2. TANIMLAR
Kalite;
– Yapısal karakteristikler kümesinin şartları yerine getirme derecesi (TS
EN ISO 9000:2007)
– Kullanıma uygunluktur. (Juran)
– Şartlara uygunluktur. (Crosby)
– İhtiyaçların karşılanabilme oranıdır.
– Bir ürün ya da hizmetin belirlenen veya olabilecek ihtiyaçları karşılama
kabiliyetine dayanan özelliklerinin toplamıdır. (ISO 8402).
– En kısa tanımıyla KALİTE, bir ürün ya da hizmet hakkında müşteri ya da
kullanıcıların yargısı olup, beklentiler ve gereksinimlerin karşılanmasına
olan inançların ölçüsüdür.
3. TANIMLAR
SİSTEM: Birbirleriyle ilişkili veya etkileşimli elemanlar
takımı.
YÖNETİM SİSTEMİ: Politika ve hedefleri oluşturma ve
bu hedefleri başarma sistemi.
KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ: Düzenlenmiş
sorumlulukları, yetkileri ve ilişkileri olan insanlardan
oluşan bir kuruluşun kaliteyle ilgili, organizasyonu
yönlendiren ve kontrol eden yönetim sistemi (ISO
9001:2000)
4. KALİTE Kavramını İyi Anlamak !
•Apandisit alınırken sinirler kesilmiş
Doğru işi yanlış yapmak •İstenen pizza geç getirilmiş
•Gerekli toplantı kötü yapılmış
Doğru İşi Doğru
Yapmak (KALİTE)
•Apandisit
ameliyatında •Apandisit yerine safra kesesi
apandisit doğru alınırken sinirler kesilmiş
alınmış
•Ismarlanan pizza
Yanlış işi yanlış yapmak •İstenmeyen pizza geç getirilmiş
zamanında getirilmiş •Gereksiz toplantı kötü yapılmış
•Gerekli toplantı
zamanında iyi
yapılmış
•Apandisit yerine safra kesesi
doğru alınmış
•istenmeyen pizza zamanında
getirilmiş
•Gereksiz toplantı iyi yapılmış
Yanlış işi doğru yapmak
5. Kaliteyi etkileyen faaliyetleri madde madde ortaya koyarsak
en genel anlamda şunlar ortaya çıkar;
• Tasarım Eğitim
• Satınalma Müşterİler
• Yönetim Teknolojİler
• Çalışma düzeni Kaynak Düzeyi
• İş Tanımları Planlama Yöntemleri
• Denetleme ve Test etme Üretim Süreci
• Raporlama Düzeni Nakliyat Süreçleri
• Politika ve Prosedürler Haberleşme Düzeni
• Kayıt İzleme Düzeni Hizmeti Sunma Yöntemleri
• Stok Kontrol Sistemleri Çalışanların bilgisi ve becerisi
6. Standardizasyon nedir?
• Standardizasyon, mevcut ve olası
problemler dikkate alınarak, belirli bir
konuda ortak ve tekrar eden kullanımlar
için en uygun düzeyde bir düzen
gerçekleştirilmesi amacıyla gerekli
hükümlerin oluşturulması faaliyetidir (TS
EN 45020).
7. Standardizasyon nedir?
• Standardizasyon, Uluslararası Standardizasyon
Teşkilatı (ISO) tarafından şöyle tarif
edilmektedir;
Standardizasyon, belirli bir faaliyetle ilgili olarak
ekonomik fayda sağlamak üzere bütün ilgili
tarafların yardım ve iş birliği ile belirli kurallar
koyma ve bu kuralları uygulama işlemidir.
Standardizasyon, aslında toplumun kalite ve
ekonomikliği arama çalışmalarının sonucu
olarak ortaya çıkan bir faaliyettir.
9. Standardizasyonun
Paydaşları
Standardizasyonun demokratik meşruiyeti, tüm paydaşların katılımına bağlıdır.
