http://st-taksh.blogspot.gr/ Γλώσσα ΣΤ΄. Σύντομη επανάληψη 4ης ενότητας: ΄΄Διατροφή΄΄

1. Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
http://st-taksh.blogspot.gr
Γλώσσα ΣΤ΄
Σύντομη Επανάληψη 4ης Ενότητας
΄΄Διατροφή΄΄

2.  Πώς δίνουμε οδηγίες για μια συνταγή
Μια συνταγή περιλαμβάνει:
α. τα υλικά.
β. τις οδηγίες παρασκευής, συνήθως σε οριστική ή προστακτική.
 Πώς σχηματίζουμε την προστακτική των σύνθετων
ρημάτων
ΚΛΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗΣ
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ
Ενεστώτας Αόριστος Αόριστος
β΄ενικού δένε δέσε δέσου
β’ πληθυντικού δένετε δέστε δεθείτε
Ορθογραφία
Το (ι) πριν από την κατάληξη της προστακτική γράφεται με ήτα (η), όταν
το ρήμα τελειώνει σε –ώ, π.χ. χρησιμοποιώ: χρησιμοποίησε, ενώ γράφεται
με γιώτα (ι), όταν το ρήμα τελειώνει σε –ίζω, π.χ. διαφημίζω: διαφήμισε.
Τα σύνθετα ρήματα στην προστακτική δεν παίρνουν αύξηση, π.χ.
οριστική: ανέλαβα, ανέλαβες, ανέλαβε, ενώ στην προστακτική: ανάλαβα,
ανάλαβες, ανάλαβε.
 Πώς χρησιμοποιούμε τις αποτελεσματικές προτάσεις.
Οι αποτελεσματικές ή συμπερασματικές δευτερεύουσες προτάσεις
εισάγονται με τους συνδέσμους ώστε, που και με τις φράσεις ώστε να,
που να, με αποτέλεσμα να και χωρίζονται από την κύρια πρόταση με
κόμμα.
Παλάνης Αθανάσιος

3.  Πώς σχηματίζουμε και χρησιμοποιούμε τα παραθετικά
επιθέτων και επιρρημάτων.
Καταλήξεις παραθετικών επιθέτων και επιρρημάτων
ΘΕΤΙΚΟΣ
ΒΑΘΜΟΣ
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ
ΒΑΘΜΟΣ
ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
ΒΑΘΜΟΣ
Επίθετα -ος
φρέσκος
-ότερος
φρεσκότερος
-ότατος
φρεσκότατος
-ύς
βαθύς
-ύτερος
βαθύτερος
-ύτατος
βαθύτατος
-ης
επιεικής
-έστερος
επιεικέστερος
-έστατος
επιεικέστατος
Επιρρήματα -α
άνετα
-ότερα
ανετότερα
-ότατα
ανετότατα
-ιά
βαθιά
-ύτερα
βαθύτερα
-ύτατα
βαθύτατα
-ως
επιεικώς
-έστερα
επιεικέστερα
-έστατα
επιεικέστατα
 Πώς χρησιμοποιούμε τις υποθετικές προτάσεις.
Οι υποθετικές δευτερεύουσες προτάσεις εισάγονται με τους συνδέσμους
αν ή εάν και χωρίζονται από την κύρια πρόταση με κόμμα.
 Πώς χρησιμοποιούμε τα διαλυτικά
Τα διαλυτικά μπαίνουν πάνω από το γιώτα (ι) ή το ύψιλον (υ) για να
δείξουμε ότι προφέρονται χωριστά από το προηγούμενο φωνήεν α, ε, ο, υ.
Δε σημειώνουμε τα διαλυτικά, όταν:
τονίζεται το προηγούμενο φωνήεν, π.χ. πλάι
 δεν έχουμε δίψηφο φωνήεν, π.χ. πρωί.
Τα διαλυτικά σημειώνονται, όταν οι λέξεις αυτές γράφονται με κεφαλαία.
π.χ. ΓΑΪΔΑΡΟΣ, ΚΟΡΟΪΔΟ, ΠΛΑΪ
Παλάνης Αθανάσιος

