CONCELLOS: Carnota, Cee, Corcubión, Dumbría e Mazaricos
Espazo formado pola praia de Carnota, As Dunas de Caldebarcos os Montes do Pindo e Buxantes, as Illas Lobeiras e o espazo marítimo próximo á costa.
É unha área de grande interese xeolóxico, ecolóxico e paisaxístico onde alternan extensos areais (Carnota, Caldebarcos) con espectaculares formacións graníticas, canóns fluviais e fervenzas.
É unha cadea montañosa de 210 km de lonxitude que se estende de norte a sur, desde Estaca de Bares ao Miño, na raia con Portugal. Marca a linde entre as provincias de A Coruña e Pontevedra (ao oeste) coas de Lugo e Ourense (ao leste). É un bloque que se elevou a finais do Período Terciario sobre montañas anteriores moi erosionadas.
CONCELLOS: Porto do Son e Ribeira (A Coruña)
Inclúe o tramo costeiro entre a Punta do Castro (Porto do Son) e a Punta do Francés, no Cabo Corrubedo; a costa desde o comezo da praia Ladeira ata a Punta Falcoeiro e as illas da boca da ría de Arousa ata o arquipélago de Sálvora, así como as áreas mariñas próximas o e sistema dunar e húmido de Corrubedo e as lagoas de Xuño e San Pedro de Muro ou Basoñas.
É un espazo cun grande valor ecolóxico, paisaxístico e histórico-etnográfico.
A ría de Foz está situada na Rasa Cantábrica, unha chaira litoral inclinada que se estende por parte da costa entre Galiza e Cantabria,
ábrese entre as puntas dos Castelos (oeste), en Foz, e dos Prados (leste), en Barreiros. Nela desembocan o río Masma e o Centiño.
A costa ten en Galiza 2.555 km de lonxitude (1.659 km de perímetro costeiro, 432 km de illas e 464 km de marismas), repartidos entre o Océano Atlántico e o mar Cantábrico, desde a Ría de Ribadeo ata a desembocadura do Miño.
O punto situado máis ao Norte é Estaca de Bares e o máis occidental o Cabo Touriñán.
Máis de 800 km son cantís e 300 km son de praias
A ría de Foz está situada na Rasa Cantábrica, unha chaira litoral inclinada que se estende por parte da costa entre Galiza e Cantabria,
ábrese entre as puntas dos Castelos (oeste), en Foz, e dos Prados (leste), en Barreiros. Nela desembocan o río Masma e o Centiño.
Concellos: Arteixo, A Laracha Cabana de Bergantiños, Camariñas, Carballo, Cee, Fisterra, Laxe, Malpica, Muxía, Ponteceso e Vimianzo.
O LIC Costa da Morte comprende o litoral coruñés desde Cabo Fisterra (Laxe de Corveiro) ata Arteixo (punta da Cancela), agás a maior parte da ría de Camariñas e as zonas próximas á áreas urbanas de Caión, Malpica, Corme, Laxe, Camelle e Muxía, ou o tramo comprendido entre Arou e Camelle (Camariñas). É o espazo de maior distribución territorial costeira do país.
-Lugar de importancia comunitaria (LIC), 29 de decembro de 2004.
-Zona especial de conservación (ZEC), 31 de marzo de 2014.
-Zona de Especial Protección para as Aves (ZEPA) .” Costa da Morte”, de 11.809 ha e “Costa da Morte (Norte)” de 7.962 ha.
-Correspóndese parcialmente coa IBA 004 Costa da Morte (Norte), incluida no inventario de SEO/BirdLife (1998).
-Sitio de Interese Nacional “Cabo Vilán”.
É unha cadea montañosa de 210 km de lonxitude que se estende de norte a sur, desde Estaca de Bares ao Miño, na raia con Portugal. Marca a linde entre as provincias de A Coruña e Pontevedra (ao oeste) coas de Lugo e Ourense (ao leste). É un bloque que se elevou a finais do Período Terciario sobre montañas anteriores moi erosionadas.
CONCELLOS: Porto do Son e Ribeira (A Coruña)
Inclúe o tramo costeiro entre a Punta do Castro (Porto do Son) e a Punta do Francés, no Cabo Corrubedo; a costa desde o comezo da praia Ladeira ata a Punta Falcoeiro e as illas da boca da ría de Arousa ata o arquipélago de Sálvora, así como as áreas mariñas próximas o e sistema dunar e húmido de Corrubedo e as lagoas de Xuño e San Pedro de Muro ou Basoñas.
É un espazo cun grande valor ecolóxico, paisaxístico e histórico-etnográfico.
A ría de Foz está situada na Rasa Cantábrica, unha chaira litoral inclinada que se estende por parte da costa entre Galiza e Cantabria,
ábrese entre as puntas dos Castelos (oeste), en Foz, e dos Prados (leste), en Barreiros. Nela desembocan o río Masma e o Centiño.
A costa ten en Galiza 2.555 km de lonxitude (1.659 km de perímetro costeiro, 432 km de illas e 464 km de marismas), repartidos entre o Océano Atlántico e o mar Cantábrico, desde a Ría de Ribadeo ata a desembocadura do Miño.
O punto situado máis ao Norte é Estaca de Bares e o máis occidental o Cabo Touriñán.
Máis de 800 km son cantís e 300 km son de praias
A ría de Foz está situada na Rasa Cantábrica, unha chaira litoral inclinada que se estende por parte da costa entre Galiza e Cantabria,
ábrese entre as puntas dos Castelos (oeste), en Foz, e dos Prados (leste), en Barreiros. Nela desembocan o río Masma e o Centiño.
Concellos: Arteixo, A Laracha Cabana de Bergantiños, Camariñas, Carballo, Cee, Fisterra, Laxe, Malpica, Muxía, Ponteceso e Vimianzo.
O LIC Costa da Morte comprende o litoral coruñés desde Cabo Fisterra (Laxe de Corveiro) ata Arteixo (punta da Cancela), agás a maior parte da ría de Camariñas e as zonas próximas á áreas urbanas de Caión, Malpica, Corme, Laxe, Camelle e Muxía, ou o tramo comprendido entre Arou e Camelle (Camariñas). É o espazo de maior distribución territorial costeira do país.
-Lugar de importancia comunitaria (LIC), 29 de decembro de 2004.
-Zona especial de conservación (ZEC), 31 de marzo de 2014.
-Zona de Especial Protección para as Aves (ZEPA) .” Costa da Morte”, de 11.809 ha e “Costa da Morte (Norte)” de 7.962 ha.
-Correspóndese parcialmente coa IBA 004 Costa da Morte (Norte), incluida no inventario de SEO/BirdLife (1998).