10. Standardizasyonun Paydaşları
Standardizasyonun
Kamu
KOBİ’ler
Sanayi Odalar ve borsalar
Tüketiciler
STANDARDİZASYON İş dünyası
Sivil Toplum Örgütleri
Araştırma ve
Deney
kuruluşları
11. Standard nedir?
• Ortak ve tekrarlanan kullanımlar için
hazırlanmış,
• Tüm ilgili tarafların katılımıyla geliştirilmiş,
• Üzerinde uzlaşma sağlanmış,
• Yetkili bir kurumca onaylanmış,
• Uygulaması zorunlu olmayan dokümandır.
13. Niçin Standard Hazırlanır?
Ürün, hizmet ve tesisler için güvenlik ve kalite gereklerini
oluşturmak,
İmalat süreçlerini iyileştirmek,
Teknoloji kullanımını yaygınlaştırmak,
Ticari engelleri kaldırmak ve yeni pazarların açılmasını
sağlamak,
Çevreyi ve sağlığı korumak için standard hazırlanır.
14. Teknik Düzenleme nedir?
• Ürünlerin özelliklerine veya işlem ve üretim
yöntemlerine ilişkin, uyulması zorunlu belgelere,
yasal düzenlemelere "teknik düzenleme“ denir.
• Teknik düzenlemeler, terminoloji, semboller,
ambalajlama, işaretleme, etiketleme vb.
şekillerde karşımıza çıkabilir.
15. Standardlar-Teknik düzenlemeler
Standardlar Teknik Düzenlemeler
• Gönüllülük esasına dayalıdır; • Mecburidir;
• Tüm paydaş gruplarının • Yasama yetkilileri tarafından
katılımına açıktır; hazırlanır;
• Tam bir fikirbirliğini yansıtır; • Fikirbirliği aranır;
• Tam şeffaflık ilkesine dayalıdır. • Şeffaflık ilkesine dayalıdır.
16. Standardizasyonun
Tarihi Gelisimi
Tarihin her döneminde, insanoğlu yaşadığı ortamda ve ihtiyaçlarını karşılayacak mal ve hizmetlerde
var olan karışıktan kurtulma ve belirli bir düzen tesis etme gayreti içinde olmuştur. Bu ihtiyaç
tarihsel süreç içerisinde standart ve standardizasyon kavramları ve anlayışı insanlık tarihi kadar
eskilere dayanmaktadır.
Yeryüzünde kıt olan iktisadi kaynakların en optimal bir şekilde değerlendirilmesi çabalarının bir sonucu
olan standardizasyon, insanlık için özellikle günümüzde bir lüks olarak değil, tam tersine “olmazsa
olmaz” bir gereklilik olarak kabul edilmektedir. Günümüzde, uluslar arası pazarlarda rekabet
edebilmenin yolu standartlara uygun ve kaliteli mal ve hizmet üretiminden geçmektedir.
Ülkemizde her türlü mal ve hizmetlerde standartları yapmak ve geliştirmek amacıyla 18.11.1960 tarih
ve 132 sayılı kanunla Türk Standartları Enstitüsü (TSE) kurulmuştur. TSE’nin başlıca görevleri
kanunda şu şekilde sayılmaktadır.
Her türlü standardı hazırlamak ve hazırlatmak
Enstitü bünyesinde veya hariçte hazırlanan standartları tetkik etmek ve uygun bulduğu
takdirde Türk standartları olarak kabul etmek.
17. Standardizasyonun
Tarihi Gelisimi
Kabul edilen standartları yayımlamak ve ihtiyari olarak uygulanmalarını teşvik etmek,
mecburi olarak yürürlüğe konmalarında fayda görülenleri ilgili bakanlığın onayına
sunmak.
Standartlarla ilgili araştırma yapmak ve ihtiyari standartların uygulanmasını kontrol
etmek için laboratuarlar kurmak, kamu sektörü veya özel sektörün isteyeceği teknik
çalışmaları yapmak ve rapor vermek.
Yurtta standart işlerini yetiştirmek ve geliştirmek için elemanlar yetiştirmek ve bu
amaçla kurslar açmak ve seminerler düzenlemek.
