1. XỬ LÝ DỤNG CỤ BAN ĐẦU
SAU KHI SỬ DỤNG TẠI CÁC KHOA
CN. NGUYỄN THỊ KHÁNH HÀ
KHOA KIỂM SOÁT NHIỄM KHUẨN
2. MỤC TIÊU
Sau bài hướng dẫn, học viên có khả năng nắm được:
1. Các kiến thức cơ bản trong việc xử lý dụng cụ
ban đầu ngay sau khi sử dụng.
2. Quy trình xử lý dụng cụ ban đầu tại các
khoa/phòng trong bệnh viện
3. Một số định nghĩa cơ bản
• Xử lí dụng cụ ban đầu: Là quá trình khử nhiễm
– làm sạch dụng cụ ngay sau khi sử dụng tại các
khoa có phát sinh dụng cụ.
• Khử nhiễm: Là quá trình sử dụng tính chất cơ
học và hóa học, giúp loại bỏ các chất hữu cơ và
giảm số lượng các vi khuẩn gây bệnh có trên
các DC để bảo đảm an toàn khi sử dụng, vận
chuyển và thải bỏ.
4. Một số định nghĩa cơ bản
• Làm sạch: Là quá trình sử dụng biện pháp cơ
học để làm sạch những tác nhân nhiễm khuẩn
và chất hữu cơ bám trên những DC, mà không
nhất thiết phải tiêu diệt được hết các tác nhân
nhiễm khuẩn
• Làm sạch ban đầu tốt sẽ giúp tăng hiệu quả của
việc khử khuẩn, tiệt khuẩn
5. Có 2 phương pháp làm sạch
Làm sạch bằng tay Làm sạch bằng máy
6. Nguyên tắc XLDC ban đầu
• Khử nhiễm/Làm sạch ngay tại nơi phát sinh
dụng cụ.
• Nếu chưa thể làm sạch ngay phải để trong
thùng kín xịt hóa chất kìm khuẩn.
• DC phải được ngâm ngập trong hóa chất làm
sạch có chứa enzyme và nước với nồng độ và
thời gian khuyên cáo của NSX.
• DC sau khi làm sạch cần phải được làm khô và
kiểm tra chất lượng trước khi KK-TK.
7. Vai trò của quá trình XLDC ban đầu
• Là giai đoạn đặc biệt quan trọng bắt buộc phải thực hiện
trong quá tình tái sử dụng dụng cụ, nó quyết định hiệu
quả và chất lượng của việc khử khuẩn tiệt khuẩn DC.
• Giúp loại bỏ chất hữu cơ, vô cơ, giảm thiểu tới mức thấp
nhất lượng vi khuẩn bám trên bề mặt DC, đàm bảo an
toàn khi chuyển DC.
• Ngăn chặn sự tích tụ các chất lây nhiễm vào dụng cụ
qua các lần sử dụng đồng thời ngăn ngừa sự ăn mòn DC
• Làm sạch hiệu quả sẽ giảm 90% lượng VSV có trên bề
mặt dụng cụ, giúp cho quy trình tiệt khuẩn tối ưu hơn.
10. Bước1: Chuẩn bị
• Phương tiện:
+ Thùng đựng có nắp đậy
hoặc bồn ngâm theo quy
định.
+ Có nhãn dán ghi rõ: Tên
hóa chất, nồng độ, hạn sử
dụng, người thực hiện.
+ Cốc đong hóa chất (nếu
cần).
11. Bước1: Chuẩn bị
Chuẩn bị NVYT XLDC
• Vệ sinh bàn tay
• NVYT Mang phương
tiện PHCN đầy đủ:
+ Mũ
+ Khẩu trang
+ Găng tay
+ Tạp dề
+ Mạng che mặt (nếu có)
12. Bước1: Chuẩn bị
Chuẩn bị hóa chất khử nhiễm/làm sạch, pha
theo khuyến cáo của Nhà sản xuất
13. Các hóa chất thường dùng trong BV
Phụ sản Hà Nội
• ANIOS’CLEAN EXEL D
+ Là hóa chất 2 trong 1
làm sạch và khử khuẩn DC
+ Cách pha HC nồng độ
0.5% : Pha 25ml (1 lần ấn )
x5L nước,
+ Ngâm ngập trong 15
phút
+ Chỉ sử dụng trong 24h
14. Hóa chất làm sạch – khử khuẩn DC
ANIOS’CLEAN EXCEL D
15. Hóa chất tẩy rửa và làm sạch dụng cụ y
tế Mediclean Forte
• MEDICLEAN FORTE
+ Là dung dịch tẩy rửa, làm
sạch DC y tế hoạt tính enzyme
trong môi trường kiềm
+ Cách pha HC nồng độ 1%:
Pha 10ml hóa chất x1L nước,
cần sử dụng cốc đong HC khi
pha.
+ Ngâm ngập trong 10-30 phút
+ Chỉ sử dụng trong 24h
16.
