Download luận án tiến sĩ ngành kế toán với đề tài: Tổ chức kế toán quản trị chi phí, giá thành sản phẩm trong DN thuộc ngành giống cây trồng VN, cho các bạn có thể tham khảo
Chuong trinh dao tao Su pham Khoa hoc tu nhien, ma nganh - 7140247.pdf
Luận án: Tổ chức kế toán quản trị chi phí, giá thành sản phẩm trong DN thuộc ngành giống cây trồng VN
1. iii
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s
li u trong lu n án là trung th c. Nh ng k t qu trong lu n án chưa t ng ñư c
công b trong b t c m t công trình nào khác.
Tác gi lu n án
Nguy n Qu c Th ng
2. iv
L I C M ƠN
Tác gi xin bày t s bi t ơn sâu s c t i PGS.TS. Ph m Th Gái,
PGS.TS. Nguy n Năng Phúc - ngư i hư ng d n khoa h c, ñã nhi t tình
hư ng d n tác gi hoàn thành lu n án.
Tác gi xin trân tr ng cám ơn s h tr quí báu trong quá trình thu th p
tài li u, thu th p phi u ñi u tra, ph ng v n c a các nhà qu n lý, k toán c a
hi p h i thương m i gi ng cây tr ng Vi t Nam, công ty c ph n gi ng cây
tr ng Thái Bình, công ty c ph n gi ng cây tr ng Trung Ương, công ty c
ph n gi ng cây tr ng Ngh An…; Tác gi cũng c m ơn các ñ ng nghi p
trong khoa k toán, các nhà qu n lý, các k toán trong các công ty thu c
ngành gi ng cây tr ng, B Tài chính, B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn
ñã h tr tìm ki m tài li u cũng như góp ý cho tác gi s a ch a lu n án.
Cu i cùng, Tác gi mu n bày t c m ơn b m , v và con ñã ñ ng
viên, giúp ñ tác gi trong su t quá trình nghiên c u và hoàn thành Lu n án.
Nguy n Qu c Th ng
3. v
M C L C
Trang
Trang ph bìa ii
L i cam ñoan iii
L i c m ơn iv
M c l c v
Danh m c ch vi t t t vii
Danh m c b ng, sơ ñ , bi u ñ ix
M ð U 1
CHƯƠNG
1.
CƠ S LÝ LU N V T CH C K TOÁN QU N
TR CHI PHÍ, GIÁ THÀNH S N PH M TRONG
DOANH NGHI P
1.1. Khái ni m, nguyên t c và nhi m v t ch c k toán
qu n tr chi phí giá thành s n ph m
8
1.2. N i dung v t ch c k toán qu n tr chi phí, giá thành
s n ph m trong doanh nghi p
10
1.3. Kinh nghi m t ch c k toán qu n tr chi phí c a m t
s nư c trên th gi i và bài h c v n d ng vi t nam
51
CHƯƠNG
2.
TH C TR NG T CH C K TOÁN QU N TR
CHI PHÍ VÀ GIÁ THÀNH TRONG DOANH
NGHI P THU C NGÀNH GI NG CÂY TR NG
VI T NAM
57
2.1. T ng quan v các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây
tr ng Vi t nam
57
2.2. Th c tr ng t ch c k toán qu n tr chi phí s n xu t và
giá thành s n ph m c a các doanh nghi p thu c ngành
70
4. vi
gi ng cây trông Vi t nam
2.3. ðánh giá th c tr ng t ch c k toán qu n tr chi phí
s n xu t và giá thành s n ph m c a các doanh nghi p
thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam
91
CHƯƠNG
3.
