1. VŨ VĂN V (Ch biên)
CHU VĂN M N
K Y U
TR I HÈ HÙNG VƯƠNG
L n th 6-2010
Thái nguyên - 2010

2. L i nói ñ u
Sau nhi u năm hình thành và phát tri n, h ñào t o năng khi u c a các Trư ng
THPT Chuyên, v i ch trương ñúng ñ n, v i m c tiêu rõ ràng và v i m t chương
trình ñào t o hi n ñ i, c p nh t, ñã thu ñư c các k t qu r t ñáng khích l và t hào.
Các ñ i tuy n qu c gia Toán, Lí, Hoá, Sinh, Ngo i ng tham d các kì thi Olympic
qu c t ñã ñ t nhi u gi i cao và nhi u môn ñã có th sánh vai v i các cư ng qu c
năm Châu. Các cu c thi Olympic qu c gia, m t s Trư ng Chuyên ñã có nhi u h c
sinh ño t gi i cao và s lư ng các Trư ng Chuyên có h c sinh ño t các gi i nh t,
nhì, ba ngày càng nhi u. Trong s các trư ng ñó, có các Trư ng Chuyên c a các
t nh mi n núi phía B c. M c dù còn khó khăn v nhi u m t, các Trư ng Chuyên c a
các t nh mi n núi phía B c, ñã n l c ph n ñ u vư t b c, bên c nh s h tr , giúp
ñ , khích l c a Nhà nư c, c a B Giáo d c và ðào t o, c a các c p Chính quy n
và c a các Trư ng b n.
Sáng ki n t o ra m t sân chơi văn hoá và khoa h c chung - Tr i hè Hùng
Vương - cho các Trư ng THPT Chuyên mi n núi phía B c, b t ñ u t năm 2005, là
m t sáng ki n r t ñáng ñư c hoan nghênh và là bi u hi n rõ r t nh t v s h tr ,
giúp ñ , khích l và h p tác c a các nhà giáo ñ y tâm huy t và c a các Trư ng b n.
Tr i hè Hùng Vương là m t sân chơi trí tu , văn hoá và khoa h c. ð n Tr i hè,
Th y và Trò ñư c h i nh p, ñư c giao lưu, trao ñ i và h c h i l n nhau các ki n
th c chuyên môn v i các c v n c a Tr i hè - các nhà khoa h c, các gi ng viên lâu
năm các Trư ng ñ i h c - có ki n th c chuyên môn sâu, có ñ y nhi t huy t trong
s nghi p ñào t o th h tr . Trong th i gian tham gia tr i hè, h c sinh còn ñư c
tham d m t kì thi Olympic Hùng Vương. Kì thi chuyên môn này ch v i khuôn
kh ki n th c l p 10 THPT và như là m t s khích l lòng ham mu n h c t p
chuyên sâu, m t s t p dư t cho các kì thi Olympic qu c gia, qu c t .
Chuyên môn Sinh h c tham gia Tr i hè Hùng Vương t năm 2006 và ñ n l n
k ni m 6 năm Tr i hè Hùng Vương năm nay- 2010, Tr i hè Hùng Vương v i
chuyên môn Sinh h c ñư c tr n 5 năm.
2

3. Nhân m c l ch s quan tr ng này, các c v n chuyên môn Sinh h c cùng
v i các Trư ng THPT Chuyên tham gia Tr i hè, cho ra m t T p san Sinh h c này.
T p san v i n i dung ph n ánh ho t ñ ng c a Tr i hè trong nh ng năm qua như:
Các ñ thi cùng ñáp án do các Trư ng ñ xu t, các ñ thi ñã s d ng trong các kì
thi, các v n ñ trao ñ i v chuyên môn,...T p san còn g m các n i dung nh m ñáp
ng m c tiêu c a Tr i hè như : Các v n ñ sinh h c h p d n, các v n ñ c a ñ i
s ng sinh h c, ...
Chúng tôi hy v ng r ng, T p san Sinh h c này s cung c p m t s ki n th c
m i, h p d n và gây h ng thú, t o say mê cho Th y và Trò trong quá trình d y và
h c môn h c Sinh h c.
Chúng tôi coi T p san Sinh h c -2009 này như m t món quà r t có ý nghĩa c a
T p th các Th y giáo c v n khoa h c và c a Th y Trò các Trư ng Chuyên ñã
tham gia Tr i hè Hùng Vương 4 năm qua.
Nhân d p này, chúng tôi mu n bày t lòng bi t ơn sâu s c ñ n Ban T ch c
Tr i hè Hùng Vương, ñ n Ban Giám hi u, ñ n Th y và Trò các Trư ng Chuyên
tham gia tr i hè, ñ n các c p lãnh ñ o Chính quy n và ñ n các Nhà tài tr . ð c bi t
nhân d p này, chúng tôi xin g i t i GS.TSKH.NGND Nguy n Văn M u- Ch t ch
H i ñ ng c v n c a Tr i hè Hùng Vương l i bi t ơn chân thành nh t.
Vì th i gian r t g p gáp và năng l c có h n, ch c ch n T p san Sinh h c này
không kh i có nh ng thi u sót v hình th c và n i dung. Chúng tôi xin ñư c lư ng
th và r t cám ơn s góp ý, phê bình c a ngư i ñ c.
Thay m t Nhóm c v n chuyên môn
Sinh h c
GS. TS. NGND Vũ Văn V
3

4. 1. T gi i thi u c a các trư ng chuyên tham gia “Tr i hè Hùng
Vương các t nh mi n núi và trung du phía B c”
1.1.
T t nhiên – Trư ng THPT chuyên HÙNG VƯƠNG : Quá trình hình
thành và phát tri n
Cù Huy Qu ng
T trư ng t chuyên môn
I. Gi i thi u ñ c ñi m – truy n th ng
- Tên t p th : T T NHIÊN.
- ðơn v : Trư ng THPT chuyên HÙNG VƯƠNG - S GD VÀ ðT PHÚ TH
- Thành l p tháng 9/1982 (ñ n nay là 28 năm).
1- Quá trình hình thành và phát tri n
T ng s có 29 cán b , trong ñó có: 7 ñ ng chí ð ng viên ð ng CSVN.
N 19 - Nam : 10
Trình d chuyên môn: - Th c s : 7
- ð i h c: 22
2. Ch c năng nhi m v ñư c giao
a. Gi ng d y:
+ B môn Hoá h c l p chuyên toàn trư ng.
+ B môn Sinh h c - K thu t nông nghi p.
+ B môn Th d c.
Toàn trư ng có 40 l p (bao g m c 3 kh i X, XI, XII).
b. Ph trách:
+ ð i tuy n HSG môn Sinh h c c p T nh và c p Qu c gia.
+ ð i tuy n HSG môn Hoá h c c p T nh và c p Qu c gia.
+ Ph trách phong trào th d c - th thao c a trư ng.
3. Thành tích ñã ñư c khen thư ng trong các năm
- 28 năm liên t c ñ t danh hi u t lao ñ ng XHCN - T lao ñ ng gi i.
- 5 l n ñư c T ng Liên ñoàn lao ñ ng Vi t Nam c p b ng khen.
- Nhi u l n ñư c liên ñoàn lao ñ ng T nh - UBND t nh Vĩnh Phú và Phú Th t ng
B ng khen.
- 1 l n ñư c Th tư ng Chính ph t ng b ng khen (năm 1996)
- 3 l n ñư c B trư ng GD và ðT t ng b ng khen (các năm 1999 , 2001 và 2007)
II. Nh ng thành tích ñ t ñư c trong các năm
+ T chuyên môn: T Lao ñ ng gi i và xu t s c liên t c 28 năm.
+ T Công ñoàn: Tiên ti n xu t s c liên t c 28 năm.
4

5. + 80% giáo viên trong t ñ t danh hi u giáo viên gi i các c p.
+ 3 ñ ng chí ñ t danh hi u nhà giáo ưu tú: ñ ng chí Cù Th Kim H p, ñ ng chí Vũ
Văn Vi t, ñ ng chí ðào Văn Ích ñư c b u danh hi u chi n s thi ñua toàn qu c.
+ 9 ñ ng chí ñư c B trư ng GD và ðT t ng B ng khen: Các ñ ng chí ðào Văn
Ích, ð ng H u H i, Lê Th Ng c Hà, Cù Huy Qu ng, Dương Thu Hương, Nguy n
Văn ð c, Nguy n Th Minh Phương, Vũ Th H nh, Lê Th Vi t An.
+ 3 ñ ng chí ñư c Th tư ng Chính ph t ng B ng khen: ñ ng chí ðào Văn Ích,
ñ ng chí Cù Huy Qu ng và ñ ng chí Dương Th Thu Hương.
+ Nhi u năm liên t c có h c sinh gi i (HSG) c p t nh và c p Qu c gia.
ð c bi t các năm h c sau :
STT
Năm h c
1
1998 – 1999
75
9
1
2
1999 – 2000
94
13
1
3
2000 – 2001
111
15
4
2001 – 2002
102
8
5
2002 – 2003
102
9
6
2003 – 2004
160
13
7
2004 – 2005
149
10
8
2005 – 2006
66
15
9
2006 – 2007
30
12
10
2007 – 2008
44
9
11
2008 - 2009
42
9
975
122
C ng
HSG c p t nh HSG Qu c gia HSG Qu c t
2
1
5
- ðã có 2 HSG ñ t Huy chương ð ng Qu c t v môn Hoá H c:
+ Em Nguy n H u Th (1998): ð t Huy chương ð ng Qu c T t i Úc.
+ Em Hoàng Minh Hi u (1999): ð t Huy chương ð ng Qu c t t i Thái
Lan.
- Năm h c 2003 - 2004: có 2 h c sinh b môn Sinh h c ñư c d thi Olimpic Qu c
t t i Úc:
+ Em Nguy n Quang Huy h c sinh l p 12.
+ Em Nguy n Văn Phi h c sinh l p 11.
+ Năm 2006 - 2007: Em Lê ðình M nh ñư c d thi Olimpic Hoá qu c t t i
Liên Bang Nga.
5

6. 1. V xây d ng t p th v ng m nh
a- Xây d ng kh i ñ i ñoàn k t: M i thành viên trong t luôn nh n th c ñư c nhi m
v c a Chi b ð ng, c a nhà trư ng m t cách sâu s c, luôn ñ u tranh xây d ng t p
th nhóm, t và trư ng v ng m nh, ñoàn k t nh t trí cao.
b- Kiên trì giác ng , gi gìn ph m ch t ñ o ñ c c a ngư i giáo viên, ph n ñ u tr
thành ð ng viên. Trong 3 năm ñã giúp ñ và gi i thi u 5 qu n chúng tích c c cho
ð ng. 4 ñ ng chí ñư c k t n p vào ð ng CSVN.
c- Hư ng ng t t phong trào xây d ng gia ñình văn hoá: 100% gia ñình ñ t danh
hi u gia ñình văn hoá: T ch c t t công tác thăm h i ñ ng viên các thành viên trong
t khi m ñau hi u h .
2. V công tác chuyên môn
a- ð m b o k lu t cao:
- Quy ch cho ñi m ñúng ti n ñ , vư t ñ nh m c quy ñ nh, có tác d ng tích c c
ñ ng viên và ñánh giá ñúng năng l c và s c g ng c a h c sinh.
- Tham gia th c t p l p c p trư ng nhân các ngày l l n trong năm, có giao cho cá
nhân chu n b th c hi n theo chuyên ñ có giá tr tích c c, ñ c bi t là ñ i m i v
phương pháp nh m phát huy tính tích c c c a h c sinh, nâng cao m t bư c ch t
lư ng gi ng d y. (ti n hành thao gi ng ñư c 2 ti t).
- Có k ho ch và tích c c xúc ti n vi c xây d ng phòng thí nghi m b môn nh m
chu n b có các ti t h c th c hành và chu n b n i dung thi h c sinh gi i qu c gia .
- Xây d ng các chương trình d y b i dư ng ð i h c và b i dư ng ñ i tuy n HSG
cho c 3 kh i c a 2 b môn Hoá và Sinh h c, ñã th c hi n và ñ t hi u qu cao.
- Phân lo i và kèm c p các ñ i tư ng HSG chu n b tư li u gi ng d y cho các ñ i
tuy n HSG có hi u qu .
b. V các ho t ñ ng khác do t ph trách:
- Công tác ch nhi m: Các ñ ng chí trong t ñư c giao công tác ch nhi m ñ u tích
c c sáng t o và có phương pháp làm vi c khoa h c, có hi u qu . Các l p CN ñ u
ñ t t p th v ng m nh, ch t lư ng ñ c d c và trí d c cao.
- Các công tác mà nhà trư ng giao: T th d c k t h p v i ñoàn trư ng ph trách
th d c bu i sáng, các phong trào TDTT, các ho t ñ ng v sinh, văn th ñ u tích
c c, sáng t o và ñ t hi u qu .
c. Xây d ng các ñi u ki n ph c v d y và h c c a T :
- Xây d ng B tư li u gi ng d y c 2 b môn Hoá H c và Sinh h c r t phong phú
có giá tr l n cho c b i dư ng ð i h c và HSG.
- Thư ng xuyên xây d ng b xung cho phòng thí nghi m; V tranh, làm ñ dùng
d y h c, xây d ng ý th c tìm tòi sáng t o cho h c sinh ti p c n chân lý khoa h c.
6

7. - Tích c c mua s m d ng c TDTT có ch t lư ng ph c v gi ng d y bu i sáng và
phong trào th d c ngoài gi .
d. ð tài nghiên c u khoa h c và sáng ki n kinh nghi m c a t :
- Tham gia ñ tài nghiên c u khoa h c c p T nh c 2 b môn Hoá H c + Sinh
h c: B tư li u gi ng d y HSG trong ñó có:
+ B môn Hoá h c: 3 t p câu h
Vô cơ 1: H
+ B môn Sinh h c 6 chuyên ñ
Di truy n h c, Sinh thái h c, Ti
B i dư ng ð i h c ñ t hi u qu
i và bài t p nâng cao b i dư ng HSG:
u cơ 1 và Hoá h c ñ i cương .
theo 6 b môn thi HSG Qu c gia (Vi sinh v t h c,
n hoá h c…)
cao.
- Nhi u ñ ng chí có năng l c, có kinh nghi m gi ng d y, có uy tín l n ñ i v i nhân
dân, h c sinh và ñ ng nghi p, th c s là t m gương sáng là tr c t và ch d a tin
c y c a lãnh ñ o nhà trư ng, ñư c lãnh ñ o S GD và ðT tín nhi m.
- Có thành tích ñ c bi t xu t s c trong công tác b i dư ng HSG Qu c gia và Qu c
t . ð i tuy n b môn Sinh h c ñ t 6 gi i ñ ng th 5 toàn qu c. ð i tuy n Hoá
nhi u năm d n ñ u toàn qu c.
- 4 l n có h c sinh ñi thi Olimpic Qu c t :
+ Năm 1998: 1 h c sinh ñi thi Olimpic Qu c t môn hóa t i Úc - ñ t huy chương
ð ng.
+ Năm 1999: 1 h c sinh ñi thi Olimpic Qu c t môn hóa t i Thái Lan ñ t Huy
chương ð ng.
+ Năm 2004: có 2 h c sinh ñi thi Olimpic Qu c t t i Úc b môn Sinh h c.
+ Năm h c 2006-2007: có 5 h c sinh ñư c d kỳ thi vòng 2 ch n h c sinh ñi thi
Qu c t . M t h c sinh ñi thi Olimpic Qu c t t i Liên Bang Nga b môn Hoá H c.
Vi t Trì, ngày 15 tháng 6 năm 2009
1.2. T
SINH - TH TRƯ NG THPT CHUYÊN B C GIANG
ThS. Ngô Văn Bình
T Sinh - Th Trư ng THPT chuyên B c Giang hân h nh chào m ng các
b n tham gia H i tr i Hùng Vương ñã quan tâm ñ n nh ng thông tin c a t chúng
tôi.
T Sinh - Th Trư ng THPT chuyên B c Giang (Trư c kia là t T nhiên)
ñư c thành l p vào năm 1991. Sau 18 năm phát tri n, các môn V t lí, Hoá h c d n
d n ñư c tách ra thành t riêng bi t, hi n nay t t nhiên ch còn hai b môn Sinh
h c và Th d c nên ñã ñư c ñ i tên thành t Sinh - Th .
7

