1. Эдийн засгийн өсөлт
Лекц. 11

2. • Эдийн засгийн өсөлт гэдэг нь бүтээгдэхүүн ба
үйлдвэрлэлийн хүчин зүйлс тоо хэмжээний хувьд
өсөх, чанарын хувьд боловсронгуй болох үйл явц
юм.
• Бодит GDP-н өсөлтийн хувь гэдэг нь 1 жилийн
дараах бодит GDP-н өөрчлөлтийн хувь бөгөөд
дараах байдлаар тооцно.
GDP2009 − GDP2008
GDP − í .º ñº ëòèéí .õóâü= *100%
GDP2008
• Аливаа улс үндэстний үйлдвэрлэн гаргаж байгаа
бүтээгдэхүүн үйлчилгээ нь тоо болон чанарын хувьд
бодитойгоор өсөн нэмэгдэж байвал тухайн эдийн засгийг
өсөлттэй буюу өсч буй эдийн засаг гэнэ. Үүнийг 1 хүнд
ногдох ҮНБ, ДНБ-р хэмждэг.

3. Ýäèéí çàñãèéí
ºñºëòèéí
òºðºë, õýëáýð¿¿ä
Õîëèìîã
Ýêñòåíñèâ ¯éëäâýðëýëä àøèãëàãäàæ
Èíòåíñèâ áàéãàà õ¿÷èí ç¿éëñèéí
Õóó÷èí àøèãëàãäàæ
Òåõíèê áà òåõíîëîãèéã òîî õýìæýýã íýìýãä¿¿ëýõ,
áàéãàà òåõíèê
áîëîâñðîíãóé áîëãîõ òåõíèê áà òåõíîëîãèéã
äýýð ñóóðèëàí,
çàìààð ¿éëäâýðëýëèéí Áîëîâñðîíãóé
¿éëäâýðëýëèéí áîëãîõ çàìààð
÷àäàâõèéã íýìýãä¿¿ëýõ
õ¿÷èí ÷àäëûã ºðãºòãºõ ¿éëäâýðëýëèéí
õºãæèëõ¿ðýõä

4. Эдийн засгийн өсөлтийн хүчин зүйлс
Шууд Тойруу
• Байгалийн нөөц, түүний • Ашгаас авах татварыг
тоо чанар бууруулах
• Хөдөлмөрийн нөөцийн • Зээллэг авах боломжийг
тоо, чанар өргөтгөх
• Үндсэн капиталын • Үйлдвэрийн нөөцийн
хэмжээ, чанар зохистой хуваарилалт
• Технологи • Үйлдвэрлэлийн
нөөцүүдийн үнийн
бууралт

5. Эдийн засгийн өсөлтийн үзүүлэлтүүд
• Динамикийн • Статикийн
Илэрхийлнэ: Тусган харуулна:
• Тодорхой цаг хугацаа • Төрөл бүрийн проссуудын
хүртэлх үйлдвэрлэлийн тэнцвэрт байдлын тухайн
өсөлтийн хурдац үеийн түвшин
• үйлдвэрлэл өргөжиж Тодорхой боломж олгоно
тэлэх хурд • Эдийн засгийн хөгжлийн
Илрүүлнэ: суурь
• Улс орны үйлдвэрэх Ашиглана:
потенциалын • үйлдвэрлэлийн хөгжлийн
боломжийг түвшинг харьцуулахад

6. • Эдийн засгийн өсөлтийн чанарыг илэрхийлэгч
нэгтгэсэн үзүүлэлт бол амьжиргааны түвшин юм.
Энэ нь биет, оюун санааы ба нийгмийн хэрэгцээгээр
илэрхийлэгдэж, 1 хүнд ногдох ҮНБ-ий хэмээгээр
тодорхойлогдоно.
ÄÍÁ
1õ ¿ íä .íîãäîõ . ÄÍÁ =
íèéò .õ ¿ í .àì
ÄÍÁ / õ ¿ í .àì
ýäèéí .çàñãèéí .º ñº ëò = Ò Ò
ÄÍÁ Ñ / õ ¿ í .àì Ñ

7. Өсөлтийн загварууд
• Эдийн засгийн өсөлтийн онол үндсэн 2 чиглэлээр
хөгжиж ирсэн. Үүнд:
1.Кейнсийн
2.Шинэ сонгодог

8. 1. Харрод-Домарын загвар
s-хадгалах ахиуц
Y = f (K ) хандлага
dY dY Y
=c ⇒ = δ -Элэгдлийн хувийг
dK dK K өөрчлөгддөг гэж
f (0) =0 үздэг.
sY = S = I
∆ = I −δ
K K

9. dY Y (t + ) − (t )
1 Y
c= =
dK δ
K (t ) +sY (t ) − K (t ) −K (t )
Y (t + ) − (t )
1 Y
c=
dK
sY (t ) −δ Y (t )
dY
 dK 
csY (t ) −δ Y (t )  =Y (t + ) − (t )
1 Y
 dY 
 dK 
cY (t )s −δ  =Y (t + ) − (t )
1 Y
 dY 

10. dK Y (t + ) −Y (t )
1
cs −cδ =
dY Y (t )
dY dY dK Y (t +1) −Y (t )
s −δ =
dK dK dY Y (t )
∆Y
sc −δ =
Y