Quản lý nhà nước về y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội.doc

Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
…………/………… ……/……
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
NGUYỄN THỊ VÂN
QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ Y TẾ CẤP
XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BA VÌ,
THÀNH PHỐ HÀ NỘI
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG
Chuyên ngành : Quản lý công
Mã số: 60 34 04 03
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. Nguyễn Thị Hƣờng
HÀ NỘI - NĂM

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, đây là một công trình nghiên cứu của tôi.
Các số liệu, kết quả trong luận văn này là xác thực
và có nguồn gốc rõ ràng.
NGUYỄN THỊ VÂN

LỜI CẢM ƠN
Luận văn này được thực hiện tại Học viện hành chính Quốc gia. Để
hoàn thành được luận văn này tôi đã nhận được rất nhiều sự động viên, giúp
đỡ của nhiều cá nhân và tập thể.
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị
Hường đã hướng dẫn tôi thực hiện nghiên cứu của mình.
Xin cùng bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các thầy cô giáo, người đã
đem lại cho tôi những kiến thức bổ trợ, vô cùng có ích trong những năm học
vừa qua.
Cũng xin gửi lời cám ơn chân thành tới Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo
sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia, Trung tâm Y tế huyện Ba Vì đã
tạo điều kiện cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu của mình.
Cuối cùng tôi xin gửi lời cám ơn đến gia đình, bạn bè, những người đã
luôn bên tôi, động viên và khuyến khích tôi trong quá trình thực hiện đề tài
nghiên cứu của mình.
Hà Nội, ngày 24 tháng 10 năm 2016
Nguyễn Thị Vân

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
ATVSTP
BHYT
CCVC
CNTT
CS&BVSKND
DS & KHHGĐ
HĐND
NSNN
TYT
UBND
XPVPHC
An toàn vệ sinh thực phẩm
Bảo hiểm y tế
Công chức viên chức
Công nghệ thông tin
Chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân
Dân số và kế hoạch hóa gia đình
Hội đồng nhân dân
Ngân sách Nhà nước
Trạm y tế
Ủy ban nhân dân
Xử phạt vi phạm hành chính

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
MỤC LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU SƠ ĐỒ
MỞ ĐẦU...................................................................................................................................................1
Chƣơng 1: LÝ LUẬN CHUNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚCVỀ Y TẾ .............7
1.1. Một số khái niệm liên quan đến y tế...........................................................................7
1.2. Vị trí, vai trò của quản lý nhà nước về y tế; quan điểm, định hướng
trong quản lý nhà nước về y tế; Phương thức quản lý nhà nước về y tế......12
1.3. Nội dung quản lý nhà nước về y tế...........................................................................19
1.4. Những yếu tố tác động tới quản lý nhà nước về y tế......................................32
Kết luận Chƣơng 1.........................................................................................................................36
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ Y CẤP XÃ
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BA VÌ.........................................................................................37
2.1. Thực trạng hoạt động y tế huyện Ba Vì.................................................................37
2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì42
2.3. Nguyên nhân những hạn chế, tồn tại của hoạt động quản lý nhà nước về y
tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì. ...................................................................................66
Kết luận Chƣơng 2.........................................................................................................................69
Chương 3:GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN QUẢN LÝ..............................70
NHÀ NƢỚC VỀ Y TẾ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BA VÌ..........70
3.1. Phương hướng, mục tiêu quản lý nhà nước về y tế cấp xã trên địa bàn
huyện Ba Vì.....................................................................................................................................70
3.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về y tế trên địa bàn
huyện Ba Vì......................................................................................................................................72
Kết luận Chƣơng 3.........................................................................................................................84
KẾT LUẬN ..........................................................................................................................................85
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................87

DANH MỤC BẢNG BIỂU SƠ ĐỒ
Bảng 2.1. Số lƣợng văn bản ban hành nhằm triển khai các văn bản của
Sở Y tế để quản lý nhà nƣớc về Y tế qua các năm 2010 -2015.......................43
Bảng 2.2. Tổng hợp các Trạm Y tế cấp xã, thị trấn đạt chuẩn y tế quốc
gia qua các giai đoạn.....................................................................................................................47
Bảng 2.3: Đầu tƣ xây dựng cơ bản+ trang thiết bị .................................................48
Bảng 2.4: Đầu tƣ mua sắm trang thiết bị.......................................................................49
Bảng 2.5 . Mua sắm thuốc, vật tƣ y tế..............................................................................49
Bảng 2.6. Đầu tƣ phát triển nguồn nhân lực. (Số tiền hỗ trợ cán bộ tham
dự đào tạo dài hạn, ngắn hạn nâng cao trình độ chuyên môn qua các
năm)...........................................................................................................................................................50
Bảng 2.7. Danh sách các xã, Trạm Y tế trên địa bàn huyện Ba Vì..............54
Bảng 2.8. Cơ cấu nhân lực theo chức danh nghề nghiệp tại các trạm Y tế
cấp xã qua các năm từ 2010 -2015.......................................................................................56
Bảng2.9. Trình độ cán bộ Y tế phân theo bằng cấp................................................57
Bảng 2.10. Số lƣợng cán bộ tham dự các lớp đào tạo nâng cao trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ qua các năm 2010 -2015......................................................58
Bảng 2.11: Biên chế năm 2015 theo Thông tƣ liên tịch số: 08/2007/TTLT-
BYT-BNV..............................................................................................................................................59
Bảng 2.12. Đặc điểm đào tạo của Bác sĩ tuyến xã (tiến hành nghiên cứu
trên 24 bác sĩ tuyến xã)................................................................................................................63
Bảng 2.13. Số lƣợng tập thể, cá nhân đƣợc khen thƣởng các cấp qua các
năm 2010 -2015..................................................................................................................................65
Bảng 2.14. Số lƣợng vi phạm bị xử lý qua các năm 2010 -2015.....................65

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài luận văn
Trong những năm vừa qua công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân
dân đã đạt được một số thành tựu nhất định. Hệ thống y tế từ trung ương tới
cơ sở được củng cố phát triển và từng bước được nâng lên rõ rệt. Nhiều bệnh
dịch nguy hiểm đã được khống chế hoặc đẩy lùi như SAR, dịch cúm, dại,
Ebola.... Các chỉ tiêu về sức khỏe tại nước ta đã đạt được mục tiêu đề ra như:
Tuổi thọ bình quân tăng, tỷ lệ trẻ mới sinh có trọng lượng dưới 2,5 kg giảm,
thanh toán bệnh bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh, tiến tới loại trừ một số bệnh
khác.... Và để đạt được những thành tựu trên đó là công sức của cả hệ thống y
tế nói chung và không thể bỏ qua sự đóng góp của mạng lưới y tế cơ sở.
Một bộ phận đáng chú ý của mạng lưới y tế cơ sở là y tế cấp xã, đây là bộ
phận không thể thiếu của mạng lưới y tế cơ sở. Đặc biệt y tế cấp xã còn là “cứu
cánh” cho những người dân ở vùng nông thôn, miền núi, vùng khó khăn bởi chi
phí y tế hợp lý, các khoản chi gián tiếp thấp (như chi phí đi lại, ăn ở, người nhà
đi theo chăm sóc…), có thể phát hiện và quản lý được bệnh tật sớm. Và trong tất
cả hoạt động của lĩnh vực y tế, việc đáp ứng điều trị, hạn chế lây lan dịch bệnh,
thay đổi hành vi của người dân trong phòng ngừa bệnh tật... không đơn thuần chỉ
do tác động của các can thiệp chuyên môn y tế, mà còn do tác động can thiệp vào
các yếu tố khác: tâm lý, tình cảm, phong tục tập quán, thói quen lối sống, điều
kiện kinh tế...Vì vậy y tế cấp xã đóng vai trò quan trọng và đội ngũ cán bộ y tế
cấp xã chính là những người trực tiếp, gần dân, hiểu dân nhất khi làm nhiệm vụ
tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về phòng chống dịch bệnh, bảo
vệ môi trường, kế hoạch hoá gia đình, chăm sóc sức khoẻ bà mẹ và trẻ em, sơ
cứu ban đầu và chăm sóc các bệnh thông thường đồng thời trực tiếp thực hiện
chuyên môn khám chữa bệnh, và các biện pháp phòng bệnh tại cơ sở góp phần
giảm tải cho y tế tuyến trên.
1

Ba Vì là huyện thuộc vùng bán sơn địa, nằm về phía Tây Bắc thủ đô Hà
Nội. Với tổng diện tích 424km2
, dân số hơn 265 nghìn người (bao gồm 3 dân
tộc Kinh, Mường, Dao), toàn huyện có 31 xã, thị trấn, trong đó có 7 xã miền
núi, một xã giữa sông Hồng. Phía đông giáp thị xã Sơn Tây, phía nam giáp
tỉnh Hòa Bình, phía tây giáp tỉnh Phú Thọ và phía Bắc giáp tỉnh Vĩnh Phúc.
Thực hiện Nghị quyết 15 của Quốc Hội khóa XII, Ba Vì tái nhập Thủ đô Hà
Nội tháng 8 năm 2008. Địa hình của huyện thấp dần từ phía Tây Nam sang
phía Đông Bắc, chia thành 3 tiểu vùng khác nhau: Vùng núi, vùng đồi, vùng
đồng bằng ven sông Hồng. Hệ thống y tế địa phương đã có nhiều chuyển biến
tích cực qua các năm nhưng hoạt động các tuyến y tế còn nhiều hạn chế chưa
phát huy hết nội lực sẵn có. Mặt khác là huyện miền núi địa bàn rộng, việc đi
lại gặp nhiều khó khăn, trình độ dân trí địa phương còn thấp, vẫn còn tồn tại
nhiều phong tục tập quán lạc hậu, hiểu biết của người dân về chăm sóc sức
khoẻ vẫn còn hạn chế trong khi diễn biến các dịch, bệnh ngày càng phức tạp
ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động y tế nói riêng và hoạt động quản lý nhà
nước về y tế nói chung.
Bất cập trong mô hình quản lý y tế cấp xã hiện nay hiện đang tồn tại
song song hai chủ thể quản lý là Phòng Y tế và Trung tâm y tế dễ dẫn đến
chồng chéo trong quản lý. Không có cơ quan nào chịu trách nhiệm chính nên
công tác tham mưu còn chậm, trùng lắp. Phòng Y tế không trực tiếp quản lý
các trạm y tế xã, thị trấn nên việc triển khai công tác của phòng Y tế rất khó
khăn vì “có tướng nhưng không có quân”, không chỉ đạo được trạm Y tế cũng
như các đơn vị cấp huyện dẫn đến hiệu quả các hoạt động quản lý nhà nước
đối với y tế nói chung và y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì của cơ quan
quản lý nhà nước còn thấp, Phòng Y tế chưa phát huy hết vai trò của mình.
Trong khi đó Trạm Y tế các xã, thị trấn trực tiếp chịu sự quản lý của Trung
tâm Y tế huyện, đây là đơn vị sự nghiệp công lập không có chức năng quản lý
2