8. Sau 18 năm phát tri n, b môn Sinh h c ñã trư ng thành vư t b c v m i
m t. C th :
1. V ch t lư ng ñ i ngũ b môn Sinh h c
- Hi n nay có 7 ñ ng chí (6 giáo viên, 1 cán b thí nghi m), trong ñó có 4 th c
sĩ, 3 c nhân.
-
Có 6 ñ ng chí ñã ñ t giáo viên gi i c p t nh, trong ñó 2 ñ ng chí ñ t giáo
viên gi i c p t nh hơn 10 năm liên t c.
Có nhi u chuyên ñ có giá tr l n trong vi c nâng cao chuyên môn, nghi p
v sư ph m như: các chuyên ñ b i dư ng h c sinh gi i, các b giao án ñi n
t c a sinh 10, sinh 11, …
2. V k t qu gi ng d y và b i dư ng h c sinh gi i
- K t qu gi ng d y ñ i trà: 100% ñ t yêu c u, trong ñó t l x p lo i khá gi i
chi m hơn 80%.
-
K t qu b i dư ng h c sinh gi i c p t nh: ñ t trên 100 gi i, trong ñó nhi u
gi i nh t, gi i nhì và luôn ñ ng ñ u kh i các trư ng THPT trong t nh.
-
K t qu b i dư ng h c sinh gi i Qu c gia: T năm h c 1996 – 1997 ñ n
năm h c 2008 – 2009 ñã ñ t 72 gi i, trong ñó có 11 gi i nhì, 45 gi i ba và 16
gi i khuy n khích.
- K t qu thi ñ i h c: có r t nhi u h c sinh ñ vào các Trư ng ð i h c.
S thành ñ t c a các em h c sinh v b môn là minh ch ng rõ ràng cho ch t
lư ng gi ng d y và b i dư ng h c sinh gi i c a b môn, kh ng ñ nh thương hi u
c a b môn trong trong nhi m v nâng cao dân trí, ñào t o nhân l c, ñ c bi t b i
dư ng nhân tài cho ð t nư c và cho t nh B c Giang.
Tr i qua 18 năm xây d ng và phát tri n, b môn Sinh h c Trư ng THPT chuyên
B c Giang ñã th c s vươn lên là m t ñ a ch gi ng d y và b i dư ng h c sinh gi i
tin c y cho h c sinh yêu thích môn Sinh h c c a T nh B c Giang.
Trung thành v i s m ng c a Trư ng THPT chuyên, chúng tôi ñang c g ng
phát huy truy n th ng t t ñ p trong gi ng d y và nghiên c u, ph n ñ u ñưa môn
Sinh h c ñ t thành tích cao hơn n a. V i tinh th n ñó, chúng tôi hy v ng r ng các
b n ñ ng nghi p s giúp ñ chúng tôi ñ làm cho s m ng ñó thành hi n th c.
B môn Sinh h c
Trư ng THPT chuyên B c Giang.
8

9. 1.3. Vài nét v kh i chuyên sinh trư ng THPT chuyên Lào Cai
Th k XXI- th k c a công ngh Sinh h c, m t ngành khoa h c ñã và ñang
h a h n mang l i s c m nh v n năng cho con ngư i - s c m nh ñi u khi n t nhiên.
Mu n phát tri n công ngh Sinh h c, trư c h t chúng ta ph i hi u và n m ñư c
nh ng nguyên lý cơ b n trong Sinh h c, vì v y làm th nào ñ h c sinh yêu thích và
có ñi u ki n t t nh t h c t p b môn Sinh h c trư ng ph thông là m t v n ñ h t
s c quan tr ng.
Trư ng THPT chuyên Lào Cai ñư c thành l p t tháng 9 năm 2003, tuy còn
r t nhi u khó khăn, ñ c bi t là thi u v cơ s v t ch t nhưng nhà trư ng luôn t o
ñi u ki n ñ h c sinh có môi trư ng h c t p t t nh t và phát tri n m t cách toàn
di n. Riêng b môn Sinh h c, bên c nh vi c h c nh ng ki n th c lý thuy t các em
còn ñư c làm nh ng thí nghi m ñơn gi n. Ngay t l p 10, h c sinh kh i chuyên
ngoài vi c h c chính khoá trên l p còn ñư c h c b i dư ng nâng cao và ñư c tham
gia m t s chuyên ñ Sinh h c như: t bào h c, sinh lý h c th c v t, sinh lý h c
ñ ng v t...ñ giúp các em n m ñư c ki n th c cơ b n, t o cơ s cho vi c nghiên
c u sâu hơn trong chương trình Sinh h c l p 11 và 12. ð c bi t, các em còn ñư c
tham gia Tr i hè Hùng Vương- m t sân chơi b ích cho h c sinh l p 10 ñ n t
nh ng trư ng THPT Chuyên c a các t nh phía B c. ðây là cơ h i ñ các em ñư c
c sát ñ chu n b cho nh ng kỳ thi ti p theo, ñ ng th i cũng là cơ h i cho h c sinh
rèn luy n và tích lu k năng s ng. Ngay t năm th hai thành l p (năm h c 20042005), trư ng THPT Chuyên Lào Cai ñã thành l p ñ i h c sinh gi i tham gia
Olimpic Tr i hè Hùng Vương b môn Sinh h c, và ñã ñ t thành tích: 1 gi i vàng,
2 gi i b c, 3 gi i ñ ng và 2 gi i khuy n khích. Năm h c 2007-2008, tham gia Tr i
hè Hùng Vương, các b n ñã mang v cho trư ng THPT Chuyên Lào Cai 5 gi i,
trong ñó có 1 gi i vàng, 2 gi i b c, 1 gi i ñ ng. Olimpic Tr i hè Hùng Vương là
bư c kh i ñ u quan tr ng ñ các em h c sinh l p 10 có thêm hành trang cho nh ng
cu c thi có quy mô l n hơn, ñ c bi t là kỳ thi h c sinh gi i Qu c gia. Ngay t khi
thành l p, trư ng THPT Chuyên ñã có h c sinh tham d kỳ thi ch n h c sinh gi i
Qu c gia và ñ t nh ng thành tích ñáng ghi nh n. M c dù thành tích ñó chưa cao
song cũng ñã ph n ánh ñư c s c g ng ph n ñ u c a các th y cô và h c sinh nhà
trư ng, ñ c bi t là h c sinh kh i chuyên Sinh.
Năm h c 2008-2009, trư ng THPT Chuyên Lào Cai có 7 ñ i tham gia Tr i
hè
7 b môn, trong ñó có b môn Sinh h c. H c sinh trư ng THPT Chuyên Lào
Cai tham gia Tr i hè v i tinh th n giao lưu h c h i, v i khát v ng chi m lĩnh ngu n
tri th c vô t n c a nhân lo i ñ tr thành nh ng con ngư i làm ch t nhiên, làm
9

10. ch xã h i. ð làm ñư c ñi u này, th y và trò trư ng THPT Chuyên Lào Cai r t
mong nh n ñư c s giúp ñ c a các giáo sư, b n bè ñ ng nghi p và ban t ch c kỳ
thi Olimpic Tr i hè Hùng Vương.
Xin chân thành c m ơn!
1.4. Ni m vui ñư c ñ n tr i hè Hùng Vương
S Giáo d c và ðào t o t nh Yên bái
Trư ng THPT chuyên Nguy n T t Thành.
Trư ng THPT chuyên Nguy n T t Thành t nh Yên Bái thành l p năm 1989.
Sau 20 năm trư ng thành t nh ng năm ñ u sau khi thành l p quy mô trư ng còn
r t nh t ng s l p c a toàn trư ng là 9 l p, h c theo ban khoa h c t nhiên và ban
khoa h c xã h i. Năm năm tr l i ñây, trư ng th c hi n tuy n sinh theo các môn
chuyên, trư ng có 18 l p g m các l p chuyên Toán, Lý, Hóa, Văn, Anh và l p
không chuyên. S giáo viên c a trư ng ñư c tuy n v t các trư ng THPT trong
t nh và sinh viên t t nghi p lo i khá gi i, s lư ng g m 54 giáo viên, 7 th y, cô
giáo có b ng th c sĩ, 3 th y cô ñang nghiên c u sinh và h c sau ñ i h c trong và
ngoài nư c.
Hai mươi năm n l c ph n ñ u c a th y và trò ñ th c hi n s m nh c a nhà
trư ng là ñào t o ngu n nhân l c ch t lư ng cao cho t nh Yên Bái, m t t nh nghèo
c a khu v c Tây B c, Trư ng THPT chuyên Nguy n T t Thành Yên Bái ñã có 277
gi i Qu c gia, trong ñó có 3 gi i nh t : Môn toán, văn và v t lý, 32 gi i nhì, 136 gi i
khuy n khích. Hàng năm t l h c sinh ñ vào các trư ng ñ i h c, cao ñ ng t 92%
ñ n 100%. ði m thi ñ i h c theo th ng kê c a b giáo d c và ñào t o trư ng x p
th 34 trong c nư c (năm 2009).
B môn sinh h c c a trư ng THPT chuyên Yên Bái không có l p chuyên
sinh, chương trình ñư c th c hi n theo ñúng qui ñ nh c a b , hai năm h c này theo
chương trình chu n. ð i ngũ giáo viên ph trách gi ng d y môn h c này t trư c
ñ n nay ch có 2 – 3 ngư i .
B môn sinh h c do 2 cô giáo Nguy n Thúy Hoàn và cô Ph m Th H i ph
trách ñã ñ t 37 gi i Qu c gia. Năm h c 2008 – 2009 có 4 em ñ t gi i trong ñó có 3
em ñ t gi i Ba và 1 em ñ t gi i khuy n khích.
Thành viên c a ñ i tuy n h c sinh gi i là các em h c sinh các l p chuyên
khác và l p không chuyên. Trong m y năm g n ñây vì nhi u lí do h c sinh không
mu n h c ñ i tuy n, ñ ng th i thi ñ chung c a c nư c là nh ng thách th c v i
th y và trò chúng tôi.
10

11. ð ñ t ñư c k t qu trên, chúng tôi cũng có nhi u thu n l i, h c sinh chuyên
thông minh, chăm ch , m t s em có ni m say mê nghiên c u khoa h c. Tuy nhiên
ñ phát huy ñư c năng l c tư duy c a h c sinh, giáo viên ph i bi t ñ ng viên k p
th i, nhi t tình, kiên trì b n b d n d t các em n m b t ki n th c quan tr ng và
hư ng d n các em bi t t h c, t nghiên c u.
Ba năm g n ñây, môn sinh h c c a trư ng chuyên Nguy n t t Thành t nh
Yên Bái ñã ñư c tham gia tr i hè Hùng Vương. Các em h c sinh r t ph n kh i, tích
c c h c t p , luy n t p văn ngh ñ d thi. Các th y cô giáo, các b c ph huynh r t
t hào vì con em mình ñư c tham gia m t ho t ñ ng hè nâng cao trí tu r t b ích
và lí thú. ðây là ñi u ki n r t thu n l i ñ cô, trò chúng tôi ñư c tham gia vào m t
sân chơi trí tu và h p d n.
Chính ho t ñ ng này ñã góp ph n quan tr ng cho thành tích h c t p và thi c
c a ñ i tuy n thi h c sinh gi i qu c gia c a trư ng chuyên Nguy n t t Thành t nh
Yên Bái.
Thành tích 3 năm tr i hè Hùng Vương mà ñ i tuy n sinh h c ñ t ñư c:
Năm 2006 : 2 huy chương ñ ng, 4 b ng khen, 2 gi y ch ng nh n.
Năm 2007: 1 huy chương b c, 4 huy chương ñ ng
Năm 2008: 1 huy chương b c, 1 huy chương ñ ng
M t l n n a bư c vào hè 2009 này, ngay t năm h c l p 10 th y, trò chúng
tôi s l i ñư c giao lưu h c h i, ñư c th s c, ñư c rèn luy n và ñư c nâng cao
trình ñ . Chúng tôi hi v ng tr i hè Hùng Vương s ñư c t ch c liên t c ngày càng
phong phú, càng ch t lư ng.Tr thành ho t ñ ng không th thi u ñư c c a h c sinh
các trư ng chuyên trong c nư c trong ñó có t nh Yên bái chúng tôi.
Ngày 10/4/ 2009.
Nguy n Thúy Hoàn.
11

12. 2. ð thi Olimpic Sinh h c Hùng Vương
2.1. Tr i hè Hùng Vương, 2007
Th i gian làm bài : 180 phút
I- ð t lu n
Câu 1. V c u trúc và ch c năng c a t bào:
a. Mô t hi n tư ng khi t bào th c v t và t bào ñ ng v t hút nư c và m t nư c
b. Gi i thích s khác nhau v hi n tư ng quan sát ñư c m c a
Nh n xét chung rút ra t m c a và b .
Câu 2. V c u trúc và ch c năng c a nư c (H2O):
- M t phân t nư c có th liên k t v i bao nhiêu phân t nư c khác và b ng liên k t
gì ?
- Các phân t nư c ñi qua màng sinh ch t b ng nh ng con ñư ng nào ?
- Hãy l y ví d ñ ch ng minh s c căng b m t c a nư c.
Câu 3. Hãy nêu các ñ c ñi m c a các ñ i phân t trong t bào:
Cacbohidrat, Lipit, Protein, Axit nucleic v :
Các nguyên t c u t o; ðơn v c u trúc cơ s ; Các ñ i phân t trong t nhiên
Vai trò và ch c năng
Câu 4. V ATP và NADH :
ATP ñư c t ng h p ñâu trong t bào ?
ði u ki n nào d n ñ n quá trình t ng h p ATP ?
Có gì khác nhau trong vai trò c a NADH trong hô h p và lên men ?
Câu 5. Trong các nguyên t ñ i lư ng và vi lư ng sau ñây : N, P, K, Mg, Fe, Cu,
Zn, Co, Mo,
Nh ng nguyên t nào liên quan ñ n hàm lư ng di p l c trong lá ?
Khi ñ t thi u Mg, cây có th l y Mg t ñâu cho các lá non ?
Vì sao khi tr ng cây h ð u l i ph i bón phân vi lư ng ch a Mo ?
Câu 6. Hãy thi t l p m i quan h trao ñ i ch t gi a l c l p và ti th
t bào th c
v t?
Câu 7. Vì sao trong môi trư ng t nhiên (ñ t, nư c), s sinh trư ng c a vi khu n
không ñ t ñư c pha sinh trư ng lu th a ?
Câu 8. Kĩ thu t mu i dưa và làm s a chua :
Kĩ thu t này ñã ng d ng quá trình nào ?
Nhóm vi khu n nào ñ m nh n quá trình này ?
T i sao dưa mu i l i b o qu n ñư c lâu ?
II- ð tr c nghi m
Câu 1. Vi sinh v t quang t dư ng c n ngu n năng lư ng và ngu n cácbon t :
12

13. a. ánh sáng và CO2
b. ánh sáng và ch t h u cơ
c. ch t vô cơ và CO2
d. ch t h u cơ
Câu 2. Vi sinh v t quang d dư ng c n ngu n năng lư ng và ngu n các bon t :
a. ánh sáng và CO2
b. ánh sáng và ch t h u cơ
c. ch t vô cơ và CO2
d. ch t h u cơ
Câu 3. Vi sinh v t hoá t dư ng c n năng lư ng và ngu n các bon t :
a. ánh sáng và CO2
b. ánh sáng và ch t h u cơ
c. ch t vô cơ và CO2
d. ch t h u cơ
Câu 4. Vi sinh v t hoá d dư ng c n năng lư ng và ngu n các bon t :
a. ánh sáng và CO2
b. ánh sáng và ch t h u cơ
c. ch t vô cơ và CO2
d. ch t h u cơ
Câu 5. Giai ño n hình thành m i liên k t hoá h c ñ c hi u gi a các th th c a
virut và t bào ch ñư c g i là:
a. giai ño n h p th
b.giai ño n xâm nhi m
c.giai ño n t ng h p
d.giai ño n l p ráp
e.giai ño n phóng thích
Câu 6. Giai ño n ADN ñư c các ñơn v hình thái bao l i thành ñ u c a phagơ khi
virut xâm nhi m vào t bào ñư c g i là:
a. giai ño n h p th
b.giai ño n xâm nhi m
c.giai ño n t ng h p
d.giai ño n l p ráp
e.giai ño n phóng thích
Câu 7. Các nguyên t vi lư ng c n cho cây v i m t lư ng r t nh vì :
a. ph n l n chúng ñã có trong cây
b.ch c năng chính c a chúng là ho t hoá enzym
13