4. 1.Ορθογραφία
2.Προστακτική
3.Αποτελεσματικές προτάσεις
4.Παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων
5.Υποθετικές προτάσεις
6.Διαλυτικά
7.Οριστικά και αόριστα άρθρα
1.Ορθογραφία
2. Να συμπληρώσεις τις λέξεις με τα γράμματα που τους λείπουν:
1. Να συμπληρώσεις τις καταλήξεις των ρημάτων στις παρακάτω προτάσεις με ε ή αι.
(2 μονάδες)
 Κύριε, μας αφήνετ--- να βγούμε λίγο έξω; Ξέρουμε ότι απαγορεύετ---, αλλά είναι ανάγκη.
 Βλέποντας τι έγινε, έχετ--- δίκιο να πιστεύετ--- ότι όποιος ανακατεύετ--- στις υποθέσεις των άλλων
βγαίνει πάντα χαμένος.
 Τελικά η αλήθεια αποκαλύπτετ--- κάποια στιγμή, ακόμα και αν προσπαθήσετ--- να την κρύψετ---.
 Δεν επιτρέπετ--- να καπνίζετ--- σε κλειστούς χώρους.
μ__ον__κτημα περ__τ__λιγμα ε__διαστός γλ__κισμα τρ__μένος
λ__μαργος υγ___νός ισ__ροπ__μένος πλ__ονέκτ__μα κ__μένος
πρ__όντα πρ__νός βουλ__μία π__νασμένος παχ__ρευστος
μαγ__ρική κρεμ__δι π__πτ__κός μ__ρ__δικό ν__στ__μος

5. • Στην παρακάτω συνταγή λείπουν πολλά γράμματα. Μπορείτε να τα συμπληρώσετε;
Ξεπαγ...στε τον κιμά και τοποθετ....στε τον σε μια λεκάνη. Μουσκέψτ... την
ψίχα του ψωμιού στο γάλα και στ....ψτε τη. Ρ...ξτε τη στη λεκάνη και
προσθέστ... αλάτι, πιπέρι και φρέσκο βούτυρο. Ζυμ...στε καλά το μείγμα και
μετά δημιουργ.......στε μπιφτέκια στο ίδιο μέγεθος. Βουτυρ....στε το σκεύος
και βάλτε τα μπιφτέκια. Ψ......στε τα στους 220ο C για είκοσι λεπτά.
1. Να συμπληρώσεις στην παρακάτω συνταγή ό,τι λείπει: (1)
Καθαρ..στε και πλ..ντε καλά τις μελιτζάνες. Βάλτ… τες σε μια κατσαρόλα και αφ…στε τες
να βράσουν για 15΄λεπτά. Μόλις μαλακ..σουν, στραγγ..στε τες και κ..ψτε τες στη μέση.
Περιχ..στε την σάλτσα, αλατ..στε , και τρ..ψτε τέλος την κρητική γραβιέρα.
3.Προστακτική
Συμπλήρωσε τα κενά των προτάσεων, βάζοντας τα ρήματα των παρενθέσεων στην
προστακτική του αορίστου, στο β’ ενικό πρόσωπο.
• Ανάβαλε (αναβάλλω) το ραντεβού σου και έλα μαζί μας για φαγητό.
• ………………… (αποβάλλω) αυτή την κακή συνήθεια να μην τρως πρωινό.
• ……………………… (υπογράφω) το συμβόλαιο για να φύγουμε.
• …………………………… (αναπτύσσω) περισσότερο τα επιχειρήματά σου για τη διατροφή, για να είσαι
πιο πειστικός.
• ………………………….. (απολαμβάνω) το υπέροχο δείπνο που σου ετοίμασα!
• ………………………………… (παραγγέλλω) κι εσύ γρήγορα, γιατί πεινάω!
• ……………………………….. (παραδίδω) το τιμολόγιο των τροφίμων μόνο στον υπεύθυνο του μαγαζιού.

6. 7. Συμπλήρωσε με τον κατάλληλο τύπο του αορίστου στην προστακτική ή στην οριστική
………………………………..(αναμένω) στο ακουστικό σας, παρακαλώ!
……………………………..(επαναλαμβάνω) μου τη συνταγή μια ακόμα φορά, αν σου είναι
εύκολο!
Το γεύμα ήταν υπέροχο!.....................................(μεταφέρω) στη μαγείρισσα τα συγχαρητήριά μου.
…………………………..(επιλέγω) ό,τι φαγητό σου αρέσει. Η κουζίνα τους είναι υπέροχη!
………………………………..(παραγγέλνω) μια πίτσα για τα παιδιά!
5.Γράψε τις προστακτικές Ενεστώτα και Αορίστου των παρακάτω ρημάτων καταγράφω, μιλώ,
οδηγώ και υπογραμμίζω.
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ
…………………. ………………… …………………….. ……………………….
…………………. ………………… ……………………. ……………………….
ΑΟΡΙΣΤΟΣ
………………… …………………. ……………………. …..…………………
………………… …………………. ……………………. ……………………….
2. Να συμπληρώσεις τα κενά με τον κατάλληλο τύπο του αορίστου στην προστακτική ή στην οριστική:(1,5)
Ο προπονητής ήταν ευχαριστημένος. ……………...(διακρίνω) την επιδοκιμασία στα μάτια των φιλάθλων.
………….. (δένω) γρήγορα τα κορδόνια σου γιατί θα πέσεις!
…………… (σηκώνω) το βλέμμα του αργά προς την ανατολή.
Η ταβέρνα διαθέτει ψάρια φρεσκότατα! ………………… (επιλέγω) άφοβα.
Η απάντηση πάντα η ίδια << ………………….. …>>(αναμένω) στο ακουστικό σας.