NGUYÊN T C VÀ GI I PHÁP T CH C K
TOÁN QU N TR CHI PHÍ S N XU T, GIÁ
THÀNH S N PH M TRONG CÁC DOANH
NGHI P THU C NGÀNH GI NG CÂY TR NG
VI T NAM
96
3.1. S c n thi t và nguyên t c hoàn thi n t ch c k toán
qu n tr chi phí s n xu t, giá thành s n ph m trong các
doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t nam
96
3.2. Gi i pháp hoàn thi n t ch c k toán qu n tr chi phí
s n xu t và giá thành s n ph m trong các doanh nghi p
thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t nam
99
3.3. ði u ki n th c hi n các gi i pháp hoàn thi n t ch c
k toán qu n tr chi phí, giá thành s n ph m trong các
doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t nam
134
K T LU N 138
DANH M C CÔNG TRÌNH NGHIÊN C U C A
TÁC GI
140
TÀI LI U THAM KH O 141
B NG BI U - PH L C 147-171
5. vii
DANH M C CH VI T T T
Ch vi t t t ð y ñ ti ng Vi t ð y ñ ti ng Anh
AFTA Khu v c m u d ch t do
ASEAN
ASEAN Free Trade Area
BHXH B o hi m xã h i
BHYT B o hi m y t
BVTV B o v th c v t
DN Doanh nghi p
CPNVLTT Chi phí nguyên v t li u tr c
ti p
CPNCTT Chi phí nhân công tr c ti p
CNH-HðH Công nghi p hoá - hi n ñ i hoá
CPSXC Chi phí s n xu t chung
CPSX Chi phí s n xu t
CVP Chi phí – Kh i lư ng – L i
nhu n
Cost – Volumne – Profit
IAS Chu n m c k toán qu c t International Accounting
Standard
KTTC K toán tài chính
KTQT K toán qu n tr
HTX H p tác xã
NVL Nguyên v t li u
PX Phân xư ng
SPDD S n ph m d dang
SP S n ph m
6. viii
SXC S n xu t chung
SX S n xu t
SXKD S n xu t kinh doanh
SXNN S n xu t nông nghi p
TK Tài kho n
TSCð Tài s n c ñ nh
tr Trang
VAS Chu n m c k toán Vi t Nam Vietnamese Accounting
Standard
XHCN Xã h i ch nghĩa
WTO T ch c thương m i th gi i World Trade Organization
7. ix
DANH M C B NG, SƠ ð , BI U ð
B ng Trang
B ng 1.1 Phân tích ñi m hoà v n 48
B ng 1.2 Báo cáo s n xu t theo phương pháp bình quân 147
B ng 1.3 Báo cáo s n xu t theo phương pháp nh p trư c xu t trư c 148
B ng 2.1 Phi u xu t kho 83
B ng 2.2 B ng phân b v t li u công c d ng c 149
B ng 2.3 S chi ti t chi phí nguyên v t li u tr c ti p 150
B ng 2.4 B ng phân b ti n lương và b o hi m xã h i 151
B ng 2.5 S chi ti t chi phí nhân công tr c ti p 153
B ng 2.6 B ng phân b kh u hao 154
B ng 2.7 S chi ti t chi phí s n xu t chung 155
B ng 2.8 S chi ti t tài kho n 154 156
B ng 2.9 B ng t ng h p chi phí s n xu t 157
B ng 2.10 Báo cáo giá thành s n xu t s n ph m 158
B ng 3.1 Phân lo i chi phí theo cách ng x chi phí 105
B ng 3.2 M u phi u xu t kho theo h n m c 112
B ng 3.3 M u phi u xu t kho 112
B ng 3.4a Thanh toán theo phương th c khoán s n ph m 113
B ng 3.4b Phi u theo dõi lao ñ ng ñ i v i công nhân s n xu t tr c ti p 113
B ng 3.5 ð nh m c chi phí nguyên v t li u tr c ti p 116
B ng 3.6 D toán chi phí nguyên v t li u tr c ti p 121
B ng 3.7 B ng t ng h p k ho ch chi phí s n xu t năm 2009 121
B ng 3.8 S ñ nh m c và d toán chi phí s n xu t 127
B ng 3.9 S chi ti t chi phí nguyên v t li u tr c ti p 128
B ng 3.10 S chi ti t chi phí làm ñ t chu n b s n xu t 128
8. x
B ng 3.11 S chi ti t chi phí nhân công tr c ti p 129
B ng 3.12 S chi ti t chi phí s n xu t chung 129
B ng 3.13 S chi ti t chi phí s n xu t kinh doanh d dang 130
B ng 3.14 Th tính giá thành s n ph m 131
B ng 3.15 Báo cáo trách nhi m c a trung tâm chi phí 159
B ng 3.16 Báo cáo trách nhi m c a trung tâm kinh doanh 159
B ng 3.17 Báo cáo trách nhi m c a trung tâm ñ u tư 160
B ng 3.18 Báo cáo chi phí s n xu t 161
B ng 3.19 Báo cáo chi phí s n xu t theo phương pháp bình quân 161
B ng 3.20 Báo cáo chi phí s n xu t theo phương pháp nh p trư c -
xu t trư c
162
B ng 3.21 Báo cáo giá thành s n ph m 164
B ng 3.22 Báo cáo k t qu ho t ñ ng kinh doanh (d ng theo bi n phí) 165
Sơ ñ
Sơ ñ 1.1 Giá thành s n xu t toàn b c a s n ph m 26