14. c.ph n l n chúng ñư c cung c p t h t
d.chúng có vai trò trong các ho t ñ ng s ng c a cơ th
e. chúng ch c n trong m t s pha sinh trưư ng nh t ñ nh
Câu 8. N ng ñ ion Canxi trong t bào là 0,3%, n ng ñ ion Canxi trong môi
trư ng ngoài là 0,1%. T bào s nh n ion Canxi theo cách nào ?
a.h p th b ñ ng
b.khu ch tán
c.h p th tích c c
d.th m th u
e.t t c các cách trên
Câu 9. T bào trong môi trư ng có th nư c th p hơn s :
a. m t nư c và v
b. m t nư c và ph ng lên
c. nh n nư c và ph ng lên
d. m t nư c và co nguyên sinh
e. nh n nư c và co nguyên sinh
Câu 10. Ti th và l c l p ñ u :
a.t ng h p ATP
b.l y e- t H2O
c.kh NAD+ thành NADH
d.gi i phúng O2
e.có màng ñơn bao quanh
Câu 11. Các phân t photpholipit trong màng sinh ch t ñư c s p x p v i
………………..quay ra ngoài và ……………….quay vào trong :
a. ñ u k nư c ……….ñuôi thích nư c
b. ñ u thích nư c ………ñuôi k nư c
c. ñ u không phân c c………..ñuôi phân c c
d. ñuôi thích nư c……….ñ u k nư c
e. ñuôi k nư c……….ñ u thích nư c
Câu 12. Hai cây A và B tr ng trên cùng m t di n tích, nh n th y cây A nh hư ng
x u ñ n cây B. C n b trí thí nghi m như th nào ñ ch ng minh ñi u ñó :
a. tr
b. tr
c. tr
d. tr
e. tr
ng cây A và cây B riêng
ng cây A và cây B chung
ng cây A , cây B chung và tr ng cây A, cây B riêng
ng cây A , cây B chung và tr ng cây B riêng
ng cây A, cây B chung và tr ng cây A riêng.
14

15. 2.2. Tr i hè Hùng Vương, 2008
Th i gian làm bài : 120 phút
I- ð t lu n
Câu 1.
M t chu i polymer g m 10 phân t Glucôzơ s có công th c như th nào ?
Câu 2.
Hãy thi t l p m i quan h trao ñ i ch t gi a l c l p và ti th b ng hình v l c
l p, ti th và các mũi tên có chú thích.
Câu 3.
Hãy trình bày m t s hi u bi t v enzym :
Enzym là gì ? B n ch t c a enzym ? Vai trò ? ð c tính n i b t nh t c a enzym ?
Nêu hai nhân t môi trư ng có nh hư ng tr c ti p ñ n ho t ñ ng c a enzym ?
Câu 4.
T i sao nói nh kĩ thu t di truy n ngư i ta ñã c u ñư c nhi u b nh nhân m c
b nh ti u ñư ng ?
Câu 5.
M i phá hu thư vi n, kho tàng, nhà c a, ñê ñ p, ...Nhưng th c ra m i ch là k "
tòng ph m ". V y " th ph m " là ai ? . Vì sao l i nói như v y ?
Câu 6.
Trong t bào th c v t có hai bào quan th c hi n vi c t ng h p ATP :
ðó là hai bào quan nào ?
ði u ki n ñ t ng h p ATP hai bào quan ñó ?
Nêu s khác nhau v ngu n năng lư ng cung c p cho quá trình t ng h p ATP
bào quan ñó ?
II- ð tr c nghi m
Ch n ñáp án ñúng ghi vào t gi y thi theo m u :
ð tr c nghi m
1. a
Câu 1. Ch t nào sau ñây ñ i di n cho t t c các ch t còn l i:
a.Monosacarit
b.Hyñrat cacbon
c.Disacarit
d.Polysacarit
e.Tinh b t
Câu 2. T bào nào dư i ñây thích h p cho vi c nghiên c u lyzosom :
a.T bào cơ
15
hai

16. b.T bào th n kinh
c.T bào th c bào
d.T bào lá cây
e.T bào r cây
Câu 3.
S lư ng ty th và l p th trong t bào ñư c tăng lên b ng cách nào
a.Sinh t ng h p m i
b.Phân chia
c.Sinh t ng h p m i và phân chia
d.S lư ng ph thu c vào ñ c tính di truy n
e.Nh liên k t các túi màng c a t bào
Câu 4.
Các t bào có s lư ng l n ribôsôm chuyên s n xu t :
a.Lipít
b.Polysacarit
c.Protein
d. Glucôzơ
Câu 5.
Sau khi ly tâm d ch nghi n m u mô th c v t , thu ñư c m t s bào quan
t d ch l ng. Các bào quan này h p th CO2 và th i O2. ðó là bào quan nào?
a. L c l p
b. Ribôsôm
c. Nhân t bào
d. Ty th
e.Perôxisôm
Câu 6. Trong quá trình th m th u, nư c chuy n t dung d ch ...........ñ n dung d ch
có n ng ñ ............
a. ñ ng trương .......... l n hơn
b. như c trương .........l n hơn
c. như c trương ..........nh hơn
d. ưu trương .........l n hơn
e. ưu trương .........nh hơn
Câu 7. Hi n tư ng co nguyên sinh m i ch m b t ñ u là th i ñi m
a.S c căng trương nư c T = O
b.Ch t nguyên sinh hoàn toàn tách kh i thành t bào
c. th tích t bào là c c ñ i
d. Thành t bào không th l n hơn ñư c n a
e. Không có s trao ñ i nư c gi a t bào và dung d ch
16
ñó :

17. Câu 8. Các ch t có th v n chuy n qua màng sinh ch t ngư c v i gradient n ng ñ
vì :
a. M t s protein là các ch t mang v n chuy n nh ñư c cung c p năng lư ng ATP
b.M t s protein ho t ñ ng như các kênh qua ñó ph n t ñ c bi t có th ñi vào t
bào
c.L p lipít kép cho phép nhi u phân t nh th m qua nó
d. L p lipít kép là l p k nư c
Câu 9. Ch t gôm ñư c tìm th y trong kho ng tr ng gi a thành t bào và ch t
nguyên sinh khi t bào co nguyên sinh hoàn toàn :
a.Không có
b.Chân không
c.Nư c
d. Dung d ch ưu trương
Câu 10. Xelulôzơ là ……….ñư c hình thành t ……..
a. polypeptit ………mônomer
b.cacbonhydrat…….axit béo
c. polymer ……….các phân t glucôzơ
d. protein………các axit amin
e. lipit………các triglycerit
Câu 11. ð c ñi m nào sau ñây chung cho các d ng lipit :
a. T t c ñ u ñư c hình thành t các axit béo và glycerol
b.T t c ñ u ch a nitơ
c.Không có d ng nào ch a năng lư ng cao
d.Khi k t h p v i nư c ñ u tr thành axit
e. Không có d ng nào hoà tan trong nư c
Câu 12. M t phân t H2O có th liên k t v i………..phân t nư c khác b i liên k t
…………
a. 2. ……hydrogen
b. 4……hydrogen
c. 3……ion
d. 4……polar covalent
e. 2……polar covalent
Câu 13. Ki u h p th khoáng nào sau ñây ñư c th c hi n
a. ch ñ ng
b. b ñ ng
c. cân b ng
17
t bào :

18. d. c a và b
e. t t c
Câu 14. Ki u truy n nào sau ñây không thu c ki u b ñ ng :
a. bơm Na-K
b. th m th u
c.khu ch tán
d.khu ch tán qua kênh
e.t t c
Câu 15. Ki u truy n nào cho phép nư c qua màng bán th m :
a.th m th u
b.khu ch tán
c.khu ch tán qua kênh
d.bơm Na-K
e. a, b và c
Câu 16. Ki u truy n nào sau ñây ngư c gradient n ng ñ :
a.th m th u
b. khu ch tán
c.khu ch tán qua kênh
d.bơm Na-K
e. a, b và c
Câu 17. Ki u truy n nào sau ñây xuôi gradient n ng ñ :
a.khu ch tán
b. khu ch tán qua kênh
c. th m th u
d. có s tham gia ch ñ ng c a ch t mang
e. a, b và c
Câu 18. Ki u truy n nào sau ñây liên quan ñ n năng lư ng :
a .khu ch tán
b.th m th u
c.bơm Na-K
d. a, b và c
e. không có ki u nào
Câu 19. Ki u truy n s d ng năng lư ng phù h p v i tr ng thái v n chuy n nào
dư i ñây :
a.ch t v n chuy n không qua kênh protein
b. khu ch tán
18

19. c.cân b ng n ng ñ
d.ch t v n chuy n ngư c gradient n ng ñ
e. ch t v n chuy n xuôi gradient n ng ñ
Câu 20. Ki u truy n nào sau ñây nh năng lư ng :
a.ch t truy n không qua kênh protein
b. khu ch tán
c.cân b ng n ng ñ
d. ch t truy n ngư c gradient n ng ñ
e.ch t truy n xuôi gradient n ng ñ
Câu 21. Ki u truy n nào nh ch t mang protein :
a.th m th u
b.bơm Na-K
c.khu ch tán qua kênh
d. c a và b
e. c b và c
Câu 22. Ki u v n chuy n nào d n ñ n cân b ng n ng ñ :
a. khu ch tán
b.th m th u
c.v n chuy n ch ñ ng nh ch t mang
d. c a và b
e. c a, b và c
Câu 23. Vi sinh v t hoá t dư ng c n ngu n năng lư ng và ngu n CO2 ch y u t :
a. ánh sáng và CO2
b. ánh sáng và ch t h u cơ
c. ch t vô cơ và CO2
d. ch t h u cơ
Câu 24. Vi rut gây b nh cho th c v t b ng cách
a. truy n qua ph n hoa ho c qua h t
b. truy n qua v t xây sát
c. qua côn trùng
d. t t c ñ u ñúng
Câu 25. Nhi t ñ thích h p cho s sinh trư ng c a vi sinh v t là :
a. nhi t ñ mà n u cao hơn nhi t ñ ñó, sinh v t ch t hàng lo t
b. nhi t ñ
ñó vi sinh v t sinh trư ng bình thư ng
c. nhi t ñ
ñó vi sinh v t sinh trư ng t t nh t
d. c b và c ñ u ñúng
19

20. 2.3. Tr i hè Hùng Vương, 2009
Câu 1:
a- cơ th ngư i, lo i t bào nào không có nhân, lo i t bào nào có nhi u nhân?
Em hãy nêu s hi u bi t v ch c năng c a các lo i t bào này.
b- Trình bày quá trình hình thành t bào không có nhân, t bào nhi u nhân t t bào
m t nhân?
Câu 2:
a. Vì sao không khí ngoài b bi n ít vi sinh v t hơn không khí khu ñô th ñông
ñúc?
b. M thư ng nh c con: “ ăn k o xong ph i xúc mi ng nhi u l n ho c ñánh răng,
n u không r t d b sâu răng”. L i khuyên y d a trên có s khoa h c nào?
Câu 3
Ngư i ta th c hi n m t thí nghi m sau: phá b thành t bào c u khu n, tr c
khu n, ph y khu n. Sau ñó cho chúng phát tri n môi trư ng ñ ng trương.
a-Xác ñ nh hình d ng c a các lo i vi khu n trên. Qua thí nghi m ta có th rút ra k t
lu n gì?
b-Vi khu n có các ñ c ñi m gì ñ thích nghi cao nh t v i môi trư ng s ng?
Câu 4
a. Trình bày các khái ni m: virut ôn hoà, virut ñ c.
T i sao m t s phagơ ñ c l i tr thành phagơ ôn hòa và tham gia vào h gen c a
v t ch ? ði u ki n nào ñ virút xâm nh p vào vi khu n ?
b. Virut HIV có lõi là ARN. Làm th nào ñ nó t ng h p ñư c ARNm và ARN c a
mình ñ hình thành virut HIV m i?
Câu 5
a- Nguyên t ôxy trong phân t nư c có th t o ñư c bao nhiêu liên k t hidrô v i
các phân t nư c khác?
b- Cho bi t ñ c ñi m c a các liên k t hidrô trong nư c ñá và nư c thư ng. T i sao
gi t nư c l i có d ng hình c u? Vì sao nư c ñá n i trên nư c thư ng?
Câu 6
a. T i sao các NST ph i co xo n t i ña trư c khi bư c vào kì sau? ði u gì s x y
ra n u kì trư c c a nguyên phân thoi phân bào b phá hu ?
Hi n tư ng các NST tương ñ ng b t ñôi v i nhau có ý nghĩa gì?
b.
Ru i gi m có b NST 2n = 8. M t nhóm t bào sinh d c ru i gi m mang 128
NST kép. Nhóm t bào này ñang kì nào? V i s lư ng là bao nhiêu? Cho bi t m i
di n bi n trong nhóm t bào như nhau.
20

21. Câu 7
a.
Tính áp su t th m th u (P) c a t bào th c v t nhi t ñ 170C, bi t r ng
dung d ch sacarozơ n ng ñ 0.4M không gây hi n tư ng co nguyên sinh nhưng
n ng ñ 0.5M l i gây hi n tư ng co nguyên sinh t bào này. Tính P m c ñ
tương ñ i chính xác và nêu nguyên t c c a phương pháp tính P m c ñ chính xác.
b.
M t t bào th c v t có áp su t th m th u P = 1 atm th vào m t dung d ch có
P = 0,7 atm. H i nư c s v n chuy n như th nào gi a t bào và dung d ch ?
Câu 8
a.
Trình bày ho t ñ ng c a enzym RuBisCO trong th c v t C3
t l CO2/O2 khác nhau gian bào ?
các ñi u ki n
b.
Hãy tính hi u qu năng lư ng c a chu trình C3 (cho bi t: 1ATP = 7,3 Kcal /
M, 1NADPH = 52,7 Kcal / M, khi oxi hoá hoàn toàn 1 phân t C6H12O6 gi i phóng
674 Kcal)
Câu 9
a.
T i sao có gi thi t cho r ng ti th có ngu n g c t t bào nhân sơ?
b.
Trong t bào, s lư ng ti th tăng lên b ng cách nào ?
Câu 10
Nh ng phát bi u sau ñây là ñúng hay sai? N u sai em hãy s a l i cho ñúng.
1.T bào th c v t ñ trong dung d ch như c trương s b trương lên và v ra.
2.Các t bào có th nh n bi t nhau do màng sinh ch t có các “ d u chu n” là prôtêin
bám màng.
3.T bào b ch c u ngư i có kh năng thay ñ i hình d ng nhưng v n ho t ñ ng
bình thư ng.
4.Các vi ng, vi s i là thành ph n b n nh t c a khung xương t bào.
3. ðáp án ñ thi Olimpic Sinh h c Hùng Vương
3.1. Tr i hè Hùng Vương, 2007
I- ð t lu n
Câu 1. a. T bào th c v t hút nư c : ñ t th tích c c ñ i, không v
T bào th c v t m t nư c: co nguyên sinh, không bi n d ng.
T bào ñ ng v t hút nư c: tăng th tích và b v
T bào ñ ng v t m t nư c: m t nư c c t bào và bi n d ng.
b. T bào th c v t có thành t bào và không bào l n, t bào ñ ng v t thì
không có.
Ch ng minh m i liên quan ch t ch gi a c u trúc và ch c năng.
Câu 2. a. Có th liên k t v i 4 phân t nư c khác b ng liên k t hidro.
21

22. b. B ng 2 con ñư ng : ñi tr c ti p qua màng và ñi qua l nư c.
c. Con g ng vó ñi ñư c d dàng trên m t nư c, ho c khi quan sát m t gi t
nư c trên m t ph ng ta th y nó có hình bán nguy t.
Câu 3. Các ñ c ñi m c a các ñ i phân t trong t bào :
Các ñpt
các ntct
ñvctcs
ñptttn
ch c năng
tinh b t,xelulôzơ
năng lư ng,
*Cacbohidrat C,H,O
C6H12O6
c u trúc
*Lipit
C,H,O(P,N) Axit béo
D u,m ,sáp
năng lư ng,
*Protein
C,H,O,N(P,S)
Glycerol
Aminoaxit
*Axit nucleic C,H,O,N,P(S) Nucleotit
c u trúc
năng lư ng
protein
ADN, ARN
c u trúc
trao ñ i ch t
v t ch t dt
Câu 4. a. Trong l c l p và ti th
Khi có s chênh l ch n ng ñ ion H gi a hai phía c a màng.
Trong hô h p NADH ñư c hình thành ñ d tr năng lư ng và sau ñó năng lư ng
này ñư c gi i phóng ñ t ng h p ATP. Trong quá trình lên men, NADH là m t ch t
kh nguyên li u lên men (axit pyruvic) ñ t o ra rư u etilic ho c axit láctíc.
Câu 5. a. N, Mg, Fe
L y Mg t lá già trư c khi r ng
Mo có trong ph c h enzim Nitrogenaza và ho t hoá cho enzim này.
Cây h ð u có kh năng c ñ nh nitơ khí quy n và enzim N togenaza xúc tác cho
quá trình này.
Câu 6. V l c l p và ti th , sau ñó v 2 mũi tên 1 và 2 t l c l p sang ti th , 2 mũi
tên 3 và 4 t ti th sang l c l p. Chú thích : 1. Oxi ,
2.Ch t h u cơ (axit pyruvic),
3. H2O,
4. CO2
Câu 7. Vì các ch t dinh dư ng trong ñ t và nư c r t h n ch và vì các ñi u ki n
sinh trư ng như : nhi t ñ , pH, ñ m, ... luôn thay ñ i.
Câu 8. a. Quá trình lên men
b. Do nhóm vi khu n l ctíc ñ m nhi m
c. Dưa mu i b o qu n ñư c lâu, vì axit l ctíc do vi khu n l ctíc ti t ra cùng
v i n ng ñ mu i cao ñã kìm hãm s sinh trư ng c a các vi khu n khác.
II- ð tr c nghi m
Câu 1. a
Câu 5. a
Câu 9. d
Câu 2 . b
Câu 6. d
Câu 10. a
Câu 3. c
Câu 7. b
Câu 11. b
22
Câu 4. d
Câu 8. c
Câu 12. d

