work

1. 1
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
รหัสวิชา ง33201-33202 ชื่อวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 6
ปีการศึกษา 2560
ชื่อโครงงาน พฤติกรรมการดารงชีวิตของปลาตีน
ชื่อผู้ทาโครงงาน
นางสาวจุฬาลักษณ์ จ่าแก้ว เลขที่ 10 ชั้น ม.6/5 ห้อง 10
ชื่ออาจารย์ที่ปรึกษาโครงงาน ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 1-2 ปีการศึกษา 2560
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 34

2. 2
ใบงาน
การจัดทาข้อเสนอโครงงานคอมพิวเตอร์
สมาชิกในกลุ่ม
นางสาวจุฬาลักษณ์ จ่าแก้ว เลขที่ 10
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มเขียนข้อเสนอโครงงานตามหัวข้อต่อไปนี้
ชื่อโครงงาน (ภาษาไทย)
พฤติกรรมการดารงชีวิตของปลาตีน
ชื่อโครงงาน (ภาษาอังกฤษ)
Life Behaviors of the Mudskippers
ประเภทโครงงาน โครงการพัฒนาสื่อเพื่อการศึกษา
ชื่อผู้ทาโครงงาน นางสาวจุฬาลักษณ์ จ่าแก้ว
ชื่อที่ปรึกษา ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 1-2
ที่มาและความสาคัญของโครงงาน (อธิบายถึงที่มา แนวคิด และเหตุผล ของการทาโครงงาน)
ปลาตีน (Mudskipper) เป็นสัตว์ที่เป็นเอกลักษณ์ประจาป่าชายเลน พฤติกรรมการดารงชีวิตส่วนใหญ่จะ
อาศัยอยู่บนพื้นเลน มักออกมาทากิจกรรมต่างๆ ในช่วงน้าลง เช่น การหาอาหาร การผสมพันธุ์ การสร้างที่อยู่อาศัย
การต่อสู้ เป็นต้น ปลาตีนเป็นสัตว์น้าที่มีพัฒนาการที่แตกต่างจากสัตว์น้าชนิดอื่น เช่น สามารถทนต่อความเค็มที่มี
ช่วงกว้างได้ (Eury haline) ปลาตีนมีการปรับตัวและปรับโครงสร้างของร่างกายเพื่อให้สามารถดารงชีวิตบนเลนได้
เช่น ครีบที่พัฒนามีความแข็งแรงเปรียบเสมือนเป็นขาหน้าของสัตว์สามารถใช้ในการขุดรูยึดเกาะปีนป่ายต้นไม้และ
ไถลตัวไปบนพื้นเลนได้เป็นอย่างดี ดวงตามีขนาดใหญ่ทาให้มองเห็นได้ชัดเจนและมีถุงใต้ตา
ซึ่งสามารถขับน้ามาหล่อเลี้ยง ทาให้ดวงตาเกิดความชุ่มชื้นเมื่อขึ้นมาอยู่บนบกเป็นเวลานานได้ Nelson อธิบายว่า ตา
ของปลาตีนที่อยู่ส่วนบนของหัว มีก้านตาที่สามารถยืดหรือหดให้สั้นยาวได้ ซึ่งเป็นกลไกการปรับตัวเพื่อให้สามารถ
มองเห็นในอากาศได้ดี ดังนั้น ผู้จัดทาได้เล็งเห็นถึงความสาคัญของปลาตีนจึงนาเรื่องนี้มาศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม
วัตถุประสงค์ (สิ่งที่ต้องการในการทาโครงงาน ระบุเป็นข้อ)
1. เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดารงชีวิตของปลาตีน
2. เพื่อศึกษาลักษณะนิสัยของปลาตีน
3. เพื่อศึกษาแหล่งที่อยู่อาศัยของปลาตีน
ขอบเขตโครงงาน (คุณลักษณะ ขอบเขต เงื่อนไขและข้อจากัดของการทาโครงงาน)
ขอบเขตด้านเนื้อหา เรื่อง พฤติกรรมการดารงชีวิตของปลาตีน