Sơ ñ 1.2 Giá thành s n xu t theo bi n phí 27
Sơ ñ 1.3 Giá thành có phân b h p lý chi phí c ñ nh 28
Sơ ñ 1.4 Giá thành toàn b c a s n ph m tiêu th 29
Sơ ñ 1.5 Quá trình t p h p chi phí theo công vi c 37
Sơ ñ 1.6 Chi phí s n xu t ñư c t p h p theo t ng phân xư ng 42
Sơ ñ 2.1 T ch c b máy qu n lý trong doanh nghi p thu c ngành
gi ng cây tr ng Vi t Nam
64
Sơ ñ 2.2 T ch c b máy k toán trong doanh nghi p thu c ngành
gi ng cây tr ng Vi t Nam
66
Sơ ñ 3.1 T ch c b máy k toán qu n tr t i các doanh nghi p thu c 100
9. xi
ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam
Sơ ñ 3.2 K toán xác ñ nh chi phí s n ph m theo công vi c 107
Sơ ñ 3.3 K toán xác ñ nh chi phí s n ph m theo quá trình s n xu t 108
ð th
ð th 1.1 Bi n phí t l 19
ð th 1.2 Bi n phí t l d ng so sánh 19
ð th 1.3 Bi n phí c p b c 20
ð th 1.4 ð nh phí b t bu c 21
ð th 1.5 ð nh phí không b t bu c 21
ð th 1.6 Bi u di n chi phí h n h p theo phương pháp ñ th phân tán 23
Bi u ñ
Bi u ñ 2.1 So sánh cơ c u giá tr s n xu t nông nghi p năm 1990 và
2005
60
10. 1
M ð U
1. TÍNH C P THI T C A ð TÀI
Trong nh ng năm g n ñây, các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng
Vi t Nam ñã có nh ng bư c phát tri n m nh m , góp ph n không nh vào công
cu c phát tri n kinh t xã h i, ñ m b o an ninh lương th c qu c gia. Tuy nhiên,
trong ñi u ki n Vi t Nam chính th c tr thành thành viên th 150 (Tháng 11/2006)
c a t ch c thương m i th gi i (WTO) ñem l i r t nhi u cơ h i nhưng cũng nhi u
thách th c cho các doanh nghi p Vi t Nam nói chung và các doanh nghi p thu c
ngành gi ng cây tr ng nói riêng. Các doanh nghi p không còn ñư c s b o h c a
Nhà nư c v thu , v tr c p, ưu ñãi khác và c nh tranh ñang tr thành ñ ng l c
thúc ñ y s phát tri n c a n n kinh t nói chung và doanh nghi p nói riêng, ñi u ñó
ñ t ra cho công tác qu n lý kinh t tài chính là m t yêu c u b c xúc. Hàng lo t
chính sách ch ñ qu n lý kinh t tài chính c n ph i s a ñ i, b sung, thay th cho
phù h p v i n n kinh t h i nh p kinh t qu c t . Trong ñi u ki n ñó, t ch c k
toán qu n tr nói chung, t ch c k toán qu n tr chi phí, giá thành s n ph m nói
riêng m t cách khoa h c, h p lý cho các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng
Vi t Nam có ý nghĩa v m t th c ti n.
T ch c k toán qu n tr chi phí s n xu t, giá thành s n ph m là khâu quan
tr ng trong công tác qu n lý kinh t tài chính c a doanh nghi p. Trong ñi u ki n
n n kinh t th trư ng và h i nh p kinh t qu c t ñ c nh tranh và t o l i th trong
kinh doanh thì vi c tính ñúng, tính ñ và k p th i các y u t ñ u vào, giá thành s n
ph m có ý nghĩa to l n trong vi c ñ nh giá bán s n ph m và xác ñ nh hi u qu s n
xu t kinh doanh c a các doanh nghi p ngành gi ng cây tr ng.
V m t lý lu n, t ch c k toán qu n tr chi phí s n xu t, giá thành s n ph m
ñã ñư c th a nh n Vi t Nam. Tuy nhiên còn khá m i m , m t khác trong ñi u
ki n n n kinh t th trư ng và h i nh p kinh t qu c t , t ch c k toán qu n tr chi
phí s n xu t giá thành s n ph m c n ph i ñư c b sung và hoàn thi n cho phù h p
v i yêu c u qu n tr doanh nghi p và thông l k toán qu c t .
Xu t phát t v n ñ lý lu n và th c ti n, tác gi lu n án ch n nghiên c u ñ
tài: “T ch c k toán qu n tr chi phí, giá thành s n ph m trong doanh nghi p
11. 2
thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam”.
Thông qua vi c th c hi n ñ tài, nghiên c u sinh mong mu n ñưa ra phương
hư ng và các gi i pháp nh m hoàn thi n t ch c k toán qu n tr chi phí, giá thành
s n ph m trong doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam.
2. T NG QUAN
Các v n ñ v k toán qu n tr nói chung, k toán qu n tr chi phí, giá thành
nói riêng ñư c các tác gi Vi t Nam b t ñ u nghiên c u t ñ u nh ng năm 1990.
