Sáng kiến Dạy học theo định hướng STEM một số chủ đề phần “vật sống”, Khoa họ...
Luận án: Xây dựng mô hình kế toán quản trị chi phí cho các doanh nghiệp sản xuất dược phẩm VN
1. L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s li u
trong lu n án là trung th c. Nh ng k t qu trong lu n án chưa t ng ñư c công b
trong b t c m t công trình nào khác.
Tác gi lu n án
Ph m Th Thu
2. ii
M C L C
Trang
L i cam ñoan i
M c l c ii
Danh m c các ch vi t t t iii
Danh m c các b ng, sơ ñ , bi u ñ iv
M ð U 1
Chương 1 CƠ S LÝ LU N V K TOÁN QU N TR CHI PHÍ TRONG QU N TR
DOANH NGHI P
7
1.1 B n ch t c a k toán qu n tr chi phí 7
1.2 Vai trò c a k toán qu n tr chi phí trong qu n tr doanh nghi p 13
1.3 Mô hình lý thuy t cơ b n c a k toán qu n tr chi phí 16
1.4 Kinh nghi m v n d ng mô hình k toán qu n tr chi phí m t s nư c trên th
gi i
52
Chương 2 TH C TR NG K TOÁN QU N TR CHI PHÍ TRONG CÁC DOANH
NGHI P S N XU T DƯ C PH M VI T NAM
63
2.1 Nh ng ñ c trưng cơ b n c a ngành dư c ph m Vi t Nam 63
2.2 Th c t h th ng k toán chi phí trong các doanh nghi p s n xu t dư c ph m
Vi t Nam
75
2.3 ðánh giá th c tr ng k toán chi phí trong các doanh nghi p s n xu t dư c
ph m Vi t Nam
105
Chương 3 PHƯƠNG HƯ NG VÀ GI I PHÁP XÂY D NG MÔ HÌNH K TOÁN
QU N TR CHI PHÍ TRONG CÁC DOANH NGHI P S N XU T DƯ C
PH M VI T NAM
112
3.1 S c n thi t ph i xây d ng mô hình k toán qu n tr chi phí trong các doanh
nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam
112
3.2 Yêu c u c a vi c xây d ng mô hình k toán qu n tr chi phí trong các doanh
nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam
117
3.3 Xây d ng mô hình k toán qu n tr chi phí trong các doanh nghi p s n xu t
dư c ph m Vi t Nam
119
3.4 ði u ki n cơ b n ñ th c hi n mô hình k toán qu n tr chi phí trong các
doanh nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam
154
K T LU N 162
DANH M C CÔNG TRÌNH C A TÁC GI 163
TÀI LI U THAM KH O 164
PH L C 170
3. iii
DANH M C CH VI T T T
Ch vi t t t ð y ñ ti ng Vi t ð y ñ ti ng Anh
ABC K toán chi phí theo ho t ñ ng Activity – Based - Costing
ASEAN Hi p h i các qu c gia ðông Nam Á Association of Southeast Asian
Nations
AFTA Khu v c m u d ch t do ASEAN ASEAN Free Trade Area
CP Chi phí
CPNVLTT Chi phí nguyên v t li u tr c ti p
CPNCTT Chi phí nhân công tr c ti p
CPSXC Chi phí s n xu t chung
CVP Chi phí – Kh i lư ng – L i nhu n Cost – Volumne – Profit
DN Doanh nghi p
GMP Th c hành s n xu t t t Good Manufacturing Practice
IAS Chu n m c k toán qu c t International Accounting Standard
KTTC K toán tài chính
KTQT K toán qu n tr
NVL Nguyên v t li u
PX Phân xư ng
SP S n ph m
SX S n xu t
SXKD S n xu t kinh doanh
TK Tài kho n
TSCð Tài s n c ñ nh
tr Trang
VAS Chu n m c k toán Vi t Nam Vietnamese Accounting Standard
WHO T ch c y t th gi i World Health Organization
WTO T ch c thương m i th gi i World Trade Organization
4. iv
DANH M C B NG, SƠ ð , BI U ð
B ng Trang
B ng 1.1 Phân lo i chi phí theo phương pháp chi phí toàn b và phương pháp
chi phí tr c ti p
31
B ng 1.2 Phân tích ñi m hoà v n 41
B ng 1.3 M u báo cáo b ph n 47
B ng 3.1 Phân lo i chi phí trong doanh nghi p s n xu t dư c ph m theo m i
quan h v i m c ñ ho t ñ ng
120
B ng 3.2 Phi u tính giá thành lô s n xu t 134
B ng 3.3 Phi u d toán chi phí lô s n xu t 135
B ng 3.4 Báo cáo giá thành s n xu t 137
B ng 3.5 Báo cáo k t qu kinh doanh theo s n ph m 146
B ng 3.6 Báo cáo k t qu kinh doanh theo b ph n s n xu t 147
B ng 3.7 Báo cáo k t qu kinh doanh theo chi nhánh tiêu th 151
Sơ ñ
Sơ ñ 1.1 Các ch c năng cơ b n c a qu n tr doanh nghi p 13
Sơ ñ 1.2 Phân lo i chi phí 17
Sơ ñ 1.3 Phương pháp chi phí thông thư ng 28
Sơ ñ 1.4 Phương pháp xác ñ nh chi phí theo công vi c 33
Sơ ñ 1.5 Phương pháp xác ñ nh chi phí theo quá trình s n xu t 35
Sơ ñ 1.6 Phương pháp xác ñ nh chi phí theo chu kỳ s ng c a s n ph m 38
Sơ ñ 1.7 B máy k toán qu n tr chi p hí trong qu n tr doanh nghi p 51
Sơ ñ 2.1 Mô hình t ch c s n xu t t i doanh nghi p s n xu t dư c ph m 69
Sơ ñ 2.2 Qui trình công ngh s n xu t thu c viên 71
Sơ ñ 2.3 Qui trình công ngh s n xu t thu c tiêm 71
Sơ ñ 2.4 T ch c b máy qu n lý trong doanh nghi p s n xu t dư c ph m 73
Sơ ñ 2.5 T ch c b máy k toán trong doanh nghi p s n xu t dư c ph m 74
Sơ ñ 2.6 K toán chi phí s n xu t kinh doanh theo h th ng k toán năm 1970 79