23. 3.2. Tr i hè Hùng Vương, 2008
I- ð t lu n
Câu 1. C60 H102O51
(1 ñ)
Câu 2. V l c l p và ti th v i 2 mũi tên t l c l p sang ti th có chú thích O2 và
ch t h u cơ (c th hơn là axit pyruvic), 2 mũi tên t ti th sang l c l p có chú thích
CO2 và H2O. (1ñ)
Câu 3. (1ñ) a) ch t xúc tác sinh h c; protein; gi m năng lư ng ho t hoá c a các
ph n ng hoá sinh; có tính chuyên hoá cao; nhi t ñ và pH
Câu 4. (1ñ 5) Virut có vai trò quan tr ng trong kĩ thu t di truy n và do ñó có vai
trò quy t ñ nh trong vi c s n xu t m t s lo i dư c ph m, trong ñó có insulin,
hocmon tuy n tu có vai trò ñi u hoà ñư ng trong máu. Nh kĩ thu t chuy n, ghép
gen ta có th s n xu t insulin v i s lư ng l n, giá thành h và nh v y ñã c u s ng
ñư c nhi u b nh nhân b b nh ti u ñư ng.
Kĩ thu t này d a trên cơ s khoa h c sau : M t s phagơ ch a các ño n gen không
th c s quan tr ng, n u c t b ñi cũng không nh hư ng ñ n quá trình nhân lên c a
chúng. L i d ng ñi u này ngư i ta ñã c t b gen ñó và thay vào các gen mong
mu n và bi n chúng thành v t chuy n gen lí tư ng.
Câu 5. (1ñ) Th ph m chính là lo i trùng roi (ñ ng v t nguyên sinh Trichonympha) c ng sinh trong ru t m i. Khi g m g và nu t g vào ru t, m i ñã
cung c p th c ăn cho trùng roi. B ng enzym xelulaza c a mình, trùng roi phân gi i
xelulôzơ thành axetat và các s n ph m khác- th c ăn c a m i.
Câu 6. (2ñ ) a) l c l p và ti th , s chênh l ch n ng ñ H+ gi a hai phía c a
màng. l c l p : năng lư ng ánh sáng, ti th : năng lư ng oxi hoá.
II- ð tr c nghi m ( 0,1 ñ / câu )
1. b
2. c
3. b
4. c
5. a 6. b
7. a
8. a 9. d
10. c 11. e
12. b 13. d 14. a 15. a 16. d 17. e 18. c
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
3.3. Tr i hè Hùng Vương, 2009
Câu 1
a- - H ng c u là lo i t bào không có nhân
+ Th c hi n ch c năng v n chuy n O2 và CO2 , m t nhân gi m kh i lư ng d n ñ n
gi m tiêu t n năng lư ng vô ích.
- T bào b ch c u, t bào cơ là nh ng t bào có nhi u nhân
+ B ch c u th c hi n ch c năng b o v cơ th ch ng l i các tác nhân gây b nh b ng
cách th c bào và s n xu t kháng th .
23

24. + T bào cơ vân và cơ tim có nhi u nhân t o nên m t th th ng nh t khi th c hi n
ch c năng co rút.
b- H ng c u ñư c sinh ra t t bào tu xương (t bào có 1 nhân). Trong quá trình
chuyên hoá v c u t o ñ th c hi n ch c năng, h ng c u
ngư i ñã b m t
nhân. Bào quan lizôxôm th c hi n tiêu hoá n i bào, phân gi i nhân c a t bào h ng
c u
- T bào b ch c u g m các t bào mono và ñ i th c bào do có ch a m t s lư ng
l n các enzim peroxidaza và lyzozim ñã t o hi n tư ng dung h p t bào gi a chúng,
t o t bào kh ng l có nhi u nhân.
- T bào cơ vân do hình thành t t bào có m t nhân thông quá quá trình phân bào
nguyên phân t o s cơ.
kì cu i c a phân bào nguyên phân, màng nhân xu t hi n
nhưng màng t bào không eo l i ñ hình thành m t t bào có 2 nhân…
- T bào cơ tim có hi n tư ng phân nhánh và liên k t v i nhau qua ñĩa n i t o t bào
nhi u nhân.
Câu 2
a- Không khí ngoài bi n trong lành hơn không khí trong khu ñông dân cư vì ngoài
bi n có ít khu dân cư, ánh sáng trong ñó có tia t ngo i chi u xu ng m t ñ t không
b ph n x , n ng ñ mu i cao hơn vì v y có tác d ng di t khu n t t hơn. Vì th
không khí ngoài b bi n ít vi sinh v t hơn trong ñ t li n.
b- Trong khoang mi ng có nhi u lo i c u khu n và tr c khu n. Lo i vi khu n lăctic
ph bi n là Streptococus là lo i lên men lăctic ñ ng hình. Khi có nhi u ñư ng trong
khoang mi ng, vi khu n này bi n ñư ng thành axit lăctic ăn mòn chân răng, t o
ñi u ki n cho VK gây viêm nhi m khác xâm nh p.
Câu 3
a) - Các VK lúc này ñ u có hình c u
- KL: Thành TB quy ñ nh hình d ng c a TB
b) - T l S/V l n → h p th và chuy n hoá v t ch t nhanh
- H gen ñơn gi n → d phát sinh và bi u hi n ñ t bi n
- Thành TB duy trì ñư c áp su t th m th u
- Có kh năng hình thành n i bào t khi g p ðKS không thu n l i.
Câu 4
a.Khái ni m :
-Virut ôn hoà là virut sau khi xâm nh p vào t bào ch thì b gen c a chúng xen cài
vào b gen t bào ch , t bào ch v n sinh trư ng bình thư ng.
-Virut ñ c là virut phát tri n làm tan t bào ch .
24

25. -Trong t bào c a v t ch khi có phagơ xâm nh p xu t hi n protein c ch . N u t
bào t ng h p ch t này s m thì tính ñ c c a phagơ không ñư c bi u hi n và tr
thành ôn hòa. Và ngư c l i khi ch t này sinh ra mu n, phagơ ñư c nhân lên làm tan
t bào (ñ c)
- ði u ki n ñ virut xâm nh p vào vi khu n
+ Th th phù h p
+S lư ng vi rút xâm nh p vào v a ph i. N u s lư ng virut quá l n d n t i VK b
phá v c u trúc t bào
b. Virut HIV t ng h p ARN: ARN c a virut HIV là m ch + không dùng làm khuôn
t ng h p mARN mà ph i:
-Nh có enzim phiên mã ngư c mang theo (reverse transcriptaza) xúc tác ñ t ng
h p 1 s i ADN b sung trên khuôn ARN thành chu i ARN / ADN, sau ñó m ch
ARN b phân gi i.
-S i ADN (-) b sung l i ñư c dùng làm khuôn ñ t ng h p m ch ADN (+) t o
ADN m ch kép, sau ñó ADN kép chui vào nhân tvà cài xen vào NST c a t bào
ch .
-T i nhân nh enzim ARN polimelaza c a t bào ch , chúng ti n hành phiên mã,
t o h gen ARN c a virut và d ch mã t o prôtêin capxit (prôtêin v ), prôtêin enzim
và l p ráp t o virut m i r i chui qua màng sinh ch t ñ ra ngoài.
Câu 5
a - M i nguyên t ôxi có th hình thành ñư c 2 liên k t hidrô v i các phân t nư c
khác.
- nư c ñá các liên k t hidrô luôn b n v ng.
- nư c thư ng các liên k t hidrô y u hơn, luôn b b gãy và tái t o
b - Gi t nư c có hình c u vì:
+ Nư c có tính phân c c
+ Các phân t nư c hút nhau, t o nên m ng lư i nư c.
+ Các phân t nư c b m t ti p xúc v i không khí hút nhau và b các phân t
phía dư i hút t o nên l p màng phim m ng, liên t c
c- Nư c ñá n i trên nư c thư ng vì:
b m t.
+ L c lien k t tĩnh ñi n gi a các phân t nư c t o liên k t y u hiñrô, liên k t này
m nh nh t khi nó trùng phương v i ñư ng th ng qua tr c O - H c a phân t nư c
bên c nh và y u hơn khi nó l ch tr c O -H.
+ nư c ñá, liên k t hidrô m nh nh t, các phân t nư c phân b cách xa nhau hơn,
m t ñ phân t ít, kho ng tr ng gi a các phân t l n.
25

26. + Trong nư c thư ng thì liên k t hidrô y u là ch y u nên các phân t nư c x p
g n nhau hơn, m t ñ phân t l n, kho ng tr ng gi a các phân t nh .
V y nư c ñá có c u trúc thưa hơn, kh i lư ng riêng nh hơn nên nó n i lên trên
nư c thư ng.
Câu 6
a.
Các NST ph i co xo n t i ña trư c khi bư c vào kì sau ñ vi c phân chia
ñư c d dàng không b r i do kích thư c c a NST.
kì trư c c a nguyên phân n u thoi phân bào b phá hu thì các NST s không di
chuy n v các t bào con và t o ra t bào t b i do NST ñã nhân ñôi.
b.Hi n tư ng các NST tương ñ ng b t ñôi v i nhau có ý nghĩa:
- Các NST tương ñ ng trong gi m phân ti p h p v i nhau nên có th x y ra trao ñ i
chéo làm tăng bi n d t h p.
- M t khác do NST tương ñ ng b t ñôi t ng c p nên s phân li c a các NST làm
gi m s lư ng NST ñi m t n a (các NST kép t p trung thành 2 hàng
xích ñ o là do chúng b t ñôi v i nhau)
c. NST kép có th
m t ph ng
1 trong các kì sau:
• Kì trung gian l n phân bào I sau khi ñã nhân ñôi.
• Kì ñ u I
• Kì gi a I
• Kì sauI
• Kì cu i I
• Kì ñ u II
• Kì gi a II
- S lư ng t bào gi m phân I: 128 : 8 = 16 t bào
- S lư ng t bào gi m phân II: 128 : 4 = 32 t bào
Câu 7
a. - Nguyên t c P = R x T x Ci.
Xác ñ nh C gián ti p thông qua m t dung d ch ñã bi t n ng ñ .
+ Tính tương ñ i Ctb = (0,4 + 0,5) / 2 = 0,45
P = 0,0821 x (273+17) x 0,45 = 11,0835 amt
+ Tính chính xác: chia nh n ng ñ dung d ch t 0.4M – 0.5M và quan sát hi n
tư ng co nguyên sinh. Ho c s d ng phương pháp so sánh t tr ng dung d ch.
b. Có 3 trư ng h p v n chuy n nư c ph thu c vào s c căng trương nư c c a t
bào (T) theo công th c S = P - T
Câu 8
26

27. a. RuBisCO ho t ñ ng theo hư ng cacboxi hoá khi n ng ñ CO2 cao, theo hư ng
oxi hoá khi n ng ñ O2 cao. Vi t phương trình c th .
b- Hi u qu năng lư ng c a chu trình C3 là:
+ ð t ng h p ñư c 1 phân t C6H12O6, chu trình ph i s d ng 12 NADPH, 18
ATP tương ñương v i 764 Kcal (Vì 12 NADPH x 52,7 Kcal + 18ATP x 7,3 Kcal =
764 Kcal)
+ 1 phân t C6H12O6 v i d tr năng lư ng là 764 Kcal. Nên hi u su t năng lư ng
là : 674/764= 88%
Câu 9
aTy th có ngu n g c t t bào nhân sơ: B ng ch ng:
- AND c a ty th gi ng AND c a vi khu n: C u t o tr n, d ng vòng
- Ribôxôm c a ty th gi ng ribôxôm c a vi khu n v kích thư c và thành ph n
rARN
- Màng ngoài c a ty th gi ng màng c a t bào nhân chu n, màng trong tương ng
v i màng sinh ch t c a vi khu n b th c bào.
b. Ty th tăng s lư ng b ng cách phân chia, ñ u tiên AND t nhân ñôi r i phân
chia ch t n n thành 2 ty th m i.
Câu 10
1- Sai. Không b v vì có thành t bào b ng xenlulozơ
2- Sai. D u chu n là glicôprotêin
3- ðúng.
4- Sai . Thành ph n b n nh t là s i trung gian
27

28. 4. ð thi ñ xu t Olimpic Sinh h c Hùng Vương l n th V
4.1. Trư ng THPT chuyên Hoàng Văn Th t nh Hoà Bình
PH N I- T BÀO H C
Câu 1.
1.
Các ch t h u cơ: Protein, Tinh b t, ADN, Glicogen. Nh ng ch t nào có tính
ch t ña d ng ñ c thù ? Vì sao ?
2.
Protein c a màng sinh ch t có nh ng vai trò gì trong ho t ñ ng s ng c a t
bào ?
Câu 2:
1.
Gi i thích ng n g n t i sao các phân t nư c l i liên k t hydro v i nhau?
2.
Nh ng tính ch t ñ c ñáo nào c a nư c là k t qu t khuynh hư ng các phân
t nư c t o liên k t hydro v i nhau?
Câu 3:
1. Trong các ch t sau ñây: Pepsin, ADN và ñư ng glucose. N u tăng d n nhi t ñ
lên thì m c ñ bi n ñ i c u trúc c a ch t nào là sâu s c nh t? Gi i thích.
2. Trong h t ph n và noãn c a 1 loài cây có hoa h t kín có bao nhiêu nhi m s c th ?
N u trong t bào r c a loài cây nay ngư i ta ñ m ñư c có 20 NST. Gi i thích t i
sao em l i suy lu n như v y?
Câu 4:
1.
cơ th ngư i, lo i t bào nào không có nhân, lo i t bào nào có nhi u
nhân?
2.
Trình bày quá trình hình thành t bào không có nhân, t bào nhi u nhân t t
bào m t nhân?
Câu 5:
1.
Tr ng i l n nh t trong ch t o ATP b ng phương th c lên men là gì? Thu n
l i l n nh t trong ch t o ATP b ng phương th c y là gì?
2.
Giai ño n nào trong 3 giai ño n c a hô h p t bào ñư c xem là c nh t? Lý
do khi n b n rút ra k t lu n ñó?
Câu 6: T s hi u bi t v quang h p VSV, hãy:
1.
Phân bi t quang h p th i oxi và quang h p không th i oxi?
2.
Trong 2 d ng trên d ng nào ti n hóa hơn?
Câu 7:
1.
Nêu ñ c ñi m các pha trong kỳ trung gian c a quá trình phân bào.
2.
Em có nh n xét gì v kỳ trung gian các lo i t bào sau: T bào vi khu n, t
bào h ng c u, t bào th n kinh, t bào ung thư?
28

29. PH N II- VI SINH V T
Câu 8:
1. Vì sao không khí ngoài b bi n ít vi sinh v t hơn không khí khu ñô th ñông
ñúc?
2. M thư ng nh c con: “ ăn k o xong ph i xúc mi ng nhi u l n ho c ñánh răng,
n u không r t d b sâu răng”. L i khuyên y d a trên có s khoa h c nào?
Câu 9:
1. So sánh cơ ch m t virut ñ ng v t và m t virut vi khu n g n vào và xâm nh p
vào 1 t bào v t ch ?
2. S khác bi t nào trong c u trúc c a 2 lo i t bào gi vai trò quan tr ng trong các
quá trình này?
Câu 10:
1.
Rư u nh (ho c bia) ñ lâu có váng tr ng và v chua g t, ñ lâu n a thì có
mùi th i ng. Hãy gi i thích hi n tư ng trên?
2.
N u siro qu (nư c qu ñ m ñ c ñư ng) trong bình nh a kín thì sau 1 th i
gian bình s căng ph ng. Vì sao?
4.2. Trư ng THPT chuyên t nh B c Giang
Câu 1 (2,0 ñi m)
Cho các vi sinh v t sau: vi khu n lam, trùng ñ giày, vi khu n nitrat hoá, vi
khu n lăctic, vi khu n tía không lưu huỳnh.
a)
Chúng thu c các ki u (typ) dinh dư ng nào?
b)
Căn c vào ñâu ñ x p chúng vao các ki u dinh dư ng ñó?
Câu 2 (2,0 ñi m)
Ngư i ta th c hi n m t thí nghi m sau: phá b thành t bào c u khu n, tr c
khu n, ph y khu n. Sau ñó cho chúng phát tri n môi trư ng ñ ng trương.
a)
Xác ñ nh hình d ng c a các lo i vi khu n trên. Qua thí nghi m ta có th rút
ra k t lu n gì?
b)
Vi khu n có các ñ c ñi m gì ñ thích nghi cao ñ v i môi trư ng s ng?
Câu 3 (2,0 ñi m)
a)
Gi i thích vì sao VSV k khí l i không th s ng sót trong môi trư ng có O2.
b)
D a vào nhu c u các ch t c n thi t cho sinh trư ng c a VSV, VSV ñư c
chia thành các nhóm nào?
Câu 4 (2,0 ñi m)
29

