЬ СИСТЕМ – HARLEY DAVIDSON
 Ханган нийлүүлэгчидтэй байгуулах гэрээг энгийн ажил хэрэгч
болгов.
 Ажил хэрэгч хүмүүс, өндөр мэргэжлийн инженерүүдээс бүрдсэн
багийг ханган нийлүүлэгчид рүү илгээж асуудлыг газар дээр нь
судалж ажиллаж эхлэв.
 Мотоциклийн зураг төслийг энгийн бөгөөд найдвартай болгож
өөрчилсөн нь маш чухал зүйл байлаа.
 Эд ангийг хялбар энгийн болгосноор ханган нийлүүлэгчдийн ажлыг
хөнгөвчилж, цаг хэмнэх, бүтээгдэхүүний тоог олшруулах бололцоо
олгов.
 Ханган нийлүүлэгчидтэй хамтарч бүтээгдэхүүний чанарт хяналт
тавих болов.
 Харлитай зэргэлдээ орших олон жижиг ханган нийлүүлэгчидтэй
урьдаас илүү нягт түншлэн ажиллах болсон.

28. ЯГ ЦАГТ НЬ СИСТЕМ – HARLEY DAVIDSON
 Компанийн менежерүүдийн хувьд JIT системийг нэвтрүүлэхэд
тийм ч амар байгаагүй.
 Олон асуудлыг цаг алдалгүй шийдвэрлэх хэрэгтэй болж
байсан.
 Үйлдвэрлэлийн бүтээмж нэмэгдсэн.
 Нийлүүлэгчидтэйгээ сайн түншийн харилцаатай байж, нэг
жинхэнэ утгаараа гар нийлэн ажиллах болсон байна.

29. ТОГЛООМ ҮЙЛДВЭРЛЭГЧИЙН ЖИШЭЭ
 Бэрчт (Berchet) нь Францын үндэсний тоглоом үйлдвэрлэгч юм.
Компани Францдаа үйлдвэрлэлээ хадгалсаар байхын зэрэгцээ олон
улсын түвшинд үйлдвэрлэл эрхэлж байна.
 Улс орнуудад байх худалдаачидтай Бельги, Франц, Герман, Голланд,
Унгар, Итали, Польш, Испанид байрлах өөрийн борлуулалтын
салбараар дамжуулан харилцдаг.
 Ихэнх томоохон зуучлагчид нь олон төрлийн бүтээгдэхүүнийг татан
авахын тулд худалдан авалт хийх багийг ашигладаг.
 Худалдан авах багийн бүтэц нь тухайн жижиглэн худалдаачнаас
хамаарах бөгөөд ихэнхдээ охидын, хөвгүүдийн, сургуулийн өмнөх
насны, электрон гэх мэт бүтээгдэхүүний янз бүрийн ангилал
хариуцсан хэд хэдэн худалдан авагчаас бүрддэг.

30. ЖИЖИГЛЭН ХУДАЛДААЧНЫ ХУДАЛДАН
АВАЛТ БА ЗАХИАЛГЫН ЦИКЛ
 Зуучлагчийн худалдан авалтын цикл нь улирлын шинж
чанартай бөгөөд бүтээгдэхүүн дэлгүүрт тавигдахаас 18 сарын
өмнө шийдвэр гаргах ажиллагаа болдог.
 Жишээлбэл, 2006 оны Шинэ жилийн баярт бэлтгэхдээ, 2005
оны зун/намрын эхэн үеэр дэлхийн энд тэнд зохион
байгуулагдах худалдааны яармагаар зочлон шинэ тоглоом,
шинэ санаа, чиг хандлага зэргийг хайдаг.
 2006 оны Шинэ жилийн баярт зориулан Бэрчтийн шинэ
бүтээгдэхүүний саналыг боловсруулахаар 2005 оны намар
Франц дахь төв байрандаа зуучлагчид цуглардаг. Мөн энэ
үеэр одоогийн бүтээгдэхүүний талаар болон ирэх улиралд
алийг нь авах, алийг нь зогсоох зэрэг асуудлуудыг хэлэлцдэг.

31. ЖИЖИГЛЭН ХУДАЛДААЧНЫ ХУДАЛДАН
АВАЛТ БА ЗАХИАЛГЫН ЦИКЛ
 Худалдан авалтын хариуцсан багийнхан бүтээгдэхүүн бүрийн
хувьд фото зурган мэдээллийг жижиглэн худалдаачдад
электрон байдлаар илгээх ба энэ нь тэдэнд сонирхол төрүүлэх,
харьцуулах боломжийг олгодог.
 Мэдээлэл нь:
-зураг
-үнэ
-дан болон багцийн хэмжээ
-жин г.м-ийг багтаана.
 Энэ нь нөгөө талаар худалдаачинд бүтээгдэхүүнийг авах
болон хадгалах зардлыг тооцох боломжийг олгох юм.

