Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620 Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van Luận văn thạc sĩ ngành luật: Kiểm sát hoạt động điều tra - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn (trên cơ sở nghiên cứu số liệu tại địa bàn tỉnh Nam Định), cho các bạn tham khảo

1. ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
ĐẶNG THỊ HỒNG THỦY
KiÓm s¸t ho¹t ®éng ®iÒu tra -
Mét sè vÊn ®Ò lý luËn vµ thùc tiÔn
(trªn c¬ së nghiªn cøu sè liÖu t¹i ®Þa bµn tØnh Nam §Þnh)
Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự
Mã số: 60 38 01 04
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Cán bộ hướng dẫn khoa học: PGS. TS. NGUYỄN NGỌC CHÍ
HÀ NỘI - 2014

2. LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong
bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong
Luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã
hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ
tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để
tôi có thể bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
NGƯỜI CAM ĐOAN
Đặng Thị Hồng Thủy

3. MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các từ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục biểu đồ
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SÁT HOẠT
ĐỘNG ĐIỀU TRA TRONG LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ
VIỆT NAM .......................................................................................... 8
1.1. Khái quát về giai đoạn điều tra và hoạt động điều tra trong
tố tụng hình sự..................................................................................... 8
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm của giai đoạn điều tra vụ án hình sự ................... 9
1.1.2. Khái niệm, đặc điểm hoạt động điều tra vụ án hình sự ......................11
1.2. Kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự.....................................13
1.2.1. Khái niệm kiểm sát các hoạt động tư pháp trong tố tụng hình sự............14
1.2.2. Khái niệm, đặc điểm kiểm sát hoạt động điều tra...............................17
1.2.3. Mối quan hệ giữa kiểm sát hoạt động điều tra và thực hành
quyền công tố trong tố tụng hình sự ...................................................19
1.2.4. Ý nghĩa, vai trò của kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự..........23
1.2.5. Kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự ở nước ta từ năm 1945
đến nay ................................................................................................26
1.3. Mối quan hệ giữa Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát trong
hoạt động điều tra vụ án hình sự.....................................................29
1.4. Tổ chức thực hiện công tác kiểm sát hoạt động điều tra vụ án
hình sự................................................................................................32

4. Chương 2: QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ
VIỆT NAM VỀ KIỂM SÁT HOẠT ĐỘNG ĐIỀU TRA VỤ
ÁN HÌNH SỰ..................................................................................... 35
2.1. Kiểm sát Khởi tố bị can ....................................................................35
2.2. Kiểm sát khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi............37
2.3. Kiểm sát hoạt động hỏi cung bị can; lấy lời khai người làm
chứng, người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự và
người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan ............................................40
2.3.1. Kiểm sát hoạt động hỏi cung bị can....................................................40
2.3.2. Kiểm sát hoạt động lấy lời khai người làm chứng..............................42
2.3.3. Kiểm sát hoạt động lấy lời khai người bị hại, nguyên đơn dân sự,
bị đơn dân sự và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan....................44
2.4. Kiểm sát hoạt động khám xét, đối chất, nhận dạng, thực
nghiệm điều tra..................................................................................45
2.4.1. Kiểm sát hoạt động khám xét..............................................................45
2.4.2. Kiểm sát hoạt động đối chất, nhận dạng, thực nghiệm điều tra..........46
2.5. Kiểm sát việc áp dụng, thay đổi, hủy bỏ các biện pháp ngăn chặn.....47
2.5.1. Kiểm sát hoạt động bắt người .............................................................47
2.5.2. Kiểm sát việc áp dụng bỏ biện pháp tạm giữ......................................52
2.5.3. Kiểm sát việc áp dụng biện pháp tạm giam ........................................54
2.5.4. Kiểm sát việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn khác........................56
2.5.5. Kiểm sát việc thay đổi, hủy bỏ biện pháp tạm giữ, tạm giam ............59
2.6. Kiểm sát việc tạm đình chỉ điều tra, đình chỉ điều tra ..................60
2.6.1. Kiểm sát việc tạm đình chỉ điều tra ....................................................60
2.6.2. Kiểm sát đình chỉ điều tra ...................................................................63
Chương 3: THỰC TIỄN CÔNG TÁC KIỂM SÁT HOẠT ĐỘNG
ĐIỀU TRA TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NAM ĐỊNH VÀ CÁC GIẢI
PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ................................................................66

5. 3.1. Thực tiễn công tác kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự
trên địa bàn tỉnh Nam Định .............................................................66
3.1.1. Đặc điểm tình hình kinh tế- xã hội tỉnh Nam Định.............................66
3.1.2. Tình hình tổ chức cán bộ và hoạt động của VKSND tỉnh Nam Định .......67
3.1.3. Một số kết quả đạt được trong công tác kiểm sát hoạt động điều
tra các vụ án hình sự của VKSND tỉnh Nam Định từ năm 2009
đến 2013..............................................................................................68
3.1.4. Những tồn tại, hạn chế trong công tác kiểm sát hoạt động điều
tra của VKSND tỉnh Nam Định .......................................................... 80
3.2. Nguyên nhân của những hạn chế trong công tác kiểm sát
hoạt động điều tra .............................................................................85
3.2.1. Quy định của pháp luật .......................................................................85
3.2.2. Tổ chức thực hiện công tác kiểm sát hoạt động điều tra ....................88
3.2.3. Việc đào tạo, sắp xếp cán bộ, kiểm sát viên thực hiện nhiệm vụ
kiểm sát điều tra ..................................................................................88
3.2.4. Điều kiện cơ sở vật chất......................................................................89
3.3. Các giải pháp, kiến nghị nâng cao chất lượng kiểm sát hoạt
động điều tra......................................................................................90
3.3.1. Đề xuất xây dựng hoàn thiện pháp luật...............................................90
3.3.2. Giải pháp để thực hiện tốt các biện pháp nghiệp vụ kiểm sát hoạt
động điều tra........................................................................................95
3.3.3. Giải pháp kiến nghị về tăng cường công tác chỉ đạo điều hành, tổ
chức tập huấn nghiệp vụ và tổng kết rút kinh nghiệm........................97
3.3.4. Giải pháp kiến nghị về công tác cán bộ ..............................................99
3.3.5. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và hoàn thiện chính sách ............101
KẾT LUẬN.................................................................................................. 102
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................... 104

6. DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
ATGT: An toàn giao thông
BLHS: Bộ luật hình sự
BLTTHS: Bộ luật tố tụng hình sự
CQĐT: Cơ quan điều tra
CSGT: Cảnh sát giao thông
HĐTP: Hội đồng thẩm phán
HĐXX: Hội đồng xét xử
KNHT: Khám nghiệm hiện trường
KNTT: Khám nghiệm tử thi
TANDTC: Tòa án nhân dân tối cao
THQCT: Thực hành quyền công tố
TTHS: Tố tụng hình sự
UBND: Ủy ban nhân dân
VKS: Viện kiểm sát
VKSND: Viện kiểm sát nhân dân
VKSNDTC: Viện kiểm sát nhân dân tối cao
XHCN: Xã hội chủ nghĩa

7. DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu bảng Tên bảng Trang
Bảng 3.1: Công tác kiểm sát điều tra các vụ án hình sự của
VKS tỉnh Nam Định (kết quả giải quyết của CQĐT) 69
Bảng 3.2: Công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát điều
tra các vụ án hình sự của VKS tỉnh Nam Định (kết
quả giải quyết của VKS) 70
Bảng 3.3: Các hình thức bắt 76
Bảng 3.4: Số người bị tạm giữ xử lý hình sự 77
Bảng 3.5: Số người tạm giữ bị xử lý hình sự bị áp dụng biện
pháp tạm giam 77
Bảng 3.6: Hoạt động đình chỉ điều tra của CQĐT, VKS tỉnh
Nam Định 79
Bảng 3.7: số liệu trả hồ sơ để điều tra bổ sung 83

8. DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Số hiệu biểu đồ Tên biểu đồ Trang
Biểu đồ 3.1: Kết quả giải quyết án hình sự của Viện kiểm sát tỉnh
Nam Định 70

9. 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Điều tra là một giai đoạn của Tố tụng hình sự. Theo quy định của Bộ
luật tố tụng hình sự Việt Nam thì điều tra là một trong những hoạt động tư
pháp có chức năng làm rõ tội phạm và người phạm tội, chứng minh mọi tình
tiết khách quan của vụ án, hướng tới mục đích mọi hành vi phạm tội đều phải
được phát hiện kịp thời, xử lý nhanh chóng theo đúng pháp luật. Để bảo đảm
mọi hoạt động điều tra được thực hiện theo đúng qui định của pháp luật, một
cơ chế giám sát được hình hình thành; đó là, Nhà nước giao cho Viện kiểm
sát thực hiện chức năng kiểm sát tuân theo pháp luật đối với các hoạt động tư
pháp, trong đó có hoạt động điều tra vụ án hình sự.
Kiểm sát hoạt động điều tra các vụ án hình sự có vai trò, ý nghĩa quan
trọng trong hoạt động tố tụng. Công tác kiểm sát hoạt động điều tra được thực
hiện đúng theo quy định của pháp luật sẽ giúp cho Cơ quan điều tra hoạt động
đúng hướng, các quyết định khởi tố bị can được đảm bảo đúng người, đúng
tội, các hoạt động điều tra được thực hiện đầy đủ, chính xác và kịp thời theo
đúng quy định của pháp luật. Kết quả điều tra vụ án hình sự phụ thuộc vào
hoạt động điều tra và công tác kiểm sát hoạt động điều tra; là điều kiện tiên
quyết, thiết thực, trực tiếp cho việc truy tố, xét xử nói chung và việc thực hiện
quyền công tố của Viện kiểm sát nói riêng nhằm đảm bảo mọi tội phạm đều
phải được phát hiện xử lý nhanh chóng kịp thời, đúng người, đúng tội, đúng
pháp luật, tránh oan, sai và bỏ lọt tội phạm, tăng cường đấu tranh phòng,
chống tội phạm ở nước ta hiện nay.
Quán triệt đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật của
Nhà nước, được sự chỉ đạo, lãnh đạo của Tỉnh uỷ Nam Định và Viện kiểm sát
nhân dân tối cao, trong những năm qua ngành kiểm sát nhân dân tỉnh Nam

10. 2
Định đã có nhiều cố gắng thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao và đã
đạt được nhiều thành tích đáng khích lệ trong công tác kiểm sát các hoạt động
tư pháp nói chung, công tác kiểm sát các hoạt động điều tra nói riêng, góp
phần có hiệu quả trong việc giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội,
bảo vệ tài sản của Nhà nước, của tập thể, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp
của công dân trên địa bàn tỉnh, phục vụ tích cực nhiệm vụ chính trị địa
phương, được cấp uỷ Đảng, chính quyền và nhân dân tin tưởng, đánh giá cao.
Tuy nhiên, so với yêu cầu cải cách tư pháp, công tác kiểm sát điều tra
của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Nam Định vẫn còn có những tồn tại, thiếu
sót nhất định. Ở một số đơn vị, có kiểm sát viên được phân công thực hiện
nhiệm vụ kiểm sát điều tra chưa đầu tư nghiên cứu, chưa nắm vững các quy
định của pháp luật, còn lúng túng, thiếu kinh nghiệm và bản lĩnh trong thao
tác nghiệp vụ, không kiểm sát chặt chẽ việc khởi tố bị can và các hoạt động
điều tra khác, không nắm chắc được tiến độ điều tra cũng như không kiểm sát
chặt chẽ việc tuân theo pháp luật của cơ quan điều tra nói chung, điều tra viên
nói riêng; năng lực trình độ tổng hợp, phân tích đánh giá chứng cứ còn hạn
chế, thiếu toàn diện tỷ mỉ dẫn đến nhiều vụ án gặp không ít khó khăn cho các
cơ quan và người tiến hành tố tụng ở giai đoạn sau, làm ảnh hưởng đến công
tác phòng chống đấu tranh tội phạm ở địa phương. Tình trạng án trả lại hồ sơ
vì thiếu chứng cứ hoặc vi phạm thủ tục tố tụng vẫn xảy ra.
Thực tế nêu trên cho thấy việc nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực
tiễn trong công tác kiểm sát hoạt động điều tra các vụ án hình sự trên địa bàn
tỉnh Nam Định là hết sức cần thiết để tìm ra những nguyên nhân, cả nguyên
nhân chủ quan và khách quan của những yếu kém, tồn tại. Từ đó, có những
giải pháp khắc phục những tồn tại, yếu kém, nâng cao hơn nữa chất lượng
công tác kiểm sát hoạt động điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Nam

