Luận án Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và chỉ định thông khí cơ học ở bệnh nhân chảy máu não mức độ vừa và lớn trên lều tiểu não.Chảy máu não chiếm khoảng 10-20% tổng số bệnh nhân đột quỵ não, tỷ lệ tử vong trong ba mươi ngày đầu tới 35-52%, chỉ có 21% số bệnh nhân có khả năng hoạt động độc lập sau sáu tháng [113] . Mặc dù đã có những tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị nhưng tỷ lệ tử vong trong thời gian nằm viện chỉ giảm 6% trong mười năm (1990 – 2000), trong khi đó đối với nhồi máu não giảm tới 36%, chảy máu dưới nhện giảm 10% [113]. Bệnh nhân chảy máu não thường có rối loạn ý thức, giảm hoặc mất phản xạ bảo vệ đường thở, nguy cơ hít sặc, giảm oxy máu rất cao. Ở nhóm bệnh nhân này việc đảm bảo hô hấp chiếm vị trí quyết định trong phác đồ cấp cứu và điều trị trong đó có vai trò của thông khí cơ học

1. Luận án Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và chỉ định thông khí
cơ học ở bệnh nhân chảy máu não mức độ vừa và lớn trên lều tiểu não.Chảy
máu não chiếm khoảng 10-20% tổng số bệnh nhân đột quỵ não, tỷ lệ tử vong trong
ba mươi ngày đầu tới 35-52%, chỉ có 21% số bệnh nhân có khả năng hoạt động
độc lập sau sáu tháng [113] . Mặc dù đã có những tiến bộ trong chẩn đoán và điều
trị nhưng tỷ lệ tử vong trong thời gian nằm viện chỉ giảm 6% trong mười năm
(1990 – 2000), trong khi đó đối với nhồi máu não giảm tới 36%, chảy máu dưới
nhện giảm 10% [113]. Bệnh nhân chảy máu não thường có rối loạn ý thức, giảm
hoặc mất phản xạ bảo vệ đường thở, nguy cơ hít sặc, giảm oxy máu rất cao. Ở
nhóm bệnh nhân này việc đảm bảo hô hấp chiếm vị trí quyết định trong phác đồ
cấp cứu và điều trị trong đó có vai trò của thông khí cơ học. Nhưng những bệnh
nhân nào có chỉ định thông khí cơ học và thời điểm nào tiến hành thông khí cơ học
là một vấn đề còn nhiều tranh luận. Có nhiều quan điểm về chỉ định thông khí cơ
học ở bệnh nhân đột quỵ não. Đa số các tác giả thống nhất chỉ định thông khí cơ
học khi bệnh nhân hôn mê (thường điểm Glasgow ≤ 8), suy hô hấp cấp. Một số tác
giả khác cho rằng nên chỉ định thông khí cơ học ngay khi có đe dọa suy hô hấp
cấp [26], mất phản xạ bảo vệ đường thở [115], chảy máu não lớn, kích thích nhiều
phải dùng thuốc an thần [52]. Tác giả khác lại cho rằng, nên thông khí cơ học
sớm, trước khi bệnh diễn biến nặng và không nhất thiết phải chờ kết quả xét
nghiệm khí máu [99]. Đặt nội khí quản, thông khí cơ học cũng là biện pháp can
thiệp xâm nhập có những biến chứng nhất định, nếu chỉ định không đúng sẽ đem
lại những bất lợi cho bệnh nhân và tốn kém về mặt kinh tế, ngược lại nếu chỉ định
muộn sẽ giảm khả năng hồi phục do giảm oxy nhu mô, tăng nguy cơ viêm phổi hít.
Như vậy, đứng trước một bệnh nhân độtquỵ não, đôi khi chỉ định đặt nội khí quản,
thông khí cơ học là rất khó khăn. Để có được chỉ định đúng, chúng ta phải căn cứ
vào nhiều yếu tố bao gồm cả các yếu tố lâm sàng và cận lâm sàng. Đối với các
bệnh nhân chảy máu não, chúng tôi muốn xác định xem có những yếu tố nào liên
quan đến chỉ định đặt nội khí quản, thông khí cơ học cho các bệnh nhân chảy máu
não.
