1. ºบ·ท∙·ท∙Õีè่ 10
áแ¹นÇว·ท∙Òา§ง¡กÒาÃร¾พÑั²ฒ¹นÒาÍอ§ง¤ค¡กÒาÃรãใ¹นÊสÑั§ง¤คÁมäไ·ท∙Âย
¨จÑั ´ด·ท∙ÓำáแÅลÐะºบÃรÃรÂยÒาÂยâโ´ดÂย: ¹นÒา§งÊสÒาÇวÇวÃรÃร³ณÇว³ณÑัªช ¹น§ง¹นØุªช
Thursday, October 11, 2012

2. Outline
องค์การในสังคมไทย
อิทธิพลการบริหารโดยยึดวัตถุประสงค์
สภาพการบริหารจัดการองค์กรไทยในปัจจุบัน
การพัฒนาการบริหารจัดการภาครัฐ
องค์การแห่งความสําเร็จ
Thursday, October 11, 2012

3. องค์การในสังคมไทย
แบ่งได้เป็นองค์การภาครัฐ และองค์การภาคเอกชน
(1) องค์การภาครัฐ ประกอบด้วยองค์การรูปแบบต่างๆดังนี้
1. ส่วนราชการ แบ่งเป็น 3 ระดับคือ องค์การาชการส่วนกลาง, องค์การ
ราชการส่วนภูมิภาค และ องค์การปกครองส่วนท้องถิ่น
2. รัฐวิสาหกิจ
3. องค์การมหาชน
4. องค์การอิสระตามรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2540
5. องค์การของรัฐที่บริหารงานเป็นอิสระ
Thursday, October 11, 2012

4. องค์การในสังคมไทย (ต่อ)
(2)องค์การภาคเอกชน
การจัดตั้งต้องเป็นไปตามกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ และกฎหมายเฉพาะให้จัดตั้ง
มี 7 รูปแบบ คือ บริษัทมหาชนจํากัด บริษัทเอกชนจํากัด ห้างหุ้นส่วนจํากัด ห้างหุ้น
ส่วนสามัญ กิจการเจ้าของคนเดียว สมาคม มูลนิธิ
ประเทศหรือรัฐก็ถือเป็นองค์การชนิดหนึ่ง
การดําเนินกิจการทั้งภาครัฐและเอกชน จะต้องสอดคล้องกับกฎหมายของประเทศนั้นๆ
เนื่องจากการแข่งขันที่รุนแรงในเวทีโลก จะไม่มีการแบ่งพรมแดนความเป็นรัฐหรือ
เอกชน
Thursday, October 11, 2012

5. อิทธิพลการบริหารโดยยึดวัตถุประสงค์
(1) การบริหารจัดการบนทางสองแพร่ง
การบริหารจัดการของคนไทย ต้องการความสําเร็จในวัตถุประสงค์ และความ
ถูกต้องของกระบวนการไปพร้อมๆกัน
เช่นการเปลี่ยนระบบการทํางานจากแบบมุ่งยึดระบบกฎเกณฑ์ มาเป็นแบบมุ่ง
ความสําเร็จเป็นตัวตั้ง
(2) การบริหารโดยยึดวัตถุประสงค์ (Management by Objective)
ในสมัยอดีตไทยเรามีสุภาษิตที่ว่า “ค่าของคนอยู่ที่ผลของงาน” แต่ปัจจุบัน
กลับเปลี่ยนไปเป็น “ค่าของคนอยู่ที่คนของใคร”
เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการแข่งขัน เราต้องเน้นที่การบรรลุเป้าหมายเป็น
สําคัญ ซึ่งสามารถตรวจสอบได้โดยการสร้างตัวชี้วัด (KPI) ที่เป็นมาตรฐาน
เดียวกัน
Thursday, October 11, 2012

