Measurement and data presentation แนวคิดเกี่ยวกับการวัดข้อมูลในงานวิจัย

1. แนวคิดเกี่ยวกับการวัดและข้อมูลในงานวิจัย
PART 1

2. ข้อมูลและการรวบรวมข้อมูล
ในการวิจัยจาเป็นจะต้องใช้ข้อมูลควบคู่ไปกับแนวคิด โดยการเชื่องโยงแนวคิด
เข้ากับข้อมูล ข้อมูลจึงเป็นสิ่งที่วัดได้ สิ่งที่นักวิจัยจะต้องทาความเข้าใจก็คือ
ข้อมูล
ประเภท
ของข้อมูล
คุณสมบัติ
ของข้อมูล
ชนิดของ
ข้อมูล
แนวคิด
ในการวัด

3. แนวคิดในการวัด
การวัด (Measurement) คือ กระบวนการที่ระบุความแตกต่างของคุณสมบัติ
ของหน่วยวิเคราะห์ว่ามีความแตกต่างกันหรือไม่ แตกต่างกันในลักษณะใด
และมากน้อยเพียงใด
เงื่อนไขสาคัญในการวัดตัวแปรมี ๒ ประการ คือ
- นิยามตัวแปรหรือสิ่งที่ต้องการจะวัดให้ชัดเจน
- มีมาตราและหน่วยที่ใช้วัด (Unit of measurement)

4. ◼ การวัดในเชิงคุณลักษณะ (Qualitative measurement)
- การวัดคุณภาพหรือกายภาพที่แสดงลักษณะของปรากฏการณ์ที่สังเกต เช่น
ร้อน – เย็น, ดี – ไม่ดี, หนัก – เบา เป็นต้น การวัดในลักษณะนี้จึงเป็นการวัดใน
เชิงเปรียบเทียบ เพื่อแยกระดับของตัวแปรให้มีความแตกต่างกัน เช่น ความพึ่ง
พอใจ ทัศนคติ รสนิยม เป็นต้น
◼ การวัดในเชิงปริมาณ (Quantitative measurement)
- การจาแนกความแตกต่างที่สามารถบอกจานวน หรือขนาดที่แตกต่างกันได้
อย่างชัดเจน จึงสามารถนาจานวนมารวมกันหรือกระจายเป็นจานวนย่อย ๆ ได้
เช่น รายได้ของประชาชน ปริมาณเงินออม เป็นต้น

5. ชนิดของข้อมูล
ข้อมูลนามบัญญัติ (Nominal data)
- ข้อมูลที่ได้จากการวัดโดยการจาแนกตัวแปรออกตามลักษณะที่กาหนด
ขึ้น แล้วแทนแต่ละกลุ่มด้วยตัวเลข ตัวเลขเหล่านี้เป็นเพียงแต่ชื่อหรือนามไม่
อาจนามาใช้ในการคานวณทางเลขคณิตได้ (การบวก ลบ คูณ หารข้อมูลชนิดนี้
ไม่มีความหมาย)
- สถิติที่ใช้กับข้อมูลประเภทนี้ ได้แก่ ความถี่ อัตราร้อยละ ฐานนิยม
ส่วนสถิติที่นิยมใช้ในการทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลกลุ่มเดียวกันคือ
Chi - square

6. ตัวแปรเพศ :
๑ = เพศชาย
๒ = เพศหญิง
ตัวแปรระดับการศึกษา
๑ = ระดับประถมศึกษา
๒ = ระดับมัธยมศึกษา
๓ = ระดับอาชีวะศึกษา
๔ = ระดับอุดมศึกษา

7. ◼ ข้อมูลเรียงอันดับ (Ordinal data)
- ข้อมูลที่ได้จากการวัดโดยการจัดอันดับให้เห็นความแตกต่าง
โดยแทนค่าด้วยตัวเลข แต่ตัวเลขเหล่านี้ไม่มีค่าทางเลขคณิตที่
แท้จริง คือ สามารถเปรียบเทียบค่า(มากกว่าน้อยกว่า)ระหว่างหน่วยที่
ได้ทาการวัดได้ แต่ยังไม่สามารถบอกปริมาณของความแตกต่างของ
แต่ละอันดับได้แน่นอนข้อมูลประเภทนี้จึงเป็นข้อมูลเชิงคุณภาพ
- สถิติที่ใช้กับข้อมูลชนิดนี้ ได้แก่ ความถี่ อัตราร้อยละ ค่า
สหสัมพันธ์ของสเปียร์แมน(Spearman rank correlation) หรือใช้
Chi-square

8. การวัดความนิยมของผู้บริโภค
๕ = ชอบมากที่สุด
๔ = ชอบมาก
๓ = ชอบ
๒ = ไม่ชอบ
๑ = ไม่ชอบมากที่สุด
การวัดความพอใจของลูกค้า
๕ = พอใจมากที่สุด
๔ = พอใจมาก
๓ = พอใจ
๒ = ไม่พอใจ
๑ = ไม่พอใจมากที่สุด