Sau ñây là t ng quan m t s tài li u chính như sau:
Tác gi Nguy n Vi t (năm 1995) ñã nghiên c u “V n ñ hoàn thi n k toán
Vi t Nam” trong lu n án tác gi ñã trình bày phương hư ng và gi i pháp xây d ng
h th ng k toán tài chính và k toán qu n tr trong các doanh nghi p Vi t Nam, tuy
nhiên nh ng ñ xu t v k toán qu n tr trong công trình này là nh ng ñ xu t mang
tính cơ b n nh t c a h th ng k toán qu n tr , trong b i c nh k toán qu n tr b t
ñ u ñư c nghiên c u t i Vi t Nam. Tác gi Ph m Văn Dư c (năm 1997) ñã nghiên
c u v “phương hư ng xây d ng n i dung và t ch c v n d ng k toán qu n tr vào
các doanh nghi p Vi t Nam”. Trong công trình này, tác gi ñã có nh ng nghiên c u
c th và ñ xu t các bi n pháp ng d ng k toán qu n tr vào th c ti n trong các
doanh nghi p Vi t Nam, tuy nhiên nh ng nghiên c u này còn mang tính ch t chung
cho t t c các lo i hình doanh nghi p, trong khi tính linh ho t c a k toán qu n tr
l i r t cao, ph thu c vào ñ c ñi m ho t ñ ng kinh doanh c a t ng ngành. ð n ñ u
nh ng năm 2000, ñã có nhi u nghiên c u v m t s v n ñ c th c a k toán qu n
tr , ho c nghiên c u k toán qu n tr áp d ng riêng cho các doanh nghi p kinh
doanh d ch v và doanh nghi p s n xu t. Tác gi Ph m Quang (năm 2002) nghiên
c u v “phương hư ng xây d ng h th ng báo cáo k toán qu n tr và t ch c v n
d ng vào các doanh nghi p Vi t Nam”, tác gi Tr n Văn Dung (năm 2002) nghiên
c u v “T ch c k toán qu n tr và giá thành trong doanh nghi p s n xu t Vi t
Nam”, tác gi Lê ð c Toàn (năm 2002) nghiên c u v “k toán qu n tr và phân
tích chi phí s n xu t trong ngành s n xu t công nghi p Vi t Nam”, tác gi Giang
Th Xuy n (năm 2002) nghiên c u v “t ch c k toán qu n tr và phân tích kinh
doanh trong doanh nghi p Nhà nư c”. Có m t s công trình nghiên c u ng d ng
12. 3
k toán qu n tr trong các ngành c th , như tác gi Ph m Th Kim Vân (năm 2002)
nghiên c u v “t ch c k toán qu n tr chi phí và k t qu kinh doanh các doanh
nghi p kinh doanh du l ch”, tác gi Nguy n Văn B o (năm 2002) v i lu n án
“nghiên c u hoàn thi n cơ ch qu n lý tài chính và k toán qu n tr trong doanh
nghi p nhà nư c v xây d ng”, tác gi Nguy n Th H ng Nga (năm 2004) nghiên
c u “hoàn thi n t ch c k toán qu n tr trong các doanh nghi p d u khí Vi t Nam”,
tác gi Dương Th Mai Hà Trâm (năm 2004) nghiên c u “xây d ng h th ng k
toán qu n tr trong các doanh nghi p D t Vi t Nam”, tác gi Nguy n Thanh Quí
(năm 2004) nghiên c u “xây d ng h th ng thông tin kinh t ph c v qu n tr doanh
nghi p kinh doanh bưu chính vi n thông”, tác gi Ph m Th Thu (năm 2007)
nghiên c u “xây d ng mô hình k toán qu n tr chi phí cho các doanh nghi p s n
xu t dư c ph m Vi t Nam”, tác gi Tr n Văn H i (2007) nghiên c u “t ch c k
toán qu n tr chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m trong các doanh nghi p
khai thác than”, tác gi Văn Th Thái Thu (2008) nghiên c u “Hoàn thi n t ch c
k toán qu n tr chi phí, doanh thu, k t qu kinh doanh trong các doanh nghi p kinh
doanh khách s n Vi t Nam”, tác gi Huỳnh L i (2008) nghiên c u “Xây d ng k
toán qu n tr trong doanh nghi p s n xu t Vi t Nam”. Trong các công trình này,
các tác gi ñã h th ng các n i dung cơ b n c a h th ng k toán qu n tr và ñ xu t
phương hư ng ng d ng k toán qu n tr vào các ngành c th theo ph m vi nghiên
c u c a các ñ tài. M c dù v y, t t c các công trình nghiên c u v k toán qu n tr
ñã công b ñ u chưa nghiên c u chuyên sâu v h th ng k toán qu n tr chi phí,
giá thành s n ph m áp d ng cho các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t
Nam, trong khi ngành gi ng cây tr ng là ngành ñang r t c n nh ng thông tin k
toán qu n chi phí, giá thành s n ph m và vi c v n d ng t nh ng lý thuy t cơ b n
vào th c ti n ho t ñ ng kinh doanh c a ngành trong nh ng hoàn c nh kinh t –
pháp lý c th không ph i là ñơn gi n. Bên c nh ñó, các lu n án ñã công b chưa ñi
sâu nghiên c u v l ch s hình thành và phát tri n c a k toán qu n tr trên góc ñ
m i quan h gi a n i dung c a h th ng k toán qu n tr v i môi trư ng kinh doanh
c a các doanh nghi p. Hơn n a, m c dù các lu n án ñã nghiên c u v kinh nghi m
ng d ng k toán qu n tr t i m t s nư c trên th gi i tuy nhiên ch m c ñ khái
13. 4
quát nh t v k toán qu n tr , chưa ñi sâu nghiên c u v vi c v n d ng c th t ng
phương pháp k toán qu n tr t ng n n kinh t và h th ng qu n lý v i các m c
ñ phát tri n khác nhau, ñ t ñó rút ra nh ng bài h c kinh nhi m trong vi c xây
d ng mô hình k toán qu n tr chi phí cho phù h p v i ñi u ki n phát tri n kinh t
và h th ng qu n lý c a Vi t Nam.