nhà nước. Do vậy, để nâng cao hiệu quả quản lý y tế cấp xã thì cần phải tìm
hiểu các quy định của nhà nước, cũng như tình hình thực tế kết quả hoạt động
quản lý nhà nước về y tế trên địa bàn huyện Ba Vì, đồng thời đưa ra các giải
pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, hiệu quả hoạt động. Cho đến nay chưa
có công trình nào nghiên cứu một cách khoa học, đầy đủ về quản lý đối tượng
này. Vì lý do đó, cá nhân tôi lựa chọn nghiên cứu quản lý nhà nước về y tế
cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì – thành phố Hà Nội làm đề tài nghiên cứu
trong luận văn của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn
Đã có nhiều công trình nghiên cứu về y tế nói chung nhưng hệ thống
các công trình nghiên cứu về quản lý nhà nước về y tế cấp xã vẫn còn chưa
nhiều. Đã có nhiều luận văn, luận án, đề tài nghiên cứu một số khía cạnh của
y tế cấp xã ở những góc độ và phạm vi khác nhau của một số tác giả như:
Từ góc độ pháp luật có công trình nghiên cứu “Quản lý nhà nước bằng
pháp luật trong lĩnh vực y tế ở nước ta hiện nay” luận văn thạc sỹ quản lý
hành chính công – Nguyễn Huy Quang năm 2003. Luận văn đã đưa ra lý luận
của hoạt động quản lý nhà nước về y tế dựa trên các quy định của pháp luật
đồng thời chỉ ra được thực trạng hoạt động ban hành văn bản quy phạm pháp
luật trong lĩnh vực y tế và đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quản lý
nhà nước bằng pháp luật trong lĩnh vực y tế.
Luận văn thạc sỹ Quản lý hành chính công – Nguyễn Xuân Chiến, năm
2006 nghiên cứu về phân cấp quản lý nhà nước về Y tế. Luận văn đã hệ thống
hóa được các quy định về phân cấp quản lý nhà nước về y tế đồng thời phân
tích thực trạng của việc phân cấp quản lý trong thời kỳ đổi mới và đưa ra các
giải pháp kiện toàn cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ của hệ thống các cơ
quan quản lý nhà nước về y tế, phân định rõ chức năng quản lý nhà nước của
các cơ quan quản lý với vai trò chủ quản chỉ đạo điều hành của cơ quan nhà
nước các cấp nói riêng chung và quản lý nhà nước về y tế nói riêng hiện nay.
3

Tác giả Phan Văn Tiến cũng đã đóng góp công trình nghiên cứu “Kiện
toàn cơ cấu tổ chức và hoàn thiện chức năng nhiệm vụ của tổ chức của mạng
lưới y tế cơ sở” luận văn thạc sỹ Quản lý hành chính công, năm 2006. Luận văn
đã hệ thống hóa cấc văn bản quy phạm pháp luật của Đảng, nhà nước và Chính
phủ liên quan đến việc đổi mới kiện toàn cơ cấu tổ chức và hoàn thiện chức năng
của mạng lưới y tế cơ sở Việt Nam tại chương 1, tại chương 2 tác giả đã khái
quát mô tả thực trạng của mạng lưới y tế cơ sở, phân tích những khó khăn, bất
cấp của mạng lưới y tế cơ sở từ đó đưa ra các giải pháp nhằm kiện toàn cơ cấu tổ
chức của mạng lưới y tế cơ sở được trình bày tại chương 3.
Từ góc độ thu hút nguồn lao động có chất lượng về hoạt động tại tuyến
xã có công trình nghiên cứu “Các giải pháp tăng cường bác sĩ về làm việc tại
tuyến xã” – luận văn thạc sỹ Quản lý hành chính công – Nguyễn Thị Phương
Hạnh, năm 2009.
Xem xét từ khía cạnh nguồn nhân lực có công trình nghiên cứu “Quản lý
nhà nước về chất lượng nguồn nhân lực ngành y tế trên địa bàn thành phố Hà
Nội” luận văn thạc sỹ quản lý hành chính công – Nguyễn Tuấn Anh, năm 2011.
Ngoài ra từ nội dung xã hội hóa hoạt động y tế có công trình nghiên cứu
“Quản lý nhà nước đối với hoạt động xã hội hóa dịch vụ y tế do thành phố Hà
Nội quản lý” – luận văn thạc sĩ quản lý công – Nguyễn Thị La, năm 2014.
Các đề tài đề cập trên đã nghiên cứu, tìm hiểu quản lý nhà nước về y tế
ở các góc độ, cấp độ khác nhau như góc độ hoàn thiện thể chế, góc độ tổ chức
bộ máy, góc độ quản lý và phát triển nguồn nhân lực...
Ngoài các đề tài đề cập trên còn có rất nhiều đề tài khác mà tác giả với
thời gian và điều kiện có hạn chưa tiếp cận được, cùng các bài viết đăng trên
các báo, tạp chí của trung ương và địa phương về quản lý nhà nước về y tế và
các vấn đề liên quan. Tuy nhiên tác giả nhận thấy chưa có công trình nào thực
sự đi sâu vào vấn đề quản lý nhà nước đối với y tế cấp xã. Vì vậy tác giả đã
chọn đề tài “Quản lý nhà nước về y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì,
Thành phố Hà Nội ” để làm đề tài nghiên cứu của mình.
4

3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
Mục đích: Mục đích của luận văn là nghiên cứu hoạt động quản lý nhà
nước để tiếp tục nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước về y tế cấp xã
trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội.
Nhiệm vụ: Tìm hiểu tổng quan lý luận cơ bản về quản lý nhà nước về y
tế; Xác định thực trạng hoạt động quản lý nhà nước về y tế trên địa bàn huyện
Ba Vì, thành phố Hà Nội; Đề xuất giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả, hiệu
lực của quản lý nhà nước về y tế cấp xã thời gian tới.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
Đối tượng nghiên cứu: Quản lý nhà nước về trạm y tế xã, thị trấn, bản
trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội.
Phạm vi nghiên cứu:
Phạm vi nội dung nghiên cứu: Quản lý nhà nước về y tế cấp xã
Phạm vi không gian: toàn bộ 31/31 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Ba
Vì, thành phố Hà Nội.
Phạm vi thời gian: Từ 2010 đến nay
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
Phương pháp luận: Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp
luận duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, phương pháp luận khoa học hành
chính.
Phương pháp nghiên cứu: Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở phương
pháp tổng hợp phân tích; đặc biệt sử dụng phương pháp tổng kết thực tiễn.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Luận văn là kết quả nghiên cứu hoạt động quản lý nhà nước về y tế, kết
quả quá trình nghiên cứu, đánh giá khoa học về mô hình quản lý y tế trên địa
bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội. Từ đó thấy được cách thức quản lý nhà
nước đối với y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì nói riêng.
5

Xác định thực trạng hoạt động quản lý nhà nước đối với y tế cấp xã trên
địa bàn huyện từ đó đưa ra được các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả
quản lý nhà nước đối với y tế cấp xã.
Là tài liệu tham khảo cho các cấp lãnh đạo trong việc chỉ đạo hoạt động
quản lý nhà nước về y tế cấp xã. Đồng thời luận văn cũng bổ sung tài liệu cho
cán bộ, sinh viên trong công tác nghiên cứu và học tập.
7. Kết cấu của luận văn
Gồm có 03 Chương:
Chương 1: Lý luận chung quản lý nhà nước về y tế .
Chương 2: Thực trạng hoạt động quản lý nhà nước về y tế cấp xã trên
địa bàn huyện Ba Vì.
Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý, hiệu quả hoạt động
quản lý nhà nước về y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì.
KẾT LUẬN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
6

Chƣơng 2:
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC
VỀ Y CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BA VÌ
2.1. Thực trạng hoạt động y tế huyện Ba Vì
Phòng Y tế huyện Ba Vì có chức năng, nhiệm vụ tham mưu cho UBND
huyện trong công tác quản lý nhà nước về y tế trên địa bàn huyện.
Ngoài ra trên địa bàn huyện có 01 bệnh viện đa khoa, 01 Trung tâm y tế
huyện, 31 trạm y tế cấp xã, thị trấn, 03 phòng khám đa khoa khu vực, và
nhiều phòng khám tư nhân, cơ sở y tế khác có chức năng cung ứng các dịch
vụ y tế về phòng bệnh, khám bệnh, chữa bệnh và thực hiện các chương trình
mục tiêu y tế quốc gia.
Bệnh viện đa khoa huyện, Trung tâm Y tế huyện là các đơn vị sự nghiệp
công lập trực thuộc Sở Y tế.
Trạm Y tế thực hiện các chức năng, nhiệm vụ theo các quy định tại các
văn bản quy phạm pháp luật nhà nước. Về tổ chức, biên chế, tài chính tại trạm
Y tế xã, thị trấn đều thuộc quản lý của Trung tâm Y tế huyện mặt khác chịu sự
lãnh đạo, chỉ đạo của Phòng Y tế và UBND cấp xã trong việc thực hiện các
nhiệm vụ theo quy định.
Ba Vì là một huyện của Thủ đô Hà Nội, tuy nhiên là một huyện miền núi
địa hình phức tạp, có nhiêu dân tộc khác nhau cùng sinh sống trên địa bàn,
trình độ dân trí còn thấp, kinh tế - xã hội đang phát triển. Xác định được
những thuận lợi khó khăn trên địa Bàn huyện UBND huyện Ba Vì chỉ đạo các
cơ quan chuyên môn giúp việc trong việc hoạch định chính sách phát triển y
tế Ba Vì nói chung, y tế cấp xã nói riêng theo định hướng chiến lược phát
triển y tế thủ đô và phù hợp với đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội địa
phương. Kết quả phấn đấu là những thành tích đạt được trong sự nghiệp phát
37

triển kinh tế - xã hội- chính trị của huyện Ba Vì nói chung và sự nghiệp bảo
vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân của ngành Y tế Ba Vì nói riêng
đã đạt được những thành tựu đáng phấn khởi trên các lĩnh vực hoạt động
chăm sóc sức khoẻ ban đầu, phòng chống dịch bệnh và khám chữa bệnh cho
nhân dân trong toàn huyện, thực hiện các chương trình mục tiêu y tế quốc gia.
Có được các thành tự đó là kết quả của các cấp uỷ Đảng, chính quyền các cấp
và sự chỉ đạo của các cơ quan chuyên môn như: Phòng Y tế, Sở Y tế, Bệnh
viện đa khoa, Trung tâm Y tế huyện sự cố gắng của cán bộ, viên chức và
người lao động trong ngành y trên địa bàn.
Trong những năm qua trong mạng lưới y tế cơ sở từ huyện đến xã, thị
trấn, thôn, bản ngày càng được củng cố, hoàn thiện. Cơ sở vật chất được đầu
tư xây dựng, trang thiết bị y tế được tăng cường và củng cố, với các dự án cụ
thể như đã đầu tư trên 10 tỷ đồng xây dựng Khu khám bệnh trung tâm 5 tầng
tại bệnh viện huyện; dự án mở rộng và nâng cấp Bệnh viện đa khoa huyện Ba
Vì đạt tiêu chuẩn Bệnh viện hạng 2, với quy mô 400 giường bệnh; dự án xây
dựng, cải tạo phòng khám đa khoa khu vực Bất Bạt trên, nhiều trạm y tế cấp
xã, thị trấn cũng đã được xây dựng mới và nâng cấp. …Song song với công
tác đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế phục vụ chuyên môn, ngành Y tế
của huyện cũng đã tạo mọi điều kiện cho hàng chục cán bộ y tế đi học tập,
nâng cao trình độ chuyên môn, cả về công tác quản lý tại các trường cao đẳng,
đại học. Hiện tại Ba Vì đã trên 100% trạm y tế cấp xã có bác sĩ (bao gồm bác
sĩ về hưu có hợp đồng làm việc tại trạm, bác sĩ tăng cường từ Trung tâm và
bệnh viện đa khoa Ba Vì tại trạm), 100% trạm y tế có y sĩ sản nhi hoặc nữ hộ
sinh trung học; 192/192 thôn, bản có nhân viên y tế hoạt động. 100% xã, thị
trấn trong huyện đạt chuẩn quốc gia về y tế. Đặc biệt những năm gần đây
Trung tâm Y tế huyện đã tham mưu cho UBND huyện, và một số xã mời
được 5 bác sỹ về hưu đến làm việc tại các trạm y tế như: Cam Thượng, Yên
38