-Sitio de Interese Nacional “Cabo Vilán”.
A costa é a área terrestre que vai desde a liña litoral cara ao interior dos continentes e remata nos lugares onde o mar deixa de ter influencia sobre a paisaxe e os ecosistemas.
A Costa galega: características e formas máis representativas.
Dumbría, un concello maiormente de interior que estende o seu territorio polas alturas que separan os ríos Xallas e Castro e polos montes de Buxantes, ten un pequeno tramo de costa na contorna do Ézaro, na desembocadura do río Xallas. Non son máis que 2 km, pero acolle uns fermosos areais e un lugar espectacular, dos máis coñecidos de Galiza, a fervenza, de máis de 40 m de altura, pola que o río Xallas cae ao mar.
Inclúe o curso medio e baixo do río Masma, os seus afluentes Valiñadares, Fraga Vella ou Figueiras e Batán, a ría de Foz, e a costa ata a desembocadura do rego da Laguela, nos concellos de Foz, Barreiros, Lourenzá e Mondoñedo.
No espazo atópanse varios ecosistemas ben definidos: cantís, areais, marismas, río e bosques de ribeira.
O espazo inclúe a serra de Monte Maior e as cabeceiras de varios pequenos ríos afluentes do Landro ou que van directamente ao Cantábrico, en terreos de Viveiro e Xove (Lugo)
Os ecosistemas máis interesantes son as turbeiras que acollen unha rica flora e fauna específicas,.
O concello de Vimianzo está situado, na súa maior parte, no núcleo do Val de Soneira -o val do río Grande-. Conta con dous pequenos tramos de litoral, na costa ao mar aberto e no interior da Ría de Camariñas. Está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
Neste espazo está incluída a parte oriental da ría do Barqueiro, a zona exterior da ría de Viveiro e a costa ata a punta de Morás (San Cibrao). Inclúe tamén as illas Coelleira, Ansarón, Os Farallóns e numerosos illotes (Gaveira, Area, Os Netos, Insua da Cal...).
Concellos: Cervo, O Vicedo, Viveiro e Xove (Lugo).
A ría de Corme e Laxe está situada na Costa da Morte. Ábrese entre as puntas do Roncudo (ao norte) e Laxe (ao sur), na saída ao mar do río Anllóns. Nesta ría pódense distinguir dúas áreas diferenciadas: o interior, formado polo esteiro do Anllóns, protexido da forza do mar por unha barra de area de 2 km; e o resto do espazo, máis aberto, rochoso e recortado con algunhas zonas abrigadas nas que hai praias. As vilas máis importantes son Corme, Ponteceso e Laxe. Está protexida no LIC/ZEC “Río Anllóns” e “Costa da Morte” e na ZEPA “Costa da Morte”.
Vilagarcía da Arousa está situada ao norte da comarca do Salnés, no fondo da ría de Arousa, en parte no esteiro do Ulla. Ten unha costa típica de fondo de ría, baixa e recortada, na que se suceden puntas, areais e lameiros nos pequenos esteiros dos regos que baixan dos montes que a rodean (Xiabre e Lobeira). Destaca a presenza das illas de Cortegada e as Malveiras e os lombos da desembocadura do Ulla, que son importantes bancos marisqueiros. Unha parte importante do litoral está ocupada polas áreas portuarias.
O concello de Ponteceso está situado na marxe dereita da ría de Corme e Laxe e na costa de mar aberto, entre as puntas do Roncudo e Queimada. Os principais núcleos de poboación son Ponteceso e Corme. Acolle áreas de grande valor paisaxístico e biolóxico asociados ás costas e ao río. Está protexida nos LICs/ZECs “Costa da Morte” e “Río Anllóns” e na ZEPA “Espazo Mariño da Costa da Morte”.
Espazo que abrangue a costa desde a punta do Penedo do Corvo, ao leste, ata punta Corbeira (no inicio da praia de Lóngara), ao oeste, e un tramo do curso baixo do Regueiro da Barranca que desemboca na praia de Arealonga (concellos de Ribadeo e Barreiros).
É unha área costeira na que alternan cantís, cabos, illotes e praias (Arealonga, Reinante, As Catedrais, O Esteiro, Marbadas, Cabalar e Os Castros) dun grande interese xeolóxico, ecolóxico e paisaxístico
O maior interese do espazo reside nos cantís traballados polo mar nos xistos e areiscas da rasa de Ribadeo. A intensa erosión e a disposición dos estratos da lugar a formacións moi curiosas e espectaculares.
A RÍA DE CORCUBIÓN, RÍA DE CEE ou ría de CORCUBIÓN E CEE está considerada a máis septentrional das Rías Baixas. En realidade é un grande seo en forma de arco (SEO DE FISTERRA) que se estende entre o Cabo Fisterra, ao norte, e a punta dos Remedios, ao sur. Inclúe a ría ou seo do Ézaro e a chamada tradicionalmente ría de Corcubión ou Cee. Acolle importantes valores naturais e culturais.
O espazo protexido abrangue desde a Punta Avarenta, en Ares, ata Mugardos, incluíndo o espazo marítimo próximo, e a costa desde o cabo Prioriño ata a punta do Seixo en cariño (agás a área urbana de Cedeira), áreas interiores da Serra da Capelada e o curso alto do río Seixo de Landoi.
Na zona atópanse ecosistemas mariños, cantís, praias e sistemas dunares, illas e illotes, montes e brañas. Ten un grande interese xeolóxico, paisaxístico botánico e faunístico.
CONCELLOS: Cariño, Ortigueira, Cedeira, Valdoviño, Narón, Ferrol, Mugardos, Ares.
O concello de Laxe está situado no corazón da Costa da Morte, entre a ría de Corme e Laxe e o litoral de mar aberto. Ten unha costa moi diversa na que se alternan grandes areais e marismas, ría, enseadas, cabos, illotes, furnas... con tramos expostos e protexidos, zonas baixas e elevados cantís. É dun grande interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico. Está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte” e na Paisaxe Protexida “Penedos de Traba e Pasarela”.
CABANA DE BERGANTIÑOS está situado no fondo e na banda sur da ría de Corme e Laxe, onde ten un amplo tramo de litoral, en parte protexido nos LICs/ZECs “Río Anllóns” e “Costa da Morte”.
Situada na Península da Barbanza entre as Rías de Noia, ao Norte e a de Arousa, ao Sur, compartida entre as comarcas da Barbanza e Noia.
As alturas máximas, de norte a sur, son o Iroite (687 m), Outeiro Louro (613 m), Alto da Torre (656 m), Barbanza (652 m), Alto da Lagoa (622 m), Os Forcados (620 m) e A Curota (569 m), Nunha estribación cara ao oeste destaca o Enxa (543 m).
