Presentatie voor de directeurendag 8 april 2013, De Verdieping, Kennisnet

1. Laat ict werken voor het onderwijs
Meer doen met ict
SKOH-VCO Quercus
frans schouwenburg
8 april 2013
twitter @allfrans

3. Mobiel
Al 2,8 miljoen
Nederlanders hebben een
tablet.
Stijging 1miljoen per
halfjaar

9. Hyper Island - Zweden

12. Geen mening hebben is geen optie

13. Wat verwachten ouders van school?
 een actieve rol in digitale - en online opvoeding;
 een heldere visie op kinderen en internet;
 ouderavonden over dit onderwerp;
 kinderen leren informatie zoeken, beoordelen en
verwerken;
 een ‘levende’ schoolwebsite voor ouders en kind;
 vakkundige begeleiding bij verwerken negatieve
ervaringen.

14. Urgenties:
 veranderende jeugd
 technologie steeds ingrijpender
 dringende vragen vanuit werkgevers
 veranderende arbeidsrelatie
 wensen ouders en leerlingen
 meer doen met minder
 inspectie: omgaan met
verschillen, maatwerk, passend
onderwijs

15. Rollen veranderen, wie leert ze...
• omgaan met onzekerheid
• omgaan met profielen
• flexibiliteit
• mondiaal denken
• ondernemerschap
• open staan voor nieuwe zaken?

17. Maar hoe?

18. Een beetje creativiteit…

19. Start met visie

20. Producten bij 4 in Balans
Leiderschap
Inhoud en
Visie Deskundigheid Infrastructuur
toepassingen
visieversneller
ontwikkelen ontwikkelen
leermateriaal onderwijs
verwerven van inrichten
het leermateriaal schoolomgeving
ontvangen van gebruiken van
het leermateriaal het leermateriaal
PvE leermiddelenketen
Richten van ict
Kader
ict-bekwaamheid PvE ict-infrastructuur

22. Visieversneller
http://onderwijstools.kennisnet.nl/visieversn
eller

24. Onmiddellijke feedback

26. Winst uit integratie
leerproces
organisatie
verant-
woording

27. Vraagsturing en (sectoraal) leermiddelenbeleid
PO-Raad, Netwerk Onderwijsinnovatie en ICT
Kennisnet
8-4-2013
8-4-2013

28. Hoe voelt u zich?
8-4-2013

29. Wat is er zoal?
Hoe dekkend te krijgen?
The International Primary exova - mathPro,
Curriculum
Laat eens zien!
Rekentuin, Taalzee Instructievervangende leerlijn
rekenen - cedicu
De Roode Kikker - begrijpend
lezen, mediawijsheid Snappet.org - gevat in een tablet
Alles in 1 - integrale methode in A New Spring - adaptief
20 projecten leerplatform
Kahnacademie.nl BasisOnline.nl - digitale werkplek
Kahnacademy.nl
8-4-2013

30. Digitale keten van Auteur tot School
LASn
8-4-2013

31. Leermiddelenbeleid
instellingsniveau
 Hoe kom ik tot een leermiddelenbeleid:
– dat een nieuwe leermiddelenmix mogelijk maakt die
• past bij opbrengstgericht werken/ gepersonaliseerd leren
• een rijke combinatie is van folio en digitaal (liefst adaptief)
• betaalbaar is
– dat leidt tot nieuwe didactische toepassingen
sectorniveau
 Met welke regie en welke activiteiten op sector-niveau zijn
scholen geholpen bij de invulling van het
leermiddelenbeleid op instellingsniveau.
8-4-2013

33. Regie
 regie op vraag
– sector beperkt zich tot definiëren functionele wensen
– formuleert toekomstscenario’s
– laat invulling van het aanbod over aan de markt
 regie op keten (bv. LiMBO)
– sector vult actief ketenregie in, vanuit functionele wensen
– b.v. gezamenlijke doelen voor PPS, pilots en visievorming
 regie op aanbod (productieregie)
– sector neemt heft in handen m.b.t. productie content
– zelf speler, b.v. omdat anders €/Q verhouding niet beter wordt
– organiseren open domein (b.v. via keurmerkgroepen)
8-4-2013

34. Conclusie
 vraagsturing: doen  het PO als klant
– niet vertragend werken (kopgroep niet hinderen)
– respecteer positie marktpartijen
– PvE, vanuit lange-termijn visie
 ketenregie: doen  alleen vraagsturing is onvoldoende
– impliceert samenwerking met markt
– creëer goede voorwaarden (standaarden, voorzieningen)
 aanbodsturing: niet doen  laat de markt werken
– eventueel wel voor (V)SO
– organiseer het open domein
8-4-2013

35. Geraadpleegde bestuurders
Marlou Beke OPOPS, Papendrecht/Sliedrecht
Lex Polman de Eenbes, Geldrop
Jos Berens ’t Blokhuus, Hoevelaken
René van Harten Lek en IJssel, IJsselstein
Leon de Wit WereldKidz, Zeist
Jan Timmers Signum Onderwijs, Rosmalen
Huub van Blijswijk Lucas Onderwijs, Den Haag
Simone Walvisch PO-Raad, Utrecht
Jan Overweg SVBO en VGPO HAAL, Amersfoort
Hans Theeboom Almeerse Scholen Groep
Hennie Loeffen de Onderwijsspecialisten, Arnhem
Cor de Ruiter Orion, Amsterdam
Margreet Vendel SKOH, Hoofddorp
Erik Verhulp Digischool
 PO-Kamer Wikiwijs
8-4-2013

