Downloaded 35 times
More Related Content
ทักษะการบอกความต้องการ
- 3. คู่มือโฮมรูมเพื่อพัฒนาทักษะการดำรงชีวิตนักเรียนมัธยมศึกษา สำหรับครูที่ปรึกษา วิชาการ โรงพยาบาลยุวประสาทไวทโยปถัมภ์ น.พ. ดุสต ลิขนะพิชตกุล ผูอำนวยการโรงพยาบาลยุวประสาทไวทโยปถัมภ์ ิ ิ ้ น.พ. ณัฐวัฒน์ งามสมุทร จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลยุวประสาทฯ ศูนย์พัฒนากิจกรรมแนะแนว กลุ่มเครือข่ายส่งเสริมประสิทธิภาพ การจัดการมัธยมศึกษาตอนปลายจังหวัดสมุทรปราการ นายประกาศิต ยังคง ประธานศูนย์พัฒนากิจกรรมแนะแนว นายภาคินัย สุนทรวิภาต หัวหน้างานแนะแนวโรงเรียนสตรีสมุทรปราการ นางสาวอุบลรัตน์ วรวัฒน์ หัวหน้างานแนะนำแนวโรงเรียนราชประชาสมาสัย ฝ่ายมัธยมรัชดาภิเษก ในพระบรมราชูปถัมภ์ นางผุสดี ตั้งจรูญ หัวหน้างานแนะแนวโรงเรียนสมุทรปราการ นางเพลิน สุกษมรัตน์ หัวหน้าแนะแนวโรงเรียนเทพศิรินทร์ สมุทรปราการ นางปพัชญา สังข์น้อย หัวหน้างานแนะแนวโรงเรียนมัธยมด่านสำโรง นางสาวศศินันท์ พรหมศิริ หัวหน้างานแนะแนวโรงเรียนราชวินิตบางแก้ว นางสาวอรวรรณ ฝอดสูงเนิน หัวหน้าแนะแนวโรงเรียนนวมินทราชินูทิศ สวนกุหลาบวิทยา สมุทรปราการ นางสาวนภาพร ใจบุญ หัวหน้างานแนะแนวโรงเรียนนวมินทราชินูทิศ เตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ นางสาวสุมิลล์ณา สุวรรณแสน ศึกษานิเทศก์ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา สมุทรปารการ เขต 2 บรรณาธิการ น.พ. ณัฐวัฒน์ งามสมุทร ออกแบบและศิลปกรรม บริษัท บียอนด์ พับลิสชิ่ง จำกัด จัดทำโดย โรงพยาบาลยุวประสาทไวทโยปถัมภ์ กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข
- 4. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต คำนำ กิจกรรมโฮมรูม นับเป็นกิจกรรมที่สำคัญในการที่ครูประจำชั้นหรือครูที่ปรึกษาจะได้มีโอกาส พบปะนักเรียนเพื่อได้พูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และดูแลช่วยเหลือนักเรียน การจัดกิจกรรมโฮมรูม ในโรงเรียนมีหลายรูปแบบซึ่งแล้วแต่บริบทของโรงเรียน แต่เป้าหมายที่สำคัญของการโฮมรูมก็คือ การที่ คุณครูซึ่งเปรียบเสมือนพ่อและแม่ได้มีเวลาที่จะพบลูกและพูดคุยแลกเปลี่ยนอบรมสั่งสอนในเรื่องที่ดีงาม รับฟังและยอมรับในเรื่องของลูกๆ อย่างไม่มีเงื่อนไขทำให้เกิดความเข้าใจในครอบครัว และเป็นการสร้าง ภูมิคุ้มกันปัญหาอย่างเข้มแข็ง คู่มือโฮมรูมเพื่อพัฒนาทักษะการดำรงชีวิตนักเรียนมัธยมศึกษาครูที่ปรึกษา ฉบับนี้จัดทำขึ้นเพื่อ เป็นแนวทางในการจัดกิจกรรมโฮมรูมสำหรับครูที่ปรึกษาในระดับมัธยมศึกษา ในการให้นักเรียน เกิดทักษะในการดำรงชีวิตที่จำเป็น ในรูปแบบกิจกรรม ROLE PLAY โดยจัดทำเป็นคู่มือ 3 ทักษะคือ ทักษะการปฏิเสธ ทักษะการบอกความต้องการ และทักษะการขอความช่วยเหลือ ซึ่งเป็นทักษะที่สำคัญ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา โดยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าคุณครูที่นำใช้หากได้ศึกษาโดยละเอียดและนำไป ใช้แล้ว โฮมรูมทุกๆ วันจะเป็นวันที่เด็กๆ รอคอย และจะก่อให้เกิดการเสริมสร้างทักษะในการดำรงชีวิต เพื่ออยู่ในสังคมได้มีคุณค่า โรงพยาบาลยุวประสาทไวทโยปถัมภ์ และศูนย์พัฒนากิจกรรมแนะแนว กลุ่มเครือข่ายส่งเสริม ประสิทธิภาพจัดการมัธยมศึกษาตอนปลายจังหวัดสมุทรปราการ หวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารชุดนี้จะเป็น จุดเริ่มต้นของการจัดกิจกรรมโฮมรูมอย่างมีคุณค่าของโรงเรียนทุกโรงที่นำไปใช้ต่อไป คณะผู้จัดทำ ก
- 5. สารบัญ คำชี้แจง 1 กิจกรรม เหตุผลของแก้ม 2 กิจกรรม อยากได้...มอไซค์ (ภาคที่1) 13 กิจกรรม อยากได้...มอไซค์ (ภาคที่2) 24 กิจกรรม แพทเลือกเอง 35 ข
- 6. คำชี้แจงสำหรับครูก่อนการจัดกิจกรรม 1. อ่านคำชี้แจงในการจัดกิจกรรมโดยละเอียดและควรหาข้อมูลทางวิชาการ เพิ่มเติมเกี่ยวกับทักษะที่เกี่ยวข้อง 2. อ่านหรือแจกใบงานทีละตอนในการร่วมกิจกรรมของนักเรียน 3. เปิดโอกาสให้นักเรียนได้มีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมสูงสุด ครูต้องเปิดใจ ให้เวลา และรับฟังความคิดเห็นของเด็กอย่างไม่มีเงื่อนไข 4. ครูควรให้คำแนะนำในวิธีการแสดงความคิดเห็นอย่างเหมาะสม 5. ใช้กระบวนการกลุ่มในการหาบทสรุปที่เหมาะสมให้สอดคล้องกับทักษะ อย่างมีเหตุผล กิจกรรมนีสามารถปรับได้ตามความเหมาะสมกับสถานการณ์ ้ และเวลา 6. ครูชี้แจงให้นักเรียนเข้าใจคือบทบาทการร่วมกิจกรรม ดังนี้ - นักเรียนทุกคนต้องเข้าร่วมกิจกรรมเนื่องจากกิจกรรมต่อเนื่องกัน - นักเรียนต้องเปิดใจให้กว้าง รับฟังความคิดเห็นของเพื่อนอย่างไม่มี เงื่อนไข 1
- 7. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต ชื่อกิจกรรม เหตุผลของแก้ม 2
- 8.
- 9. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต เหตุผลของแก้ม ตอนที่ 1 แก้มเป็นลูกสาวคนเดียวของพ่อแม่ แก้มเป็นแก้วตาดวงใจ และแก้มเป็นคนมันใจในตัวเองและรูจกใช้จายเงิน เทอมนี้ ่ ้ั ่ เป็นเทอมสุดท้ายก่อนจบ ม.3 เพื่อนๆ จึงคิดจัดงานอำลา อาลัยที่จังหวัดเพชรบุรี ริมชายหาด 3 วัน 2 คืน แก้ม อยากไปเที่ยวกับเพื่อนๆ 1. น.ร.คิดว่าแก้มจะขออนุญาตแม่หรือไม่ 2. แก้มจะให้เหตุผลกับแม่อย่างไร 3. แก้มจะทำอย่างไร ให้แม่อนุญาต 4
- 10. วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 1) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. ให้ครูหรือนักเรียนตัวแทนมาเล่าความเดิมเรื่อง “เหตุผลของแก้ม” 2. นักเรียนแบ่งกลุ่มหรือกลุ่มเดิม แจกกรณีศึกษา “เหตุผลของแก้ม” 3. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มอภิปรายบทบาทของพ่อ แม่ ที่ไม่อนุญาต 4. สุ่มนักเรียนมาแสดงบทบาทพ่อ-แม่ วิธีหาเหตุผลไม่ให้แก่ไปกับเพื่อนๆ 5