6. สภาพการบริหารจัดการองค์การไทยในปัจจุบัน
(1) การบริหารจัดการองค์การภาครัฐ
ประเทศหรือรัฐ ก็ถือเป็นองค์การชนิดหนึ่ง องค์การภาครัฐถือเป็นสายงาน
สนับสนุนการทํางานของเอกชนอีกทีหนึ่ง
โครงสร้างเป็นแบบสูง สายการบังคับบัญชาหลายชั้น มีสองสาเหตุคือ เพื่อ
ต้ อ งการควบคุ ม ตรวจสอบคุ ณ ภาพสิ น ค้ า และการบริ ก ารทุ ก ขั ้ น ตอน และอี ก
เหตุผลหนึ่งคือ เพราะไม่ไว้วางใจให้พนักงานปฏิบัติงานโดยอิสระได้
(2) การบริหารจัดการองค์การภาคเอกชน
จากมุมมองระดับประเทศ หรือรัฐไทย องค์การเอกชนถือเป็นสายงานหลักของ
ประเทศ มีหน้าที่ผลิตสินค้าและบริการ
โครงสร้างแบบราบ มีความยืดหยุ่นสูง
การบริหารงนาต้องไม่ขัดกับระเบียบบริหารประเทศ
Thursday, October 11, 2012

7. สภาพการบริหารจัดการองค์การไทยในปัจจุบัน (ต่อ)
(2) การบริหารจัดการองค์การภาคเอกชน (ต่อ)
เงื่อนไขสภาพแวดล้อมที่มีผลต่อประสิทธิภาพการบริหารจัดการองค์การภาคเอกชน
ได้แก่
1. ความแตกต่างบนความเหมือน ในเรื่องการปฏิบัติอย่างไม่เท่าเทียมกันจากหน่วย
งานรัฐบาล
2. ทัศนคติต่ออาชีพ งานเอกชนเป็นงานที่ท้าทาย ความมั่นคงในอาชีพขึ้นอยู่กับ
ความสามารถของตนเอง จึงอาจถูดฉุดรั้งไว้ด้วยหน่วยงานราชการที่ควรจะต้อง
ทําหน้าที่สนับบสนุนองค์การภาคเอกชน
3. การเริ่มต้นทุนที่ไม่ได้เกิดจากกระบวนการผลิต เช่นการเสียเบี้ยตามรายทางเพื่อ
เร่งขั้นตอนการทํางานขององค์การราชการเป็นต้น
การปรับตัวขององค์การภาคเอกชน: เข้าไปช่วยรัฐบาลพัฒนาพื้นที่ ชุมชน และสังคม
Thursday, October 11, 2012

8. การพัฒนาการบริหารจัดการภาครัฐ
(1) ระบบราชการไทยชี้นําการบริหารจัดการภาคเอกชน
ถ้าระบบราชการส่งเสริมสนับสนุนภาคเอกชน ก็ขะสร้างพลังในการพัฒนา
ประเทศ แต่ถ้าเป็นในลักษณะการควบคุมตรวจสอบก็จะฉุดระบบการผลิต
สินค้าและบริการให้ตกต่ําลงไปได้ เพราะฉะนั้นคนในภาครัฐต้องมีความ
เข้าใจในเรื่องการบริหารจัดการองค์การให้มากกว่าที่เป็นอยู่
(2) ปัญหาการบริหารจัดการภาครัฐไทย
ร ั ฐ บาลพยายามแก ้ ป ั ญ หาความล ่ า ช ้ า ในการปฏ ิ บ ั ต ิ ง าน และสร้ า งความ
โปร่งใส โดยการแบ่งอํานาจ หรือกระจายอํานาจจากส่วนกลางแบบมีห่วงโซ่
เช่นการจัดองค์การของรัฐที่เป็นนิติบุคคลไม่เป็นส่วนราชการ เช่นรัฐวิสาหกิจ
องค์การอิสระ และองค์การมหาชน
Thursday, October 11, 2012

