Ашық сабақ: «Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай түрлері »

1. Қостанай облысы
Қостанай ауданы
«Н.Наушабаев атындағы Затобол мектеп- гимназиясы»ММ
Қазақ тілі пәнінің мұғалімі
Сейтмаганбетова Шолпан Жугеревна
Сабақ: Пән:
Қазақ тілі
Күні: Сынып:8
Тақырыбы: Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай түрлері
Мақсаты Сөйлемнің айтылу мақсаты туралы білімдерін кеңейту.
Сөйлем түрлерімен таныстыру.
Күтілетін нәтиже -мәтінді оқиды ,мазмұнынмеңгереді;
- жеке топпен жұмыс жасай отырып, тақырыптыңмәнін
ашады,ойындәлелдейді;
-сыни ойлауға бағытталады.
Сабақтың түрі Жаңа сабақ
Керекті жабдықтар Оқулық, интербелсенді тақта, түрлі түсті стикерлер, бағалау парағы,
постер құруға қағаз
Сабақ
кезең
дері
Мұғалім әрекеті
Оқушы
әрекеті
Кіріспе Сабақтың барысы:
І Ұйымдастырукезеңі
- Оқушылармен амандасу
- Оқушыларды түгелдеу
- Оқушыларды топқа бөлу
- Топережелерін еске түсіру
Мұғаліммен
амандаса
ды, топтар
ға бөлінеді
Тұсау
кесер
Сабақтың тақырыбы мен мақсаты таныстырылады.
Сабақ үстінде қолданылатын әдіс- тәсілдер мен бағалау
түрлері айтылады.
Оқушылар
өздерінің
ұсыныстар
ын айтады.
Негізгі
бөлім
Топқа бөлу: (Топ басшыларын сайлау, Бағалау
парақшасы )
І-топ Қыран(қызыл)
ІІ-топ Тұлпар (жасыл)
ІІІ- топ Сұңқар (Сары) Төс белгілерін, топ басшысы
галстуктарын тағады
Писхологиялық дайындық «Мен саған сенемін»
(Муз ойнап тұрады) Әр топ бір- бірінің қолдарынұстап,
«Мен саған сенемін...» деп бір біріне сенім- тілектерін
айтады.Соңындамұғалім балаларға деген өз сенімін, ниетін,
жақсы тілегін айтып, сабақты бастайды.
3түрлі
жалаулар
арқылы
топқа
бөлінеді.
Оқушылар
өз ойын
айтады.

2. Слайд,
бейне
жазба
мен
жұмыс
ІІ Үй тапсырмасынтексеру.
23- жаттығу, 23-беттегі
«Қазақхалқының салт- дәстүрлерін»жазыпкелу.
І-топ Қыран(қызыл)
ІІ-топ Тұлпар (жасыл)
ІІІ- топ Сұңқар (Сары)
Мағынанытану.
• Шіркін, ауылға барғанда суға түссек!
• Осы жағдай сеніңде есіңде болсын.
• Басшыларыңкім?
Бұл сөздерде қандай тынысбелгілерді
бақыладыңдар.Бүгінгісабағымыздыңтақырыбы «Сөйлем
түрлері»деп аталады. Бейнежазбаға назар аударайық.
(1 минут)
ІІІ Жаңа сабақ
Сабақтың тақырыбын, мақсатынайту.
Қолданыстағы сөйлемдер түрлісипатта, түрлі екпін- сазбен
айтылады.Сөйлемнің түрін білген адам оны айтылу
мақсатына орай түрлендіріп жеткізеді. Сөйлем айтылу
мақсатына қарай 4 бөлінеді.
Түрі Тыныс
белгілері
Мысалы
Хабарлы
сөйлем
Сөйлем соңына
нүкте (.)
қойылады.
Арман ешкімнен
қорықпайды.
Сұраулы
сөйлем
Сөйлем соңына
сұрау(?) белгісі
қойылады.
Жолда түйекөрдіңдер
ме?
Бұйрықты
сөйлем
Сөйлем соңына
нүкте немесе
көтеріңкі
интонациямен
айтылса леп (!)
белгісі
қойылады.
Бұйрықты лезде
орындаңдар.
Лепті
сөйлем
Сөйлем соңына
леп (!) белгісі
қойылады.
Алақай, мен бас жүлдені
жеңіп алдым!
Сөйлем мазмұны белгілі бір мақсатқа сай құралып, соған
сәйкес дауыс ырғағыменерекшеленеді.
Үй тапсыр
масын айта
ды.ерекше
жазылғанын