11. 3
Định, đáp ứng các yêu cầu cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế trong giai
đoạn hiện nay. Chính vì vậy, học viên chọn đề tài: "Kiểm sát hoạt động điều
tra - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn (trên cơ sở nghiên cứu số liệu tại
địa bàn tỉnh Nam Định)" làm luận văn cao học luật của mình.
2. Tình hình nghiên cứu
Đã có khá nhiều công trình nghiên cứu về kiểm sát hoạt động điều tra
được công bố trên các sách, báo, tạp chí chuyên ngành, trong các luận văn thạc
sỹ, luận văn tiến sỹ và trong các đề tài nghiên cứu cấp bộ do Viện kiểm sát
nhân dân tối cao thực hiện. Đáng chú ý là các công trình đã được công bố sau:
Giáo trình đào tạo nghiệp vụ kiểm sát hình sự dùng cho Kiểm sát viên
tập 2,3 của trường Đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm sát năm 2012; Giáo
trình Luật Tố tụng Hình sự của các trường đại học, học viện như: Học viện
Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, khoa Luật trường Đại học Quốc gia Hà
Nội, Đại học Luật Hà Nội… “Sổ tay kiểm sát viên hình sự” của Viện kiểm sát
nhân dân tối cao tập 1-2006; Kỹ năng thực hành quyền công tố và kiểm sát
việc tuân theo pháp luật trong tố tụng hình sự”, Nxb Đại học quốc gia Hà Nội
- 2006; “Quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp” của TS. Lê Hữu
Thể chủ biên năm 2008.
Luận án tiến sỹ luật học: “Quyền công tố ở Việt Nam” của tác giả Lê
Thị Tuyết Hoa. Các luận văn thạc sỹ “Quan hệ giữa Viện kiểm sát và Cơ quan
điều tra Công an tỉnh Nam Định trong hoạt động điều tra các vụ án hình sự
của Phạm Quang Định năm 2005; “Áp dụng pháp luật trong thực hành quyền
công tố ở giai đoạn điều tra các vụ án hình sự của viện kiểm sát nhân dân tỉnh
Nam Định” của Trần Văn Ngọc “Gắn công tố với hoạt động điều tra trong tố
tụng hình sự theo tinh thầ n Nghi ̣quyết Đ ại hội Đảng lần thứ X - Một số vấn
đề lý luận và thực tiễn của Bùi Mạnh Cường” năm 2012.

12. 4
Đề tài nghiên cứu cấp bộ: “Nâng cao chất lượng kiểm sát hoạt động tư
pháp và thực hành quyền công tố về vấn đề thông khâu và chuyên khâu trong
công tác kiểm sát hình sự” do tác giả Ngô Văn Đọn chủ biên năm 2004; Đề
tài khoa học cấp bộ “Nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm
sát điều tra các vụ án về trật tự xã hội theo yêu cầu cải cách tư pháp ở Việt
Nam hiện nay” do tác giả Vũ Việt Hùng và các Kiểm sát viên vụ 1A- VKS
Tối cao thực hiện năm 2012; Đề tài khoa học cấp Bộ: “Hoạt động thực hành
quyền công tố và kiểm sát điều tra các vụ án hình sự của Viện kiểm sát quân
sự theo tinh thần cải cách tư pháp, thực trạng và giải pháp” do Đại tá - Thạc
sỹ luật Huỳnh Quốc Hùng chủ biên năm 2012.
Một số bài viết trên các tạp chí chuyên ngành của các tác giả như: Hà
Mạnh Trí, “Nâng cao chất lượng quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp
góp phần đẩy mạnh cải cách tư pháp”- Tạp chí nghiên cứu lập pháp số
1/2003; Nguyễn Viết Hoạt “Bản chất của hoạt động điều tra trong Tố tụng
hình sự” - Tạp chí KHPL số 03/2007.
Như vậy, tuy đã có một số công trình nghiên cứu về chức năng thực
hành quyền công tố và kiểm sát điều tra trong tố tụng hình sự, song chưa có
công trình nào nghiên cứu, khảo sát về kiểm sát hoạt động điều tra và thực
tiễn trên địa bàn tỉnh Nam Định. Đề tài này hiện được tác giả bắt đầu thực
hiện và là công trình nghiên cứu đầu tiên ở cấp độ luận văn thạc sỹ. Các công
trình nghiên cứu đã thực hiện là nguồn tư liệu bổ ích, phong phú cho học viên
thực hiện luận văn tốt nghiệp cao học của mình.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Mục đích của luận văn là nghiên cứu làm rõ bản chất của công tác kiểm
sát hoạt động điều tra vụ án hình sự, mối quan hệ chặt chẽ giữa các khâu của

13. 5
công tác kiểm sát điều tra. Luận văn cũng nghiên cứu tình hình thực tiễn của
công tác kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự trên địa bàn tỉnh Nam Định
từ năm 2009 đến năm 2013. Trên cơ sở đó chỉ ra những tồn tại, hạn chế của
công tác kiểm sát hoạt động điều tra và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả
chất lượng công tác kiểm sát hoạt động điều tra.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Trên cơ sở những mục đích nêu trên, đề tài đặt ra những nhiệm vụ
nghiên cứu như sau:
- Luận văn nghiên cứu làm sáng tỏ một số vấn đề chung về kiểm sát
hoạt động điều tra vụ án hình sự: xây dựng khái niệm, làm rõ đặc điểm, phạm
vi, đối tượng kiểm sát hoạt động điều tra điều tra, mối quan hệ giữa viện kiểm
sát và cơ quan điều tra trong giai đoạn điều tra.
- Phân tích các quy định cụ thể về kiểm sát hoạt động điều tra trong Bộ
luật tố tụng hình sự hiện hành của Việt Nam, từ đó rút ra những nhận xét,
đánh giá.
- Đánh giá thực tiễn việc thực hiện công tác kiểm sát hoạt động điều tra
của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Nam định, đồng thời phân tích làm rõ những
tồn tại, hạn chế của công tác này và những nguyên nhân cơ bản của nó.
- Đề xuất những định hướng và giải pháp hoàn thiện các quy định về
kiểm sát hoạt động điều tra trong BLTTHS Việt Nam hiện hành, cũng như
những giải pháp nâng cao hiệu quả của công tác này trong thực tiễn.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của Luận văn đúng như tên gọi của nó: Kiểm sát
hoạt động điều tra - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn (trên cơ sở nghiên cứu
số liệu tại địa bàn tỉnh Nam Định).
Phạm vi nghiên cứu: Luận văn được thực hiện trên cơ sở nghiên cứu

14. 6
chức năng kiểm sát hoạt động điều tra dưới góc độ Luật TTHS và đánh giá
thực tiễn việc thực hiện chức năng này tại địa bàn tỉnh Nam định trong giai
đoạn từ năm 2009 đến năm 2013).
5. Tính mới và những đóng góp của đề tài
Về mặt lý luận: các kết quả nghiên cứu của luận văn có ý nghĩa nhất
định về mặt khoa học góp phần xây dựng một cách nhìn toàn diện về công tác
kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự của Viện kiểm sát, vai trò của công
tác này trong công cuộc đấu tranh phòng ngừa tội phạm.
Về mặt thực tiễn: Luận văn đánh giá bức tranh toàn cảnh về công tác
kiểm sát hoạt động điều tra tại địa bàn tỉnh Nam Định. Trên cơ sở đó đề
xuất hoàn thiện một số quy định của BLHS, BLTTHS hiện hành và các giải
pháp nâng cao hiệu quả công tác kiểm sát hoạt động điều tra. Kết quả
nghiên cứu của luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo phục vụ
nghiên cứu, học tập cũng như làm tài liệu cho các cán bộ kiểm sát trong
hoạt động nghiệp vụ của mình.
6. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh về Nhà nước và pháp luật, các quan điểm của Đảng về tăng
cường pháp chế XHCN, xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN, quan điểm
chỉ đạo của Đảng về cải cách tư pháp trong các nghị quyết 08/NQTW và nghị
quyết 49/NQTW của Bộ chính trị.
Luận văn sử dụng các phương pháp của triết học duy vật biện chứng
như: phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn, phương pháp phân tích
tổng hợp, phương pháp lịch sử cụ thể. Ngoài ra, luận văn còn sử dụng phương
pháp nghiên cứu của các bộ môn khác như: phương pháp hệ thống, thống kê
tội phạm, luật học so sánh.

15. 7
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, Luận văn
bao gồm 3 chương, mục như sau:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về kiểm sát hoạt động điều tra trong
luật tố tụng hình sự Việt Nam.
Chương 2: Quy định của pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam về kiểm
sát hoạt động điều tra vụ án hình sự.
Chương 3: Thực tiễn công tác kiểm sát hoạt động điều tra trên địa bàn
tỉnh Nam Định và các giải pháp nâng cao hiệu quả.

16. 8
Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SÁT HOẠT ĐỘNG
ĐIỀU TRA TRONG LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM
1.1. Khái quát về giai đoạn điều tra và hoạt động điều tra trong tố
tụng hình sự
Khi tội phạm xảy ra, việc giải quyết vụ án phải trải qua nhiều giai đoạn
và do nhiều cơ quan tiến hành tố tụng thực hiện nhằm xác định chính xác,
khách quan bản chất vụ án, áp dụng trách nhiệm hình sự đối với người phạm
tội. Toàn bộ quá trình giải quyết vụ án được gọi là tố tụng hình sự. Theo định
nghĩa của giáo trình Luật tố tụng hình sự Việt Nam, Khoa luật - Đại học quốc
gia Hà Nội thì: "Tố tụng hình sự bao gồm toàn bộ hoạt động của các chủ thể
tố tụng hình sự hướng tới việc giải quyết vụ án khách quan, công bằng, góp
phần đấu tranh chống và phòng ngừa tội phạm, bảo vệ quyền con người" [5].
Quá trình giải quyết vụ án hình sự được chia thành các giai đoạn, mỗi
giai đoạn tố tụng hình sự có nhiệm vụ giải quyết những yêu cầu khác nhau và
tương ứng với mỗi giai đoạn đó là chức năng cụ thể của mỗi cơ quan tiến
hành tố tụng có thẩm quyền nhằm thực hiện nhiệm vụ do pháp luật quy định.
Như vậy, giai đoạn tố tụng hình sự là:
Bước của quá trình tố tụng hình sự tương ứng với chức năng
nhất định trong hoạt động tư pháp hình sự của từng loại chủ thể tiến
hành tố tụng có thẩm quyền nhằm thực hiện các nhiệm vụ cụ thể do
luật định, có thời điểm bắt đầu và thời điểm kết thúc để giải quyết
vụ án hình sự một cách công minh, khách quan, có căn cứ và đúng
pháp luật, góp phần củng cố pháp chế và trật tự pháp luật, bảo vệ
vững chắc các quyền và tự do của công dân [5].
Theo GS.TSKH. Lê Cảm, BLTTHS nước ta chia quá trình giải quyết