MÃ TÀI LIỆU BQT.YHOC. 00079
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Các bệnh nhân chảy máu não đòi hỏi thông khí cơ học cũng có những đặc điểm
riêng. Đã có nhiều công trình nghiên cứu về các bệnh nhân chảy máu não nói
chung, nhưng chưa có nhiều nghiên cứu ở những bệnh nhân chảy máu não phải
thông khí cơ học, đặc biệt trong chuyên ngành thần kinh học.
Vì vậy, chúng tôi tiến hành đề tài “Nghiêncứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng

2. và chỉ định thông khí cơ học ở bệnh nhân chảy máu não mức độ vừa và lớn
trên lều tiểu não” nhằm mục tiêu:
1. Nhận xét đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở các bệnh nhân chảy máu não mức
vừa và lớn trên lều tiểu não phải thông khí cơ học.
2. Xác định một số yếu tố liên quan đến chỉ định thông khí cơ học ở bệnh nhân
chảy máu não mức vừa và lớn trên lều tiểu não.
DANH MỤC CÁC BÀI BÁO LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ
1. Nguyễn Văn Tuyến, Nguyễn Văn Thông (2011), “Nghiên cứu sàng lọc, đánh
giá rối loạn nuốt ở bệnh nhân đột quỵ não”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập
6 – số đặc biệt, tr.54-61.
2. Nguyễn Văn Tuyến, Nguyễn Văn Thông (2012), “Đánh giá một số yếu tố
nguy cơ cần thông khí cơ học ở bệnh nhân chảy máu não mức vừa và lớn trên
lều”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập 7- số đặc biệt, tr.156-162
3. Nguyễn Văn Tuyến, Nguyễn Văn Thông (2012), “Đánh giá một số yếu tố tiên
lượng tử vong sớm ở bệnh nhân đột quỵ chảy máu não mức vừa và lớn trên lều
có thông khí cơ học”, Tạp chí Y học thực hành, số 844, tr.196-201.
4. Nguyễn Văn Tuyến, Nguyễn Văn Thông (2012), “Nghiên cứu đặc điểm lâm
sàng, cận lâm sàng chảy máu não ở người trẻ tuổi”, Tạp chí Y Dược lâm sàng
108, tập 7 – số đặc biệt, tr.55-60
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
1. Nguyễn Đạt Anh (2009), “Những vấn đề cơ bản trong thông khí nhân tạo”,
Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 132-146.
2. Nguyễn Đạt Anh, Nguyễn Lân Việt và cộng sự (2010), “Các thang điểm thiết
yếu sử dụng trong thực hành lâm sàng”, Bảng điểm xuất huyết nội sọ phiên
bản mới để đánh giá bệnh nhân đột quỵ do biến chứng xuất huyết trong não,
Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 317.
3. Nguyễn Đạt Anh, Đặng Quốc Tuấn (2012), “Viêm phổi bệnh viện”, Hồi sức
cấp cứu tiếp cận theo các phác đồ, tài liệu dịch, Nhà xuất bản Y học, tr. 473-
483.
4. Nguyễn Đạt Anh và cộng sự dịch (2009), “Tổn thương phổi do máy thở gây
nên”, Những vấn đề cơ bản trong thông khí nhân tạo, Nhà xuất bản Y học, Hà
Nội, tr. 17-27.
5. Nguyễn Đạt Anh và cộng sự dịch (2009), “Thông khí nhân tạo cho bệnh nhân
chấn thương sọ não”, Những vấn đề cơ bản trong thông khí nhân tạo, Nhà
xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 196-205.
6. Trần Duy Anh (2005), “Điều trị tích cực phù não”,chủ biên Nguyễn Văn
Thông, Đột quỵ não – Cấp cứu, điều trị, dự phòng, Nhà xuất bản Y học, Hà
Nội, tr. 171-190.

3. 7. Trần Duy Anh (2012), “Suy hô hấp cấp”, Một số vấn đề cơ bản trong thực
hành thông khí cơ học, Bộ Quốc phòng – Cục Quân y – Bệnh viện TWQĐ
108, tr. 1-21.
