Download luận án tiến sĩ với đề tài: Đổi mới cơ cấu vốn của các doanh nghiệp nhà nước Việt Nam hiện nay, cho các bạn có thể tham khảo

1. 1
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan, ây là công trình nghiên c u khoa h c c l p
c a tôi. Các s li u trong lu n án là trung th c và có ngu n g c c th ,
rõ ràng. Các k t qu c a lu n án chưa t ng ư c công b trong b t c
công trình khoa h c nào. N u có sai sót, tôi xin ch u hoàn toàn trách
nhi m trư c pháp lu t.
Nghiên c u sinh
Tr n Th Thanh Tú

2. 2
M C L C
L i cam oan......................................................................................................1
M c l c...............................................................................................................2
Danh m c Hình và th ..................................................................................3
Danh m c các b ng ............................................................................................4
Danh m c các ch vi t t t..................................................................................5
M u................................................................................................................6
Chương 1 Nh ng v n lý lu n cơ b n v cơ c u v n c a doanh nghi p......11
1.1. Cơ c u v n c a doanh nghi p...............................................................11
1.2. Nhân t nh hư ng n cơ c u v n.......................................................45
1.3. Mô hình kinh t lư ng ng d ng trong xây d ng cơ c u v n trên
th gi i..........................................................................................................55
Chương 2 Th c tr ng cơ c u v n c a doanh nghi p Nhà nư c Vi t Nam hi n
nay ....................................................................................................................69
2.1. T ng quan v doanh nghi p Nhà nư c (DNNN) Vi t Nam .................69
2.2. Th c tr ng cơ c u v n doanh nghi p Nhà nư c Vi t Nam hi n nay....78
2.3. ánh giá th c tr ng cơ c u v n c a doanh nghi p Nhà nư c Vi t Nam
hi n nay ......................................................................................................100
2.4. Kinh nghi m i m i cơ c u v n các doanh nghi p Nhà nư c Trung Qu c114
Chương 3 Gi i pháp i m i cơ c u v n c a doanh nghi p Nhà nư c Vi t Nam
hi n nay ..........................................................................................................125
3.1. nh hư ng phát tri n và quan i m i m i cơ c u v n c a các doanh
nghi p Nhà nư c Vi t Nam trong th i gian t i .........................................125
3.2. Gi i pháp i m i cơ c u v n c a doanh nghi p nhà nư c Vi t nam hi n
nay:.............................................................................................................131
3.3. i u ki n th c hi n gi i pháp i m i cơ c u v n các doanh nghi p nhà
nư c Vi t nam hi n nay .............................................................................192
K t lu n ..........................................................................................................202
Danh m c tài li u tham kh o .........................................................................204

3. 3
DANH M C HÌNH VÀ TH
Hình
Hình 1.1. Mô hình M&M tình hu ng 1
Hình 1.2. Mô hình M&M tình hu ng 1
Hình 1.3. Giá tr các ph n dư trong hàm h i qui m u
th
th 1.1. Chi phí v n ch s h u
th 1.2. Tác ng c a N n giá tr doanh nghi p
th 1.3. Tác ng c a N n chi phí v n
th 1.4. Lý thuy t tĩnh v cơ c u v n: Cơ c u v n t i ưu và Giá tr c a
doanh nghi p
th 1.5. Lý thuy t tĩnh v cơ c u v n: Cơ c u v n t i ưu và Chi phí v n
th 1.6. Cơ c u v n t i ưu trong các tình hu ng
th 1.7. a d ng hoá và r i ro c a danh m c
th 1.8. ư ng th trư ng ch ng khoán (SML)
th 2.1. T c tăng c a vi c s d ng n và v n ch s h u
th 2.2. M i quan h gi a ROE và chi phí v n ch s h u c a các doanh
nghi p Nhà nư c