Standartlara uygun ve kaliteli üretimi teşvik edecek çalışmalar yapmak bunlarla ilgili
belgeleri düzenlemek.
Metroloji ve kalibrasyon ile ilgili araştırma ve geliştirme çalışmaları yapmak ve gerekli
laboratuarları kurmak.
18. Standardizasyonun
Tarihi Gelisimi
Türk Standartları Enstitüsü’nün (TSE) kuruluş kanunu ile her türlü mal ve hizmetlere ilişkin
standartlarının hazırlanması görevi Türk Standartları Enstitüsü’ne verilmiş olup, yalnız TSE
tarafından hazırlanan Standartlar, TÜRK STANDARDI adını almaktadır. Türk Standartları,
uluslar arası standart hazırlama ilkelerine paralel olarak tüm ilgili tarafların yardım ve işbirliği ile
hazırlanmaktadır.
Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı (ISO), 143 ülkenin milli standart kuruluşunun üye
olduğu 1947 yılında kurulmuş bir federasyondur. ISO’nun amacı, milletlerarası mal ve hizmet
değişimini hızlandırmak, entelektüel, bilimsel, teknolojik ve ekonomik faaliyetler alanında
işbirliğini geliştirmektedir. TSE, ISO’ya 1955 yılında üye olmuştur.
ISO, dünya genelinde ulusal standardizasyon kuruluşlarının oluşturduğu bir birliktir. ISO’nun
Konusu; her türlü standardizasyon alanını kapsamaktadır.
19. Standart ile ilgili Kavramlar
Sadelestirme
Spesifikasyon
Basitlestirme
Degisebilirlilik
Sartname
Birlestirme
Kalite-Kalite Kontrolü
20. STANDARDİZASYONUN
SAĞLADIĞI FAYDALAR
Standardizasyonun sağladığı birçok yararlar bulunmaktadır. Bu yararlar dikkate alındığında,
bugün bu alandaki çalışmaların ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılabilir. Bu yararlar; üreticilere
olan yararlar, tüketicilere olan yararlar ve ekonomiye olan yararları başlıkları altında
toplanabilir.
ÜRETECİYE OLAN YARARLARI
Üretimin belirli plan ve programlara göre yapılmasına yardımcı olur.
Uygun kalite ve seri imalata imkân sağlar.
Kayıp ve artıkları asgariye indirir.
Verimliliği ve hâsılayı arttırır.
Depolamayı ve taşımayı kolaylaştırır, stokların azalmasını sağlar.
Maliyeti düşürür.
21. STANDARDİZASYONUN
SAĞLADIĞI FAYDALAR
TÜKETİCİYE OLAN YARARLARI
Can ve mal güvenliğini sağlar.
Karşılaştırma ve seçim kolaylığı sağlar.
Fiyat ve kalite yönünden aldanmaları önler.
Ucuzluğa yol açar.
Ruh sağlığını korur, stresi önler.
Tüketicinin bilinçlenmesinde etkili rol oynar.
ÜLKE EKONOMİSINE OLAN YARARLARI
Kaliteyi teşvik eder, kalite seviyesi düşük üretimle meydana gelecek emek, zaman ve hammadde israfını
ortadan kaldırır.
Sanayi belirli hedeflere yöneltir. Üretimde kalitenin gelişmesine yardımcı olur.
Yanlış anlamaları ve anlaşmazlıkları ortadan kaldırır.
İhracatta ve ithalatta üstünlük sağlar.
Yan sanayi dallarının kurulması ve gelişmesine yardımcı olur.
Rekabeti geliştirir.
Kötü malı piyasada kalmasını engeller.
22. Standardizasyonun Amaçları
• Sadeleştirme (Basitleştirme)
• Herkesin aynı dili konuşması(Anında
iletişim)
• Bütün olarak Ekonominin İyileştirilmesi
• Emniyet,Sağlık ve Hayatın korunması
• Tüketicinin ve Toplum çıkarlarının
korunması
• Ticari engellerin elimine edilmesi
23. Standardizasyonun Çeşitleri
İktisadi ve sosyal hayatın çeşitli düzlemlerinde kullanılan standartlar,
kullanıldıkları yer,konu ve zorunluluk durumu gibi çeşitli kriterler bakımından
sınıflandırılır.