8. Lê Quang Cường (2005), “Các yếu tố nguy cơ của tai biến mạch máu não”,
Nội san Thần kinh số 7, tr.1-4.
9. Nguyễn Văn Chương (2005), “Đại cương đột quỵ não”, Thực hành lâm sàng
thần kinh học, tập 3, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 7-42.
10.Nguyễn Văn Chương (2005), “Hội chứng tăng áp lực nội sọ”, Triệu chứng
học, tập II, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 110-120.
11.Nguyễn Văn Chương (2012), “Hoạt tính tự vệ nội sinh và quan điểm mới về
tổn thương và phục hồi thần kinh”, Tài liệu tập huấn đột quỵ não, Cục Quân y,
Hà Nội, tr. 31-36.
12.Bùi Thùy Dương, Nguyễn Đức Công (2007), “Nghiên cứu biến đổi Na+ và K+
máu ở bệnh nhân đột quỵ não giai đoạn cấp”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108,
tập 2, tr. 69-71.
13.Nguyễn Phương Đông (2007), “Lựa chọn và cài đặt ban đầu các thông số máy
thở”, Bài giảng tập huấn toàn quân chuyên ngành hồi sức cấp cứu, Bệnh viện
TWQĐ 108, tr. 91-104.
14.Nguyễn Phương Đông và cộng sự (2008), “Thở máy trong điều trị bệnh nhân
chấn thương sọ não nặng tại khoa hồi sức BVTWQĐ 108”, Tạp chí Y Dược
lâm sàng 108, tập 1.
15.Đặng Phúc Đức (2011), “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, hình ảnh chụp cắt
lớp vi tính 72 giờ đầu ở bệnh nhân đột quỵ chảy máu não”, Luận văn thạc sĩ y
học, Học viện Quân y.
16.Mai Xuân Hiên (2012), “Nghiên cứu tình trạng rối loạn hô hấp và biện pháp
xử trí trên bệnh nhân đột quỵ chảy máu não”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108,
tập 7 – Số đặc biệt, tr.163-168.
17.Nguyễn Minh Hiện (1999), “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, hình ảnh chụp cắt
lớp vi tính, một số yếu tố nguy cơ và tiên lượng ở bệnh nhân chảy máu não”,
Luận án Tiến sĩ Y học, Học viện Quân y.
18.Nguyễn Minh Hiện (2005), “Chảy máu não”, chủ biên Nguyễn Văn Chương,
Thực hành lâm sàng Thần kinh bệnh học Thần kinh, tập III, Nhà xuất bản Y
học, Hà Nội, tr. 73-87.
19.Nguyễn Minh Hiện (2010), “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng đột quỵ chảy máu
não tại khoa đột quỵ Bệnh viện 103.”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập 5 –
số đặc biệt, tr.104-110.
20.Nguyễn Minh Hiện (2012), “Điều trị tích cực đột quỵ chảy máu não”, Tài liệu
tập huấn đột quỵ não, Bộ Quốc phòng – Cục Quân y – Bệnh viện Trung ương
quân đội 108, tr. 50-57.

4. 21.Lê Đức Hinh, Đàm Duy Thiên (2007), “Một số thang điểm lượng giá chức
năng Thần kinh”, Tai biến mạch máu não hướng dẫn chẩn đoán và xử trí, Nhà
xuất bản Y học, tr. 662-675.
22.Lê Thị Việt Hoa (2012), “Thông khí cơ học trong hội chứng ARDS “, Một số
vấn đề cơ bản trong thực hành thông khí cơ học, Bộ Quốc phòng – Cục Quân y
– Bệnh viện TWQĐ 108, tr. 92-93.
23.Vi Quốc Hoàng, Trần Văn Tuấn (2012), “Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận
lâm sàng và một số yếu tố tiên lượng của chảy máu não bán cầu tại Bệnh viện
đa khoa Trung ương Thái Nguyên”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập 7 – số
đặc biệt, tr.227 – 233.