30. “Nh bào quan này mà t bào ñư c xoang hoá nhưng v n ñ m b o s thông
thương m t thi t gi a các khu v c” Nh n ñ nh trên ñang nói v bào quan nào t
bào nhân chu n? Hãy mô t c u t o và ch c năng c a bào quan ñó.
Câu 5 (2 ñi m)
a)
Prôtêin có nh ng b c c u trúc nào? B c nào là quan tr ng nh t? vì sao?
b)
K tên các lo i liên k t có trong các b c c u trúc c a prôtêin. Vai trò c a các
lo i liên k t ñó.
Câu 6 (2 ñi m)
M t t bào có hàm lư ng ADN trong nhân là 8,8 pg qua m t l n phân bào
bình thư ng t o ra hai t bào con ñ u có hàm lư ng ADN trong nhân là 8,8 pg.
a)
T bào trên ñã tr i qua quá trình phân bào nào? Gi i thích.
b)
S khác nhau c a phân chia t bào ch t c a t bào th c v t và t bào ñ ng
v t th hi n như th nào? Vì sao l i có s khác nhau ñó?
Câu 7 (2,0 ñi m)
a)
Ôxi th i ra trong quang h p có ngu n g c t ñâu? Ch ng minh.
b)
Nư c th i ra trong quang h p có ngu n g c t pha nào? Ch ng minh.
Câu 8 (2 ñi m)
Nh n ñ nh sau ñây ñúng hay sai? Gi i thích?
a)
b)
M t chu kì phân bào c a t bào vi khu n tr i qua các pha: G1, S, G2 và M.
Các t bào có th nh n bi t nhau do màng sinh ch t có các “d u chu n” là
prôtêin bám màng.
c)
Lizôxôm có vai trò quan tr ng trong quá trình bi n thái c a ch.
d)
T bào h ng c u không có nhân nên luôn d ng l i pha G1.
Câu 9 (2 ñi m)
a)
Cho m t t bào th c v t có áp su t th m th u là 1,2 atm vào m t dung d ch
có áp su t th m th u là 0,8 atm. H i nư c s d ch chuy n như th nào?
b)
Thành ph n c u trúc nào ñóng vai trò chính trong quá trình th m th u c a t
bào th c v t trên? Gi i thích.
Câu 10 (2,0 ñi m)
M t anh sinh viên kho m nh quy t ñ nh ch y ñua 200 m. Do không ñư c
luy n t p như m t nhà ñi n kinh, nên anh sinh viên ít có cơ h i chu n b cho cu c
thi. Vào ngày ñua anh ch y m t 28 s, k t thúc cu c ñua nh b ki t s c và b chu t
rút.
a.Ngu n năng lư ng cung c p cho anh sinh viên trong quá trình ch y l y t ñâu?
b.Quá trình chuy n hoá trong cơ chân anh sinh viên là gì?
c.T i sao anh sinh viên b chu t rút?
30

31. 4.3. Trư ng THPT chuyên t nh Hà Giang
Câu 1: ( 2 ñi m)
a. Có gi thuy t cho r ng ti th và l c l p có ngu n g c t t bào nhân sơ, n nh p
vào t bào nhân th c b ng con ñư ng th c bào. B ng nh ng hi u bi t v c u trúc và
ch c năng c a hai bào quan này, hãy ch ng minh gi thuy t trên.
b. So sánh ti th và l c l p v c u trúc và ch c năng
Câu 2:( 2 ñi m)
a.Gi i thích tính kh m và tính ñ ng trong c u trúc c a màng t bào. Ý nghĩa ?
b. B ng thí nghi m nào ngư i ta bi t ñư c màng sinh ch t có ính ch t kh m- ñ ng?
Câu 3:( 2 ñi m)
a.
Trong các lo i t bào sau, t bào nào có nhi u ti th nh t? vì sao?
T bào cơ, t bào bi u bì, t bào h ng c u,t bào xương, t bào cơ tim
b.
T i sao các enzim trong lizoxom không phá v lizoxom c a t bào?
Câu 4: ( 2 ñi m)
So sánh ADN và ARN v c u trúc và ch c năng.
Câu 5 : ( 2 ñi m)
Cơ ch ho t ñ ng c a enzim là chúng làm gi m năng lư ng ho t hóa c a các ph n
ng hóa h c. V y:
a. Năng lư ng ho t hóa là gì?
b.Enzim làm gi m năng lư ng ho t hóa b ng các cách nào?
Câu 6 : (2 ñi m)
Trình bày m i liên quan gi a quang h p và hô h p
cây xanh
Câu 7: ( 2 ñi m)
T i sao ñ ng hoá cacbon b ng phương th c quang h p
v i phương th c hoá t ng h p vi sinh v t?
cây xanh có ưu th hơn so
Câu 8: ( 2 ñi m)
Vì sao khi mu i dưa n u b sung thêm nư c dưa cũ, d m thì dưa nhanh chua hơn ?
Câu 9: ( 2 ñi m)
Vì sao m t s nhóm VK không có kh năng t ng h p ñ y ñ các y u t sinh trư ng
v n có th t n t i trong môi trư ng t nhiên ? cho ví d .
Câu 10: 2 ñi m
a. Th nào là vi sinh v t gây b nh cơ h i, b nh nhi m trùng cơ h i?
b. Có các phương th c lây truy n b nh truy n nhi m nào? Cho ví d ?
31

32. 4.4. Trư ng THPT chuyên H Long t nh Qu ng Ninh
I. T lu n: (15 ñi m)
Câu 1:
D a vào ch c năng c a các thành ph n hoá h c tham gia c u trúc nên màng sinh
ch t. Hãy cho bi t trên màng sinh ch t có nh ng lo i phân t prôtêin nào?
Câu 2:
Nguyên t ôxy trong phân t nư c có th t o ñư c bao nhiêu liên k t hidrô v i các
phân t nư c khác? Cho bi t ñ c ñi m c a các liên k t hidrô trong nư c ñá và nư c
thư ng. T i sao gi t nư c l i có d ng hình c u?
Câu 3:
Gi i thích t i sao nhi u loài nguyên sinh ñ ng v t s ng
xu t hi n các không bào co bóp?
nư c ng t trong t bào
Câu 4:
T bào c a các sinh v t nhân th c hi u khí thư ng xuyên ph i s d ng ôxi trong
không khí. Hãy cho bi t ñư ng ñi c a phân t ôxy t môi trư ng ngoài ñ n nơi s
d ng chúng trong t bào.
Câu 5:
Phân t lipôprôtêin trong thành ph n c a màng sinh ch t t bào nhân th c ñư c
t ng h p nh ng bào quan nào? Trình bày sơ ñ tóm t t s hình thành chúng trong
t bào.
Câu 6:
Hãy cho bi t ki u dinh dư ng, ngu n cácbon, ch t cho êlectron và ch t nh n
êlectron cu i cùng c a vi khu n Acetobacter trong quá trình “lên men” d m.
Câu 7:
Bi u th c tính s c hút nư c c a t bào th c v t là: S = P – T. Trong ñó S là s c hút
nư c c a t bào, P là áp su t th m th u, T là s c căng trương nư c. Khi cho m t t
bào th c v t ñã phát tri n ñ y ñ vào trong m t dung d ch. Hãy cho bi t:
a. Khi nào s c căng trương nư c T xu t hi n và tăng lên?
b. Khi nào giá tr T ñ t c c ñ i? Khi ñó giá tr T b ng bao nhiêu?
c. Khi nào giá tr T gi m? Khi nào T gi m t i 0 ?
d. Khi nào T ñ t giá tr âm?
II. Tr c nghi m: (5 ñi m)
Câu 1:
Virut sau khi xâm nh p vào t bào ñ ng v t, h gen c a chúng ñư c nhân lên cùng
v i h gen c a t bào ch . Khi ñó vi rút ñư c g i là
32

33. A. prôvirut
B. prôphac.
C. virut ñ c.
D. phage.
Câu 2:
Trong chu kỳ t bào, quá trình t ng h p ARN và prôtêin di n ra
A. G1.
B. S.
C. G2.
D. G1 và G2.
pha
Câu 3:
Quan sát tiêu b n m t t bào ñang phân chia bình thư ng, dư i kính hi n vi quang
h c, ngư i ta th y trong t bào có 7 nhi m s c th kép. T bào ñó ñang ti n hành
phân bào
A. tr c phân.
B. nguyên phân.
C. gi m phân I.
D. gi m phân II.
Câu 4:
H p ch t h u cơ nào dư i ñây không có trong thành t bào vi khu n?
A. Murêin.
B. Ki tin.
C. Axit amin.
D. N-glucôzamin.
Câu 5:
ð i v i vi khu n Rhizobium s ng trong n t s n cây h ð u, ch t không ñư c vi
khu n s d ng trong ho t ñ ng s ng c a chúng là
A. glucôzơ.
B. nitơ (N2).
C. ôxy (O2).
D. môlipñen.
Câu 6:
Khi ti n hành nhu m Gram v i các ch ng vi khu n khác nhau b ng thu c tím
gentian và fucsin thì các vi khu n Gram âm s mang màu c a
A. fucsin.
B. gentian
33

34. C. c fucsin và gentian.
D. các ch t t y r a.
Câu 7:
t bào nhân th c, các phân t histôn di chuy n t t bào ch t vào trong nhân t
bào thông qua
A. kênh prôtêin ñ c hi u.
B. phương th c nh p bào.
C. khu ch tán qua l p ph t pho lipit.
D. các l nhân trên màng nhân.
Câu 8:
Trong pha sáng c a quang h p
A. NADP+.
B. h p ch t APG.
th c v t, ch t nh n êlectron cu i cùng là
C. ôxy phân t .
D. di p l c P700.
Câu 9:
Khi nuôi c y n m s i trên môi trư ng nhân t o v i ngu n cacbohidrat là b t s n thì
enzim ngo i bào mà chúng ti t ra là
A. prôtêaza.
B. lipaza.
C. amylaza.
D. nuclêaza.
Câu 10:
D a vào nhu c u ôxi c n cho sinh trư ng, vi khu n Streptococcus lactic trong lên
men lactic ñ ng hình thu c ki u
A. hi u khí b t bu c.
B. k khí b t bu c.
C. k khí không b t bu c.
D. vi hi u khí.
Câu 11:
H p ch t ADP – glucôzơ c n thi t cho quá trình sinh h c nào
A. Quá trình ñư ng phân.
B. Ôxi hoá glucôzơ.
C. T ng h p tinh b t.
D. Phân gi i pôlisaccarit.
Câu 12:
34
vi khu n?

35. Hình th c sinh s n ch y u c a n m men là gì?
A. Sinh s n theo ki u phân c t.
B. Sinh s n b ng bào t vô tính.
C. Sinh s n b ng bào t h u tính.
D. Sinh s n b ng hình th c n y ch i.
Câu 13:
Các vi sinh v t kí sinh gây b nh
A. vi sinh v t ưa l nh.
B. vi sinh v t ưa m.
C. vi sinh v t ưa nhi t.
ngư i thu c nhóm
D. vi sinh v t siêu nhi t.
Câu 14:
Ch t ñ u tiên, tr c ti p tham gia vào chu trình Crep là
A. axit piruvic.
B. axêtyl – CoA.
C. axit béo.
D.NADH.
Câu 15:
K t thúc quá trình lên men lactic, t 1mol glucôzơ thu ñư c s mol NADH là
A. 1.
B. 2.
C. 3.
D. 4.
Câu 16:
Trong quá trình hô h p t bào, các phân t NADH ñư c v n chuy n t t bào ch t
vào trong ch t n n ti th b ng phương th c nào?
A. Khu ch tán qua kênh ñ c hi u.
B. Khu ch tán qua l p kép P-lipit.
C. V n chuy n ch ñ ng.
D. V n chuy n theo ki u nh p bào.
Câu 17:
Trong phân bào, s ti p h p c a các nhi m s c th kép trong c p NST tương ñ ng
di n ra kì nào?
A. Kỳ ñ u gi m phân I.
B. Kỳ gi a gi m phân I.
C. Kỳ ñ u gi m phân II.
35

36. D. Kỳ gi a gi m phân II
Câu 18:
Ki u dinh dư ng c a vi khu n nitrat hoá Nitrobacter là
A. quang t dư ng.
B. quang d dư ng.
C. hoá t dư ng.
D. hoá d dư ng.
Câu 19:
Trong chu trình Canvin, h p ch t nào ñóng vai trò là ch t nh n CO2 ?
A. RiDP.
B. APG.
C. AlPG.
D. NADPH.
Câu 20:
Quá trình sinh h c nào ñã x y ra ñ i v i axit nuclêic c a virut HIV ngay sau khi vi
rút này xâm nh p vào t bào limphô T c a ngư i?
A. Axit nuclêic c a virut g n vào h gen c a t bào ch .
B. Axit nuclêic c a virut nhân lên liên ti p, các virion ñư c gi i phóng.
C. Phiên mã ngư c ra ADN, sau ñó ADN tr c ti p d ch mã.
D. Phiên mã ngư c ra ADN, sau ñó ADN g n vào h gen t bào ch .
4.5. Trư ng THPT chuyên T nh Lào Cai
Câu 1: (2 ñi m)
a. Vì sao ATP có vai trò quan tr ng ñ i v i ho t ñ ng s ng c a t bào?
b. T i sao khi chúng ta ho t ñ ng t p th d c- th thao các t bào cơ không dùng
m mà l i s d ng ñư ng glucôzơ trong hô h p hi u khí (m c dù oxi hoá m t o ra
nhi u ATP hơn)?
Câu 2: (1 ñi m)
a. T nh ng hi u bi t v di n bi n trong các pha c a chu kỳ t bào, hãy ñ xu t th i
ñi m dùng tác nhân gây ñ t bi n gen và ñ t bi n nhi m s c th ñ có hi u qu nh t.
b. Nh ng tính ch t ñ c trưng c a b nhi m s c th thu c m i loài ñư c bi u hi n
th i ñi m nào trong chu kỳ t bào?
Câu 3: (1 ñi m)
Các câu sau ñúng hay sai? Gi i thích.
a. M t sinh v t hi u khí không th th c hi n hô h p k khí khi không có oxi phân t .
36

37. b. Phân t ATP là h p ch t d tr năng lư ng duy nh t mà vi khu n có th s d ng
tr c ti p.
c. Bào t c a vi khu n r t b n v i nhi t, vì trong v c a nó có ch a h p ch t
canxidipicolinat.
d. Trong su t quá trình t khi nhi m phage ñ n giai ño n t ng h p t t c các thành
ph n c a phage, ngư i ta không tìm th y phage trong t bào vi khu n.
Câu 4: (1 ñi m)
M t nhà sinh h c phát hi n ra 2 loài vi khu n m i, loài vi khu n A ñư c phân l p t
m t su i nư c nóng, còn loài vi khu n B thu ñư c t m t r ng nhi t ñ i. ADN c a
2 loài này ñư c phân l p và phân tích nhi t ñ bi n tính c a chúng. Nh êt ñ này
ñ i v i loài A là 800C và c a loài B là 700C.
Hãy gi i thích nguyên nhân d n ñ n s khác bi t này.
Câu 5: (1.5 ñi m)
a. Trình bày s gi ng nhau và khác nhau gi a t bào th c v t và t bào ñ ng v t, t
ñó có th rút ra nh n xét gì?
b. T i sao các t bào có cư ng ñ trao ñ i ch t cao, ho t ñ ng sinh lí ph c t p
thư ng có nhi u ti th ?
Câu 6: (1 ñi m)
a. khi ngâm t bào th c v t s ng vào dung d ch có n ng ñ khác nhau thì hi n
tư ng gì x y ra? Gi i thích hi n tư ng ñó? Hi n tư ng nào giúp phân bi t t bào
còn s ng hay ñã ch t?
b. Khi ti n hành m bào, làm th nào t bào có th ch n ñư c các ch t c n thi t
trong s hàng lo t các ch t có xung quanh ñ ñưa vào t bào?
c. T bào nhân th c có các bào quan có màng bao b c cũng như có lư i n i ch t
chia t bào thành nh ng xoang tương ñ i cách bi t có l i gì cho s ho t ñ ng c a
các enzim? Gi i thích?
Câu 7: (1.5 ñi m)
Khi phân tích thành ph n hoá h c t bào mô gi u, ngư i ta ñã tìm th y có nhi u
h p ch t h u cơ và vô cơ có hàm lư ng r t khác nhau. Theo em h p ch t hoá h c
nào có hàm lư ng l n nh t, h p ch t hoá h c nào có hàm lư ng th p nh t, vai trò
c a các h p ch t ñó?
Câu 8: (1ñi m)
Trong t bào th c v t có hai lo i bào quan th c hi n ch c năng t ng h p ATP.
a. Cho bi t tên hai lo i bào quan ñó?
b. Trong ñi u ki n nào thì ATP ñư c t ng h p t i các bào quan ñó?
37