Chính vì v y, các v n ñ mà lu n án c n t p trung nghiên c u là t ch c k
toán qu n tr chi phí, giá thành s n ph m áp d ng riêng cho các doanh nghi p thu c
ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam trên cơ s nghiên c u t ch c k toán qu n tr chi
phí c a m t s nư c trên th gi i g n li n v i các b i c nh kinh t c th , kinh
nghi m v n d ng các phương pháp k toán qu n tr chi phí, giá thành trong các n n
kinh t khác nhau, ñ c bi t là các n n kinh t có tính ch t tương ñ ng v i n n kinh
t Vi t Nam.
3. M C ðÍCH VÀ PH M VI NGHIÊN C U
3.1. M c ñích nghiên c u
Cùng v i vi c h th ng hoá và phát tri n lý lu n chung v h th ng k toán
qu n tr chi phí, giá thành s n ph m ph c v có hi u qu cho qu n tr n i b doanh
nghi p, lu n án s phân tích ñánh giá th c tr ng h th ng k toán chi phí, giá thành
s n ph m trong các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam, t ñó ñưa
ra phương hư ng, gi i pháp ñ xây d ng, hoàn thi n t ch c k toán qu n tr chi
phí, giá thành s n ph m trong các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t
Nam theo hư ng h th ng k toán qu n tr chi phí, giá thành s n ph m hi n ñ i ñ
có th cung c p các thông tin h u ích cho các nhà qu n tr doanh nghi p trong vi c
ra các quy t ñ nh kinh doanh.
3.2. Ph m vi nghiên c u
Trong n n kinh t th trư ng, các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng
Vi t Nam hi n nay ngoài vi c ti n hành các ho t ñ ng s n xu t và tiêu th s n ph m
(cây gi ng, h t gi ng, con gi ng, v t nuôi…) c a doanh nghi p mình mà còn ti n
hành kinh doanh s n ph m, hàng hoá c a các doanh nghi p trong và ngoài nư c
khác. Tuy nhiên lu n án không ñ c p ñ n các ho t ñ ng kinh doanh ñó mà ch t p
trung nghiên c u và t ch c k toán qu n tr chi phí s n xu t, giá thành s n ph m
14. 5
cho các ho t ñ ng s n xu t s n ph m ch y u (h t gi ng) c a chính b n thân các
doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam.
Lu n án s nghiên c u t ch c k toán qu n tr chi phí s n xu t, giá thành
s n ph m phù h p, linh ho t cho các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng quy
mô l n và quy mô nh và v a thu c các t nh mi n b c và mi n trung Vi t nam. Tác
gi ñã l a ch n nghiên c u kh o sát tr c ti p t i ba doanh nghi p ñi n hình ñ i di n
cho ba khu v c s n xu t cây gi ng và quy mô doanh nghi p. (Công ty c ph n
gi ng cây tr ng Trung ương ñóng t i ñ a bàn Hà N i ñ i di n cho doanh nghi p quy
mô l n và khu v c s n xu t gi ng cây rau, c , qu ng n ngày; Công ty c ph n
gi ng cây tr ng Thái Bình ñóng t i ñ a bàn Thái Bình ñ i di n cho doanh nghi p
quy mô l n và khu v c s n xu t gi ng lúa; Công ty c ph n gi ng cây tr ng Ngh
An ñóng t i ñ a bàn Ngh An ñ i di n cho doanh nghi p quy mô nh và khu v c
s n xu t gi ng cây dài ngày, cây lâm nghi p)
4. ð I TƯ NG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
4.1. ð i tư ng nghiên c u
ð ñ t ñư c m c tiêu nghiên c u, lu n án c n ph i nghiên c u các v n ñ sau:
- Cơ s lý lu n v t ch c k toán qu n tr chi phí s n xu t, giá thành s n
ph m
- Th c ti n v n d ng t ch c k toán qu n tr chi phí m t s qu c gia trên
th gi i và kh năng v n d ng kinh nghi m vào Vi t Nam.
- Th c tr ng t ch c k toán qu n tr chi phí s n xu t, giá thành s n ph m
trong các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam.
- T ch c k toán qu n tr chi phí s n xu t, giá thành s n ph m phù h p và
v n d ng có hi u qu trong các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t
Nam.
4.2. Phương pháp nghiên c u
Phương pháp ñư c s d ng xuyên su t trong lu n án là phương pháp lu n
duy v t bi n ch ng c a ch nghĩa duy v t l ch s . Lu n án trình bày, phân tích,
ñánh giá các v n ñ trong m i quan h gi a các s v t hi n tư ng và tính l ch s
c a chúng. M t s phương pháp c th ñư c s d ng trong khi th c hi n lu n án,
15. 6
bao g m:
Thu th p nghiên c u các tài li u th c p như sách, niên giám th ng kê, t p
chí, báo cáo c a ngành, doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng, các website c a
các doanh nghi p, c a các B ngành có liên quan.
Phương pháp tham kh o ý ki n c a các chuyên gia, các nhà qu n lý trong
lĩnh v c k toán qu n tr thu c các cơ quan qu n lý nhà nư c và các doanh nghi p
ngành gi ng cây tr ng.