Sơ ñ 2.7 K toán chi phí s n xu t kinh doanh theo h th ng k toán năm 1989 85
5. v
Sơ ñ 2.8 K toán chi phí s n xu t kinh doanh theo quy t ñ nh s 1141-
TC/Qð/CðKT (phương pháp kê khai thư ng xuyên)
91
Sơ ñ 2.9 K toán chi phí s n xu t kinh doanh theo quy t ñ nh s 1141-
TC/Qð/CðKT (phương pháp ki m kê ñ nh kỳ)
92
Sơ ñ 3.1 Phân tích bi n ñ ng chi phí nguyên v t li u tr c ti p 137
Sơ ñ 3.2 Phân tích bi n ñ ng chi phí nhân công tr c ti p 139
Sơ ñ 3.3 Phân tích bi n ñ ng bi n phí s n xu t chung 141
Sơ ñ 3.4 Phân tích bi n ñ ng ñ nh phí s n xu t chung 142
Sơ ñ 3.5 K toán chi phí s n xu t theo phương pháp chi phí thông thư ng áp
d ng trong các doanh nghi p s n xu t dư c ph m
154
ð th
ð th 1.1 Phân lo i chi phí theo m i quan h v i m c ñ ho t ñ ng 19
ð th 1.2 Ư c tính chi phí theo phương pháp bi u ñ phân tán 22
ð th 3.1 Kh i lư ng s n xu t h p lý/ 1 lô 128
Bi u ñ
Bi u ñ 2.1 Doanh thu s n xu t dư c ph m trong nư c 64
Bi u ñ 2.2 Ti n thu c bình quân ñ u ngư i 66
Bi u ñ 2.3 Tình hình s n xu t thu c trong nư c và thu c nh p kh u 67
Bi u ñ 2.4 S li u ñăng ký thu c 67
Bi u ñ 2.5 S ho t ch t ñã ñăng ký 68
Bi u ñ 2.6 Cơ c u chi phí s n xu t trong doanh nghi p s n xu t dư c ph m
qui mô v a và nh
99
Bi u ñ 2.7 Cơ c u chi phí s n xu t trong doanh nghi p s n xu t dư c ph m
qui mô l n
99
Bi u ñ 2.8 Ngu n phát sinh chi phí s n xu t chung trong các doanh nghi p s n
xu t dư c ph m qui mô l n
108
6. 1
M ð U
I. TÍNH C P THI T C A ð TÀI
Ngành dư c ph m Vi t Nam là m t trong s các ngành có v trí quan tr ng
trong n n kinh t qu c dân và ñ i s ng xã h i. M c dù có th trư ng khá r ng
nhưng dư c ph m là m t trong s nh ng ngành có m c ñ c nh tranh gay g t, nh t
là v i các hãng dư c ph m nư c ngoài. Ngành dư c ph m Vi t Nam hi n nay ñang
m c ñ phát tri n tương ñ i th p so v i các nư c trong khu v c và trên th gi i.
M c dù Nhà nư c ta có ch trương b o h h p lý cho ngành dư c ph m Vi t Nam,
quá trình h i nh p AFTA và WTO ñòi h i ngành dư c ph m ph i có nh ng ñ u tư
và phát tri n m nh m ñ nâng cao năng l c c nh tranh ñ i v i các hãng dư c ph m
nư c ngoài. Kh năng c nh tranh c a các s n ph m dư c ph thu c vào r t nhi u
y u t như giá c , ch t lư ng, ñ c tính c a dư c ph m và các bi n pháp marketing,
các kênh phân ph i trung gian. Chính vì v y thông tin v chi phí trong các doanh
nghi p s n xu t dư c ph m ñóng vai trò vô cùng quan tr ng trong vi c giúp các nhà
qu n tr ki m soát chi phí ñ v a có th ñưa ra các s n ph m v i giá r , v a có ngân
sách ñ ñ u tư cho ho t ñ ng nghiên c u ñ phát tri n s n ph m m i, ña d ng hoá
cơ c u s n ph m s n xu t, l a ch n các bi n pháp marketing, t ñó t o ra nhi u l i
nhu n.
ðóng vai trò quan tr ng trong vi c cung c p thông tin v chi phí trong các
doanh nghi p chính là h th ng k toán chi phí. K toán chi phí luôn luôn t n t i
trong m i t ch c, tuy nhiên tác d ng cung c p thông tin cho các ñ i tư ng khác
nhau s khác nhau, tuỳ thu c vào vi c xây d ng và khai thác h th ng k toán chi
phí ñó. Các doanh nghi p các nư c phát tri n trên th gi i ñã xây d ng h th ng
k toán qu n tr chi phí hi n ñ i, cung c p thông tin h u ích cho cho các nhà qu n
tr n i b ñ tr giúp h trong vi c l p k ho ch, t ch c th c hi n k ho ch và
ki m tra, ñánh giá vi c th c hi n k ho ch.
Tuy nhiên, h th ng k toán chi phí trong các doanh nghi p s n xu t dư c
ph m Vi t Nam hi n nay m i ch t p trung vào k toán tài chính (ñ l p các báo cáo
tài chính là ch y u). H th ng k toán chi phí hư ng vào vi c cung c p thông tin
ph c v cho vi c l p k ho ch, ki m soát và ñánh giá vi c l p k ho ch trong n i b
doanh nghi p còn r t h n ch . H th ng k toán chi phí hi n nay không th cung
c p các thông tin phù h p, k p th i và tin c y cho vi c ra các quy t ñ nh kinh doanh
7. 2
c a các nhà qu n tr doanh nghi p. V i h th ng k toán chi phí này các doanh
nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam s khó có th ñ ng v ng trong môi trư ng
c nh tranh khu v c và th gi i khi chúng ta ph i th c thi các cam k t gia nh p
AFTA và WTO.
ði u ñó cho th y ngành s n xu t dư c ph m Vi t Nam ñang là m t trong s
các ngành c n kh n trương xây d ng h th ng k toán qu n tr chi phí ñ ph c v
cho vi c qu n lý các ho t ñ ng kinh doanh c a mình. Chính vì lý do ñó, lu n án
ch n nghiên c u ñ tài xây d ng mô hình k toán qu n tr chi phí cho các doanh
nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam.
