1. Tema 14
Os espazos turísticos
Ismael Vide González
IES María Soliño
Cangas do Morrazo
2. O lecer na socie-
dade actual
É unha característica da sociedade ac- É o tempo libre dunha persoa no que de-
tual nos países desenvolvidos, que senvolve actividades diferentes ás súas
demanda tempo para o lecer. ocupacións profesionais, familiares e so-
ciais.
Aparece nas sociedades industriais e
Ten tres funcións: descanso, diversión non nas agrarias. Amplíase grazas ao
e desenvolvemento persoal. desenvolvemento técnico e socioeco-
nómico.
3. Definición de turismo
1. Son as actividades que realizan as 2. A esencia do turismo é a viaxe.
persoas durante as súas viaxes e esta- Todo aquel que viaxa é de-
días en lugares distintos aos do seu nominado viaxeiro, pero segundo a
ámbito habitual, por un período de tem- razón ou motivo do seu desprazamento,
po inferior a un ano con fins de lecer, pode ser excluído de ser considerado
negocios ou outros motivos. turista
3. Os viaxeiros visitantes, que visitan 4. Os viaxeiros visitantes que visitan
un lugar para os efectos turísticos, un lugar para os efectos turísticos,
poden ser turistas se pernoctan. poden ser excursionistas se non per-
noctan.
4. Clasificación do turismo
A) Segundo as motivacións do turista
1. Turismo de sol e praia 2. Turismo deportivo 3. Turismo cultural
É aquel vinculado á práctica depor-
É o máis importante en España, pero Engloba diversas prácticas turísti-
tiva: cicloturismo, trekking, golf...
causa grandes impactos ambientais tamen á asistencia a acontecemen-
cas: visitar museos, edificios his-
no litoral. tos deportivos. tóricos, participar en festas...
4. Turismo relixioso 5. Turismo de negocios 6. Turismo formativo
Ligado ao feito de que todas as reli- Orixinado pola asistencia a feiras, Engloba os desprazamentos por es-
xións teñen os seus lugares de cul- congresos e convencións, ou a reu- tudios, ou actividades formativas en
to e peregrinación. nións empresariais. xeral.
5. Clasificación do turismo
B) Segundo as características dos turistas
A) Segundo as motivacións do turista
1. Turismo xuvenil 2. Turismo familiar
3. Turismo escolar
4. Turismo de singles 5. Turismo da terceira idade
6. Clasificación do turismo
C) Segundo a orixe das persoas
1
Turismo doméstico ou interno Turismo receptor Turismo emisor
Protagonizado polos residentes dun país O dos procedentes doutro país distin- O dos residentes do país de referencia
que viaxan dentro do seu propio país. to ao país de referencia. cando viaxan a outros países.
2
Turismo interior Turismo nacional Turismo internacional
Orixinado polo turismo interno e o Composto polo turismo interno e o Formado polo turismo receptor e o
receptor emisor emisor
7. Clasificación do turismo
D) Segundo a oferta turística
1. Turismo fordista 2. Turismo posfordista
Baséase na homoxeneización do produto turístico Pretende a personalización e singularización para
para un consumo masivo e a un prezo accesible. ofertar actividades turísticas máis selectas e caras.
8. A historia do turismo
1. Ata o século XVIII
As viaxes de Eneas Peregrinos a Compostela Descubridores e conquistadores
O turismo existiu desde a Anti-
s
O turismo existiu desde a Anti-
s
moi reducidos: comercio, pere-
guidade, se ben non existía a
moi reducidos: comercio, pere-
guidade, se ben non existía a Durante a Idade Media xurdiu
grinacións, negocios, saúde...
terminoloxía asociada saúde...
grinacións, negocios, ás via-
terminoloxía asociada ás via- Co Renacemento as motiva-
con forza o interese por pere-
xes. O turismo desta época
xes. O turismo desta época cións para viaxar ampliáronse
grinar aos lugares santos cris-
estaba reservado a poucas cla-
estaba reservado a poucas cla- e os grandes descubrimentos
tiáns: Roma, Canterbury, Terra
ses sociais e tiña uns motivos
ses sociais e tiña uns motivos espertaron a curiosidade por
Santa e Santiago de Composte-
moi reducidos: comercio, pere-
moi reducidos: comercio, pere- coñecer outros mundos.
la.
grinacións, negocios, saúde...
grinacións, negocios, saúde...
9. A historia do turismo
2. Séculos XIX e XX
Barco de vapor
a) Século XIX
Os avances tecnolóxicos no transporte:
como o barco de vapor e o ferrocarril e
os avances organizativos: como os pri-
meiros paquetes de viaxes de Thomas
Cook ou ea edición das primeiras guías
turísticas de Karl Baedeker, puxeron
as bases do turismo actual.
Thomas Cook Karl Baedeker Ferrocarril
Avión
b) Século XX
Foi a revolución do turismo. A con-
quista das vacacións pagadas e o
desenvolvemento dos transportes,
co avión, autobús, automóbil e, ul-
timamente, o tren de alta velocidade,
xunto coa redución dos billetes de
avión, abriron as posibilidades de via-
xar a un público cada vez máis amplo.
Vacacións pagadas
Autobús
10. Organismos e institucións turísticas
1. NIVEL
INTERNACIONAL
O máximo organismo do turismo a nivel
internacional é a Organización Mundial
do Turismo (OIT); axencia da ONU que
promociona e orienta o desenvolvemen-
to do turismo no mundo.
2. NIVEL
NACIONAL
As competencias de turismo do go-
berno central son asumidas pola
Secretaría de Turismo, que depen-
de, na actualidade, do Ministerio de
Industria, Turismo e Comercio.