38. c. Trình bày s khác nhau trong quá trình t ng h p và s d ng ATP t i các bào
quan ñó?
Câu 9: (1 ñi m)
Cơ th b n ch t o NAD+ và FAD t vitamin B (thiamin và riboflavin).
H ng ngày, b n ch c n m t lư ng vitamin r t nh , ít hơn hàng ngàn l n so v i
lư ng glucôzơ. C phân gi i m t phân t glucôzơ c n bao nhiêu NAD+ và FAD?
B n cho bi t t i sao nhu c u h ng ngày c a b n v ch t ñó l i ít như th ?
Câu 10: (1 ñi m)
Cho t l ph n trăm các nucleotit
các loài khác nhau theo b ng sau:
Loài
A
G
T
X
U
I
21
29
21
29
0
II
29
21
29
21
0
III
21
21
29
29
0
IV
21
29
0
29
21
V
21
29
0
21
29
T s li u b ng trên hãy rút ra nh n xét v c u trúc các axit nucleic c a nh ng loài
sinh v t trên?
Câu 11: (1 ñi m)
a. Khi tr c khu n G+ (Bacillus brivis) phát tri n trong môi trư ng l ng ngư i ta
thêm lizozim vào dung d ch nuôi c y.Vi khu n có ti p t c sinh s n không, vì sao?
b. Nêu s khác bi t gi a quá trình nitrat hoá ( NH 3 → NO3 − ) và quá trình ph n nitrat
hoá ( NO3 − → N 2 )
Câu 12: (2 ñi m)
Tuy có nh ng s khác bi t rõ r t v c u trúc gi a các sinh v t nhân chu n và các
sinh v t nhân sơ song gi a chúng v n t n t i nhi u ñi m tương ñ ng c a m i d ng
sinh v t hi n ñang s ng trên trái ñ t và ngư i ta cho r ng chúng cùng có m t t tiên
chung. D a vào c u trúc c a t bào vi khu n và c u trúc c a các t bào nhân chu n,
em hãy ch ng minh ñi u ñó.
Câu 13: (1 ñi m)
Vì sao khi ta n u canh cua (cua giã nh và ñư c l c l y nư c ñ n u canh) thì có
hi n tư ng ñóng l i t ng m ng n i lên m t nư c n i canh?
Câu 14: (2 ñi m)
a. Hãy cho bi t ñ c ñi m dinh dư ng c a : vi khu n lam, vi khu n tía không lưu
huỳnh, vi khu n lưu huỳnh, n m men.
38

39. b. Khi dùng x khu n, vi khu n t , vi khu n lactic, vi khu n sinh metan c y chích
sâu trong các ng nghi m ch a môi trư ng th ch ñ ng bán l ng s th y hi n tư ng
gì? Vì sao?
Câu 15: (2 ñi m)
a. Vì sao vi khu n k khí b t bu c ch phát tri n trong ñi u ki n không có khí oxi?
b. M t c c rư u nh t (kho ng 5 - 6% ñ etanol) ho c bia, cho thêm m t ít chu i,
ñ y c c b ng v i màn, ñ nơi m, sau vài ngày s có váng tr ng ph trên b m t môi
trư ng. Rư u ñã bi n thành gi m.
- Hãy ñi n h p ch t ñư c hình thành vào sơ ñ sau:
CH3CH2OH +O2 -> ………………..
+ H2 O + Q
- Váng tr ng do VSV nào t o ra? ñáy c c có lo i VSV này không? T i sao?
- Nh m t gi t nuôi c y VSV này lên lam kính r i nh b sung m t gi t H2O2 vào
gi t trên s th y hi n tư ng gì?
- N u ñ c c gi m cùng v i váng tr ng quá lâu thì ñ chua c a gi m s như th
nào? T i sao?
4.6. Trư ng THPT chuyên T nh Phú Th
Câu 1:
a- Gi i Th c v t và ð ng v t khác nhau nhi u ñi m. Hãy ch ra các ñi m khác
nhau ñó.
b- ða d ng sinh h c g m nh ng d ng nào?
Câu 2:
a-Lipit và cacbohiñrat ñ u có thành ph n hoá h c là C, H, O. ð phân bi t 2 lo i
h p ch t trên ngư i ta căn c vào ñâu?
b-Th nào là axit amin thay th ? Axit amin không thay th ? Ngu n axit amin không
thay th trong cơ th ngư i l y t ñâu?
c- B c c u trúc nào c a prôtêin quy t ñ nh ñ n c u trúc không gian c a nó?
Câu 3:
a.
Nêu ch c năng c a prôtêin xuyên màng, prôtêin bám màng, colesteron,
prôtêin tubulin.
b.
Gi i thích nguyên nhân hi n tư ng xơ v a ñ ng m ch ngư i?
c.
Ngu n g c không bào trong t bào th c v t ?
Câu 4:
a.
Năng lư ng ho t hoá là gì? T i sao enzim có th làm gi m năng lư ng ho t
hoá c a ph n ng sinh hoá?
39

40. b.
Ôxi gi i phóng ra trong quang h p ñ gi i phóng ra ngoài không khí ñi qua
nh ng l p màng nào?
c.
T i sao sinh v t nhân chu n s lư ng ATP t o thành trong hô h p hi u khí
l i là 36 – 38 ATP
d.
M i liên quan gi a quang h p và hô h p?
Câu 5:
a.
T i sao các NST ph i co xo n t i ña trư c khi bư c vào kì sau? ði u gì s
x y ra n u kì trư c c a nguyên phân thoi phân bào b phá hu ?
b.
Hi n tư ng các NST tương ñ ng b t ñôi v i nhau có ý nghĩa gì?
c.
ru i gi m có b NST 2n = 8. M t nhóm t bào sinh d c ru i gi m mang
128 NST kép. Nhóm t bào này ñang
kì nào? V i s lư ng bao nhiêu? Cho bi t
m i di n bi n trong nhóm t bào như nhau.
Câu 6:
a.
T i sao trâu bò l i ñ ng hoá ñư c rơm, r , c giàu ch t xơ?
b.
N u ñ lâu dưa mu i s b khú. Vì sao?
c.
Vi khu n có th sinh s n b ng hình th c nào?
Câu 7:
a.
Trình bày các khái ni m: virut ôn hoà, virut ñ c, t bào ti m tan.
b.
Trong t nhiên nhi u vi khu n ưu trung tính t o ra các ch t th i có tính axit
ho c ki m, v y mà chúng v n sinh trư ng bình thư ng trong môi trư ng ñó. Hãy
gi i thích vì sao?
c.
Khi sinh trư ng trong môi trư ng như c trương (nghèo dinh dư ng ), t bào
ch t c a vi khu n s rút nư c t bên ngoài vào bên trong t bào làm t bào căng
ph ng lên. T bào vi khu n có th b v không? Vì sao?
d.
Virut HIV có lõi là ARN. Làm th nào ñ nó t ng h p ñư c ARNm và ARN
c a mình ñ hình thành virut HIV m i?
4.7. Trư ng THPT chuyên T nh Thái Nguyên
Câu 1:
Cho 1ml lòng tr ng tr ng vào 5ml nư c r i khu y ñ u ñư c dung d ch
(A).Thêm vào ng nghi m 1ml dung d ch (NH4)2SO4,l c nh ñư c dung d ch (B).
Thêm 10ml nư c vào m i ng nghi m, khu y nh ñư c dung d ch (C). Em hãy mô
t các hi n tư ng trong các dung d ch (A), (B), (C) ?Gi i thích?
Câu 2:
Tinh b t và Glicogen là các ch t d tr ch y u trong t bào th c v t và t bào
ñ ng v t.
40

41. Hãy nêu nh ng ñi m gi ng nhau và khác nhau v c u t o và tính ch t gi a chúng?
Cách phân bi t chúng?
Câu 3:
Em hãy nêu nh ng b ng ch ng ng h gi thi t “Ngu n g c c a t bào
Eukaryote là k t qu c ng sinh c a t p h p m t nhóm t bào Prokaryote”.
Câu 4:
Cho các t bào: tuy n nh n c a da, t bào gan, t bào k tinh hoàn, t bào thuỳ
tuy n yên. Trong các t bào này t bào nào có lư i n i ch t trơn phát tri n, t bào
nào có lư i n i ch t h t phát tri n, ch c năng ph bi n c a t bào ñó là gì ?
Câu 5:
a. C u trúc, ch c năng c a b khung xương t bào?
b. Vì sao khi x lí các t bào ñ ng v t có hình b u d c, hình ñĩa b ng
consixin thì chúng chuy n thành hình c u ho c ña di n?
Câu 6:
Tính áp su t th m th u (P) c a t bào th c v t
nhi t ñ 170C, bi t r ng dung
d ch sacarozơ n ng ñ 0.4M không gây hi n tư ng co nguyên sinh nhưng n ng
ñ 0.5M l i gây hi n tư ng co nguyên sinh t bào này. Tính P m c ñ tương ñ i
chính xác và nêu nguyên t c c a phương pháp tính P m c ñ chính xác.
Câu 7:
S t o thành ATP trong hô h p
th c v t di n ra theo nh ng con ñư ng nào?
ATP ñư c s d ng vào nh ng quá trình sinh lý nào
cây?
Câu 8:
Nêu c u trúc c a en zim? T i sao khi tăng nhi t ñ quá cao so v i nhi t ñ t i
ưu c a m t enzim thì ho t tính enzim b gi m ho c b m t ñi. T bào có th t ñi u
ch nh quá trình chuy n hóa v t ch t b ng cách nào?
Câu 9:
Hãy nêu s gi ng nhau và khác nhau gi a quá trình t ng h p ATP qua chu i
truy n ñi n t trong hô h p t bào và trong quang h p?
Câu 10:
Ôxi trong quang h p ñư c sinh ra t pha nào? Nêu các d n li u ch ng minh
k t lu n ñó.
Câu 11:
T i sao nói chu trình Crep là trung tâm c a các quá trình chuy n hóa v t ch t
và năng lư ng trong t bào và cơ th ?
41

42. Câu 12:
a) Sau khi h c xong hô h p n i bào m t b n h c sinh k t lu n r ng m t phân
t glucô b phân gi i hoàn toàn gi i phóng 40 ATP. B n h c sinh ñó k t lu n ñúng
hay sai? t i sao ?
b) N u màng trong ti th b h ng thì d n ñ n h u qu gì ? ATP ñư c gi i
phóng là bao nhiêu ?
Câu 13:
ð phân bi t t bào ñang phân bào nguyên phân hay gi m phân b ng quan sát b
NST trên kính hi n vi kỳ nào? T i sao?
Câu 14:
ð gây ñ t bi n ña b i có hi u qu nên x lý cônsixin vào giai ño n nào c a
chu kì t bào? Gi i thích.
Câu 15:
M t h c sinh nói r ng “ Oxy là ch t ñ c ñ i v i vi khu n k khí và vi khu n
hi u khí ”. B ng ki n th c c a mình em hãy gi i thích t i sao b n h c sinh ñó nói
như v y
Câu16:
Hãy gi i thích tai sao
m t s bùn ñáy màu ñen và có mùi th i ?
Câu 17:
Phân bi t chu i v n chuy n electron c a các ki u trao ñ i ch t lên men, hô h p
hi u khí, hô h p k khí?
Câu 18:
T i sao m t s phagơ ñ c l i tr thành phagơ ôn hòa và tham gia vào h gen c a
v t ch ? ði u ki n nào ñ virút xâm nh p vào vi khu n ?
Câu 19 :
Nêu ki u dinh dư ng, ngu n năng lư ng, ngu n cacbon, ki u hô h p c a vi
khu n nitrat hóa. Vai trò c a vi khu n này ñ i v i cây tr ng.
4.8. Trư ng THPT chuyên T nh Tuyên Quang
Th i gian: 150 phút
Câu 1: Tinh b t, xenlulozơ, photpholipit và prôtêin là các ñ i phân t sinh h c.
a) Ch t nào trong các ch t k trên không ph i là polime?
b) Ch t nào không tìm th y trong l c l p?
c) Nêu công th c c u t o, tính ch t và vai trò c a xenlul zơ.
Câu 2:
a) T i sao có gi thi t cho r ng ti th có ngu n g c t t bào nhân sơ?
42

43. b) Nh ng phát bi u sau ñây là ñúng hay sai? N u sai em hãy s a l i cho ñúng.
1. T bào th c v t ñ trong dung d ch như c trương s b trương lên và v ra.
2. Các t bào có th nh n bi t nhau do màng sinh ch t có các “ d u chu n” là
prôtêin bám màng.
3. T bào b ch c u ngư i có kh năng thay ñ i hình d ng nhưng v n ho t
ñ ng bình thư ng.
4. Các vi ng, vi s i là thành ph n b n nh t c a khung xương t bào
Câu 3:
a) Prôtêin ñư c t ng h p bào quan nào?
b) Vì sao nư c ñá n i trên nư c thư ng?
Câu 4:
chu trình C3, enzim nào quan tr ng nh t? Vì sao? Hãy tính hi u qu năng
lư ng c a chu trình C3 (1ATP = 7,3 Kcal, 1NADPH = 52,7 Kcal), cho bi t khi oxi
hoá hoàn toàn 1 phân t C6H12O6 = 674 Kcal.
Câu 5: T i sao ñ ng hoá cacbon b ng phương th c quang h p
hơn so v i phương th c hoá t ng h p vi sinh v t?
cây xanh có ưu th
Câu 6: Nêu ñ c ñi m các pha trong kì trung gian c a quá trình phân bào. Em có
nh n xét gì v kì trung gian các lo i t bào sau: T bào vi khu n, t bào h ng c u,
t bào th n kinh, t bào ung thư?
Câu 7: Vi khu n lam t ng h p ch t h u cơ c a mình t ngu n C nào? Ki u dinh
dư ng c a chúng là gì?
Vì sao vi sinh v t k khí b t bu c ch có th s ng và phát tri n trong ñi u ki n
không có oxi không khí? Nêu ng d ng c a vi sinh v t trong ñ i s ng.
Câu 8: G t v m t c khoai tây r i c t làm ñôi, khoét b ph n ru t t o 2 c c A và
B. ð t 2 c c b ng c khoai vào 2 ñĩa petri.
- L y 1 c khoai khác có kích thư c tương t ñem ñun trong nư c sôi 5 phút,
g t v r i c t ñôi, khoét ru t 1 n a c t o thành c c C, ñ t c c C vào ñĩa
petri.
- Cho nư c c t vào các ñĩa petri.
-
Rót dung d ch ñư ng ñ m d c vào c c B và C, ñánh d u m c dung d ch b ng
kim ghim.
- ð yên 3 c c A, B, C trong 24 gi
a) M c dung d ch ñư ng trong c c B và C thay ñ i th nào? T i sao?
b) Trong c c A có nư c không? T i sao?
Câu 9:
a)Nêu cơ ch t, tác nhân, s n ph m, phương trình ph n ng c a quá trình lên men
rư u.
43