2. T NG QUAN
Các v n ñ v k toán qu n tr , trong ñó có k toán qu n tr chi phí ñư c các
tác gi Vi t Nam b t ñ u nghiên c u t ñ u nh ng năm 1990. Tác gi Nguy n Vi t
(năm 1995) trong lu n án “V n ñ hoàn thi n k toán Vi t Nam” ñã trình bày
phương hư ng và gi i pháp xây d ng h th ng k toán tài chính và k toán qu n tr
trong các doanh nghi p Vi t Nam, tuy nhiên nh ng ñ xu t v k toán qu n tr trong
công trình này là nh ng ñ xu t mang tính cơ b n nh t c a h th ng k toán qu n
tr , trong b i c nh k toán qu n tr b t ñ u ñư c nghiên c u t i Vi t Nam. Tác gi
Ph m Văn Dư c (năm 1997) ñã nghiên c u v “phương hư ng xây d ng n i dung
và t ch c v n d ng k toán qu n tr vào các doanh nghi p Vi t Nam”. Trong công
trình này, tác gi ñã có nh ng nghiên c u c th và ñ xu t các bi n pháp ng d ng
k toán qu n tr vào th c ti n trong các doanh nghi p Vi t Nam, tuy nhiên nh ng
nghiên c u này còn mang tính ch t chung cho t t c các lo i hình doanh nghi p,
trong khi tính linh ho t c a k toán qu n tr l i r t cao, ph thu c vào ñ c ñi m ho t
ñ ng kinh doanh c a t ng ngành. T ñ u nh ng năm 2000, ñã có nhi u nghiên c u
v m t s v n ñ c th c a k toán qu n tr , ho c nghiên c u k toán qu n tr áp
d ng riêng cho các doanh nghi p kinh doanh d ch v và doanh nghi p s n xu t. Tác
gi Ph m Quang (năm 2002) nghiên c u v “phương hư ng xây d ng h th ng báo
cáo k toán qu n tr và t ch c v n d ng vào các doanh nghi p Vi t Nam”, tác gi
Tr n Văn Dung (năm 2002) nghiên c u v “T ch c k toán qu n tr và giá thành
trong doanh nghi p s n xu t Vi t Nam”, tác gi Lê ð c Toàn (năm 2002) nghiên
c u v “k toán qu n tr và phân tích chi phí s n xu t trong ngành s n xu t công
nghi p Vi t Nam”, tác gi Giang Th Xuy n (năm 2002) nghiên c u v “t ch c
k toán qu n tr và phân tích kinh doanh trong doanh nghi p nhà nư c”. Có m t s
8. 3
công trình nghiên c u ng d ng k toán qu n tr trong các ngành c th , như tác gi
Ph m Th Kim Vân (năm 2002) nghiên c u v “t ch c k toán qu n tr chi phí và
k t qu kinh doanh các doanh nghi p kinh doanh du l ch”, tác gi Nguy n Văn
B o (năm 2002) v i lu n án “nghiên c u hoàn thi n cơ ch qu n lý tài chính và k
toán qu n tr trong doanh nghi p nhà nư c v xây d ng”, tác gi Nguy n Th H ng
Nga (năm 2004) nghiên c u “hoàn thi n t ch c k toán qu n tr trong các doanh
nghi p d u khí Vi t Nam”, tác gi Dương Th Mai Hà Trâm (năm 2004) nghiên c u
“xây d ng h th ng k toán qu n tr trong các doanh nghi p D t Vi t Nam”, tác gi
Nguy n Thanh Quí (năm 2004) nghiên c u “xây d ng h th ng thông tin kinh t
ph c v qu n tr doanh nghi p kinh doanh bưu chính vi n thông”. Trong các công
trình này, các tác gi ñã h th ng các n i dung cơ b n c a h th ng k toán qu n tr
và ñ xu t phương hư ng ng d ng k toán qu n tr vào các ngành c th theo
ph m vi nghiên c u c a các ñ tài. M c dù v y, t t c các công trình nghiên c u v
k toán qu n tr ñã công b ñ u chưa nghiên c u chuyên sâu v h th ng k toán
qu n tr chi phí áp d ng cho các doanh nghi p s n xu t dư c ph m, trong khi ngành
dư c ph m là ngành ñang r t c n nh ng thông tin k toán qu n chi phí và vi c v n
d ng t nh ng lý thuy t k toán qu n tr chi phí cơ b n vào th c ti n ho t ñ ng kinh
doanh c a t ng ngành trong nh ng hoàn c nh kinh t – pháp lý c th không ph i là
ñơn gi n. Bên c nh ñó, các lu n án ñã công b chưa ñi sâu nghiên c u v l ch s
hình thành và phát tri n c a k toán qu n tr trên góc ñ m i quan h gi a n i dung
c a h th ng k toán qu n tr v i môi trư ng kinh doanh c a các doanh nghi p.
Hơn n a, m c dù các lu n án ñã nghiên c u v kinh nghi m ng d ng k toán qu n
tr t i m t s nư c trên th gi i tuy nhiên ch m c ñ khái quát nh t v k toán
qu n tr , chưa ñi sâu nghiên c u v vi c v n d ng c th t ng phương pháp k toán
qu n tr t ng n n kinh t và h th ng qu n lý v i các m c ñ phát tri n khác nhau,
ñ t ñó rút ra nh ng bài h c kinh nhi m trong vi c xây d ng mô hình k toán qu n
tr chi phí cho phù h p v i ñi u ki n phát tri n kinh t và h th ng qu n lý c a Vi t
Nam.
Chính vì v y, các v n ñ mà lu n án c n t p trung nghiên c u là xây d ng
mô hình k toán qu n tr chi phí áp d ng ñ c thù cho các doanh nghi p s n xu t
dư c ph m Vi t Nam trên cơ s nghiên c u v l ch s hình thành và phát tri n c a
h th ng k toán qu n tr chi phí trên th gi i g n li n v i các b i c nh kinh t c
th , kinh nghi m v n d ng các phương pháp k toán qu n tr chi phí trong các n n
9. 4
kinh t khác nhau, ñ c bi t là các n n kinh t có tính ch t tương ñ ng v i n n kinh
t Vi t Nam.
3. M C ðÍCH VÀ PH M VI NGHIÊN C U
3.1. M c ñích nghiên c u
Cùng v i vi c h th ng hoá và phát tri n các lý lu n chung v h th ng k
toán qu n tr chi phí ph c v hi u qu cho qu n tr n i b , lu n án s phân tích,
ñánh giá th c tr ng h th ng k toán chi phí trong các doanh nghi p s n xu t dư c
ph m Vi t Nam, t ñó xây d ng mô hình k toán qu n tr chi phí trong các doanh
nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam theo hư ng h th ng k toán qu n tr chi phí
hi n ñ i, có th cung c p thông tin h u ích cho các nhà qu n tr trong vi c ra các
quy t ñ nh kinh doanh trong môi trư ng c nh tranh kh c nghi t.