Phương pháp phân tích, t ng h p, phân lo i ñ h th ng hoá khái quát các
v n ñ lý lu n v t ch c k toán qu n tr chi phí, giá thành s n ph m.
Phương pháp ñi u tra th ng kê ñ nghiên c u h th ng k toán chi phí giá
thành trong các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam. Tác gi ñã
ti n hành kh o sát tr c ti p m t s doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t
Nam, bao g m công ty c ph n gi ng cây tr ng Trung Ương, công ty c ph n gi ng
cây tr ng Thái Bình, công ty c ph n gi ng cây tr ng Ngh An. Bên c nh ñó trong
năm 2007, tác gi ñã g i phi u ñi u tra t i 40 doanh nghi p thu c hi p h i thương
m i gi ng cây tr ng Vi t Nam và ñã nh n ñư c 19 phi u tr l i, ñ t 47,5% (ph l c
1, 2, 3). Tác gi cũng s d ng k t qu ñi u tra t i m t s nư c trong khu v c và th
gi i, ñ t ñó ñ xu t phương hư ng, gi i pháp t ch c k toán qu n tr chi phí, giá
thành s n ph m cho các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam.
5. ðÓNG GÓP C A LU N ÁN
Nh ng ñóng góp m i v m t h c thu t, lý lu n
Lu n án nghiên c u kh năng áp d ng tri t lý qu n tr chi phí d a trên ho t
ñ ng (Activity based costing- ABC) và k toán m c tiêu c a nh ng nư c phát tri n
như M , Pháp ñó là m t trong nh ng phương pháp qu n tr chi phí và tính giá thành
hi n ñ i ñã ñư c s d ng r ng rãi trên th gi i, nhưng h u như chưa áp d ng t i
Vi t Nam, ñ xây d ng h th ng thông tin k toán qu n chi phí và tính giá thành s n
ph m h u ích ph c v cho qu n tr doanh nghi p.
K t qu nghiên c u cho th y t ch c k toán qu n tr và tính giá thành s n
ph m hi n ñ i k t h p v i h th ng k toán qu n tr chi phí và tính giá thành truy n
th ng ñã s d ng trong các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam có
16. 7
tác d ng nâng cao kh năng x lý và cung c p thông tin trong vi c ra quy t ñ nh
ng n h n và dài h n c a doanh nghi p. Mô hình k t h p này có th s d ng ñ tăng
cư ng qu n tr doanh nghi p trong các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng
Vi t Nam trong th i gian t i.
Nh ng phát hi n, ñ xu t m i rút ra ñư c t k t qu nghiên c u, kh o sát
c a lu n án
T k t qu nghiên c u và kh o sát, lu n án ñưa ra m t s ñ xu t t ch c k
toán qu n tr chi phí và tính giá thành s n ph m nh m tăng cư ng qu n tr doanh
nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam, bao g m:
- V n d ng các phương pháp hi n ñ i ñ tách chi phí h n h p thành bi n phí
và ñ nh phí nh m tăng cư ng ki m soát chi phí, h giá thành s n ph m.
- Thi t l p h th ng báo cáo k toán qu n tr m i phù h p v i ñ c ñi m kinh
doanh c a các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam, b sung cho h
th ng báo cáo k toán tài chính hi n nay nh ng ch tiêu quan tr ng nh m ñánh giá
chính xác hi u qu s d ng v n ñ u tư.
- T ch c mô hình k toán qu n tr chi phí và tính giá thành s n ph m theo
ki u k t h p ba b ph n (b ph n d toán, b ph n phân tích, b ph n tư v n và ra
quy t ñ nh) nh m tăng quy n t ch và trách nhi m cao c a t ng b ph n và c p
qu n tr trong môi trư ng c nh tranh toàn c u hi n nay.
6. N I DUNG VÀ B C C C A LU N ÁN
Ngoài ph n m ñ u và k t lu n, lu n án ñư c chia thành ba chương:
Chương 1: Cơ s lý lu n v t ch c k toán qu n tr chi phí, giá thành s n
ph m trong doanh nghi p
Chương 2: Th c tr ng t ch c k toán qu n tr chi phí, giá thành s n ph m
trong các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam
Chương 3: Nguyên t c và gi i pháp t ch c k toán qu n tr chi phí, giá
thành s n ph m trong các doanh nghi p thu c ngành gi ng cây tr ng Vi t Nam
17. 8
CHƯƠNG 1
CƠ S LÝ LU N V T CH C K TOÁN QU N TR CHI PHÍ, GIÁ
THÀNH S N PH M TRONG DOANH NGHI P
1.1. KHÁI NI M, NGUYÊN T C VÀ NHI M V T CH C K TOÁN QU N
TR CHI PHÍ GIÁ THÀNH S N PH M
K toán qu n tr , v b n ch t là m t b ph n c u thành không th tách r i c a
h th ng k toán, vì ñ u làm nhi m v t ch c h th ng thông tin kinh t trong
doanh nghi p. T ch c k toán qu n tr là m t trong hai nhánh chính c a t ch c k
toán trong doanh nghi p nhưng nó khác v i k toán tài chính ch không mang
tính pháp l nh, chính vì v y tuỳ thu c vào t ng ñi u ki n c th c a t ng doanh
nghi p (quy mô và ph m vi ho t ñ ng, môi trư ng s n xu t kinh doanh, th ch
qu n lý kinh t tài chính, ñ c ñi m s n xu t kinh doanh, trình ñ qu n lý, năng l c
và trình ñ c a ñ i ngũ k toán hi n có, tình hình trang b và ng d ng trang thi t b
k thu t tính toán trong doanh nghi p…) s có cách t ch c k toán qu n tr nói
chung và t ch c k toán qu n tr chi phí giá thành s n ph m nói riêng sao cho phù
h p v i doanh nghi p mình.