Bài, Tản lĩnh, Phú Sơn, Ba Vì…. Ngoài ra, các hệ thống y tế còn tích cực
phối hợp với các ban ngành, đoàn thể tổ chức vận động, tuyên truyền giáo dục
nhân dân xây dựng phong trào vệ sinh phòng bệnh, phòng chống dịch; tích
cực triển khai các dự án, giám sát dịch tễ chặt chẽ ngăn ngừa phát hiện sớm
các nguy cơ xảy ra dịch để khống chế kịp thời. Các chương trình y tế quốc gia
được thực hiện tốt, đạt mục tiêu đề ra. Đó là: tiêm chủng mở rộng phòng
những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trẻ em luôn đạt tỉ lệ từ 99% - 100%
hàng năm, loại trừ uốn ván sơ sinh, bệnh bại liệt, sốt xuất huyết, sốt rét và tỉ lệ
nhiễm HIV/AIDS giảm; làm tốt công tác quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm,
phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em, phòng chống các rối loạn do thiếu hụt i-
ốt. Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng giảm còn 17,4%.
Cũng trong những năm qua, công tác y tế dự phòng được triển khai
đồng bộ từ huyện đến xã, thị trấn, thôn, bản với việc tổ chức điều tra giám sát
dịch tễ chặt chẽ ngay từ những ca bệnh đầu tiên, tổ chức khoanh vùng, xử lý ổ
dịch mới, ổ dịch cũ, các khu vực có nguy cơ cao triệt để nên đã không để dịch
lây lan, đặc biệt là đã kịp thời khống chế dịch cúm A(H1N1), tiêu chảy cấp do
phẩy khuẩn tả, không có trường hợp tử vong. Việc phòng chống các bệnh
không nhiễm khuẩn như: tim mạch và tăng huyết áp, tiểu đường, ung thư, tâm
thần, các bệnh cơ xương, khớp, tai nạn; chăm sóc người cao tuổỉ, tàn tật,
người nghèo, có hoàn cảnh khó khăn, các gia đình chính sách đạt nhiều kết
quả tốt.
Công tác khám, chữa bệnh tại Bệnh viện huyện đã triển khai thực hiện
và áp dụng một số kỹ thuật cao trong chữa bệnh như: Phẫu thuật cắt tử cung
toàn phần, mổ đẻ lần 2, sa sinh dục, kết xương đòn, xương cánh tay, chân ,
điều trị viêm tuy cấp ….; các trang thiết bị máy móc như: siêu âm màu, máy
nội soi dạ dày, chụp X-Quang, xét nghiệm sinh hóa được triển khai đã phát
huy tốt tác dụng phục vụ khám chữa bệnh. Công xuất sử dụng giường bệnh
39

tăng qua các năm, giảm đáng kể bệnh nhân phải chuyển tuyến. Công tác dược và
trang thiết bị y tế đã được củng cố và hoạt động ổn định theo chiều hướng phát
triển, đảm bảo cung cấp phần lớn nhu cầu thuốc chữa bệnh và trang thiết bị thiết
yếu cho nhu cầu người bệnh. Hệ thống y học cổ truyền tiếp tục được củng cố,
phù hợp với cơ chế quản lý mới, hướng về y tế cộng đồng, làm nhiệm vụ chăm
sóc sức khoẻ ban đầu gắn với các chương trình kinh tế xã hội và xoá đói giảm
nghèo, chữa bệnh thông thường tại cộng đồng theo mô hình: thầy tại nhà, thuốc
tại vườn… do vậy tình hình sức khoẻ nhân dân trong huyện đã được cải thiện
một bước. Tuổi thọ trung bình người dân ngày một tăng cao.
Ngoài ra, trong năm qua huyện Ba Vì còn chủ động xây dựng đề án xây
mới Bệnh viện đa khoa khu vực miền núi phục vụ chăm sóc sức khỏe cho bà con
7 xã vùng núi, vùng đồng bào dân tộc, hiện các thủ tục, hồ sơ thẩm định trình
UBND thành phố quyết định phê duyệt, với tổng kinh phí gần 140 tỷ đồng….
Để tiếp tục hoàn thiện hệ thống y tế huyện theo hướng hiện đại hóa,
công bằng, hiệu quả và phát triển; hạn chế đến mức thấp nhất các dịch bệnh
xảy ra; mọi người dân được hưởng các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ ban đầu tốt
nhất, có điều kiện tiếp cận và sử dụng các dịch vụ y tế có chất lượng. Người
dân đều được sống trong một cộng đồng an toàn, phát triển tốt về thể chất và
tinh thần, phù hợp với sự phát triển kinh tế- xã hội- chính trị của huyện và
thành phố. Nhiệm vụ đó đã và đang đòi hỏi các cấp ủy Đảng, chính quyền
huyện Ba Vì, và hệ thống y tế từ huyện đến cơ sở cần có những định hướng,
chiến lược phát triển về y tế cụ thể trong công tác chăm sóc, bảo vệ và nâng
cao sức khỏe nhân dân. Đối với mỗi cán bộ y tế cần tích cực phấn đấu học tập
nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ; có những chuyển biến về nâng cao
tinh thần trách nhiệm, y đức của người thầy thuốc, tích cực nghiên cứu khoa
học, áp dụng những tiến bộ của kỹ thuật cao vào công tác chăm sóc và bảo vệ
sức khỏe cho nhân dân, góp phần cùng ngành y tế hoàn thành tốt nhiệm vụ
40

bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân mà Đảng và Nhà nước đã
giao phó.
Tuy nhiên có rất nhiều yếu tố trực tiếp hoặc gián tiếp ảnh hưởng đến hoạt
động y tế trên địa bàn như: Yếu tố phong tục tập quán của các dân tộc ở Ba Vì
dân tộc Kinh chiếm đa số tuy nhiên trong quan niệm của người Kinh tư tưởng
gia đình phụ hệ luôn có tác động không nhỏ tới hành vi sinh sản và các hành
vi chăm sóc sức khỏe khác. Hai dân tộc thiểu số khác là Dao, Mường vẫn còn
nhiều hủ tục không chăm sóc thai nghén, không nghỉ ngơi dưỡng thai, không
đến cơ sở y tế mà sinh con tại nhà, không kiêng cữ sau sinh, hút thuốc lá, tắm
ao hồ, vật nuôi và người sống cùng một khu vực …là những tập quán ảnh
hưởng không tốt đến việc chăm sóc sức khỏe.
Mặt khác địa hình Ba Vì vừa mang lại những thuận lợi cũng như khó khăn
trong hoạt động y tế trên địa bàn, được thiên nhiên ưu đãi ban tặng cả bức
tranh sơn thuỷ hữu tình, với hệ sinh thái phong phú, thảm thực vật đa dạng,
được coi là "lá phổi xanh" phía Tây thủ đô Hà Nội, là điểm đến của khách du
lịch trong và ngoài nước. Dịch vụ du lịch: Doanh thu du lịch tăng đều qua các
năm Riêng năm 2016 thu từ nhóm ngành dịch vụ, du lịch 8.690 tỷ đồng đạt
100% kế hoạch, tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong năm đã thu hút
được 2,6 triệu lượt khách đưa tổng doanh thu từ du lịch lên 260 tỷ đồng đạt
104% tăng 3,8% so với cùng kỳ năm 2015. Việc phát triển du lịch mang lại
nhiều lợi ích thiết thực cho nhân dân tuy nhiên cũng là thách thức cho việc
đảm bảo y tế và đặc biệt là kiểm soát dịch bệnh trên địa bàn.
Mô hình bệnh tật diễn biến phức tạp, bên cạnh các bệnh truyền nhiễm
gây dịch A00, thương hàn, sốt xuất huyết, thủy dậu, cúm, sởi, tiêu chảy….
trong những năm gần đây xuất hiện các dịch bệnh mới nư viêm phổi do vi rút
(Cúm A/H5N1), tiêu chảy cấp do phẩy khuẩn tả. Bên cạnh đó các bệnh xã hội
như lao, tâm thần, người nhiễm HIV ngày càng gia tăng hiện nay 31 Trạm Y
41

tế xã, thị trấn đều triển khai tư vấn điều trị ARV cho người nhiễm HIV/AIDS.
Trong những năm do đời sống kinh tế xã hội phát triển nên các bệnh chuyển
hóa như béo phì, đái tháo đường, tim mạch… có xu hướng gia tăng, đây cũng
là một thách thức của ngành y tế nói chung và của cả xã hội nói chung. Mặt
khác các vấn đề về vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm có nhiều
bất cập;việc thu gom và xử lý rác thải y thế vẫn còn nhiều hạn chế vẫn còn tồn
tại việc để lẫn chất thải y tế và chất thải sinh hoạt, 25/35 các cơ sở y tế cấp xã
chưa có đủ các công trình xử lý chất thải rắn, lỏng đảm bảo theo quy định,
ý thức người dân trong việc sản xuất, chế biến thực phẩm chưa cao, chưa đảm
bảo vệ sinh phòng chống bệnh tật.
Sự tồn tại song song hai cơ quan quản lý là Phòng Y tế có chức năng
quản lý nhà nước về y tế và Trung tâm Y tế là đơn vị chủ quản trực tiếp quản
lý các trạm y tế xã, thị trấn trong khi chưa xây dựng cơ chế phân công, phân
cấp, phối hợp rõ ràng giữa hai cơ quan này làm công tác quản lý nhà nước về
y tế của các cơ quan nhà nước đôi khi còn gây nhầm lẫn với quản lý về
chuyên môn nghiệp vụ của đơn vị sự nghiệp đóng trên địa bàn dẫn đến chưa
phát huy được tối đa các tiềm lực của các tổ chức y tế cấp xã trong công tác
phòng chống dịch bệnh, cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho
nhân dân trên địa bàn huyện.
2.2. Thực trạng quản lý nhà nƣớc về y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì
2.2.1. Tổ chức thực hiện chính sách pháp luật về y tế
Các văn bản quy phạm pháp luật về y tế đã thể chế hóa các đường lối
chủ trương, chính sách của Đảng về công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe
nhân dân, tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho việc đổi mới và phát triển
ngành y tế đặc biệt là y tế cơ sở, các văn bản cũng từng bước đảm bảo sự
thống nhất, hiệu lực pháp lý cao, đã thực sự đi vào cuộc sống pháp huy giá trị
và hiệu quả xã hội.
42