Por riba dos 500 m a serra da Barbanza é un extenso altiplán erosionado, dividido en dúas áreas por unha falla que vai de Boiro a Portosín.
Un dos aspectos máis interesantes desta serra son as vistas panorámicas sobre as rías de Arousa e Noia e, e as costas de Corrubedo e Aguiño.
Litoral do concello de Cariño, entre os cantís da serra da Capelada e a ría de Ortigueira. Protexido nos LICs/ZECs "Cabo Ortegal" e "Ortigueira-Mera", na ZEPA "Ortigueira-O Ladrido" e como Lugar de Importancia Internacional.
A ría de Camariñas está situada no centro da costa da morte, nos concellos de Camariñas, Vimianzo e Muxía. Ábrese entre o Cabo Vilán, ao norte, e a Punta da Barca, ao sur. O principal río é o Grande que desemboca na Ponte do Porto e serve de linde entre as comarcas Terra de Soneira e Fisterra. No seu interior ábrese o seo da Basa, na desembocadura do rego de Trasteiro. Acolle un importante patrimonio natural e cultural. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC “Costa da Morte”.
A costa é a área terrestre que vai desde a liña litoral cara ao interior dos continentes e remata nos lugares onde o mar deixa de ter influencia sobre a paisaxe e os ecosistemas.
A Costa galega: características e formas máis representativas.
Dumbría, un concello maiormente de interior que estende o seu territorio polas alturas que separan os ríos Xallas e Castro e polos montes de Buxantes, ten un pequeno tramo de costa na contorna do Ézaro, na desembocadura do río Xallas. Non son máis que 2 km, pero acolle uns fermosos areais e un lugar espectacular, dos máis coñecidos de Galiza, a fervenza, de máis de 40 m de altura, pola que o río Xallas cae ao mar.
Inclúe o curso medio e baixo do río Masma, os seus afluentes Valiñadares, Fraga Vella ou Figueiras e Batán, a ría de Foz, e a costa ata a desembocadura do rego da Laguela, nos concellos de Foz, Barreiros, Lourenzá e Mondoñedo.
No espazo atópanse varios ecosistemas ben definidos: cantís, areais, marismas, río e bosques de ribeira.
O espazo inclúe a serra de Monte Maior e as cabeceiras de varios pequenos ríos afluentes do Landro ou que van directamente ao Cantábrico, en terreos de Viveiro e Xove (Lugo)
Os ecosistemas máis interesantes son as turbeiras que acollen unha rica flora e fauna específicas,.
O concello de Vimianzo está situado, na súa maior parte, no núcleo do Val de Soneira -o val do río Grande-. Conta con dous pequenos tramos de litoral, na costa ao mar aberto e no interior da Ría de Camariñas. Está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
Neste espazo está incluída a parte oriental da ría do Barqueiro, a zona exterior da ría de Viveiro e a costa ata a punta de Morás (San Cibrao). Inclúe tamén as illas Coelleira, Ansarón, Os Farallóns e numerosos illotes (Gaveira, Area, Os Netos, Insua da Cal...).
Concellos: Cervo, O Vicedo, Viveiro e Xove (Lugo).
A ría de Corme e Laxe está situada na Costa da Morte. Ábrese entre as puntas do Roncudo (ao norte) e Laxe (ao sur), na saída ao mar do río Anllóns. Nesta ría pódense distinguir dúas áreas diferenciadas: o interior, formado polo esteiro do Anllóns, protexido da forza do mar por unha barra de area de 2 km; e o resto do espazo, máis aberto, rochoso e recortado con algunhas zonas abrigadas nas que hai praias. As vilas máis importantes son Corme, Ponteceso e Laxe. Está protexida no LIC/ZEC “Río Anllóns” e “Costa da Morte” e na ZEPA “Costa da Morte”.
Vilagarcía da Arousa está situada ao norte da comarca do Salnés, no fondo da ría de Arousa, en parte no esteiro do Ulla. Ten unha costa típica de fondo de ría, baixa e recortada, na que se suceden puntas, areais e lameiros nos pequenos esteiros dos regos que baixan dos montes que a rodean (Xiabre e Lobeira). Destaca a presenza das illas de Cortegada e as Malveiras e os lombos da desembocadura do Ulla, que son importantes bancos marisqueiros. Unha parte importante do litoral está ocupada polas áreas portuarias.
O concello de Ponteceso está situado na marxe dereita da ría de Corme e Laxe e na costa de mar aberto, entre as puntas do Roncudo e Queimada. Os principais núcleos de poboación son Ponteceso e Corme. Acolle áreas de grande valor paisaxístico e biolóxico asociados ás costas e ao río. Está protexida nos LICs/ZECs “Costa da Morte” e “Río Anllóns” e na ZEPA “Espazo Mariño da Costa da Morte”.
Espazo que abrangue a costa desde a punta do Penedo do Corvo, ao leste, ata punta Corbeira (no inicio da praia de Lóngara), ao oeste, e un tramo do curso baixo do Regueiro da Barranca que desemboca na praia de Arealonga (concellos de Ribadeo e Barreiros).
É unha área costeira na que alternan cantís, cabos, illotes e praias (Arealonga, Reinante, As Catedrais, O Esteiro, Marbadas, Cabalar e Os Castros) dun grande interese xeolóxico, ecolóxico e paisaxístico
O maior interese do espazo reside nos cantís traballados polo mar nos xistos e areiscas da rasa de Ribadeo. A intensa erosión e a disposición dos estratos da lugar a formacións moi curiosas e espectaculares.
A RÍA DE CORCUBIÓN, RÍA DE CEE ou ría de CORCUBIÓN E CEE está considerada a máis septentrional das Rías Baixas. En realidade é un grande seo en forma de arco (SEO DE FISTERRA) que se estende entre o Cabo Fisterra, ao norte, e a punta dos Remedios, ao sur. Inclúe a ría ou seo do Ézaro e a chamada tradicionalmente ría de Corcubión ou Cee. Acolle importantes valores naturais e culturais.
O espazo protexido abrangue desde a Punta Avarenta, en Ares, ata Mugardos, incluíndo o espazo marítimo próximo, e a costa desde o cabo Prioriño ata a punta do Seixo en cariño (agás a área urbana de Cedeira), áreas interiores da Serra da Capelada e o curso alto do río Seixo de Landoi.
Na zona atópanse ecosistemas mariños, cantís, praias e sistemas dunares, illas e illotes, montes e brañas. Ten un grande interese xeolóxico, paisaxístico botánico e faunístico.
CONCELLOS: Cariño, Ortigueira, Cedeira, Valdoviño, Narón, Ferrol, Mugardos, Ares.