T ch c k toán qu n tr chi phí giá thành s n ph m là m t trong nh ng n i
dung cơ b n và quan tr ng c a t ch c k toán qu n tr doanh nghi p, vi c th c
hi n t ch c k toán qu n tr chi phí giá thành s n ph m ph i gi i quy t ñư c nh ng
yêu c u ñ t ra v cung c p thông tin k toán, ñó là: thông tin ñư c cung c p ph i
phù h p, ñ ng b , k p th i, linh ho t, rõ ràng, khách quan, hi u qu v chi phí và
giá thành s n ph m trong doanh nghi p cho các ñ i tư ng s d ng thông tin. Thông
qua vi c v n d ng mô hình t ch c b máy k toán qu n tr , t ch c trang b
phương ti n, trang thi t b ñ thu th p, x lý thông tin, t ch c v n d ng các
phương pháp chung c a k toán, phương pháp k thu t nghi p v cơ b n trong k
toán qu n tr và t ch c cung c p thông tin k toán ph c v cho các ch c năng qu n
tr doanh nghi p. Vì v y có th hi u: T ch c k toán qu n tr chi phí, giá thành s n
ph m trong các doanh nghi p là ho t ñ ng ch quan c a doanh nghi p trong vi c
s p x p, b trí nhân s và v n d ng các phương pháp chung, phương pháp k thu t
18. 9
ñ c trưng c a k toán qu n tr nh m thu th p x lý và cung c p thông tin v chi phí,
giá thành s n ph m cho các nhà qu n tr doanh nghi p nh m giúp cho vi c th c
hi n các ch c năng qu n tr .
T ch c k toán qu n tr chi phí giá thành s n ph m là công vi c n i b c a
doanh nghi p. Song ñ k toán qu n tr th c hi n ñư c ñ y ñ ch c năng, nhi m v
và phát huy h t vai trò c a nó trong qu n tr doanh nghi p thì vi c t ch c k toán
qu n tr chi phí giá thành s n ph m ph i tuân th các nguyên t c sau ñây:
Th nh t, Ph i phù h p v i ñ c ñi m v t ch c qu n lý, m c ñ phân c p
qu n lý kinh t tài chính, quy trình công ngh và lo i hình s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p.
Th hai, Ph i căn c vào ñ c ñi m và yêu c u c a n n kinh t th trư ng ñ i
v i t ng doanh nghi p ñ xác ñ nh nh ng n i dung k toán qu n tr chi phí, giá
thành s n ph m phù h p v i t ng lo i hình doanh nghi p.
Th ba, Ph i ñ m b o cung c p thông tin m t cách nhanh chóng, k p th i,
phù h p, ñ ng b , linh ho t v i yêu c u ra quy t ñ nh kinh doanh c a t ng c p qu n
tr trong n i b doanh nghi p, cũng như vi c ñi u ch nh k p th i nh ng bi n pháp
qu n lý và ki m so t ho t ñ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Th tư, Ph i ñ m b o phù h p v i yêu c u trình ñ qu n lý c a t ng doanh
nghi p. ð ng th i ph i tính ñ n xu hư ng phát tri n c a công tác qu n lý và trình
ñ qu n lý c a t ng doanh nghi p.
Th năm, Ph i tuân th nguyên t c ti t ki m và hi u qu . Ti t ki m và hi u
qu là nguyên t c c a t ch c k toán nói chung và t ch c k toán qu n tr chi phí
giá thành s n ph m nói riêng. Th c hi n nguyên t c này ph i ñ m b o t ch c k
toán qu n tr chi phí giá thành s n ph m m t cách khoa h c và h p lý, th c hi n t t
nh t các ch c năng, nhi m v c a k toán qu n tr v i chi phí h ch toán ti t ki m
nh t.
Th sáu, Ph i có s k t h p hài hoà v i h th ng k toán tài chính doanh
nghi p, tránh s trùng l p gi a k toán qu n tr và k toán tài chính.
M c tiêu cơ b n c a k toán qu n tr chi phí giá thành là cung c p nh ng
19. 10
thông tin v chi phí, giá thành c a ñơn v cho nh ng ngư i ra quy t ñ nh qu n lý,
trong vi c l p k ho ch và giám sát các ho t ñ ng ñó. ð ñ t ñư c m c tiêu này, t
ch c k toán qu n tr chi phí giá thành ph i th c hi n t t các nhi m v sau:
M t là, t ch c h p lý b máy k toán qu n tr ñơn v ñ th c hi n ñư c
toàn b công vi c k toán c a ñơn v v i s phân công, phân nhi m rõ ràng cho
t ng b ph n, t ng ngư i trong b máy k toán.