4. 4
DANH M C CÁC B NG
B ng 1.1 So sánh thu nh p sau thu c a hai doanh nghi p
B ng 1.2 So sánh dòng ti n c a hai doanh nghi p
B ng 1.3 Dòng ti n c a Trái ch và c ông
B ng 1.4 K t qu ch y mô hình tác ng c a thu n cơ c u v n
B ng 2.1 Tình hình v n ch s h u nhà nư c t i các DNNN c ph n hoá
B ng 2.2 Cơ c u các doanh nghi p ch n m u nghiên c u theo quy mô v n
B ng 2.3 Cơ c u các doanh nghi p ch n m u nghiên c u theo ngành
B ng 2.4 Cơ c u v n t ng h p các ngành
B ng 2.5 V n ch s h u/T ng v n
B ng 2.6 N dài h n/T ng v n
B ng 2.7 H s V n ch s h u/N dài h n - T ng h p các ngành
B ng 2.8 H s V n ch s h u/ N dài h n theo ngành
B ng 2.9 Cơ c u tài s n c nh trong t ng tài s n - theo ngành
B ng 2.10 T tr ng chi phí v n vay trong t ng chi phí t ng ngành
B ng 2.11 Chi phí v n vay t ng ngành
B ng 2.12 Chi phí v n ch s h u t ng ngành
B ng 2.13 Chi phí v n trung bình t ng h p các ngành
B ng 2.14 Chi phí v n trung bình t ng ngành
B ng 2.15 ROE - theo ngành
B ng 2.16 Ch s kinh t vĩ mô c a Trung Qu c
B ng 2.17 T l và m c các doanh nghi p qu c doanh Trung Qu c thua l
B ng 3.1 Xác nh h s r i ro bêta c a các DNNN Vi t nam - ngành công nghi p
B ng 3.2 Chi phí c a l i nhu n gi l i - theo mô hình ph n bù r i ro và CAPM
B ng 3.3 Cơ c u v n và chi phí v n hi n t i c a CIENCO1 t năm 2002-2004
B ng 3.4 D báo cơ c u v n c a CIENCO1

5. 5
DANH M C CÁC CH VI T T T
BC KT : B ng cân i k toán
BCKQKD : Báo cáo k t qu kinh doanh
CPH : C ph n hoá
DNNN : Doanh nghi p Nhà nư c
DNTN : Doanh nghi p Tư nhân
EBIT : Thu nh p trư c thu và lãi vay
EPS : Thu nh p trên c phi u
NDT : Nhân dân t
NHNN : Ngân hàng Nhà nư c
NHTM : Ngân hàng Thương m i
QTDN : Qu n tr doanh nghi p
ROA : Thu nh p trên t ng tài s n
ROE : Thu nh p trên v n ch s h u
TNHH : Trách nhi m h u h n
TPCP : Trái phi u chính ph
TTCK : Th trư ng ch ng khoán
TSC : Tài s n c nh
TSL : Tài s n lưu ng
USD : ô la M
VN : ng Vi t Nam
WACC : Chi phí v n trung bình

6. 6
M U
Vi t nam hơn 20 năm qua, cùng v i công cu c i m i kinh t là quá
trình i m i các doanh nghi p nhà nư c. Hàng ngàn doanh nghi p nhà nư c
ã ư c chuy n i hình th c s h u, ư c qu n lý tài chính theo m t cơ ch
phù h p hơn. Nh ó, các doanh nghi p nhà nư c ã ph n nào kh ng nh
ư c v trí quan tr ng trong vi c t o thu nh p và i u ti t vĩ mô n n kinh t .
Song, hi u qu c a các doanh nghi p nhà nư c còn th p là m t th c t
không th ph nh n. M t trong nh ng nguyên nhân cơ b n d n n tình tr ng
trên là s b t h p lý trong cơ c u v n c a doanh nghi p nhà nư c. B i v y, n u
không ti p t c c i cách, n u không chú tr ng thi t l p m t cơ c u v n h p lý,
thì các doanh nghi p nhà nư c Vi t nam khó có th phát tri n n nh, càng
không th ng v ng trong c nhh tranh khi ti n trình h i nh p qu c t và khu
v c ang di n ra.
Bên c nh ó, nh ng v n mang tính lý thuy t v vi c hình thành m t
phương pháp ti p c n khoa h c xây d ng cơ c u v n cho các doanh nghi p
nhà nư c Vi t nam hi n v n chưa ư c nghiên c u m t cách y và toàn
di n, khi n cho các nhà ho ch nh chính sách và các nhà qu n lý tài chính
doanh nghi p nhà nư c còn g p nhi u khó khăn, vư ng m c trong nghiên c u
và ng d ng.
Chính vì v y, tài nghiên c u: ” i m i cơ c u v n c a các doanh
nghi p nhà nư c Vi t nam hi n nay” ư c l a ch n áp ng yêu c u lý
lu n và th c ti n ó.
TÌNH HÌNH NGHIÊN C U
Trên th gi i, có khá nhi u công trình nghiên c u v cơ c u v n và
m t s mô hình kinh t lư ng ã ư c xây d ng nghiên c u các nhân t
nh hư ng n cơ c u v n c a các doanh nghi p. H u h t các nghiên c u

