แนวคิดเกี่ยวกับการวัดและข้อมูล - ข้อมูลและการรวบรวมข้อมูล - แนวคิดในการวัด - ชนิดของข้อมูล - คุณสมบัติของข้อมูล - ประเภทของข้อมูล

1. แนวคิดเกี่ยวกับการวัดและข้อมูล

2. ข้อมูลและการรวบรวมข้อมูล
ในการวิจัยจาเป็นจะต้องใช้ข้อมูลควบคู่ไปกับแนวคิด โดยการเชื่องโยง
แนวคิดเข้ากับข้อมูล ข้อมูลจึงเป็นสิ่งที่วัดได้ สิ่งที่นักวิจัยจะต้องทา
ความเข้าใจก็คือ
ข้อมูล
ประเภท
ของข้อมูล
คุณสมบัติ
ของข้อมูล
ชนิดของ
ข้อมูล
แนวคิด
ในการวัด

3. แนวคิดในการวัด
การวัด (Measurement) คือ กระบวนการที่ระบุความแตกต่างของ
คุณสมบัติของหน่วยวิเคราะห์ว่ามีความแตกต่างกันหรือไม่ แตกต่างกัน
ในลักษณะใด และมากน้อยเพียงใด
เงื่อนไขสาคัญในการวัดตัวแปรมี๒ ประการ คือ
- นิยามตัวแปรหรือสิ่งที่ต้องการจะวัดให้ชัดเจน
- มีมาตราและหน่วยที่ใช้วัด (Unit of measurement)

4.  การวัดในเชิงคุณลักษณะ (Qualitative measurement)
- การวัดคุณภาพหรือกายภาพที่แสดงลักษณะของปรากฏการณ์ที่สังเกต
เช่น ร้อน – เย็น, ดี – ไม่ดี, หนัก – เบา เป็นต้น การวัดในลักษณะนี้จึงเป็น
การวัดในเชิงเปรียบเทียบ เพื่อแยกระดับของตัวแปรให้มีความแตกต่างกัน
เช่น ความพึ่งพอใจ ทัศนคติ รสนิยม เป็นต้น
 การวัดในเชิงปริมาณ (Quantitative measurement)
- การจาแนกความแตกต่างที่สามารถบอกจานวน หรือขนาดที่แตกต่าง
กันได้อย่างชัดเจน จึงสามารถนาจานวนมารวมกันหรือกระจายเป็นจานวน
ย่อย ๆ ได้ เช่น รายได้ของประชาชน ปริมาณเงินออม เป็นต้น

5. ชนิดของข้อมูล
ข้อมูลนามบัญญัติ (Nominal data)
- ข้อมูลที่ได้จากการวัดโดยการจาแนกตัวแปรออกตามลักษณะที่กาหนดขึ้น แล้ว
แทนแต่ละกลุ่มด้วยตัวเลข ตัวเลขเหล่านี้เป็นเพียงแต่ชื่อหรือนามไม่อาจนามาใช้ใน
การคานวณทางเลขคณิตได้ (การบวก ลบ คูณ หารข้อมูลชนิดนี้ไม่มีความหมาย)
- สถิติที่ใช้กับข้อมูลประเภทนี้ ได้แก่ ความถี่ อัตราร้อยละ ฐานนิยมส่วนสถิติที่
นิยมใช้ในการทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลกลุ่มเดียวกันคือ Chi - square

6. ตัวแปรเพศ :
๑ = เพศชาย
๒ = เพศหญิง
ตัวแปรระดับการศึกษา
๑ = ระดับประถมศึกษา
๒ = ระดับมัธยมศึกษา
๓ = ระดับอาชีวะศึกษา
๔ = ระดับอุดมศึกษา

7.  ข้อมูลเรียงอันดับ (Ordinal data)
- ข้อมูลที่ได้จากการวัดโดยการจัดอันดับให้เห็นความแตกต่าง โดยแทน
ค่าด้วยตัวเลข แต่ตัวเลขเหล่านี้ไม่มีค่าทางเลขคณิตที่แท้จริง คือ สามารถ
เปรียบเทียบค่า(มากกว่าน้อยกว่า)ระหว่างหน่วยที่ได้ทาการวัดได้ แต่ยังไม่
สามารถบอกปริมาณของความแตกต่างของแต่ละอันดับได้แน่นอนข้อมูล
ประเภทนี้จึงเป็นข้อมูลเชิงคุณภาพ
- สถิติที่ใช้กับข้อมูลชนิดนี้ ได้แก่ ความถี่ อัตราร้อยละ ค่าสหสัมพันธ์
ของสเปียร์แมน(Spearman rank correlation) หรือใช้ Chi-square

8. การวัดความนิยมของผู้บริโภค
๕ = ชอบมากที่สุด
๔ = ชอบมาก
๓ = ชอบ
๒ = ไม่ชอบ
๑ = ไม่ชอบมากที่สุด
การวัดความพอใจของลูกค้า
๕ = พอใจมากที่สุด
๔ = พอใจมาก
๓ = พอใจ
๒ = ไม่พอใจ
๑ = ไม่พอใจมากที่สุด