9. การพัฒนาการบริหารจัดการภาครัฐ (ต่อ)
(2) ปัญหาการบริหารจัดการภาครัฐไทย (ต่อ)
สภาพปัญหาที่ก่อตัวมีดังนี้
1. โครงสร้างองค์การยังเป็นแบบราชการอยู่
2. ค่าจ้างต่อหัวราคาสูงกว่าทางราชการ เป็นภาระแก้รัฐในระยะยาว แต่ให้
ผลไม้คุ้มค่า
3. คณะกรรมการส่วนใหญ่มาจากส่วนราชการ จึงมีการยึดติดกฎระเบียบ
ของทางราชการ
4. พนักงานรู้สึกเป็นพนักงานของรัฐ ถึงแ้จะมีสัญญางานแค่ปีสองปี เนื่องจาก
ผู้บริหารยังใช้ระบบอุปภัมภ์จึงไม่ค่อยมีการไล่ออก
5. แนวคิดการใช้เงินเป็นก้อน โดยหวังเอาดอกผลไปจ่าย แต่เมื่อไม่เป็นไป
ตามแผนจึงก่อเกิดเป็นภาระในระยะยาว
Thursday, October 11, 2012

10. การพัฒนาการบริหารจัดการภาครัฐ (ต่อ)
(2) ปัญหาการบริหารจัดการภาครัฐไทย (ต่อ)
สภาพปัญหาที่ก่อตัวมีดังนี้ (ต่อ)
6. ต้องคํานึงถึงระเบียบขององค์การ และระเบียบราชการไปพร้อมๆกัน
7. เวลาส่วนใหญ่จะจมอยู่กับเอกสาร
8. ผู้บริหารมักเป็นผู้เกษียรมาจากหน่วยงานราชการ การบริหารจึงไม่มีความแตกต่าง
9. ผู้บริหารที่มาจากองค์การเอกชน ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงอะไรได้เพราะต้องยึดต่าง
กฎระเบียบเดิม
10.พนักงานได้รับเงินเดือนสูงก็จริง แต่ยังคนคิดว่าการเป็นการบริการสาธารณะ จึงไม่
ได้คํานึงถึงผลกําไร เพราะอย่างไรรัฐก็ต้อสนับสนุนงบประมาณอยู่แล้ว
11. เกิดความรู้สึกไม่มีศักดิ์ศรีของพนักงาน
Thursday, October 11, 2012

11. การพัฒนาการบริหารจัดการภาครัฐ
(3) ความด้อยประสิทธิภาพของระบบราชการไทย
รัฐบาลได้หาทางออกโดยยึดหลักการกระจายอํานาจ และแบ่งอํานาจ
(4) การพัฒนาระบบราชการยุคใหม่สู่มาตรฐานสากล
นโยบายด้านการบริหาราชการแผ่นดิน มาตรา 78 ในรัฐธรรมนูญ มุ่งเน้นการ
พัฒนาและปรับปรุงระบบบริหารงานภาครัฐ เพื่อตอบสนองความต้องการของ
ประชาชนได้อย่างมีประสิทธิภาพและเป็นธรรม
คณะกรรมการพัฒนาระบบราชการไทย หรือ ก.พ.ร. ได้จัดทํายุทธศาสตร์การ
พัฒนา ในช่วงปี พ.ศ. 2551-2555 ขึ้น โดยได้นําเกณฑ์คุณภาพบริหารจัดการ
ภาครัฐ PMQA (Public Management Quality Award) มาใช้ เพื่อยกระดับ
คุณภาพระบบราชการไทย ให้มีขีดความสามารถเทียบเท่าสากล
Thursday, October 11, 2012

12. การพัฒนาการบริหารจัดการภาครัฐ
(4) การพัฒนาระบบราชการยุคใหม่สู่มาตรฐานสากล (ต่อ)
การบริหารจัดการองค์การตามเกณฑ์ PMQA มี 7 หมวด ได้แก่
หมวด 1: การปรับปรุงในเรื่องการนําองค์กรของผู้บริหารให้มีวิสัยทัศน์ และทิศทางที่ชัดเจน
หมวด 2: การวางแผนยุทธศาสตร์ที่ดี และนําไปปฏิบัติได้จริง
หมวด 3: การให้ความสําคุญกับผู้รับบริการ สามารถตอบสนองความต้องการ และความคาดหวังของ
ประชาชน
หมวด 4: การจัดการข้อมูลสารสนเทศ และการจัดการความรู้ให้ถูกต้องทันสมัย
หมวด 5: การพัฒนาศักยภาพบุคลากรเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการปฏิบัติงานและนําองค์กรไปสู่
เป้าหมายที่ตั้งไว้ร่วมกัน
หมวด 6: การจัดการกระบวนการทํางานให้มีประสิทธิภาพ เพื่อส่งมอบบริการที่ดีให้กับประชาชน
หมวด 7: สามารถปฏิบัติงานได้บรรลุเป้าหมายยุทธศาสตร์ สร้างความพึงพอใจแก่ผู้รับบริการ การ
บริหารเป็นระบบมีประสิทธิภาพ
Thursday, October 11, 2012

