More Related Content
Similar to Jishee bodlogo6
Similar to Jishee bodlogo6 (20)
More from hicheel2020 (20)
Jishee bodlogo6
- 1. Сэдэв . Ашгаа хамгийн их байлгах нь
1. Нэгэн пүүсийн эрэлт 𝑞 = 10 − р бөгөөд зардлын функц нь ТС = 3 − 2𝑞 + 2𝑞2
гэж өгөгдсөн бол
пүүс ашгаа хамгийн их байлгахын тулд хичнээн хэмжээний бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх
вэ? Мөн ашгийг тооц.
Бодолт:
Монополь зах зээл дээр үйл ажиллагаа явуулдаг пүүс MR=MC нөхцөлд ашгаа хамгийн их байлгаж
чаддаг. Нийт зардал өгөгдсөн үед ахиу зардлыг олохдоо нийт зардлаас уламжлал авдаг.
TCI
q = MC = ( 3 – 2q + 2q2
)I
q → МС = −2 + 4𝑞 болно.
Одоо ахиу орлогыг олж ашиг хамгийн их байх нөхцлийн томъёонд орлуулна.
𝑞 = 10 − 𝑝 гэдгээс р = 10 − 𝑞 Үүнийг TR - д орлуулан тооцвол: TR = P*q →
𝑇𝑅 = (10 − 𝑞) ∗ 𝑞 = 10𝑞 − 𝑞2
болно. Ахиу орлогыг олохдоо TR-c уламжлал авна.
TRI
q = MR = ( 10q - q2
)I
q = 10 – 2q
𝑀𝑅 = (𝑇𝑅)′ = 10 − 2𝑞;
MR = MC -д орлуулбал: 10 − 2𝑞 = −2 + 4𝑞; 12 = 6𝑞; 𝑞 = 2
a) Ашгийг тодорхойлохдоо нийт орлогоос нийт зардлыг хасч тооцно.
𝜋 = TR – TC = ( 10q - q2
) - ( 3 – 2q + 2q2
) →
𝜋 = 𝑇𝑅 − ТС = (10 ∗ 2 − 22
) − (3 − 2 ∗ 2 + 2 ∗ 22
) = 16 − 7 = 9
2.Пүүсийн бүтээгдэхүүний эрэлт Q = 12 – P функциар өгөгдсөн ба зардлын функц TC = 6 + 6Q +6Q2
бол
пүүс ашгаа хамгийн их байлгахын тулд хичнээн хэмжээний бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх вэ ?
Бодолт:
Пүүсийн эрэлтийн функцээс нийт орлогын , улмаар ахиу орлогын функцыг олж болно.
P = 12 – Q → TR = P ∙ Q = 12Q – Q2
→ TRI
Q = MR = 12 – 2Q
TCI
Q = MC = ( 6 + 6Q +6Q2
)I
Q = 6 + 12Q. Пүүсийн хамгийн их ашигтай ажиллах нөхцөл MC = MR тул
12 – 2Q = 6 + 12Q → 6 = 14Q → Q*
=
3
7
, P*
=
81
7
болох ба үүнээс TR =
243
49
, TC =
474
49
→
𝜋 = TR – TC =
243
49
-
474
49
= -
231
49
Сэдэв . Бүтээгдэхүүний зах зээлийн хэлбэрүүд
4.ТӨЗЗ дээр 180 ижил хэмжээтэй пүүс үйл ажиллагаа явуулдаг байв. Пүүс бүрийн богино хугацааны
нийт зардлын функц ТС = 16 + 2Q + Q2
бол
а. Пүүсийн болон салбарын богино хугацааны нийлүүлэлтийн функцыг ол.
б. Эрэлтийн функц QD = 2160/P бол тэнцвэр тогтох үеийн үнэ болон Q*-r ол.
- 2. Бодолт:
a. TӨ33 дээрх пүүсүүдийн хувьд үйлдвэрлэлийн богино хугацаацд ашгаа хамгийн их байлгах зарчим нь
Р = МС байх бөгөөд үүний тусламжтайгаар хичнээн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх вэ гэдгээ тодорхойлдог.
