1. Absorbsiyonu Belirleyen
Parametreler
 Dışarıdan alınan farmösitik şeklin katı veya sıvı
oluşu
 Disintegrasyon
 Farmasötik şeklin ufak taneciklere ayrışması
 Dissolusyon
 Ayrışan ilaç moleküllerinin mide-barsak sıvısında çözünmesi
 Molekül büyüklüğü
 Lipofilite ve iyonizasyon

2. Lipofilik
(Yağda çözünür)
Hidrofilik
(Suda çözünür)
Hücre Membranı

3. Presistemik Eliminasyon

4. Presistemik Eliminasyon

5. Presistemik Eleminasyona
Uğrayan İlaçlar
 Seks hormonu ilaçlar
 Narkotik analjezikler ve antagonistleri
 β -blokörler
 TAD
 Nitrogliserin ve diğer nitritler
 Lidokain
 Verapamil / Diltiazem

6. Enterohepatik Sirkülasyon
enzim

7. Enterohepatik Sirkülasyona
Uğrayan İlaçlar
 Steroid yapılı ilaçlar
 Morfin
 Dijitoksin
 Rifampin
 Karbamazepin
 Kloramfenikol
 Klorpromazin

8. Dağılım Aşamasını Etkileyen
Önemli Faktörler
Plazma proteinlerine bağlanma
Sekestrasyon
Redüstribisyon
İyon tuzağı
Organ büyüklüğü
Kan akımı
Yaş ve cinsiyet

9. En fazla ilaçları bağlayan protein
albumindir
Bu bağlanma nonselektif ve
reversibldır

11. Lipofilik

12. İlaçların Bağlandığı Plazma
Proteinleri
Albumin
α 1 asit glikoprotein
Lipoproteinler
γ -globulinler

13. En fazla bağlananlar En az bağlananlar
Varfarin (%99.6) Lityum (%0)
Asetaminofen
Alkol

14. Varfarin
%99.6 t e
%0.4
i
s is
k %1.0
X 2.5
%99.0 o
T

15. Hipoalbuminemi Durumunda…
 Albumine bağlı olan ilaç miktarı azalır. Buna
karşılık serbest fraksiyon oranı artar. Bu
nedenle toksik olmayan ilaç dozu bile bu
kişilerde zehirlenmeye neden olabilir
 Hipoalbuminemi durumları:
Karaciğer yetmezliği
İleri böbrek yetmezliği
Yaşlılık
Gebelik

16. İlaçları Bağlayan Diğer Plazma Proteinleri
α1-asid glikoproteine Lipoproteinlere γ-globulinlere
bağlanan ilaçlar bağlanan ilaçlar bağlanan ilaçlar
Lidokain gibi LA’ler Siklosporin Tubokurarin
Kinin / Kinidin İmipramin Pankuronium
Propranolol Kinidin Morfin
Prazosin Klorpromazin Kodein
Tetrasiklin Steoridler
Bir immünsupresan ilaç olan siklosporin, önemli
oranda LDL’ye bağlanmaktadır.

17. Sekestrasyon
Dışarıdan alınan bir ilacın; vücutta
herhangi bir doku ya da hücreye
karşı affinite göstermesi ve gidip
oralarda birikmesidir

18. Sekestrasyon Örnekleri
 Glikozidlerin kas yapılarda toplanması
 Griseofulvinin keratinize dokularda toplanması
 Klorokinin retina gibi melanin içeren dokulara
affinitesinin olması
 TAD’ların akciğerlerde birikmesi
 Tetrasiklinlerin kemiklerde toplanması
 İyodun tiroid bezi içinde birikmesi

19. Redüstribisyon
c SSS KAS ADİPOZ
t

20. İyon Tuzağı
Bir ilacın pH farklılığı nedeni
ile belli kompartmanlarda
toplanmasıdır

21. Ilac Eliminasyonu
Metabolizma
Itrah

22. Metabolizma
İnaktif
Polar

23. Metabolizmanın İki Aşaması
I. Faz Reaksiyonları
Oksidasyon
Redüksiyon
Kopma
II. Faz Reaksiyonları
Konjugasyon

24. Faz I urunleri genelde kimyasal
olarak daha reaktiftir
Bazen daha toksik ve karsinojenik

25. Oksidasyon
Oksidasyon yapan enzimler iki gruba
ayrılır:
1. Mikrozomal
 sit p450
2. Mikrozomal olmayanlar

26. Mikrozomal Enzimler
 Duz Endoplazmik Retikulumda bulunurlar
 Sitokrom P 450 (CYP) olarak da
adlandirilirlar
CYP 3A4, CYP 2D6, CYP1A1, CYP1A2 vb
 Hem proteinidirler
 Varyasyon gosterebilirler ( CYP 2D6)
 Inhibe edilebilirler, induklenebilirler