3. 3
หลักการและทฤษฎี (ความรู้ หลักการ หรือทฤษฎีที่สนับสนุนการทาโครงงาน)
นิสัยของปลาตีน
นิสัยของปลาตีน ชอบอาศัยและหากินตามดินเลนมักเป็นช่วงเวลาน้าลงมากกว่าช่วงอื่น และมักพบอาศัยอยู่
บริเวณดินโคลนในป่าชายเลน หาดเลนที่เปิดโล่ง ริมร่องน้าที่อยู่ตามขอบนอกของป่าชายเลน มีการปรับตัวจนมี
ลักษณะสัณฐานต่างจากปลาอื่น คือ ชอบอาศัยบนผิวเลน มากกว่าการดามุดอยู่ใต้น้า กระพุ้งแก้มที่ปิดเหงือกจะโป่ง
ออกเพื่อให้อุ้มน้าได้ดี เหมาะแก่การหายใจขณะอาศัยอยู่บนผิวเลน มีลักษณะเด่นอีกอย่างคือ ลูกตาที่โป่งนูนอยู่บนหัว
ทาให้มองเห็นเด่นชัด
ลักษณะพิเศษและพฤติกรรม
หัวมีขนาดโต มีตาหนึ่งคู่ตั้งอยู่ส่วนบนสุดของหัวโปนออกมาเห็นได้ชัด ดวงตาสามารถกรอกไปมาได้ จึงใช้
มองเห็นได้ดีเมื่อพ้นน้า สามารถเคลื่อนที่บนบกได้ โดยใช้ครีบอกที่แข็งแรงไถลตัวไปตามพื้นเลนและสามารถกระโดด
ได้ด้วย และสามารถใช้ชีวิตอยู่บนบกได้เป็นเวลานานเนื่องจากมีอวัยวะพิเศษอยู่ข้างเหงือกที่สามารถเก็บความชุ่มชื้น
ได้ ตัวผู้มีขนาดใหญ่กว่าตัวเมีย ตาแหน่งของปากอยู่ปลายสุดของหัวขนานกับพื้น หากินในเวลาน้าลดโดยกินอาหาร
จาพวกสัตว์น้าขนาดเล็กในพื้นเลน ทาให้ดูแลผิวเผินเหมือนสัตว์เลื้อยคลานหรือสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ามากกว่าปลา
ปกติปลาตีนจะอาศัยอยู่รวมกันหลายตัวไม่มีออกนอกเขตของตัวเอง เมื่อถึงฤดูผสมพันธุ์ ปลาตีนตัวผู้จะมีสีเข้มขึ้นและ
มีอาณาเขตของการสืบพันธุ์ โดยจะมีการสร้างหลุมซึ่งมันจะใช้ปากขุดโคลนมากอง บนปากหลุม เรียกว่า หลุมปลาตีน
และมีพฤติกรรมหวงเขตแดนเมื่อมีปลาตีนตัวอื่นรุกล้า โดยจะแสดงการกางครีบหลังขู่ และเคลื่อนที่เข้าหาผู้รุกล้าทันที
ปลาตีนตัวผู้และตัวเมียจะผสมพันธุ์ในหลุมที่ตัวผู้ขุดไว้
แหล่งที่อยู่ในประเทศไทย
อาศัยในป่าชายเลนในประเทศไทยมีกระจายเป็นตอน ๆ ริมฝั่งทะเลด้านอ่าวไทยตั้งแต่จังหวัดชลบุรี, จังหวัด
ตราด เรื่อยลงไปถึงจังหวัดปัตตานี ส่วนทางฝั่งทะเลอันดามันพบตั้งแต่จังหวัดระนองลงไปสุด ชายแดนไทยที่จังหวัด
สตูล สาหรับปลาตีนชนิดที่พบได้ในประเทศไทย ได้แก่ Periophthalmus barbarus, Periophthalmodon
schlosseri และ Boleophthalmus boddarti โดยมีชื่อเรียกต่าง ๆ กันออกไป เช่น จุมพรวด, ตุมพรวด, กาพุด,
กระจัง หรือ ไอ้จัง เป็นต้น
การผสมพันธุ์
ปลาตีน เป็นปลาที่สืบพันธุ์ และวางไข่ได้ตลอดทั้งปี แต่จะมีช่วงผสมพันธุ์ และวางไข่มากในช่วงเดือนพฤษภาคม
ในช่วงผสมพันธุ์ ปลาตีนจะอาศัยช่วงที่น้าขึ้นสูงสุด และลงต่าสุดสาหรับการผสมพันธุ์ และวางไข่ เมื่อเข้าสู่ช่วงผสม
พันธุ์ ปลาตีนตัวผู้จะขุดรูด้วยปาก ลึกประมาณ 40-50 เซนติเมตร บริเวณปากรูกว้าง และมีกองโคลนพูนสูง เมื่อขุดรู
เสร็จ ปลาตีนตัวผู้จะขึ้นบนบริเวณกองโคลนที่สูงใกล้กับปากรู จากนั้น จะมีพฤติกรรมม้วนหางเป็นมุมฉากกับลาตัว
และกางครีบหลังให้เป็นรูปใบพัด ก่อนจะกระโดดขึ้นลง ซึ่งกระโดดได้สูงถึง 15 เซนติเมตร เหนือพื้นโคลน เพื่อดึงดูด
และล่อตัวเมียเข้ามาผสมพันธุ์
ตัวเมียที่พร้อมจะผสมพันธุ์ และวางไข่ เมื่อเห็นตัวผู้ที่เหมาะสมก็จะกางครีบหลังให้ตั้งขึ้น และสีบริเวณหัวจะเข้ม
ขึ้น สีขอบตาจะจางลง พร้อมกับวิ่งเข้าหา ตัวผู้ จากนั้น ตัวผู้ และตัวเมียจะลงในรูพร้อมกัน ก่อนสักพักจะขึ้นมา
หายใจ และกลับลงรูอีก ทาอย่างนี้นานหลายครั้ง ก่อนตัวเมียจะออกจากรูมาวางไข่บริเวณแอ่งที่ตัวผู้ขุดไว้หรือแอ่งที่
ตัวเมียเองขุดไว้ใกล้กับรูที่มีการผสมพันธุ์
แหล่งอาศัย และการหาอาหาร
ปลาตีน พบอาศัยตามป่าชายเลน และบริเวณปากอ่าวหรือปากแม่น้าที่มีน้าท่วมถึง พบอาศัยมากในบริเวณที่เป็น
ดินโคลน ด้วยการขุดรูลึกลงเป็นในดินสาหรับพักอาศัย และหลบซ่อนตัวในช่วงที่มีน้าขึ้น โดยจะออกหาอาหารในช่วง