Yapı karakterlerine Uygulama Şekillerine Uygulama Alanlarına
Göre Standartlar Göre Standartlar Göre Standartlar
Madde İhtiyari(İsteğe bağlı) İşletme
Mamul Mecburi Endüstriyel
Mahsul Milli (TS,DIN vb.)
Usul (Metot) Bölgesel (EN vb.)
Hizmet Uluslar arası (ISO,IEC)
24. Standardizasyonun Çeşitleri
• Yapı Karakterlerine Göre Standartlar
– Madde Standartları:Bu standart ürünün üretilmesinde kullanılan fakat
henüz üretim sürecine girmemiş hammaddelere ilişkin standartları ifade
eder.
– Mamul Standartları:Üretilmiş ürüne ait standartlardır. Ürünün standart
olması, ilgili spesifikasyonları karşılaması ile ölçülür.
– Mahsul Standartları:Genellikle tarım ürünleri için kullanılan
standartlardır...
– Usul (metot) Standartları:Bir mal veya hizmetin üretilme veya ortaya
konma biçimi, herhangi bir işlemin veya denetimin yapılış koşullarını
belirleyen standartlardır.
– Hizmet Standartları:Hizmetin sunulma biçimi, yeri zamanı ve karşılıklı
iletişim ve etkileşimi de dikkae alır tarzda, hizmet kalitesinin müşteri
tatmini sağlayacak şekilde belirlenmesi ile ilgili olarak düzenlenen
standartlardır.
25. Standardizasyonun Çeşitleri
• Uygulama Şekillerine Göre Standartlar
– İsteğe Bağlı Standartlar:Standardizasyon
konusunda görevli kuruluşlar tarafından hazırlanıp
yürürlüğe konulan, ancak uygulanmasına ilişkin hiçbir
yasal zorunluluk olmayan standartlardır. Ulusal
Standartlar Enstitüleri tarafından düzenlenirler.
– Zorunlu Standartlar:İlgili kuruluşlar tarafından
hazırlandıktan sonra, resmi yetkililerce zorunlu olarak
uygulamaya konulan standartlardır,Bu şekilde
hazırlanan standartlara uyulmadığında, yasal
yaptırımlarla karşılaşılmaktadır.
26. Standardizasyonun Çeşitleri
• Uygulama alanlarına göre standartlar
– İşletme standartları : Belirli iş yerlerinin, yine belirli ihtiyaçları
için düzenledikleri standartlardır. Bunlar çoğu defa gizli tutulur ve
yerine göre reçete adı da verilir.
– Endüstriyel standartlar : Aynı malı üreten sanayi kuruluşlarının
mamullerine uygulanan standartlardır.
– Milli standartlar : Kanunlarla görevlendirilmiş kuruluşların milli
sınırlar içinde uygulanmak üzere yaptıkları standartlardır.
– Bölgesel standartlar : Komşu birkaç ülkenin ortak konularda
faydalanmak amacıyla aralarında anlaşarak düzenledikleri ve
birlikte uyguladıkları standartlardır.
– Uluslararası standartlar : Uluslararası kuruluşlarda, üye
ülkelerin, faaliyet sonunda üretici ve tüketici ülkelerin anlaşarak
düzenledikleri ve dünya piyasalarında geçerli olan standartlardır.
27. TSE'nin Organizasyonu
• Türk Standardları Enstitüsü'nün idari yapısı şu
birimlerden oluşur :
• Genel Kurul
• Teknik Kurul
• Yönetim Kurulu
• Denetleme Kurulu
• İhtisas Kurulları
• Genel Sekreter ve Hizmet Birimleri
28. TSE'nin Organizasyonu
Genel Kurul : TSE'nin en yüksek ve yetkili organı olan Genel Kurul; ilgili bakanlıkların, özel
kesim ve bilim kuruluşlarının gönderdiği temsilcilerden oluşmaktadır.
