1. Deel 3 Jongeren met nood aan verhoogde zorg
Ontwikkelingsstoornissen uitgediept
ADHD
Attention Deficit Hyperactivity Disorder
2. ADHD is een stoornis die gekenmerkt wordt door een
hardnekkig patroon van significante problemen op het vlak
van onoplettendheid en/of hyperactiviteit-impulsiviteit.
1. Definitie
Attention Deficit Hyperactivity Disorder
3. ADHD is een stoornis die gekenmerkt wordt door een
hardnekkig patroon van significante problemen op het vlak
van onoplettendheid en/of hyperactiviteit-impulsiviteit.
Manifesteert zich al voor
12 jarige leeftijd
Ontwikkelingsstoornis,
aangeboren
4. Symptomen blijven minstens 6
maanden aanhouden en
verdwijnen niet zomaar vanzelf
of met intensieve ondersteuning
ADHD is een stoornis die gekenmerkt wordt door een
hardnekkig patroon van significante problemen op het vlak
van onoplettendheid en/of hyperactiviteit-impulsiviteit.
Meer uitgesproken problemen
dan bij leeftijdsgenoten en die
het functioneren of de
ontwikkeling op diverse
domeinen negatief beïnvloeden
6. 2. Primaire gedragskenmerken
6
Aandachtstekort/onoplettendheid
• Snel afgeleid door prikkels uit omgeving of door eigen gedachten
• Moeite met plannen
• Ongestructureerd
• Details worden over het hoofd gezien
• Vaak vergeetachtig
• Raakt vaak dingen kwijt
MAAR OOK!
• Hyperfocus
• Sterkere prikkel nodig om zich te kunnen concentreren
7. 2. Primaire gedragskenmerken
7
Hyperactiviteit / impulsiviteit
• Vaak onrustig in beweging zijn
• Vaak in de weer
• Spraakwaterval
• Innerlijke rusteloosheid
• Hyperactiviteit in gedrag verdwijnt meestal op volwassen leeftijd
8. 2. Primaire gedragskenmerken
8
Hyperactiviteit / impulsiviteit
• Gebrek innerlijke controle (remfunctie)
• Gevaarlijk gedrag
• Sociale opdringerigheid
• Ondoordacht aan iets beginnen
• Ondoordachte besluiten nemen
• Moeite beurt afwachten
• Vaak geassocieerd met lage frustratietolerantie en
prikkelbare stemming
9. 2. Primaire gedragskenmerken
9
Contextfactoren met een positieve invloed op het gedrag:
• Aanwezigheid van frequente en onmiddellijke beloning
• Positieve feedback op goed gedrag
• Toezicht van een begeleider
• Nieuwe of gestructureerde situatie
• Afwezigheid van achtergrondlawaai
• Krijgen van individuele aandacht
• Uur van de dag (minder symptomen in de VM)
11. 3. Secundaire kenmerken
11
• Leerachterstand (onderpresteren)
• Afkeer voor mentaal inspannende taken (opstandig)
• Afwijzing, uitsluiting en pesterijen
• Negatieve interacties en stress in het gezin
• Laag zelfbeeld (vaak straf)
• Angsten, psychosomatische klachten,depressief
• Risico voor de toekomst!
• Zittenblijven, vroegtijdige schoolverlaten
• Middelenmisbruik
Belang van begrip uit de omgeving om negatieve spiraal te doorbreken
12. 5% (2,5% volwassenen)
2 à 3 jongens - 1 meisje
50-80% heeft minstens één bijkomende stoornis
(gedragsstoornis, leerstoornissen, ASS, ticstoornissen,….)
4. Prevalentie en comorbiditeit
12
13. Gaat nooit weg (persistent)
50-80% kinderen kenmerken in de adolescentie
50% adolescenten kenmerken in volwassenheid
5. Beloop en prognose
13
14. Kleutertijd (3 à 4 j) :
• Eerste symptomen, nog geen diagnose
Basisschoolleeftijd:
• Meer op voorgrond: onoplettendheid
• langzame daling: Hyperactiviteit (10-11j) Impulsiviteit (12j)
Adolescentie / volwassenheid
• Motorische onrust innerlijke rusteloosheid
• Aandachtsproblemen blijven
• Plannings- en organisatieproblemen
5. Beloop en prognose
14
15. Genetische factoren: zit in de ‘familie’: betrokken genen:
neurotransmissie van dopamine
Risicofactoren tijdens de zwangerschap: negatieve
beïnvloeding van de ontwikkeling van de hersenen
Tijdens de geboorte: zuurstoftekort, of prematuriteit
Neurologisch: prefrontale hersengebieden en corpus
callosum kleiner en niet optimaal functioneren van
neurotransmissiesysteem
6. Etiologie
15
16. 7. Begeleiding
ADHD is niet te genezen en vormt daardoor een blijvende
kwetsbaarheid. De behandeling heeft als doel de symptomen te
milderen en het ontstaan van bijkomende problemen te
voorkomen en/of te beperken.
17. 17
Farmacotherapie
• Werkt bij 70-80% van de kinderen
• Verbeteren concentratie en temperen
hyperactiviteit/impulsiviteit
• Indirecte voordelen
• Niet als enige vorm van therapie
• Dosis afstemmen
20. 20
Aanpassingen aan sociale en fysieke context
• Educatie van omgeving ~ voorlichting in functie
van erkenning en begrip
• Redelijke aanpassingen of maatregelen