24.Nguyễn Thi Hùng, Trương Việt Trung (2012), “Ảnh hưởng của tăng thân nhiệt
trên bệnh nhân đột quỵ thiếu máu não cấp”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập
7 – số đặc biệt, tr.217-220.
25.Trần Thanh Hùng, Vũ Anh Nhị (2007), “Các yếu tố tiên lượng sống và tử vong
sớm ở bệnh nhân đột quỵ cấp có đặt nội khí quản”, Tạp chí Y Dược lâm sàng
108, tập 2, tr.117-122.
26.Đỗ Quốc Huy (2007), “Tổng quan về máy thở và lựa chọn phương thức thở
máy”, Bài giảng tập huấn toàn quân chuyên ngành hồi sức cấp cứu, Bệnh viện
TWQĐ 108, tr. 105-113.
27.Đỗ Quốc Huy (2012), “Chỉ định và cài đặt bươc đầu khi tiến hành thông khí cơ
học”, Một số vấn đề cơ bản trong thực hành thông khí cơ học Bộ Quốc phòng
– Cục Quân y – Bệnh viện TWQĐ 108, tr. 82-92.
28.Đỗ Quốc Huy (2012), “Tổng quan cai thở máy”, Một số vấn đề cơ bản trong
thực hành thông khí cơ học, Bộ Quốc phòng – Cục Quân y – Bệnh viện
TWQĐ 108, tr. 112-128.
29.Đỗ Mai Huyền, Nguyễn Văn Thông (2012), “Đánh giá tần suất các biến chứng
và một số yếu tố nguy cơ của đột quỵ não giai đoạn cấp”, Tạp chí Y Dược lâm
sàng 108, tập 7, tr.285-293.
30.Hoàng khánh (2007), “Các yếu tố nguy cơ gây tai biến mạch máu não”, chủ
biên Lê Đức Hinh, Tai biến mạch máu não hướng dẫn chẩn đoán và xử trí,
Nhà Xuất bản Y học, tr. 84-107.
31.Hoàng Khánh (2010), “Giá trị tiên lượng của hiện tượng quay mắt đầu liên
quan thể tích ổ tổn thương não ở bệnh nhân nhồi máu não giai đoạn cấp”, Tạp
chí Y Dược lâm sàng 108, tập 5, tr.110-119.
32.Hoàng Khánh (2012), “Nghiên cứu mối liên quan giữa quay mắt đầu và nồng
độ Interleukin-6 huyết tương ở bệnh nhân tai biến mạch máu não giai đoạn
cấp”, Y học thực hành, 811 + 812, tr.115-120.
33.Hoàng Khánh (2012), “Tăng huyết áp và tai biến mạch máu não”, Y học thực
hành, 811+ 812, tr.23-37.

5. 34.Trịnh Thị Khanh (2004), “Nghiên cứu chẩn đoán và điều trị chảy máu trong
não ở người tăng huyết áp”, Luận án Tiến sĩ y học, Đại học y Hà Nội.
35.Phùng Nam Lâm (2012), “Sinh lý hô hấp liên quan đến thông khí nhân tạo”,
Một số vấn đề cơ bản trong thực hành thông khí cơ học Bộ Quốc phòng – Cục
Quân y – Bệnh viện TWQĐ 108, tr. 22-39.
36.Nguyễn Thị Mơ, Nguyễn Văn Thông, Nguyễn Hồng Quân (2012), “Đánh giá
hiệu quả công tác chăm sóc bệnh nhân đột quỵ chảy máu não cấp tại trung tâm
đột quỵ não – BVTWQĐ 108”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập 7 – số đặc
biệt, tr.271-278.
37.Nguyễn Huy Ngọc (2011), “Nghiên cứu một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm
sàng và tiên lượng ở bệnh nhân nhồi máu não tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú
Thọ”, Luận án Tiến sĩ Y học, Học viện Quân y.
38.Vũ Anh Nhị (2012), “Phục hồi thần kinh cho bệnh nhân đột quỵ”, Tài liệu tập
huấn đột quỵ não, Cục quân y, Hà Nội, tr. 161-167.
