KSNK.pptx

Quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn
khi thực hành lâm sàng trong cộng
đồng tại Việt Nam và trên thế giới

Nội dung
1. Các khái niệm cơ bản về nhiễm khuẩn và kiểm soát nhiễm khuẩn.
2. Quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn khi thực hành lâm sàng trong cộng
đồng tại Việt Nam.
3. Quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn khi thực hành lâm sàng trong cộng
đồng trên thế giới.

1. Các khái niệm cơ bản về nhiễm khuẩn và kiểm soát nhiễm
khuẩn?
- Nhiễm khuẩn hay còn gọi là nhiễm trùng là sự tăng sinh của các vi
khuẩn, virus hoặc kí sinh trùng…đối với cơ thể dẫn tới các phản ứng
tế bào, tổ chức hoặc phản ứng toàn thân.

khuẩn?
- Phân loại:
+ Nhiễm khuẩn cộng đồng: nhiễm khuẩn mắc phải trong cộng đồng không liên quan
đến quá trình chăm sóc y tế
+ Nhiễm khuẩn bệnh viện: Theo WHO “ Nhiễm khuẩn bệnh viện là những nhiễm
khuẩn mắc phải trong thời gian người bệnh điều trị tại bệnh viện và nhiễm khuẩn
này không hiện diện cũng như không nằm trong giai đoạn ủ bệnh tại thời điểm nhập
viện”

khuẩn?
- Kiểm soát nhiễm khuẩn là ngăn ngừa, kiểm soát sự lây lan của nhiễm
khuẩn trong cơ sở y tế và cộng đồng.
- Là trách nhiệm của mỗi nhân viên y tế đảm bảo rằng không gây hại
cho bệnh nhân, khách đến thăm và nhân viên y tế
- Tất cả nhân viên y tế phải có sự hiểu biết về nguyên tắc và thực hành
kiểm soát nhiễm khuẩn

2. Quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn khi thực hành lâm sàng
trong cộng đồng tại Việt Nam.
- Các văn bản quy phạm pháp luật về/liên quan đến kiểm soát nhiểm khuẩn hiện nay
đa số tập trung vào các cơ sở khám bệnh chữa bệnh, ít có văn bản quy định cụ thể
về quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn khi thực hành lâm sàng trong cộng đồng tại
Việt Nam.
- Nhìn chung khi thực hành lâm sàng trong cộng đồng đều phải áp dụng các quy
chuẩn kiểm soát nhiễm khuẩn nói chung

- Định hướng của Bộ Y tế về công tác kiểm soát nhiễm khuẩn
+ Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm bổ sung 2007-2021
+ Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 40/2009/QH12: Điều 62. Kiểm soát nhiễm khuẩn
trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và Điều 63.Xử lí chất thải y tế.
+ Tháng 12/2009 và tháng 8/2018, Bộ Y Tế đã ban hành Thông tư 18/TT-BYT
Hướng dẫn tổ chức thực hiện công tác KSNK trong cơ sở KCB và
+ Mới nhất thông tư 16/2018/TT_BYT Quy định KSNK trong các cơ sở KBCB.
+ Bộ tiêu chí đánh giá chất lượng bệnh viện năm 2013-2022 vẫn được áp dụng.
+ Thông tư 20/2021” Quản lý chất thải trong khuôn viên cơ sở y tế”
+ Hướng dẫn phòng và kiểm soát.Lây nhiễm SARS-CoV-2 trong cơ sở KBCB theo
từng giai đoạn dịch: quyết định 468, 5188, 2355,…

- Những nội dung chính của phòng ngừa chuẩn
+ Vệ sinh tay
+ Sử dụng phương tiện phòng hộ cá nhân khi xử lí máu, dịch tiết, chất tiết hay khi
dự kiến sẽ tiếp xúc với máu, dịch tiết, chất tiết
+ Tuân thủ quy tắc vệ sinh hô hấp và vệ sinh khi ho
+ Khử, tiệt khuẩn đúng quy định các dụng cụ chăm sóc người bệnh
+ Xếp chỗ cho người bệnh thích hợp
+ Quản lý đồ vải phòng lây nhiễm
+ Thực hiện tiêm an toàn và phòng ngừa tổn thương vật sắc nhọn
+ Xử lí chất thải đúng quy định.