17. 9
vụ án hình sự thành năm giai đoạn tố tụng theo thứ tự sau: giai đoạn khởi tố
vụ án hình sự; giai đoạn điều tra; giai đoạn truy tố; giai đoạn xét xử và giai
đoạn thi hành án [4]. Mỗi giai đoạn tố tụng hình sự có nhiệm vụ giải quyết
những yêu cầu khác nhau; tương ứng với mỗi giai đoạn là chức năng, nhiệm
vụ cụ thể của mỗi cơ quan tiến hành tố tụng có thẩm quyền do pháp luật quy
định. Luận văn này không có điều kiện xem xét tất cả các giai đoạn của
TTHS, mà chỉ tập trung vào nghiên cứu chức năng kiểm sát hoạt động điều
tra vụ án hình sự. Vì vậy, sau đây chúng tôi sẽ trình bày khái niệm, đặc điểm
của giai đoạn điều tra vụ án hình sự và hoạt động điều tra trong TTHS.
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm của giai đoạn điều tra vụ án hình sự
1.1.1.1. Khái niệm giai đoạn điều tra vụ án hình sự
Giai đoạn điều tra vụ án hình sự là giai đoạn thứ hai của quá trình tố
tụng hình sự, được BLTTHS quy định trong 6 chương, từ chương VIII đến
chương XIII. Giai đoạn điều tra vụ án hình sự bắt đầu từ khi có quyết định
khởi tố vụ án hình sự cho đến khi CQĐT kết thúc điều tra chuyển toàn bộ hồ
sơ và kết luận điều tra sang VKS đề nghị truy tố. Trong trường hợp vụ án bị
đình chỉ điều tra thời điểm chấm dứt giai đoạn điều tra là khi cơ quan tiến
hành tố tụng quyết định đình chỉ điều tra.
Khoảng thời gian bắt đầu cho đến khi kết thúc của giai đoạn điều tra
được Luật TTHS quy định cụ thể. Thời hạn điều tra tối đa đối với tội ít
nghiêm trọng không quá 4 tháng, đối với tội nghiêm trọng không quá 8 tháng,
đối với tội rất nghiêm trọng không quá 12 tháng, đối với tội đặc biệt nghiêm
trọng không quá 20 tháng kể từ khi cơ quan tiến hành tố tụng quyết định khởi
tố vụ án hình sự.
Nhiệm vụ của giai đoạn điều tra rất quan trọng trong quá trình giải
quyết vụ án hình sự, bởi kết quả của hoạt động điều tra là cơ sở phục vụ cho
việc truy tố và xét xử; Đó là: chứng minh tội phạm và người thực hiện tội

18. 10
phạm, các tình tiết khác có liên quan đến vụ án, xác định nguyên nhân và điều
kiện phạm tội… Tất cả các hoạt động tố tụng do chủ thể của giai đoạn điều tra
thực hiện đều phải tuân thủ đúng các quy định của luật tố tụng hình sự góp
phần giải quyết vụ án hình sự được nhanh chóng, chính xác, khách quan,
đúng pháp luật.
Như vậy, giai đoạn điều tra vụ án hình sự được hiểu là:
Một giai đoạn của tố tụng hình sự trong đó cơ quan điều tra
và các cơ quan khác được giao thực hiện một số hoạt động điều tra
được sử dụng các biện pháp do luật tố tụng hình sự quy định để thu
thập chứng cứ chứng minh tội phạm, người phạm tội và những vấn
đề khác có liên quan đến vụ án làm cơ sở cho việc xét xử của tòa
án. Đồng thời thông qua hoạt động điều tra, xác định nguyên nhân
điều kiện phạm tội đối với từng vụ án cụ thể và kiến nghị các biện
pháp phòng ngừa với các cơ quan tổ chức hữu quan [6].
1.1.1.2. Đặc điểm của giai đoạn điều tra
Từ khái niệm về giai đoạn điều tra vụ án hình sự nêu trên, có thể rút ra
các đặc điểm cơ bản và đặc trưng của giai đoạn này như sau:
Thứ nhất, giai đoạn điều tra vụ án hình sự là giai đoạn thứ hai của quá
trình TTHS có thời hạn xác định bắt đầu từ khi cơ quan tiến hành tố tụng ra
quyết định khởi tố vụ án hình sự cho đến khi CQĐT chuyển toàn bộ hồ sơ vụ
án và kết luận điều tra sang VKS đề nghị truy tố hoặc CQĐT ra quyết định
đình chỉ điều tra vụ án.
Thứ hai, nhiệm vụ của giai đoạn điều tra vụ án hình sự là các cơ quan
có thẩm quyền áp dụng mọi biện pháp do Luật TTHS quy định để chứng
minh tội phạm và người phạm tội, làm rõ các tình tiết liên quan đến vụ án bao
gồm cả tình tiết buộc tội và tình tiết gỡ tội, các tình tiết tăng nặng và giảm nhẹ
trách nhiệm hình sự, xác định nguyên nhân và điều kiện phạm tội để kiến nghị
với các cấp, các ngành thực hiện biện pháp phòng ngừa tội phạm.

19. 11
Thứ ba, chủ thể thực hiện các hoạt động tố tụng trong giai đoạn điều
chỉ là CQĐT hoặc các cơ quan khác được giao tiến hành một số hoạt động
điều tra. Các tài liệu do chính hoạt động của các chủ thể nói trên tiến hành
thu thập mới được coi là những chứng cứ làm cơ sở cho việc truy cứu trách
nhiệm hình sự.
Thứ tư, biện pháp mà các chủ thể áp dụng trong giai đoạn điều tra là
mọi biện pháp do Luật tố tụng hình sự quy định, việc áp dụng các biện pháp
đó tùy thuộc vào tính chất, mức độ của từng vụ án. Các biện pháp được áp
dụng phải theo đúng quy định của Luật tố tụng hình sự.
1.1.2. Khái niệm, đặc điểm hoạt động điều tra vụ án hình sự
1.1.2.1. Khái niệm hoạt động điều tra vụ án hình sự
Điều tra là hoạt động có mục đích nhằm khám phá sự thật khách quan
phục vụ nhu cầu của con người. Trong lĩnh vực phòng chống tội phạm, điều
tra là hoạt động khám phá, phát hiện tội phạm. Từ điển Luật học giải thích
rằng: “Điều tra là công tác trong tố tụng hình sự được tiến hành nhằm xác
định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ” [28]. Có
quan điểm cho rằng: trên thực tế, hoạt động điều tra vụ án hình sự được tiến
hành trong tất cả các giai đoạn tố tụng hình sự: điều tra, truy tố, xét xử với
những mục đích khác nhau nhằm xác định sự thật khách quan của vụ án. Tuy
nhiên phần lớn các quan điểm cho rằng: hoạt động điều tra là tổng hợp tất cả
các hành vi được thực hiện trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự và do Cơ
quan điều tra thực hiện. Tác giả đồng ý với quan điểm thứ hai vì hoạt động
điều tra là chức năng nhiệm vụ của CQĐT và kết quả của hoạt động điều tra
trong giai đoạn điều tra là cơ sở cho việc giải quyết vụ án của các cơ quan tiến
hành tố tụng.
Như vậy, hoạt động điều tra được hiểu là: "tổng hợp tất cả các hành vi
được CQĐT tiến hành trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự nhằm xác định
sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ".

20. 12
1.1.2.2. Đặc điểm hoạt động điều tra vụ án hình sự
Thứ nhất, hoạt động điều tra được tiến hành công khai theo các trình tự,
thủ tục, thẩm quyền do pháp luật quy định. Khi tiến hành các biện pháp điều
tra phải có mặt của những người mà luật định và họ phải ký vào biên bản hoạt
động điều tra. Tính công khai của hoạt động điều tra thể hiện ở biện pháp và
các thủ tục tố tụng được tiến hành, còn nội dung, kết quả điều tra thì phải bí
mật. Tính công khai của hoạt động điều tra là tiêu chí cơ bản nhất để phân
biệt với hoạt động trinh sát được tổ chức và tiến hành dưới hình thức bí mật
cả về nội dung, phương pháp để nắm bắt tin tức về tội phạm, theo dõi và truy
bắt các đối tượng phạm tội, nhằm phòng ngừa tội phạm.
Thứ hai, tùy theo đặc điểm của vụ án hình sự mà CQĐT áp dụng các
biện pháp điều tra cho phù hợp.
Thứ ba, phạm vi điều tra các tình tiết thực tế của vụ án rộng hơn phạm
vi những vấn đề phải chứng minh trong vụ án hình sự do luật định. Để xác
định được một tình tiết quy định tại Điều 63 của BLTTHS thì CQĐT phải làm
rõ được những tài liệu, chứng cứ liên quan. Chẳng hạn, để xác định ai là
người thực hiện hành vi phạm tội, trước tiên phải chứng minh người đó có
mặt tại hiện trường vào thời điểm xảy ra vụ án (thông qua các dấu vết, vật
chứng, lời khai người bị hại, người làm chứng…).
Thứ tư, trong hoạt động điều tra vụ án hình sự có thể phải áp dụng các
biện pháp ngăn chặn như bắt, tạm giữ, tạm giam và áp dụng các biện pháp
cưỡng chế như khám xét chỗ ở, khám xét nơi làm việc, thân thể; do đó thường
tiềm ẩn nguy cơ xâm phạm quyền tự do, dân chủ của công dân.
Thứ năm, hoạt động điều tra của CQĐT phải chịu sự chế ước và
kiểm sát chặt chẽ của Cơ quan VKS. Điều này được thể hiện thông qua
việc pháp luật quy định các nhiệm vụ, quyền hạn cho VKS để bảo đảm việc
truy cứu trách nhiệm hình sự có căn cứ và hợp pháp (xét phê chuẩn các

21. 13
quyết định tố tụng của CQĐT, yêu cầu điều tra; quyết định áp dụng, thay
đổi các biện pháp ngăn chặn, hủy bỏ các quyết định không có căn cứ và trái
pháp luật của CQĐT…).
1.1.2.3. Các biện pháp điều tra
Luật TTHS Việt Nam quy định trong giai đoạn điều tra, CQĐT được
thực hiện các biện pháp điều tra sau: Khởi tố bị can; Khám nghiệm hiện
trường, khám nghiệm tử thi; Hỏi cung bị can, lấy lời khai người làm chứng,
người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự; Đối chất; nhận dạng; thực
nghiệm điều tra; Trưng cầu giám định; Áp dụng, thay đổi, hủy bỏ các biện
pháp ngăn chặn như: bắt người trong trường hợp khẩn cấp, bắt người phạm
tội quả tang, bắt bị can để tạm giam, tạm giữ, tạm giam, cấm đi khỏi nơi cư
trú; khám xét khẩn cấp… Các biện pháp này phải được thực hiện theo đúng
quy định của Luật TTHS.
1.2. Kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự
Theo quy định của Hiến pháp năm 2013 và Luật tổ chức VKSND
năm 2002 thì VKSND thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động
tư pháp. Đây là chức năng hiến định của VKSND, là một nhiệm vụ mà
VKSND vốn đảm nhiệm đã từ nhiều năm, ngay từ khi tổ chức tiền thân của
nó là Viện công tố ra đời. Mặc dù vậy, cho đến nay, trong khoa học pháp
lý, trong khoa học kiểm sát và ngay cả trong thực tiễn hoạt động của
VKSND vẫn chưa đạt được sự thống nhất cao về lý luận. Điều này không
chỉ ảnh hưởng đến nhận thức mà còn tác động trực tiếp đến hiệu quả của
việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các chủ thể trong các cơ quan tư
pháp nói chung, cơ quan VKSND nói riêng. Để góp phần từng bước nâng
cao hiệu quả và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của công tác kiểm sát thì cần
phải làm rõ từ trong nhận thức về các vấn đề cơ bản, đó là: Khái niệm thế
nào là kiểm sát các hoạt động tư pháp, kiểm sát hoạt động điều tra, thế nào