Иймээс төгс өрсөлдөөнт пүүсийн нийлүүлэлтийн функцыг тодорхойлохдоо ахиу зардлын функцыг
ашиглана. Үүнийг нийт зардлын функцаас уламжлал аван тодорхойлбол
MC = TC′Q = (16 + 2Q + Q2
)′Q = 2 + 2∙Q болно. Үүнийг дээрх нөхцөл дээрээ орлуулбал.
Р = МС → P = 2 + 2∙Q . Эндээс нэг пүүсийн нийлүүлэлтийн хэмжээ нь Q = 0.5 ∙Р - 1 байна. Харин энэ
салбар эах зээлийн богино хугацааны нийлүүлэлтийн функц нь
Qs = 180 ∙Q = 180 ∙(0.5 ∙Р - 1) = 90 ∙Р- 180 болно.
б. Салбарын нийлүүлэлтийн функцыг олсон учраас тэнцвэр тогтох үеийн үнэ ба нийлүүлэлтийн
хэмжээг тооцъё. QD = Qs
2160
𝑃
= 90 ∙Р - 180 => 2160 = 90Р2
- 180∙P =>P = 6, Q =
2160
𝑃
= 360 Салбарт тогтох үнэ нь 6,
нийлүүлэлтийн хэмжээ нь 360 байна.
8. Монопольт өрсөлдөөнт зах зээлд үйл ажиллагаа явуулдаг пүүсийн нийт зардлын функц
TC = 100q - 3q2
+ 0.1q3
хэлбэртэй бол дундаж зардал хамгийн бага утгаа авах үеийн
үйлдвэрлэлийн хэмжээг ол.
Бодолт:
MC = AC үед дундаж зардал (AC) хамгийн бага утгаа авдаг.
MC = TC′Q = (100q - 3q2
+ 0.1q3
)′Q = 100 - 6q + 0.3q2
болно
AC = TC / q = 100q - 3q2
+ 0.1q3
/ q = 100 - 3q + 0.1q2
MC = AC → 100 - 6q + 0.3q2
= 100 - 3q + 0.1q2
→ 0.2q2
= 3q → q = 15
9. Олигополь зах зээл дээрх 2 пүүсийн эрэлтийн урвуу функц: Р = 50 − 2𝑞, 𝑞1 + 𝑞2 = 𝑞, пүүсүүдийн
зардлын функц TC1 = 2P1
2
+ 18 , TC2 = 2P2
+ 18 гэж тус тус өгөгдсөн байна. Уг пүүсүүд хуйвалдааны
зарчмаар үйл ажиллагаа явуулж байгаа гэж үзээд пүүс бүр ямар үнэтэйгээр хичнээн бүтээгдэхүүн
үйлдвэрлэхийг тодорхойл.
Бодолт:
Пүүсүүд хуйвалдааны үеийн тэнцвэрт байгаа бол салбарын нийт ашиг хамгийн их байхаар нууц хэлцэл
байгуулна. Үүнийг томъёолбол: max(𝑞1 + 𝑞2) ∗ 𝑝— 𝑇𝐶1 − 𝑇𝐶2 байна.
Дээрх эрэлтийн урвуу функцээс q олбол:
𝑞1 =
50−𝑝
2
; 𝑞2 =
50−𝑝
2
буюу
𝑞 = 𝑞1 + 𝑞2 =
50 − 𝑝
2
+
50 − 𝑝
2
=
50 − 𝑝 + 50 − 𝑝
2
=
100 − 2𝑝
2
𝑇𝑅 = 𝑄 ∗ 𝑃 = (
100−2𝑝
2
) ∗ 𝑃 =
100𝑝−2𝑝2
2
одоо ахиу орлогоо олохын тулд TR-c уламжлал авна.
- 3. 𝑀𝑅 = (𝑇𝑅)′
=
100𝑝−2𝑝2
2
=
(100−4𝑝)∗2
22
=
100—4𝑃
2
одоо зардлаа тооцно. P = Р1 = Р2
𝑇𝐶 = 𝑇𝐶1 + 𝑇𝐶2 = (2Р1
2
+ 18 + 2Р2
2
+ 18) = 4𝑃2
+ 36 эндээс МС-ийг олно. МС-ийг олохын тулд мөн
уламжлал авна.
