LİBERAL DÜŞÜNCE : DOĞUŞU ve TEMEL İLKELERİ

1. Coşkun Can Aktan
LİBERAL DÜŞÜNCE :
DOĞUŞU ve TEMEL İLKELERİ
Bu sunum şu kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır:
Coşkun Can Aktan, Gerçek Liberalizm Nedir? İstanbul : T Yayınları, 1994.
Sunumu Hazırlayan: Aylin Akkoç

2. Gerçek
Liberalizm
Nedir?

3. Liberalizm herşeyden önce 17. yüzyılda ortaya çıkmış ve günümüze değin
gelişimini sürdürmüş bir ekonomik ve siyasal doktrindir.
Siyasal liberalizmin kurucusu
olarak John Locke kabul edilir.

4. LİBERAL DOKTRiNiN DOĞUŞU VE TARİHİ GELİŞiMİ
17. ve 18. yy
LİBERALİZMİN DOĞUŞU
JOHN LOCKE VE SİYASAL LİBERALİZM
18.yy
FİZYOKRATİZM
LAİSSEZ-FAİRE LİBERALİZMİ
18. ve 19.yy
KLASİK LİBERALİZM
ADAM SMİTH VE İKTİSADİ LİBERALİZM
19. ve 20. yy
NEO-KLASİK İKTİSAT
MÜDAHELECİ LİBERALİZM

5. 20.yy
KEYNESYEN İKTİSAT
MÜDAHELECİ LİBERALİZM
20.yy
REFAH DEVLETİ
MÜDAHELECİ LİBERALİZM
20.yy
NEO-LİBERALİZM
20.yy
LİBERTARİANİZİM

6. 17. Yüzyıl17. Yüzyıl 18. Yüzyıl18. Yüzyıl 19. Yüzyıl19. Yüzyıl 20. Yüzyıl20. Yüzyıl
LİBERALİZMİN DOĞUŞU
JOHN LOCKE VE SİYASAL
LİBERALİZM
LLİİBERALBERALİİZMZMİİN DON DOĞĞUUŞŞUU
JOHN LOCKE VE SİYASAL
LİBERALİZM
FİZYOKRATİZM
LAİSSEZ-FAİRE
LİBERALİZMİ
FFİİZYOKRATZYOKRATİİZMZM
LAİSSEZ-FAİRE
LİBERALİZMİ
KLASİK LİBERALİZM
A.SMITH VE İKTİSADİ
LİBERALİZM
KLASKLASİİK LK LİİBERALBERALİİZMZM
A.SMITH VE İKTİSADİ
LİBERALİZM
NEO-KLASİK İKTİSAT
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
NEONEO--KLASKLASİİKK İİKTKTİİSATSAT
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
KEYNEZYEN
İKTİSAT
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
KEYNEZYENKEYNEZYEN
İİKTKTİİSATSAT
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
REFAH
DEVLETİ
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
REFAHREFAH
DEVLETDEVLETİİ
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
NEO-LİBERALİZMNEONEO--LLİİBERALBERALİİZMZM
LİBERTARİANİZMLLİİBERTARBERTARİİANANİİZMZM
Tablo :Tablo : İİktisadi ve Siyasi Dktisadi ve Siyasi Düüşşüüncenin Gelincenin Gelişşim Sim Süürecinde Liberalizmrecinde Liberalizm
17. Yüzyıl17. Yüzyıl 18. Yüzyıl18. Yüzyıl 19. Yüzyıl19. Yüzyıl 20. Yüzyıl20. Yüzyıl
LİBERALİZMİN DOĞUŞU
JOHN LOCKE VE SİYASAL
LİBERALİZM
LLİİBERALBERALİİZMZMİİN DON DOĞĞUUŞŞUU
JOHN LOCKE VE SİYASAL
LİBERALİZM
FİZYOKRATİZM
LAİSSEZ-FAİRE
LİBERALİZMİ
FFİİZYOKRATZYOKRATİİZMZM
LAİSSEZ-FAİRE
LİBERALİZMİ
KLASİK LİBERALİZM
A.SMITH VE İKTİSADİ
LİBERALİZM
KLASKLASİİK LK LİİBERALBERALİİZMZM
A.SMITH VE İKTİSADİ
LİBERALİZM
NEO-KLASİK İKTİSAT
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
NEONEO--KLASKLASİİKK İİKTKTİİSATSAT
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
KEYNEZYEN
İKTİSAT
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
KEYNEZYENKEYNEZYEN
İİKTKTİİSATSAT
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
REFAH
DEVLETİ
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
REFAHREFAH
DEVLETDEVLETİİ
MÜDAHALECİ
LİBERALİZM
NEO-LİBERALİZMNEONEO--LLİİBERALBERALİİZMZM
LİBERTARİANİZMLLİİBERTARBERTARİİANANİİZMZM
Tablo :Tablo : İİktisadi ve Siyasi Dktisadi ve Siyasi Düüşşüüncenin Gelincenin Gelişşim Sim Süürecinde Liberalizmrecinde Liberalizm