- 11. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต เหตุผลของแก้ม ตอนที่ 2 แม่ไม่อนุญาตให้แก้มไป โดยให้เหตุผลว่า การไปครังนี้ ไม่มครู ้ ี หรือผ้ใหญ่ดแล ู้ ู แก้มยังยืนหยัดกับแม่วา แก้มอยากไปกับเพือนๆ โดยแก้ม ่ ่ จะออกเงินค่าไปเที่ ย วเอง เพราะแก้ ม มี เ งิ น เก็ บ ส่ ว นตั ว ถึงอย่างไรก็ตาม แม่ก็ไม่อนุญาต (จะเกิดอะไรขึ้นต่อไป) 6
- 12. วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 2) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. ครูใช้นักเรียนกลุ่มเดิม แจกกรณีศึกษา “เหตุผลของแก้ม” กลุ่มละ 4-6 คน 2. ว่าบทหรือแจกกรณีศึกษา “เหตุผลของแก้ม” ต่อจากตอนที่ 1 3. ให้นักเรียนช่วยกันระดมความคิด “วิธีหาเหตุผลของแก้ม” 4. สุ่มตัวอย่างนักเรียนมาแสดงเป็น พ่อ-แม่ และแก้ม วิธีการดำเนินกิจกรรม 7
- 13. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต เหตุผลของแก้ม ตอนที่ 3 แก้มรู้สึกเสียใจ น้อยใจที่แม่ไม่เข้าใจ ไม่มีเหตุผล และไม่ เชือใจลูก แก้มไม่พดกับพ่อแม่ ไม่กนข้าว เก็บตัวอย่บนห้อง ่ ู ิ ู่ ร้องไห้คร่ำครวญ และมีความคิดแว๊บหนึ่งว่า “อยากฆ่า ตัวตาย” (แก้มจะต้องตัดสินใจทำตามที่คิดไหม?) 8
- 14. วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 3) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 2 วัน 1. ครูแบ่งกลุ่มเด็กใหม่หรือกลุ่มเดิมก็ได้แจกกรณีศึกษา “เหตุผลของแก้ม” 2. ให้นักเรียนทุกกลุ่มแบ่งเป็นพ่อแม่และแก้มแล้วอภิปราย 3. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มแสดงบทบาทสมมุติตามที่ได้อภิปราย 4. ให้โอกาสนักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาแสดงบทบาทสมมุติและสรุป 9
- 15. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต เหตุผลของแก้ม ตอนที่ 4 แม่เรียกแก้มให้ไปโรงเรียนแต่เงียบไป แม่ขนไปดูเห็นแก้ม ึ้ นอนหมดสติ และมีขวดยานอนหลับตกอยู่บนพื้น แม่รีบ ส่งแก้มไปโรงพยาบาล เพื่อช่วยเหลือแก้มฉุกเฉินหลังจาก เข้าโรงพยาบาลแล้วมีโรคอืนๆ แทรกซ้อนเข้ามาทำให้ตอง ่ ้ อยูโรงพยาบาลอีกนาน เป็นผลให้แก้มไม่จบ ม.3 พร้อมเพือนๆ ่ ่ 10
- 16. วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 4) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4-6 คน หรือจะเป็นกลุ่มเดิมก็ได้ แจกกรณี 2. ให้นักเรียนทุกกลุ่มอภิปราย ผลดี ผลเสียของการประท้วงนี้เหตุผล 3. สุ่มกลุ่มตัวอย่างมาแสดงบทบาทสมมติของแก้มและแนวคิดของปอและแม่ 4. สุ่มตัวแทบกลุ่มมาสรุป แนวคิดที่ได้จากบทบาทสมมติ 11