Teknik Kurul : Teknik Kurul, ilgili Hazırlık Grupları'nca hazırlanan standard tasarılarını Türk
Standardı olarak kabul eder, gerekli gördükleri hakkında mecburi uygulamaya koyma kararı alır,
tasarılarda değişiklik yapar veya standardları iptal eder.
Yönetim Kurulu : TSE'nin yürütme organıdır. Genel Kurul tarafından kendi içinde 3 yıl için
seçilen Başkan dahil 5 kişiden meydana gelir. Başkan üyelerden birini Başkan Vekili, birini de
Muhasip Üye olarak görevlendirir. TSE'yi Başkan temsil eder.
Denetleme Kurulu : TSE harcamalarını ve bunlara dair hesap ve kayıtları denetlemekle görevli
kuruldur.
İhtisas Kurulları : Başkan ve Üyeleri Yönetim Kurulu tarafından seçilen "Hazırlık Grupları",
bunlara bağlı olarak "Teknik Komiteler" ve ihtiyaca göre kurulan "Özel Daimi Komiteler" in
bütününe "İhtisas Kurulları" denir.
Genel Sekreter ve Hizmet Birimleri: Enstitü hizmetleri Genel Sekreterliğe bağlı olarak
Merkezde Daire Başkanlıkları ve Müdürlükler ile Taşrada Bölge Müdürlükleri ve Temsilcilikler
olarak ifa edilmektedir.
29. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Üretim Yerlerinin Belgelendirmesi ( İmalatta
Yeterlilik Belgesi ):İmalata Yeterlilik Belgesi ;
TSE veya TSEK Markası kullanma hakkı verilen
( veya talep edilmesi halinde müstakilen
düzenlenen ),ürünlerin imal edildikleri
yerlerin;tesis ,personel, makina-techizat ile kalite
kontrol imkanları ve uygulamaları yönünden
yeterliliğini belirtmek amacıyla ,ancak ürünün
kalitesini temsil etmemek kaydıyla ,firma adına
düzenlenen ve geçerlilik süresi bir yıl olan
belgedir.
30. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Ürünlerin Belgelendirilmesi (Madde,
Mamul ,Mahsul ):Üretilen ürünün ilgili kalite düzeyinde
olduğunu garanti altına almak amacıyla gerçekleştirilen belgelendirmedir.
Türk standartlarına uygunluk belgesi: Türk Standardlarına Uygunluk
Belgesi; Türk Standardı bulunan konularda, İmalata Yeterlilik Belgesi
almaya hak kazanmış firmaların söz konusu ürünlerinin ilgili Türk
Standardına uygunluğunu belirten ve aktedilen sözleşme ile TSE Markası
kullanma hakkı verilen firma adına düzenlenen ve üzerinde TSE Markası
kullanılacak ürünlerin ticari Markası, cinsi, sınıfı, tipi ve türünü belirten,
geçerlilik süresi bir yıl olan belgedir.
TSE Markası; üzerine ve/veya ambalajına konulduğu ürünlerin ilgili Türk
Standardına uygun olarak imal edilip piyasaya arz edildiklerini belirten ve
akdedilen sözleşme çerçevesinde kullanılabilen, 556 sayılı Markaların
Kullanılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre beş ayrı tipte
tescil edilen monogramlardır.
31. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Kalite Uygunluk Belgesi(TSEK): Kalite Uygunluk Belgesi; Türk
Standardları bulunmayan konularda İmalata Yeterlilik Belgesi almaya hak
kazanmış firmaların söz konusu ürünlerinin ilgili uluslararası standardlar,
benzeri Türk Standardları, diğer ülkelerin milli standardları, teknik litaratür
esas alınarak Türk Standardları Enstitüsü tarafından kabul edilen Kalite
Faktör ve Değerlerine uygunluğunu belirten ve aktedilen sözleşme ile TSEK
Markası kullanma hakkı verilen firma adına düzenlenen ve üzerinde TSEK
Markası kullanılacak ürünlerin ticari Markası, cinsi, sınıfı, tipi ve türünü
belirten geçerlilik süresi bir yıl olan belgedir.