22. 14
là quyền công tố và thực hành quyền công tố, đối tượng, nội dung, phạm vi
cũng như mối quan hệ của chúng.
1.2.1. Khái niệm kiểm sát các hoạt động tư pháp trong tố tụng hình sự
Từ khi ra đời, Nhà nước ta đứng trước những yêu cầu của quá trình xây
dựng, củng cố đất nước, trong đó việc tuân thủ pháp luật của của các cơ quan
nhà nước và mọi công dân là một trong những yêu cầu cấp bách. Để đáp ứng
được yêu cầu đó cần tổ chức thành lập một cơ quan có chức năng kiểm tra, giám
sát các hoạt động áp dụng pháp luật của các cơ quan Nhà nước và mọi công dân
nhằm bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất.
Lênin là người đầu tiên có quan điểm về tổ chức cơ quan kiểm tra,
giám sát, quan điểm đó được thể hiện trong tác phẩm bàn về "Song trùng, trực
thuộc và pháp chế". Vận dụng tư tưởng của Lênin vào thực tiễn xây dựng, tổ
chức bộ máy Nhà nước ta, Đảng và Nhà nước đã nhận định rằng, để đảm bảo
cho pháp luật do Nhà nước ban hành được thực hiện một cách nghiêm minh
và thống nhất thì việc tổ chức một cơ quan có chức năng kiểm tra và giám sát
hoạt động áp dụng pháp luật của các cơ quan nhà nước và công dân là một đòi
hỏi mang tính tất yếu khách quan nên đã quyết định thành lập cơ quan VKS.
Quan điểm trên đã được thể chế hóa trong các hiến pháp từ Hiến pháp năm
1959 đến Hiến pháp 2013.
Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi) trong đó có sự điều chỉnh chức năng của
cơ quan VKS với quy định "Viện kiểm sát nhân dân thực hiện chức năng thực
hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp theo quy định của
Hiến pháp và pháp luật" [21, Điều 137]. Hiến pháp năm 2013 quy định:
"Viện kiểm sát nhân dân thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư
pháp" [24, Điều 107].
Luật tổ chức VKSND năm 2002 đã cụ thể hóa quy định trên với nội
dung Viện kiểm sát thực hiện chủ yếu hai chức năng đó là thực hành quyền

23. 15
công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp. Những quy định trên đã đưa ra
tiền đề cho việc nghiên cứu làm rõ chức năng kiểm sát các hoạt động tư pháp
của Viện kiểm sát.
Chức năng theo định nghĩa chung nhất được hiểu là những phương diện,
hướng hoạt động của tổ chức, cá nhân thể hiện bản chất của hoạt động đó. Với
quy định tại Điều 107 Hiến pháp năm 2013 (sửa đổi) và Điều 1 Luật tổ chức
VKSND năm 2002 thì chức năng kiểm sát các hoạt động tư pháp được coi là vấn
đề căn bản xuyên suốt toàn bộ hoạt động của hệ thống cơ quan VKS, đồng thời
thể hiện bản chất trong hoạt động của VKS nước ta [23]; [24].
Thuật ngữ "kiểm sát các hoạt động tư pháp" được xuất hiện trong các
văn kiện của Đảng như Nghị quyết đại hội Đảng lần thứ IX, X, Nghị quyết số
08 ngày 02/1/2002 của Bộ chính trị và đặc biệt được quy định tại Điều 137
Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi), Điều 107 Hiến pháp năm 2013 và Luật tổ
chức VKSND năm 2002. Tuy nhiên, các nhà lập pháp nước ta chưa đưa ra
một định nghĩa pháp lý chung nhất về "kiểm sát các hoạt động tư pháp" nên
dẫn đến nhiều quan điểm nhận thức khác nhau về khái niệm này. Xung quanh
khái niệm kiểm sát các hoạt động tư pháp đang còn có nhiều quan điểm khác
nhau, tựu chung lại có ba nhóm quan điểm sau:
Nhóm quan điểm thứ nhất cho rằng, "kiểm sát các hoạt động tư pháp
chỉ bao gồm nội dung kiểm sát các hoạt động tố tụng như điều tra, truy tố, xét
xử và thi hành án".
Nhóm quan điểm thứ hai cho rằng, "kiểm sát các hoạt động tư pháp bao
gồm việc kiểm sát hoạt động khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử (cả các vụ án
hình sự, dân sự, hôn nhân và gia đình, lao động, kinh tế, hành chính) và phần
"tư pháp" trong thi hành án".
Nhóm quan điểm thứ ba cho rằng: Hoạt động tư pháp là một dạng hoạt
động thực hiện quyền lực nhà nước và cũng phải chịu sự giám sát từ bên

24. 16
ngoài cũng như từ bên trong hệ thống tư pháp, chịu sự giám sát Nhà nước và
giám sát xã hội. Theo nghĩa rộng, kiểm sát hoạt động tư pháp cũng được hiểu
là giám sát tư pháp, là một bộ phận, một lĩnh vực của hoạt động giám sát Nhà
nước trong lĩnh vực tư pháp. Còn theo nghĩa hẹp thì kiểm sát hoạt động tư
pháp được hiểu là chức năng của Viện kiểm sát. Phạm vi kiểm sát tư pháp là
việc chấp hành pháp luật trong hoạt động điều tra, xét xử các vụ án hình sự,
giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình, hành chính, kinh tế, lao
động và những việc khác theo quy định của pháp luật. Mục đích của của kiểm
sát hoạt động tư pháp là bảo đảm cho pháp luật được áp dụng thống nhất
trong giải quyết các vụ án trên cơ sở tuân thủ nghiêm chỉnh thủ tục tố tụng mà
pháp luật quy định.
Mỗi quan điểm trên đây đều có những lập luận đúng của mình về khái
niệm "kiểm sát các hoạt động tư pháp". Theo quan điểm của chúng tôi, trước
hết cần phải khẳng định kiểm sát các hoạt động tư pháp là chức năng hiến
định của VKS. Kiểm sát các hoạt động tư pháp là một dạng giám sát Nhà
nước về tư pháp, đây là hoạt động mang tính quyền lực Nhà nước. Tuy nhiên,
khác với hoạt động giám sát Nhà nước nói chung về tư pháp, kiểm sát các
hoạt động tư pháp là sự giám sát trực tiếp các hoạt động cụ thể của các cơ
quan tư pháp trong quá trình tố tụng với mục đích là nhằm đảm bảo cho pháp
luật được áp dụng nghiêm chỉnh và thống nhất trong quá trình giải quyết các
vụ án. Bản chất pháp lý của chức năng kiểm sát các hoạt động tư pháp trong
tố tụng hình sự là kiểm tra tính có căn cứ và tính hợp pháp trong hành vi của
các chủ thể bị kiểm sát. Từ đó, có thể đưa ra khái niệm kiểm sát các hoạt động
tư pháp trong tố tụng hình sự như sau:
Kiểm sát các hoạt động tư pháp trong tố tụng hình sự là chức năng
hiến định của VKS, có nội dung là giám sát trực tiếp các hoạt động của các
cơ quan tư pháp trong quá trình giải quyết vụ án hình sự, nhằm bảo đảm cho
pháp luật tố tụng hình sự được thực hiện một cách nghiêm chỉnh, thống nhất.

25. 17
Như vậy, khi đã hiểu được như thế nào là kiểm sát hoạt động tư pháp
trong tố tụng hình sự, thì vấn đề đặt ra cho chúng ta cần tiếp tục làm rõ đó là:
Kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự là gì? Đặc điểm của chúng?
1.2.2. Khái niệm, đặc điểm kiểm sát hoạt động điều tra
1.2.2.1. Khái niệm kiểm sát hoạt động điều tra
Chức năng kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự của VKS thực
chất là kiểm sát việc tuân theo pháp luật các hoạt động tư pháp của CQĐT và
các cơ quan khác được giao tiến hành một số hoạt động điều tra trong quá
trình giải quyết vụ án hình sự (sau đây gọi chung là CQĐT). Kiểm sát hoạt
động điều tra là bộ phận cấu thành, là nhiệm vụ cụ thể của chức năng kiểm sát
hoạt động tư pháp. Kiểm sát hoạt động điều tra với tính chất là một chức năng
của VKS thì nó có bản chất pháp lý là kiểm tra tính có căn cứ và tính hợp
pháp các hoạt động tố tụng hình sự được thực hiện bởi CQĐT trong giai đoạn
điều tra các vụ án hình sự nhằm bảo đảm việc khởi tố, điều tra đúng người,
đúng tội, đúng pháp luật, không để lọt tội phạm đồng thời cũng không làm
oan người vô tội. "Những sai lầm, thiếu sót trong hoạt động điều tra tất yếu
sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến việc giải quyết vụ án hình sự, như truy tố, xét xử
oan người vô tội, bỏ lọt tội phạm" [14]. Vì vậy, hoạt động điều tra của CQĐT
phải chịu sự chế ước và kiểm sát chặt chẽ của cơ quan VKS. Điều này được
thể hiện thông qua việc luật quy định các nhiệm vụ, quyền hạn cho VKS để
bảo đảm việc truy cứu trách nhiệm hình sự có căn cứ và hợp pháp.
Như vậy, Kiểm sát hoạt động điều tra được hiểu là: hoạt động của VKS
kiểm sát việc tuân theo pháp luật của điều tra viên và những người có liên
quan trong các hoạt động điều tra nhằm bảo đảm cho tất cả các hoạt động
điều tra vụ án hình sự của CQĐT được thực hiện đúng quy định của pháp luật.
Từ bản chất pháp lý đó chúng ta cũng cần xem xét đối tượng của kiểm sát
hoạt động điều tra các vụ án hình sự là gì? và phạm vi và các đặc điểm của nó?.