7. Liberalizm; bireyciliğe dayalı,
bireylerin siyasal ve ekonomik
alandaki hak ve özgürlüklerini
güvence altına alır.

8. Piyasa ekonomisinin tabii
işleyişine bırakılarak,
devletin ekonomiye
müdahalelerinin en az
düzeye indirilmesini
savunan bir doktrindir.

9. LİBERALİZM
(LİBERAL SOSYAL DÜZEN)
LİBERALİZML İ B E R A L İ Z M
(LİBERAL SOSYAL DÜZEN)
TEMEL İLKELERTEMEL İLKELERT E M E L İ L K E L E R
Bireycilik
Rasyonalite ve Ekonomik İnsan
Ekonomik ve Siyasal Özgürlükler
Piyasa Ekonomisi
Sınırlı Devlet
Bireycilik
Rasyonalite ve Ekonomik İnsan
Ekonomik ve Siyasal Özgürlükler
Piyasa Ekonomisi
Sınırlı Devlet
LİBERAL EKONOMİK DÜZEN
(PİYASA EKONOMİSİ)
LİBERAL EKONOMİK DÜZENL İ B E R A L E K O N O M İ K D Ü Z E N
(PİYASA EKONOMİSİ)
LİBERAL SİYASAL DÜZEN
(LİBERAL DEMOKRASİ)
LİBERAL SİYASAL DÜZENL İ B E R A L S İ Y A S A L D Ü Z E N
(LİBERAL DEMOKRASİ)
TEMEL İLKELERTEMEL İLKELERT E M E L İ L K E L E R
TEMEL İLKELERTEMEL İLKELERT E M E L İ L K E L E R
Özel Mülkiyet
Rekabet
Miras
Serbest Girişim
Fiyat Mekanizması
Ekonomik Özgürlükler
Sınırlı Devlet (Devletin Ekonomik
Yetkilerinin Sınırlandırılması)
Özel Mülkiyet
Rekabet
Miras
Serbest Girişim
Fiyat Mekanizması
Ekonomik Özgürlükler
Sınırlı Devlet (Devletin Ekonomik
Yetkilerinin Sınırlandırılması)
Hukukun Üstünlüğü
Siyasal Özgürlükler
Sınırlı Devlet (Devletin Siyasal
Güç ve Yetkilerinin
Sınırlandırılması)
Hukukun Üstünlüğü
Siyasal Özgürlükler
Sınırlı Devlet (Devletin Siyasal
Güç ve Yetkilerinin
Sınırlandırılması)
ŞŞ ekil 1: Liberal Sosyal Düzen, Liberal Ekonomik Düzen veekil 1: Liberal Sosyal Düzen, Liberal Ekonomik Düzen ve LiberalLiberal Siyasal DüzenSiyasal Düzen
LİBERALİZM
(LİBERAL SOSYAL DÜZEN)
LİBERALİZML İ B E R A L İ Z M
(LİBERAL SOSYAL DÜZEN)
TEMEL İLKELERTEMEL İLKELERT E M E L İ L K E L E R
Bireycilik
Rasyonalite ve Ekonomik İnsan
Ekonomik ve Siyasal Özgürlükler
Piyasa Ekonomisi
Sınırlı Devlet
Bireycilik
Rasyonalite ve Ekonomik İnsan
Ekonomik ve Siyasal Özgürlükler
Piyasa Ekonomisi
Sınırlı Devlet
LİBERAL EKONOMİK DÜZEN
(PİYASA EKONOMİSİ)
LİBERAL EKONOMİK DÜZENL İ B E R A L E K O N O M İ K D Ü Z E N
(PİYASA EKONOMİSİ)
LİBERAL SİYASAL DÜZEN
(LİBERAL DEMOKRASİ)
LİBERAL SİYASAL DÜZENL İ B E R A L S İ Y A S A L D Ü Z E N
(LİBERAL DEMOKRASİ)
TEMEL İLKELERTEMEL İLKELERT E M E L İ L K E L E R
TEMEL İLKELERTEMEL İLKELERT E M E L İ L K E L E R
Özel Mülkiyet
Rekabet
Miras
Serbest Girişim
Fiyat Mekanizması
Ekonomik Özgürlükler
Sınırlı Devlet (Devletin Ekonomik
Yetkilerinin Sınırlandırılması)
Özel Mülkiyet
Rekabet
Miras
Serbest Girişim
Fiyat Mekanizması
Ekonomik Özgürlükler
Sınırlı Devlet (Devletin Ekonomik
Yetkilerinin Sınırlandırılması)
Hukukun Üstünlüğü
Siyasal Özgürlükler
Sınırlı Devlet (Devletin Siyasal
Güç ve Yetkilerinin
Sınırlandırılması)
Hukukun Üstünlüğü
Siyasal Özgürlükler
Sınırlı Devlet (Devletin Siyasal
Güç ve Yetkilerinin
Sınırlandırılması)
ŞŞ ekil 1: Liberal Sosyal Düzen, Liberal Ekonomik Düzen veekil 1: Liberal Sosyal Düzen, Liberal Ekonomik Düzen ve LiberalLiberal Siyasal DüzenSiyasal Düzen