3.2. Ph m vi nghiên c u
V i ñ c ñi m ho t ñ ng trong n n kinh t th trư ng, các doanh nghi p s n
xu t dư c ph m Vi t Nam hi n nay ngoài vi c ti n hành các ho t ñ ng s n xu t và
tiêu th dư c ph m c a doanh nghi p mình còn ti n hành kinh doanh dư c ph m
c a các hãng s n xu t trong và ngoài nư c khác. Tuy nhiên lu n án không nghiên
c u các ho t ñ ng kinh doanh dư c ph m ñó mà ch t p trung nghiên c u và xây
d ng mô hình k toán qu n tr chi phí cho các ho t ñ ng s n xu t và tiêu th dư c
ph m c a chính b n thân các doanh nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam.
Lu n án s nghiên c u xây d ng mô hình k toán qu n tr chi phí linh ho t
phù h p cho các doanh nghi p s n xu t dư c ph m qui mô l n và các doanh
nghi p s n xu t dư c ph m qui mô v a và nh .
4. ð I TƯ NG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
4.1. ð i tư ng nghiên c u
ð ñ t ñư c m c tiêu nghiên c u, lu n án s nghiên c u các v n ñ v :
- Nguyên lý cơ b n v k toán qu n tr chi phí.
- Th c t v n d ng k toán qu n tr chi phí m t s nư c trên th gi i và kh
năng v n d ng kinh nghi m c a các nư c này t i Vi t Nam.
- Th c tr ng k toán chi phí trong các doanh nghi p s n xu t dư c ph m Vi t
Nam.
10. 5
- Xây d ng mô hình k toán qu n tr chi phí thích h p và v n d ng có hi u
qu trong các doanh nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam.
4.2. Phương pháp nghiên c u
Phương pháp ñư c s d ng xuyên su t trong lu n án là phương pháp duy v t
bi n ch ng k t h p v i duy v t l ch s . Lu n án trình bày, phân tích, ñánh giá các
v n ñ trong m i quan h gi a các s v t hi n tư ng và tính l ch s c th c a
chúng. Bên c nh ñó, lu n án s d ng các phương pháp t ng h p, phân lo i, h
th ng hoá ñ khái quát nh ng v n ñ lý lu n v k toán qu n tr chi phí. Lu n án
cũng s d ng phương pháp ñi u tra th ng kê ñ nghiên c u th c tr ng h th ng k
toán chi phí trong các doanh nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam. Tác gi ñã ti n
hành nghiên c u tr c ti p m t s các doanh nghi p s n xu t dư c ph m, bao g m
Xí nghi p dư c ph m Trung ương 1 (ñ i di n cho các doanh nghi p s n xu t dư c
ph m nhà nư c có qui mô l n), công ty c ph n dư c Traphaco (ñ i di n cho các
doanh nghi p s n xu t ñông dư c qui mô l n) và công ty c ph n dư c Ngh An
(ñ i di n cho các doanh nghi p s n xu t dư c ph m qui mô v a và nh ). Bên c nh
ñó, trong tháng 8 và tháng 9 năm 2005, tác gi ñã ti n hành g i phi u ñi u tra t i 59
doanh nghi p s n xu t dư c thu c Hi p h i s n xu t kinh doanh dư c ph m Vi t
Nam và nh n ñư c 21 phi u tr l i, ñ t 36%. M u phi u ñi u tra và tóm lư c k t
qu ñi u tra ñư c trình ph l c 01. Lu n án cũng ñã s d ng k t qu c a các cu c
ñi u tra t i m t s nư c trên th gi i ñ phân tích th c t áp d ng các mô hình k
toán qu n tr chi phí trên th gi i, ñ t ñó ñưa ra các gi i pháp xây d ng mô hình
k toán qu n tr chi phí cho các doanh nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam.
5. NH NG ðÓNG GÓP C A LU N ÁN
- V m t lý lu n, lu n án h th ng hoá và phát tri n các lý thuy t v k toán qu n
tr chi phí.
- V m t nghiên c u th c ti n, lu n án khái quát các mô hình k toán qu n tr chi
phí ñư c v n d ng m t s nư c trên th gi i và phân tích th c tr ng h th ng
k toán chi phí trong các doanh nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam hi n nay.
- V tính ng d ng c a mô hình lý thuy t vào th c ti n, lu n án xây d ng m t mô
hình k toán qu n tr chi phí phù h p v i ñ c ñi m ho t ñ ng s n xu t kinh
doanh trong các doanh nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam.
11. 6
6. B C C C A LU N ÁN
Ngoài ph n m ñ u và k t lu n, lu n án ñư c k t c u thành ba chương:
Chương 1: Cơ s lý lu n v k toán qu n tr chi phí trong qu n tr doanh nghi p
Chương 2: Th c tr ng k toán chi phí trong các doanh nghi p s n xu t dư c ph m
Vi t Nam
Chương 3: Phương hư ng và gi i pháp xây d ng mô hình k toán qu n tr chi phí
trong các doanh nghi p s n xu t dư c ph m Vi t Nam
12. 7
CHƯƠNG 1
CƠ S LÝ LU N V K TOÁN QU N TR CHI PHÍ
TRONG QU N TR DOANH NGHI P
1.1. B N CH T C A K TOÁN QU N TR CHI PHÍ
1.1.1. Khái ni m k toán qu n tr chi phí
K toán qu n tr chi phí là m t b ph n c a h th ng k toán, chính vì v y,
b n ch t c a k toán qu n tr chi phí trư c h t th hi n b n ch t c a k toán. Tr i
qua quá trình hình thành và phát tri n lâu ñ i, có r t nhi u ñ nh nghĩa v k toán
dư i các góc ñ khác nhau, tuy nhiên trong ph n này tác gi ch phân tích hai ñ nh
nghĩa cơ b n dư i góc ñ b n ch t và n i dung c a k toán.