Hai là, t ch c thu th p, x lý thông tin, s li u k toán theo ph m vi, n i
dung k toán qu n tr c a ñơn v xác ñ nh theo t ng th i kỳ.
Ba là, t ch c ki m tra, giám sát các ñ nh m c, tiêu chu n, d toán.
B n là, t ch c cung c p thông tin theo yêu c u qu n tr n i b c a ñơn v
b ng báo cáo k toán qu n tr .
Năm là, t ch c phân tích thông tin ph c v cho yêu c u l p k ho ch và ra
quy t ñ nh c a Ban lãnh ñ o doanh nghi p.
1.2. N I DUNG V T CH C K TOÁN QU N TR CHI PHÍ, GIÁ THÀNH S N
PH M TRONG DOANH NGHI P
1.2.1. T ch c k toán qu n tr chi phí giá thành s n ph m theo ch c năng c a
thông tin k toán
N u xét dư i góc ñ ch c năng, n i dung t ch c k toán qu n tr chi phí giá
thành s n ph m bao g m:
T ch c thu nh n thông tin:
T ch c thu nh n thông tin là công vi c kh i ñ u c a toàn b quy trình k
toán qu n tr chi phí, có ý nghĩa h t s c quan tr ng ñ i v i vi c ra quy t ñ nh c a
các nhà qu n tr doanh nghi p. Thông tin ph c v cho vi c ra quy t ñ nh s n xu t
kinh doanh c a các nhà qu n tr doanh nghi p không ch là thông tin quá kh mà
còn bao g m c thông tin d ñoán trong tương lai, vì v y vi c thu nh n thông tin
c a k toán qu n tr bao g m hai b ph n:
M t là, thu nh n thông tin th c hi n quá kh : b ph n này th c ch t là ñư c
th c hi n thông qua k toán chi ti t, chi ti t hoá các ch tiêu c a k toán tài chính.
Vì v y, khi th c hi n n i dung này ñòi h i ph i tuân th nh ng nguyên t c, chu n
20. 11
m c cơ b n c a k toán.
Hai là, thu nh n thông tin tương lai: k toán qu n tr thu nh n và cung c p
thông tin tương lai b ng cách xây d ng k ho ch chi phí, giá thành ñ ng th i xây
d ng h th ng ñ nh m c chi phí, d toán chi phí s n xu t kinh doanh, giúp cho kh
năng d ñoán tương lai và kh năng ñi u hành s n xu t kinh doanh có hi u qu cao
cho các nhà qu n tr .
Trên cơ s h th ng thông tin quá kh và h th ng thông tin d ñoán tương
lai, k toán qu n tr phân lo i, l a ch n, t ng h p, cung c p thông tin phù h p cho
vi c ra quy t ñ nh k p th i c a các nhà qu n tr doanh nghi p trong vi c ch ñ o
ho t ñ ng s n xu t kinh doanh m t cách hi u qu nh t.
T ch c phân tích thông tin:
V i ngu n s li u thông tin v quá kh , thông tin d ñoán tương lai, k toán
qu n tr không ch d ng l i vi c cung c p các thông tin ñó cho các nhà qu n tr
mà còn ph i th c hi n vi c phân lo i, phân tích, ñánh giá, nêu ñư c các ý ki n ñ
xu t, tư v n cho các nhà qu n tr trong vi c ra quy t ñ nh. ðây là công ño n quan
tr ng nh t c a h th ng thông tin, nó s quy t ñ nh ñ n ch t lư ng ñ u ra c a m t
h th ng. N u thông tin ñư c x lý t t, thì các thông tin ñ u ra s là nh ng thông tin
h u ích là cơ s quan tr ng giúp cho các nhà qu n tr doanh nghi p có ñư c nh ng
quy t ñ nh ñúng ñ n, phù h p. Ngư c l i, n u thông tin không ñư c x lý chính xác
thì thông tin ñ u ra không nh ng không giúp ích cho các nhà qu n tr doanh nghi p
ñưa ra các quy t ñ nh ñúng ñ n, phù h p mà có th d n ñ n các quy t ñ nh ñưa ra
không phù h p, sai l m gây h u qu nghiêm tr ng.
T ch c phân tích thông tin quá kh : căn c vào thông tin quá kh ñã thu
th p ñư c, k toán ti n hành so sánh, phân tích tình hình th c hi n k ho ch, th c
hi n d toán chi phí s n xu t kinh doanh. Thông qua ñó có th xác ñ nh ñư c t ng
nhân t nh hư ng, t ñó nhà qu n tr ñưa ra các gi i pháp kh c ph c nh ng t n t i,
khai thác kh năng ti m tàng ñ s d ng các ngu n l c c a doanh nghi p có hi u
qu hơn.
T ch c phân tích thông tin tương lai: k toán qu n tr ñ c bi t quan tâm t i
21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 52751
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562