7. 4.Αποτελεσματικές προτάσεις
9. Συμπληρώστε με δικές σας αποτελεσματικές
προτάσεις.
α. Ήθελα να πάω κι εγώ,
β. Είναι τόσο καλός,
γ. Ήταν τόσο εκνευρισμένος,
13. Υπογραμμίστε τις αποτελεσματικές προτάσεις:
α. Θα δουλέψω λίγο παραπάνω σήμερα, για να ξεκουραστώ το Σαββατοκύριακο.
β. Μιλούσε τόσο αργά, που λίγο έλειψε να μας πάρει ο ύπνος.
γ. Ας διάβαζες λίγο παραπάνω, να έπαιρνες καλύτερον βαθμό.
δ. Θα κάνω οικονομίες, ώστε του χρόνου να ταξιδέψω στο εξωτερικό.
Ο ΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ
.
1. Να υπάρχει ποικιλία στην καθημερινή διατροφή, ώστε…………………………………….
2. Να υπάρχει ισορροπία των θρεπτικών υλών στην καθημερινή διατροφή,
ώστε…………………………………………………………………………………………. .
3. Αν μειώσετε την πρόσληψη θερμίδων, τότε……………………………………………… .

8. 4. Αν μειώσετε την κατανάλωση ζάχαρης, ……………………………………………………
5. Μειώστε την κατανάλωση τροφών με χοληστερόλη και
λίπος,ώστε………………………………………………………………………………………
6. Αν μειώσετε την κατανάλωση οινοπνεύματος και ανθρακούχων
ποτών,……………………………………………………………………………………………..
7. Μειώστε στην κατανάλωση αλατιού,………………………………………………………...
5.Παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων
6. Σχηματίστε τα (μονολεκτικά) παραθετικά των
παρακάτω επιθέτων.
νόστιμος ............................................................ ............................................................
κακός ............................................................ ............................................................
καλός ............................................................ ............................................................
λαμπερός ............................................................ ............................................................
βαθύς ............................................................ ............................................................
καθαρός ............................................................ ............................................................
υγιής ............................................................ ............................................................
έξυπνος ............................................................ ............................................................
ζωηρός ............................................................ ............................................................
συνεπής ............................................................ ............................................................

9. 2) Να γράψετε το συγκριτικό και υπερθετικό βαθμό των παρακάτω επιθέτων:
Θετικός Συγκριτικός Υπερθετικός
Μονολεκτικός Περιφραστικός Μονολεκτικός Περιφραστικός
άχρηστος
αρχαίος
κόσμιος
ωραίος
όμορφος
άσχημος
2. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με τα
(μονολεκτικά) παραθετικά των επιθέτων και των
επιρρημάτων.
(ακριβά)
(ονομαστό)
(ωραίος)
(ψηλά)
(ελαφρύς)
(γρήγορος)
Φέτος θα αγοράσουμε το πετρέλαιο......................................................από πέρσι.

10. Η Δήλος ήταν το ........................................................... νησί της αρχαιότητας.
Η γιορτή που κάνατε ήταν η ........................................................ απ’όλες,
Οι ορειβάτες προσπαθούν να ανεβαίνουν κάθε φορά όλο και
................................................ .
Επειδή είσαι πιο μικρός, θα σου δώσω την ......................................................... τσάντα.
Το ποδήλατο είναι....................................................... από το αυτοκίνητο, όταν κινούνται και
τα δυο στην πόλη.
6.Υποθετικές προτάσεις
1. Να συνδέσεις τις παρακάτω προτάσεις με κατάλληλους συνδέσμους, έτσι ώστε η μία από τις δύο προτάσεις
να γίνεται υποθετική ή αποτελεσματική.
α. Διάβασε τόσο πολύ. / Δεν μπορούσε να γράψει άσχημα στο διαγώνισμα.
_____________________________________________________________________
β. Θα πάμε εκπαιδευτική εκδρομή στο Θέατρο. / Θα περάσουμε σίγουρα ωραία.
_____________________________________________________________________
γ. Θα κερδίζεις συνέχεια στους αγώνες. / Κάνεις συστηματικά προπόνηση.
_____________________________________________________________________
1. Να υπογραμμίσεις τις υποθετικές και να κυκλώσεις τις συμπερασματικές
προτάσεις:
Να διαβάζεις περισσότερο, ώστε να πάρεις καλύτερους βαθμούς. Θα έχεις ένα
μεγάλο δώρο αν τα καταφέρεις. Εάν όμως συνεχίσεις έτσι, θα θυμώσω τόσο που
δε θα σου ξαναπάρω τίποτα. Αν θέλεις λοιπόν, προσπάθησε έτσι ώστε να είμαστε
όλοι ευχαριστημένοι.