Th nh t, k toán ñư c ñ nh nghĩa là m t b ph n c a ho t ñ ng qu n lý,
v i ch c năng x lý và cung c p thông tin th c hi n v khách th qu n lý cho ch
th qu n lý [3, tr11]. ð nh nghĩa này hư ng v b n ch t c a k toán. Quá trình s n
xu t ra c a c i v t ch t là yêu c u t t y u khách quan cho s t n t i và phát tri n
c a xã h i loài ngư i. ð quá trình s n xu t ñư c th c hi n m t cách có hi u qu ,
nh t thi t ph i có ho t ñ ng qu n lý, t c là ho t ñ ng ñ nh hư ng cho quá trình s n
xu t và t ch c th c hi n theo nh ng hư ng ñã ñ nh. Trong ho t ñ ng qu n lý này,
k toán ñóng vai trò là c u n i thông tin gi a khách th qu n lý (quá trình s n xu t)
và ch th qu n lý (các cơ quan qu n lý).
Th hai, k toán ñư c ñ nh nghĩa là m t quá trình ñ nh d ng, ño lư ng, ghi
chép và cung c p các thông tin v ho t ñ ng kinh t c a m t t ch c [10, tr5], [48,
tr5]. ð nh nghĩa này hư ng v n i dung c a k toán. Dư i góc ñ này, k toán c n
áp d ng h th ng các phương pháp ñ c thù (ch ng t , ñ i ng tài kho n, tính giá và
t ng h p – cân ñ i) ñ cung c p các thông tin phù h p, tin c y, nh t quán và so sánh
ñư c nh m giúp cho nh ng ngư i s d ng thông tin ñưa ra ñư c các quy t ñ nh
ñúng ñ n ñ i v i t ch c.
Như v y, xét m t cách t ng quát, k toán qu n tr chi phí có b n ch t là m t
b ph n c a ho t ñ ng qu n lý và n i dung c a k toán qu n tr chi phí là quá trình
ñ nh d ng, ño lư ng, ghi chép và cung c p các thông tin c a chi phí ho t ñ ng kinh
t c a m t t ch c.
13. 8
ð c th hoá n i dung và ch c năng c a k toán qu n tr chi phí chúng ta s
phân tích ñ i tư ng s d ng thông tin k toán.
Có hai lo i ñ i tư ng s d ng thông tin k toán là bên ngoài t ch c và n i
b t ch c. ð i tư ng s d ng thông tin k toán bên ngoài t ch c là các c ñông,
ngân hàng, nhà cung c p, khách hàng, cơ quan thu , … ð i tư ng s d ng thông tin
k toán trong n i b t ch c là các nhà qu n lý các c p (ban giám ñ c và lãnh ñ o
các b ph n) trong t ch c. M c dù c n ñ n thông tin v cùng m t t ch c, nhưng
hai lo i ñ i tư ng này c n nh ng thông tin v i các tính ch t khác nhau. Bên ngoài
t ch c c n thông tin t ng quát v tình hình tài chính và k t qu ho t ñ ng kinh t
c a t ch c. Các nhà qu n lý trong n i b trong t ch c c n thông tin chi ti t theo
t ng m t ho t ñ ng nh m ñánh giá hi u qu ho t ñ ng và thi t l p k ho ch trong
tương lai cho t ch c.
ð cung c p thông tin cho c hai lo i ñ i tư ng này h th ng k toán trong t
ch c ñư c chia thành hai b ph n: h th ng k toán tài chính và h th ng k toán
qu n tr . K toán tài chính ch y u cung c p thông tin cho các ch th qu n lý bên
ngoài t ch c, còn k toán qu n tr hư ng t i m c tiêu cung c p thông tin cho các
ch th qu n lý trong n i b t ch c.
K toán qu n tr thư ng ñư c ñ nh nghĩa là quá trình ñ nh d ng, ño lư ng,
tích lu , phân tích, thi t l p, di n gi i và cung c p thông tin tài chính và phi tài
chính cho các nhà qu n lý trong vi c l p k ho ch, ñánh giá, ki m soát t ch c và
b o ñ m cho vi c s d ng h p lý các ngu n l c c a t ch c [12, tr7], [35, tr5], [40].
Khái ni m này t p trung vào vi c xác ñ nh n i dung, m c ñích c a k toán qu n tr ,
phân ñ nh ranh gi i gi a k toán qu n tr và k toán tài chính. M c ñích ch y u c a
k toán qu n tr là cung c p thông tin cho các nhà qu n tr trong n i b t ch c ñ
ñánh giá, ki m soát quá trình ho t ñ ng trong khi m c ñích ch y u c a k toán tài
chính là cung c p cơ s thông tin cho các nhà ñ u tư, các ngân hàng, các ñ i tác ký
k t các h p ñ ng kinh t ñ i v i t ch c. V i m c ñích khác nhau nên n i dung c a
k toán qu n tr và k toán tài chính cũng khác nhau. K toán qu n tr cung c p
thông tin hư ng v tương lai c a t ch c, trong khi k toán tài chính cung c p thông
tin v quá kh c a t ch c. K toán qu n tr không ch cung c p thông tin tài chính
mà còn cung c p thông tin phi tài chính v các quá trình ho t ñ ng trong n i b t
ch c cũng như môi trư ng bên ngoài t ch c. Hơn n a, k toán qu n tr không ph i
14. 9
tuân th theo các nguyên t c, chu n m c k toán ban hành mà ñư c th c hi n m t
cách linh ho t nh m ñáp ng t t nh t cho nhu c u qu n tr trong n i b t ch c.
Bên c nh khái ni m k toán tài chính và k toán qu n tr còn có khái ni m k
toán chi phí. Theo Vi n k toán viên qu n tr c a M (IMA), k toán chi phí ñư c
ñ nh nghĩa là “ k thu t hay phương pháp ñ xác ñ nh chi phí cho m t d án, m t
quá trình ho c m t s n ph m… Chi phí này ñư c xác ñ nh b ng vi c ño lư ng tr c
ti p, k t chuy n tuỳ ý, ho c phân b m t cách có h th ng và h p lý.”[41, tr25].
Theo ñ nh nghĩa này, k toán chi phí không ph i là m t b ph n ñ c l p, m t phân
h th ba c a h th ng k toán, mà k toán chi phí v a là m t b ph n c a k toán
tài chính và v a là m t b ph n c a k toán qu n tr .
Dư i góc ñ k toán tài chính, b ph n k toán chi phí có ch c năng tính
toán, ño lư ng chi phí phát sinh trong t ch c theo ñúng các nguyên t c k toán ñ
cung c p thông tin v giá v n hàng bán, các chi phí ho t ñ ng trên báo cáo k t qu
kinh doanh và giá tr hàng t n kho trên b ng cân ñ i k toán. Dư i góc ñ k toán
qu n tr , b ph n k toán chi phí có ch c năng ño lư ng, phân tích v tình hình chi
phí và kh năng sinh l i c a các s n ph m, d ch v , các ho t ñ ng và các b ph n
c a t ch c nh m nâng cao hi u qu và hi u năng c a quá trình ho t ñ ng kinh
doanh.