7. 7
hi n t i u nghiên c u cơ c u v n dư i giác qu n lý. Titman và Wessels
(1988) ã cho r ng ch có “tính duy nh t” ( ư c o lư ng b i Chi phí nghiên
c u tri n khai/T ng doanh thu, chi phí bán hàng cao, và nhân công v i chi
phí th p) và thu nh p là các nhân t quan tr ng. Năm 1984, Harris ã ch ng
minh b ng lý thuy t và th c ti n v t su t l i nhu n trung bình tăng s kéo
theo r i ro tăng trong mô hình nh giá tài s n taì chính nhi u th i kỳ và cu i
cùng d n n s tăng lên c a chi phí v n. i u này có th gi i thích cho vi c
ưa thích tài tr b ng n hơn là v n ch s h u c a các doanh nghi p.
Federick H.deB.Harris, m t giáo sư c a i h c Wake Forest, Bang
Winston Salem, M ã xu t mô hình nghiên c u m i liên h gi a c u
trúc tài s n, m c m nhi m doanh thu và cơ c u v n. Williamson (1988,
1991) cho r ng doanh nghi p có t tr ng tài s n c nh trên t ng tài s n
càng cao thì càng ph i s d ng nhi u v n ch s h u. Gentry (1994) ã so
sánh m c òn b y và t l chi tr c t c c a công ty liên danh c a M
trong ngành công nghi p khai thác d u m và khi t. Ông ã phát hi n ra
r ng, các công ty liên danh, m c dù không ph i ch u thu thu nh p doanh
nghi p, có t l chi tr c t c cao hơn và s d ng n ít hơn. i u này cũng
phù h p v i các nghiên c u v tác ng c a thu n s l a ch n cơ c u
v n c a các công ty M .
Rajan và Zingales (1955) ã ưa ra m t nghiên c u r t i n hình v cơ
c u v n c a doanh nghi p các nư c OECD và ã phát hi n ra m i quan h
ngư c chi u r t ch t ch gi a giá tr s sách c a c phi u v i òn b y tài
chính. Gi ng như Rajan và Zingales, Barclay, Smith và Watts (1955) cũng
ã phát hi n ra r ng t l n có quan h ngư c chi u v i t l giá th trư ng
và giá s sách.
b sung cho nghiên c u tr t t phân h ng c a M.Miller, m t vài lý
thuy t ã ư c xây d ng d a trên chi phí giao d ch. Ví d , năm 1989, Fischer ã

8. 8
s d ng mô hình quy n ch n giá và phát hi n ra ch m t thay i nh trong chi phí
v n cũng d n n m t thay i áng k trong cơ c u v n m c tiêu. Benartzi,
Michaely và Thaler (1997) ã phát hi n ra r ng, trái ngư c v i nh ng lý thuy t t i
ưu v chi tr c t c, các giám c dư ng như chi tr c t c d a trên cơ s thu
nh p trong quá kh nhi u hơn ch không ph i là thu nh p trong tương lai.
Baker và Wurgler (2002) ã ti n hành i u tra s nh hư ng c a t l thu
nh p trên c phi u trong quá kh . Nhưng h ch quan tâm n nh hư ng c a
t l thu nh p này lên quy t nh phát hành c a công ty và không xem xét n
nh ng thay i ng m nh.
Graham năm 2003 ã ti n hành m t i u tra v tác ng c a thu . Reinte
Gropp, m t nhà nghiên c u kinh t n i ti ng c a Ngân hàng Trung ương Châu
Âu, ã xu t m t mô hình nghiên c u k t h p nhi u lo i thu c a chính ph
c, năm 2002. Mô hình cũng bao g m các lo i thu kinh doanh c a chính
quy n a phương. Hơn n a, mô hình cũng cho r ng ph n ti t ki m thu theo
Lu t thu c a c khi các doanh nghi p tài tr m t t l nh t nh b ng n s
thay i theo s c thu c a t ng a phương.
Nghiên c u c a Francis Cai và Arvin Ghosh (2003) v cơ c u v n, b ng
các ki m nh th c t ã cho th y các doanh nghi p có xu hư ng di chuy n v
i m cơ c u v n t i ưu khi h ã quá ngư ng trung bình ngành nhanh hơn là
khi di chuy n n i m t i ưu khi h th p hơn ngư ng trung bình ngành.
i u này có nghĩa là các doanh nghi p không quan tâm n vi c s d ng n
nhi u hay ít khi h dư i m c trung bình ngành.
Năm 2004, Lisa A.Keister ã nghiên c u v chi n lư c tài chính c a
các doanh nghi p trong n n kinh t chuy n i, tiêu bi u là Trung Qu c, ã
ưa ra các gi thuy t v xu th thay i cơ c u v n c a các doanh nghi p
nhà nư c Trung qu c. K t qu ki m nghi m cho th y: trong th p k u c a
quá trình i m i, các doanh nghi p nhà nư c càng gi l i nhi u l i nhu n