O concello de Laxe está situado no corazón da Costa da Morte, entre a ría de Corme e Laxe e o litoral de mar aberto. Ten unha costa moi diversa na que se alternan grandes areais e marismas, ría, enseadas, cabos, illotes, furnas... con tramos expostos e protexidos, zonas baixas e elevados cantís. É dun grande interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico. Está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte” e na Paisaxe Protexida “Penedos de Traba e Pasarela”.
CABANA DE BERGANTIÑOS está situado no fondo e na banda sur da ría de Corme e Laxe, onde ten un amplo tramo de litoral, en parte protexido nos LICs/ZECs “Río Anllóns” e “Costa da Morte”.
Situada na Península da Barbanza entre as Rías de Noia, ao Norte e a de Arousa, ao Sur, compartida entre as comarcas da Barbanza e Noia.
As alturas máximas, de norte a sur, son o Iroite (687 m), Outeiro Louro (613 m), Alto da Torre (656 m), Barbanza (652 m), Alto da Lagoa (622 m), Os Forcados (620 m) e A Curota (569 m), Nunha estribación cara ao oeste destaca o Enxa (543 m).
Por riba dos 500 m a serra da Barbanza é un extenso altiplán erosionado, dividido en dúas áreas por unha falla que vai de Boiro a Portosín.
Un dos aspectos máis interesantes desta serra son as vistas panorámicas sobre as rías de Arousa e Noia e, e as costas de Corrubedo e Aguiño.
Litoral do concello de Cariño, entre os cantís da serra da Capelada e a ría de Ortigueira. Protexido nos LICs/ZECs "Cabo Ortegal" e "Ortigueira-Mera", na ZEPA "Ortigueira-O Ladrido" e como Lugar de Importancia Internacional.
A ría de Camariñas está situada no centro da costa da morte, nos concellos de Camariñas, Vimianzo e Muxía. Ábrese entre o Cabo Vilán, ao norte, e a Punta da Barca, ao sur. O principal río é o Grande que desemboca na Ponte do Porto e serve de linde entre as comarcas Terra de Soneira e Fisterra. No seu interior ábrese o seo da Basa, na desembocadura do rego de Trasteiro. Acolle un importante patrimonio natural e cultural. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC “Costa da Morte”.
A costa da Pobra do Caramiñal atópase na banda norte da Ría de Arousa, con orientación ao sur e ao abrigo da serra do Barbanza. Alternan amplos areais con pequenas e acolledoras praias e tramos rochosos de pouca altura onde. É un litoral de enorme interese económico, paisaxístico e cultural.
CONCELLOS: Parada do Sil, Nogueira de Ramuín (Ourense) e Sober e Pantón (Lugo)
Inclúe a ribeira do Canón do Sil, desde Os Peares ata Portabrosmos (Sober) e A Pena (Parada de Sil), e o canón do Cabe, desde Canaval ata a unión co Sil.
O maior interese desta zona reside na espectaculidade das paisaxes do canón do Sil, de grande valor xeolóxico, ecolóxico e cultural. A paisaxe deste espazo está moi influída pola man do ser humano: cultivo de vides en socalcos desde tempos moi antigos e construción de encoros que modificaron totalmente a fisonomía do val dos ríos.
Situada entre a punta de Couso (praia de Couso) e Cabo Home. Inclúe a Punta do Couso, os cantís da costa da Vela, o Cabo Home, as praias de Melide, Barra e Nerga, e o espazo marítimo fronte á costa da vela.
É un espazo mariño/costeiro de grandes cantís e fermosos areais cun grande interese xeolóxico, paisaxístico, biolóxico e etnográfico.
CONCELLOS: Cangas
Un litoral dun enorme interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico, protexido nos LICs/ZECs "Río Ouro" e "Ría de Foz-Masma", e como Lugar de Interese Xeolóxico Internacional
Litoral do concello de Ortigueira, na ría de Ortigueira. Protexido nos LICs/ZECs "Estaca de Bares" e "Ortigueira-Mera", na ZEPA "Ortigueira-O Ladrido" e como Lugar de Importancia Internacional.
A costa comprendida entre a Punta de Mera e Torella é un espazo de mar aberto que separa as rías da Coruña e Betanzos-Ares. Un espazo de enormes valores paisaxísticos e ecolóxicos.
Reserva da Biosfera río Eo, Os Oscos e Terras de Burónmonadela
O espazo articúlase arredor do rio Eo (desde o seu nacemento ata a desembocadura) e de parte das cuncas do Navia, Porcia e Miño e pequenos ríos costeiros cantábricos, compartido entre Galiza e Asrurias.
Destaca polo seu valor mediambiental e paisaxístico con áreas costeiras, de media e alta montaña e vales fluviais.
A comarca do Morrazo está situada na costa leste de Pontevedra, entre as rías de Pontevedra e Vigo. O territorio presenta un releve moi irregular, aínda que non acada grandes alturas e unha costa moi recortada e diversa con zonas abrigadas en rías e enseadas, areaias e cantís de gran altura. Está moi fracturado e percorrido por numerosos ríos de curso curto e escaso caudal.
Acolle unha gran diversidade de ecosistemas e espazos naturais protexidos.
CONCELLOS: Bueu, Cangas, Marín e Moaña
Situada no nordeste de Galiza, entre a Terra Cha e as Mariñas Lucenses, nos concellos de Muras, Ourol, Vilalba e Abadín.
Prolóngase cara ao norte nos montes do Buio e dos Cabaleiros, polo leste na Toxiza e cara ao leste pola Carba e o Guriscado, formando un conxunto que se podería considerar un macizo.
É unha serra que acolle importantes valores naturais, en especial as turbeiras.
É unha ría curta e ampla, que se abre entre as puntas do Seixo Branco e Herminia, cunha separación de 4 km, e unha lonxitude total de 14 km, dos que case a metade corresponden á chamada ría do Burgo formada polo esteiro do Mero, que está separada da parte máis ancha pola frecha de Santa Cristina.
Un tramo de costa dun enorme interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico, entre a Costa Ártabra e a ría de Cedeira.
Protexido no LIC/ZEC “Costa Ártabra” e como Lugar de Interese Xeolóxico Internacional “Cabo Ortegal”.
CONCELLOS: Camariñas, Vimianzo e Zas
A Terra de Soneira ten unha gran diversidade paisaxística: costa exposta e recortada (costa da Morte) costa protexida (Ría de Camariñas) vales fluviais (Val de Soneira -cunca do río Grande-, curso alto do río Castro e encoro da Fervenza no Xallas) e pequenas serras( Serra da Pena Forcada, serra de Santiago, Faro da Fontefría, estribacións de Buxantes e montes de Santa Bárbara ) que sen chegar aos cincocentos m de altura ondulan a paisaxe, enriquécenna e súrtena, segundo a súa estrutura e composición, de atractivas formas.