9. แนวคิดเกี่ยวกับการวัดและข้อมูลในงานวิจัย
PART 2

10. ◼ ข้อมูลอันตรภาค (Interval data)
- ข้อมูลที่ได้จากการวัดโดยใช้มาตราและหน่วยการวัด แต่เป็น
การวัดของตัวแปรเป็นช่วง ๆ โดยมีช่วงความห่างที่แน่นอน จึงมี
คุณสมบัติทางเลขคณิต (บวก ลบ คูณ หาร) ครบถ้วน แต่ขาดคุณจุด
ศูนย์โดยธรรมชาติ เช่น คะแนนสอบ คะแนนทัศนคติ หรือระดับ
อุณหภูมิ
- สถิติที่ใช้กับข้อมูลประเภทนี้ คือ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต (Mean)
ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation) การวิเคราะห์ถดถอย
(Regression analysis)

11. ◼ ข้อมูลอัตราส่วน (Ratio data)
- ข้อมูลที่ได้จากการวัดโดยใช้มาตราและหน่วยวัดเช่นเดียวกับ
ข้อมูลอันตรภาค แต่มาตราและหน่วยวัดจาแนกค่าของตัวแปรแต่ละ
ค่าออกเป็นปริมาณหรือจานวนอย่างชัดเจน โดยแม้แต่ค่าศูนย์ก็
สามารถวัดได้
- ข้อมูลชนิดนี้มีคุณสมบัติทางเลขคณิตครบถ้วน (สามารถบวก
ลบ คูณ หารได้) และยังมีจุดศูนย์โดยธรรมชาติ

12. คุณสมบัติของข้อมูล
ความน่าเชื่อถือ (Reliability)
- ผลที่ได้จากการวัดเหมือนกันทุกครั้ง (สิ่งต่าง ๆ คงที่)
ความถูกต้องสมบูรณ์ (Validity)
- วัดได้ตรงกับประเด็นที่ต้องการ
ความเกี่ยวเนื่อง (Relevancy)
- มีความหมายและเกี่ยวเนื่องกับสิ่งที่ศึกษา
ความไม่มีอคติ (Unbiased)
- แสดงถึงคุณสมบัติที่แท้จริงของสิ่งที่วัด

13. ประเภทของข้อมูล
จาแนกตามแหล่งที่มาออกได้เป็น ๓ ประเภท คือ
๑. ข้อมูลปฐมภูมิ (Primary data)
๒. ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary data)
๓. ข้อมูลเชิงคุณภาพหรือข้อสนเทศ

14. ◼ ข้อมูลปฐมภูมิ (Primary data)
- ข้อมูลที่ผู้วิจัยต้องเก็บขึ้นมาใหม่เพื่อวัตถุประสงค์ของการวิจัยนั้น
โดยเฉพาะ ซึ่งอาจใช้วิธีเก็บข้อมูลได้หลายวิธี เช่น การสัมภาษณ์ (Interview)
การสนทนากลุ่ม (Focus group) , การสังเกต (Observation) , การใช้
แบบสอบถามทางไปรษณีย์ (Mail questionnaire) เป็นต้น
ข้อดี
➢ ได้ข้อมูลตรงตามที่ต้องการ
➢ สามารถควบคุมเรื่องคุณภาพของ
การเก็บข้อมูล
ข้อเสีย
➢ ค่าใช้จ่ายสูง/เสียเวลา
➢ อาจได้ข้อมูลไม่ครบถ้วน
➢ ข้อมูลไม่ได้คุณภาพ

15. ◼ ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary data)
- ข้อมูลที่ผู้อื่น หรือหน่วยงานต่าง ๆ ได้ทาการเก็บรวบรวมไว้แล้ว โดย
ส่วนใหญ่จะเก็บไว้ในรูปของเอกสาร เช่น รายงานประจาปี เอกสารวิชาการ
ข้อดี
➢ ไม่สิ้นเปลืองทรัพยากร
➢ ประหยัดเวลาในการเก็บข้อมูล
➢ ได้ข้อมูลย้อนหลังไปหลายช่วงเวลา
ข้อเสีย
➢ ข้อมูลอาจไม่ตรงตามความ
ต้องการ
➢ อาจได้ข้อมูลที่ไม่ทันสมัย
➢ ข้อมูลอาจมีความคาดเคลื่อน
ไปจากสถานการณ์จริง

16. ◼ ข้อมูลเชิงคุณภาพหรือข้อมูลสนเทศ
- ข้อมูลที่ได้จากการสังเกต การจดบันทึกเหตุการณ์และพูดคุยกัน
ระหว่างผู้วิจัยกับผู้ให้สัมภาษณ์ โดยข้อมูลที่ได้ไม่ได้วัดออกมาเป็นตัวเลข เป็น
เพียงข้อความที่แสดงความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องที่ศึกษา ซึ่งอาจใช้วิธีการ
ทางมนุษยวิทยา การประชุมระดมสมอง (Brain-storming) การสนทนากลุ่ม
(Focus group) เป็นต้น