11. 1. Βρες και κύκλωσε στους παρακάτω υποθετικούς λόγους τον υποθετικό σύνδεσμο. Έπειτα ξεχώρισε την
υπόθεση από την απόδοση (γράψε τες στον πίνακα που ακολουθεί):
• Αν δεν παινέσεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει.
• Δεν πρόκειται να βγω να παίξω αν δεν τελειώσω τα μαθήματά μου.
• Η σοδειά θα είναι πολύ καλή εφέτος αν ο καιρός σταθεί ευνοϊκός.
• Σαν έχεις φίλους σ’ αυτό τον κόσμο μην φοβάσαι τίποτα.
• Άμα χάσει ο άνθρωπος την υπόληψή του τι την θέλει τη ζωή;
Υπόθεση Απόδοση
7.Διαλυτικά
7) Στις παρακάτω προτάσεις ξέχασα να βάλω διαλυτικά, ενωτικά, τόνους και
αποστρόφους.
Βοηθήστε την κατάσταση.
Ο μαστρο Θανασης και η κυρα Μαρω άφησαν στο πλαι τα τσαπια και καθισαν να
ξεκουραστούν τρομάζοντας ένα μικρό αιτοπουλο που καθόταν στο διπλανό δέντρο μεσ
στα κλαδια. Ο αιτος πεταξε ψηλά πάνω απ το ξωκκλήλι του Αη Γιάννη. Ο γαιδαρος και
το γαιδουρακι της κυρα Μάρως τον κοιτούσαν σαν να τον κοιρόδευαν για την τρομάρα
που πήραν.
1. Βάλε διαλυτικά (¨) όπου χρειάζεται: Λαική, κοροιδεύω, γάιδαρος, γαιδουράκι,
κορόιδο, πλαινός, πλάι, σαίτα, προιόντα, νεράιδα, αυπνία, ταίζω, θεικός,
χαιδεύω, πρωινός, αιτός.

12. 8.Οριστικά και αόριστα άρθρα
5. Συμπληρώστε στο παρακάτω κείμενο τα
οριστικά και αόριστα άρθρα.
9. ……… φορά και ……… καιρό ζούσε ……… χωρικός με ……… γυναίκα του, σ` ………
σπιτάκι μέσα …..…… πυκνό δάσος. Είχαν και ……… κόρη τόσο όμορφη που
ακόμη και ……… ήλιος και ……… φεγγάρι ζήλευαν.
10. ……… μέρα πέρασε το βασιλόπουλο και είδε ……… κόρη και αμέσως ζήτησε
από ……… γονείς να την παντρευτεί. ……… πατέρας της, που δεν ήθελε να χάσει
……… κόρη του είπε: "Αν θέλεις ………… κόρη μου πρέπει να περάσεις από
κάποιες δοκιμασίες".
3. Να βρεις τι σημαίνουν οι παρακάτω φράσεις: (1,20)
Μασάω τα λόγια μου …………………………………………………………………
Κάποιο λάκο έχει η φάβα……………………………………………………………..
Φάγαμε μαζί ψωμί κι αλάτι……………………………………………………………
Τρώγεται με τα ρούχα του…………………………………………………………….
Στάζει μέλι η γλώσσα του……………………………………………………………..
1. Να γράψετε τα αντώνυμα (αντίθετα) των παρακάτω επιθέτων.
● ήμερος  ………..………………… ● γενναίος  ………….……………………
● άσχημος  …………………….… ● πικρός  ……………….…………………

13. ● τυχερός  …………………….. ● εύκολος  ………..………………
● κλειστός  ……………………… ● όμοιος  ………….……………………
● σοβαρός  ……………………… ● φιλικός  ………….……………………
3) Να γράψετε πέντε γνωστές σας συμφράσεις:
α)
____________________________________________________________________
β)
____________________________________________________________________
γ)
____________________________________________________________________
δ)
____________________________________________________________________
ε)
____________________________________________________________________

14. Έντεκα μηνών
Ημερομηνία:
Βάρος: [Βάρος[ Ύψος: [Ύψος]
Σημειώσεις:
[Τοποθετήστε φωτογραφίες εδώ]