O concello de Camariñas está situado no centro da Costa da Morte. Ten unha parte de costa moi exposta polo norte e o oeste e outra parte protexida, dentro da ría, polo sur. Acolle importantes áreas de interese paisaxístico, xeolóxico, ecolóxico e cultural. Está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”,no Sitio Natural de Interese Nacional “Cabo Vilán” e no Lugar de Interese Xeolóxico “Praia do Trece”.
O concello de Malpica de Bergantiños forma parte do tramo de litoral coñecido como Costa da Morte, unha sucesión de cantís abruptos entre os que se atopan algunhas praias e que inclúe as illas Sisargas.
Acolle importantes valores naturais e culturais. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de Carballo forma da parte da Costa da Morte, unha costa exposta aberta ao océano e moi diversa, na que se alternan grandes areais e marismas, enseadas cabos, illas... con zonas baixas e elevados cantís. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de Arteixo atópase na fachada atlántica, no comezo do tramo de costa coñecido como “A Costa da Morte”. Nos seus 19 km de costa atópanse cantís de distintas alturas, esteiros, coídos e extensos areais. É unha costa dun grande valor ecolóxico, paisaxístico e xeolóxico, cunha importante actividade industrial e turística. Unha parte está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de A Laracha ten unha única parroquia que da ao mar, Caión. Está situada na Costa da Morte e ten un litoral que alterna cantís e areais de grande valor paisaxístico e biolóxico.
O concello de Oleiros ten unha liña litoral de case 40 km. Unha parte na ría do Burgo, outra na ría da Coruña, unha terceira mirando ao mar aberto e outra na boca da ría de Betanzos. Parte está protexida no LIC/ZEC e Monumento Natural “Costa de Dexo e Seixo Branco”
O concello da Coruña ten unha costa moi recortada e variada, parte na ría, onde se atopa o porto da cidade, e parte en mar aberto onde se suceden cantís e fermosas praias como as de Orzán e Riazor.
Proposto en 2011 como Lugar de importancia comunitaria (LIC) e Zona especial de conservación (ZEC).
Inclúe o tramo final do río Baxoi desde Ponte Baxoi ata a punta Redonda e unha pequena parte da frecha que forma a praia Grande de Miño. Os ecosistemas de maior interese son o esteiro, as dunas e un pequeno bosque de ribeira.
Rías da Costa Átártabra nos concellos de Ares, Fene, Cabanas, Pontedeume, Miño, Paderne, Sada e Oleiros. Ábrense entre as puntas Coitelada (Ares) e Torrella (Oleiros). Pódense considerar dúas rías que comparten unha boca común, aínda que cada unha delas ten as súas propias características.
O concello de Pontedeume está situado na banda sur da ría de Ares e unha pequena parte na de Betanzos. A costa esténdese desde a desembocadura do Eume ata a praia de Andaío.
O litoral está marcado por un relevo que, a non ser na vila e no esteiro, logo acada os 50 m de altitude e está moi próximo ou por enriba dos 20 m en case toda a liña de costa.
O concello de Paderne está situado na marxe dereita da ría de Betanzos. A liña costeira vai desde o esteiro do Mandeo ata o do Lambre e alterna pequenas áreas de rochas e cantís de pouca altura con extensos areais protexidos.
O litoral de Miño está formado por cantís, que reciben as ondas do mar aberto pola ampla boca da ría de Betanzos, e praias que se acollen nos seos que se forman entre as puntas. O elemento máis destacado é a praia Grande e a súa frecha na que se amorea a area coa que o mar quere pechar a saída do río Baxoi e a forza coa que a corrente do río se abre paso.
O concello de Cabanas está situado na marxe dereita da ría de Ares á beira do río Eume. O litoral ten dúas partes de características totalmente diferentes: unha a frecha da desembocadura do Eume e a coñecida praia que se asenta nela, e a outra de cantís moi recortados de ata 20 m de altura.
2. Espazo formado pola praia de Carnota, As Dunas de Caldebarcos os Montes do
Pindo e Buxantes, as Illas Lobeiras e o espazo marítimo próximo á costa.
É unha área de grande interese xeolóxico, ecolóxico e paisaxístico onde alternan
extensos areais (Carnota, Caldebarcos) con espectaculares formacións
graníticas, canóns fluviais e fervenzas.
Vista desde a enseada de Carnota desde a Pena Forcada
3. SITUACIÓN: Sudoeste da provincia
da Coruña, nas comarcas de Muros,
Xallas e Fisterra. Poboacións de
referencia: Cee, Ézaro, O Pindo,
Carnota.
SUPERFICIE: 4.674 ha
CONCELLOS: Carnota, Cee,
Corcubión, Dumbría e Mazaricos
VALORES NATURAIS:
formacións graníticas, praias,
marismas, dunas, cantís, flora e
fauna...
4. Hai unha proposta de ampliación
pendente de aprobar que inclúe os
Montes de Buxantes ata o Xallas e o
espazo mariño ata Fisterra
5. Boca do Río
PROTECCIÓN
-Lugar de importancia comunitaria (LIC), 29 de decembro de 2004
-Zona especial de conservación (ZEC) 31 de marzo de 2014
-Zona de Especial Protección dos Valores Naturais (ZECVN), de 4.674 ha.
-Inclúe parte da Reserva mariña “Os Miñarzos”
6. O seu principal obxectivo
é a recuperación e
conservación das
poboacións de especies
explotadas, posibilitando
a sostibilidade das
pesquerías na contorna
do ecosistema mariño.
Toda actividade
profesional, tanto
pesqueira coma
marisqueira, que se vaia
desenvolver dentro da
reserva mariña queda
suxeita ás medidas
adoptadas nun Plan de
Xestión Integral.
RESERVA MARIÑA DE “OS MIÑARZOS”,
Situada entre Punta Raposeiros e Punta Larada.
Promovida pola confraría de Lira, e aprobada en abril de 2007, é a primeira
reserva mariña do litoral atlántico da península, con 1.200 ha. Trátase dun espazo
mariño amparado legalmente co fin de promover una utilización sostible e
protexer o seu patrimonio natural e cultural.
7. Praia de Caldebarcos
CLIMA
Atlántico, caracterizado polas temperaturas suaves e abundantes precipitacións.
As chuvias concéntranse principalmente no período outono-inverno e redúcense
notablemente (ata un 90 %) na época estival.
8. XEOLOXÍA/RELEVO
As serras deste espazo están constituídas por granitoides alcalinos e
calcoalcalinos formadas despois da Oroxenia Hercínica e caen bruscamente cara
ao mar. Na parte alta son amesetadas con cumes planos. Destacan os Montes do
Buxantes ao norte e o O Pindo, ao sur, separadas polo canón do Xallas.
