1. Leren en ontwikkelen 2
4 M-decreet: op weg naar meer inclusie
4.1: waar kom het M-decreet vandaan?
4.2: de kern van het M-decreet
4.3 Van het M-decreet naar het decreet leersteun
2. 1. Waar komt het M-decreet vandaan?
2
Kritiek op het
buitengewoon
onderwijs
Naar een
inclusief
onderwijssysteem
4. 4
In Europa is gemiddeld 1,54% van de leerlingen
ingeschreven in het buitengewoon onderwijs. In België
ligt dat percentage veel hoger: 3,98% in Vlaanderen en
4,01% in Wallonië. Bovendien zijn minderheden,
nieuwkomers, migranten en leerlingen uit gezinnen met
een lage sociaaleconomische status
oververtegenwoordigd. De verwijzing naar
buitengewoon onderwijs wordt zo ook een proces van
sociale degradatie. Dit fenomeen begint al op het niveau
van de kleuterschool en wordt weerspiegeld in zeer
duidelijke verschillen tussen scholen wat betreft de
profielen van leerlingen.
9. 9
Naar een inclusief onderwijssysteem
1. Inclusief onderwijs is een mensenrecht!
Opgesteld in
2006 en
ondertekent
in 2009 door
Vlaanderen
Iedereen heeft recht op
onderwijs.
Kwalitatief goed inclusief
onderwijs is essentieel
voor het bereiken van
persoonlijke, sociale en
economische ontwikkeling.
10. 10
Inclusie betekent kwaliteitsvol onderwijs
voor iedereen of “education for all” (UNIA,
2019).
2. Inclusie betekent kwaliteitsvol onderwijs voor iedereen
Naar een inclusief onderwijssysteem
11. Wetenschappelijk onderzoek:
Wanneer inclusief onderwijs op de juiste manier
geïmplementeerd wordt, biedt het voordelen voor alle
leerlingen (schoolprestaties + sociaal functioneren)
Is inclusief onderwijs wel effectief?
11
?
15. 15
Ook leerkrachten staan onder druk om de lat steeds
hoger te leggen en “storende” leerlingen uit hun klas te
weren. Wat betreft gedragsstoornissen bijvoorbeeld,
neemt het aantal diagnoses en de uitstroom naar
buitengewoon onderwijs almaar toe. Het gebrek aan
ondersteuning voor leerlingen en leerkrachten blijft een
belangrijk aandachtspunt.
Stem van de
leerkracht
16. 16
Stelling: ‘Een leerling met specifieke onderwijsbehoeften gaat best naar het gewoon
onderwijs’. (65% gaat akkoord)
PRO
“in de samenleving zitten mensen met specifieke behoeften ook niet apart,”
“interactie en meer diversiteit zijn voordelen.”
CONTRA
“als ze dan daarna toch naar het buitengewoon onderwijs moeten dan gaat hun zelfdunk
omlaag en het is niet goed om leerlingen weg te halen bij hun vrienden,”
“in het buitengewoon onderwijs werkt men 27 meer op maat en deze leerlingen hebben extra
zorg nodig,”
Stem van de
leerling
20. Eerst gewoon dan buitengewoon
Recht op redelijke aanpassingen
Recht op inschrijven in een gewone school
Nieuwe types in buitengewoon onderwijs
Nieuwe toelatingsvoorwaarden buitengewoon onderwijs
Ondersteuning voor het gewoon onderwijs
20
2. De kern van het M-decreet/ decreet leersteun
21. 21
Eerst gewoon dan buitengewoon
“Welke hulp heeft dit kind nodig om te leren in de klas?” of “Hoe
kan ik mijn onderwijs aanpassen, zodat deze leerling minder last
ondervindt van zijn stoornis?”.
Decreet leersteun: kinderen met een
beperking proberen we, met extra
ondersteuning, in het gewoon onderwijs les
te laten volgen, maar in de praktijk is dat
niet voor iedereen mogelijk.
22. 22
Recht op redelijke aanpassingen
Een kind met specifieke
onderwijsbehoeften heeft recht op
redelijke aanpassingen => geen officiële
diagnose nodig
Ga naar menti.com en geef
aan wat volgens jou redelijke
aanpassingen zijn.
23. 23
Welke kosten?
Hoe lang en vaak wordt aanpassing
gebruikt?
Wat is de invloed van de aanpassing op
organisatie van klas/school?
Wat is de invloed van de aanpassing op
andere kinderen?
Zijn er betere alternatieven voor de
aanpassing voorhanden?
Recht op redelijke aanpassingen
24. Invloed aanpassing kan ook positief zijn op andere kinderen
24
Recht op redelijke aanpassingen
25. 25
Recht op redelijke aanpassingen
Een kind met specifieke
onderwijsbehoeften heeft recht op
redelijke aanpassingen
Decreet leersteun: Wanneer de school een leerling weigert moet de
school kunnen aantonen dat de redelijke aanpassingen die de school
moet nemen disproportioneel zijn.
26. 26
Recht op inschrijven in een gewone school
Gemeenschappelijk
curriculum
Individueel aangepast
curriculum (IAC)
27. 27
Bert kan ondanks de aangepaste
maatregel het gemeenschappelijk
curriculum niet volgen. Hoe wordt
er aan dit probleem tegemoet
gekomen?
https://www.klasse.be/84622/inclusief-onderwijs-hoe-is-het-echt/
Recht op inschrijven in een gewone school
29. 29
Recht op inschrijven in een gewone school
Gemeenschappelijk
curriculum
Individueel aangepast
curriculum
Redelijke
aanpassingen: om te
zorgen dat leerlingen
gemeenschappelijke
leerdoelen kunnen
behalen om diploma te
krijgen.
Redelijke aanpassingen:
om te zorgen dat
leerlingen leerdoelen op
maat behalen om attest
van verworven
bekwaamheden te
krijgen.
30. 30
Recht op inschrijven in een gewone school
Gemeenschappelijk
curriculum
Individueel aangepast
curriculum (IAC)
Decreet leersteun: In tegenstelling tot het M-decreet kunnen scholen
onder het decreet leersteun beslissen om kinderen met zware
zorgnoden te weigeren. Het gaat dan over leerlingen die het
gemeenschappelijk curriculum niet kunnen volgen. De finale beslissing
over de toegang tot het gewone onderwijs wordt genomen door de
klassenraad. In onderling overleg tussen de school en ouders kan wel
gekozen worden voor een individueel aangepast curriculum (IAC).
33. 33
Nieuwe toelatingsvoorwaarden buitengewoon onderwijs
Een kind kan enkel naar het
buitengewoon onderwijs met een
verslag van het CLB
Het CLB zal eerst bekijken of alle
mogelijke maatregelen werden
genomen in de gewone school
alvorens te verwijzen naar het
buitengewoon onderwijs.
Decreet Leersteun: geen concrete
info in de conceptnota hierover
34. 34
Ondersteuning voor het gewoon onderwijs
Als de zorg niet volstaat en uitbreiding van zorg nodig is of als een
leerling een individueel aangepast curriculum volgt, kan een school
voor gewoon onderwijs extra expertise voor de begeleiding van
leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften inschakelen.
Decreet leersteun: herverdeling middelen zodat
leersteun op de juiste plek terecht komt voor uitbreiding
van zorg of IAC + uitbouw leersteuncentrum in functie
van ondersteuning en begeleiding leerkrachten en
ouders
35. 35
Van het M-decreet naar Decreet leersteun
https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/naar-een-decreet-leersteun-voor-
leerlingen-met-specifieke-onderwijsbehoeften