Vệ sinh bàn tay
- Hóa chất vệ sinh tay: Mọi hóa chất vệ sinh tay sử dụng trong y tế phải được Bộ Y
tế cấp phép sử dụng
+ Xà phòng thường: dạng bánh hoặc dạng dung dịch không chứa tác nhân diệt
khuẩn
+ Xà phòng khử khuẩn: dạng dung dịch có chứa chlohersidine hoặc iodine
+ Dung dịch vệ sinh tay chứa cồn => thường sử dụng khi thực hành lâm sàng trong
cộng đồng

 Vệ sinh bàn tay
- Thời điểm vệ sinh bàn tay
+ Trước khi tiếp xúc với mỗi người bệnh
+ Trước khi làm thủ thuật sạch/ vô khuẩn
+ Ngay sau mỗi khi tiếp xúc với máu, dịch
cơ thể
+ Sau khi tiếp xúc với mỗi người bệnh
+ Sau khi tiếp xúc với môi trường xung
quanh người bệnh

Vệ sinh bàn tay

 Sử dụng phương tiện phòng hộ
- Phương tiện phòng hộ bao gồm: găng tay, khẩu trang, áo choàng, tạp dề, mũ, mắt
kính/mặt nạ và ủng hoặc bao giày.
- Mục đích: bảo vệ nhân viên y tế, người bệnh, thân nhân và người thăm bệnh khỏi
nguy cơ lây nhiểm và hạn chế phát tán mầm bệnh ra môi trường bên ngoài
- Nguyên tắc sử dụng phương tiện phòng hộ tùy thuộc vào mục đích sử dụng

Cách mang găng Cách tháo găng
 Sử dụng phương tiện phòng hộ

• Sử dụng phương tiện phòng hộ
- Cách mang khẩu trang y tế thông thường: Đặt khẩu trang theo chiều:
Thanh kim loại nằm trên và uốn ôm khít sống mũi, nếp gấp khẩu trang
theo chiều xuống, mặt thấm tiếp xúc với người đeo, mặt không thấm
nằm bên ngoài
- Cách tháo khẩu trang: Bề mặt trước khẩu trang có thể lây nhiễm –
không nên sờ

2. Quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn khi thực hành lâm sàng trong
cộng đồng tại Việt Nam.
Sử dụng phương tiện phòng hộ
Cách mang khẩu trang Cách tháo khẩu trang

Cách mang kính/mạng che mặt Cách tháo kính/mạng che mặt

- Mặc áo choàng tạp dề khi làm các thủ thuật dự đoán có máu và dịch cơ thể của
người bệnh có thể bắn lên đồng phục nhân viên y tế, ví dụ:
+ Khi cọ rửa dụng cụ y tế nhiễm khuẩn
+ Khi thu gom đồ vải dính máu

Cách mặc áo choàng Cách tháo áo choàng

• Sử dụng phương tiện phòng hộ
- Mang ủng bốt
+ Khi làm việc trong khu vực phẫu thuật
+ Khi làm việc tiếp xúc với máu, dịch
+ Khi làm vệ sinh và thu gom chất thải người bệnh

 Trình tự mang phương tiện phòng hộ
- Rửa tay hoặc chà tay bằng cồn
- Đội mũ
- Mặc quần, áo choàng
- Đi ủng/ bốt giấy
- Đeo khẩu trang
- Mang kính, tấm che mặt
- Đeo găng tay

 Trình tự tháo phương tiện phòng hộ
- Tháo găng (lột khỏi tay và cho vào thùng gom chất thải)
- Rửa tay/ khử khuẩn tay bằng cồn
- Cởi áo choàng ( cho vào thùng thu gom chất thải)
- Tháo ủng
- Tháo bỏ kính
- Tháo bỏ khẩu trang, mũ không chạm tay vào mặt trước khẩu trang

 Khử khuẩn, tiệt khuẩn dụng cụ
- Tiệt khuẩn: là một quá trình tiêu diệt hoặc loại bỏ tất cả các dạng của vi sinh vật
sống bao gồm cả bào tử vi khuẩn.
- Khử khuẩn là quá trình loại bỏ hầu hết hoặc tất cả vi sinh vật gây bệnh trên dụng
cụ nhưng không diệt được bào tử vi khuẩn. Có 3 mức độ khử khuẩn ( thấp, trung
bình, cao).
Khi thực hành lâm sảng trong cộng đồng do nguồn lực và điều kiện hạn chế
không thể áp dụng được các phương pháp khử khuẩn và tiệt khuẩn dụng cụ

