VERGİLEMENİN SINIRLARI VE ANAYASAL KURAL ÖNERİLERİ
LOGROLLING, İTTİFAK VE OY TİCARETİ
1. LOGROLLING,
İTTİFAK VE
OY TİCARETİ
Bu sunum şu kaynaktan yararlanılarak hazırlanmıştır.
Coşkun Can Aktan, Kamu Tercihi İktisadı ve Anayasal Politik İktisat: Ankara: Seçkin Yayınları, 2019.
Sunumu Hazırlayan: Adem Bakar
Prof. Dr. Coşkun Can Aktan
2. ‘‘Sen benim kütüğümü
yuvarla, ben de
seninkini.’’( You roll my
log, and I will roll yours.)
Lucius Annaeus Seneca
• İngilizce ’de ‘LOG’ kütük;
‘ROLL’ ise yuvarlak anlamına
gelmektedir. Kelime anlamı
olarak ‘ LOG-ROLLING’
kütük yuvarlamak anlamına
gelmektedir.
3. ▪ Kamu tercihi araştırma programı içerisinde siyasal aktörler arasındaki menfaat ilişkilerini ifade
etmek amacıyla kullanılan bir kelimedir. Logrolling kavramı dar ve geniş anlamda iki şekilde ele
alınır.
DAR ANLAMDA LOGROLLING;
• İktidar partisi ve diğer muhalefet partilerinin teklif
ettikleri yasa tekliflerinin onaylaması için bir işbirliğini
yapmalarını ifade eder.
GENİŞ ANLAMDA LOGROLLING;
• Sadece siyasal partiler arasında değil, tüm siyasal aktörler
(partiler, seçmenler, çıkar grupları ve baskı gruplar vs. )
arasında karşılıklı menfaate dayalı her türlü iş birliğini
ifade eder.
4. Siyasal Süreçte Karar Alma
Sürecinde Siyasal Aktörler
Arasında İşbirliği: Muhtelif
Kavramlar
Anlaşma, Bağlaşma, Uyuşma,
Uzlaşma, Sözleşme, Beraber
Hareket Etme, Ortaklık,
Birlik Oluşturma, Federasyon
Vs.
İttifak
Oy
Ticareti(Logrolling)
İşbirliği
Siyasi
Birlik
Siyasi Ortaklık
Koalisyon
6. • Logrolling ilk kez Gordon Tullock
tarafında incelenmiştir. 1959 yılında
yayınlanan ‘‘ Çoğunluk Oylamasının
Sonuçları’’ çalışmasında örnekler ile
birlikte analizlerine dahil etmiştir.
• Baraj inşaatı, nehir temizliği, köprü yapımı gibi
üç ayrı projeyi destekleyen üç eşit büyüklükte
seçmen grubu vardır.
• Her seçmen grubunun bir projeyi
desteklemesi diğerlerini reddetmesi üç
projenin de onaylanmasına engeldir.
• Farklı iki projeyi destekleyen seçmen grupları
oy ticareti konusunda anlaşırlarsa
destekledikleri iki proje de onaylanır.
7. • James M. Buchanan ve Gordon Tullock ‘ Oy
Birliği'nin Hesabı’ adlı çalışmalarında
logrolling konusunu detaylı bir şekilde
incelemiştir.
• Oy ticaretinin mümkün olması durumunda bu
ticaretten elde edilen karşılıklı kazançların,
bazen seçmenlerin ortak hareket etmeleri
halinde elde edilebilir olduğunu, aksi halde
karşılıklı kazançların sağlanamayacağını ileri
sürmüşlerdir.
Gordon Tullock
8. Tyler Cowen Alexander
Tabarrok
Alexander Tabarrok ve Tyler Cowen’a göre;
• ABD’li devlet adamı John C. Calhoun
logrolling siyasetinin demokrasiye zarar
verdiğini ve bu nedenle anayasal
sınırlamalara ihtiyaç olduğunu
vurgulamıştır.
9. 1-) İki yada daha çok
seçeneğin olması ve bu
seçenekler konusunda
ilk etapta tarafların
anlaşamamış olmalarıdır.
2-) Tercihlerin yoğunluğu ile
ilgilidir.Yani seçmenler
alternatif seçeneklere farklı
derecede önem
vermelidirler.
10. Logrolling fiili
olarak
gerçekleşmeli
Tüm kamu
meseleleri
hakkında aynı
anda karar
verilmemeli
Her mesele
hakkındaki
oylar diğer
meselelere
ilişkin oylarla
değiştirilmeye
hazır olmalı
Karar alma
sürecinde
bireylere
önerilerini
ortaya koyma
fırsatları eşit
sağlanmalı
Logrolling
sürecinde diğer
kimseler
tarafından
yapılan oy
ticaretine de
izin verilmeli
Gerald Sirkin’e göre logrolling
başarısı belli şartlara bağlıdır;
12. Açık Logrolling; politikacılar, açık bir şekilde, karşılıklı
olarak politikalarını destekleyeceklerini beyan
ederler.
Gizli/ Zımni Logrolling; siyasetçiler
tarafından açıkça tanımlanmamış bir
logrolling işlemini ifade eder.
Buchanan ve Tullock ifadesi ile
‘‘Gizli logrolling modern demokratik
prosedürlerin ve sürecin bir
karakteristik özelliğidir.’’ der.
13. • Yararlı Logrolling:Taraflar arasında pazarlık sonucu
gerçekleşen logrolling, toplumsal refahın artmasına katkıda
bulunabilir ve bu bakımdan yararlıdır.
• Pozitif logrolling’ de denir.
• Zararlı Logrolling:Taraflar arasında pazarlık sonucu
gerçekleşen logrolling, bazen gayri ahlaki yönde
ilerleyebilir bu bakımdan zararlıdır.
• Negatif Logrolling’ de denir.
14. Formel Logrolling( Resmi
Logrolling):Taraflar arasında
önceden üzerinde çalışılmış
ve uzlaşma sağlanmış yazılı
ilkeler ve kurallar geçerlidir. İnformel Logrolling( Gayri-resmi
Logrolling):
• Önceden üzerinde çalışılmış,
anlaşılmış, uzlaşılmış formel
kurallar geçerli değildir.
• Taraflar bir araya gelirler ve
birbirlerini desteklediklerini söz
ile ifade ederler.