9.  ข้อมูลอันตรภาค (Interval data)
- ข้อมูลที่ได้จากการวัดโดยใช้มาตราและหน่วยการวัด แต่เป็นการวัด
ของตัวแปรเป็นช่วง ๆ โดยมีช่วงความห่างที่แน่นอน จึงมีคุณสมบัติทางเลข
คณิต (บวก ลบ คูณ หาร) ครบถ้วน แต่ขาดคุณจุดศูนย์โดยธรรมชาติ เช่น
คะแนนสอบ คะแนนทัศนคติ หรือระดับอุณหภูมิ
- สถิติที่ใช้กับข้อมูลประเภทนี้ คือ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต (Mean) ค่าเบี่ยง-
เบนมาตรฐาน (Standard deviation) การวิเคราะห์ถดถอย (Regression
analysis)

10.  ข้อมูลอัตราส่วน (Ratio data)
- ข้อมูลที่ได้จากการวัดโดยใช้มาตราและหน่วยวัดเช่นเดียวกับข้อมูล
อันตรภาค แต่มาตราและหน่วยวัดจาแนกค่าของตัวแปรแต่ละค่าออกเป็น
ปริมาณหรือจานวนอย่างชัดเจน โดยแม้แต่ค่าศูนย์ก็สามารถวัดได้
- ข้อมูลชนิดนี้มีคุณสมบัติทางเลขคณิตครบถ้วน (สามารถบวก ลบ คูณ
หารได้) และยังมีจุดศูนย์โดยธรรมชาติ

11. คุณสมบัติของข้อมูล
ความน่าเชื่อถือ (Reliability)
- ผลที่ได้จากการวัดเหมือนกันทุกครั้ง (สิ่งต่าง ๆ คงที่)
ความถูกต้องสมบูรณ์ (Validity)
- วัดได้ตรงกับประเด็นที่ต้องการ
ความเกี่ยวเนื่อง (Relevancy)
- มีความหมายและเกี่ยวเนื่องกับสิ่งที่ศึกษา
ความไม่มีอคติ (Unbiased)
- แสดงถึงคุณสมบัติที่แท้จริงของสิ่งที่วัด

12. ประเภทของข้อมูล
จาแนกตามแหล่งที่มาออกได้เป็น ๓ ประเภท คือ
๑. ข้อมูลปฐมภูมิ (Primary data)
๒. ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary data)
๓. ข้อมูลเชิงคุณภาพหรือข้อสนเทศ

13.  ข้อมูลปฐมภูมิ (Primary data)
- ข้อมูลที่ผู้วิจัยต้องเก็บขึ้นมาใหม่เพื่อวัตถุประสงค์ของการวิจัยนั้น
โดยเฉพาะ ซึ่งอาจใช้วิธีเก็บข้อมูลได้หลายวิธี เช่น การสัมภาษณ์ (Interview)
การสนทนากลุ่ม (Focus group) , การสังเกต (Observation) , การใช้
แบบสอบถามทางไปรษณีย์ (Mail questionnaire) เป็นต้น
ข้อดี
 ได้ข้อมูลตรงตามที่ต้องการ
 สามารถควบคุมเรื่องคุณภาพของ
การเก็บข้อมูล
ข้อเสีย
 ค่าใช้จ่ายสูง/เสียเวลา
 อาจได้ข้อมูลไม่ครบถ้วน
 ข้อมูลไม่ได้คุณภาพ

14.  ข้อมูลทุติยภูมิ (Secondary data)
- ข้อมูลที่ผู้อื่น หรือหน่วยงานต่าง ๆ ได้ทาการเก็บรวบรวมไว้แล้ว โดย
ส่วนใหญ่จะเก็บไว้ในรูปของเอกสาร เช่น รายงานประจาปี เอกสารวิชาการ
ข้อดี
 ไม่สิ้นเปลืองทรัพยากร
 ประหยัดเวลาในการเก็บข้อมูล
 ได้ข้อมูลย้อนหลังไปหลายช่วงเวลา
ข้อเสีย
 ข้อมูลอาจไม่ตรงตามความ
ต้องการ
 อาจได้ข้อมูลที่ไม่ทันสมัย
 ข้อมูลอาจมีความคาดเคลื่อน
ไปจากสถานการณ์จริง

15.  ข้อมูลเชิงคุณภาพหรือข้อมูลสนเทศ
- ข้อมูลที่ได้จากการสังเกต การจดบันทึกเหตุการณ์และพูดคุยกัน
ระหว่างผู้วิจัยกับผู้ให้สัมภาษณ์ โดยข้อมูลที่ได้ไม่ได้วัดออกมาเป็นตัวเลข เป็น
เพียงข้อความที่แสดงความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องที่ศึกษา ซึ่งอาจใช้วิธีการ
ทางมนุษยวิทยา การประชุมระดมสมอง (Brain-storming) การสนทนากลุ่ม
(Focus group) เป็นต้น