9. 9
thì càng vay n t bên ngoài nhi u ; vi c vay n c a các doanh nghi p gia
tăng cùng v i s thay i v i u ki n a lý; các doanh nghi p các khu
v c phát tri n vay n t các ngân hàng nhi u hơn và t các ngu n khác ít
hơn so v i các doanh nghi p khu v c kém phát tri n và h u h t các doanh
nghi p u ph thu c vào v n vay ngân hàng.
Vi t nam, các công trình nghiên c u v cơ c u v n không nhi u.
Trong lu n văn th c s c a tác gi Bùi Văn Thi (2001) v i tài:’’ i m i
cơ c u ngu n v n c a Công ty Shell gas H i phòng” và tác gi Lê Thu Thu
(2004) “ i m i cơ c u v n c a Công ty Xây d ng Lũng lô”, cũng nghiên
c u v cơ c u v n. Nhưng các tác gi m i ch d ng l i các phân tích th c
tr ng cơ c u v n c a m t doanh nghi p c th và xu t các gi i pháp mang
tính nh tính i m i cơ c u v n c a doanh nghi p ó. Bài vi t c a TS.
àm Văn Hu trên t p chí Kinh t phát tri n s tháng 10 năm 2005,” Bàn v
i u ki n xác l p cơ c u v n c a doanh nghi p Vi t nam hi n nay” cũng ã
phân tích m t s nhân t nh hư ng n cơ c u v n c a doanh nghi p và các
i u ki n xây d ng cơ c u v n t i ưu cho doanh nghi p Vi t nam. Các i u
ki n ư c phân tích ch y u d a trên các cơ s v lý thuy t mà chưa ư c
ki m ch ng.
M C ÍCH NGHIÊN C U
• Nghiên c u nh ng v n lý lu n cơ b n v cơ c u v n c a doanh
nghi p: nh ng nhân t nh hư ng n cơ c u v n, căn c và mô hình thi t l p
cơ c u v n t i ưu.
• ánh giá th c tr ng cơ c u v n c a các doanh nghi p Nhà nư c Vi t
Nam trên b s li u i u tra 375 doanh nghi p nhà nư c c a C c Tài chính
doanh nghi p.
• xu t gi i pháp i m i cơ c u v n c a các doanh nghi p nhà nư c
Vi t Nam hi n nay, theo 3 nhóm:

10. 10
(i) Nhóm gi i pháp nh lư ng: xây d ng mô hình kinh t lư ng ư c
lư ng nh ng nhân t nh hư ng n cơ c u v n c a các doanh nghi p
nhà nư c Vi t nam hi n nay và hoàn thi n các i u ki n xây d ng mô
hình cơ c u v n.
(ii)Nhóm gi i pháp nh tính: i m i nh n th c v cơ c u v n và t m
quan tr ng c a cơ c u v n t i ưu, xác nh chính xác căn c thi t l p
cơ c u v n, i m i chính sách qu n lý tài chính i v i doanh
nghi p nhà nư c .v.v...
(iii) Nhóm gi i pháp ng d ng: xây d ng mô hình cơ c u v n t i ưu cho
m t doanh nghi p i n hình (T ng Công ty Xây d ng Công trình
Giao thông 1 - CIENCO1).
PH M VI NGHIÊN C U
• Nghiên c u cơ c u v n c a doanh nghi p.
Phân tích, ánh giá th c tr ng cơ c u v n c a 375 doanh nghi p Nhà nư c (S
li u i u tra c a C c Tài chính doanh nghi p - B Tài chính), nghiên c u cơ
c u v n c a m t doanh nghi p i n hình (T ng Công ty Xây d ng Công trình
Giao thông 1 - CIENCO1).
• Th i gian nghiên c u: t năm 2000 n năm 2005.
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
• Trên cơ s phương pháp lu n c a ch nghĩa duy v t bi n ch ng và
duy v t l ch s , các phương pháp ư c s d ng trong quá trình th c hi n
lu n án: phương pháp ph ng v n, thu th p thông tin, t ng h p, so sánh, phân
tích tình hu ng.
• Phương pháp toán kinh t ư c s d ng v i mô hình kinh t lư ng
xây d ng mô hình cơ c u v n c a các doanh nghi p Nhà nư c.