- 17. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต สรุปแนวคิดที่ได้จากการกิจกรรมนี้ ทักษะการบอกความต้องการการบอกความต้องการของตัวเอง โอกาสที่จะสมหวัง ผิดหวังนั้น ขึ้นอยู่กับวิธีการอย่างมีเหตุผล การประเมินผล ดูจากคำตอบของนักเรียนและการอภิปราย ข้อเสนอแนะนำสำหรับคุณครูที่จัดโฮมรูมในกิจกรรมนี้ ครูกระตุ้นให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นการแสดงบทบาทสมมุติให้ใกล้เคียงกับความ เป็นจริงในการสวมบทบาท และชี้ให้นักเรียนถึงการบอกความต้องการที่จะได้ทางบวก และ ทางลบ และให้นักเรียนเปิดใจกว้างในผลกระทบที่เกิดขึ้น 12
- 18. ชื่อกิจกรรม อยากได้...มอไซค์ (ภาคที่ 1) 13
- 19. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต ชื่อกิจกรรม อยากได้…มอไซค์ (ภาคที่ 1) วัตถุประสงค์ เพื่อให้นักเรียนเกิดกระบวนการคิด เเรียนรู้ทักษะการบอกความต้องการ และนำไปปฏิบัติได้ เวลาที่ใช้ในกิจกรรมโฮมรูม ครั้งละ 15 นาที รวม 5 วัน เอกสารประกอบกิจกรรมนี้ 4 แผ่น 14
- 20. อยากได้มอไซค์ 1 ตอนที่ 1 บีเป็นนักเรียนชัน ม.3 มีนสยสนุกสนานร่าเริง บิดามีอาชีพ ้ ้ ิ ั รปภ. มารดา อาชีพทำความสะอาด มีบตร 3 คน บีเป็นลูก ุ ้ คนกลาง มีมอเตอร์ไซค์ซึ่งเก่ามาก บี้เคยเอามอเตอร์ไซค์ ของพ่อไปขี่ 15
- 21. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 1) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนเป็นกลุ่มย่อย กลุ่มละ 4-6 คน 2. อ่านหรือแจกกรณีศึกษา “อยากได้…มอไซค์ 1 ตอนที่ 1 3. ให้นักเรียนช่วยกันระดมความคิด เมื่อเพื่อนเห็นบี้ขับขี่มอเตอร์ไซค์ของพ่อ 4. สุมตัวอย่างนักเรียนออกมาแสดงบทบาทสมมติเมือ เห็นบีขมอเตอร์ไซค์ของพ่อ ่ ่ ้ ี่ 16
- 22. อยากได้มอไซค์ 1 ตอนที่ 2 บี้อับอายมาก ขอให้พ่อซื้อมอเตอร์ไซค์คันใหม่ให้ บี้พูดขอพ่ออย่างไรและพ่อจะพูดกับบี้อย่างไร 17
- 23. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 2) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนเป็นกลุ่มย่อย กลุ่มละ 4-6 คน (หรือกลุ่มเดิมก็ได้) 2. ว่าบทหรือแจกกรณีศึกษา อยากได้มอไซค์1 ตอนที่ 2 3. ให้นักเรียนช่วยกันระดมความคิด “วิธีขอมอเตอร์ไซค์จากพ่อของบี้” 4. สุ่มตัวอย่างนักเรียนมาแสดงเป็น พ่อและบี้ “วิธีขอมอเตอร์ไซค์” 18
- 24. อยากได้มอไซค์ 1 ตอนที่ 3 พ่อพูดกับบี้ให้รอหน่อย เพราะพ่อไม่มีเงินเลย ต้องจ่ายค่า เล่าเรียนและอุปกรณ์ของลูกๆทั้ง 3 คน บี้จะพูดอย่างไรกับพ่อ 19
- 25. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 3) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 2 วัน 1. ครูแบ่งกลุ่มเด็กใหม่หรือกลุ่มเดิมก็ได้แจกกรณีศึกษา อยากได้มอไซค์1 ตอนที่ 3 2. ให้นักเรียนทุกกลุ่มแบ่งเป็นพ่อกับบี้ แล้วอภิปรายว่าบี้จะพูดอย่างไรกับพ่อ 3. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มแสดงบทบาทสมมติ ตามที่ได้อภิปรายกัน 4. ให้โอกาสนักเรียแต่ละกลุ่มออกมาแสดงบทบาทสมมติและสรุป 20
- 26. อยากได้มอไซค์ 1 ตอนที่ 4 บี้ประท้วงพ่อโดยการไม่ไปโรงเรียนต่อไป และจะ ไม่เรียนหนังสือ จนกว่าพ่อจะซื้อมอเตอร์ไซค์ให้ 21