26. 18
1.2.2.2. Đối tượng, phạm vi kiểm sát hoạt động điều tra
Theo chúng tôi, đối tượng của kiểm sát hoạt động điều tra các vụ án
hình sự chính là các hành vi xử sự của các cơ quan tiến hành tố tụng, người
tiến hành tố tụng và người tham gia tố tụng trong quá trình điều tra vụ án hình
sự. Khi tiến hành hoạt động kiểm sát, VKS phải dựa trên các căn cứ pháp lý là
Hiến pháp, Luật tổ chức VKSND, BLHS, BLTTHS và các văn bản pháp luật
khác có liên quan để kiểm tra, xem xét bảo đảm sự tuân theo pháp luật, bảo
đảm tính có căn cứ và hợp pháp của các hành vi tố tụng hình sự mà chủ thể bị
kiểm sát thực hiện. "Trong trường hợp chưa có quyết định khởi tố vụ án thì
các biện pháp điều tra chưa được tiến hành, trừ những biện pháp khẩn cấp
không thể trì hoãn được như bắt khẩn cấp, tạm giữ, khám nghiệm hiện
trường, khám nghiệm tử thi, xem xét dấu vết trên thân thể" [35] nên phạm vi
của kiểm sát hoạt động điều tra các vụ án hình sự được xác định bắt đầu từ
khi CQĐT quyết định khởi tố vụ án hình sự cho tới khi vụ án được kết thúc
điều tra bằng bản kết luận điều tra chuyển cho VKS đề nghị truy tố hoặc khi
CQĐT ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án, trừ những trường hợp khẩn cấp
không thể trì hoãn, CQĐT phải tiến hành kiểm sát một số hoạt động điều tra
trước khi khởi tố vụ án thì phạm vi của kiểm sát hoạt động điều tra bắt đầu từ
khi CQĐT tiến hành các hoạt động điều tra đó.
Việc xác định phạm vi như vậy là thể hiện đầy đủ bản chất pháp lý của
kiểm sát việc tuân theo pháp luật đó là kiểm tra tính có căn cứ và tính hợp
pháp trong hoạt động điều tra vụ án hình sự.
1.2.2.3. Đặc điểm của kiểm sát hoạt động điều tra
Xuất phát từ khái niệm đã nêu ở trên và trên cơ sở nghiên cứu các quy
định của pháp luật liên quan, rút ra một số đặc điểm chung của kiểm sát hoạt
động điều tra vụ án hình sự như sau:
Thứ nhất, kiểm sát các hoạt động điều tra vụ án hình sự là chức năng

27. 19
hiến định của VKS, có phạm vi xác định, thời điểm bắt đầu từ khi có quyết
định khởi tố vụ án hình sự và thời điểm kết thúc khi CQĐT kết thúc điều tra
vụ án, chuyển hồ sơ vụ án cùng bản kết luận điều tra cho VKS đề nghị truy tố
hoặc vụ án được đình chỉ điều tra.
Thứ hai, nội dung của chức năng này chính là việc giám sát trực tiếp
mọi hoạt động tố tụng của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng
trong quá trình điều tra các vụ án hình sự.
Thứ ba, kiểm sát các hoạt động điều tra vụ án hình sự nhằm mục đích
bảo đảm cho pháp luật tố tụng hình sự được thực hiện một cách nghiêm chỉnh
và thống nhất.
1.2.3. Mối quan hệ giữa kiểm sát hoạt động điều tra và thực hành
quyền công tố trong tố tụng hình sự
Phân biệt giữa thực hành quyền công tố với kiểm sát hoạt động điều tra
trong giai đoạn điều tra cũng như mối quan hệ giữa chúng cần phải được làm
rõ nhằm tạo cơ sở cho việc áp dụng vào hoạt động thực tiễn.Trước khi đi vào
phân tích mối quan hệ giữa thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động
điều tra của VKS trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự, chúng ta cần thống
nhất về mặt nhận thức các vấn đề: Quyền công tố? Thực hành quyền công tố?
Quyền công tố: là một khái niệm pháp lý, gắn liền với bản chất Nhà
nước và pháp luật. Theo quan điểm của chúng tôi, quyền công tố là một loại
quyền lực Nhà nước (quyền lực công), nó ra đời và tồn tại cùng với sự ra đời
và tồn tại của Nhà nước, do đó quyền công tố luôn luôn gắn liền với bản chất
Nhà nước. Quyền công tố chủ yếu được phát sinh trong quan hệ pháp luật
giữa một bên là Nhà nước (chủ thể quyền lực) và bên kia là người thực hiện
hành vi phạm tội (người bị truy cứu trách nhiệm hình sự và phải chịu hình
phạt). Trong quan hệ đó, muốn trừng trị được người phạm tội để bảo vệ quyền
lợi của Nhà nước cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của công dân thì trước

28. 20
hết Nhà nước phải buộc tội được người phạm tội. Nên quyền công tố là việc
Nhà nước sử dụng quyền lực của mình truy cứu trách nhiệm hình sự đối với
người thực hiện hành vi phạm tội. Như vậy, quyền công tố có nội dung là sự
buộc tội đối với người đã thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội bị coi là tội
phạm. Với nội dung đó có thể khẳng định quyền công tố chỉ được thực hiện
trong lĩnh vực hình sự, đối tượng của quyền công tố chỉ là tội phạm và người
phạm tội. Tuy vậy, phạm vi quyền công tố không phải có trong mọi giai đoạn
của tố tụng hình sự, thi hành án là một giai đoạn tố tụng hình sự nhưng ở giai
đoạn này VKS chỉ tham gia với vai trò là kiểm sát việc tuân theo pháp luật
trong công tác thi hành án hình sự. Như vậy, trong tố tụng hình sự, phạm vi
quyền công tố được xác định từ khi có tội phạm xảy ra cho đến khi vụ án
được xét xử và bản án đã có hiệu lực pháp luật.
Từ nội dung trên có thể hiểu quyền công tố là: Một loại quyền lực của
Nhà nước, được Nhà nước giao cho VKS thực hiện để truy cứu trách nhiệm
hình sự và buộc tội người đã có hành vi bị coi là tội phạm, được thực hiện
trong suốt quá trình khởi tố, điều tra, truy tố và xét xử tội phạm.
Thực hành quyền công tố: Thuật ngữ „thực hành quyền công tố” đã
được nhà làm luật nước ta ghi nhận và đề cập trong nhiều các văn bản quy
phạm pháp luật, đồng thời hoạt động thực hành quyền công tố cũng đã gắn
liền với hoạt động của VKS. Thế nhưng trong các văn bản pháp luật tố tụng
hình sự Việt Nam từ trước đến nay nhà làm luật chưa ghi nhận một định nghĩa
pháp lý về khái niệm "thực hành quyền công tố".
"Quyền công tố" và "thực hành quyền công tố" là hai khái niệm, hai
phạm trù khoa học pháp lý khác nhau, không thể đồng nhất hai khái niệm này.
Để bảo đảm thực hiện quyền công tố trong thực tế đấu tranh chống tội phạm
thì Nhà nước phải ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, trong đó quy
định các quyền năng pháp lý thuộc nội dung quyền công tố. Các quyền năng

29. 21
pháp lý đó Nhà nước giao cho cơ quan nhà nước nào thực hiện để phát hiện
tội phạm và truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội, thì cơ quan
ấy được gọi là cơ quan có trách nhiệm thực hành quyền công tố.
Ở Việt Nam, chức năng thực hành quyền công tố được giao cho cơ
quan VKS. “Viện kiểm sát thực hành quyền công tố trong tố tụng hình sự,
quyết định việc truy tố người phạm tội ra trước Tòa án” [25, Điều 23]. Tuy
nhiên, thực tiễn điều tra và xét xử ở nước ta cho thấy,việc khởi tố vụ án hình
sự được tập trung chủ yếu vào một đầu mối là CQĐT, khởi tố vụ án là phát
động công tố. Chính vấn đề thực tiễn nói trên là sự thể hiện nguyên tắc công
tố trong pháp luật tố tụng hình sự nước ta, tức là trách nhiệm và nghĩa vụ phát
hiện, chứng minh tội phạm và người định phạm tội thuộc về các cơ quan tiến
hành tố tụng bao gồm: Cơ quan diều tra, VKS và Tòa án.
Từ những nội dung nêu trên, có thể hiểu: “THQCT là việc sử dụng tổng
hợp các quyền năng pháp lý thuộc nội dung quyền công tố để thực hiện việc
truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội trong các giai đoạn điều
tra, truy tố và xét xử" [26].
Từ khái niệm nói trên và trên cơ sở các quy định của BLTTHS có thể
nêu lên nội dung của thực hành quyền công tố bao gồm:
Thứ nhất, những hoạt động phát động công tố, đó là khởi tố vụ án, khởi
tố bị can.
Thứ hai, trong giai đoạn điều tra, VKS tiếp tục thực hành quyền công tố
với những nội dung: Yêu cầu CQĐT khởi tố hoặc thay đổi quyết định khởi tố
vụ án, khởi tố bị can; đề ra yêu cầu điều tra; quyết định áp dụng, thay đổi, hủy
bỏ các biện pháp ngăn chặn; phê chuẩn, không phê chuẩn các quyết định của
CQĐT; hủy bỏ các quyết định trái pháp luật của CQĐT; quyết định việc truy
tố; đình chỉ hoặc tạm đình chỉ vụ án.
Từ những nội dung nêu trên chúng ta đi vào phân tích mối quan hệ giữa
kiểm sát các hoạt động tư pháp với thực hành quyền công tố trong TTHS.

30. 22
Thực hành quyền công tố trong giai đoạn điều tra và kiểm sát hoạt động
điều tra có mối quan hệ mật thiết với nhau, chỉ có một số hoạt động mang tính
độc lập tương đối, còn lại phần nhiều chúng đan xen, hỗ trợ và tác động qua lại
và bổ sung tích cực cho nhau. Mối quan hệ giữa chúng song song tồn tại cho
đến khi CQĐT kết thúc điều tra. Mục đích của thực hành quyền công tố là
nhằm chứng minh tội phạm và xác định người phạm tội, đảm bảo mọi hành vi
phạm tội đều phải được phát hiện, xử lý, không bỏ lọt tội phạm, không làm oan
người vô tội. Mục đích của kiểm sát hoạt động điều tra là phát hiện vi phạm
trong hoạt động điều tra, kiến nghị, yêu cầu khắc phục vi phạm nhằm đảm bảo
cho các hoạt động điều tra chính xác, khách quan, tuân thủ các nguyên tắc,
trình tự, thủ tục thẩm quyền đúng quy định của pháp luật. Kiểm sát hoạt động
điều tra có hiệu quả sẽ là điều kiện giúp cho VKS hoàn thành tốt chức năng
thực hành quyền công tố. "Làm tốt công tác kiểm sát điều tra nhằm hỗ trợ, tạo
điều kiện cho hoạt động thực hành quyền công tố được tốt hơn, vì mục đích
cuối cùng của quá trình giải quyết vụ án hình sự là đảm bảo việc truy cứu
trách nhiệm hình sự có căn cứ, đúng pháp luật" [15].
Kết quả công tác kiểm sát hoạt động điều tra là cơ sở tiền đề để VKS
thực hiện tốt chức năng công tố. Ngược lại, thực hành quyền công tố có hiệu
quả sẽ tạo điều kiện cho công tác kiểm sát hoạt động điều tra xác định kịp thời
các vi phạm pháp luật trong quá trình điều tra; "đảm bảo việc điều tra phải
khách quan, toàn diện, đầy đủ, chính xác, đúng pháp luật; những vi phạm
trong quá trình điều tra phải được phát hiện, khắc phục kịp thời và xử lý
nghiêm minh" [23, Điều 12]. Chỉ khi thực hiện tốt đồng thời cả hoạt động
thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động điều tra thì VKS mới có thể
đáp ứng và hoàn thành tốt yêu cầu nhiệm vụ đặt ra: Không để người nào bị
khởi tố, bị bắt, tạm giữ, tạm giam, bị hạn chế quyền công dân, bị xâm phạm
tính mạng, sức khỏe, tự do, danh dự và nhân phẩm một cách trái pháp luật;