TSEK Markası; üzerine ve/veya ambalajına konulduğu ürünlerin Türk
Standardları Enstitüsü tarafından kabul edilen Kalite Faktör ve Değerlerine
uygun olarak imal edilip piyasaya arz edildiklerini belirten ve aktedilen
sözleşme çerçevesinde kullanılabilen, 556 sayılı Markaların Kullanılması
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye göre dört ayrı tipte tescil edilen
monogramlardır.
32. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Ex-kalite Uygunluk Belgesi: İmalata Yeterlilik Belgesi almaya hak
kazanmış firmaların, parlayıcı ve yanıcı gaz ortamında kullanılan emniyeti
arttırılmış elektrikli malzemeler ile ilgili ürünlerinin, uluslararası standartlar,
benzeri Türk Standartları, diğer ülkelerin milli standartları, teknik litaratür
esas alınarak Türk Standartları Enstitüsü tarafından kabul edilen Kalite
Faktör ve Değerlerine uygunluğunu belirten ve imzalanan sözleşme ile
TSE-ex Markası kullanılacak ürünlerin ticari markası, cinsi, sınıfı, tipi ve
türünü belirten, geçerlilik süresi bir yıl olan belgedir.
• TSE Harmonize Dokümanlar (HAR) Uygunluk Belgesi: Türk Standartları
Enstitüsü Harmonize Dokümanlara Uygunluk Belgesi (TSE-HAR Markası
Kullanma Hakkı); CENELEC Harmonize Dokümanlarıyla uyumlu Türk
Standartları kapsamındaki kablo ve kordonların, ilgili CENELEC Harmonize
Dokümanlarıyla uyumlu Türk Standartlarına uygunluğunu belirten ve
imzalanan sözleşme ile TSE-HAR Markası kullanma hakkı verilen firma
adına düzenlenen ve üzerinde TSE-HAR Markası kullanılacak kablo ve
kordonların ticari markasını, sınıfını, tipini, türünü ve cinsini belirten,
geçerlilik süresi bir yıl olan belgedir.
33. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• CB Deney Belgesi:Elektrikli cihazların belgelendirilmesi ve uygunluk
deneyleri ile ilgili Uluslararası Elektroteknik Komisyonu (IEC) sistemine
(IECEE) göre deney sonuçlarının karşılıklı olarak tanınması çerçevesinde
düzenlenen ve geçerlilik süresi 3 (üç) yıl olan bir belgedir. CB Deney
Belgesi, ilgili deney raporu ile birlikte geçerlidir. BU BELGEYE SAHİP
ÜRÜNLER, ANLAŞMAYA TARAF ÜLKE PAZARLARINDA SERBEST DOLAŞIR.
• Keymark: Key Mark; yukarda monogramı verilen Avrupa markasının,
sektörel bazda elektrikli ev cihazlarının üzerine ve/veya ambalajına
konulması için ve üzerinde bulunduğu ürünün, Avrupa Birliği ülkelerinde
serbest dolaşımını sağlamak üzere verilen belgedir.
• Deney Sonuç Belgesi(NTR); CENELEC belgelendirme anlaşması
çerçevesinde (CCA) deneyi yapılan her bir ürün için ayrı olarak firma adına
düzenlenen deney sonuçlarını gösteren belgedir. Türkiye 2006/2007 yılında
CENELEC e üye olmuştur.
34. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Parti Mallarının Belgelendirilmesi:Parti halinde alınan malların,partiye özel olarak
belgelendirilmesini kapsar.
• Parti Malı Uygunluk Belgesi: bir defada incelemeye sunulan malın alıcısının
önceden belirlediği teknik esaslara uygun bulunması halinde, yalnız incelemesi
yapılan parti için geçerli olmak üzere düzenlenen belgedir.
• Hizmet Yerlerinin Belgelendirilmesi:Hizmet sektöründe faaliyet gösteren birimlerin
belgelendirilmesidir.