Công tác tổ chức triển khai, thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật
về y tế cũng đã nhận được sự quan tâm đúng mức với các hoạt động ngày
càng đa dạng về nội dung và hình thức thể hiện, công tác tuyên truyền, giáo
dục, tìm hiểu pháp luật về y tế giúp nâng cao hiểu biết của người dân, cán bộ,
viên chức; công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về y tế góp
phần ngăn chặn và xử lý nghiêm minh các hành vi phạm.
Tuy nhiên thực tế cũng chứng minh có nhiều văn bản của các cơ quan
quản lý nhà nước ban hành hiệu lực thi hành còn bất cập, có nhiều vấn đề nảy
sinh từ thực tế xã hội chưa có văn bản nào điều chỉnh. Việc tổ chức, triển
khai, thanh tra, kiểm tra cũng còn nhiều hạn chế làm ảnh hưởng trực tiếp đến
hiệu quả công tác quản lý nhà nước về y tế nói chung và y tế cấp xã nói riêng.
Do đó đòi hỏi phải tăng cường quản lý nhà nước bằng pháp luật hơn nữa
trong lĩnh vực y tế.
Nhằm thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà
nước, UBND thành Phố Hà Nội, UBND huyện Ba Vì trong quản lý nhà nước
về y tế. Trong những năm qua có rất nhiều văn bản được ban hành để triển
khai các văn bản quy phạm pháp luật, thực tế hóa các quy định, các văn bản
ban hành dựa trên các quy định quản lý nhà nước về y tế của cơ quan nhà
nước cấp trên và đặc điểm của địa phương có nhiều tác động tích cực trong
hoạt động quản lý nhà nước về y tế trên địa bàn huyện nói chung và quản lý
nhà nước về y tế cấp xã nói riêng thể hiện ở bảng số liệu sau:
Bảng 2.1. Số lượng văn bản ban hành nhằm triển khai các văn bản của Sở Y
tế để quản lý nhà nước về Y tế qua các năm 2010 -2015.
Văn bản Năm Năm Năm Năm Năm Năm
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Đến 1.377 1.602 1.885 2.239 2.411 2.271
Đi 764 927 1.128 1.398 1.415 1.353
Nguồn: Trung tâm Y tế
43

Trong các năm qua việc truyền tải các văn bản quản lý nhà nước về y tế tới
các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã có nhiều chuyển biến do ứng dụng công
nghệ thông tin đem lại hiệu quả cao. CNTT hỗ trợ đắc lực cho các khâu
nghiệp vụ của công tác văn thư, từ thủ công sang tự động hoá, góp phần giải
quyết một cách nhanh nhất trong khâu chuyển giao và lưu văn bản, hồ sơ, thể
hiện được tính khoa học, tính hiện đại trong giải quyết công việc.
Từ năm 2013 đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong hoạt động của các các cơ
quan y tế trên đia bàn huyện, 90% các văn bản chỉ đạo của cơ quan nhà nước
cấp trên được chuyển qua hệ thống cổng thông tin điện tử, địa chỉ email đảm
bảo nhanh chóng, kịp thời. Mỗi Trạm Y tế cấp xã, thị trấn cũng có một hòm
thư điện tử riêng được kết nối internet để việc nhận văn bản chỉ đạo, triển khai
của cấp trên. Điều này giúp tiết kiệm thời gian, công sức và tiền bạc cho toàn
đơn vị.
Việc triển khai các văn bản của các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan
quản lý chuyên môn được thực hiện một cách nghiêm túc. Thể hiện qua việc
quan tổng kết năm Phòng Y tế, Trung tâm Y tế, các Trạm y tế xã, thị trấn luôn
hoàn thành nhiệm vụ, chỉ tiêu được giao.
2.2.2. Công tác tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển y tế cấp xã
Tại Quyết định số 222/QĐ-TTg ngày 22/02/2012 của Thủ tướng Chính
phủ về việc phê duyệt kế chiến lược phát triển kinh tế - xã hội thành phố Hà
Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Chỉ rõ quan điểm của Chính phủ
trong việc hoạch định chiến lược phát triển y tế, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe
nhân dân Thủ đô như sau:
- Phát triển hệ thống y tế theo hướng tiên tiến, hiện đại, đồng thời chú
trọng y học cổ truyền dân tộc; nâng cao trình độ ngang bằng với các nước tiên
tiến trong khu vực, một số lĩnh vực tiếp cận các nước tiên tiến trên thế giới;
Hà Nội là trung tâm y học, dược học hiện đại chất lượng cao, trung tâm dịch
vụ y tế quốc tế có uy tín ở khu vực Đông Nam Á.
44

- Quy hoạch mạng lưới bệnh viện hợp lý, xây dựng các cụm trung tâm
bệnh viện mới, chất lượng cao ở khu vực ngoại thành; tăng cường và hoàn
thiện Trung tâm y tế chuyên sâu Hà Nội; xây dựng một số bệnh viện đa khoa
và chuyên khoa hiện đại, trình độ cao đạt đẳng cấp quốc tế; xây dựng trung
tâm nghiên cứu, ứng dụng công nghệ gen, di truyền của cả nước; phát triển
mạng lưới y tế dự phòng hiện đại với sự tham gia tự giác, rộng rãi của người
dân; nâng cấp và hiện đại hóa y tế tuyến cơ sở; tăng cường phát triển y tế
cộng đồng và y tế gia đình; tổ chức cung cấp dịch vụ y tế công bằng, hiệu quả,
từng bước giảm chênh lệch về chất lượng dịch vụ y tế giữa khu vực nội thành
và các huyện ngoại thành.
Để hiện thực hóa các nội dung về y tế tại Quyết định số 222/QĐ-TTg
ngày22/02/2012 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt kế chiến lược
phát triển kinh tế - xã hội thành phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm
2050. Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội khóa XIV, kỳ họp thứ 4 ngày
05/4/2012 đã ban hành Nghị quyết số 06/2012/NQ-HĐND về việc thông qua
quy hoạch phát triển hệ thống y tế Thành phố Hà Nội đến năm 2020, định
hướng đến năm 2030.
Nghị quyết đưa ra mục tiêu chung cho hệ thống y tế thủ đô như sau:
Phát triển đồng bộ hệ thống y tế vừa phổ cập, vừa chuyên sâu nhằm đáp ứng
nhu cầu chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của nhân dân. Củng cố, nâng cấp mạng
lưới y tế cơ sở đảm bảo phục vụ mọi nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người
dân thuận tiện, nhanh chóng với chất lượng dịch vụ tốt. Phát triển các trung
tâm y tế chuyên sâu; xây dựng các tổ hợp công trình y tế chất lượng tầm cỡ
quốc tế, xây dựng đội ngũ nhân lực y tế Thủ đô Hà Nội đủ về số lượng, có
phẩm chất, năng lực, trình độ chuyên môn; phấn đấu để mọi người dân được
hưởng các dịch vụ y tế có chất lượng cao, giảm tỷ lệ mắc bệnh tật và tử vong,
nâng cao sức khoẻ, tăng tuổi thọ cải thiện chất lượng giống nòi, góp phần
nâng cao chất lượng cuộc sống, chất lượng nguồn nhân lực.
45

Trong cả hai văn bản Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Nghị quyết
của HĐND thành phố Hà Nội đã chỉ rõ các nội dung đối với y tế cơ sở nói
chung và y tế cấp xã nói riêng như :
- Nâng cấp và hiện đại hóa y tế tuyến cơ sở, Củng cố, nâng cấp mạng
lưới y tế cơ sở đảm bảo phục vụ mọi nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người
dân thuận tiện, nhanh chóng với chất lượng dịch vụ tốt.
- Phấn đấu đến năm 2015 bảo đảm 100% xã, phường, thị trấn đạt chuẩn
quốc gia về y tế cấp xã; tiếp tục nâng cấp và duy trì đạt chuẩn quốc gia về y tế
cấp xã trong các năm tiếp theo.
- Tiếp tục kiện toàn cơ sở vật chất, trang thiết bị, nâng cao chất lượng
dịch vụ mạng lưới trạm y tế cấp xã, phường, thị trấn; đảm bảo 100% trạm y tế
có bộ phận chữa bệnh bằng Y học cổ truyền; tăng cường nhân lực, chuyên
môn kỹ thuật cho trạm y tế; thực hiện đúng, đủ chế độ, chính sách đối với cán
bộ y tế cơ sở. Ở các khu đô mới khu tái định cư hoặc các đơn vị hành chính
cấp cơ sở mới được thành lập, phấn đấu trung bình 8000 người dân có 01 trạm
y tế đạt chuẩn quốc gia.
- Phát triển thêm các phòng khám đa khoa tại các quận, huyện, thị xã, khu
đô thị mới, khu đông dân cư đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân.
- Triển khai các dự án nâng cấp cơ sở vật chất và trang thiết bị của các
Trung tâm y tế, phòng khám đa khoa với tổng kinh phí khoảng 300 tỷ đồng và
dự án nâng cấp cơ sở vật chất và trang thiết bị các trạm y tế cấp xã, phường,
thị trấn đạt chuẩn quốc gia y tế cấp xã (theo chuẩn mới của Bộ Y tế) với tổng
kinh phí khoảng 1.000 tỷ đồng.
Thực hiện hóa các kế hoạch phát triển y tế thủ đô. Các cơ quan quản lý
Phòng Y tế, Trung tâm y tế huyện và UBND xã, trị trấn trên địa bàn huyện Ba
Vì đã qua các năm đã từng bước nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị, bổ
sung nguồn nhân lực đủ về số lượng, cơ cấu chức danh nghề nghiệp và từng
46

bước nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, xây dựng và đạt chuẩn quốc gia
về y tế xã. Tính đến năm 2015, 31/31 Trạm Y tế xã, thị trấn đạt chuẩn và duy
trì chuẩn quốc gia về y tế xã.
Bảng 2.2. Tổng hợp các Trạm Y tế cấp xã,
thị trấn đạt chuẩn y tế quốc gia qua các giai đoạn.
Năm Các xã đạt TCQGVYT
2011 Duy trì 31/31/ xã đạt chuất quốc gia về y tế theo tiêu chí cũ
Từ năm 2012 -2015 xây dựng TCQGVYT theo Bộ tiêu chí mới giai đoạn 2011
-2020
2012 Có 5/31 xã đạt TCQGVYT: Ba Vì, Sơn Đà, Tiên Phong, Cổ đô, Thái
Hòa
2013 Có 19 xã đạt TCQGVYT: Khánh Thượng, Minh Quang, Ba Trại, Vân
Hòa, Thuần Mỹ, Cam Thượng, Đông Quang, Thụy An, Minh Châu, Chu
Minh, Tây Đằng, Phú Châu, Phú Phương, Châu Sơn, Tản Hồng, Vạn
Thắng, Phú Cường, Phong Vân, Phú Sơn. Duy trì chuẩn của 5 xã năm
2012
2014 Có thêm 4 xã đạt TCQGVYT: Vật Lại, Đồng Thái, Cẩm Lĩnh, Tòng Bạt.
Duy trì chuẩn của 24 xã năm 2012, 2013
2015 Có thêm 3 xã đạt TCQGVYT: Phú Đông, Tản Lĩnh, Yên Bài. 31/31 xã,
thị trấn đạt chuẩn quốc gia về y tế theo Bộ tiêu chí mới.
Nguồn: Trung tâm y tế.
2.2.3. Đầu tư cho y tế cấp xã.
Đầu tư cho y tế là loại hình đầu tư nhân văn nhất, và đầu tư cho y tế cấp xã
là hình thức đầu tư hiệu quả, là nền tảng đảm bảo công bằng trong chăm sóc
sức khỏe. Đầu tư cho y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì ngày được quan
tâm thể hiện: Từ năm 2011 -2014 Sở Y tế và UBND huyện Ba Vì là hai
47