31. 23
không để lọt tội phạm, không làm oan người vô tội, việc truy cứu trách nhiệm
hình sự đối với người phạm tội phải đúng pháp luật, có căn cứ; việc điều tra
phải được tiến hành một cách khách quan, toàn diện, chính xác… Do vậy,
trong hoạt động tố tụng nói chung, kiểm sát hoạt động điều tra nói riêng VKS
không thể tách rời thực hành quyền công tố và công tác kiểm sát việc tuân
theo pháp luật. Để thực hiện tốt yêu cầu này, tại hội nghị triển khai công tác
năm 2011, đồng chí Viện trưởng VKSND Tối cao đã nhấn mạnh:
Cần có cái nhìn toàn diện, đầy đủ về quan hệ giữa thực hành
quyền công tố và kiểm sát điều tra; tăng cường hơn nữa vai trò chủ
động của chúng ta trong quá trình điều tra; Chúng ta phải song hành
với cơ quan điều tra trong điều tra, làm rõ tội phạm; phải phối hợp
chặt chẽ với cơ quan điều tra để tìm giải pháp phát hiện, xử lý tội
phạm khẩn trương nhất, đầy đủ nhất. Khi phát hiện một thiếu sót, hạn
chế trong quá trình điều tra, cần coi đó là thiếu sót của chính chúng ta
để cùng cơ quan điều tra tìm biện pháp khắc phục. Khi kiểm sát điều
tra, chúng ta giám sát việc tuân theo pháp luật của cơ quan điều tra,
đảm bảo việc điều tra có căn cứ, đúng pháp luật. Chúng ta kiên quyết
không phê chuẩn đối với những quyết định tố tụng vi phạm pháp luật
hoặc không có căn cứ. Mục tiêu của hoạt động kiểm sát điều tra là
nhằm hỗ trợ việc thực hành quyền công tố được tốt, bảo đảm việc truy
tố có căn cứ, đúng pháp luật. Do vậy, yêu cầu của việc tăng cường
trách nhiệm công tố đòi hỏi chúng ta cùng cơ quan điều tra khắc phục
những vi phạm tồn tại trong quá trình điều tra, bảo đảm không để lọt
tội phạm, không làm oan người vô tội [34].
1.2.4. Ý nghĩa, vai trò của kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự
- Kiểm sát hoạt động điều tra các vụ án hình sự góp phần bảo vệ pháp
chế, bảo vệ chế độ XHCN, chế độ chính trị, chế độ kinh tế, tính mạng sức

32. 24
khoẻ, danh dự nhân phẩm, tự do, tài sản và các quyền lợi ích hợp pháp khác
của công dân, giữ vững an ninh chính trị trật tự an toàn xã hội. Đảm bảo mọi
hành vi phạm tội đều bị phát hiện xử lý nhanh chóng nghiêm minh kịp thời;
không bỏ lọt tội phạm, tránh làm oan người vô tội.
- Trong TTHS, CQĐT được giao trách nhiệm điều tra tội phạm, có
quyền áp dụng tất cả các biện pháp theo quy định của pháp luật để điều tra
làm rõ vụ án, làm rõ hành vi phạm tội cũng như các tình tiết có liên quan. Đây
là những hoạt động mà không có cơ quan nào có thể thay thế cho CQĐT.
Nhưng việc đưa một con người vào vòng tố tụng và xử lý họ về hình sự là vấn
đề không hề đơn giản, động chạm đến rất nhiều quyền cơ bản của công dân
được pháp luật bảo hộ, cần phải đảm bảo tính thận trọng và chính xác. Cho
nên, cần phải có sự chế ước đối với các hoạt động này nhằm đảm bảo tất cả
mọi hành vi phạm tội đã phát hiện phải được khởi tố, xử lý kịp thời và
nghiêm minh nhưng cũng cần phải có căn cứ và đúng pháp luật.Vì vậy, pháp
luật quy định VKS có trách nhiệm kiểm tra, giám sát, đảm bảo cho các tài
liệu, chứng cứ liên quan đến việc chứng minh hành vi phạm tội và nhân thân
của người phạm tội phải được thu thập đầy đủ, toàn diện, khách quan và hợp
pháp. VKS có nhiệm vụ quyền hạn kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp
luật của các chủ thể tiến hành tố tụng nên CQĐT không thể tuỳ tiện bắt ai,
khởi tố ai, bỏ qua cho trường hợp nào cũng được. VKS là cơ quan duy nhất có
quyền can thiệp trực tiếp vào quá trình điều tra, đề ra yêu cầu điều tra để
CQĐT tiến hành điều tra. CQĐT mà cụ thể là các Điều tra viên có trách
nhiệm phải thực hiện tất cả các yêu cầu của VKS. Trường hợp không nhất trí,
CQĐT có quyền được kiến nghị đến VKS cấp trên nhưng trong thời gian chờ
đợi kết quả vẫn phải thực hiện nghiêm chỉnh các yêu cầu đó. VKS có thể can
thiệp bằng các quyền năng tố tụng ngay lập tức nếu cơ quan điều tra ban hành
các văn bản áp dụng pháp luật hoặc các biện pháp điều tra không có căn cứ,

33. 25
không hợp pháp. Cụ thể là VKS có thể kiến nghị yêu cầu CQĐT khắc phục vi
phạm ngay trong quá trình điều tra, có quyền yêu cầu Thủ trưởng CQĐT thay
đổi Điều tra viên theo quy định của BLTTHS. Pháp luật TTHS quy định
quyền năng này cho VKS không chỉ nhằm nâng cao chất lượng hoạt động
điều tra vụ án hình sự, hạn chế những trường hợp đình chỉ điều tra vụ án hình
sự do bị can không phạm tội mà còn nhằm ngăn chặn kịp thời những vi phạm
quyền con người, quyền công dân. Điều đó cho thấy VKS có vai trò quan
trọng đối với việc bảo vệ công lý trong hoạt động điều tra.
- Thông qua công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư
pháp nói chung và kiểm sát hoạt động điều tra nói riêng, kiểm sát viên là
những người trực tiếp kiểm nghiệm tính phù hợp hay không phù hợp, có căn
cứ hay không có căn cứ của các văn bản quy phạm pháp luật, nhất là BLHS
và BLTTHS. Đặc biệt trong giai đoạn hiện nay khi cơ chế quản lý kinh tế của
chúng ta chưa hoàn thiện còn nhiều vấn đề bất cập, một số quan hệ thuộc lĩnh
vực mới nhưng BLHS chưa được pháp điển hoá để bảo vệ, nhiều quy phạm
đã lạc hậu, chồng chéo nên một số đối tượng thường lợi dụng kẽ hở của pháp
luật để thực hiện hành vi phạm tội, nhất là nhóm tội phạm tham ô, cố ý làm
trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng,
nhận hối lộ... Vậy làm sao để khắc phục những điều này, thì câu trả lời đầu
tiên là chúng ta phải hoàn thiện hệ thống pháp luật một cách đồng bộ, có tính
dự báo trên tất cả các lĩnh vực của quản lý Nhà nước. Qua công tác kiểm sát
hoạt động điều tra, VKSNDTC sẽ tổng hợp những vấn đề bất cập nêu trên đề
nghị Quốc hội sửa đổi, bổ sung, thay thế cho phù hợp. Như vậy, công tác
kiểm sát hoạt động điều tra có vai trò quan trọng trong việc xây dựng và hoàn
thiện pháp luật.
- Kiểm sát hoạt động điều tra các vụ án hình sự có vai trò hướng tới các
chủ thể của quan hệ pháp luật, thực hiện đầy đủ chức trách nhiệm vụ của

34. 26
mình khi tiến hành tố tụng, ngăn ngừa việc lạm quyền của những người tiến
hành tố tụng; đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của những người tham gia tố
tụng, nhất là người bị tạm giữ, bị can, người bị hại.
- Cùng với công tác thực hành quyền công tố, công tác kiểm sát hoạt
động điều tra đã góp phần giáo dục riêng đối với người phạm tội răn đe phòng
ngừa chung đối với người đã và đang có ý định phạm tội, góp phần phổ biến
tuyên truyền pháp luật; kiến nghị các cơ quan, tổ chức có biện pháp phòng
ngừa vi phạm và tội phạm.
1.2.5. Kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự ở nước ta từ năm
1945 đến nay
Tiền thân của cơ quan VKS là cơ quan Công tố viện, được thành lập
theo sắc lệnh số 33/SL ngày 13/9/1945, là một bộ phận trong hệ thống cơ
quan Tòa án. Công tố viện chỉ có chức năng truy tố người phạm tội ra Tòa án
để xét xử chứ không có chức năng kiểm sát các hoạt động tư pháp.
Nghị quyết của Quốc hội thông qua ngày 29/4/1958, đã quyết định
thành lập cơ quan Viện công tố Trung ương và hệ thống Viện công tố trực
thuộc Hội đồng Chính phủ. Sau đó, Phủ Thủ tướng đã ban hành Nghị định
256/TTg ngày 1/7/1959 quy định về nhiệm vụ và tổ chức của Viện công tố,
trong đó có quy định: "Nhiệm vụ của Viện công tố là điều tra và truy tố trước
Tòa án những kẻ phạm pháp về hình sự; giám sát việc chấp hành pháp luật
trong công tác điều tra của Cơ quan điều tra..." [7]. Như vậy, ngoài chức
năng truy tố theo luật hình sự những kẻ phạm pháp, Viện công tố còn có chức
năng giám sát việc chấp hành pháp luật trong điều tra vụ án hình sự. Đây là
lần đầu tiên, chức năng kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự của Viện
công tố được quy định. Theo Hiến pháp 1959, VKSND được tổ chức thành
một hệ thống độc lập với Chính phủ và chỉ chịu trách nhiệm trước Quốc hội.
Trên cơ sở quy định của Hiến pháp, Quốc hội đã ban hành Luật tổ chức

35. 27
VKSND năm 1960, đánh dấu sự hình thành hệ thống cơ quan VKS từ trung
ương đến địa phương, đồng thời khẳng định chức năng hiến định là kiểm sát
việc tuân theo pháp luật trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án
hình sự. Cũng trong thời gian này VKSNDTC và Bộ công an đã ban hành
nhiều thông tư liên bộ trong đó có thông tư số 427-TTLB ngày 28/6/1963 quy
định trách nhiệm của từng ngành đối với việc điều tra xử lý tội phạm, thông
tư quy định: Cơ quan Công an điều tra đảm nhiệm việc điều tra tất cả các vụ
án phản cách mạng và những tội phạm phức tạp. Còn VKS chủ yếu là làm
nhiệm vụ kiểm sát điều tra, đồng thời trong phạm vi điều kiện và khả năng
của mình sẽ trực tiếp điều tra một số loại phạm pháp kinh tế và hành vi phạm
pháp đã tương đối rõ.
Hiến pháp năm 1980 ra đời, trong đó quy định chức năng của VKS là:
Kiểm sát việc tuân theo pháp luật của các bộ, các cơ quan
khác thuộc Hội đồng bộ trưởng, các cơ quan chính quyền địa
phương, tổ chức xã hội và các đơn vị vũ trang nhân dân, các nhân
viên nhà nước và công dân, thực hành quyền công tố, bảo đảm cho
pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất [19].
Trên cơ sở đó, Luật tổ chức VKSND năm 1981 đã quy định cụ thể chức
năng kiểm sát hoạt động điều tra tại chương II.
Ngày 28/6/1988, Quốc hội khóa VIII đã thông qua BLTTHS đầu tiên
của nước ta đánh dấu bước phát triển mới trong hoạt động lập pháp của Quốc
hội. Điều 23 BLTTHS quy định:
Viện kiểm sát có nhiệm vụ kiểm sát việc tuân theo pháp luật
tố tụng hình sự, thực hiện quyền công tố bảo đảm cho pháp luật
được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất. Trong các giai đoạn
của tố tụng hình sự, VKS có trách nhiệm áp dụng những biện pháp
do Bộ luật này quy định để loại trừ việc vi phạm pháp luật của bất
kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào [20, Điều 23].