27. Enzim inhibisyonu yapan Enzim indüksiyonu yapan
ilaçlar ilaçlar
Alkol (akut etki ile) Etil alkol (kronik etki)
Simetidin Barbitüratlar
Eritromisin Rifampin
Ketokonazol Fenitoin
Kloramfenikol Karbamazepin
Metronidazol Sigara dumanı
Amiodaron
Sekobarbital

28. Mikrozomal Olmayan
Oksidasyon Enzimleri
 Monoamin Oksidaz
 Ksantin oksidaz (6-MP)
 Alkol ve aldehit dehidrogenazlar

29. Redüksiyon
Genellikle memelilerde oksidasyon
kullanılır, redüksiyon kullanılmaz
Redüksiyona uğrayan önemli
ilaçlar:
Prednizon
Varfarin
Kloramfenikol

30. Kopma
Hidroliz: (Mikrozomal degildir)
Esterazlar rol oynar.
Asetilkolini parçalayan kolinesteraz
Suksinilkolini parcalayan psödokolinesteraz

31. Konjugasyon
 İkinci faz reaksiyonudur
 İlaç molekülüne bir radikalin kovalent bağ ile
bağlanmasıdır
Glukronik asit,Asetil, Metil, Sulfat gibi
 Olusan urunler idrarla ya da safrayla atilir
 Endojen maddelerden bilirubin, steroidler bu
şekilde vücuttan uzaklaştırılır

32. Metil (O-metilasyon)
O-metilasyona örnek enzim:
 Katekolaminleri yikan; Katekol O-
metil Transferaz (COMT)

33. Asetil (N-asetilasyon)
 N-asetilasyona uğrayan ilaçlar:
INAH
Sulfonamidler / Dapson
Hidralazin
Prokainamid

34.  N-asetilasyon yapan enzim N-asetil
transferaz 2 (NAT-2) enzimidir
 NAT-2 enzimi bazı kişilerde eksiktir.
Bu kişilere yavaş asetilleyiciler denir

35. Sulfat
Sülfatla konjuge edilen madde
östrojendir
Östrojenleri parçalayan enzim
sülfotransferaz enzimidir

36. Ön-İlaçlar
Enalapril → Enalaprilat
Kortizon → Hidrokortizon
Prednizon → Prednizolon

37. Hem Kendisi Hem De Metaboliti
Aktif Olan İlaçlar
Aspirin → Salisilik asid
Kodein → Morfin
Dijitoksin → Digoksin
Diazepam → Desmetildiazepam

38. Vücuttan Hiç Metabolize
Edilmeden Atılan İlaçlar
Furosemid
Azot protoksit
Aminoglikozidler
Digoksin
Penisilinler

39. İlaçların İtrahı
Renal İtrah
Safra İçine İtrah
Akciğerlerden İtrah
Süt İçine İtrah

40. Renal Itrah
Glomerüler Filtrasyon
Serbest ilaclar itrah edilebilir
Tubüler Salgılanma
Proteinlere bagli ilaclar da itrah
edilebilir
Probenesid pek cok ilacin salgilanmasini
azaltir

41. Iyon Tuzagi
Idrarin PH’i ilaclarin itrahini
etkiler
Asidik ilaclar alkali idrar ile
Bazik ilaclar asidik idrar ile daha
cok itrah edilirler

42. Safraya Itrah
Morfin
Vekuronyum
Rifampisin

43. Sute Itrah
Kloramfenikol
Amoksisilin
Lityum
Tetrasiklin

44. Klerens
Bir dakikada ilactan temizlenen
plazma hacmidir
Total Klerens :
Renal klerens+ Hepatik Klerens

45. Yari Omur
Ilac Konsantrasyonunun yariya
indigi sure
Dozdan bagimsiz
Eliminasyon organlarinin
fonksiyonlarina bagli

46. İlaçların Kinetik Davranışı
Birinci derece kinetik
Sıfırıncı derece kinetik

47. Birinci Derece Kinetik
Yari omur ile karakterize
800 400 200 100

48. Sifirinci Derece Kinetik
Birim zamanda elimine edilen ilac
miktari sabit
800 700 600 500

49. Sifirinci Derece Kinetik
Doz artirildikca plazma
konsantrasyonu cok fazla yukselir
Alkol
Fenitoin
Salisilat