44. b)T i sao trong th c t , quá trình lên men rư u thư ng ph i gi nhi t ñ n ñ nh?
ð pH thích h p cho quá trình lên men rư u là bao nhiêu? Tăng pH pH > 7 ñư c
không? T i sao?
Câu 10: Các câu sau ñây ñúng hay sai? Gi i thích.
a) Trong t bào s ng, ñ ng hoá và d hoá ch là hai quá trình ngư c nhau.
b) Năng lư ng ñư c gi i phóng trong quá trình hô h p n i bào ñư c cung c p
ngay cho các ho t ñ ng s ng.
c) T c ñ ph n ng do enzim xúc tác ch u nh hư ng c a nhi t ñ .
d) Virut ñư c coi là m t cơ th sinh v t.
Câu 11:
a) Nêu ñi m gi ng nhau trong c u t o và ho t ñ ng c a ti th và l c l p.
b) Khi ñư c chi u sáng, cây gi i phóng khí Oxi, khí Oxi ñó b t ngu n t ñâu?
Gi i thích cơ ch ?
Câu 12:
a) T i sao trong quá trình b o qu n nông s n: th c ph m, rau qu ñ u nh m m t
m c ñích gi m t i thi u cư ng ñ hô h p?
b) T i sao cây h ð u có th s d ng khí Nitơ ñ t ng h p prôtêin cho cơ th ?
Câu 13:
a) Căn c vào s lư ng s ng sót c a t bào T- CD4, hãy nêu các giai ño n c a
AIDS và các tri u ch ng bi u hi n b nh.
b) Th nào là hi n tư ng sinh tan và phage ôn hoà?
c) Inteferon là gì? Các tính ch t chung c a Inteferon?
Câu 14: 10 t bào sinh d c sơ khai phân bào liên ti p v i s l n như nhau vùng
sinh s n, môi trư ng cung c p 2480 nhi m s c th ñơn, t t c các t bào con ñ n
vùng chín gi m phân ñó ñòi h i môi trư ng t bào cung c p thêm 2560 nhi m s c
th ñơn. Hi u xu t th tinh c a giao t là 10 % và t o ra 128 h p t . Bi t không có
hi n tư ng trao ñ i chéo x y ra trong gi m phân. Hãy xác ñ nh:
a) B nhi m s c th 2n c a loài và tên c a loài ñó
b) T bào sinh d c sơ khai là ñ c hay cái? Gi i thích?
Câu 15: Ch ng minh màng sinh ch t có c u trúc kh m – ñ ng.
4.9. Trư ng THPT chuyên T nh Sơn La
Câu 1.
a. Nêu ñi m gi ng nhau gi a ti th , l p th , nhân t bào?
b. Khi b m t ta ph i u ng lo i ñư ng nào ñ có hi u qu nhanh nh t? T i
sao?
44

45. Câu 2.
Phân bi t các giai ño n trong quá trình hô h p hi u khí c a t bào
Câu 3.
T i sao khi tr ng cây 1 th i gian thì ñ t tr ng b chua và nghèo dinh dư ng?
Bi n pháp x lý d t chua, ñ t m n?
Câu 4.
Phân bi t các pha trong chu kì t bào? So sánh th i gian chu n b c a t bào
nhân th c v i t bào nhân sơ?
Câu 5.
So sánh quang t ng h p cây xanh – hoá t ng h p
ti n hoá trong quá trình ñ ng hoá các bon sinh v t?
vi khu n? Nêu hư ng
Câu 6.
Vì sao virut chưa có c u t o t bào mà v n ñư c coi là 1 d ng s ng?
Câu 7.
V t nhà (2n = 80), 1 nhóm t bào sinh d c ñang gi m phân có t ng s nhi m
s c th ñơn và kép là 8000, trong ñó s nhi m s c th kép nhi u hơn s nhi m s c
th ñơn là 1600. S nhi m s c th
kì gi a, kì sau phân bào I, kì ñ u phân bào II
tương ng v i t l 1 : 3 : 2 , s nhi m s c th còn l i kì sau gi m phân II.
Xác ñ nh s t bào c a m i kì
Câu 8.
Th nào là hi n tư ng nư c n hoa? H u qu c a hi n tư ng này?
Câu 9.
a. Phân bi t các nhóm vi sinh v t:
- Lên men lăctic ñ ng hình, d hình
- Vi sinh v t nguyên dư ng, khuy t dư ng.
b. ð c ñi m chung c a các vi sinh v t c ñ nh ñ m?
Câu 10.
T i sao m t s ngư i khi trư ng thành không u ng ñư c s a m c dù khi còn
nh ñ u dùng s a?
45

46. 5. ðáp án ñ thi ñ xu t Olimpic Sinh h c Hùng Vương l n th V
5.1.
Trư ng THPT chuyên Hoàng Văn Th t nh Hoà Bình
Câu
N i dung
1. 1. - Nh ng ch t h u cơ có tính ña d ng, ñ c thù: Protein, ADN
* Gi i thích:
- Tính ña d ng, ñ c thù là: Ch t h u cơ có c u trúc, ch c năng ñ c
trưng.
ði m
0,5ñ
0,5ñ
- Tính ch t này do:
+ Nguyên t c ña phân
+ G m nhi u lo i ñơn phân
- Protein:
+ M t phân t g m nhi u ñơn phân - axít amin
+ ðư c c u t o t 20 lo i axít amin
- ADN:
+ M t phân t g m nhi u ñơn phân- Nucleotít
+ ðư c c u t o t 4 lo i nucleotít
2. Các ch c năng protein màng:
- Kênh v n chuy n các ch t theo cơ ch th ñ ng ho c theo cơ ch
tích c c.
- Protein th th thu nh n thông tin cho t bào
- Protein" D u chu n". T o thành ph c h p glycoprotein ñ c trưng
cho t ng lo i t bào, ñ t bào nh n bi t nhau.
- TB vi khu n: Enzym hô h p th c hi n quá trình hô h p t bào
2
1. Các phân t nư c t o nên c u n i hydro b i vì chúng phân c c
0,25ñ
0,25ñ
0,25ñ
0,25ñ
0,75ñ
2. Nh ng tính ch t ñ c ñáo c a nư c do liên k t hydro t o nên:
-S c k t
- S c căng m t ngoài
1,25ñ
- Kh năng tích và t i nhi t l n.
- ði m sôi cao
- Th r n (ñóng băng) có t tr ng nh hơn th l ng và có tính ch t hoà
tan.
3
1- Ch t bi n ñ i c u trúc sâu s c nh t là Pepsin: vì pepsin là enzim có 0,5ñ
b n ch t là prôtêin (khi ñun nóng các liên k t hidro b b g y) m t
khác pepsin g m nhi u các a.a. c u t o nên, nên tính ñ ng nh t không
46

47. cao.
- ADN khi b ñun nóng cũng b bi n tính do phã v các liên k t H2
trên hai m ch ñơn c a ADN. Tính ñ ng nh t cao nên khi nhi t ñ h 0,25ñ
xu ng các liên k t H2 l i ñư c hình thành. ADN s ph c h i ñư c c u
trúc ban ñ u.
- Glucose là m t phân t ñư ng ñơn, có nhi u liên k t c ng hoá tr 0,25ñ
b n v ng, không b ñ t gãy t phát trong ñi u ki n sinh lí t bào. B n
v ng v i tác d ng ñun nóng c a dung d ch.
2-
S lư ng NST: trong h t ph n là 20, trong noãn là 80.
Suy lu n:
+ H t ph n có ch a 2 nhân ñơn b i: 1 nhân sinh s n làm nhi m v th
0,5ñ
0,25ñ
tinh và 1 nhân sinh ng ph n hình thành ng ph n.
+ Noãn có ch a 8 nhân: 1 noãn c u, 2 tr bào, 3 nhân c c và 2 nhân 0,25ñ
ph .
4
- H ng c u là lo i t bào không có nhân.
- T bào b ch c u, t bào cơ là nh ng t bào có nhi u nhân.
0,25ñ
0,5ñ
2. - H ng c u ñư c sinh ra t t bào tu xương (t bào có 1 nhân). 0,5ñ
Trong quá trình chuyên hoá v c u t o ñ th c hi n ch c năng, h ng
c u ngư i ñã b m t nhân. Bào quan lizôxôm th c hi n tiêu hoá n i
bào, phân gi i nhân c a t bào h ng c u
0,75ñ
- T bào b ch c u, t bào cơ là nh ng t bào có nhi u nhân
Các t bào có nhi u nhân ñư c hình thành t t bào có m t nhân
thông quá quá trình phân bào nguyên phân. kì cu i c a phân bào
nguyên phân, n u màng nhân xu t hi n nhưng màng t bào không eo
l i thì s hình thành m t t bào có 2 nhân. T bào 2 nhân ti p t c phân
bào nhưng màng sinh ch t không eo l i thì s hình thành t bào có 4
nhân. Quá trình di n ra như v y cho ñ n khi hình thành t bào nhi u
nhân.
5
1.
Tr ng i l n nh t trong ch t o ATP b ng phương th c lên 0,5ñ
men là t o ra ít năng lư ng (ch ATP/1glucozơ)
- Thu n l i l n nh t trong ch t o ATP b ng phương th c y là 0,5ñ
không c n O2.
2.
Trong 3 giai ño n c a hô h p t bào, giai ño n ñư ng phân 0,5ñ
ñư c xem là c nh t.
Vì: - Giai ño n ñư ng phân di n ra t t c các t bào s ng, t t bào
47

48. nhân sơ ñ n t bào nhân chu n.
0,5ñ
Ngoài ra các quá trình hô h p hi u khí, lên men và hô h p k
khí ñ u tr i qua ñư ng phân.
6
1.
1. Phân bi t quang h p th i oxi và quang h p không th i oxi:
ði m so sánh
Quang h p th i Quang h p không th i oxi
oxi
Ch t cho electron
H2O
H p ch t có d ng H2A (A
1.25ñ
không ph i là oxi)
S th i oxi
Có th i oxi
VK có h s c t
Có di p l c A và Khu n di p l c
s c t khác
B y năng lư ng
Hi u qu
Ít hi u qu
ð i di n
Vi t o, VK lam
VK lưu huỳnh màu tía,
màu l c..
2.
Không th i oxi
Hai d ng trên, d ng quang h p th i oxi ti n hóa hơn là do:
-S d ng ch t cho e là nư c ph bi n hơn các h p ch t vô cơ.
-Th i oxi thúc ñ y s ti n hóa c a các loài SV khác.
-H s c t th c hi n b y năng lư ng hi u qu hơn.
7
0,75ñ
1. ð c ñi m c a các pha trong kỳ trung gian:
- Pha G1: gia tăng t bào ch t, hình thành nên các bào quan t ng h p 0,5ñ
các ARN và các protein chu n b các ti n ch t cho s t ng h p ADN.
Th i gian pha G1 r t khác nhau các lo i t bào. Cu i pha G1 có
ñi m ki m soát R t bào nào vư t qua R thì ñi vào pha S, t bào nào
không vư t qua R thì ñi vào quá trình bi t hóa.
- Pha S: có s nhân ñôi c a ADN và s nhân ñôi NST, nhân ñôi trung
t , t ng h p nhi u h p chât cao phân t t các h p ch t nhi u năng 0,25ñ
lư ng.
- Pha G2: Ti p t c t ng h p protein, hình thành thoi phân bào.
2. - T bào vi khu n: phân chia ki u tr c phân nên không có kỳ trung
gian.
- t bào h ng c u: không có nhân, không có kh năng phân chia nên
không có kỳ trung gian.
- T bào th n kinh: Kỳ trung gian kéo dài su t ñ i s ng cơ th .
- T bào ung thư: kỳ trung gian r t ng n.
8
1.
Không khí
ngoài bi n trong lành hơn không khí trong khu
48
0,25ñ
0,25ñ
0,25ñ
0,25ñ
0,25ñ

49. ñông dân cư vì ngoài bi n có ít khu dân cư, ánh sáng trong ñó có tia t
1,0ñ
ngo i chi u xu ng m t ñ t không b ph n x , n ng ñ mu i cao hơn
vì v y có tác d ng di t khu n t t hơn.
2.
Trong khoang mi ng có nhi u lo i c u khu n và tr c khu n.
Lo i vi khu n lăctic ph bi n là Streptococus là lo i lên men lăctic 1,0ñ
ñ ng hình. Khi có nhi u ñư ng trong khoang mi ng, vi khu n này
bi n ñư ng thành axit lăctic ăn mòn chân răng, t o ñi u ki n cho VK
gây viêm nhi m khác xâm nh p.
9
1. - Thông thư ng VR c a VK chuy n genom VR vào tb ch ch ñ 0,5ñ
l i capxit (v ) bên ngoài
- Các VR ðV g n vào TB v t ch ñ c hi u và chuy n nguyên li u 0,75ñ
nhân không ñư c bao b c b i capxit vào t bào v t ch , song thư ng
g p hơn là các h t VR ñi vào b ng cơ ch nh p bào ho c b ng s lõm
vào c a màng t bào, capxit b lo i b sau s xâm nh p.
2. S khác bi t trong c u trúc c a 2 lo i t bào gi vai trò quan tr ng
trong các quá trình này:
- VK có thành tb còn ðV không có thành TB
0,75ñ
- VR VK xâm nh p khi có m t nguyên li u nhân c a v t ch trong khi
VR ðV tìm ñư c 1 cách v n hành ñó nguyên li u nhân ñư c bao
b c b i 1 màng.
10
1. Rư u nh ho c bia ñ lâu d b chuy n hóa thành axit axetic t o 1,0ñ
thành nên có v chua, ñ lâu n a axit axetic b ox hoá t o thành CO2
và nư c làm d m b nh t d n.
2. Bình nh a ñ ng siro qu sau 1 th i gian bình có th b ph ng lên
vì VSV phân b trên b m t v qu ñã ti n hành lên men gi i phóng 1 1,0ñ
lư ng khí CO2 làm căng ph ng bình dù hàm lư ng ñư ng trong d ch
siro qu là r t cao.
5.2. Trư ng THPT chuyên t nh B c Giang
N i dung
ði m
Câu 1
a) VK lam: quang t dư ng; VK tía không lưu huỳnh (S): quang d
dư ng; Trùng ñ giày: hoá d dư ng; VK nitrat hoá: hoá t dư ng
2.0 ñ
1.0
b) Căn c ñ phân lo i:
49

50. - Ngu n năng lư ng (quang năng, hoá năng)
- Ngu n C ki n t o nên TB (CO2, ch t h u cơ)
0.5
0.5
Câu 2
a)
- Các VK lúc này ñ u có hình c u
- KL: Thành TB quy ñ nh hình d ng c a TB
b)
2.0 ñ
- T l S/V l n → h p th và chuy n hoá v t ch t nhanh
- H gen ñơn gi n → d phát sinh và bi u hi n ñ t bi n
- Thành TB duy trì ñư c áp su t th m th u
- Có kh năng hình thành n i bào t khi g p ðKS không thu n l i.
Câu 3
a)
- VSV k khí không có enzim catalaza và SOD ñ gi i ñ c cho TB
0.5
0.5
0.25
0.25
0.25
0.25
2.0 ñ
0.5
- Gi i thích:
+ Vì khi có O2 vào TB, O2 d dàng b kh thành O -2, H2O2, OH- (O2 + e + 0.5
H+ → H2O2 …)
+ 3 h p ch t này r t ñ c ñ i v i TB vì v y ph i phân gi i ngay nh enzim 0.5
catalaza và SOD
SOD
O
–2
+
+ 2H
H2O + O2
catalaza
H2O2
2H2O + O2
b)
- VSV nguyên dư ng: không c n các NTST ñ sinh trư ng
- VSV khuy t dư ng: ch ST ñư c khi có các NTST (a.a, vit, …)
Câu 4
- Lư i n i ch t
*C u t o
0.5
2.0 ñ
0.5
+ Là h th ng màng ñơn, có c u t o gi ng màng sinh ch t
0.25
+ G m m t h th ng ng và xoang d p thông v i nhau t o thành m ng 0.25
lư i phân b kh p t bào, ngăn cách v i ph n còn l i c a t bào ch t. Phía
trong ch a nhi u lo i enzim.
+ Lư i n i ch t h t m t ngoài còn g n các riboxom, lư i n i ch t trơn thì 0.25
không g n ribôxôm.
* Ch c năng :
50

51. + Ch c năng chung : là h th ng trung chuy n nhanh chóng các ch t ra 0.25
vào t bào ñ ng th i ñ m b o s cách li c a các quá trình khác nhau di n
ra ñ ng th i trong t bào.
+ Lư i n i ch t hat: Nơi t ng h p protein
0.25
+ Lư i n i ch t trơn: T ng h p lipit, chuy n hóa ñư ng, phân h y các 0.25
ch t ñ c h i.
Câu 5
a)
- Prôtêin có 4 b c c u trúc :
2.0 ñ
1.0
+ C u trúc b c 1 : Là trình t s p x p c a các a.a. trong chu i polipeptit.
+ C u trúc b c 2: Là c u hình c a chu i polipeptit trong không gian ñư c
gi v ng nh các liên k t hidro gi a các a.a. g n nhau .
+ C u trúc b c 3 : Là hình d ng c a phân t protêin trong không gian 3
chi u do xo n b c 2 cu n x p theo ki u ñ c trưng cho m i lo i protein.
+ C u trúc b c 4 : Do 2 hay nhi u chu i polipeptit liên k t v i nhau t o
nên
- C u b c 3 ho c 4 là quan tr ng nh t : Vì khi các c u trúc không gian này
b phá h y -> Protein b bi n tính d n ñ n m t ch c năng sinh h c.
b)
1.0
- Các lo i liên k t hóa h c trong protein và vai trò :
+ C u trúc b c 1 : ðư c gi v ng nh liên k t peptit
+ C u trúc b c 2 : ðư c gi v ng nh liên k t H
+ C u trúc b c 3: ðư c gi v ng nh liên k t : disunfua (-S-S - ), liên
k tH
+ C u trúc b c 4 : ðư c gi v ng nh liên k t : Hidro, l c Vandecvan,
tương tác k nư c ...
Câu 6
2.0 ñ
a)
1.0
- Nh n xét : T bào ban ñ u sau 1 l n phân chia t o ñư c 2 t bào con có
hàm lư ng ADN nhân b ng nhau và b ng c a t bào m (= 8,8pg)
+ ðó có th là quá trình nguyên phân vì : K t qu c a nguyên phân cũng
t o ñư c 2 t bào con có hàm lư ng ADN nhân b ng nhau và b ng c a t
bào m .
+ ðó có th là gi m phân I : Vì k t qu c a gi m phân I t o ñư c hai t
bào con có s lư ng NST gi m ñi n t n a nhưng m i NST v n tr ng
51