Bên c nh quan ñi m coi k toán chi phí v a là m t b ph n c a k toán tài
chính và v a là m t b ph n c a k toán qu n tr còn có quan ñi m ñ ng nh t k
toán chi phí v i k toán qu n tr [21, tr15]. Quan ñi m này xu t phát t th c t
khách quan là thông tin chi phí cho các m c ñích qu n tr n i b ngày càng quan
tr ng ñ i v i s s ng còn c a t ch c. Các nhà qu n tr c a t ch c không ph i ñơn
thu n ch c n quy t ñ nh ñư c chi phí giá v n c a hàng bán ho c d ch v cung c p
mà quan tr ng hơn, h c n ph i có kh năng ki m soát chi phí c a các ho t ñ ng và
các quá trình trong ng n h n cũng như dài h n. Theo tác gi , quan ñi m ñ ng nh t
k toán chi phí v i k toán qu n tr s d n ñ n s “thiên v ” khi xây d ng h th ng
k toán chi phí trong các t ch c. H th ng k toán chi phí theo quan ñi m này s
quá t p trung vào vi c cung c p thông tin cho qu n tr n i b và s sao nhãng vi c
cung c p thông tin trung th c và khách quan cho vi c l p các báo cáo tài chính.
15. 10
Theo tác gi , quan ñi m k toán chi phí v a có trong h th ng k toán tài
chính và v a có trong h th ng k toán qu n tr là hoàn toàn h p lý, trong ñó b
ph n k toán chi phí trong h th ng k toán qu n tr ñư c g i là k toán qu n tr chi
phí. Quan ñi m này th hi n ñúng b n ch t, ch c năng c a k toán chi phí và s
giúp ích trong vi c xây d ng h th ng k toán chi phí hi u qu trong các t ch c,
v i vi c k t h p hài hoà các m c tiêu c a h th ng k toán tài chính và h th ng k
toán qu n tr .
V i các phân tích trên, tác gi cho r ng k toán qu n tr chi phí là m t b
ph n c a h th ng k toán qu n tr nh m cung c p thông tin v chi phí ñ m i t
ch c th c hi n ch c năng qu n tr y u t ngu n l c tiêu dùng cho các ho t ñ ng,
nh m xây d ng k ho ch, ki m soát, ñánh giá ho t ñ ng và ra các quy t ñ nh h p
lý. Quan ñi m này s là cơ s cho t t c các phân tích khác ñư c trình bày trong n i
dung lu n án.
1.1.2. Sơ lư c v s ra ñ i và quá trình phát tri n c a k toán qu n tr chi phí
Cùng v i s ra ñ i và phát tri n c a k toán nói chung, k toán qu n tr chi
phí cũng có m t quá trình hình thành và phát tri n lâu dài, t nh ng hình th c sơ
khai trong quá kh t i các phương pháp k thu t hi n ñ i và ph c t p ngày nay.
K toán ra ñ i và phát tri n cùng v i s ra ñ i và phát tri n c a xã h i loài
ngư i. Có nh ng b ng ch ng cho th y ngay t th i C ñ i (trư c th k VI) ñã
xu t hi n nh ng hình th c sơ khai c a k toán. Tuy nhiên, vai trò c a k toán th i
kỳ này ch ñơn thu n là ghi nh n v k t qu lao ñ ng ho c theo dõi v tài s n c a
các b c vua chúa [18, tr5].
Th i Trung c (th k VI – th k XV) nh ng hình th c ban ñ u c a k toán
qu n tr chi phí ñã xu t hi n trong các phư ng h i. Các nhà s n xu t (các phư ng
h i) ñã ghi chép các s sách v các chi phí v t li u và nhân công và coi ñó như là
các b ng ch ng v ch t lư ng c a s n ph m [18, tr5], [26, tr1], [46, tr2].
Th i kỳ Ph c hưng (th k XV – th k XVI), cùng v i s phát tri n c a h
th ng k toán nói chung (ñánh d u b ng s xu t b n cu n sách c a Fra Lucas
Pacioli Ý năm 1494, trong ñó có vi t v phương pháp “ghi s kép”- phương pháp
k toán cơ b n v n ñư c s d ng trong k toán hi n ñ i ngày nay), nh ng nguyên lý
cơ b n c a k toán qu n tr chi phí hi n ñ i ñã b t ñ u xu t hi n, như các ý ni m v
16. 11
ñ nh m c nguyên v t li u, năng su t c a công nhân, các phi u theo dõi chi phí c a
t ng công vi c, và các d toán. K toán qu n tr chi phí th i kỳ này hư ng vào vi c
tr giúp cho các quy t ñ nh ñ u tư tài s n c ñ nh, qu n lý chi phí và ñ nh giá s n
ph m [18, tr5].
Cu c cách m ng công nghi p (cu i th k XVIII) làm thay ñ i di n m o
kinh t th gi i. Hình th c c a các t ch c kinh t có s ñ i m i căn b n: ch s
h u tách bi t v i nhà qu n lý. ð c ñi m c a quá trình s n xu t cũng phát tri n t
s n xu t theo ki u th công, h gia ñình sang s n xu t t i các nhà máy ñi n khí hoá
và cơ khí hoá, v i các s n ph m ñư c tiêu chu n hoá. Môi trư ng s n xu t kinh
doanh m i ñã t o ra cơ s cho vi c phân lo i chi phí s n xu t m t cách h p lý. K
toán qu n tr chi phí có nh ng bư c phát tri n m i và b t ñ u ñư c chu n hoá v i
s ra ñ i c a cu n sách Cost of Manufacturers (Chi phí c a các ñơn v s n xu t) c a
Henry Metcalf năm 1885 [18, tr5].
S phát tri n ñ c bi t c a k toán qu n tr chi phí hi n ñ i di n ra vào ñ u
th k XIX, ñ c bi t là vào cu i th k XIX. Th i kỳ này k toán qu n tr chi phí
ñư c s d ng r ng rãi trong các cơ s s n xu t. Ch các xư ng d t M lưu gi
nh ng b n ghi chi phí chi ti t, xác ñ nh chi phí cho t ng công ño n kéo s i, d t v i,
nhu m v i. Các nhà qu n lý các hãng xe l a ñã áp d ng nh ng h th ng k toán chi
phí khá l n và ph c t p có th tính toán chi phí cho các m c hàng chuyên ch khác
nhau. Các xư ng thép cũng có các b n ghi chi ti t v chi phí nguyên v t li u và
nhân công, nh ng thông tin này tr giúp vi c nâng cao hi u qu và ñ nh giá s n
ph m cho các nhà qu n lý. H u h t các cách th c c a k toán chi phí và k toán n i
b th c hi n trong th k XX ñ u ñư c phát tri n trong giai ño n 1880 – 1925 [21,
tr14].