• Hizmet Yeterlilik Belgesi: verilecek hizmetin, tesis, personel, makine-teçhizat vb.
yönlerinden uygunluğunu belirten ve hizmet üreten firma adına düzenlenen belgedir.
• İthal Malların Belgelendirilmesi: İthal edilen mallara ilişkin belgelendirme çalışmalarını
kapsar.
• İthal Malı Uygunluk Belgesi: ithal edilen partinin uygunluk değerlendirilmesi
işlemlerinin olumlu sonuçlanması halinde, söz konusu parti malının ilgili gümrük
idaresinden çekilmesi maksadıyla düzenlenen belgedir. İthal malı uygunluk belgesi
kamu ihale ve satın almaları ile başka maksatlar için TSE belgeleri yerine ibraz
edilemez. TSE veya TSEK markalarının kullanma hakkını vermez.
35. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Laboratuvar Belgelendirilmesi: Cihaz kalibrasyonu ve deney yapan
laboratuvarların belgelendirilmesi çalışmalardır.
• Laboratuvar Yeterlilik Belgesi: laboratuvarın bağlı bulunduğu
laboratuvar yetkilisi veya yetkilileri ile Türk Standardları Enstitüsü
arasında varılan sözleşme çerçevesinde laboratuvarın, uygulanan
kalite sistemi, personel, deney cihazları ve kullanılan metodlar,
uygulanabilirlik, cihazların kalibrasyonu, yerleşim ve çevre şartları
vb. yönlerinden uygunluğunu onaylayan, laboratuvar ve bağlı
bulunduğu laboratuvar adına düzenlenen ve söz konusu
laboratuvara belirlenen kapsam çerçevesinde yeterli deney
yapabileceğini gösteren üçüncü şahıslara yönelik bir belgedir.
Laboratuvar Yeterlilik Belgesi alan laboratuvarların, belge
kapsamında hazırlayacakları raporlar üzerinde kullanacakları
monogram yanda verilmiştir.
36. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Kalite Yönetim Sistem Belgesi:
• TS-EN-ISO 9000 serisi standardların uygulanmasına yönelik olarak TSE
tarafından 1987 yılından beri çeşitli eğitim programları düzenlenmekte ve
1990 yılından itibaren TS-EN-ISO 9000 belgelendirme faaliyetleri
yürütülmektedir. TSE-Kalite Yönetim Sistem Belgesi talep eden kuruluşlar;
Türk Standardları Enstitüsü’nün Ankara, Kalite Kampusü/Gebze, İzmir,
Bursa, Kayseri ve Konya Kalite Müdürlüklerine müracaat belgelerini sunarak
ön değerlendirmeye tabi tutulurlar. Belgelendirme prosedürleri gereği
kuruluşun sistemi yerinde incelenerek, belge talep ettiği standard şartlarının
karşılanması durumunda söz konusu kuruluş adına belge düzenlenir.
• Kalite Yönetim Sistem Belgesi: Kuruluş ile Enstitü arasında yapılan
sözleşme çerçevesinde kuruluş adına düzenlenen, kuruluşun kalite yönetim
sisteminin incelenerek TS-EN-ISO 9001:2000 serisi Standardına uygun
bulunduğunu gösteren belgedir.
37. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Çevre Yönetim Sistem Belgesi:
• Kuruluşun, Çevre Yönetim Sisteminin incelenerek TS-EN-ISO 14000 Çevre Yönetim Sistemi
Standardına uygun bulunduğunu gösteren belgedir.
Çevre yönetim standardları, faaliyet, ürün ve hizmetlerin çevre üzerindeki etkilerini kontrol altında
tutmak, çevreyle ilgili icraat ve başarıların değerlendirilmesi amacıyla hazırlanmakta; ekonomik ve
çevreye yönelik amaçlarına ulaşabilmeleri konusunda kuruluşlara yardımcı olmak için yönetim
gerekleriyle bütünleştirilmiş olan etkin bir çevre yönetim sisteminin başlıca unsurlarını sağlama
niyetiyle düzenlenmektedir.
