Πειραματικό Σερρών, Τάξη ΣΤ΄2, Δάσκαλος Ιωάννης Καραγκιόζης

1. Πρότυπο Πειραματικό Σερρών ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤ΄
ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Ενότητα Ε. Η Ελλάδα στον 20ό αιώνα
Καραγκιόζης Ιωάννης Ημερομηνία: 21/5/2014
Δάσκαλος ΣΤ΄2
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤ΄ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ
ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Ενότητα Ε « Η Ελλάδα τον 20ό αιώνα »
Κεφ. Ε6 « Ο Μεσοπόλεμος »
ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ: Ιστορία, Γεωγραφία, ΤΠΕ, Γλώσσα
ΤΑΞΗ: ΣΤ΄ Δημοτικού ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 διδακτικές ώρες
ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΟ ΔΕΠΠΣ ΚΑΙ ΑΠΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Το θέμα είναι απολύτως συμβατό με το Α.Π.Σ. και το Δ.Ε.Π.Π.Σ, εφόσον αποτελεί θέμα
ενότητας της Ιστορίας της ΣΤ΄ τάξης και οι στόχοι που τίθενται άπτονται πλήρως του
αντίστοιχου αναλυτικού προγράμματος της Ιστορίας.
Ιστορία: Να αντιληφθούν τη σημασία της περιόδου του Μεσοπολέμου και να συνδέσουν τα
γεγονότα με τον Α΄ και τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο.
Γλώσσα: Προφορικός λόγος, διαλογικές μορφές επικοινωνίας, διαχείριση πληροφορίας.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ & ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ
Προτείνεται η οργάνωση των μαθητών σε ομάδες 2-3 ατόμων. Απαιτείται επομένως ο
κατάλληλος αριθμός Η/Υ. Η δραστηριότητα θα πρέπει να διεξαχθεί στο εργαστήριο
πληροφορικής.
Λογισμικό : Λογισμικά Mozilla Firefox, Power Point, Google Earth, Ιστορικός Άτλας Centennia,
Hot Potatoes
ΛΟΓΟΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΩΝ
Επιλέγουμε τα συγκεκριμένα λογισμικά αντί της παραδοσιακής διδασκαλίας με χάρτες διότι μας
δίνουν την ευχέρεια να γίνει το μάθημα παραστατικό, διαθεματικό και η διδασκαλία
μαθητοκεντρική. Οι μαθητές μέσα από διερευνητικές εργασίες (αναζήτηση στο διαδίκτυο)
συλλέγουν, οργανώνουν και επεξεργάζονται τις πληροφορίες που τους είναι χρήσιμες. Μπορούν
να επικεντρωθούν στην ερευνώμενη περιοχή π.χ. τη Λωζάννη (Google Earth), να δουν και να
αναζητήσουν τις αλλαγές των συνόρων πριν, κατά και μετά την ερευνόμενη χρονική περίοδο
(Centennia, ως εποπτικό υλικό και εκπαιδευτικό εργαλείο στον χώρο και στον χρόνο). Το Power
Point οπτικοποιεί τα κύρια σημεία του μαθήματος διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον και την
αυτοσυγκέντρωση των μαθητών. Τέλος το Hot Potatoes προσφέρει εποικοδομητικά δυνατότητες
αξιολόγησης, επέκτασης, εμβάθυνσης. Επιπλέον, ορισμένοι από τους στόχους που θέτουμε,
μπορούν να επιτευχθούν μόνο με τη χρήση των λογισμικών αυτών.
ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Ως μοντέλο διδασκαλίας επιλέγεται η «συνεργατική καθοδηγούμενη ανακάλυψη», στα πλαίσια
της οποίας οι μαθητές με συγκεκριμένα φύλλα εργασίας διερευνούν το διδακτικό υλικό και
οικοδομούν συνεργατικά τη νέα γνώση.
ΣΚΟΠΟΣ
Να αντιληφθούν τη σημασία των γεγονότων που ακολούθησαν τον Α΄ Παγκόσμιο και τη
Μικρασιατική Καταστροφή, τα προβλήματα από την ανταλλαγή των πληθυσμών μα και τα
θετικά για την ελληνική αστική και αγροτική κοινωνία και οικονομία. Να καλλιεργήσουν
ερευνητικό και ομαδικό πνεύμα μέσα από συνεργατικές διαδικασίες και ανακαλυπτικές
δραστηριότητες.

2. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Οι μαθητές:
Γνώσεις
1. Να μάθουν τους όρους της Συνθήκης της Λωζάννης (1923), που καθιέρωσε το νομικό
πλαίσιο των σχέσεων ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα.
2. Να αντιληφθούν τη σημασία του όρου πρόσφυγας και τη διαχείριση του προσφυγικού
ζητήματος μετά το 1923.
3. Να κατανοήσουν τη σημασία του όρου Μεσοπόλεμος και την πολιτική αστάθεια που
επικράτησε στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο και να γνωρίσουν την καθημερινή ζωή των
Σερραίων (1920-1940).
Δεξιότητες
1. Να αναπτύξουν δεξιότητες χρήσης και αξιοποίησης των λογισμικών Mozilla Firefox,
Power Point, Google Earth, Centennia , Hot Potatoes και γενικότερα του Η/Υ
2. Να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργασίας και επικοινωνίας, καθώς εργάζονται με τα
συγκεκριμένα λογισμικά.
Στάσεις
3. Να αναπτύξουν θετική διάθεση απέναντι στον Η/Υ ως εργαλείο άντλησης πληροφοριών.
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
Οι μαθητές έχουν αναπτύξει από προηγούμενα μαθήματα τις βασικές δεξιότητες χρήσης του
Η/Υ (χρήση του ποντικιού, φιλοσοφία λειτουργίας των windows κ.ά). Επιπλέον, στα πλαίσια
της ευέλικτης ζώνης οι μαθητές και οι μαθήτριες έχουν εξοικειωθεί με τις βασικές λειτουργίες
των χρησιμοποιούμενων λογισμικών. Επίσης, οι μαθητές στην ενότητα Ε και στα προηγούμενα
κεφάλαια (κεφ. 1-5) έχουν γνωρίσει τις ως τώρα προσπάθειες των Ελλήνων να οργανώσουν το
κράτος τους.
ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Συνολικά όλο το σενάριο αποτελείται από πέντε επιμέρους φάσεις:
Α. Προβληματισμός: Διατύπωση του προς διερεύνηση ερωτήματος
Β. Φύλλο Εργασίας 1: Συνεργατική διερεύνηση των όρων και της σημασίας της Συνθήκης της
Λωζάννης. Κατανόηση του όρου πρόσφυγας και της διαχείρισης του προσφυγικού ζητήματος
μετά το 1923. (στόχοι 1,2)
Γ. Φύλλο Εργασίας 2: Κατανόηση της σημασίας του όρου Μεσοπόλεμος, της πολιτικής
αστάθειας που επικράτησε στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο και της καθημερινής ζωής των
Σερραίων (1920-1940.) (στόχος 3)
Δ. Παρουσίαση αποτελεσμάτων της έρευνας από τις ομάδες εργασίας. Συζήτηση – Εξαγωγή
συμπερασμάτων.
Ε. Αξιολόγηση επίτευξης των στόχων
Α. Προβληματισμός: Διατύπωση του προς διερεύνηση ερωτήματος
Αρχικά, ρωτάμε τους μαθητές μήπως γνωρίζουν τι είναι Μεσοπόλεμος.
Σημείωση: Κατά τη διάρκεια της διδ/λίας προβάλλεται στον βιντεοπροβολέα το συνοδευτικό
αρχείο Power Point «Ο Μεσοπόλεμος».
Β. Φύλλο Εργασίας 1: Συνεργατική διερεύνηση των όρων και της σημασίας της Συνθήκης
της Λωζάννης.
Οι μαθητές είναι χωρισμένοι σε ομάδες των δύο – τριών ατόμων. Κάθε ομάδα βρίσκεται
μπροστά σε έναν Η/Υ. Μοιράζεται στους μαθητές το Φύλλο Εργασίας 1, το οποίο καλούνται οι
μαθητές να ακολουθήσουν και να εκτελέσουν τις προτεινόμενες ερευνητικές δραστηριότητες :
Φύλλο Εργασίας 1 (στόχοι 1,2)
1. Εκκινήστε το λογισμικό Google Earth από το αντίστοιχο εικονίδιο της επιφάνειας
εργασίας. Στην επιφάνεια του Google Earth και στην αριστερή στήλη πληκτρολογήστε τη λέξη
«Λωζάννη» και αναζητήστε την.