13. องค์การแห่งความสําเร็จ
การพัฒนาอย่างมั่นคงนั้น ผู้บริหารต้องให้ความสําคัญกับการใช้ทรัพยากรเพ่ือการพัฒนา ทั้ง 4
ด้าน ได้แก่ มิติทางการเงิน มิติทางกระบวนการภายใน มิติทางการเรียนรู้และนวัตกรรม และมิติทาง
ด้านลูกค้า
องค์การแห่งการเรียนรู้ (Learning Organization) คือ
เป็นองค์การที่มนุษย์สามารถขยายศักยภาพ (Capacity) อย่างต่อเนื่องในการสร้างผลลัพธ์ตาม
ที่ต้องการ
เป็นองค์การที่ให้การส่งเสริมรูปแบบความคิด (Pattern of Thinking) แบบใหม่
เป็นที่ที่ความทะเยอทะยานร่วมของทุกคน (Collective Aspiration) ได้รับการยอมรับ
เป็นที่ๆมนุษย์เรียนร้ที่จะเรียนรู้ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างต่อเนื่อง ภายใต้บรรยากาศแ่งความไว้วางใจ
(Trust) มีสัมพัธภาพภายใน (Relationship)ที่ดี มีการยอมรับซึ่งกันและกัน (Acceptance) มี
ความสอดคล้องกลมกลืนกันของสมาชิก (Synergy) ตลอดจนสามารถสร้างผลลัพธ์ที่นํามาซึ่ง
ความสําเร็จได้
Thursday, October 11, 2012

14. องค์การแห่งความสําเร็จ(ต่อ)
องค์การแห่งการเรียนรู้ (Learning Organization) (ต่อ)
สาระสําคัญของการพัฒนาองค์การแห่งการเรียนรู้ 5 ประการ
1. ทักษะของพนักงาน (Personal mastery)
2. สภาพความพร้อมของจิตใจของพนักงาน (Mental model)
3. การแชร์คุณค่าร่วมกัน (Building shared vision)
4. การเรียนรู้เป็นทีม (Team learning)
5. การคิดอย่างเป็นระบบ (System thinking)
Thursday, October 11, 2012

15. องค์การแห่งความสําเร็จ(ต่อ)
องค์การแห่งการเรียนรู้ (Learning Organization) (ต่อ)
ลักษณะขององค์การแห่งการเรียนรู้
1. รูปแบบองค์การ (Organization Design): ไร้พรมแดน, ทํางานเป็นทีม, การให้อํานาจ,
แบ่งปันข้อมูล, ให้ความร่วมมือในงานต่างๆของทุกหน่วยงาน, ลดหรือกําจัดของเขตที่เป็น
ทางการขององค์การลง ให้พนักงานมีอิสระและเต็มใจในการทํางานร่วมกัน
2. การจัดการข้อมูล (Information sharing) เป็นแบบอิสระ, ทันเวลา, แม่นยํา, แบ่งปัน
ข้อมูลระหว่างกัน
3. บทบาทผู้นํา (Leadership) สร้างวิสัยทัศน์ร่วม (Shared vision) และความร่วมมือ
(Collaboration)
4. วัฒนธรรมองค์การ (Organization culture) สร้างความสัมพันธ์ใกล้ชิด สํานึกของความ
เป็นกลุ่ม ใส่ใจกันและกัน ตระหนักถึงสิ่งแวดล้อมภายนอก และยึดมั่นในวิสัยทัศน์ร่วม
Thursday, October 11, 2012