- 27. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 4) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. นักเรียนแบ่งกลุ่ม 4-6 คน หรือจะเป็นกลุ่มเดิมก็ได้ แจกกรณีศึกษา อยากได้มอไซค์ 1 ตอนที่ 4 ให้กับนักเรียน 2. ให้นักเรียนทุกกลุ่มอภิปราย ผลดี ผลเสียของการประท้วงนี้ 3. สุมกลุมตัวอย่างมาแสดงบทบาทสมมติของบี และแนวคิดของพ่อให้นกเรียนดู ่ ่ ้ ั 4. สุ่มตัวแทนกลุ่มมาสรุป แนวคิดที่ได้จากบทบาทสมมติที่กลุ่มตัวอย่างแสดง 22
- 28. สรุปแนวคิดที่ได้จากการกิจกรรมนี้ ทักษะการบอกความต้องการ การบอกความต้องการของตัวเอง โอกาสที่จะสมหวังและผิดหวังนั้น ขึ้นอยู่กับวิธีการ อย่างมีเหตุผล การประเมินผล ดูจากคำตอบ การอภิปราย และบทบาทสมมุติที่นักเรียนแสดงการสรุปแนวคิด ของนักเรียน ข้อเสนอแนะสำหรับคุณครูที่จัดโฮมรูปในกิจกรรมนี้ ครูกระตุ้นให้นักเรียนแสดงความคิดเห็น การแสดงบทบาทสมมุติให้ใกล้เคียงกับ ความเป็นจริงในการสวมบทบาท และชี้ให้นักเรียนถึงการบอกความต้องการที่จะได้ทางบวก และทางลบ และให้นักเรียนเปิดใจกว้างในผลกระทบที่เกิดขึ้น 23
- 29. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต ชื่อกิจกรรม อยากได้...มอไซค์์ (ภาคที่ 2) 24
- 30. ชื่อกิจกรรม อยากได้…มอไซค์ (ภาคที่ 2) วัตถุประสงค์ เพื่อให้นักเรียนเกิดกระบวนการคิด เรียนรู้ทักษะการบอกความต้องการ และนำไปปฏิบัติได้ เวลาที่ใช้ในกิจกรรมโฮมรูม ครั้งละ 15 นาที รวม 5 วัน เอกสารประกอบกิจกรรมนี้ 4 แผ่น 25
- 31. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต อยากได้มอไซค์ 2 ตอนที่ 1 พ่อแม่ปรึกษากันว่าจะมีวิธีใดที่จะหาเงินมาดาวน์รถให้บี้ 26
- 32. วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 1) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. ให้ครูหรือนักเรียนตัวแทนมาเล่าความเดิมเรือง อยากได้มอไซค์ 1 อย่างย่อ ่ 2. นักเรียนแบ่งกลุ่มหรือกลุ่มเดิม แจกกรณีศึกษา อยากได้ มอไซค์ 2 ตอนที่ 1 3. ให้นกเรียนแต่ละกลุมอภิปรายบทบาทของพ่อ-แม่ ในการวิธหาเงินมาดาวน์รถ ั ่ ิี 4. สุมนักเรียนมาแสดงบทบาทพ่อ-แม่ ถึงวิธการจะหาเงินมาดาวน์รถมอเตอร์ไซค์ ่ ี 27
- 33. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต อยากได้มอไซค์ 2 ตอนที่ 2 พ่อแม่บี้ตัดสินใจ กู้เงินนอกระบบมาดาวน์รถให้บี้ 28
- 34. วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 2) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. คงใช้นักเรียนกลุ่มเดิม แจกกรณีศึกษา “อยากได้มอไซค์ 2 ตอนที่ 2 2. ให้แต่ละกลุ่มแสดงบทบาทเป็นพ่อ-แม่ ในการตัดสินใจกู้เงินนอกระบบ 3. ครูสุ่มกลุ่่มตัวอย่างนักเรียนเพื่อแสดงความคิดเห็น 4. ตัวแทนนักเรียนแต่ละกลุ่ม มาสรุป 29
- 35. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต อยากได้มอไซค์ 2 ตอนที่ 3 ในคืนแรกที่บี้ได้รับมอเตอร์ไซค์คันใหม่ บี้ขี่รถไปรอบๆ เมืองอย่างมีความสุข 30