3. Мәтін
мен
жұмыс
Ізденіс
жұмыс
Сөйлем
Сөйлемдегі
оқиға белгілі бір
шақта жүзеге
асырылады
Бұл оқиға өткелі
де үш жылдың
жүзі болыпты
Сөйлеп тұрған
кезден бұрын
болған әрекет
«Қыз жібек»
жырынан үзінді
айтып жатыр
Сөйлеп тұрған
кезден болып
жатқан әрекет
Болашақта туған
мекеніңе
ораласың
Әлі іске аспаған
әрекет
25- жаттығу. Хабарлы сөйлемдерді
І-топ Лептіге (Фоетикалық талдау)
ІІ-топ Сұраулыға(Морфологиялықталдау)
ІІІтоп Бұйрықтығаайналдырады (Фонетикалық талдау)
Сап – сап,көңілім, сап көңілім!
Саяламай, сай таппай,
Не күнді туды басыңа
Күні- түні жай таппай?
Сен жайыңа жүрген мен,
Қыз өле ме бай таппай?
Түнкезгенің мақұл ма,
Жан – жағына жалтақтай?
Өлермін деп жүрмісің,
Мұнан басқа жан таппай?
Топтық жұмыс
І-топ Синтаксис
ІІ-топ Хабарлы, сұраулы
ІІІ-топ Бұйрықты сөйлем ,Лепті сөйлем
Топ
ішіндегі
оқушылар
сөйлемдерді
еркін
талдайды.
оқушылар
постер
қорғайды

4. Қорытынды
Тест
Лепті сөйлемдіанықта:
А) Па! Шіркіннің сөзі
В) Мынау оянжепті ғой
С) Не күдігіңіз бар еді?
Д) Қандай айғақ таптыңыз?
Е) Ертең қызықболады
Бұйрықты сөйлемдікөрсет:
А) Алатаудың көркін айтсаңшы шіркін!
В) Ауылға ақында келді
С)Мен шебер бола алар ма екенмін?
Д)Осы жағдай сеніңде есіңде болсын
Е)Мәселе шешілді
Сұраулы сөйлемді анықта
А) Ол бізге келмеді
В) Ол бір қызықдәуір еді
С) Үйде пеш жоқ
Д) Басшыларың кім?
Е) Пай,, пай, мына аттың сезімін- ай
Сөйлем түрін белгіле: Жіберсем, сағы сынады-ау
А) хабарлы сөйлем
В) Бұйрықты сөйлем
С) Лепті сөйлем
Д) Жай сөйлем
Е) Сұраулы сөйлем
Айтылу түрлеріне қарай сөйлемдердің неше түрге
бөлінеді
А) 1
В) 2
С) 3
Д) 4
Е) 5
Алған
білімдері
бақыланады
.
Үйге тапсырма Үйге тапсырма беру.
«Ұстаз сыры» тақырыбындаеркін пікір жазады.
Мәтінде сөйлем түрлерінің барлығы кездесуі –шарт.
Стикерлерг
е жазып,
плакатқа
іледі
Кері байланыс Жасыл түс. Жаңа сабақты түсіндім
Қызылтүс.Бүгінгісабағым бойынша сұрағым бар
Үй
тапсырмасы

5. Сары түс. Сабақты түсінбедім н
күнделікке
жазады.
Бағалау Бағалау
Топбасшысы сабаққабелсенді қатысқан
оқушыларды бағалайды.(Бағалау парақшасына)
Өз ойларын
еркін
білдіреді.
Бағалау парағы
Оқушының
аты- жөні
Үй
тапсырмасы
Жаңа
сабақ
Кітаппен
жұмыс
Ізденіс
жұмыс
Топпен
жұмыс
тест нәт
иже