Vista desde os montes da Ruña. Á esquerda o Pindo e á dereita Buxantes, separados polo Xallas.
9. Cacholas no alto da Moa (O Pindo)
En toda a zona abondan as formas erosivas creadas nos granitos que conforman
conxuntos espectaculares de bolos, penedos, formas acasteladas, pedras de
equilibrio, figuras de formas suxerentes, pías, cacholas...
10. MACIZO DO PINDO
Ten unha orientación NE-SO e está separado dos montes de Buxantes polo val
encaixado do río Xallas. O punto mái alto é o Pico da Moa, con 627 m. As rochas
dominantes son as granodioritas (granito vermello de grandes cristais). Ten un
grande interese xeolóxico e botánico.
Desde os cumes hai unhas vistas espectaculares.
Accedese a pé desde O Pindo (Carnota) ou O Fieiro (Mazaricos).
O Pindo desde Fisterra
25. MACIZO TECTÓNICO DE BUXANTES OU BUXÁN
Ten unha orientación NE-SO e está separado do Pindo polo val encaixado do río
Xallas. Os puntos máis máis altos son o Alto da Ameixueira (488 m) e Carbaliza
(472 m). Accedese desde Ézaro pola estrada que sobe ao mirador ou pola estrada
de Brens.
Vista xeral desde os montes da Ruña
26. Vista xeral desde o Pindo dos montes de Buxantes, en terras de Dumbría e Cee
30. Vista desde os montes de Buxantes sobre a desembocadura do Xallas (á dereita Ézaro)
31. REDE FLUVIAL
Os ríos son de curto percorrido e pendente forte debido á proximidade das serras
ao mar, o que favorece a presenza de rápidos e fervenzas. Teñen un grande poder
erosivo e, na época de abondantes chuvias, un comportamento torrencial. No
verán acusan a seca. O Xallas é o máis longo e de maior caudal.
O Xallas antes de precipitarse no
salto da súa desembocadura
32. O río Xallas, neste espazo, encáixase no tramo final,
entre o Pindo e os montes de Buxantes e, nos últimos
metros, salva un grande desnivel e cae ao mar na ría
de Ézaro nunha fervenza única en Europa.
RÍO XALLAS
Nace no Monte Castelo, percorre terras de Santa Comba, Zas, Dumbría, Mazaricos
e Carnota e, depois de 64,5 km cae nun salto de 30 m de altura na enseada de
Ézaro. Antes da desembocadura forma un abrupto canón escavado nos duros
granitos dos macizos do Pindo e Buxantes.
É un río dun grande interese paisaxístico, xeolóxico e ecolóxico.
34. FERVENZA DO XALLAS,
entre Carnota e Dumbría.
A do Xallas é unha fervenza con moita
historia. Estivo sen auga durante
moitos anos, logo abríase por horas e,
despois de moitas denuncias mantense
co caudal ecolóxico.
Unha lenda conta que detrás da
fervenza existía unha porta máxica
vixiada por bruxas. O mozo que se
atrevía a pasar chegaba a debaixo do
río e podía casar cunha fermosa
princesa encantada e acadar unha
grande fortuna.
Imaxe dun día de enchente
39. RÍO PEDRAFIGUEIRA
Nace na vertente oeste serra das Forcadas e desemboca na praia de Carnota
xunto co Rateira.
40. Vista do espazo desde a Punta de Rebordelo
A COSTA
Alterna tramos rochosos de pequena altura, illotes, enseadas e areais. As rochas
dominantes son granitos
41. ILLAS LOBEIRAS son un conxunto de pequenas illas e illotes graníticos situados na bocana
da ría de Cee e Corcubión. Pertencen ao concello de Corcubión. Manteñen colonias
nidificantes de gaivota patiamarela e corvo mariño cristado. No inverno acollen a numerosas
aves acuáticas.
47. COSTA DE CABRA. É un tramo de costa rochosa con moitos baixos e illotes a algúns areais solitarios
(Carballiños, Insuela ou Porto Negros...). Abondan as algas que son recollidas para a industria.
49. Vista da enseada de Carnota coas praias de Caldebarcos e Carnota,
separadas pola Boca do Río, e as marismas de Estivariña.
ENSEADA DE CARNOTA
Ábrese entre as puntas de Caldebarcos e dos Remedios. O fondo está ocupado por un
extenso areal formado polas praias de Caldebarcos, Carnota, Mar de Lira, Cons, Xaxebe e
Portocubelo.
O río Valdebois e o rego de Louredo forman na súa desembocadura unha ampla marisma
parcialmente pechada por unha frecha de area na que se asenta un importante sistema
dunar. A marisma de Estivariña, o areal interior de Caldebarcos chamado tamén a
Berberecheira é unha área dunha grande riqueza ecolóxica que acolle un importante banco
de berberechos.
50. CARNOTA-CALDEBARCOS
A praia de Carnota e as dunas de Caldebarcos forman un sistema de marismas e dunas
fixadas pola vexetación separadas do mar por un gran areal de máis de 7 km de lonxitude (o
máis grande de Galiza). Nelas desembocan os ríos Valdebois e Pedrafigueira. A zona de
marismas está dividida en dúas partes: Caldebarcos, ao Norte e A Lagoa, ao Sur, divididas
pola punta Larada que separa as praias de Carnota e Caldebarcos ou San Mamede.
Conservan unha rica flora e fauna típica de marismas e dunas. É unha importante área de
invernada de aves acuáticas. Nas dunas aniñan a píllara papuda (Charadrius alexandrinus) e
o pernileiro (Burhinus oedicnemus).