3. Ελαχιστοποιήστε την εμφάνιση του Google Earth στην οθόνη σας.
2. Εκκινήστε τον Ιστορικό άτλαντα Centennia από το εικονίδιο στην επιφάνεια εργασίας.
Πληκτρολογήστε στο πλαίσιο χρονολογίας την αρχή της χρονικής περιόδου που μας
ενδιαφέρει (1922 – 1936)
Αρχές 1922 Το 1936
Ενεργοποιήστε την επιλογή και δείτε σε ποιο κράτος ανήκει κάθε περιοχή του
χάρτη. Επιλέξτε έτος 1922, «παράθυρο», «εμφάνιση κειμένου» και διαβάστε τα παράλληλα
γεγονότα που συμβαίνουν το 1922.
3. Διαβάστε την 1η
, 3η
και 5η
παράγραφο του μαθήματος κι απαντήστε στο ερωτήματα:
Α. Με τη Συνθήκη της Λωζάννης (1923) η Ελλάδα απώλεσε σημαντικά εδάφη που κέρδισε με
τη λήξη του Α΄ Παγκόσμιου πολέμου. Ποια λάθη οδήγησαν κατά τη γνώμη σου σε αυτή την
εξέλιξη;
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...
Β. Η ανταλλαγή πληθυσμών έφερε πολλά προβλήματα που εντάθηκαν με τη διεθνή οικονομική
κρίση του 1929. Η παρουσία των προσφύγων συνέβαλε όμως και στην οικονομική και
πνευματική ανάπτυξη της χώρας. Μπορείς να δικαιολογήσεις αυτή την άποψη;
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...

4. Γ. Φύλλο Εργασίας 2 (στόχος 3)
1. Για την κατανόηση της σημασίας του όρου Μεσοπόλεμος και της πολιτικής αστάθειας που
επικράτησε στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο (στόχος 3) διαβάστε τις παραγράφους 2,4,6,7 του
κεφ. Ε6 από το Βιβλίο Μαθητή. Απαντήστε στα ερωτήματα:
Γ. Ποια αλλαγή έγινε το 1924 στο πολίτευμα της Ελλάδας το 1924; Πώς το κρίνεις αυτό σε
συνδυασμό με την ανταλλαγή πληθυσμών που αποφασίστηκε με την Συνθήκη της Λωζάννης;
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...
Δ. Εσωτερική πολιτική αστάθεια ταλαιπωρεί την Ελλάδα κατά τον Μεσοπόλεμο. Σε διάστημα
18 ετών (1922-1940) υπήρξαν 33 κυβερνήσεις! Πώς το κρίνεις αυτό για την ανασυγκρότηση της
χώρας μετά τη Μικρασιατική καταστροφή;
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...
Από το Βιβλίο Τοπικής Ιστορίας των Σερρών διαβάστε : Ενότητα « Ο 20ός αιώνας»,
κεφ. 21 « 1920-1940: η καθημερινή ζωή των Σερραίων», σελ. 120.
Ε. Πώς ήταν η καθημερινή ζωή των Σερραίων κατά τον Μεσοπόλεμο; Αναφέρετε κάποια από
τα προβλήματα που αντιμετώπιζαν ( π.χ. το οδικό δίκτυο).
Ζήτησε από τον παππού ή τη γιαγιά σου να σου περιγράψουν την καθημερινή τους ζωή ως
παιδιά και παρουσίασε αυτά που θα σου πουν στην τάξη.
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………...
Δ. Παρουσίαση - Συζήτηση – Εξαγωγή συμπερασμάτων.
Οι ομάδες ανακοινώνουν στην ολομέλεια της τάξης αυτά που σημείωσαν στα Φύλλα Εργασίας.
Ανταλλάσσουν απόψεις και συμφωνούν στην συναγωγή των κατάλληλων συμπερασμάτων.
Ε. Αξιολόγηση επίτευξης των στόχων
Η αξιολόγηση περιλαμβάνει:
Α) τη διαμορφωτική αξιολόγηση που θα διεξαχθεί κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας μέσω
παρατήρησης της συμμετοχής και του ενδιαφέροντος των μαθητών, μέσω των ερωτήσεών τους
και γενικότερα μέσω παρατήρησης της εργασίας τους στην ομάδα,
Β) την τελική αξιολόγηση στο τέλος της διδασκαλίας με το κατάλληλο φύλλο αξιολόγησης.
Ενδεικτικά θα μπορούσε να δοθεί στους μαθητές το παρακάτω φύλλο αξιολόγησης:

5. Φύλλο Αξιολόγησης
1. Μελέτησε τον χάρτη της Μικράς Ασίας και κατάγραψε τα ελληνικά ονόματα πόλεων και
αντιστοίχισέ τα με τα τουρκικά.
2. Δημιούργησε το γενεαλογικό δέντρο της οικογένειάς σου.
3. Μελέτησε τον πίνακα και κατάγραψε τις πέντε πόλεις όπου εγκαταστάθηκε ο μεγαλύτερος
αριθμός προσφύγων.

6. 4. Λύσε το παρακάτω σταυρόλεξο για το κεφ. Ε6 E6mesopolemos.htm