cơ quan trực tiếp trong việc quản lý nhà nước về y tế trên địa bàn huyện Ba
Vì đã đầu tư xây dựng cơ bản cho: 06 Trạm Y tế cấp xã : TYT xã Tiên Phong,
TYT xã Chu Minh, TYT xã Minh Châu, TYT xã Cổ Đô, TYT xã Phú Sơn,
TYT xã Thái Hòa.
Trung tâm Y tế huyện Ba Vì là đơn vị trực tiếp quản lý TYT các xã, thị
trấn trên địa bàn huyện Ba Vì cũng tổ chức các hoạt động sửa chữa, nâng cấp
cho: TYT xã Phú Châu, Vạn Thắng, Vật Lại, Vân Hòa, Cẩm Lĩnh, Tòng Bạt,
Phòng khám đa khoa khu vực Minh Quang.
Bảng 2.3: Đầu tư xây dựng cơ bản+ trang thiết bị
Năm Địa điểm đầu tƣ Số tiền đầu tƣ Chủ đầu tƣ
2011 TYT xã Chu Minh, >13.000.000.000 UBND huyện Ba Vì
Tiên Phong, Thái Hòa
2012 TYT xã Cổ Đô 7.000.0000.0000 UBND huyện Ba Vì
TYT xã Phú Sơn 6.600.000.0000 DA: Nghĩa trang Yên kỳ
mở rộng – UBND huyện
Ba Vì
2013 TYT xã Minh Châu 6.891.000.0000 UBND huyện Ba Vì
2014 TYT xã Phú Châu 1.287.000.000 TTYT huyện Ba Vì
TYT xã Vạn Thắng 1.118.000.000 TTYT huyện Ba Vì
2015 TYT Xã Ba Trại 6.200.000.000 UBND huyện Ba Vì
TYT xã Minh Quang 9.3000.000.000 UBND huyện Ba Vì
TYT xã Phú Cường 94.845.000 TTYT huyện Ba Vì
TYT xã Phong Vân 92.686.000 TTYT huyện Ba Vì
TYT xã Cam Thượng 78.834.000 TTYT huyện Ba Vì
Nguồn: Ban quản lý dự án, Trung tâm y tế.
48

Hằng năm UBND thành Phố Hà Nội, Sở Y tế Hà Nội, UBND huyện Ba
Vì, TYT các xã, thị trấn được đầu tư mua sắm trang thiết bị y tế phụ vụ cho
công tác khám chữa bệnh cho nhân dân trên địa bàn huyện Ba Vì như: Máy
chụp X Quang, Máy xét nghiệm sinh hóa, huyết học, Máy thử nước tiều, kính
hiển vi, máy siêu âm, tủ sấy, nồi hấp ướt, hấp khô…. Những trang thiết bị đều
được phân bổ tới các Trạm Y tế cấp xã, thị trấn và được đưa vào sử dụng có
hiệu quả.
Bảng 2.4: Đầu tư mua sắm trang thiết bị
Năm Số tiền đầu tƣ Chủ đầu tƣ
2010 4.802.611.000 Trung tâm Y tế +DA
2011 7.863.231.000 Trung tâm Y tế +DA
2012 927.795.000 Trung tâm Y tế
2013 2.232.410.000 Trung tâm Y tế +DA
2014 2.117.820.000 Trung tâm Y tế +DA
2015 2.659.108.000 Trung tâm Y tế +DA
Năm 2012 UBND huyện Ba Vì đã đầu tư một số trang thiết bị y tế theo
chương trình xây dựng nông thông mới để phục vụ cho nhu cầu khám chữa
bệnh tại xã Cổ đô như: Máy nội soi tai mũi họng, ghế làm răng…..
Bảng 2.5 . Mua sắm thuốc, vật tư y tế
2010 1,8 tỷ Trung tâm Y tế
49

Việc tăng cường đầu tư, mua sắm thuốc, vật tư y tế nhằm đảm bảo cung
ứng đủ thuốc thiết yếu phục vụ công tác phòng bệnh, khám chữa bệnh cho
nhân dân trên địa bàn. Tuy nhiên thực tế cũng chó thấy nhiều loại thuốc thiết
yếu vẫn chưa có trong danh mục thuốc được BHYT thanh toán gây khó khăn
cho người dân tham gia khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế trên địa bàn huyện
Ba Vì. Ngoài ra một số trạm y tế cấp xã có tình trạng cấp thuốc chậm, thiếu
và cơ cấu thuốc không đáp ứng được nhu cầu điều trị đây là một trong những
nguyên nhân không thu hút được người bệnh tới thăm khám tại các trạm y tế
cấp xã.
Bảng 2.6. Đầu tư phát triển nguồn nhân lực. (Số tiền hỗ trợ cán bộ tham dự
đào tạo dài hạn, ngắn hạn nâng cao trình độ chuyên môn qua các năm)
2010 60.000.000 Trung tâm Y tế
2011 65.000.000 Trung tâm Y tế
2012 85.000.000 Trung tâm Y tế
2013 92.000.000 Trung tâm Y tế
2014 110.000.000 Trung tâm Y tế
2015 118.500.000 Trung tâm Y tế
Có thể thấy đầu tư cho phát triển nguồn nhân lực y tế cấp xã ngày càng
được quan tâm nhằm xây dựng đội ngũ nguồn nhân lực có chất lượng, đáp
ứng yêu cầu đặt ra trong công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân trên
Qua các bảng số liệu trên cho thấy việc đầu tư cho y tế xã có trọng tâm,
trọng điểm tập chung vào các nội dung chính như: đầu tư xây dựng cơ bản,
mua sắm trang thiết bị, thuốc, vật tư y tế, đầu tư phát triển nguồn nhân lực.
Tuy nhiên số tiền đầu tư còn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế, đầu tư phát
50

triển nguồn nhân lực còn hạn chế, chưa huy động được nhiều cơ quan, ban
ngành tham gia đầu tư phát triển y tế địa phương, nguồn vốn chủ yếu được
đảm bảo bởi Trung tâm y tế huyện là đơn vị chủ quản trực tiếp quản lý các
trạm y tế xã, thị trấn. Công tác tham mưu, quản lý nhà nước của Phòng Y tế
trong việc đầu tư phát triển y tế xã, thị trấn chưa phát huy được hiệu quả.
2.2.4.Thực hiện chức năng theo phân cấp của tổ chức bộ máy y tế cấp xã
Tại Thông tư liên tịch số 20/TTLT/BTCCBCP-BYT ngày 27/4/2001;
Thông tư liên tịch giữa Ban tổ chức cán bộ chính phủ và Bộ Y tế về việc
hướng dẫn thực hiện chuyển nhiệm vụ quản lý nhà nước về y tế trên địa bàn
từ Trung tâm Y tế quận, huyện, thị xã và thành phố trực thuộc tỉnh về UBND
cùng cấp.
Tại Thông tư liên tịch số 03/2008/TTLT-BYT-BNV ngày 25/4/2008
của Liên Bộ Y tế- Nội vụ hướng dẫn thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền
hạn và cơ cấu tổ chức của Sở Y tế, Phòng Y tế thuộc UBND tỉnh, huyện và
Theo chỉ đạo của Bộ Chính trị tại kết luận số: 43-KL/TW ngày 01 tháng 4
năm 2009 tổ chức thực hiện quản lý y tế theo ngành dọc từ tỉnh trở xuống.
Gần nhất tại thông tư liên tịch số 51/2015/TTLT-BYT-BNV ngày
11/12/2015; Thông tư liên tịch giữa Bộ Y tế - Bộ Nội vụ về việc hướng dẫn
chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Sở Y tế thuộc UBND
tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Phòng Y tế thuộc UBND huyện,
quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh quy định.
Sở y tế là cơ qan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh có chức năng tham
mưu, giúp UBND cấp tỉnh quản lý nhà nước về y tế bao gồm: Y tế dự phòng,
khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng, giám định y khoa, pháp y, pháp y
tâm thần, y dược cổ truyền, trang thiết bị y tế, dược, mỹ phẩm, an toàn thực
phẩm, bảo hiểm y tế, dân số - kế hoạch hóa gia đình, sức khỏe sinh sản và
công tác khác trên địa bàn theo quy định của pháp luật.
51

Phòng y tế là cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện, có chức
năng tham mưu, giúp UBND cấp huyện thực hiện quản lý nhà nước về y tế
bao gồm : Y tế dự phòng, khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng, y dược
cổ truyền, sức khỏe sinh sản, trang thiết bị y tế, dược, mỹ phẩm, an toàn thực
phẩm, bảo hiểm y tế, dân số - kế hoạch hóa gia đình trên địa bàn.
Trung tâm Y tế huyện: Được tổ chức thống nhất trên địa bàn cấp
huyện, thực hiện chức năng về y tế dự phòng, khám bệnh, chữa bệnh và phục
hồi chức năng; các Phòng khám đa khoa khu vực, nhà hộ sinh khu vực (nếu
có) và trạm y tế xã, phường, thị trấn trên địa bàn huyện là đơn vị y tế thuộc
Trung tâm Y tế huyện.
Từ những quy định trên có thể nhận thấy quản lý nhà nước về y tế cấp xã
thuộc trách nhiệm của Phòng y tế và quản lý nhà nước về y tế cấp xã cũng thuộc
trách nhiệm của Sở y tế xét theo khía cạnh quản lý nhà nước theo ngành.
Mặt khác tại Quyết định số 26/2005/QĐ-BYT ngày 09/9/2005 của Bộ
Y tế quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Trung
tâm Y tế dự phòng huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh(Sau này đổi tên
thành Trung tâm Y tế theo Quyết định 12/2008/QĐ-UBND ngày 19/9/2008
của UBND thành Phố Hà Nội đổi tên trung tâm y tế dự phòng quận, huyện và
tương đương thành trung tâm y tế quận, huyện và tương đương, xác định vị
trí, chức năng nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức, bộ máy biên chế của
Trung tâm y tế quận, huyện và tương đương) quy định rõ Trung tâm y tế dự
phòng huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là huyện)
là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở y tế, chịu sự quản lý toàn diện của Giám đốc
Sở y tế, sự quản lý nhà nước của Uỷ ban nhân dân huyện và sự chỉ đạo về
chuyên môn, kỹ thuật của các Trung tâm thuộc hệ dự phòng, các Trung tâm
chuyên ngành tuyến tỉnh. Có thể thấy Trung tâm y tế huyện là cơ quan trung
gian trong việc giúp Sở y tế và UBND cấp huyện thực hiện các nội dung quản
lý nhà nước về y tế đối với tuyến xã.
52