4. 4
น้าลงบริเวณที่ไม่ไกลจากรูมากนัก ส่วนลูกปลาตีนจะยังไม่พบการขุดรู แต่จะอาศัยการมุดหลบซ่อนในดินโคลนในช่วง
น้าขึ้น และออกหาอาหารในช่วงน้าลง
วิธีดาเนินงาน
แนวทางการดาเนินงาน
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
งบประมาณ
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
__________________________________________________________________
___________________________________________________________________
ขั้นตอนและแผนดาเนินงาน
ลาดับ
ที่
ขั้นตอน สัปดาห์ที่ ผู้รับผิดชอบ
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1
0
1
1
12
1
3
1
4
1
5
16 17
1 คิดหัวข้อโครงงาน
2 ศึกษาและค้นคว้าข้อมูล
3 จัดทาโครงร่างงาน
4 ปฏิบัติการสร้างโครงงาน
5 ปรับปรุงทดสอบ
6 การทาเอกสารรายงาน
7 ประเมินผลงาน
8 นาเสนอโครงงาน

5. 5
ผลที่คาดว่าจะได้รับ (ผลลัพธ์ที่ต้องการให้เกิดขึ้นเมื่อสิ้นสุดการทาโครงงาน)
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
สถานที่ดาเนินการ
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
กลุ่มสาระการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้อง
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
แหล่งอ้างอิง (เอกสาร หรือแหล่งข้อมูลต่าง ๆ ที่นามาใช้การทาโครงงาน)
- http://annualconference.ku.ac.th/cd53/04_017_P51.pdf
- http://noopue.blogspot.com/