Sau nh ng năm cu i c a th p niên 1920, k toán qu n tr chi phí h u như
không có nh ng bư c phát tri n m i. Các nhà nghiên c u cũng chưa tìm ra nh ng
lý do chính xác cho s ch ng l i c a k toán qu n tr chi phí trong giai ño n này,
nhưng thông tin v chi phí trên các báo cáo c a k toán tài chính ñư c yêu c u cao
hơn có th là m t trong nh ng nguyên nhân ñ h th ng k toán chi phí h u như ch
t p trung vào vi c ñáp ng các yêu c u ñó và sao nhãng vi c cung c p các thông tin
chi phí m t cách chi ti t hơn và chu n xác hơn v t ng s n ph m riêng l . ð c bi t
là sau chi n tranh th gi i th hai, trong khi các n n kinh t khác ñ u ki t qu thì
17. 12
n n kinh t M phát tri n nhanh chóng, chi m m t n a t ng giá tr s n ph m c a c
th gi i. V i b i c nh như v y, các công ty M không th y có s c ép v nhu c u
thông tin ñ i v i l i nhu n c a t ng lo i s n ph m ñơn l . Nh ng năm 1950 – 1960
cũng có m t s n l c nh m nâng cao tính h u ích v m t qu n lý c a h th ng k
toán chi phí truy n th ng, tuy nhiên nh ng n l c này ch y u t p trung vào vi c
làm cho các thông tin k toán tài chính có ích hơn ñ i v i n i b [21, tr5], [39, tr5].
ð n t n th p niên 1960, 1970 n n kinh t th gi i không ch còn s th ng tr
c a m t mình kinh t M , mà v i s phát tri n c a các n n kinh t Âu - Á, ñ c bi t
là n n kinh t Nh t B n, c nh tranh gi a các n n kinh t này ngày càng gay g t, d n
ñ n nhu c u c n có m t h th ng k toán qu n tr chi phí hi u qu hơn, hi n ñ i
hơn. Chính vì v y, trong nh ng năm cu i c a th k XX có r t nhi u ñ i m i trong
h th ng k toán qu n tr chi phí ñư c th c hi n các nư c M , Âu, Á. H th ng
k toán qu n tr chi phí ñư c thi t k l i ñ ñáp ng các nhu c u thông tin thay ñ i
do s thay ñ i c a cách th c s n xu t và phân ph i các s n ph m (như s n xu t k p
th i, qu n lý ch t lư ng toàn b …). H th ng k toán qu n tr chi phí không ch
c n thi t trong các ñơn v s n xu t mà còn c n thi t trong c các ñơn v kinh doanh
d ch v . Các phương pháp k toán qu n tr chi phí m i ñư c ra ñ i và áp d ng
nhi u nư c trên th gi i, như các phương pháp target costing (chi phí m c tiêu),
Kaizen costing (chi phí hoàn thi n liên t c)…
Vi t Nam, trư c nh ng năm 1990, v i n n kinh t k ho ch hoá t p trung,
các ñơn v không ph i ch u s c ép c nh tranh nên không th y nhu c u c n ph i có
h th ng k toán qu n tr chi phí. Khái ni m k toán qu n tr chi phí không t n t i
trong ý ni m c a các nhà qu n lý cũng như trên th c t , m c dù các ch ñ k toán
th i ñó cũng có nh ng dáng d p c a h th ng k toán qu n tr chi phí. Cùng v i s
ñ i m i n n kinh t sang cơ ch th trư ng, khái ni m v k toán qu n tr và k toán
qu n tr chi phí xu t hi n t i Vi t Nam t ñ u nh ng năm 1990. Phương hư ng ng
d ng k toán qu n tr vào th c ti n các doanh nghi p Vi t Nam ñư c bàn lu n ngày
càng nhi u, tuy nhiên th c t áp d ng k toán qu n tr t i các doanh nghi p Vi t
Nam còn r t h n ch . (Nh ng n i dung này s ñư c phân tích trong chương 2).
18. 13
1.2. VAI TRÒ C A K TOÁN QU N TR CHI PHÍ TRONG QU N TR
DOANH NGHI P
1.2.1. Các ch c năng qu n tr doanh nghi p
Như ph n trên ñã trình bày, k toán qu n tr chi phí là m t b ph n c a h
th ng k toán nh m cung c p cho các nhà qu n lý thông tin v chi phí ñ giúp h
th c hi n các ch c năng qu n tr doanh nghi p. Các ch c năng cơ b n c a qu n tr
doanh nghi p là l p k ho ch, t ch c th c hi n k ho ch, ki m tra - ñánh giá vi c
th c hi n k ho ch và ra quy t ñ nh. Ho t ñ ng qu n lý là m t quá trình khép kín t
khâu l p k ho ch, t ch c th c hi n k ho ch, ñ n ki m tra và ñánh giá vi c th c
hi n k ho ch. Ra quy t ñ nh không ph i là m t ch c năng ñ c l p c a qu n lý mà
nó là m t ph n không th tách r i c a các ch c năng l p k ho ch, t ch c th c
hi n k ho ch và ki m tra - ñánh giá vi c th c hi n k ho ch, trong m i ch c năng
ñó ñ u ñòi h i nhà qu n lý ph i ñưa ra các quy t ñ nh (sơ ñ 1.1) [5, tr8], [27, tr5].
Sơ ñ 1.1. Các ch c năng cơ b n c a qu n tr doanh nghi p
Ch c năng ra quy t ñ nh yêu c u các nhà qu n lý c n l a ch n m t gi i pháp
h p lý nh t trong s các gi i pháp ñ xu t. V i ch c năng l p k ho ch các nhà
L P K HO CH
T CH C TH C HI NKI M TRA, ðÁNH GIÁ
RA QUY T ð NH
19. 14
qu n lý c n xây d ng các m c tiêu chi n lư c cho doanh nghi p và v ch ra các
bư c c th ñ th c hi n các m c tiêu ñó. V i ch c năng t ch c th c hi n các nhà
qu n lý c n quy t ñ nh cách s d ng h p lý nh t các ngu n l c c a doanh nghi p ñ
ñ t ñư c các k ho ch ñã ñ ra. V i ch c năng ki m tra và ñánh giá, các nhà qu n
lý c n so sánh báo cáo th c hi n v i các s li u k ho ch ñ b o ñ m cho các b
ph n trong doanh nghi p th c hi n ñúng các m c tiêu ñã ñ nh.