Thực tế các cơ sở y tế trên địa bàn huyện không thuộc một cơ quan
quản lý, mà chịu sự đồng quản lý của cả Sở Y tế và Phòng Y tế, thể hiện Bệnh
viện đa khoa, Trung tâm Y tế huyện trực tiếp chịu quản lý của Sở Y tế; Các
trạm y tế cấp xã chịu sự quản lý của Phòng Y tế, Trung tâm Y tế, UBND xã,
thị trấn. Qua triên khai mô hình đồng quản lý như hiện nay gây chồng chéo về
quản lý, chỉ đạo tổ chức và chuyên môn trong lĩnh vực y tế. Ở địa phương là
huyện miền núi, Phòng Y tế không phát huy được vai trò trong thực hiện
nhiệm vụ của ngành, UBND các xã thị trấn không nhận thấy được trách
nhiệm trong việc quản lý và phát triển y tế địa phương mà có xu hướng đùn
đẩy cho cơ quan chuyên môn.
Từ những phân tích nêu trên có thể nhận thấy hoạt động quản lý nhà
nước về y tế xã của Phòng Y tế gặp rất nhiều khó khăn “ có tướng mà không
có quân”, hoạt động quản lý thông qua vào hoạt động của Trung tâm Y tế
huyện, Phòng Y tế không trực tiếp quản lý trạm y tế các xã, thị trấn, trong khi
đó Trung tâm Y tế huyện không trực thuộc Phòng Y tế. Vì vậy Phòng Y tế chỉ
có thể phân công, phối hợp với Trung tâm Y tế huyện trong hoạt động quản lý
đối với các Trạm y tế xã, thị trấn trên địa bàn huyện, quyền quản lý đối với y
tế cấp xã không được thực hiện một cách triệt để. Đây là một bất cập lớn
trong mô hình quản lý y tế cơ sở hiện nay. Vì vậy trong thời gian tới cần
thống nhất mô hình quản lý, hoặc xây dựng cơ chế phân công, phân cấp, phối
hợp trong quản lý y tế cấp xã.
53

Bảng 2.7. Danh sách các xã, Trạm Y tế trên địa bàn huyện Ba Vì.
Số TT Trạm y tế cấp xã Địa chỉ
1 Khánh Thượng Thôn Gò Đá Chẹ, xã Khánh Thượng, Ba Vì, Hà Nội
2 Minh Quang Thôn Mộc, xã Minh Quang, Ba Vì, Hà Nội
3 Ba Vì Thôn Yên Sơn , xã Ba Vì, Ba Vì, Hà Nội
4 Ba Trại Thôn 5, xã Ba Trại, Ba Vì, Hà Nội
5 Tản Lĩnh Thôn Mỹ Đức, Ba Vì, Hà Nội
6 Vân Hoà Thôn , Ba Vì, Hà Nội
7 Yên Bài Xóm Bài, xã Yên Bài, Ba Vì, Hà Nội
8 Thuần Mỹ Thôn 3, xã Thuần Mỹ, Ba Vì, Hà Nội
9 Sơn Đà Thôn Đan Thê, xã Sơn Đà, Ba Vì, Hà Nội
10 Tòng Bạt Thôn Tòng Thái, xã Tòng Bạt, Ba Vì, Hà Nội
11 Cẩm Lĩnh Thôn Đông Phượng, xã Cẩm Lĩnh, Ba Vì, Hà Nội
12 Phú Sơn Thôn Phú Hữu, xã Phú Sơn, Ba Vì, Hà Nội
13 Thái Hoà Thôn Trung Hà, xã Thái Hòa, Ba Vì, Hà Nội
14 Phú Đông Thôn Phú Nghĩa, xã Phú Đông, Ba Vì, Hà Nội
15 Phong Vân Xóm Nội, xã Phong Vân, Ba Vì, Hà Nội
16 Cổ Đô Thôn Cổ Đô, xã Cổ Đô, Ba Vì, Hà Nội
17 Phú Cường Thôn Phú Thịnh, xã Phú Cường, Ba Vì, Hà Nội
18 Tản Hồng Thôn Vân Sa, xã Tản Hồng, Ba Vì, Hà Nội
19 Châu Sơn Xóm 1, xã Châu Sơn, Ba Vì, Hà Nội
20 Phú Phương Thôn Phương Châu, xã Phú Phương, Ba Vì, Hà Nội
21 Phú Châu Thôn Phú Xuyên, xã Phú Châu, Ba Vì, Hà Nội
22 Chu Minh Thôn Vĩnh Phệ, xã Chu Minh, Ba Vì, Hà Nội
23 Minh Châu Xóm 4, xã Minh Châu, Ba Vì, Hà Nội
24 Đông Quang Thôn Cao Sơn, xã Đông Quang, Ba Vì, Hà Nội
25 Cam Thượng Thôn Cam Đà, xã Cam Thượng, Ba Vì, Hà Nội
26 Tiên Phong Thôn Thanh Lũng, xã Tiên Phong, Ba Vì, Hà Nội
27 Thuỵ An Thôn Liên Minh, xã Thụy An, Ba Vì, Hà Nội
28 Tây Đằng Thôn Đông, thị trấn Tây Đằng, Ba Vì, Hà Nội
29 Vật Lại Xóm Giải, xã Vật Lại, Ba Vì, Hà Nội
30 Đồng Thái Thôn Tăng Cấu, xã Đồng Thái, Ba Vì, Hà Nội
31 Vạn Thắng Thôn Quang Ngọc, xã Vạn Thắng, Ba Vì, Hà Nội
Tổng cộng: 31 trạm
54

2.2.5. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực y tế cấp xã
Y tế cơ sở nói chung, y tế tuyến xã nói riêng được Đảng, Nhà nước luôn
dành sự quan tâm đặc biệt vì vậy mạng lưới này đã được hình thành và phát
triển đến tận thôn, bản với đội ngũ cán bộ ngày càng được tăng cường cả về
số lượng và chất lượng chuyên môn. Đến nay, đội ngũ cán bộ y tế cơ sở còn
bao gồm cả cô đỡ thôn bản và cộng tác viên y tế. Năm 1954, mạng lưới y tế
cơ sở miền bắc chỉ có 2.000 trạm y tế trên tổng số 6.000 xã với 258 y, bác sỹ;
78 dược sỹ đại học và trung học; 5.000 y tá và 1.800 nữ hộ sinh; 30.000 vệ
sinh viên thôn xóm. Đến năm 2015, chúng ta đã có gần 11.000 trạm y tế cấp
xã với hàng trăm ngàn cán bộ y tế công tác. Riêng huyện Ba Vì ngoài đội ngũ
cán bộ y tế biên chế làm việc thường xuyên tại các trạm y tế cấp xã, thị trấn,
thì 192/192 thôn của 31 xã, thị trấn đều có cán bộ y tế thôn bản. Lực lượng
này đóng góp không nhỏ trong công tác y tế của mỗi địa phương.
Đội ngũ nguồn nhân lực y tế có vai trò quan trọng, quyết định đến sự
thành công của quá trình xây dựng và phát triển ngành y tế thủ đô nói chung
và y tế Ba Vì nói riêng. Với đặc thù là một huyện xa trung tâm với các điều
kiện kinh tế - xã hội còn nhiều hạn chế vì vậy để thu hút được cán bộ y tế có
trình độ chuyên môn cao, có chất lượng về công tác tại địa phương còn gặp
nhiều khó khăm, cơ cấu các chức danh nghề nghiệp, trình độ đào tạo của đội
ngũ cán bộ còn thiếu hợp lý, mất cân đối.
Nhận thức được thực trạng nêu trên các cơ quan nhà nước có thẩm
quyền, các cơ quan trực tiếp quản lý đội ngũ nhân lực y tế cấp xã đã có một số
chính sách ưu đãi, cũng như Dự án nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
như: Chế độ phụ cấp ngành nghề, phụ cấp thu hút cho nhân viên y tế có trình
độ, đối tượng bác sĩ về công tác tại các xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng
xa; Đề án 1816 cử cán bộ chuyên môn luân phiên từ bệnh viện tuyến trên về
hỗ trợ các bệnh viện tuyến dưới nhằm nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh,
55

Dự án “Thí điểm đưa bác sĩ trẻ tình nguyện về công tác tại miền núi, vùng
sâu, vùng xa, biên giới hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó
khăn” (ưu tiên 62 huyện nghèo). Hay đào tạo cử tuyển nhằm đáp ứng nhu cầu
Bác sĩ tại các xã miền núi. Đến nay ở Ba Vì đã thu hút được 24 bác sĩ về công
tác tại các Trạm Y tế, 16 lượt cán bộ luân phiên, năm 2015 có 7 bác sĩ cử
tuyển đã về công tác tại địa phương, mặt khác các cơ quan quản lý luôn tạo
điều kiện để đội ngũ nhân lực y tế hiện có trên địa bàn huyện Ba Vì nói chung
và đội ngũ y tế cấp xã nói không ngừng phát triển cả về số lượng và nâng cao
năng lực chuyên môn. Như vậy, trong tương lai, nguồn nhân lực y tế sẽ được
phân bổ đồng đều và có cơ hội để cống hiến và phát triển.
Một số bảng thống kê các số liệu liên quan đến tình hình nguồn nhân
lực làm việc tại các Trạm y tế xã, thị trấn trên địa bàn huyện Ba Vì.
Bảng 2.8. Cơ cấu nhân lực theo chức danh nghề nghiệp tại các trạm Y tế cấp
xã qua các năm từ 2010 -2015
TT Năm Tổng số Chức danh nghề nghiệp
lao động
Bác sĩ Y sĩ
Dƣợc Hộ Điều
sĩ sinh dƣỡng
1 2010 205 20 125 14 26 20
2 2011 205 25 117 16 20 27
3 2012 205 25 117 16 20 27
4 2013 212 22 117 23 21 29
5 2014 211 22 116 23 21 29
6 2015 215 24 117 22 21 31
Xét về tổng thể số lượng nhân viên y tế cấp xã trong những năm trở lại
đây có xu hướng tăng nhẹ, nhằm đáp ứng nhu cầu khám bệnh, chữa bênh của
nhân dân và thực hiện các chương trình mục tiêu y tế quốc gia.
56

Tuy nhiên cơ cấu số lượng từng loại chuyên môn y tế tăng với các mức
không đồng đều. Cơ cấu các chức danh nghề nghiệp chưa hợp lý, số lượng y
sĩ chiếm tỷ lệ cao, trong khi các chức danh nghề nghiệp khác số lượng còn
hạn chế, Số lượng hộ sinh, dược sĩ không đảm bảo theo quy định. Số lượng
Bác sĩ tăng chậm thể hiện việc thu hút bác sĩ về tuyến xã khó khăn, nhiều xã
chưa có bác sĩ về công tác thường xuyên. Tại tuyến xã mặc dù có thực hiện
các kỹ thuật cận lâm sang như siêu âm, xét nghiệm tuy nhiên lại không có cán
bộ chuyên môn để thực hiện (chưa có biên chế Kỹ thuật viên Y tại các Trạm
Y tế).
Bảng2.9. Trình độ cán bộ Y tế phân theo bằng
cấp * Tỉ lệ cơ cấu các bộ phận toàn khối Trung tâm Y tế
TT Cơ cấu
Tỷ lệ định Số cán bộ làm việc
mức hiện có (324 ngƣời)
I Cơ cấu bộ phận
1 Chuyên môn 60-65%
275 người
(275/324 = 84,9%)
2 Xét nghiệm 20%
7 người
(7/324=2,2%)
3 Quản lý, hành chính 15-20%
18 người
(18/324 = 7,7 %)
II Cơ cấu chuyên môn
1 Bác sĩ ≥ 20%
32 người
(32/275 = 11,6%)
2 Kĩ thuật viên xét nghiệm ≥ 10%
7 người
(7/275 = 2,5%)
3
Tỉ lệ Bác sĩ/Điều dưỡng, y sĩ,
1/3 - 1/3,5
1/8,6
hộ sinh, KTV (32/243)
57

