Üriner İnkontinansta Değerlendirme, Tanı Testleri ve Yönetim-Prof. Dr. Omer L...Omer Lutfi Tapisiz
Her iki kadından biri (%50) hayatlarının bir döneminde üriner inkontinansı deneyimlemektedir. Kadınlarda semptomatik üriner inkontinans görülme sıklığı %25-61 arasında değişmekte olup bu oran >65 yaş olan kadınlarda yüzde ellinin üzerine çıkmaktadır. Görüldüğü üzere kadınlarda üriner inkontinans; hayat kalitesini ciddi derecede etkileyen, sık görülen bir toplum sağlığı sorunudur.
Bu sunumda kadınlarda üriner inkontinansta değerlendirme, tanı testleri ve yönetim konusu her yönü ile ele alınacaktır. Prof. Dr. Omer Lutfi TAPISIZ
2. Mesanede akut olarak anormal miktarda idrar
toplanması ve geçici bir durum (örn., postoperatif
durumlar) ya da cerrahi (örn., prostatektomi) veya
ilaçlarla ilgili geri dönüşümlü bir durum nedeniyle idrar
yapamayan/işeyemeyen ya da bu yönden yüksek risk
taşıyan bir bireyi tanımlar
TANIM
4. İdrar kaçırma
Bireyin idrar
yaptıktan sonra
mesaneyi
boşalmamış gibi
hissettiğini ifade
etmesi
Rezidüel
idrarın
100ml ve
daha fazla
olması
TANIMLAYICI ÖZELLİKLER
6. Post partum durum
Anksiyete
İLİŞKİLİ FAKTÖRLER / ETİYOLOJİ
Mesane akımının obstrüksiyonu
(enfeksiyon, tümörü)
Detrusor kasların kasılma gücünde bozulma
7. İLİŞKİLİ FAKTÖRLER /
ETİYOLOJİ
İlaçların yan etkileri (örn., atropin,
antidepresanlar, antihistaminikler)
Prostatın genişlemesi, prostatitis
Post operatif durumlar (örn., perineal alanı, alt
abdomeni kapsayan ameliyatlar)
10. GÖSTERGELER/ SONUÇ KRİTERLERİ
1
• Birey idrar retansiyonu olmadan idrar
atımını normal olarak yapacak
2 • İdrar miktarı > 5ml/kg/saat olacak
3
• Birey mesanenin doluluğunu ifade
edecek
4
• Abdomenin alt tarafında basınç
yakınması olmayacak
11. Post operatif dönemdeki bireyi üriner
retansiyon yönünden izleyiniz.
Aldığı çıkardığı sıvı izlemini yapınız.
Suprapubik bölgeye perküsyon ve palpasyon
yapıp,mesane distansiyonu belirtilerini
değerlendirerek üriner retansiyonunu izleyiniz.
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
12. Ağrı veren mahremiyeti bozucu
uygulamalardan kaçınınız.
Yatak içinde bireyi oturur pozisyona getiriniz.
Ameliyattan 6 saat sonra idrar atılımı yoksa
hekime haber veriniz.
HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
13. HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
Ameliyat sonrasında 48 saat süresince mesane üzerine
perküsyon yapınız.
Birey 10 saat geçmesine rağmen hala idrar yapamıyorsa doktor/
özel dal hemşiresi tarafından verilen isteme göre düz/geçici
katater uygulama protokollerini izleyiniz.
Doğumdan sonra ya da ameliyattan sonraki ilk idrar işemeden
sonra izlemeye ve tekrar işemesi konusunda cesaretlendiriniz.
14. HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
Bireyin odasındaki çeşme açılarak su sesiyle hastanın perineal
kaslarının gevşemesini sağlayınız.
Sakıncası yoksa erkek hastanın yatak kıyısında dik durarak idrar
yapmasına yardımcı olunuz.
İstemde varsa ağrı kesici ilaçlar veriniz.
Suprapubik bölgeye ılık su uygulaması yapınız.
15. HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
Soğuk sürgü otomatik olarak kasların kasılmasına neden
olacağından ısıtılmış sürgü kullanınız.
Günlük idrar miktarını, idrar yapma sıklığını ve zamanını kayıt
ediniz.
16. HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
İdrar yapamamanın değerlendirilmesinde yardımcı
olacak soruların yanıtını arayınız:
En son ne zaman idrar yaptığı ve idrar miktarı?
Sık sık ve az miktarda idrar yapıyor mu?
Alt karın bölgesinde ağrı var mı?
17. HEMŞİRELİK GİRİŞİMLERİ
Mesanenin pelvis dışına doğru genişleme göstermesi.
Suprapubik bölgeye perküsyon yapıldığında dolgunluk
hissinin, olup olmadığına bakılır.
Huzursuzluk gibi diğer idrar yapamama belirtileri
değerlendirilir.
18. KAYNAKLAR
• Akbayrak N., Erkal- İlhan S., Ançel G., Albayrak S.A. (Ed.) (
2007). Hemşirelik Bakım Planları ( Dahili ve Cerrahi
Hemşireliği ve Psiko-sosyal Boyut)
• Özhan Elbaş N. (Ed.) (2016). Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği
Akıl Notları
• Akyolcu N., Aksoy G., Kanan N. (2011). Cerrahi Hemşireliği
Uygulama Rehberi
• Carpenito-Moyet L.J.(Çeviren: Erdemir F.) (2012).
Hemşirelik Tanıları El Kitabı
• Karadakovan A., Eti Aslan F. (2014). Dahili ve Cerrahi
Hastalıklarda Bakım