10. LİBERALİZM TEMEL İLKELERİ
•Liberalizme göre kutsal olan
"Devlet" ya da diğer organik
birimler değil "Birey"dirBİREYCİLİK
•Rekabete dayalı, karı esas
alan, özel mülkiyet, miras, ve
tercih özgürlüğünün güvence
altına alan sistemdir.
PİYASA
EKONOMİSİ

11. •Bırakınız yapsınlar, bırakınız
geçsinler.
•Evrimci Rasyonalizm ya da Anti-
Rasyonalizm olarak bilinir.
ÖZGÜRLÜK

12. •Liberal düşünürlere göre toplumun
iyiliği ya da mutluluğu ancak özel
çıkar maksimizasyonu ile mümkün
olabilir.
RASYONALİTE
VE EKONOMİK
İNSAN

13. •Bireyin baskı ve zorlama altında
kalmaksızın istediğini yapması ve
istediği gibi davranabilmesidir.
LAISSEZ
FAİRE VE
DOĞAL DÜZEN

14. •Devletin; adalet, iç güvenlik ve
dış güvenlik (savunma) hiz-
metlerini üstlenmesidir.
•Koruyucu Devlet, Jandarma
Devlet, Tarafsız Devlet gibi
kavramlarla ifade edilmektedir.
SINIRLI
DEVLET

15. LİBERAL
EKONOMİK
DÜZEN
ÖZEL
MÜLKİYET
REKABET
SERBEST
GİRİŞİM
FİYAT
MEKANİZMASI
EKONOMİK
ÖZGÜRLÜKLER
SINIRLI
DEVLET

16. LİBERAL
SİYASAL
DÜZEN
HUKUKUN
ÜSTÜNLÜĞÜ
SİYASAL
ÖZGÜRLÜKLER
SINIRLI
DEVLET

17. Prof.Dr. Coşkun Can Aktan
Dokuz Eylül Üniversitesi, İİBF Öğretim Üyesi &
Sosyal Bilimler Araştırmaları Derneği
http://www.sobiad.org
Professor Coşkun Can Aktan
Dokuz Eylul University, Faculty of Economics and Management &
Social Sciences Research Society
http://www.sobiad.org
CAN AKTAN: Sosyal Bilimler Kütüphanesi
CAN AKTAN: Social Science Library
http://www.canaktan.org
CAN AKTAN: Yaşam Felsefesi ve Gezme Sanatı
CAN AKTAN: Philosophy of Life and Art of Travel
http://www.canaktan.net