Bu standardlar, böyle bir yönetim sisteminin şartlarını belirlemekte, her çeşit ve büyüklükteki
kuruluşlara değişik coğrafi, kültürel ve sosyal şartlara uygunanabilmektedir.
Bu standardlar:
a. Bir çevre yönetim sistemi uygulayan, bu sistemi sürdüren ve geliştiren,
b. Kendi çevre politikasına riayeti taahhüt eden,
c. Bu riayeti başkalarına da gösteren,
d. Çevre yönetim sistemini kendi bünyesinin dışındaki bir kuruluşa tescil ettirmek ve bu konuda
sertifika almak isteyen,
e. Kendi isteği ile bu standarda uyma konusunda kararlı olan ve bu hususu açıkça beyan eden
bütün kuruluşlara uygulanır.
38. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Personel Belgelendirmesi:
• Avrupa Kalite Teşkilatı (EOQ) tarafından Avrupa’da kalite ile çalışan kişilerin standardize edilmesi
amacıyla 1994 yılında “Harmonize Program” adı altında bir program geliştirilmiştir. TSE, Avrupa
Kalite Teşkilatı tarafından yürütülen ve 34 üye ülkeyi kapsayan “Harmonize Program”
çerçevesinde Türk veya yabancı kuruluşlarda kalite ile ilgili çalışan personelin belgelendirme
çalışmalarını yürütmek amacıyla Temmuz 2000’de Personel Belgelendirme Müdürlüğü’nü
faaliyete geçirmiştir.
Personel Belgelendirme Müdürlüğü, EOQ tarafından aşağıdatanımlanan kategorilerde personel
belgelendirmesi yapmak amacıyla, TS EN 45013 “Personel belgelendirme Yapan kuruluşlar İçin
Genel Kriterler” standardına uygun olarak yürüttüğü sistem kurma çalışmalarını tamamlamıştır.
Bu kategoriler;
- Kalite Uzmanları, Kalite Sistemi Yöneticileri, Kalite Tetkik Görevlileri,
- Toplam Kalite Yönetimi Tetkikçileri, Toplam Kalite Yönetimi liderleri,
- Çevre Sistemleri Yöneticileri, Çevre Sistemleri Tetkik Görevlileri,
- İş sağlığı ve Güvenliği Yöneticileri, İş Sağlığı ve Güvenliği Tetkik Görevlileri şeklindedir.
Personel Belgelendirme Müdürlüğü, bu çalışmaların yanında aşağıdaki kategorilerde personel
belgelendirmesi çalışmalarını da yürütmektedir.
- İnceleme uzmanları,
- Tahribatsız Muayene Uzmanları,
- Kaynakçılar,
- Meslek standardizasyonu kapsamında yapılacak değerlendirmeler.
39. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Tekerlekli Araçlar ile Bu Araçlara takılan Aksam ve Parçalar İçin Tip
Onay Belgelendirmesi:
• Ülkemiz ile Avrupa Topluluğu arasında imzalanarak yürürlüğe girmiş
bulunan ortaklık kararı gereğince;
tekerlekli araçlar ile bu Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam
ve Parçalar ile ilgili Teknik Mevzuatın Uygulanmasına Dair Yönetmelik
kapsamında yer alan direktif ve/veya regülasyonlarla ilgili olarak Türk
Standardları Enstitüsü, onay kuruluşu olan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
tarafından Teknik servis olarak görevlendirilmiştir.
Söz konusu yönetmelikte yer alan araç ve aksamlarıyla ilgili deney ve
testleri Enstitü ya kendisi yapacak veya yetki verdiği laboratuvarlara
yaptıracaktır.
Bu sebeple yukarıdaki hizmetleri yürütmek için “Araç Tip Onay ve Proje
Merkezi Müdürlüğü” ihdas edilmiştir.
40. TSE'nin Belgelendirme
Çalışmaları
• Endüstriyel Standart Kodu (ICS
Codes):TSE aynı zamanda endüstriyel
ürünlere ilişkim standart kodlarıda
belirlemiş, bunun listesini yayınlamıştır.Bu
listeye web sayfasından ulaşılabilir.