58. -Bancos de area cubertos permanentemente por auga mariña, pouco profunda
-Esteiros
-Chairas lamacentas ou areentas que non están cubertos de auga na baixamar
-Lagoas costeiras
-Grandes calas e baías pouco profundas
-Arrecifes
-Vexetación anual sobre argazos
-Vexetación perenne de coídos
-Cantís con vexetación das costas atlánticas e bálticas
-Vexetación anual pioneira con Salicornia e outras especies de zonas lamacentas ou
areentas
-Pasteiros de Spartina (Spartinion maritimi)
-Pasteiros salinos atlánticos (Glauco-Puccinellietalia maritimae)
-Matogueiras halófilas mediterráneas e termoatlánticas (Sarcocornetea fructicosae)
TIPOS DE HÁBITATS DO ANEXO I DA DIRECTIVA 92/43/CEE
59. -Dunas móbiles embrionarias
-Dunas móbiles de litoral con Ammophila arenaria (dunas brancas)
-Dunas costeiras fixas con vexetación herbácea (dunas grises)
-Dunas fixas descalcificadas atlánticas (Calluno-Ulicetea)
-Depresións intradunales húmidas
-Dunas con céspedes do Malcolmietalia
-Dunas con vexetación esclerófila do Cisto-Lavenduletalia
-Augas estancadas, oligotróficas ou mesotróficas con vexetación de Littorelletea
uniflorae e/ou Isoeto-Nanojuncetea
-Ríos dos pisos basal a montano con vexetación de Ranunculion fluitantis e de Callitricho-
Batrachion
-Queirogais húmidos atlánticos de zonas temperadas de Erica ciliaris e Erica tetralix
-Queirogais secos europeos
-Matogueiras arborescentes de Laurus nobilis
-Zonas subestépicas de gramíneas e anuais do Thero-Brachypodietea
60. -Prados con molinias sobre substratos calcáreos, turbosos ou arxilo-limosos (Molinion
caeruleae)
-Prados húmidos mediterráneos de herbas altas do Molinion-Holoschoenion
-Megaforbios eutrofos hidrófilos das orlas de chaira e dos pisos montano a alpino
-Prados pobres de sega de baixa altitude (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis)
-Turbeiras altas activas
-'Mires' de transición
-Depresións sobre substratos turbosos do Rhynchosporion
-Desprendementos mediterráneos occidentais e termófilos
-Encostas rochosas silíceas con vexetación casmofítica
-Rochedos silíceos con vexetación pioneira do Sedo-Scleranthion ou do Sedo albi-
Veronicion dillenii
-Covas non explotadas polo turismo
-Furnas mariñas
-Bosques aluviais de Alnus glutinosa e Fraxinus excelsior (Alno-Padion, Alnion incanae,
Salicion albae)
-Carballeiras galaico-portugueses con Quercus robur e Quercus pyrenaica
61. O Pindo acolle unha pequena
poboación de carballo anano
(Quercus lusitanica) única en Galiza.
É un carballo de estrutura arbustiva
que pode acadar os 2 m de altura.
Emite ponlas a rente do chan e ten
un crecemento moi lento. Atópase na
metade sur de Portugal, SO de
Andalucía e norte de África.
FLORA
A grande diversidade de hábitats presentes neste espazo da lugar á formación de
comunidades vexetais interesantes, tanto mariñas, como de auga doce, de areais,
vales fluviais ou monte. As árbores autóctonas están limitadas a pequenos
espazos nos vales do ríos e no monte Pindo.
62. A vexetación dominante nos MONTES é o mato de toxo, xunto con breixos e xestas.
Aparecen esporadicamente algúns carballos, acivros e loureiros. Hai grandes áreas
repoboadas con eucalipto, piñeiro marítimo e piñeiro de Monterrei. Na zonas húmidas hai
breixos de turbeira, rorelas, esfagnos...
Acivro no Pindo
64. Leucanthemum merinoi.
Unha margarida con flores de gran tamaño,
endémica do noroeste da Península Ibérica.
Toxo, unha das especies máis abundantes
do mato nos montes da comarca.
66. Centaurea corcubionensis. É unha planta
que medra nos rochedos próximos ao mar.
É un endemismo no NW da Península Ibérica
que se atopa na costa desde O Pindo ata o
cabo de San Hadrián (Malpica) e polo
interior ata Santa Comba e Zas.
67. Nas BEIRAS DOS RÍOS consérvanse especies de ribeira, que se extenden ata onde chega a
influencia da auga. Na mesma beira atopamos distintas variedades de salgueiros e os
amieiros. Aséntase logo outra liña formada por bidueiras, freixos, abeleiras... No
sotobosque medran arbustos como o sabugueiro, sanguiño, silvas e plantas rubideiras
como a hedra, madreselva, saltasebes e valdeba. Nos esteiros abondan os xuncos, os
carrizos, a espartina, chantaxe do mar...
68. Os xuncos son as plantas máis comúns das marismas pola súa
capacidade para soportar o mergullo e a salinidade.
69. Caldebarcos
Nos AREAIS podemos atopar: arenaria do mar, barriña, eiruga mariña, poligono
da praia, aceda, grama mariña, leiteira, correola da praia, cardo mariño, cebola
das gaivotas, melga de mar, alelí das praias, herba do cuco, espigadilla do mar,
silene, tomelo bravo, rabo de lebre, cardo leiteiro, buño das praias, queiruga
mariña...
70. Feos (Ammophila arenaria) suxeitando as dunas. Unha planta perfectamente adaptada á vida nos areas,
con longos e profundos talos subterráneos que deteñen a area que arrastra o vento e constribúen a
formar e fixar as dunas.
71. Pan de paxaro (Sedum acre), de flores amarelas e
uvas de lagarto ou piñeiriña (Sedum album), de
flores brancas. Son plantas adaptadas a lugares
secos, pobres e expostos ao sol (pedregais,
tellados) que tamén viven nas dunas
almacenando auga nas súas follas carnosas.
Honckenya peploides. É a planta con flores
que vive máis preto do mar nas praias entre
area solta. Tamén é a que máis sofre os
impactos dos usuarios dos areais.
72. O alhelí mariño (Mathiola
sinuata) florece durante a
primavera e o verán nos
areais costeiros. Todas as
plantas que viven nas
praias presentan
adaptacións específicas
que lles permiten soportar
as duras condicións
ambientais (seca, forte
exposición solar e ao
vento...). No alhelí
podemos ver cores craras
que reflicten a luz, pelos
que illan do vento,
reducen a seca e reteñen
a humidade e forma
redonda e compacta para
ofrecer menos resistencia
ao vento.
73. Leiteira (Euphorbia paralias), medra
nas areas soltas das praias
Silene portensis. A pesar da súa aparente
fraxilidade está perfectamente adaptada para
soportar as duras condicións que se dan nas
dunas das praias.
82. Herba coral (Sarcocornia perennis), unha planta carnosa de
pequenas flores que resiste a vida mergullada no mar.
Nas rochas do litoral e nos fondos mariños hai unha grande variedade de algas e
algunha planta vascular (herba coral, seba...)
83. Carrapuchos (Chondrus crispus). Esta pequena
alga que vive en lugares que case nunca descobre
o mar recóllese para a industria. Dela obtéñense
produtos que se usan para mellorar as cualidades
organolépticas e a conservación dos alimentos.
Bocho (Fucus vesiculosus). Son as algas máis
comúns nas rochas das áreas abrigadas.
Soportan ben a desecación e serven de acobillo
a caramuxos, caracolas, cangrexos...