* Tỉ lệ cơ cấu chuyên môn khối Trạm Y tế
TT Trình độ chuyên môn Số ngƣời Tỷ lệ
1 Sau đại học 0 0%
2 Đại học 26 12 %
3 Cao đẳng 02 1 %
4 Trung học chuyên nghiệp 190 88%
5 Sơ học 0 0%
Nguồn: Trung tâm Y tế năm 2015
Số lượng cán bộ có trình độ đại học, cao đẳng chiếm tỷ trọng ít. Tính tới
thời điểm 2015, tại các đơn vị Trạm Y tế không có cán bộ đào tạo sau đại học,
trình độ trung cấp còn chiếm tỷ trọng lớn, tỷ lệ chưa đảm bảo định mức theo
quy định. Có thể thấy chất lượng nguồn nhân lực y tế trên địa bàn còn thấp.
Bảng 2.10. Số lượng cán bộ tham dự các lớp đào tạo nâng cao trình độ chuyên
môn, nghiệp vụ qua các năm 2010 -2015
TT Đào tạo, bồi dƣỡng Năm Năm Năm Năm Năm Năm
2010 2011 2012 2013 2014 2015
1 Đào tạo Sau ĐH 0 0 0 1 1 0
2 Đào tạo trình độ ĐH 7 3 4 11 11 14
3 Đào tạo trình độ CĐ 0 0 0 1 02 01
4 Đào tạo ngắn hạn 102 150 146 168 140 180
khác: được cấp chứng
chỉ, chứng nhận…
Tổng 109 153 150 181 154 195
58

Nhìn chung trong những năm qua việc đào tạo, nâng cao chất lượng đội
ngũ cán bộ y tế đã được quan tâm tuy nhiên thực tế cho thấy vẫn còn nhiều
bất cập.
Thứ nhất, là vừa thiếu vừa thừa nhân lực cả về số lượng và chất lượng:
thiếu cán bộ y tế có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao, mặt khác có một lượng
lớn cán bộ trình độ Trung cấp không muốn tham gia đào tạo dài hạn nâng cao
trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Thứ 2, là phân bố nguồn lực không đồng đều giữa các vùng miền, các
tuyến trong cùng một địa phương.
Đây là hai bất cập lớn nhất của nguồn nhân lực y tế trong giai đoạn
hiện nay đặt ra cho các nhà quản lý trong việc thúc đẩy y tế phát triển đáp ứng
nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của nhân dân.
Bảng 2.11: Biên chế năm 2015 theo Thông tư liên tịch số: 08/2007/TTLT-BYT-
BNV.
Biên chế theo Thông tƣ
Biên chế
08/2007/TTLT-BNV-
theo
STT TYT xã, thị trấn Hiện có BYT
ĐAVTVL
Dân số
Theo TT08 2015
6/2014
1 Khánh Thượng 7 7973 8,0 8
2 Minh Quang 8 12829 12,8 10
3 Ba Vì 6 2160 5,0 7
4 Ba Trại 9 13398 13,4 10
5 Tản Lĩnh 7 14821 14,8 10
6 Vân Hòa 8 10814 10,8 10
7 Yên Bài 7 6941 6,9 7
8 Thuần Mỹ 5 6234 5,2 6
59

9 Sơn Đà 6 8262 6,5 7
10 Tòng bạt 8 9797 7,5 8
11 Cẩm Lĩnh 8 11088 8,4 9
12 Phú Sơn 7 9845 7,6 8
13 Thái Hòa 8 8383 6,6 7
14 Phú Đông 5 5403 4,6 5
15 Phong Vân 7 6644 5,4 6
16 Cổ Đô 7 8100 6,4 7
17 Phú Cường 5 5903 4,9 5
18 Tản Hồng 8 12660 9,4 10
19 Châu Sơn 5 4630 4,1 5
20 Phú Phương 6 6141 5,1 5
21 Phú Châu 7 10535 8,0 8
22 Chu Minh 7 7764 6,2 7
23 Minh Châu 5 6131 5,1 6
24 Đông Quang 5 4944 4,3 5
25 Cam Thượng 6 6817 5,5 6
26 Tiên Phong 6 7463 6,0 6
27 Thụy An 7 8531 6,7 7
28 Tây Đằng 7 14878 10,9 9
29 Vật Lại 10 12793 9,5 10
30 Đồng Thái 8 12657 9,5 10
31 Vạn Thắng 10 15151 11,1 10
Tổng 215 284.290 236,0 234
Nguồn: Trung tâm y tế 2015
Hiện nay biên chế tại các Trạm Y tế thực hiện Theo các quy định tại
Thông tư liên tịch số 08/2007/TTLT-BYT-BNV ngày 05/6/2007 hướng dẫn
60

định mức biên chế sự nghiệp trong các cơ sở y tế nhà nước. Số lượng biên chế
tại các Trạm có nơi thừa, nơi thiếu. Tuy nhiên các quy định tại Thông tư liên
tịch số 08/2007/TTLT-BYT-BNV ngày 05/6/2007 hướng dẫn định mức biên
chế sự nghiệp trong các cơ sở y tế nhà nước theo đánh giá là không còn phù
hợp với đặc điểm tình hình cũng như không phù hợp với các văn bản mới.
Quy định biên chế tại Trạm Y tế cấp xã, phường, thị trấn nơi có cơ sở
khám chữa bệnh đóng trên địa bàn (như: bệnh viện, Phòng khám..) bố trí tối đa
không quá 05 biên chế/ trạm là không phù hợp với tình hình thực tế. Vì trên địa
bàn thành phố Hà Nội nói chung, huyện Ba Vì nói riêng có rất nhiều bệnh viên,
phòng khám của nhà nước và tư nhân trong khi đó nội dung công việc tại các
Trạm Y tế có cơ sở khám chữa bệnh đóng trên địa bàn không hề giảm đi.
Mặt khác theo quy định tại khoản 2, Điều 4 của Nghị định số
117/2014/NĐ-CP ngày 08/12/2014 của Chính phủ quy định về y tế cấp xã,
phường, thị trấn như sau: “ Số lượng người làm việc tại Trạm Y tế cấp xã,
nằm trong tổng số người làm việc của Trung tâm Y tế huyện được xác định
theo vị trí việc làm trên cơ sở khối lượng công việc phù hợp với nhu cầu và
điều kiện thực tế ở địa phương theo vùng miền”. Vì vậy cần có quy định mới
về biên chế số người làm việc tại Trạm Y tế cấp xã, phường, thị trấn đảm bảo
thống nhất, đảm bảo đủ nhân lực cho trạm y tế hoạt động có hiệu quả.
Một vấn đề lớn đặt ra cho việc quản lý nguồn nhân lực cán bộ y tế cấp
xã cho thấy việc thu hút nguồn nhân lực là bác sĩ về công tác tại các trạm y tế
cấp xã, thị trấn nói chung và các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Ba Vì nói
chung đang gặp rất nhiều khó khăn ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng
khám chữa bệnh tại đây. Lý do của tình trạng bác sĩ không muốn về TYT xã
làm việc vì không phát huy được chuyên môn, chỉ sử dụng 50% năng lực
chuyên môn, thiếu trang thiết bị, chế độ đãi ngộ, tiền công, tiền lương chưa
61

đảm bảo đời sống, nhiều bác sĩ không yên tâm công tác, hạn chế về cơ hội
nâng cao trình độ chuyên môn, ít cơ hội thăng tiến…
62

Bảng 2.12. Đặc điểm đào tạo của Bác sĩ tuyến xã (tiến hành nghiên cứu trên 24 bác
sĩ tuyến xã).
TT Hệ đào tạo Tỷ Chuyên Tỷ Lý do chính đề chọn Tỷ lệ
lệ ngành đào lệ công tác tại tuyến xã
tạo
1 Chính quy 0% Đa khoa 80% Yếu tố chế độ đãi ngộ, 10%
thu nhập
2 Chuyên tu 91% Y học cổ 16% Yếu tố gia đình 70%
truyền
3 Cử tuyển 9% Khác 4% Khác: Do được phân 20%
công, tự nguyện…
Cộng 100 Cộng 100
Có thể thấy đại đa số các bác sĩ đang công tác tại các xã được đào tạo từ
hệ chuyên tu và cử tuyển, chuyên ngành đào tạo chủ yếu là đa khoa, số ít còn
lại ở các chuyên ngành khác như y học cổ truyền, bác sĩ gia đình, dự phòng.
Mặt khác một tỷ lệ lớn bác sĩ chọn về công tác tuyến xã do yếu tố gia đình lôi
kéo được bác sĩ về công tác tại xã (quê quán, vợ/ chồng con cái đều sinh sống
ở xã hoặc gần đó nên họ chọn về công tác tại xã).
Đánh giá về công tác quản lý nhà nước nguồn nhân lực cho thấy:
Chức năng quản lý nhà nước về nguồn nhân lực ngành y tế cấp xã trên địa bàn
huyện Ba Vì đang được thực hiện bởi Trung tâm y tế huyện, đây là đơn vị sự
nghiệp công lập, Phòng Y tế chưa phát huy được vai trò quản lý nhà nước về
nguồn nhân lực cấp xã. Tuy nhiên qua thực tế cho thấy Trung tâm y tế huyện
đã làm tốt trong khả năng về:
63

- Tham mưu cho UBND huyện Ba Vì, Sở Y tế Hà Nội trong việc kiện
toàn mạng lưới cán bộ y tế cấp xã, quy hoạch nguồn nhân lực trong các năm
tiếp theo, tổ chức thực hiện tuyển dụng viên chức y tế.
- Bố trí viên chức, lao động hợp đồng đảm bảo cơ cấu và trình độ
chuyên môn nghiệp vụ và đặc thù tình hình nhân lực hiện có.
- Bố trí công việc và phân công công việc theo đúng vị trí việc làm phù
hợp và đúng với các tiêu chuẩn chức danh chuyên môn, nghiệp vụ.
Tuy nhiên bên cạnh các kết quả đạt được thì công tác quản lý nguồn
nhân lực còn nhiều hạn chế như: số lượng cán bộ còn thiếu, cơ cấu nhân lực
bất hợp lý, chất lượng cán bộ chưa tương xứng với nhu cầu của công tác khám
bệnh, chữa bệnh. Tại tuyến xã tỷ lệ 0.9 bác sĩ/10.000 dân, đây là tỷ lệ thấp so
với mức trung bình của Thành phố và thấp hơn so với chỉ tiêu của Bộ Y tế,
chưa thu hút được cán bộ chuyên môn có trình độ cao về công tác tại tuyến
xã.
Trong khi cơ cấu bệnh tật thay đổi cùng nhiều dịch bệnh mới phát sinh,
dịch bệnh cũ quay trở lại và diễn biến phức tạp gây khó khăn cho công tác y
tế thì nguồn nhân lực có chất lượng cao là một đòi hỏi tất yếu yêu cầu các cơ
quan quản lý có trách nhiệm tìm ra hướng để nâng cao hơn nữa chất lượng đội
ngũ cán bộ y tế đặc biệt là y tế cơ sở.
2.2.6. Thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm và thi đua khen thưởng
Thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm là những là công cụ quan trọng trong
hoạt động quản lý nhà nước nhằm duy trì trật tự, kỷ cương trong quản lý nhà
nước về y tế. Đây cũng là vấn đề trực tiếp liên quan đến cuộc sống hàng ngày
của nhân dân được Đảng, Nhà nước và toàn xã hội hết sức quan tâm.
Công tác thi đua, khen thưởng nhằm động viên, khích lệ và tôn vinh các
cá nhân, tập thể hăng hái thi đua lao động sáng tạo, hoàn thành tốt nhiệm vụ,
64