- 36. วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 3) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที 1รวม ……วัน 1. ครูใช้นักเรียนกลุ่มเดิม แจกกรณีศึกษา อยากได้มอไซค์ 2 ตอนที่ 3 2. ให้นักเรียนทุกกลุ่มอภิปราย “เมื่อได้มอเตอร์ไซค์วันแรก” 3. สุ่่มกลุ่มตัวอย่างนักเรียนเพื่อแสดงความคิดเห็น 4. ให้นักเรียนในห้องได้มีโอกาสอภิปราย 31
- 37. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต อยากได้มอไซค์ 2 ตอนที่ 4 ในคืนต่อมา บี้ก็ขี่รถมอเตอร์ไซค์ออกไปพบเพื่อนๆ พ่อได้ ห้ามปรามว่าดึกแล้ว บีไม่เชือขับรถออกไป พ่อได้แต่เป็นห่วง ้ ่ ตีสองของวันนั้น เพื่อนของบี้ขับรถมาเรียกพ่อ บอกว่าบี้อยู่ โรงพยาบาล 32
- 38. วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 4) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 2 วัน 1. ครูใช้นักเรียนกลุ่มเดิม แจกกรณีศึกษา อยากได้มอไซค์ 2 ตอนที่ 4 2. ให้นักเรียนทุกกลุ่มอภิปราย จากกรณีศึกษา และการคาดการณ์ต่อไป 3. ให้ตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมาแสดงความคิดเห็น 4. ถามแนวคิดสิ่งที่นักเรียนได้จากกิจกรรม ครูสรุป 33
- 39. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต สรุปแนวคิดที่ได้จากการกิจกรรมนี้ การบอกความต้องการ “ชีวิตที่รอคอยแม้นิดหน่อยก็ยาวนาน” เมื่อมีความต้องการใดๆ ต้องรู้จักการรอคอย เมื่อถึงจังหวะและเวลาที่รอคอย ผลที่ได้จะชัดเจน และสำเร็จคุ้้มค่า การประเมินผล ดูจากคำตอบ การอภิปราย และแสดงบทบาทที่ได้รับและสรุปจากตัวแทนนักเรียน ข้อเสนอแนะสำหรับคุณครูที่จัดโฮมรูปในกิจกรรมนี้ ครูชวยกระตุนให้นกเรียนแสดงความคิดเห็น การแสดงและสวมบทบาทสมมุตใกล้เคียง ่ ้ ั ิ กับความเป็นจริง ครูสรุปและหาบทความเกี่ยวกับการบอกความต้องการที่นุ่มนวล และหาวิธี การที่มีเหตุผล 34
- 40. ชื่อกิจกรรม แพทเลือกเอง 35
- 41. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต ชื่อกิจกรรม แพทเลือกเอง วัตถุประสงค์ เพื่อให้นักเรียนเกิดกระบวนการคิด เเรียนรู้ทักษะการบอกความต้องการ และนำไปปฏิบัติได้ เวลาที่ใช้ในกิจกรรมโฮมรูม ครั้งละ 15 นาที รวม 4 วัน เอกสารประกอบกิจกรรมนี้ 4 แผ่น 36
- 42. แพทเลือกเอง ตอนที่ 1 แพทเป็นเด็กสาวหน้าตาดี ผิวขาว ค่อนข้างเรียบร้อย ซื่อ ไม่คอยทันคน ผลการเรียนอยูในระดับปานกลาง ฐานะทางบ้าน ่ ่ ค่อนข้างขัดสน หลังจากจบ ม.6 แพทเข้ า ศึ ก ษาต่ อ ระดั บ อุ ด มศึ ก ษาที่ มหาวิทยาลัยเอกชน ที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่ง เพื่อนๆในกลุ่ม ของแพทส่วนใหญ่จะมีฐานะทางบ้านดี ใช้ของใช้ส่วนตัวที่ มียี่ห้อและราคาแพง เช่น โทรศัพท์มือถือ 37