52. thái kép nên hàm lư ng ADN v n b ng nhau và b ng c a t bào m .
b)
- t bào ñ ng v t có s hình thành eo th t
b t ñ u t ngoài vào vùng trung tâm.
1.0
vùng xích ñ o c a t bào,
- t bào th c v t có s hình thành vách ngăn t trong ra .
- Nguyên nhân s khác nhau : T bào th c v t có thành xenluloz r t v ng
ch c h n ch kh năng v n ñ ng c a t bào
Câu 7
a)
- T nư c, trong quá trình quang phân li nư c..
- Ch ng minh:
+ ðánh d u O18 vào CO2 -> không th y O18 trong O2
+ ðánh d u O18 vào H2O -> th y O18 trong O2
b)
- T pha t i c a quang h p
- Ch ng minh :
+ ðánh d u O18 vào CO2 -> Th y O18 có trong ñư ng và trong nư c.
Câu 8
a) Sai. Vì vi khu n phân chia theo ki u tr c phân, không tr i qua các pha
như trên.
b) Sai. ðóng vai trò " d u chu n" là các gai glicoprotein.
c) ðúng. Lizoxom trong các t bào cu ng ñuôi s v ra, gi i phóng các
enzim th y phân -> phân h y các t bào cu ng ñuôi -> ñuôi tiêu bi n.
d) Sai. T bào h ng c u ñã ñi vào quá trình bi t hóa không còn kh năng
phân chia
Câu 9
a)
- S c hút nư c: Stb = P - T = 1,2 - T ;
Sdd = Pdd = 0,8 atm
- N u S = 1,2 – T > 0,8 t c là T < 0,4 -> S tb > Sdd -> nư c ñi vào t bào
- N u S = 1,2 – T < 0,8 t c là T > 0,4 -> S tb < Sdd -> nư c ñi ra kh i
t bào
- N u S = 1,2 – T = 0,8 t c là T = 0,4 -> S tb = Sdd -> nư c không d ch
chuy n
b)
- Không bào .
- Gi i thích : Không bào là nơi ch a các ch t hòa tan-> T o ASTT .
Câu 10
- L y t gluco và glycogen trong cơ .
- Hô h p hi u khí và lên men (vi t PTTQ)
- Axit lactic sinh ra do lên men ñã tích lũy trong cơ ñ u ñ c các t bào cơ.
52
2.0 ñ
1.0
1.0
2.0 ñ
0.5
0.5
0.5
0.5
2.0 ñ
1.0
1.0
2.0 ñ
0.5
1.0
0.5

53. 5.3. Trư ng THPT chuyên t nh Hà Giang
Câu 1:
a. * V c u trúc:
- C hai bào quan ñ u có c u trúc màng kép, trong ñó c u t o c a l p màng ngoài
r t gi ng màng ngoài c a t bào nhân th c -> màng ngoài là màng c a t bào nhân
th c, màng trong là c a VSV nhân sơ ñã n nh p vào.
- C hai bào quan ñ u có ADN, riboxom... riêng, do ñó có th t t ng h p protein
riêng, và do v y có th t sinh s n b ng cách t sinh t ng h p m i và phân chia
gi ng như hình th c sinh s n c a vi khu n.
- Riboxom c a ti th và l c l p cùng lo i v i riboxom c a vi khu n.
* V ch c năng:
- L c l p có kh năng t t ng h p ch t h u cơ nh quá trình quang h p, do ñó có
ngu n g c t sinh v t t dư ng quang năng.
- Ti th có kh năng phân gi i ch t h u cơ trong ñi u ki n k khí, do ñó có ngu n
g c t sinh v t d dư ng hi u khí.
b.
* ði m gi ng nhau: ð u có c u trúc màng kép,ñ u là bào quan t o năng lư ng c a
t bào. (t ng h p ATP)
* ði m khác nhau:
Ti th
L cl p
Màng ngoài trơn nh n, màng trong g p C 2 màng ñ u trơn nh n,
khúc, trên có ñính enzim hô h p
T ng h p ATPdùng cho m i ho t ñ ng c a T ng h p ATP pha sáng,ch dùng cho
t bào
quang h p pha t i
Có trong m i lo i t bào
Ch có trong các t bào quang h p
th c v t
Câu 2:
a. + Tính kh m: Các phân t protein xen k v i l p kép photpholipit. Trung bình c
15 phân t photpholipit l i ñư c xen vào 1 phân t protein.
+ Tính ñ ng: * Phân t photpholipit có nhóm photphat ưa nư c và ñuôi ch a các
axit béo k nư c. Hai l p photpholipit luôn quay hai ñuôi k nư c vào nhau và hai
ñ u ưa nư c ra phía ngoài ñ ti p xúc v i môi trư ng nư c. Do b nư c d n ép nên
các phân t photpholipit c a hai l p màng ph i liên k t v i nhau b ng tương tác k
nư c ( liên k t y u), vì v y các phân t protein và lipit có th d dàng di chuy n bên
trong l p màng. Nhưng các phân t ch di chuy n bên trong cùng m t l p màng mà
ít khi di chuy n t l p này sang l p kia
53

54. + Ý nghĩa:- Các phân t protein n m xuyên qua l p màng lipit, cài m t ph n ho c
n m t do trên màng t o nên các kênh ho c ch t mang ñ v n chuy n các ch t qua
màng
- Do tính linh ñ ng c a l p kép lipit nên màng t bào có kh năng bi n d ng linh
ñ ng ñ th c hi n ch c năng v n chuy n các ch t.
b. Thí nghi m lai t bào ngư i và t bào chu t. T bào chu t có các protein ñ c
trưng có th phân bi t ñư c v i các protein trên màng t bào c a ngư i. Sau khi lai
t o ngư i ta th y các phân t protein c a t bào chu t n m xen k v i các phân t
protein c a ngư i.
Câu 3
a. T bào cơ tim. Vì t bào cơ tim có ho t ñ ng sinh lí m nh nh t -> có nhu c u
năng lư ng ATP cao nh t nên c n nhi u ti th ñ ho t ñ ng hô h p, gi i phóng năng
lư ng.
b. Enzim th y phân không làm v lizoxom c a t bào vì các enzim ñư c gi
tr ng
thái b t ho t, khi có nhu c u s d ng thì chúng m i ñư c ho t hóa b ng cách h
th p ñ pH trong lizôxôm xu ng.
Câu 4:
+ Gi ng nhau: - ð u là axit h u cơ.
- ð u là ñ i phân t có kích thư c, kh i lư ng l n.
- ð u là ña phân t g m nhi u ñơn ph n là các nul.
- M i ñơn ph n ñ u g m 3 thành ph n.
- Gi a các ñơn phân ñ u có liên k t phot phodieste.
+ Khác nhau:
ADN
ARN
- Có kích thư c l n hơn
- ðơn phân g m 4 lo i A, T, G, X.
- ðư ng c u t o c a ñơn phân C5H10O4
(ðêoxi ribozơ)
- Có 4 lo i bazơ nitơ: A, T, G, X
- G m có 2 m ch polinul
- Các ñơn phân trên 2 m ch ñơn luôn liên
- Có kích thư c nh hơn.
- ðơn phân g m 4 lo i A, U, G, X.
- ðư ng c u t o c a ñơn phân C5H10O5
(ribozơ)
- Có 4 lo i bazơ nitơ: A, U, G, X
- G m có 1 m ch polinul
- Các ñơn phân trên 1 m ch ñơn h u
k t v i nhau b ng liên k t hiñrô theo như không liên k t ví nhau b ng liên
nguyên t c b sung:
k t hiñrô theo nguyên t c b sung
A v i T b ng 2 liên k t hiñrô,
- ARN t n t i ch y u trong t bào ch t
G v i X b ng 3 liên k t hiñrô
- ARN có 3 lo i
54

55. - ADN t n t i trong nhân t bào
- mARN có nhi m v truy n thông tin
di truy n t nhân ra t bào ch t ñ tham
- ADN có 1 lo i
- ADN là v t ch t ch a ñ ng và truy n gia t ng h p prôtêin
ñ t thông tin di truy n
- t ARN làm nhi m v v n chuy n
axitamim ñ n nơi t ng h p protein
- rARN là thành ph n c u t o nên
riboxom
Câu 5:
a. Năng lư ng ho t hóa là năng lư ng c n thi t cho m t ph n ng hóa h c b t ñ u
x y ra.
b.Enzim có th làm gi m năng lư ng ho t hóa c a các ch t tham gia ph n ng b ng
nhi u cách khác nhau.
-
Ví d , khi hai ch t tham gia ph n ng liên k t t m th i v i enzim t i trung
tâm ho t ñ ng, các ch t ñư c ñưa vào g n nhau và ñư c ñ nh hư ng sao cho chúng
có th ñ dàng ph n ng v i nhau. T i vùng trung tâm ho t ñ ng dư i tác ñ ng c a
enzim, các m i liên k t nh t ñ nh c a cơ ch t ñư c kéo căng ho c xo n v n là ñ
chúng d b phá v ngay nhi t ñ và áp su t thư ng, t o ñi u ki n hình thành các
liên k t m i. Cũng có th enzim làm gi m năng lư ng ho t hóa do c u trúc ñ c thù
c a vùng trung tâm ho t ñ ng ñã t o ra vi môi trư ng có ñ pH th p hơn so v i
trong t bào ch t nên enzim d dàng truy n H+ cho cơ ch t, m t bư c c n thi t trong
quá trình xúc tác.
Câu 6:
Ch tiêu so sánh
Hô h p
PT t ng quát
Quang h p
Ti th
C6H12O6+CO2
L cl p
6CO2+ 6H2O+ Q
CO2+ H2O
Nơi th c hi n
Ti th
L cl p
Năng lư ng
Gi i phóng
Tích lu
S ct
Không c n s c t
C ns ct
ð c ñi m khác
Th c hi n
lúc
[CH2O] + H2O + O2
m i t bào, m i Ch th c hi n
các t
quang h p khi có ñ á/s
bào
Câu 7
- Quang h p cây xanh s d ng hydro t H2O r t d i dào, còn hóa năng h p vi
sinh v t s d ng hydro t ch t vô cơ có hydro v i li u lư ng h n ch .
- Quang h p cây xanh nh n năng lư ng t ánh sáng m t tr i là ngu n vô t n, còn
hoá năng h p
vi sinh v t nh n năng lư ng t các ph n ng oxy hóa r t ít.
55

56. Câu 8
- Vi khu n lactic là nhóm vi khu n ưa axit. B sung thêm nư c dưa t o ñi u ki n
cho ho t ñ ng s ng và sinh s n c a vi khu n lactic
- PH gi m,
th i.
c ch ho t ñ ng c a các vi khu n khác ñ c bi t là các vi khu n gây
Câu 9
Trong môi trư ng t nhiên có s vi sinh v t do ñ t bi n m t ñi kh năng t ng h p
m t hay m t s ch t c n thi t cho ho t ñ ng s ng c a mình, các nhóm vi sinh v t
ñó ñã tìm ñ n nhau và s ng c ng sinh cùng b sung, trao ñ i các ch t dinh dư ng
cho nhau.
Ví d : Vi khu n lactic và vi khu n ñư ng ru t ñ u c n axit folic và phenyalanin.
Tuy nhiên ch có vi khu n lactic t ng h p ñư c axit folic và cũng ch có vi khu n
ñư ng ru t t ng h p ñư c phenyalanin. Do v y chúng s ng c ng sinh v i nhau ñ
b sung ch t dinh dư ng cho nhau, cùng t n t i.
Câu 10:
a. VSV gây b nh cơ h i là các VSV l i d ng lúc h mi n d ch c a cơ th y u ñ
xâm nhi m và gây b nh, các b nh do chúng gây ra g i là b nh cơ h i
b. Có 3 phương th c lây truy n b nh truy n nhi m:
- Lây truy n qua ñư ng hô h p. VD các b nh: lao, cúm, thương hàn ...
- Lây truy n theo ñư ng tiêu hóa. VD các b nh: t , l , ng ñ c th c ph m...
- Ti p xúc tr c ti p qua niêm m c b t n thương. VD các b nh: d i, u n ván, ñ u
mùa...
5.4. Trư ng THPT chuyên H Long t nh Qu ng Ninh
Câu
N i dung
ði m
Câu 1
2,5 ñi m
- Prôtêin gi ch c năng kênh v n chuy n.
- Prôtêin gi ch c năng th th b m t.
- Prôtêin gi ch c năng d u chu n.
- Prôtêin gi ch c năng là các enzim.
- Prôtêin làm nhi m v “ghép n i” các t bào v i nhau.
- M i nguyên t ôxi có th hình thành ñư c 2 liên k t hidrô v i
các phân t nư c khác.
- nư c ñá các liên k t hidrô luôn b n v ng.
- nư c thư ng các liên k t hidrô y u hơn, luôn b b gãy và
tái t o
- Gi t nư c có hình c u vì:
+ Nư c có tính phân c c
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
Câu 2
2,5 ñi m
56
0,5
0,25
0,25
0,5

57. Câu 3
2 ñi m
Câu 4
2 ñi m
Câu 5
2 ñi m
Câu 6
2 ñi m
Câu 7
2 ñi m
+ Các phân t nư c hút nhau, t o nên m ng lư i nư c.
+ Các phân t nư c b m t ti p xúc v i không khí hút nhau
và b các phân t
phía dư i hút t o nên l p màng phim m ng,
liên t c b m t.
- Các nguyên sinh ñ ng v t s ng trong môi trư ng nư c ng t
có th nư c luôn l n hơn d ch bào.
- Nư c t môi trư ng ngoài luôn th m th u vào trong t bào.
- S ho t ñ ng c a các không bào co bóp giúp cơ th th i ñư c
lư ng nư c dư th a trong cơ th .
- Ngoài ra ho t ñ ng c a không bào co bóp còn giúp cơ th bài
ti t các s n ph m có h i sinh ra trong t bào
- Khu ch tán qua màng sinh ch t ñ vào t bào ch t.
- Khu ch tán qua màng ngoài ti th vào xoang gian màng.
- Khu ch tán qua màng trong vào trong ch t n n ti th .
- Trong ti th ôxi phân t là ch t nh n e- và b kh thành O2- Có 3 bào quan là: lư i n i ch t h t, lư i n i ch t trơn và b
máy gôngi.
- Sơ ñ tóm t t:
+ Lư i n i ch t h t t ng h p phân t prôtêin, bao gói b ng túi
ti t ñ v n chuy n t i b máy gôngi.
+ Lư i n i ch t trơn t ng h p phân t lipit, bao gói b ng túi
ti t ñ v n chuy n t i b máy gôngi.
+ B máy gôngi liên k t 2 thành ph n trên ñ t o ra
lipôprôtêin, bao gói b ng túi ti t ñ v n chuy n ñ n màng sinh
ch t.
- Ki u dinh dư ng: hoá d dư ng h u cơ.
- Ngu n cung c p cacbon là ch t h u cơ (etanol).
- ngu n cung c p êlectron là ch t h u cơ (etanol).
- Ch t nh n êlectron cu i cùng là O2.
- T xu t hi n khi nư c b t ñ u ñi vào t bào.
- T tăng lên khi t bào ti p t c nh n nư c.
- T ñ t c c ñ i khi t bào ñã bão hoà nư c (no nư c).
Khi ñó T = P
- T gi m khi t bào b t ñ u m t nư c
- T ñ t giá tr b ng 0 khi t bào b t ñ u ch m co nguyên sinh.
- T < 0 khi t bào m t nư c ñ t ng t do nư c b c hơi qua b
m t t bào, làm cho ch t nguyên sinh không tách kh i thành và
kéo thành t bào lõm vào trong, khi ñó S >P.
II. Tr c nghi m :
1
2
A
D
11
12
C
D
3
D
13
B
4
B
14
B
5
C
15
B
6
A
16
C
57
7
D
17
A
8
A
18
C
9
C
19
A
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,25
0,25
0,5
0,25
0,25
0,5
10
B
20
D