11. 11
CHƯƠNG 1
NH NG V N LÝ LU N CƠ B N V
CƠ C U V N C A DOANH NGHI P
1.1. Cơ c u v n c a doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m và phân lo i doanh nghi p
1.1.1.1. Khái ni m doanh nghi p
Doanh nghi p là m t t bào, b ph n c u thành c a n n kinh t , có quan
h ch t ch v i các b ph n khác. Cùng v i s phát tri n c a các phương th c
s n xu t, cách th c t ch c doanh nghi p cũng ngày càng phát tri n. Do v y,
c n có m t cách hi u toàn di n, th ng nh t v doanh nghi p, là cơ s nghiên
c u cơ c u v n c a doanh nghi p.
Cho n nay có r t nhi u cách hi u khác nhau v doanh nghi p. Theo
nh nghĩa c a Vi n Th ng kê và Nghiên c u Kinh t , doanh nghi p là m t t
ch c kinh t mà ch c năng chính c a nó là s n xu t c a c i và d ch v bán
[32]. Theo Lu t Công ty Vi t nam ban hành năm 1994, doanh nghi p là các
ơn v kinh doanh ư c thành l p v i m c ích ch y u là th c hi n các ho t
ng kinh doanh, ó là vi c th c hi n m t hay m t s ho c t t c các công
o n c a quá trình u tư, t s n xu t n tiêu th hay th c hi n d ch v trên
th trư ng nh m m c ích sinh l i [24].
Theo Lu t doanh nghi p Vi t nam ban hành năm 1999 thì doanh nghi p
là t ch c kinh t có tên riêng, tài s n riêng, tr s giao d ch n nh, ư c ăng kí
kinh doanh theo qui nh c a pháp lu t, nh m th c hi n các ho t ng kinh doanh.
Lu t doanh nghi p Vi t nam ư c Qu c h i thông qua năm 2005 ư c
ban hành trên cơ s th ng nh t gi a Lu t doanh nghi p nhà nư c và Lu t
doanh nghi p, ã ưa ra khái ni m khá y và ch t ch v doanh nghi p
nhưng i tư ng áp d ng thì r ng hơn so v i Lu t doanh nghi p trư c ây.
Vi c thành l p, t ch c qu n lý và ho t ng c a doanh nghi p thu c m i thành

12. 12
ph n kinh t u áp d ng theo quy nh c a Lu t này. Khi ó, không còn s
phân bi t gi a doanh nghi p nhà nư c và doanh nghi p tư nhân.
Như v y, doanh nghi p ư c hi u là m t t ch c kinh t , có tư cách
pháp nhân ho c không, th c hi n các ho t ng kinh doanh theo quy nh
c a pháp lu t, nh m t ư c nh ng m c tiêu ã nh.
1.1.1.2. Phân lo i doanh nghi p
Có nhi u cách th c phân lo i doanh nghi p, tuỳ thu c vào m c tiêu
nghiên c u. M c tiêu nghiên c u c a Lu n án là cơ c u v n c a doanh nghi p,
ph m vi nghiên c u là cơ c u v n c a doanh nghi p Nhà nư c, do v y, ph c
v cho m c tiêu nghiên c u trên, tác gi t p trung phân tích s khác bi t v tính
ch t s h u c a các doanh nghi p. Các cách th c phân lo i khác s góp ph n
b tr cho nh ng nghiên c u ph n sau v nh ng nhân t nh hư ng n cơ c u
v n c a doanh nghi p.
* Theo tính ch t s h u
Theo tiêu th c này, nh ng doanh nghi p thu c s h u Nhà nư c ư c
g i là doanh nghi p Nhà nư c, còn nh ng doanh nghi p không thu c s h u
c a Nhà nư c ư c x p vào doanh nghi p tư nhân.
a. Doanh nghi p Nhà nư c
Theo các chuyên gia c a Ngân hàng th gi i thì: “Doanh nghi p Nhà
nư c là m t ch th kinh t mà quy n s h u hay quy n chi ph i thu c v
chính ph , và ph n l n thu nh p c a chúng ư c t o ra t vi c bán hàng hoá
và d ch v ” [32]
nh nghĩa này t p trung vào các doanh nghi p Nhà nư c ho t ng
trong lĩnh v c thương m i d ch v , cũng có th ư c m r ng ra các doanh
nghi p khác mà Chính ph n m gi c ph n ki m soát ho c thu c m t cơ quan
c a chính ph .
Trong m t hư ng d n c a kh i C ng ng Kinh t Châu Âu, EEC ngày
25 tháng 6 năm 1930, doanh nghi p công h u ư c nh nghĩa:

