Τόσο η εγκυμοσύνη, όσο και η γαλουχία μετά τον τοκετό, αποτελούν ιδιαίτερες περιόδους στη ζωή της γυναίκας καθώς χαρακτηρίζονται από αυξημένες ανάγκες σε θερμίδες και θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κάποιες τροφές πρέπει να καταναλώνονται σε μεγαλύτερες ποσότητες, ενώ κάποιες άλλες πρέπει να αποφεύγονται τελείως (πχ. άπλυτα λαχανικά) προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή εξέλιξη του εμβρύου. Στην ομιλία αυτή μπορείτε να βρείτε στοιχεία σχετικά με τις ομάδες τροφίμων που θα πρέπει να καταναλώνει η έγκυος και η θηλάζουσα μητέρα, καθώς και με τις συνήθειες και τις τροφές που θα πρέπει να αποφεύγει.

1. Διατροφή κατά
την κύηση και
τη γαλουχία
Αναστάσιος Σέρμπης, MD, PhD
Παιδίατρος
Μετεκπαιδευθείς στην Παιδοενδοκρινολογία
Διδάκτωρ Ιατρικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

2. 3

3. Διατροφικές
ανάγκες κατά
τη διάρκεια της
εγκυμοσύνης

5. 1 μερίδα: 150-200 g ωμά ή μαγειρεμένα λαχανικά

7. 1 μερίδα: 120-200 g φρούτου

10. 1 μερίδα ισοδυναμεί με:

12. 3
1 μερίδα ισοδυναμεί με:

14. 1 μερίδα ισοδυναμεί με:
120-150 γραμμάρια μαγειρεμένου
κόκκινου κρέατος
1 μερίδα ισοδυναμεί με:
120-150 γραμμάρια μαγειρεμένου
λευκού κρέατος

19. 1 μερίδα ισοδυναμεί με:
150 γραμμάρια μαγειρεμένου ψαριού ή θαλασσινών

21. Κατάταξη
ψαριών και
θαλασσινών
ανάλογα με την
περιεκτικότητα
τους σε ω-3
λιπαρά οξέα

23. 1 μερίδα ισοδυναμεί με:
•1 πιάτο φασολάδα = 2 μερίδες
•1 πιάτο ρεβιθόρυζο = 1 μερίδα
•1 σαλάτα με φακή, ρόκα, ντομάτα = 1 μερίδα

25. 1 μερίδα ισοδυναμεί με:

31. Αλάτι
• Τροφές ‘κρυφές’ πηγές αλατιού: ψωμί, τυρόπιτες, μαγιονέζα,
δημητριακά πρωινού, γλυκά, μπάρες δημητριακών κα.
• Προσοχή στις ετικέτες στη συσκευασία
• Ανάλογα με την περιεκτικότητα σε αλάτι ένα τρόφιμο (ΕΦΕΤ):
• Υψηλό σε νάτριο/αλάτι
• Μέτριο σε νάτριο/αλάτι
• Χαμηλό σε νάτριο/αλάτι
• Πολύ χαμηλό σε
νάτριο/αλάτι
• Ελεύθερο σε νάτριο/αλάτι

33. 4

34. Σωματική δραστηριότητα κατά τη
διάρκεια της εγκυμοσύνης
• Τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας
σωματικής δραστηριότητας την
ημέρα, τις περισσότερες μέρες
της εβδομάδας
• Ιδανικό: ≥45 λεπτά περπάτημα,
τουλάχιστον 5 μέρες την
εβδομάδα

35. Αυξημένες θερμιδικές ανάγκες και αύξηση βάρους
σώματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
15
12
10
8.5
6
4
2
Εβδομάδες κύησης
• Αν ξεκινάμε με φυσιολογικό ΒΣ,
δε χρειάζονται αυξημένες
θερμίδες στο πρώτο τρίμηνο
• 300 θερμίδες επιπλέον την
ημέρα το 2ο και 3ο τρίμηνο
• Για παράδειγμα: 1 μήλο και 1
ποτήρι γάλα και 1 φέτα ψωμί

36. Ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά κατά τη
διάρκεια της εγκυμοσύνης
• Φυλλικό οξύ
• Για τη σωστή ανάπτυξη του εμβρύου (νευρικό σύστημα)
• Πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όσπρια κλπ
• Ανάγκες: 600 μg/d, συνήθως δίνουν συμπλήρωμα
• Σίδηρος
• Αυξημένες ανάγκες (και του εμβρύου)
• Ζωικής και φυτικής προέλευσης + συμπλήρωμα
• Ασβέστιο
• Αυξημένες ανάγκες ιδιαίτερα στο τρίτο τρίμηνο
• Δεν είναι απαραίτητο το συμπλήρωμα (…)
• Βιταμίνη D
• Ιώδιο
• ω-3 λιπαρά οξέα

37. Τρόφιμα που θα πρέπει να αποφεύγονται κατά
τη διάρκεια της κύησης για αποφυγή
λιστερίωσης

38. Τρόφιμα που θα πρέπει να αποφεύγονται κατά
τη διάρκεια της κύησης για αποφυγή
τοξοπλάσμωσης
• Σχολαστικό πλύσιμο λαχανικών και φρούτων, μέχρι να
απομακρυνθούν όλα τα υπολείμματα χώματος
• Αποφυγή κρέατος που δεν έχει ψηθεί καλά
• Όταν φαγητό από έξω:
• Ωμά συστατικά; (πχ. Αυγά, κρέας, λαχανικά)
• Φαγητό να μαγειρευτεί/ψηθεί καλά
• Αποφυγή λαχανικών/φρούτων άγνωστης καθαρότητας

39. Διατροφικές
ανάγκες κατά
τη διάρκεια του
θηλασμού

40. 4 44

41. Τουλάχιστον 30 λεπτά
μέτριας σωματικής
δραστηριότητας την
ημέρα, τις
περισσότερες μέρες
της εβδομάδας