- 43. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 1) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนเป็นกลุ่มย่อย กลุ่มละ 4-6 คน 2. เล่าหรือแจกกรณีศึกษา แพทเลือกเอง ตอนที่ 1 3. ให้นักเรียนช่วยกันระดมความคิดว่า “แพทคิดอะไรอยู่และจะทำอะไรต่อไป” 4. สุมตัวอย่างนักเรียนมาแสดงความคิดเห็น “แพทคิดอะไรอยู ่ และจะทำอะไรต่อไป” ่ 38
- 44. แพทเลือกเอง ตอนที่ 2 เวลาผ่านไปหลายเดือน เพือนเก่า ม.6 นัดเจอเพือสังสรรค์กน ่ ่ ั ซึ่งแพทก็มาร่วมงานกับเพื่อนๆด้วย การกลับมาพบเพื่อน ครังนี้ แพทเปลียนไปค่อนข้างมาก จากแพทคนเดิมทีเรียบร้อย ้ ่ ่ ใสซื่อ เปลี่ยนเป็นสาวไฮโซ แพทแต่งตัวทันสมัย ค่อนข้างล่อแหลม ใช้ของใช้ส่วนตัว ทีทนสมัย ราคาแพง ไม่วาจะเป็น โทรศัพท์มอถือ กระเป๋าถือ ่ ั ่ ื รองเท้า การเปลียนไปของแพท ถ้าให้เพือนบางคนรูสกชืนชม และ ่ ่ ้ ึ ่ สนใจแพทมากขึ้น แพทรู้สึกว่าตนเองมีคุณค่าและได้รับ การยอมรับจากเพื่อนๆ 39
- 45. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 2) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. นักเรียนกลุ่่มตามกลุ่มเดิม เล่าหรือแจกกรณีศึกษา แพทเลือกเอง ตอนที่ 2 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิดว่า “สาวไฮโซ น่าจะมีลักษณะแบบใด” แพทนำ 3. เงินมาจากที่ไหนมาซื้อสิ่งของเหล่านี้ 4. ให้นักเรียนในห้องได้มีโอกาสอภิปราย 40
- 46. แพทเลือกเอง ตอนที่3 แพทกับเพื่อนยังคงนัดสังสรรค์กันเหมือนเดิม แต่สายตา และคำพูดของเพื่อนผู้ชายกลับทักทายแพทแปลกๆ เช่น คืนนี้ว่างไหม? ว่าไงเด็กเสี่ย?” 41
- 47. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 3) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. นักเรียนแบ่งกลุมตามกลุมเดิม และช่วยกันทบทวนเรืองของแพทในตอนทีแล้ว ่ ่ ่ ่ 2. ขอสาสมัครแสดงบทบาทสมมติ แพทเลือกเอง ตอนที่ 3 3. นักเรียนช่วยกันระดมความคิดและแสดงความคิดเห็นว่า “เพื่อนคิดกับ แพทอย่างไร” 4. “แพทรู้สึกอย่างไรกับคำพูดของเพื่อน” 42
- 48. วิธีการดำเนินกิจกรรม (ตอนที่ 4) เวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรมครั้งละ 15 นาที รวม 1 วัน 1. ครูใช้นักเรียนกลุ่มเดิม 2. เล่าหรือแจกกรณีศึกษา แพทเลือกเอง ตอนที่ 4 3. ให้นักเรียนทุกกลุ่มภิปรายถึง “ความเเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับแพท” 4. ถามแนวคิดสิ่งที่นักเรียนได้จากกิจกรรม ครูและนักเรียนร่วมกันสรุป 43
- 49. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต สรุปแนวคิดที่ได้จากการกิจกรรมนี้ ความต้องการของมนุษย์ไม่มทสนสุด ขึนอยูกบฐานะ ความจำเป็น และความเหมาะสม ี ี่ ิ้ ้ ่ั ของแต่ละคน การแสวงหาตามความต้องการตัวเอง ใครใช้วิธีการที่ไม่เหมาะสม อาจนำพา ให้ชีวิตก้าวพลาดและล้มเหลวในที่สุด การประเมินผล การแสดงความคิดเห็นของนักเรียนที่มีต่อกรณีศึกษา แต่ละตอนการสรุปแนวความ คิดและทักษะการบอกความต้องการ ข้อเสนอแนะสำหรับคุณครูที่จัดโฮมรูปในกิจกรรมนี้ ครูควรกระตุ้นให้นักเรียนมีีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็น โดยให้การยอมรับใน คำตอบกระตุ้นให้เด็กคิด และชี้แนะแนวทางที่ถูกต้องและเหมาะสม 44