85. ESPECIES DE INTERESE
Arnica montana
Xiphion boissieri
Centaurea corcubionensis
Dryopteris guanchica
Eryngium juresianum
Fritillaria pyrenaica
Hymenophyllum tunbrigense
Limonium dodartii
Linkagrostis juressi
Nanozostera noltii
Narcissus bulbocodium
Narcissus triandrus
Ruscus aculeatus
Lirio do Xurés (Xiphion boissieri).
Planta en perigo de extinción
presente na serra do Xurés/Gêres,
no Courel... e no Pindo en pequeno
número.
87. Mazaricos en Caldebarcos
FAUNA
A área de Caldebarcos e Carnota acolle importantes pboacións de aves
invernantes como as de píllara riscada (Arenaria interpres), mazarico real
(Numenius arquata), píllara cincenta (Pluvialis squatarola) ou gabita (Haematopus
ostralegus). Nas dunas aniñan a píllara papuda (Charadrius alexandrinus) e o
pernileiro (Burhinus oedicnemus).
88. Varias especies de caracois:
Colchlicella (arriba) e Theba pisana
(abaixo) descansan formando grupos
nas partes máis altas das plantas.
Sapiños de esporas (Pelobates cultripes), anfibios de
costumes nocturnas, raros en Galiza, que teñen o límite
norte de distribución nos areais de carnota.
89. Chinche sobre unha flor de carraspique (Iberis
procumbens). A capacidade para pasar
desapercibidos é fundamental para a
supervivencia dos animais pequenos.
Eiruga da avelaíña Brithys crini que se
alimenta unicamente de cebola das
gaivotas (Pancratium maritimum), unha
planta común das dunas fixadas.
90. Cabalos no Pindo
No Pindo hai catalogadas 70 especies de aves, entre as que destaca a gatafornela,
a tartaraña cincenta e, ocasionalmente, a aguia real.
No monte viven mandas de cabalos garranos (Equus ferus).
91. Polbo (Octopus vulgaris)
No litoral e nos fondos mariños aséntase un bo número de especies de
invertebrados: mexillóns, lapas, arneiróns, chuponas, ourizos, estrelas de mar,
polbos, cangrexos, nécoras, e numerosos peixes que crían na zona ou son
visitantes ocasionais.
As rochas son o lugar idóneo para o asentamento
das chuponas ou ventosas (Anemonia sulcata).
93. AVES
Accipiter gentilis
Accipiter nisus
Actitis hypoleucos
Aegithalos caudatus
Alauda arvensis
Alca torda
Alcedo atthis
Alectoris rufa
Anas clypeata
Anas crecca
Anas penelope
Anas platyrhynchos
Anser anser
Anthus trivialis
Apus apus
Ardea cinerea
Arenaria interpres
Athene noctua
Burhinus oedicnemus
Buteo buteo
Calidris alba
Calidris alpina
Calidris canutus
Calidris ferruginea
Calidris maritima
Calidris minuta
Pernileiro (Burhinus oedicnemus).
Unha ave propia de terreos áridos de costumes
crepusculares, rara en Galiza, que aniña nos areais
de Carnota, onde se alimenta de insectos, caracois
e outros pequenos animais.
104. O Pindo
HISTORIA-PATRIMONIO CULTURAL
A zona estivo habitada desde tempos moi antigos (os vestixios arqueolóxicos
máis antigos son de hai 6.000 anos).
No Pindo hai restos arqueolóxicos e petróglifos, restos de tres castelos
destruídos na revolta irmandiña (A Moa, Penafiel e O Pedrullo), unha capela e
numerosas lendas que fan referencia á prehistoria. Ao pé da Moa existen restos
dunha explotación de wolframio. Ao pé do Pedrullo hai unha lagoa na que se
explotaron aluvións de estano. Hai numerosas covas que serviron de refuxio
durante a Guerra Civil. A cova máis destacada é a Casa da Xoana
105. O macizo do Pindo está cheo de lendas e tradicións relacionadas con serpes de
sete cabezas, tesouros agochados, fadas, e sacrificios. Ata hai pouco tempo
facíanse ritos de fertilidade e nas rochas antropomórficas. Numerosos
historiadores de todos os tempos fan referencia a el. O Padre Sarmiento (século
XVIII) fala das ruínas do castelo e de pedras de virtudes fecundadoras e con
poder para facer que as mulleres collesen mozo e as nais tivesen un bo parto e
abundancia de leite. Para Otero Pedrayo é o Olimpo Celta, o monte sagrado dos
celtas galegos.
106. REFRÁNS
-Cando o monte Pindo ten Touca, temos chuvia, moita ou pouca
-Borraxeira no Pedregal, ven o vendaval
107. Río Xallas sen caudal ecolóxico
coa fervenza seca
PROBLEMAS
-incendios
-repoboacións con especies alóctonas
-vertedoiros de lixo
-presión humana
-encoros
-extracción de áridos
-parques eólicos
-especies invasoras (téñense detectado unhas 36)
108. Hórreo de Carnota
PUNTOS DE INTERESE
CARNOTA
-Monte Pindo: A Moa, Penafiel, pedras con formas (O Xigante,
-Puntas Quilmas, Caldebarcos, Porto Cabelo (Lira)
-Praias: Os Cabaliñs, A Insuela, Caldebarcos, Carnota, Mar de Lira, Cons, Xaxebe...
-Marismas de Estivariña e A Lagoa
-Restos de salgas en Punta Quilmas
-Igrexa e hórreo de Carnota
Caldebarcos
111. Casa da Pedra, centro de
interpretación do espazo natural
DUMBRÍA
-Montes de Buxantes
-Ézaro
-Canón e fervenza do Xallas
-Enseada de Ézaro
-Casa da Pedra
Fervenza do Xallas
113. ASOCIACIÓN MONTE PINDO PARQUE NATURAL
Unha Asociación sen ánimo de lucro, creada en 2010, radicada no concello de Carnota e aberta ao
mundo enteiro, que PROMOVE A DECLARACIÓN DE PARQUE NATURAL PARA O MONTE PINDO,
mediante a recollida de apoios humanos, loxísticos e económicos, a promoción de campañas de
sensibilización coas problemáticas do Monte Pindo, a divulgación de información, a realización de
actividades formativas e informativas, culturais, recreativas, reivindicativas... dirixidas aos diversos
sectores da sociedade, asi como o fomento das accións de voluntariado para atender e mellorar os
espazos degradados. Todo o anterior co obxectivo tamén de lograr o progreso socioeconómico da súa
veciñanza xerando máis oportunidades económicas e de traballo que permitan aspirar a ter mellor
calidade de vida nunha paisaxe privilexiada.
114. Montaxe e fotos: Adela Leiro Mon Daporta
Debuxos: Mon Daporta
actualizado en xuño 2017