36. Het Programma van Eisen
1. Inleiding
2. Leermiddelen in het PO
3. Eisen vanuit onderwijsvisie
4. Eisen gerelateerd aan processen
5. Eisen aan ICT-ondersteuning
6. Eisen aan de instellingen
7. Referenties
Bijlage: Begrippenlijst
ontwikkelen
leermateriaal
ontwikkelen
onderwijs
Bijlage: Gevoerde gesprekken
verwerven van inrichten
het leermateriaal schoolomgeving
ontvangen van gebruiken van
het leermateriaal het leermateriaal
8-4-2013

37. Gedeelde visie: doelen
 opbrengstgericht werken en passend onderwijs
– inspelen op individuele leerbehoefte
 beheersbare kosten
– beantwoorden druk op bekostiging én
de toenemende heterogeniteit
 voorbereiden op samenleving
– tot participerend burgerschap in samenleving van ‘straks’
– dus kennis èn vaardigheden
 randvoorwaarden
– docent als eigenaar van flexibel onderwijs (‘de LK als LM’)
– passende (digitale) leermaterialen, ict-voorzieningen, …
– passende organisatie, stijl van leiding geven, …
–  gerichte, samenhangende innovatie
8-4-2013

38. Knelpunten leermiddelen
 methode wordt aangeboden als totaalpakket
– onvoldoende mogelijkheden tot variatie/differentiatie
 methoden hebben lange levenscyclus en
vorm
– te langzaam aangepast aan wensen onderwijs
 pakket leermaterialen steeds moeilijker te betalen
– digitaal leermateriaal komt bovenop folio
 onvoldoende ondersteuning 21st century skills.
inhoud
– vraagt variatie aan werkvormen
 discrepantie leermiddelen en toetsresultaten
– relatie nog te onderzoeken…
inhoud
risico: digitalisering vergroot kloof haves - havenots
8-4-2013

39. Gedeelde visie: leermiddelen
specificatie: in tussendoelen en kernbegrippen (zonder didactiek)
‘slanke’ methodes: commercieel of open (met didactiek)
aanvullende materialen: commercieel of open (ook toetsen)
8-4-2013

40. Gedeelde visie: leermiddelen
 specificatie curriculum: de ruggengraat
– gedefinieerd in losse stukjes (leerdoelen, begrippenkader)
– bevat géén didactiek
 slanke kernmethode(n): het vertrekpunt
– volledige leerlijn met basislessen, open of commercieel
– bevat wel didactiek
 aanvullend materiaal: t.b.v. toetsen en variëren
– rijke collectie met modulair materiaal (kleine eenheden)
– combinatie open en commercieel
– maakt maatwerk mogelijk
 platform: t.b.v. ondersteuning docent
– maakt vinden en variëren mogelijk
8-4-2013

41. Kader Ict-bekwaamheid
41

42. Wat weten we uit onderzoek?
In het primair proces:
– de motivatie neemt toe;
– de leerprestaties verbeteren;
– het leerproces wordt efficiënter.
In het secundair proces :
– tijdsbesparing
– verbeterde transparantie
– betere sturing
– hogere professionaliteit

43. Opdracht voor ontwikkeling
 Een duurzame standaard voor ict-bekwaamheid
van leraren
 Op basis van voorbeelden gebaseerd op
aangetoonde meerwaarde
 Voor HR-beleid op scholen en eindtermen van
lerarenopleidingen.
 Nauwe aansluiting op algemene
bekwaamheidseisen (Onderwijscoöperatie).

44. Vanuit het beroep van de leraar

45. Pedagogisch-didactisch handelen
http://www.leraar24.nl/video/3152
Werken in de schoolcontext
http://www.leraar24.nl/video/847
Professionele ontwikkeling
http://www.leraar24.nl/video/1356

47. Online mindmappen

48. Twitter in de les?

49. Zoals de ouderen zongen, twitteren
de jongen…

51. En vergeet mediawijsheid niet!

53. Diploma Veilig Internet

54. De APP-generatie………..

55. Speciaal onderwijs

57. Kenny

58. Communiceren

60. QR-codes

61. Wat kunnen leraren doen?

62. Blooms ontleding van het leerproces
creëren
hoge cognitieve
belasting evalueren
analyseren
toepassen
lage cognitieve
belasting begrijpen
onthouden

63. Dus…
..kennis wordt buiten de les overgedragen
zodat er binnen de les meer ruimte is voor
begeleiding bij de verwerking van de lesstof

65. Wat heb je nodig?
 Lesstof
 Screencastsoftware als
Captivate, Camtasia of ScreenR
 Platform als youtube

66. Maak zelf de combi met tpack

67. Opdracht
Inhoud Vakgebied 21st Century skill Technologie/medium
Lezen creativiteit Evernote/springpad
Schrijven Ondernemen Mindmap
Rekenen Brainstormen Google Earth
Geschiedenis Probleem oplossen Student response -
socrative
Aardrijkskunde Kritisch denken Qr-code
Sociale redzaamheid Sociale vaardigheden Podcast
Techniek samenwerken Youtube
beweging Communiceren Twitter
muziek Omgaan met media Facebook
spreken Onderzoeken Skype

68. Presentatie staat op:
http://www.slideshare.net/kennisnet/