16. องค์การแห่งความสําเร็จ(ต่อ)
ตัวอย่าง องค์การแห่งการเรียนรู้ของประเทศไทย
บริษัท ปูนซีเมนต์ไทย จํากัด (มหาชน)
ใช้การฝึกอบอบรม การสับเปลี่ยนตําแหน่ง การสร้างเครือข่าย สร้างชุมชนที่เป็นแหล่ง
รวมวิธีปฏิบัติชั้นเลิศ การเยี่ยมชมหน่วยงาน และการสื่อสารผ่านระบบอินทราเนต
เป็นการสร้างพนักงานให้เป็นสมาชิกที่มีคุณค่า ในสังคมฐานความรู้
องค ์ ค วามร ู ้ เ หล ่ า น ี ้ ช ่ ว ยองค ์ ก รเพ ิ ่ ม ผลผล ิ ต ลดเวลาการทํ า งาน และผั ก ดั น ให้ เ กิ ด
นวัตกรรมต่างๆขึ้น
ให้ความสําคัญกับการเรียนรู้ด้วยตนเอง ทําให้พนักงานมีความกระตือรื้อร้นที่จะพัฒนา
ตนเองอยู่ตลอดเวลา ส่งผลให้ต้นทุนการฝึกอบรมลดลง และมีการพัฒนาผลิตภัณฑ์
อย่างสม่ําเสมอ
มีการประชุมเกี่ยวกับการพัฒนามนุษย์ทุกเดือน
Thursday, October 11, 2012

17. องค์การแห่งความสําเร็จ(ต่อ)
องค์การที่มีแนวโน้มประสบความสําเร็จควรมีลักษณะดังนี้
1. โครงสร้างองค์การแบนราบและจัดการงานในลักษณะเครือข่าย
2. กลไกลการบริหารจัดการต้องทําให้เหมือนมีชีวิต
3. ผู้บริหารมีความรู้ในศาสตร์ที่เกี่ยวกับการบริหารจัดการองค์กร
4. ผู้บริหารมีประสบการณ์และทักษะการบริหาร
5. พนักงานมีความใฝ่รู็ในเทคโนโลยีและเทคนิคการบริหารใหม่ๆ กระตือรือร้น พัฒนา
ตนเองอยู่ตลอดเวลา
6. พนักงานยอมรับการเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องปกติวิสัย
7. ต้องมี้อมูลครบถ้วนสําหรับการตัดสินใจของผู้บริหาร
8. ต้องมีการกํากับดูแลกิจการที่ดี
Thursday, October 11, 2012

18. องค์การแห่งความสําเร็จ(ต่อ)
อุปสรรคและปัญหาในการนําพาองค์กรไปสู่การเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ คือ
1. การมีทัศนคติต่อต้านการเปลี่ยนแปลง
2. การหลงอยู่กับความสําเร็จในอดีต จนไม่คํานึงถึงความเป็นจริงในปัจจุบัน
3. การติดต่อสื่อสารภายในองค์การที่ไม่มีประสิทธิภาพ
4. การไม่เปิดโอกาสให้คนรุ่นใหม่ได้มีบทบาท
5. ผู้นําองค์การทุกระดับไม่ใฝ่รู้
6. ผู้นําองค์การไร้ความสามารถ
7. ผู้บริหารที่ดีไม่ได้สืบทอดความรู้ให้ผู้บริหารรุ่นต่อไป
Thursday, October 11, 2012

19. References
Cover Images: http://www.levyinnovation.com/business-guidance-from-
the-future, http://www.inmagazine.cgsm.org/inside//past-articles/the-
future-of-corporate-social-responsibility, http://www.tech2date.com/
plan-for-the-future-with-business-technology.html, http://
www.cleanhouston.org/business/features/future_companies.htm,
http://www.sdkcm.org/category/future-expansion
ศิริจันทร์ เชื้อสุวรรณ, (2553). การพัฒนาองค์การ (organization development).
เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยราชภัฏ.
Thursday, October 11, 2012