39.Vũ Anh Nhị, Trần Thanh Hùng (2012), “Kiểm định các yếu tố tiên lượng đột
quỵ cấp có đặt nội khí quản”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập 7 – số đặc
biệt, tr.267-270.
40.Cao Phi Phong, Nguyễn Tuấn Anh (2012), “Ý nghĩa tiên lượng của thể tích và
vị trí chảy máu trên bệnh nhân chảy máu não – Não thất tăng huyết áp”, Tạp
chí Y Dược lâm sàng 108, tập 7 – số đặc biệt, tr. 241-246.
41.Nguyễn Hồng Quân, Nguyễn Văn Thông (2012), “Nghiên cứu đặc điểm lâm
sàng và một số yếu tố tiên lượng bệnh nhân đột quỵ có đặt nội khí quản”, Tạp
chí Y Dược lâm sàng 108, tập 7 – số đặc biệt, tr.234-240.
42.Nguyễn Thị Tâm (2005), “Chảy máu não”, chủ biên Nguyễn Văn Thông, Đột
quỵ não – Cấp cứu, điều trị, dự phòng, Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 113-
142.
43.Nguyễn Thị Tâm, Nguyễn Văn Thông, Nguyễn Hoàng Ngọc (2004), “Nghiên
cứu diễn biến lâm sàng và một số yếu tố tiên lượng của bệnh nhân chảy máu
não trên lều”, Y học Việt Nam, 301, tr.143-147.
44.Mai Duy Tôn, Trần Viết Lực, Nguyễn Văn liệu (2010), “Bệnh Thần kinh”,
Các thang điểm thiết yếu sử dụng trong thực hành lâm sàng, Nhà xuất bản Y
học, tr. 308-344.
45.Nguyễn Ngọc Túy, Vũ Anh Nhị (2010), “Nghiên cứu yếu tố tiên lượng chảy
não máu nhân bèo”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập 5 – số đặc biệt, tr.70-
75.
46.Nguyễn Văn Tuyến, Nguyễn Văn Thông (2007), “Nghiên cứu đặc điểm lâm
sàng, một số yếu tố tiên lượng ở bệnh nhân đột quỵ chảy máu não ổ lớn trên
lều”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập 2 – số đặc biệt, tr.21-24.
47.Lê Văn Thính, Trần Viết Lực dịch (2010), “Xử trí tích cực đột quỵ cấp: điều
trị phẫu thuật”, Tạp chí đột quỵ quốc tế Bản tiếng Việt, 2(3), tr.7-17.

6. 48.Nguyễn Văn Thông (2007), “Nguyên tắc chung xử trí tai biến mạch máu não”,
chủ biên Lê Đức Hinh, Tai biến mạch máu não hướng dẫn chẩn đoán và xử trí,
Nhà xuất bản Y học, Hà Nội, tr. 371-385.
49.Nguyễn Văn Thông, Nguyễn Hoàng Ngọc (2007), “Nghiên cứu hiệu quả thuốc
chống kết tập tiểu cầu trong phác đồ điều trị tổng hợp đột quỵ thiếu máu não
cục bộ cấp và bán cấp”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập2, tr.135-140.
50.Nguyễn Văn Thông, Đinh Thị Hải Hà (2012), “Nhận xét đặc điểm, tính chất,
cơ cấu bệnh tại Trung tâm đột quỵ não – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
từ 01/2003 đến tháng 6/2012.”, Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, tập 7, tr.10 -22.
51.Nguyễn Văn Thông, Đinh Thị Hải Hà, Nguyễn Hồng Quân (2012), “Nhận xét
tình hình tử vong của các bệnh nhân đột quỵ não tại Trung tâm Đột quỵ –
Bệnh viện TWQĐ 108 từ tháng 01/2003 đến 06/2012.”, Tạp chí Y Dược lâm
sàng 108, tập 7 – số đặc biệt, tr.23-35.
52.Nguyễn Văn Thông và cộng sự (2012), “Đánh giá kết quả điều trị tích cực nội
khoa chảy máu não do tăng huyết áp tại trung tâm đột quỵ não – Bệnh viện
TWQĐ 108”, Y học thực hành, 811 + 812, tr.317-328.