36. 28
Với quy định này, VKS thực hiện kiểm sát việc tuân theo pháp luật đối với
toàn bộ hoạt động tố tụng của CQĐT trong quá trình giải quyết vụ án hình sự.
Năm 2001, tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa X đã tiến hành sửa đổi
Hiến pháp năm 1992 (Hiến pháp năm 1992 sửa đổi), lần sửa đổi này đã điều
chỉnh chức năng của VKS với quy định: "VKSND thực hành quyền công tố và
kiểm sát các hoạt động tư pháp theo quy định của Hiến pháp và pháp luật"
[21, Điều 137]. Như vậy, Hiến pháp năm 1992 sửa đổi đã tiếp tục quy định rõ
kiểm sát hoạt động tư pháp là một trong hai chức năng chính của VKS. Trên
cơ sở quy định của Hiến pháp năm 1992 sửa đổi, Luật tổ chức VKSND năm
2002 được ban hành và tại các Điều 12, 14 chương II quy định: "VKSND thực
hành quyền công tố và kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc điều tra
các vụ án hình sự của các CQĐT và các cơ quan khác được giao nhiệm vụ
tiến hành một số hoạt động điều tra" [23, Điều 12, 14].
Tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XI đã thông qua BLTTHS năm 2003
thể hiện những tư tưởng mới về cải cách tư pháp hình sự, trong đó tại Điều 23
chương II - Những nguyên tắc cơ bản có quy định:
... Viện kiểm sát kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố
tụng hình sự, có trách nhiệm phát hiện kịp thời vi phạm pháp luật
của các cơ quan tiến hành tố tụng, áp dụng những biện pháp do Bộ
luật này quy định để loại trừ việc vi phạm pháp luật của những cơ
quan hoặc cá nhân này [25, Điều 23].
Ngoài ra còn có những quy định cụ thể về nhiệm vụ, quyền hạn của
VKS khi kiểm sát hoạt động điều tra như Điều 113, v.v...
Ngày 28/11/2013, Quốc hội khóa VIII đã thông qua Hiến pháp 2013,
tiếp tục khẳng định chức năng của VKS: “Viện kiểm sát nhân dân thực hành
quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp” [24, Điều 107, Khoản 1]. Để cụ
thể hóa các quy định của Hiến pháp 2013, Luật Tổ chức VKSND đang tiếp

37. 29
tục được sửa đổi bổ sung, trong đó quy định cụ thể về chức năng kiểm sát
hoạt động tư pháp nói chung và kiểm sát hoạt động điều tra nói riêng.
Như vậy, trong suốt quá trình hình thành và phát triển hệ thống cơ quan
VKS thì chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động điều tra
vụ án hình sự ngày càng được khẳng định vị trí, vai trò quan trọng trong công
cuộc đấu tranh phòng và chống tội phạm. Điều đó thể hiện quan điểm của
Đảng và Nhà nước luôn luôn khẳng định kiểm sát hoạt động tư pháp nói
chung và kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự nói riêng là chức năng
quan trọng và chỉ giao cho cơ quan VKS thực hiện.
1.3. Mối quan hệ giữa Cơ quan điều tra và Viện kiểm sát trong
hoạt động điều tra vụ án hình sự
Theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự thì CQĐT và VKS là các
cơ quan tiến hành tố tụng, có trách nhiệm thay mặt Nhà nước chứng minh tội
phạm và người phạm tội khi phát hiện có tội phạm xảy ra trong đời sống xã
hội. Mối quan hệ giữa CQĐT và VKS là: Mối quan hệ tố tụng hình sự được
phát sinh trong quá trình điều tra vụ án hình sự.
Trên cơ sở các quy định của BLTTHS và các văn bản pháp luật có liên
quan thì mối quan hệ giữa CQĐT và VKS trong hoạt động điều tra vụ án hình
sự được thể hiện dưới hai hình thức: phối hợp và chế ước. Để làm rõ chức
năng kiểm sát hoạt động điều tra, chúng tôi chỉ phân tích nội dung mối quan
hệ chế ước giữa VKS và CQĐT.
BLTTHS quy định:
Viện kiểm sát kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng
hình sự có trách nhiệm phát hiện kịp thời vi phạm pháp luật của các
cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, áp dụng những
biện pháp do Bộ luật này quy định để loại trừ việc vi phạm pháp
luật của những cơ quan hoặc cá nhân này [25, Điều 23, Khoản 2].

38. 30
Như vậy, khi thực hiện chức năng kiểm sát hoạt động điều tra, VKS có
trách nhiệm phát hiện kịp thời các vi phạm pháp luật của CQĐT và VKS có
quyền áp dụng mọi biện pháp mà BLTTHS quy định để loại trừ vi phạm. Quy
định này đã thể hiện tính chế ước của VKS đối với CQĐT trong hoạt động tố
tụng nói chung và hoạt động điều tra nói riêng.
Trong hoạt động điều tra của CQĐT, ở chừng mực nào đó đều liên
quan, ảnh hưởng đến quyền con người, quyền công dân, mà quyền này được
Hiến pháp và pháp luật bảo vệ, nên bất kỳ một hoạt động điều tra nào cũng
phải được cân nhắc, kiểm tra, giám sát một cách chặt chẽ. Các quyết định của
CQĐT đều được VKS kiểm tra giám sát chặt chẽ, quyết định khởi tố bị can và
việc quyết định áp dụng các biện pháp cưỡng chế về tố tụng đều phải được
VKS phê chuẩn mới có hiệu lực thi hành. Trong trường hợp CQĐT ra các
quyết định nói trên không có căn cứ, vi phạm pháp luật thì VKS có quyền từ
chối phê chuẩn hoặc huỷ bỏ các quyết định đó, CQĐT phải phục hồi toàn bộ
các quyền và lợi ích hợp pháp cho công dân.
Trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, yêu cầu đặt ra đối với
CQĐT là phải phát hiện, điều tra làm rõ tội phạm và người phạm tội nhưng
các hoạt động tố tụng nói chung và hoạt động điều tra nói riêng phải đảm bảo
tuân thủ các quy định của pháp luật. Để đảm bảo yêu cầu trên thì pháp luật
TTHS quy định mối quan hệ chế ước của VKS đối với CQĐT trong hoạt
động tố tụng là điều tất yếu. Trong BLTTHS, quyền chế ước của VKS được
quy định tương đối rộng và chặt chẽ, cụ thể từ việc phê chuẩn quyết định khởi
tố bị can đến việc phê chuẩn, huỷ bỏ các biện pháp ngăn chặn. Những quy
định này thể hiện rõ bản chất của Nhà nước ta là tôn trọng quyền con người,
quyền công dân đã được Hiến pháp ghi nhận. VKS thực hiện tốt quyền chế
ước sẽ góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác điều tra và kết
quả giải quyết các vụ án hình sự, tránh oan sai, bỏ lọt tội phạm.

39. 31
Quyền chế ước của VKS được thể hiện dưới các hình thức cơ bản sau:
- VKS có quyền trực tiếp hoặc gián tiếp giám sát các hoạt động điều tra
của CQĐT như kiểm sát các hoạt động khám nghiệm hiện trường, tử thi, kiểm
sát hoạt động hỏi cung bị can, hoạt động khám xét hoặc kiểm sát hồ sơ, tài
liệu phản ánh hoạt động điều tra. Qua các hoạt động giám sát này, VKS kịp
thời phát hiện những vi phạm, thiếu sót cần khắc phục và thể hiện quan điểm
là nhất trí hay không nhất trí, phê chuẩn hay không phê chuẩn các quyết định
tố tụng của CQĐT. Hoạt động giám sát là cơ sở để VKS thực hiện quyền chế
ước, thông qua đó VKS nắm rõ tiến độ điều tra và các hoạt động tố tụng của
CQĐT đúng hay sai hoặc có thiếu sót hay không?
- Trên cơ sở thực hiện quyền giám sát và thực hiện tốt chủ trương
“Tăng cường trách nhiệm công tố trong giai đoạn điều tra, gắn công tố với
hoạt động điều tra”. VKS thực hiện quyền đề ra yêu cầu điều tra đối với từng
vụ án, yêu cầu CQĐT thực hiện các hoạt động điều tra cần thiết nhằm làm
sáng tỏ vụ án hoặc khắc phục ngay các thiếu sót về trình tự thủ tục trong các
hoạt động điều tra. Việc đề ra yêu cầu điều tra có thể được thực hiện một hay
nhiều lần, ngay từ đầu khi khởi tố vụ án và trong suốt quá trình điều tra vụ án.
- Pháp luật TTHS quy định VKS có quyền hủy bỏ các quyết định trái
pháp luật của CQĐT, đây là cơ sở đảm bảo cho các hoạt động điều tra phải
tuân thủ pháp luật một cách nghiêm chỉnh và thống nhất, tránh tuỳ tiện trong
hoạt điều tra. VKS thực hiện quyền này trên cơ sở đã thực hiện triệt để cả hai
chức năng là thực hành quyền công tố và kiểm sát việc tuân theo pháp luật
trong hoạt động điều tra. Trên thực tế, VKS chỉ hủy bỏ các quyết định trái
pháp luật của CQĐT khi đã có yêu cầu nhưng CQĐT không thực hiện hoặc
không thể tự huỷ bỏ được, ví dụ: VKS quyết định huỷ bỏ khởi tố bị can của
CQĐT khi thấy quyết định đó không có căn cứ, trái quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, khi thực hiện quyền chế ước nêu trên VKS phải tuân thủ đúng các
quy định của pháp luật TTHS.

40. 32
1.4. Tổ chức thực hiện công tác kiểm sát hoạt động điều tra vụ án
hình sự
Hiến pháp năm 1959 ra đời đã ghi nhận VKSND là một cơ quan trong
hệ thống các cơ quan quyền lực nhà nước, với chức năng kiểm sát việc tuân
theo pháp luật; tại Điều 3 Luật tổ chức VKSND năm 1960 đã ghi nhận
VKSND có nhiệm vụ: "… kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc điều
tra của Cơ quan công an và của CQĐT khác; kiểm sát việc tuân theo pháp
luật trong việc giam, giữ của các trại giam..." [18]. Điều này cho thấy, từ khi
mới thành lập VKSND đã có trách nhiệm quyết định việc truy tố người phạm
tội ra trước Tòa án và kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động điều
tra, xét xử và thi hành án hình sự của các cơ quan tiến hành tố tụng, đảm bảo
cho pháp luật tố tụng hình sự được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất.
Cùng với sự phát triển của cách mạng Việt nam, Hiến pháp và Luật tổ
chức VKSND có những bước tiến và có những thay đổi căn bản về nội dung.
Nhưng chức năng kiểm sát hoạt động tư pháp của VKS vẫn được ghi nhận.
Điều 3 Luật tổ chức VKSND năm 2002 sửa đổi đã quy định:
Viện kiểm sát nhân dân thực hiện chức năng, nhiệm vụ bằng
những công tác sau đây:
1. Thực hành quyền công tố và kiểm sát việc tuân theo
pháp luật trong việc điều tra các vụ án hình sự của các CQĐT và
các cơ quan khác được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động
điều tra; ... [23].
Như vậy, trải qua một thời gian dài phát triển cho đến nay, trong lĩnh
vực tư pháp hình sự VKS vẫn có trách nhiệm, quyền hạn là kiểm sát việc tuân
theo pháp luật và được thực hiện thông qua các khâu công tác là: Kiểm sát
việc tuân theo pháp luật trong hoạt động điều tra; kiểm sát việc tuân theo pháp
luật trong hoạt động xét xử; kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong luật trong