Khử khuẩn, tiệt khuẩn dụng cụ
- Tiệt khuẩn nhanh là phương pháp hay được sử dụng
+ Không được tiệt khuẩn nhanh cho những dụng cụ dung cho cấy ghép
+ Khi tiệt khuẩn nhanh phải đảm bảo giám sát chắc chắn tốt những thông số sau:
• Làm sạch dụng cụ trước khi cho vào thùng, khay tiệt khuẩn
• Bảo đảm ngăn ngừa tránh nhiễm khuẩn vi khuẩn ngoại sinh ở dụng cụ trong quá
trình di truyển từ nơi tiệt khuẩn đến người bệnh
• Bảo đảm chức năng của các dụng cụ sau khi tiệt khuẩn nhanh còn tốt
• Giám sát chặt chẽ quy trình tiệt khuẩn: thông số vật lý, hóa học và sinh học
=> Theo dõi và kiểm tra chất lượng của các dụng cụ tiệt khuẩn

Thực hiện tiêm an toàn và phòng ngừa tổn thương vật sắc nhọn
- Tiêm là một trong các biện pháp để đưa thuốc, chất dinh dưỡng vào cơ thể
nhằm mục đích chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh.
- Tiêm an toàn là mũi tiêm không gây hại cho người được tiêm, người tiêm,
người thu gom chất thải và cộng đồng
- Những hành vi nguy cơ liên quan đến tiêm
+ Lạm dụng tiêm
+ Dùng lại bơm kim tiêm chưa qua xử lí an toàn
+ Động tác thực hành gây nguy cơ cho người được tiêm và người tiêm
+ Phân loại, thu gom, xử trí chất thải sau tiêm chưa đảm bảo an toàn

• Xử trí tai nạn rủi ro nghề nghiệp do phơi nhiễm với máu và dịch sinh học
- Tổn thương do kim tiêm hay vật sắc nhọn
+ Rửa ngay vùng da bị tổn thương bằng xà phòng và nước, dưới vòi nước chảy
+ Để máu ở vết thương tự chảy, không nặn bóp vết thương
+ Băng vết thương lại.
- Bắn máu và/ hoặc dịch cơ thể lên da bị tổn thương
+ Rửa khu vực bị tổn thương ngay bằng xà phòng và nước dưới vòi chảy

- Bắn máu và hoặc dịch cơ thể lên da bị tổn thương
+ Rửa khu vực bị tổn thương ngay bằng xà phòng và nước dưới vòi nước chảy
+ Băng vết thương lại
+ Không sử dụng thuốc khử khuẩn trên da
+ Không cọ hoặc chà khu vực bị tổn thương

- Bắn máu và/ hoặc dịch cơ thể lên mắt
+ Xả nước nhẹ nhưng thật kĩ dưới dòng nước chảy hoặc nước muối 0.9% vô khuẩn
trong ít nhất 5 phút trong lúc mở mắt, lộn nhẹ mi mắt
+ Không dụi mắt
- Bắn máu và/hoặc dịch cơ thể lên da nguyên vẹn
+ Rửa khu vực bị vấy máu hoặc dịch cơ thể ngay bằng xà phòng và nước dưới vòi
nước chảy
+ Không chà sát khu vực bị vấy máu hoặc dịch

Xử trí tai nạn rủi ro nghề nghiệp do phơi nhiễm với máu và dịch sinh học
- Bắn máu và/hoặc dịch cơ thể miệng hoặc mũi
+ Nhổ khạc ngay máu hoặc dịch cơ thể và xúc miệng bằng nước nhiều lần.
+ Xỉ mũi và rửa sạch vùng bị ảnh hưởng bằng nước muối 0.9% vô khuẩn
+ Không sử dụng thuốc khử khuẩn
+ Không đánh răng

Xử lí chất thải đúng quy định
- Việc phân loại rác có vai trò rất quan trọng góp phần giúp xử lí chất thải đúng
nhằm tránh lây lan chéo. Phân loại rác theo thông tư 20/2021/TT-BYT

cộng đồng trên thế giới.
Khuyến cáo của CDC Hoa Kỳ trong
thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn ở cơ
sở ngoại trú

- Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vẫn nhấn mạnh vai trò quan trọng của vệ sinh tay
trong quy trình kiểm soát nhiễm khuẩn khi thực hành lâm sàng.
- Ngày hội vệ sinh tay 5/5

Tài liệu tham khảo
1.https://syt.quangbinh.gov.vn/3cms/upload/soyte/File/2017/Van%20ba
n/5.Huong%20dan%20thuc%20hanh%20ve%20sinh%20tay.pdf
2.http://asttmoh.vn/wp-content/uploads/2015/06/e2.-TAI-LIEU-KIEM-
SOAT-NHIEM-KHUAN.pdf
3.Thông tư 20-2021-TT-BYT Quản lý chất thải y tế trong phạm vi
khuôn viên cơ sở y tế

KSNK.pptx

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to KSNK.pptx

Similar to KSNK.pptx (20)

More from bomonnhacongdong

More from bomonnhacongdong (19)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

KSNK.pptx