17. Bước 2: Khử nhiễm hoặc xịt làm ẩm
kìm khuẩn
• Khử nhiễm:
+ Ngâm ngập dụng cụ bẩn
trong dung dịch khử
nhiễm đã pha trong 15
phút
+ Dụng cụ ở trạng thái
mở, tháo rời các van nắp
nếu được phép của NSX
18. Ngâm ngập dụng cụ ở trạng thái mở
• Để hóa chất có thể xâm
nhập vào các khe, kẽ
của dụng cụ giúp tối ưu
hóa việc làm sạch.
19. Dụng cụ có lòng ống
• Cần bơm hóa chất vào
trong lòng ống, rồi
ngâm ngập trong dung
dịch làm sạch theo thời
gian khuyến cáo của
NSX.
20. Nếu dụng cụ chưa được xử lý ngay
• Sử dụng hóa chất làm
ẩm, kìm khuẩn để xịt lên
bề mặt dụng cụ
• Lưu trữ trong hộp kín
đến khi xử lý DC
22. Bước 3: Làm sạch lần 1
• Làm sạch dụng cụ lần 1 (tại
các khoa phòng có phát sinh
dụng cụ)
+ Làm sạch sớm nhất có thể
sau khi dụng cụ được sử dụng
với HC có chứa enzyme
+ Làm sạch DC bằng xà phòng
(với các dụng cụ: Cốc, khay…
có chứa paraphin và Betadin )
+ Làm sạch dụng cụ với bàn
chải, nước sạch nên cọ rửa DC
dưới mặt nước
23. Làm sạch dụng cụ với bàn chải
Bàn chải nhựa với dụng cụ
bề mặt trơn nhẵn
Bàn chải sắt với dụng cụ
bề mặt có khe, kẽ
24. Làm sạch dụng cụ có lòng ống
• Bơm hóa chất làm sạch
vào trong lòng ống (bằng
bơm kim tiêm phù hợp)
• Ngâm ngập dưới dung
dịch hóa chất đã pha theo
thời gian và nồng độ
khuyến cáo
• Làm sạch lòng ống với cọ
ống/bàn chải chuyên
dụng
• Xả sạch lại dưới vòi nước
trực tiếp
25. Làm sạch dụng cụ có lòng ống
- Với dụng cụ có lòng ống
dài có thể thực hiện theo
cách 1 hoặc dử dụng cách
sau:
- Chuẩn bị dụng cụ:
+ Thanh kim loại cứng vừa
kích thước lòng ống
+ Bơm 50ml
+ Gạc
26. Thực hiện
B1: Dùng bơm đưa hóa chất
vào lòng ống, ngâm trong thời
gian khuyến cáo
B2: Vuốt gạc theo chiều dọc,
dùng thanh kim loại đưa nhẹ
nhàng không ấn chặt vào lòng
ống cách đầu ống 10cm.
B3: Lấy nước vào bơm 50ml,
bơm vào lòng ống đẩy gạc đi
đến khi gạc đi hết lòng ống.
* Note: Khi gạc bị tắc có thể
kéo dãn bên ngoài ống hoặc
day nhẹ phần bị tắc để làm
cho lòng ống dãn ra.
27. Bước 4: Lau khô – đóng gói – bàn giao cho
khoa KSNK
29. Đóng gói – bàn giao
- Đóng gói vào túi hoặc thùng kín có nắp đậy, phân
loại riêng từng loại dụng cụ: Cốc, pank, mỏ vịt….
- Kiểm đếm số lượng, bàn giao cho khoa KSNK xử
lý bước tiếp theo.
- Dụng cụ phải đảm bảo nhìn sạch bằng mắt
thường, không dính chất tiết, máu và chất hữu cơ
trên dụng cụ……
- Yêu cầu: Dụng cụ bàn giao đầy đủ chi tiết, đảm
bảo chức năng khám/điều trị
- NVYT tháo bỏ PTPHCN, vệ sinh tay, ghi sổ bàn
giao dụng cụ
30. Tổng kết
• XLDC ban đầu Là giai đoạn đặc biệt quan
trọng bắt buộc phải thực hiện trong quá tình tái
sử dụng dụng cụ, nó quyết định hiệu quả và
chất lượng của việc khử khuẩn tiệt khuẩn DC
• Dụng cụ phải được làm sạch ngay tại nơi phát
sinh dụng cụ
• Làm sạch hiệu quả giúp loại bỏ 90% vi sinh
vật bám trên bề mặt dụng cụ
31. Quy trình xử lý dụng cụ ban đầu bao gồm 4
bước:
• Bước 1: Chuẩn bị (Phương tiện + NVYT + hóa
chất)
• Bước 2: Khử nhiễm hoặc xịt dung dịch kìm
khuẩn
• Bước 3: Làm sạch
• Bước 4: Lau khô – đóng gói – bàn giao cho
khoa KSNK