41. 33
việc giam, giữ, cải tạo và thi hành án hình sự. Trong hoạt động điều tra vụ án
hình sự thì toàn bộ hoạt động tố tụng của CQĐT chịu sự kiểm sát của khâu
công tác kiểm sát điều tra và khâu kiểm sát tạm giữ, tạm giam. VKS có quyền
sử dụng các biện pháp đã được pháp luật quy định để tác động đến hoạt động
của các chủ thể tiến hành tố tụng và người tham gia tố tụng trong quá trình
điều tra vụ án hình sự.
Xuất phát từ nhiệm vụ cụ thể đặt ra trong mỗi thời kỳ và cho mỗi cấp
kiểm sát khác nhau, từ số lượng biên chế và trình độ của các cán bộ, kiểm sát
viên ở mỗi cấp kiểm sát cụ thể khác nhau, nên việc tổ chức thực hiện chức
năng kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự ở mỗi cấp kiểm sát không
hoàn toàn giống nhau. Theo quy định của Luật tổ chức VKSND năm 2002
sửa đổi, hệ thống cơ quan VKS được tổ chức thành 3 cấp gồm: VKSND Tối
cao; VKSND cấp tỉnh và VKSND cấp huyện.
VKSND Tối cao có các vụ nghiệp vụ; ở VKSND cấp tỉnh có các phòng
nghiệp vụ và ở cấp huyện có bộ phận nghiệp vụ. Để thực hiện chức năng
kiểm sát hoạt động điều tra, VKS các cấp tổ chức theo mô hình sau:
- VKSND Tối cao tổ chức các đơn vị nghiệp vụ gồm: Vụ Thực hành
quyền công tố và kiểm sát điều tra án kinh tế, chức vụ (Vụ 1); Vụ Thực hành
quyền công tố và kiểm sát điều tra án hình sự về Trật tự xã hội (Vụ 1A); Vụ
Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án tham nhũng (Vụ 1B); Vụ
Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án ma tuý (Vụ 1C); Vụ Thực
hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án an ninh (Vụ 2); Vụ kiểm sát việc
tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự (Vụ 4).
- VKSND cấp tỉnh tổ chức các đơn vị nghiệp vụ: Phòng thực hành
quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm án án kinh tế, chức
vụ, tham nhũng (Phòng 1); Phòng thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra,
kiểm sát xét xử sơ thẩm án Trật tự xã hội (Phòng 1A); Phòng thực hành quyền

42. 34
công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm án an ninh, ma túy (Phòng
2); Phòng kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự (Phòng 4).
- VKSND cấp huyện được tổ chức một bộ phận chuyên môn là bộ phận
thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm vụ án
hình sự, trong đó thực hiện cả kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử và một bộ
kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự
Việc tổ chức các đơn vị nghiệp vụ theo mô hình nói trên dựa trên cơ sở
thực hiện việc "thông khâu". Cách tổ chức thực hiện "thông khâu" kiểm sát
tức là thông giữa công tác kiểm sát điều tra với kiểm sát xét xử (sơ thẩm), có
nghĩa kiểm sát viên làm nhiệm vụ kiểm sát điều tra đảm đương luôn hoạt
động kiểm sát xét xử sơ thẩm hình sự, đồng thời thực hiện chức năng thực
hành quyền công tố tại phiên tòa sơ thẩm đối với vụ án đó.
Trên đây chúng tôi đã phân tích, làm rõ một số vấn đề lý luận về giai
đoạn điều tra vụ án hình sự, hoạt động điều tra, chức năng kiểm sát hoạt động
điều tra vụ án hình sự và ý nghĩa, vai trò của nó trong tố tụng hình sự.
Trình tự, thủ tục của quá trình giải quyết vụ án hình sự trong giai đoạn
điều tra và chức năng kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự của VKS đã
được BLTTHS nước ta quy định khá cụ thể. Vậy, kiểm sát hoạt động điều tra
được pháp luật quy định như thế nào? Vấn đề này cần có sự nghiên cứu làm rõ.
Hơn nữa, trong quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền Xã hội chủ nghĩa
việc tiếp tục nghiên cứu các quy định pháp luật liên quan đến kiểm sát hoạt
động điều tra vụ án hình sự là một yêu cầu mang tính khách quan để thấy được
những bất cập cần kiến nghị sửa đổi bổ sung nhằm hoàn thiện trong xây dựng
pháp luật về TTHS. Luận văn này, chúng tôi không phân tích trình tự, thủ tục
trong giai đoạn điều tra mà tập trung nghiên cứu các quy phạm pháp luật tố
tụng hình sự quy định chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt
động điều tra vụ án hình sự. Vì vậy, sau đây chúng tôi sẽ trình bày các quy định
của pháp luật TTHS Việt Nam về kiểm sát hoạt động điều tra vụ án hình sự.

43. 35
Chương 2
QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM
VỀ KIỂM SÁT HOẠT ĐỘNG ĐIỀU TRA VỤ ÁN HÌNH SỰ
Kể từ khi có quyết định khởi tố vụ án hình sự thì các hoạt động điều tra
được tiến hành.Trong giai đoạn điều tra vụ án hình sự, CQĐT được tiến hành
các hoạt động điều tra thu thập chứng cứ, làm rõ tội phạm và người đã thực
hiện hành vi phạm tội. Thực hiện chức năng kiểm sát, trong giai đoạn điều tra
vụ án hình sự, VKS tiến hành các các hoạt động kiểm sát sau:
2.1. Kiểm sát Khởi tố bị can
Khởi tố bị can là hành vi pháp lý của cơ quan có thẩm quyền xác
định một người nào đó đã thực hiện hành vi phạm tội và cần phải tiến hành
điều tra theo quy định của pháp luật để truy cứu trách nhiệm hình sự đối
với người đó [29].
Quyết định khởi tố bị can của CQĐT với mục đích là nhằm xác định về
mặt pháp lý một con người cụ thể đã thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội
bị coi là tội phạm. Theo GS.TS. Đỗ Ngọc Quang: "khi ra quyết định khởi tố bị
can thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sinh mạng chính trị của người bị khởi tố,
đụng chạm trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ như họ có thể bị
bắt để tạm giam hoặc áp dụng biện pháp ngăn chặn khác…" [17]. Do đó, để
nhằm hạn chế những vi phạm pháp luật của CQĐT trong việc khởi tố bị can,
đảm bảo việc khởi tố bị can có căn cứ, hợp pháp, đúng người, đúng tội, VKS
phải kiểm sát chặt chẽ các quyết định khởi tố bị can của CQĐT.
Khoản 4 Điều 126 BLTTHS quy định: "Trong thời hạn 24 giờ, kể từ
khi ra quyết định khởi tố bị can, CQĐT phải được gửi ngay quyết định khởi tố
và tài liệu liên quan đến việc khởi tố bị can đó cho VKS cùng cấp để xem xét
phê chuẩn việc khởi tố" [25]. Trong thời hạn ba ngày làm việc kể từ ngày

44. 36
nhận được quyết định khởi tố bị can và các tài liệu có liên quan, VKS phải
kiểm tra tính có căn cứ và hợp pháp của quyết định khởi tố bị can.
Để hoạt động kiểm sát khởi tố bị can được chặt chẽ đúng với quy
định của pháp luật, trước hết VKS phải nghiên cứu, kiểm tra các văn bản,
tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ đề nghị phê chuẩn quyết định khởi tố bị
can của CQĐT xem các tài liệu chứng cứ đó có khách quan, toàn diện, đầy
đủ để xác định được người bị khởi tố chính là người đã thực hiện hành vi
phạm tội hay không?
Khi có đủ căn cứ để xác định một người đã thực hiện hành vi
phạm tội thì CQĐT ra quyết định khởi tố bị can”, "nghĩa là chứng
minh được người đó đã thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội
được quy định trong BLHS, đủ năng lực pháp lý và năng lực hành
vi, thì mới được quyết định khởi tố bị can [30].
VKS phải đối chiếu với quy định của BLHS để xem xét hành vi của bị
can đã xâm phạm vào khách thể loại nào được quy định trong BLHS, đồng
thời xem xét có đủ các yếu tố cấu thành tội phạm hay không. VKS phải nắm
được lý lịch nhân thân và xác định năng lực trách nhiệm hình sự của bị can,
nhằm khẳng định chính xác người đã thực hiện hành vi phạm tội, tiền án,
tiền sự, nhân thân của người đó (nếu có). Trên cơ sở đó mới khẳng định
được tính có căn cứ của quyết định khởi tố bị can và đưa ra các biện pháp
TTHS thích hợp tiếp theo để áp dụng, ví dụ như các biện pháp ngăn chặn
tạm giam, cấm đi khỏi nơi cư trú…
VKS kiểm tra tính hợp pháp của quyết định khởi tố bị can nhằm đảm
bảo việc ra quyết định đó là đúng pháp luật.VKS phải xem xét thẩm quyền của
cơ quan và người ra quyết định khởi tố bị can; trình tự, thủ tục ra quyết định;
hình thức, nội dung của quyết định có đúng quy định của pháp luật hay không?
Nội dung của quyết định khởi tố bị can phải thể hiện đầy đủ các thông tin như:

45. 37
họ tên, năm sinh, nghề nghiệp của bị can, tội danh và điều luật được quy định
trong BLHS, thời gian, địa điểm phạm tội; nếu bị can bị khởi tố về nhiều tội thì
phải ghi rõ đầy đủ các tội danh và điều luật. VKS cũng phải kiểm tra các tài
liệu có liên quan khác như biên bản giao quyết định khởi tố bị can và việc giải
thích quyền và nghĩa vụ cho bị can, ảnh và danh chỉ bản của bị can…
Sau khi kiểm sát, nếu thấy quyết định khởi tố bị can có căn cứ và hợp
pháp thì VKS quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can và gửi ngay cho
CQĐT. Nếu thấy các tài liệu, chứng cứ chưa đầy đủ, chưa rõ để xác định hành
vi phạm tội thì VKS yêu cầu CQĐT bổ sung tài liệu, chứng cứ. Trong trường
hợp cần thiết, VKS có thể trực tiếp hỏi cung bị can, lấy lời khai người làm
chứng, người bị hại để làm rõ căn cứ trước khi phê chuẩn. Nếu thấy việc khởi
tố bị can không có căn cứ, không hợp pháp thì VKS không phê chuẩn, quyết
định hủy bỏ quyết định khởi tố bị can của CQĐT.
Tuy nhiên, không phải trong mọi trường hợp, ngay từ đầu CQĐT đều
đã làm rõ được tất cả các tình tiết liên quan đến hành vi phạm tội của bị can
hoặc tất cả các hành vi phạm tội mà bị can đã thực hiện. Chính vì vậy, trong
quá trình điều tra vụ án, nếu có căn cứ xác định hành vi của bị can không
phạm vào tội đã khởi tố mà phạm vào tội khác hoặc ngoài hành vi đã bị khởi
tố, bị can còn thực hiện hành vi phạm tội khác thì CQĐT quyết định thay đổi
hoặc bổ sung quyết đinh khởi tố bị can và đề nghị VKS phê chuẩn. Các quyết
định thay đổi hoặc bổ sung quyết đinh khởi tố bị can cũng phải được VKS
kiểm sát chặt chẽ, đảm bảo tính có căn cứ và tính hợp pháp.
2.2. Kiểm sát khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi
Khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi là một hoạt động điều
tra nhằm phát hiện, xem xét, ghi nhận, thu thập, bảo quản các dấu vết, vật
chứng có trên hiện trường, tử thi và góp phần làm sáng tỏ các tình tiết liên
quan đến vụ án đó. Do tính chất quan trọng của hoạt động này nên pháp luật
tố tụng hình sự quy định sự bắt buộc tham gia của VKS.