lập thành tích xuất sắc góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển
của ngành Y tế, sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.
Hằng năm Phòng Y tế huyện đề xuất UBND huyện có hình thức khen
thưởng phù hợp với các tập thể, cá nhân đã có thành tích trong sự nghiệp
chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân trên địa bàn. Trung tâm Y tế huyện đề
nghị UBND huyện, Sở Y tế và các cấp trên có hình thức khen thưởng đối với
các cá nhân, tập thể có thành tích trong công tác. Cũng như có hình thức xử lý
phù hợp với các vi phạm.
Bảng 2.13. Số lượng tập thể, cá nhân được khen thưởng các cấp qua các năm
2010 -2015
TT Khen thƣởng Năm Năm Năm Năm Năm Năm
2010 2011 2012 2013 2014 2015
Cá nhân
1 Cấp thành phố, Bộ 10 9 14 15 21 14
2 Cấp huyện 11 15 17 33 25 27
Tập thể
1 Cấp thành phố, Bộ 4 3 4 4 5 4
2 Cấp huyện 5 6 6 7 7 7
Bảng 2.14. Số lượng vi phạm bị xử lý qua các năm 2010 -2015
TT Hình thức xử Năm Năm Năm Năm Năm Năm
lý kỷ luật 2010 2011 2012 2013 2014 2015
1 Kiển trách 0 0 1 1 1 0
2 Cảnh cáo 0 0 0 0 0 0
3 Cách chức 0 0 0 0 0 0
4 Buộc thôi việc 0 0 0 0 0 2
65

Có thể nhận thấy các cơ quan nhà nước, cơ quan quản lý, cũng như các cơ
quan chuyên môn đã sử dụng tốt công cụ khen thưởng, kỷ luật trong hoạt
động quản lý nhà nước về y tế góp phần đạt được mục tiêu đề ra.
2.3 . Nguyên nhân những hạn chế, tồn tại của hoạt động quản lý nhà
nƣớc về y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì.
Sự phát triển của đời sống kinh tế, xã hội của đất nước, của thành phố và
của huyện Ba Vì trong giai đoạn vừa qua tác động dẫn tới sự thay đổi chức
năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của hệ thống y tế. Quá trình hội nhập quốc tế
nhanh chóng tác động đến các tiêu chuẩn đối với quá trình quản lý, nhiệm vụ
của các cơ quan trong ngành y tế. Trong khi đó việc quy định chức năng,
nhiệm vụ và mối quan hệ phối hợp công tác của các cơ quan quản lý chưa rõ
ràng, đầy đủ, chưa có sự phân cấp rõ ràng cho UBND các cấp và Phòng Y tế.
Vai trò của Phòng Y tế chưa phát huy theo đúng chức năng, nhiệm vụ quy
định tại các văn bản quy phạm pháp luật do mô hình quản lý chưa thống nhất
dẫn đến các khó khăn trong hoạt động quản lý. Hiện nay các cơ quan quản lý
nhà nước về y tế nói chung, cơ quan quản lý nhà nước về y tế nói riêng chưa
xây dựng cơ chế phân công, phân cấp, phối hợp công việc giữa cơ quan quản
lý nhà nước và cơ quan quản lý về mặt chuyên môn nghiệp vụ dẫn đến sự
chồng chéo trong công việc, hoạt động quản lý nhà nước về y tế.
Các quy định của Nhà nước hướng dẫn thống nhất về cơ cấu tổ chức và
chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của các tổ chức trong mạng lưới y
tế cơ sở chưa có sự đổi mới phù hợp với điều kiện thực tế nên các cấp thiếu
cơ sở để kiện toàn cơ cấu tổ chức và quy định chức năng, nhiệm vụ và mối
quan hệ cho các tổ chức trong việc quản lý y tế địa phương.
Định mức biên chế, cơ cấu nhân lực cho các tổ chức y tế địa phương
chưa được quy định thống nhất. Do vậy thiếu các cơ sở để bổ sung biên chế,
tuyển dụng cán bộ, viên chức, gây mất cân đối trong cơ cấu nhân lực trong
66

khi nhu cầu về nhân lực y tế chất lượng cao ngày càng tăng do nhu cầu chăm
sóc sức khỏe của nhân dân ngày càng lớn, tốc độ phát triển dân số, mở rộng
bảo hiểm y tế - bảo hiểm y tế toàn dân. Phân bố nguồn nhân lực không đồng
đều giữa các vùng miền, trong cùng địa phương. Năng lực của đội ngũ y, bác
sĩ còn yếu kém: Cán bộ y tế có trình độ cao đẳng và trung cấp chiếm tỷ trọng
lớn trong tổng số nhân lực y tế tuyến xã hơn 80%.
Do những tác động của vị trí địa lý, đặc điểm kinh tế -xã hội của địa
phương chưa thu hút được người lao động có trình độ chuyên môn cao về
công tác. Mặt khác do chế độ tiền công, tiền lương và các chế độ đãi ngộ khác
chậm cải cách chưa thúc đẩy được cán bộ y tế yên tâm công tác, làm ảnh
hưởng không nhỏ đến y đức người thầy thuốc, mục đích làm việc của người
làm việc trong lĩnh vực y tế, làm tha hóa, xói mòn đạo đức.
Việc thu hút người lao động có trình độ cao đặc biệt là đối tượng bác sĩ
về làm việc tại các trạm y tế xã, thị trấn chưa thực sự được chú trọng, chế độ
đãi ngộ chưa cập nhật với diễn biến rất nhanh của thực tiễn cuộc sống. Lương
chưa đủ cho hoạt động tiêu dùng tạo sự ép cho người công chức, viên chức là
nguyên nhân của những biểu hiện tiêu cực trong hoạt động công vụ, hoạt
động chuyên môn nghiệp vụ, ảnh hưởng xấu đến hình ảnh người công
chức,viên chức và hình ảnh các cơ quan quản lý.
Công tác tuyên truyền, giáo dục sức khỏe cho người dân mặc dù đã đạt
được một số thành tích nhất định nhưng chưa thực sự đúng mức, người dân
còn duy trì các hủ tục lạc hậu trong chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình
biểu hiện qua tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế toàn dân đạt 75 % dân số theo số
liệu thống kê năm 2016 thấp hơn so với chỉ tiêu thành phố giao.
Bên cạnh đó các yếu khác như nhận thức về vị trí, vai trò của chính
quyền các cấp trong quản lý và phát triển y tế cơ sở chưa đúng còn đùn đẩy
cho các cơ quan chuyên môn, chưa huy động được mọi nguồn lực của xã hội
tham gia vào quản lý và phát triển y tế địa phương.
67

Kết luận Chƣơng 2
Qua những nội dung trình bày ở Chương 2 đã nêu lên thực trạng quản lý
nhà nước về y tế lấy thực tiễn từ huyện Ba Vì. Nội dung của Chương tập
trung vào những vấn đề cơ bản sau:
Thực trạng hoạt động y tế trên địa bàn huyện, kết quả hoạt động quản lý
nhà nước về y tế cấp xã.
Những yếu tố ảnh hưởng tác động đến hoạt động quản lý nhà nước về y
tế nói chung và y tế cấp xã nói riêng, những khó khăn thách cũng như điểm
mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của y tế cấp xã trong thời gian tới. Từ
những nghiên cứu ở chương 2 là cơ sở để xây dựng các giải pháp tại chương 3
68

Chương 3:GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN QUẢN LÝ
NHÀ NƢỚC VỀ Y TẾ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BA VÌ
3.1. Phƣơng hƣớng, mục tiêu quản lý nhà nƣớc về y tế cấp xã trên
3.1.1. Phương hướng
Tiếp tục xây dựng hệ thống y tế của địa phương nói chung và y tế cấp xã
nói riêng theo hướng công bằng, hiệu quả và phát triển; nâng cao chất lượng
dịch vụ y tế, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng và đa dạng của nhân dân về bảo
vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe; giảm tỷ lệ mắc bệnh, tật và tử vong, tăng
tuổi thọ, cải thiện chất lượng dân số, góp phần vào cải thiện chất lượng nguồn
nhân lực, đáp ứng nhu cầu của công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và
bảo vệ tổ quốc, đóng góp tích cực vào phát triển Kinh tế - Xã hội của địa
phương và của đất nước.
Mặt khác huy động các cấp, các tổ chức tham gia vào hoạt động quản lý
và phát triển y tế, tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông giáo dục sức khỏe,
đặt biệt là giáo dục về những yếu tố nguy cơ có hại cho sức khỏe cho nhân
dân trên địa bàn, chú trọng đối tượng là đồng bào dân tộc thiểu số, các xã khu
vực miền núi, điều kiện giao thông còn khó khăn.
Xây dựng cơ chế phối hợp trong quản lý giữa các cơ quan đơn vị có chức
năng quản lý nhà nước về y tế trên địa bàn và cơ quan có chức năng quản lý
về chuyên môn, nghiệp vụ.
3.1.2. Mục tiêu
Tiếp tục củng cố, hoàn thiện tổ chức, mạng lưới và hoạt động chuyên
môn của y tế tuyến xã để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tuyến cơ sở đáp
ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu của nhân dân, đặc biệt là người dân ở
khu vực miền núi, người dân tộc trên địa bàn. Đến năm 2017 tại 100 xã, thị
trấn có trạm y tế kiên cố phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội và nhu cầu
khám bệnh, chữa bệnh của nhân dân trên địa bàn.
69

Duy trì 100% trạm y tế đóng trên địa bàn huyện đạt chuẩn quốc gia về y
tế xã trong những năm tiếp theo.
Đảm bảo 100 % số xã, thị trấn trên địa bàn có bác sĩ làm việc thường xuyên.
Tiếp tục tập trung thực hiện các nhiệm vụ như: Làm tốt công tác khám
chữa bệnh tại cơ sở nhằm thu hút người bệnh tại tuyến xã, giảm tải cho các
tuyến trên, không để dịch bệnh sảy ra trên địa bàn, và thực hiện tốt các
chương trình y tế quốc gia.
Tăng cường đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật cho
tuyến xã đảm bảo đúng, đủ theo tiêu chuẩn của xã đạt chuẩn quốc gia đi đôi
với việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực làm việc tại các Trạm Y tế xã,
thị trấn
100% nhân dân trên địa bàn tham gia đóng Bảo hiểm y tế và được tư
vấn, truyền thông các vấn đề về sức khỏe cũng như tiếp cận với dịch vụ y tế
dễ dàng, thuận tiện.
3.2. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về y tế trên địa bàn
huyện Ba Vì

Quản lý nhà nước về y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội.doc

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Quản lý nhà nước về y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội.doc

Similar to Quản lý nhà nước về y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội.doc (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Quản lý nhà nước về y tế cấp xã trên địa bàn huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội.doc