ð th c hi n t t các ch c năng qu n tr doanh ngi p, nhà qu n tr c n ph i
ñưa ra ñư c các quy t ñ nh ñúng ñ n và vai trò c a k toán qu n tr chi phí chính là
ngu n cung c p thông tin quan tr ng cho các nhà qu n lý trong quá trình ra quy t
ñ nh.
1.2.2. Vai trò c a k toán qu n tr chi phí
K toán qu n tr chi phí cung c p thông tin cho các nhà qu n tr doanh
nghi p trong vi c th c hi n các ch c năng qu n lý. ð th c hi n vai trò c a mình,
k toán qu n tr chi phí ti n hành l p d toán chi phí ñ tr giúp các nhà qu n tr
doanh nghi p th c hi n ch c năng l p k ho ch; ph n ánh thông tin th c hi n ñ tr
giúp các nhà qu n tr doanh nghi p th c hi n ch c năng t ch c th c hi n k ho ch
và x lý thông tin th c hi n ñ t ñó các nhà qu n tr doanh nghi p th c hi n ch c
năng ki m tra, ñánh giá vi c th c hi n k ho ch. Như v y, k toán qu n tr chi phí
ñã ñóng vai trò quan tr ng trong vi c cung c p thông tin cho qu n lý c trư c, trong
và sau quá trình kinh doanh.
K toán qu n tr chi phí ti n hành c th hoá các k ho ch ho t ñ ng c a
doanh nghi p thành các d toán s n xu t kinh doanh. K toán qu n tr chi phí cung
c p thông tin v chi phí ư c tính cho các s n ph m, d ch v ho c các ñ i tư ng khác
theo yêu c u c a nhà qu n lý nh m giúp h ra các quy t ñ nh quan tr ng v ñ c
ñi m c a s n ph m, cơ c u s n ph m s n xu t và phân b h p lý các ngu n l c có
h n cho các ho t ñ ng c a doanh nghi p.
Bên c nh cung c p thông tin v d toán chi phí cho vi c l p k ho ch và ra
quy t ñ nh c a các nhà qu n lý, k toán qu n tr chi phí cũng cung c p các thông tin
ñ nhà qu n lý ki m soát quá trình th c hi n k ho ch thông qua các báo cáo ñánh
giá, ñ c bi t là giúp ích cho các nhà qu n lý trong vi c ki m soát chi phí và nâng
cao hi u qu và hi u năng c a quá trình ho t ñ ng. Vi c cung c p thông tin v chi
20. 15
phí c a các ho t ñ ng m t cách chi ti t và thư ng xuyên s giúp ích cho các nhà
qu n lý r t nhi u trong ki m soát và hoàn thi n quá trình s n xu t s n ph m ho c
th c hi n các d ch v vì nh ng thông tin này giúp các nhà qu n lý phát hi n các
ho t ñ ng t n kém quá nhi u chi phí ñ thi t k l i quá trình s n xu t, lo i b ho t
ñ ng t n kém chi phí ñó ho c có nh ng c i ti n làm cho ho t ñ ng ñó có hi u qu
hơn, t n kém chi phí ít hơn.
Ngoài ra, các báo cáo ho t ñ ng ñ nh kỳ so sánh k t qu th c t v i m c tiêu
d ki n v chi phí, doanh thu và l i nhu n c a doanh nghi p s ñư c s d ng ñ
làm cơ s cho vi c ñánh giá ho t ñ ng qu n lý và do ñó cung c p ñ ng l c ñ các
nhà qu n lý c g ng th c hi n t t công vi c c a mình.
K toán qu n tr chi phí còn cung c p các thông tin thích h p cho các nhà
qu n lý nh m xây d ng các chi n lư c c nh tranh b ng cách thi t l p các báo cáo
ñ nh kỳ và báo cáo ñ c bi t. Các báo cáo ñ nh kỳ ph n ánh v kh năng sinh l i c a
các b ph n khác nhau trong doanh nghi p, như các s n ph m, d ch v , các th
trư ng tiêu th nh m b o ñ m doanh nghi p ch ti n hành th c hi n các ho t ñ ng
mang l i l i nhu n. K toán qu n tr chi phí cũng cung c p các thông tin ñ phân b
các ngu n l c c a doanh nghi p cũng như quy t ñ nh cơ c u s n ph m s n xu t và
tiêu th , hay quy t ñ nh ng ng s n xu t h p lý. Các báo cáo ñ c bi t giúp cho các
nhà qu n lý ñưa ra các quy t ñ nh chi n lư c, như phát tri n các s n ph m và d ch
v m i, ñ u tư các thi t b , nhà xư ng m i, ñàm phán các h p ñ ng dài h n v i các
nhà cung c p và các khách hàng. Trong m t s tình hu ng ñ c bi t, các thông tin v
chi phí ñóng vai trò vô cùng quan tr ng trong vi c xác ñ nh giá bán s n ph m, nh t
là trong các trư ng h p s n xu t theo yêu c u c a khách hàng mà chưa có giá trên
th trư ng.
ð th c hi n vai trò cung c p thông tin c a mình, mô hình k toán qu n tr
chi phí ñư c t ch c thành hai n i dung cơ b n: t ch c b máy k toán qu n tr chi
phí và t ch c các khâu công vi c k toán qu n tr chi phí. B máy k toán qu n tr
chi phí c n ñư c t ch c h p lý ñ th c hi n t t các n i dung k toán qu n tr chi
phí như l p d toán chi phí, t ch c thu th p thông tin th c hi n, ki m soát quá trình
th c hi n d toán, phân tích thông tin chi phí ñ ra các quy t ñ nh kinh doanh. Mô
hình cơ b n c a k toán qu n tr chi phí s ñư c trình bày trong m c 1.3.
21. DOWNLOAD ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ NỘI DUNG
MÃ TÀI LIỆU: 52756
DOWNLOAD: + Link tải: tailieumau.vn
Hoặc : + ZALO: 0932091562