3. NIVEL
AUTONÓMICO
As competencias en turismo están trans-
feridas ás CC.AA. En Galicia asúmeas a
Conselleria de Cultura e Turismo, que re-
cibe axudas da U.E. a través do Progra-
ma Leader para o turismo rural.
11. Os compoñentes da oferta turística
1. A oferta básica:
a) Recursos turísticos: b) Empresas turísticas: c) Infraestruturas turísticas:
Naturais Axencia de viaxes Estradas
Culturais Transportes Aeroportos
12. Os compoñentes da oferta turística
2. A oferta complementaria
Está configurada polas empresas e os servizos que poden ser utiliza-
dos polos turistas nos seus desprazamentos e viaxes.
Camping Golf Rafting
Parque temático Piscina Cafetería/discoteca
13. O turismo internacional
Xira arredor das seguintes
ideas clave:
1. Fluxos turísticos 2. Factores do turismo
1. Xeográficos: o clima 2. A industria turística: promoción
3. Histórico/culturais:
relacións metrópole-
colonia.
3. Países receptores 4. Riscos naturais e xeopolíticos como factores
Afectan
negativamente
Atentado do 11 de marzo Maio de 2011: crise do pe-
de 2004 en Madrid pino español
14. O turismo na economía española
1. O desenvolvemento turístico.
O turismo na estrutura económica de España
ten unha tendencia ao crecemento desde os
anos 50 do século XX. En 2007 a cifra de vi-
sitantes estranxeiros situouse en máis de 99
millóns. A pesar disto, na actualidade aprecia-
se unha ralentización no ritmo de chegadas
que obrigará a reformas estructurais no sec-
tor.
2. España, potencia turística.
España ocupa desde hai décadas unha po-
sición de liderado como zona receptora do
turismo internacional. Na actualidade ocu-
pa o terceiro posto entre os países do mun-
do, pero en dura competencia con China.
esta situación explica a enorme importan-
do turismo na economía española.
15. O turismo na economía española
3. Principais zonas turísticas.
Históricamente potenciouse un turismo de sol
e praia; polo que é coherente que as CC. AA.
costeiras e de temperaturas suaves, mante-
nan unha alta densidade turística, principal-
mente as ubicadas na costa mediterránea e as
Illas Canarias e Baleares.
4. Procedencia dos turistas.
A maior afluencia de turistas a España pro-
cede dos países da U. E. , dentro dela os
nosos mellores clientes son, por esta
orde: ingleses, alemáns e franceses.
Entre os países non europeos destaca a
presencia de estadounidenses.
16. O turismo interno
1. Turismo dos españois en España.
A gran maioría dos turistas españois decánta-
se polo turismo interno e diríxense ás comu-
nidades que teñen litoral, xunto con Madrid,
Castela-León e Castela-A Mancha.
2. Turismo dos españois no estranxeiro.
As viaxes dos españois ao estranxeiro son clara-
mente inferiores e os principais destinos son os
países europeos: Inglaterra, Francia, Italia...
17. Os impactos do turismo
1. Impactos positivos
a) Creador de emprego. b) Efecto multiplicador sobre a c) Nivelador da balanza de paga-
economía. mentos.
Zonas
vinícolas
de España
d) Transvasa rendas entre CC. AA. e) Incentiva a mellora das infraes- f) Dinamiza culturalmente á so-
truturas. ciedade.
18. Os impactos do turismo
2. Impactos negativos
2. Colonialismo
1. Estacionalidade 3. Saturación
turístico
4. Degradación ambiental 5. Banalización cultural
19. O turismo en Galicia
O turismo en Galicia
1. Modalidades turísticas
1. Turismo de sol e praia: Concéntrase nas 2. Turismo cultural: Realízase fundamental-
Rías de Arousa, Pontevedra e Vigo mente en Compostela.
3. Turismo rural: Está estendido por 4. Turismo de balneario: En Monda- 5. Turismo deportivo: Baséase no
todo o territorio. riz, C. de Reis, A Toxa, Verín. sendeirismo, golf, navegación, neve.
20. O turismo en Galicia
O turismo en Galicia
As zonas turísticas de Galicia
O turismo en Galicia presenta as mesmas
O turismo en Galicia presenta as mesmas
características que no resto do Estado.
características que no resto do Estado.
Aínda que cun volume inferior, acada
Aínda que cun volume inferior, acada
o 11% do PIB galego, pero tamén sofre
o 11% do PIB galego, pero tamén sofre
unha elevada estacionalidade.
unha elevada estacionalidade.
O tipo de turismo máis practicado é o de
O tipo de turismo máis practicado é o de
Sol e praia, que se concentra nas Rias
Sol e praia, que se concentra nas Rias
Baixas, por mor da benevolencia do cli-
Baixas, por mor da benevolencia do cli-
ma. As terras de Santiago reciben a maior
ma. As terras de Santiago reciben a maior
parte do turismo cultural. O turismo de
parte do turismo cultural. O turismo de
montaña céntrase nas Montañas Orien-
montaña céntrase nas Montañas Orien-
tais e Sur Orientais, mentres que o tu-
tais e Sur Orientais, mentres que o tu-
rismo rural espállase por todo o territo-
rismo rural espállase por todo o territo-
rio.
rio.
21. Os novos modelos de turismo
Baséanse no concepto de turismo sostible e definido no Plan do Turismo Español Horizonte
2020.
O turismo sostible caracterízase por:
1. Minimización do turismo de sol e praia 2. Respecto ao medio natural, cultural e so-
cial.
3. Potencia o turismo de calidade. 4. Diversificación da oferta turística.