Dokumen ini berisi ringkasan pengertian dan sejarah novel dalam bahasa Sunda. Terdapat penjelasan tentang unsur-unsur dan jenis novel serta cara menganalisis dan menulis novel. Dokumen ini juga memberikan contoh sinopsis novel pendek.
3. D A F T A R I S I
3
1
PENGERTIAN DAN SEJARAH
NOVEL
2
CIRI-CIRI NOVEL
3
UNSUR DAN JENIS
NOVEL
4
CONTO NOVEL
(SINOPSIS)
5
MENGIDENTIFIKASI
NOVEL
5
CARA NGAJIEUN NOVEL
4. P E N G E R T I A N J E U N G S E J A R A H N O V E L
4
Pengertian
Novel teh nyaeta carita rekaan (fiksi) dina wangun
prosa anu mere kesan lir enya-enya kajadian tur
ukuranna panjang. Kecap novel asalna tina basa
laten. Asal kecapna nyaeta novus nu hartina anyar,
robah jadi novellus, tuluy robah deui jadi novel.
Pangna disebut anyar lantaran dina kasusastraan
barat wangun novel leuwih pandeuri ayana batan
wangun roman. (Sumarto, 1996:2).
Sejarah
Asupna novel kana sastra sunda teh mangrupa
pangaruh sastra barat, utamana Walanda. Novel munggaran
dina sastra sunda nyaeta Baruang kanu Ngarora karangan
Daeng Kanduruan Ardawinata (D.K. Ardiwinata), terbit tahun
1914. upama dibandingkeun jeung novel munggaran dina sastra
indonesia, Azab dan Sengsara karangan Merari Siregar, anu
terbit tahun 1920, leuwih tiheula genep taun medalna Baruang
kanu Ngarora.
Penerbit anu medalkeun novel-novel sunda
nyaeta Bale Pustaka, Dahlan Bektie, jeung Kusradie. Para
pengarang novel sunda dina entragan taun 1920-an nepi ka taun
1940-an diantarana wae D.K. Ardiwinata, R. Memed
Sastrahadiprawira, Mohamad Ambri, Margasulaksana, Sambas,
Susangka, jsb. Pangarang anu novel-novelna mindeng
diterbitkeun ku penerbit dina taun 1930-an nyaeta Yuhana.
Sanggeus dina sastra sunda aya majalah jeung surat
kabar, novel-novel sunda teh loba anu dipidangkeun
mangrupa carita nyambung. Nepi ka kiwari geus ratusan
novel sunda anu terbit mangrupa buku, diantarana bae
Mantri Jero jeung Pangeran Kornel karangan R. Memed
Sastrahadiprawira, Budak Silluman jeung Pependeuman
Nabi Sulaiman (saudara) karangan Mohamad Ambri, jsb.
5. 5
Jumlah palakuna leuwih ti
hiji, Watek palaku
digambarkeun detail
CIRI-CIRI NOVEL
Jumlah kecap dina novel
minimal 35.000 kecap
Jejer jeung eusina
nyaritakeun kahirupan
sapopoé
Carita rekaan dina
wangun prosa (fiksi)
Latar leuwih lega jeung
waktuna leuwih lila
Kajadianna nu dicaritakeun
leuwih ti hiji
Galur carita leuwih rumit,
Aya konflik batin
6. U N S U R U N S U R N O V E L
6
1 2 3
4 5 6
Jejer/Tema Palaku/tokoh Latar/setting
Alur/plot Palaku/tokoh Amanat
7. J E N I S N O V E L
7
barudakrumaja
DUMASAR KANA EUSINA
Novel Silih
Asih
Novel
Kulawarga
Novel
Sosial
Novel
Misteri
Novel
Sejarah
Novel
Jiwa
DUMASAR KANA UMUR
dewasa
10. 7 . S I N O P S I S N O V E L
10
Kadatangan Naib anyar geus jadi bahan omongan batur sa Desa. Naib nu di pandang darajatna kusabab katurunan ningrat,
tapi sifatna teu sombong sareng teu mandang darajat.Tapi naib anyar ieu beda, Naib ieu sombong kusabab katurunan ningrat
jeung sok mandang darajat.
Naib anyar ngagaduhan istri sareng anak nu bageur, sifat sombong Naib teu diturunkeun ka anak sareng istrina. Naib anyar
ieu gaduh putri nunamina Siti Habibah nu sok dipanggil Ebah, 17 taun. Di hiji poe siti habibah papendak sareng Suganda,
salasahiji anak kuwu atawa kapala desa. Siti habibah sareng Suganda duanana tos ngagaduhan hate. Duanana ngagaduhan
niat keur kawin, Suganda nyobaan dek ngalamar. Basa bapana Suganda ngalamar hanjakal ditolak ku pa Naib kusabab
Suganda lain katurunan ningrat jeung teu pantes kawin jeung katurunan ningrat.
Di hiji poe Desa eta kadatangan saorang juru nulis kawedanaan, namina R. Wiraatmaja. Sanggeus babaraha poe di desa,
Wiraatmaja papendak Siti Habibah. Wiraatmaja bogoh ka Siti habibah tuluy Wiraatmaja ngalamar Siti habibah. Dibarengan ku
hate bungah pa Naib narima lamaran Wiraatmaja sabab Pa Naib tos ninggal tinamina nu aya R na, marukankeun raden nu
katurunan ningrat. Tapi pas dicaritakeun asal usul Wiraatmaja apekteh Wiraatmaja sanes katurunan ningrat tuluy di tolak
lamaran eta.
Neng ebah geuring teu katulungan. Cenah geuring usus buntu, geus dioperasi tapi kurang darah. Pa Naib miwarang ka
barudak pasantren titah ngadonorkeun getih kanggo neng Ebah. Tapi barudak aya nu satuju aya nu henteu, nu satuju ngan
Suganda sareng nu lainna nu satuju. Ngadonorkeun getih kanggo neng ebah janten, Suganda sareng nu lain di ngadonorkeun
getihna kanggo neng Ebah. Neng ebah sehat deui tuluy, Suganda jadi deukeut deui sareng neng ebah sakaligus kulawargina.
Eta kasempatan moal disia-siakeun ku Suganda kusabab aya peluang keur Suganda kawin sareng neng ebah. Lila kalilaan Pa
Naib sadar tuluy nyatujuan lamaran suganda. Akhirna Neng ebah sareng Suganda kawin tuluy bahagia salamina.
11. C A R A N G A J I E U N N O V E L
11
1
2
3
Tahap Pra Penulisan
Nentukeun tema jeung kerangka
novel (karakter alur, sudut pandang,
koflik jeung ending)
Tahap Penulisan
Drafting, Nyaeta proses dimana
urang nyusun kalimat kalimat
urang sa alus mungkin.
Editing, Nyaeta proses dimana
karya urang dipariksa deui bisi
aya kasalahan penulisan
Tahap Akhir
Proofreading, Proses dimana urang
menta penilaian tetang karya novel
urang ka batur saacan dikirim ka
penerbit
Pangiriman ka penerbit, Proses dimana
karya urang dikirimkeun ka penerbit