32. ЖИЖИГЛЭН ХУДАЛДААЧНЫ ХУДАЛДАН
АВАЛТ БА ЗАХИАЛГЫН ЦИКЛ
 Энэхүү фото танилцуулга нь тухайн бүтээгдэхүүнийг
худалдааны байгууллагын удирдлагуудад харьцуулан үзэх,
шийдвэр гаргахад дэм үзүүлдэг.
 Ингэж бүтээгдэхүүнийг үнэлэх хугацаанд Бэрчтийн зүгээс үнэ
болон бүтээгдэхүүний саналын тухайд тэдэнтэй хэлэлцээр
хийсээр байдаг.
 Хэрэв амжилттай болвол, 2006 оны 3 сар гэхэд Бэрчт эцсийн
байдлаар бүтээгдэхүүний сонголтыг хүлээн авч
баталгаажуулна.
 Бүтээгдэхүүнийг 2006 оны 6 сар гэхэд хүргэж, намар гэхэд
дэлгүүрт тавих боломжтой болно.

33. ЖИЖИГЛЭН ХУДАЛДААЧНЫ ХУДАЛДАН
АВАЛТ БА ЗАХИАЛГЫН ЦИКЛ
 Жижиглэн худалдаачин нь сонголтоо хийж, баталгаажуулсны
дараа
 Албан ёсны захиалга хийнэ. /хэмжээ, хүргэх байршил г.м/
 Бүтээгдэхүүнийг жижиглэн худалдаачинд худалдсаны
дараагаар бүтээгдэхүүний нарийн мэдээллүүд худалдаачны
электрон борлуулалтын системд (EPOS) орно.
 Томоохон худалдаачид нь тоглоом үйлдвэрлэгчдийг
нийлүүлэх логистикийг өөрсдийнх нь өмнөөс удирдана гэж
найддаг. /Жишээ нь Бэрчт бүтээгдэхүүний мэдээлэл түгээх,
захиалгыг нэгтгэх, хүргэлт үйлчилгээ, логистикийн мэдээлэл
г.м-ийг хариуцан ажилладаг/

34. ХАРИЛЦААНЫ УДИРДЛАГА
 Үйлдвэрлэгч болон худалдаачдын хооронд хийгддэг гэрээний нэг
гол хэсэг нь борлуулалтын төлөөлөгчид болон худалдан авалт
хариуцсан менежерүүдийн талаарх асуудал байдаг.
 Ахлах менежерүүд нь (борлуулалт худалдан авалт хариуцсан
захиралууд гэх мэт) байнгын харилцаатай байх үүднээс тодорхой
тодорхой хугацаанд уулздаг.
 Биечлэн уулзах уулзалтаар (2-3 сар тутамд) хэрэгжиж буй гэрээны
явцыг хянаж, ирээдүйн гэрээний талаар хэлэлцэж, ирээдүйг
бизнесийн бүтээгдэхүүний санаагаа үзүүлдэг.
 Мөн худалдан авах багийн хурал гэж байх ба нийлүүлэгч нь
жижиглэн худалдаачны албан байранд очдог.
 Харин бусад менежерүүдийн хувьд ч харилцааны удирдлагыг
хангахын тулд хоорондоо (биечилсэн борлуулагч, дэлгүүрийн
менежерүүд, маркетингийн харилцааны ажилтан, агуулах чанарын
хяналтын менежер) зүй ёсоор холбогдож байдаг.

35. ХАРИЛЦААНЫ УДИРДЛАГА
 Тоглоом үйлдвэрлэгч Бэрчтийн хувьд тодорхой хугацааны
үечлэлээр тойм дүгнэлт гаргаж байдаг.
 Энэ тойм нь нийлүүлэг-худалдаачны хоорондох хурлын үеэр
түгээмэл хэрэглэгддэг бөгөөд дараах зүйлсээс бүрддэг.
-Ашгийн гүйцэтгэл.
-Хүргэлтийн гүйцэтгэл.
-Харилцааны чанар.

36. ТӨГСГӨЛ
 Маркетингийн сувгийн стратегийг хэрэгжүүлэхдээ
ямар зуучлагчдыг өөрийн зах зээлдээ оруулбал
ашигтай ажиллах тал дээр түлхүү анхаарах
шаардлагатай.
 Үр ашигтай сувгийн гол хэмжүүр нь олон тооны
сувгийн гишүүдийн хоорондох үйл ажиллагааг
зохицуулахад хамгийн бага зардалтай байх юм.

37. НОМ ЗҮЙ
1. B2B marketing
2. D. Hutchins, Having a Hard Time with "Justing - time", Fortune,
June 9, 1986
3. American management association, “Fundamentals of
Marketing”, Concepts of modern marketing.