13. 13
“Là m t doanh nghi p trong ó các cơ quan công h u có th gây nh
hư ng chi ph i thông qua ph n tài s n óng góp ho c thông qua các quy ch
hư ng d n i v i doanh nghi p“ [32]
nh nghĩa này ư c s a i năm 1987 như sau:
“M t doanh nghi p công h u hay m t doanh nghi p có s tham gia c a
xã h i là doanh nghi p trong ó cơ quan i di n xã h i có quy n ki m soát
th c s i v i chúng, b t k ph n s h u c a h trong ó là nhi u hay ít.”
Theo Lu t Doanh nghi p Nhà nư c c a Vi t nam ban hành năm 1995,
doanh nghi p Nhà nư c ư c hi u là t ch c kinh t do Nhà nư c u tư v n,
thành l p và t ch c qu n lí ho t ng kinh doanh ho c ho t ng công ích
nh m th c hi n các m c tiêu kinh t - xã h i do Nhà nư c giao.
Theo nh nghĩa trên, m t doanh nghi p do Nhà nư c u tư 100% v n
m i là doanh nghi p thu c s h u Nhà nư c, và do v y ch u m i s chi ph i
c a Nhà nư c. nh nghĩa này ã ư c m r ng trong Lu t Doanh nghi p Nhà
nư c s a i năm 2003. Lu t này qui nh, Doanh nghi p Nhà nư c là các t
ch c kinh t do Nhà nư c n m gi toàn b v n i u l hay có c ph n, v n góp
chi ph i hay ư c t ch c dư i hình th c công ty Nhà nư c, công ty c ph n,
công ty trách nhi m h u h n [28].
Như v y, theo Lu t Doanh nghi p Nhà nư c năm 2003, n u Nhà nư c
n m gi c ph n chi ph i, t 51% c ph n tr lên thì doanh nghi p ó là doanh
nghi p Nhà nư c. Tuy nhiên, th ng nh t v i Lu t Doanh nghi p và Lu t
u tư Nư c ngoài thì Lu t Doanh nghi p Nhà nư c cũng quy nh chi ti t i
tư ng áp d ng cho t ng lo i hình doanh nghi p Nhà nư c, theo ó:
- Doanh nghi p có 100% v n Nhà nư c ư c t ch c, ho t ng theo
lu t doanh nghi p nhà nư c ư c g i là công ty Nhà nư c.
- Doanh nghi p có 100% v n Nhà nư c t ch c dư i hình th c công ty
c ph n ho c công ty trách nhi m h u h n m t hay hai thành viên tr lên thì
ho t ng theo Lu t Doanh nghi p.