- 50. ทักษะการบอกความต้องการ ศึกษานิสัย และวิเคราะห์ความชอบ ก่อนที่จะไปบอกความต้องการต่อผู้อื่น ก่อนอื่นเลยจำเป็นอย่างยิ่งที่เราจะต้องรู้จัก นิสัยของผู้นั้นก่อน รู้ว่าเค้าชอบอะไร ไม่ชอบอะไร มีนิสัยและบุคลิกลักษณะเป็นอย่างไร เกริ่นนำก่อนบอกความต้องการ * ไม่ควรเริ่มต้นบอกความต้องการกับผู้อื่นทันที ยิ่งเป็นคนที่ไม่คุ้นเคยหรือขาดการติดต่อ กันเป็นเวลานาน * ควรจะถามเรื่องราวของบุคคลนั้น ๆ ก่อน นำข้อมูลที่รับรู้ว่า มาช่วยในการเกริ่นนำก่อนที่ จะเอ่ยปากบอกความต้องการหรือขอความร่วมมือจากผู้อื่น ใช้คำพูดที่สุภาพ ต้องอย่า ลืมว่า เรากำลังบอกความต้องการของตัวเอง ไม่ควรอย่างยิงในการใช้คำพูดทีไม่สภาพ พูดจาห้วน ๆ เอาแต่ได้ฝายเดียว เช่น ข้อมูลทีขอ ่ ่ ุ ่ ่ ส่งให้วันนี้เลยนะ หรือ งานนี้ด่วนมาก ยังไงต้องอย่าลืมส่งให้ จะรอนะ เป็นต้น สามารถเลือกใช้คำพูดอื่น ได้เพื่อให้ได้ข้อมูลตามวัตถุประสงค์ที่คุณต้องการ เช่น ข้อมูลที่ ขอไม่ทราบว่าจะสะดวกหรือไม่ ถ้าจะขอเป็นวันนี ไม่สะดวกก็ไม่เป็นไรนะ หรืองานนีดวนมาก ้ ้ ่ เป็นไปได้หรือไม่ถ้าจะให้ส่งงานในวันนี้ เปิดใจให้กว้าง อ นี้เป็นข้อที่สำคัญมาก ต้องเปิดใจกว่างยอมรับผลลัพธ์ที่จะเกิดขึ้น ข้ ภายหลังจากที่เอ่ยปากบอกความต้องการจากผู้อื่นไปแล้ว การเปิดใจยอมรับทั้งในแง่มุม ทีผอนถามหาตอบสนองความต้องการ และเปิดใจยอมรับฟังเหตุและผลเมือบุคคลนันไม่สามารถ ่ ู้ ื่ ่ ้ ให้ความช่วยเหลือได้หรือไม่ได้ าบ่อยครั้งหากคนที่เราบอกความต้องการไม่สามารถตอบสนองความต้องการได้ พบว่ เขาปฏิเสธทีจะให้ขอมูล คนส่วนใหญ่จะรูสกโกรธไม่ชอบใจ ไม่พอใจบุคคลนั้น ๆ อันเป็นเหตุ ่ ้ ้ึ ให้สัมพันธภาพที่เคยมีแตกสลายไป 45
- 51. กิ จ กรรมHome Room ทั ก ษะชี ว ิ ต การบอกความต้องการ = just say al fought if diffiealf to say การขอความช่วยเหลือ = ask for help ขันตอนนี จะมี negotiation ด้วยว่าอีกคนจะช่วยได้ ้ ้ มากน้อยแค่ไหน เทคนิคการตั้งคำถามให้เกิดประสิทธิภาพ 1. ใช้คำถามเพื่อดึงเด็กใช้มีส่วนร่วมในชั้นเรียน 2. ตั้งประโยคคำถามชัดเจนไม่กำกวม 3. ใช้คำถามและเทคนิกการตั้งคำถามหลายรูปแบบระหว่างที่สอน 4. ถามคำถามที่กระตุ้นให้เกิดการคิดและการอภิปราย 5. ถามคำถามที่ไม่ง่ายและซับซ้อนเกินไป 6. ให้เวลาเด็กในการตอบคำถามให้เหมาะสม และแน่ใจว่าเด็กตอบคำถามได้ครบถ้วน ตามที่เด็กต้องการ 7. ให้คำตอบที่ครบถ้วนและถูกต้องในคำถามที่เด็กถาม 8. สร้างบรรยากาศที่มีความรู้สึกปลอดภัยในชั้นเรียน 9. อย่าตอบคำถามที่ครูเป็นคนตั้งขึ้นเอง 46