14. 14
- Công ty có c ph n hay v n góp chi ph i c a Nhà nư c thì tuỳ t ng
lo i hình i tác mà ho t ng theo Lu t Doanh nghi p hay Lu t u tư nư c
ngoài t i Vi t Nam.
Có th th y, m c dù ư c g i chung là Doanh nghi p Nhà nư c nhưng
ch có công ty Nhà nư c m i tho mãn y các quy nh c a Lu t m i
này, còn các lo i hình doanh nghi p khác thì v n ho t ng theo Lu t Doanh
nghi p, Nhà nư c ch tham gia v i tư cách là m t trong nh ng ch s h u
c a doanh nghi p, cũng ch u trách nhi m như các ch s h u khác trong
ph m vi v n góp c a Nhà nư c, cùng nh n l i nhu n tương ng v i ph n
v n góp c a mình.
Trong Lu t doanh nghi p ban hành năm 2005, các doanh nghi p nhà
nư c cũng ư c quy nh rõ trong Lu t này là doanh nghi p trong ó nhà nư c
s h u trên 50% v n i u l . Trong ó, ph n v n góp c a s h u nhà nư c là
ph n v n góp t NSNN và ngu n v n khác c a nhà nư c, do m t cơ quan nhà
nư c ho c t ch c kinh t làm i di n ch s h u.
Như v y, nh ng c trưng cơ b n c a doanh nghi p Nhà nư c là:
- Doanh nghi p Nhà nư c là m t pháp nhân mà Nhà nư c n m gi t
51% v n ch s h u tr lên.
- Doanh nghi p Nhà nư c có th m quy n kinh t bình ng v i các doanh
nghi p khác và h ch toán kinh t c l p trong ph m vi v n c a doanh nghi p.
- Doanh nghi p Nhà nư c gi vai trò quan tr ng trong n n kinh t qu c
dân, th c hi n ho t ng kinh doanh ho c ho t ng công ích.
b. Doanh nghi p tư nhân
Trong Lu n án, doanh nghi p tư nhân ư c hi u theo nghĩa r ng nh t là
các doanh nghi p thu c khu v c kinh t tư nhân bao g m t t c các lo i hình
doanh nghi p tư nhân: công ty c ph n, công ty trách nhi m h u h n, công ty
h p danh và doanh nghi p tư nhân. Nói cách khác, nh ng doanh nghi p không
thu c s h u Nhà nư c ư c hi u là doanh nghi p tư nhân.

15. 15
Như v y, t t c nh ng ơn v , t ch c cá nhân thu c khu v c kinh t tư
nhân d a trên v n c a cá nhân t có, ho c i vay ư c t ch c kinh doanh dư i
nhi u hình th c khác nhau, như: cá nhân, h kinh doanh, công ty c ph n, công
ty trách nhi m h u h n, công ty h p danh và doanh nghi p tư nhân u ư c
coi là doanh nghi p tư nhân.
Có th th y, không có m t s phân nh rõ ràng gi a doanh nghi p tư nhân
và doanh nghi p Nhà nư c. N u m t công ty c ph n mà Nhà nư c n m gi 51%
c ph n, theo Lu t doanh nghi p năm 2005, ư c g i là công ty nhà nư c. N u
công ty trách nhi m h u h n m t thành viên mà thành viên ó là doanh nghi p
Nhà nư c thì v n có th ư c hi u là doanh nghi p Nhà nư c. Như v y, tuỳ thu c
vào t tr ng v n c a Nhà nư c trong t ng v n ch s h u c a doanh nghi p,
doanh nghi p ó có th là doanh nghi p Nhà nư c hay tư nhân.
* Theo ngành ngh kinh doanh
Vi c nghiên c u các lo i hình doanh nghi p theo ngành ngh kinh doanh
cũng có ý nghĩa quan tr ng trong vi c nghiên c u cơ c u v n c a doanh
nghi p. ây là y u t quan tr ng nh hư ng n r i ro kinh doanh c a t ng lo i
hình doanh nghi p kinh doanh khác nhau, do v y, nh hư ng n chi phí v n.
Có th phân thành 6 lo i hình doanh nghi p cơ b n sau trong h th ng doanh
nghi p c a n n kinh t qu c dân: doanh nghi p kinh doanh trong lĩnh v c công
nghi p, nông nghi p - thu s n, thương m i - d ch v , giao thông v n t i, xây
d ng và các doanh nghi p khác (tư v n tài chính, b o hi m, x s ...)
Do c i m kinh doanh c a t ng ngành ngh mà chu kỳ kinh doanh
c a các lo i hình doanh nghi p r t khác nhau, t ó, cơ c u v n c a doanh
nghi p cũng khác nhau. Các doanh nghi p thương m i d ch v có chu kỳ
kinh doanh ng n nên ch y u s s d ng v n ng n h n, các doanh nghi p
công nghi p hay xây d ng ch y u s d ng v n dài h n tài tr cho ho t
ng kinh doanh. Các doanh nghi p ho t ng trong lĩnh v c nông nghi p -
thu s n có r i ro cao nên thư ng a d ng hoá các ngu n v n khác nhau.

16. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 52809
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562