МС = (ТС)′
= (4𝑃2
+ 36)′
= 8Р одоо ашиг хамгийн их байх нөхцлийн томъёонд орлуулан үнэ болон
тоо хэмжээг тооцож гаргана. МС =MR;
100— 4𝑃
2
= 8𝑃; 100 − 4Р = 16Р; 100 = 20Р; Р = 5
Р1 = Р2 = 5; 𝑞1 =
50−5
2
= 22.5; 𝑞2 =
50−5
2
= 22.5
Сэдэв. Бүтээгдэхүүний зах зээлийн тэнцвэр ба IS муруй
1. Нэгэн орны эдийн засгийн талаар дараах үзүүлэлтүүд өгөгдсөн байна. Үүнд: Хэрэглэгчийн зардал
C = 90 + 0.75(Y-T), татвар T = -20 + 0.4Y, хөрөнгө оруулалт I = 60, Засгийн газрын зардал G = 110
бол
Олох нь:
a) Тэнцвэрт үйлдвэрлэлийн хэмжээ
b) G = 160 болж өсвөл үйлдвэрлэл яаж өөрчлөгдөх вэ?
c) I = 65 - 10r ,Y1 = 400, Y2 = 450, G =110 бол зээлийн хүүг ол.
d) G =160 болж өгсөн бол зээлийн хүүг олж, IS муруйн өөрчлөлтийг графикаар харуул.
Бодолт:
a) Дээрх эдийн засгийн өгөгдлүүдийг ашиглан орлого буюу үйлдвэрлэлийн хэмжээг тодорхойлохдоо
Y = C + I + G гэсэн томёонд орлуулан зарим бодолтуудыг хийвэл Y = 90 + 0,75(Y-T) + 60 + 110 байдалтай
болж үүнийг цааш үргэлжлүүлэн бодож үйлдвэрлэлийн хэмжээг гаргаж ирнэ.
C = 90 + 0.75(Y-T) = 90 + 0.75( Y – (-20 +0.4Y)) = 90 + 0.75( Y + 20 – 0.4 Y) = 90 + 0.75Y + 15 – 0.3Y
= 105 + 0.45Y
Y = C + I + G = 105 + 0.45Y + 60 + 110 = 275 + 45Y
Y=275 + 0.45Y → Y- 0.45Y=275 → 0.55Y = 275 → Y=500
b) Засгийн газрын зардал өөрчлөгдсөнөөр үйлдвэрлэлд мөн өөрчлөлт гарах ёстой. Зөвхөн Засгийн
газрын зардлын өөрчлөлтийг оруулж дээрх аргаар бодолт хийснээр
Y = C + I + G = 105 + 0.45Y + 60 + 160 = 325 + 45Y
0,55Y = 325 болж Y=591
c) G = 110 үед: I, Y1, Y2 гэсэн здийн засгийн үзүүлэлтүүд өөрчлөгдөж өгөгдсөн нөхцөлд зээлийн
хүүгийн түвшин хэд байхыг тооцохын тулд эхлээд мөн л Y=C+I+G гэсэн томёог ашиглана.
- 4. Y= 90 + 0.75(Y+20 - 0.4Y) + 65-10r +160 = 90 + 0.75Y + 15 – 0.3Y + 65 –10r + 110 болж үүнийг
эмхэтгэснээр:
Y= 280 + 0,45Y - 10r буюу 0.55Y = 280 –10r
IS: Y = 509–18r одоо үүнд Y-н өгөгдсөн утгуудыг орлуулбал: G =110 үед
Y1=400 400 = 509 - 18r r1=6
Y2=450 450 =509- 18r r2=3.2
d) G = 160 үед: Засгийн газрын зардлын өөрчлөлтийг Y = C + I + G гэсэн томьёонд орлуулан бичвэл:
Y = 90 + 0.75(Y+20 - 0.4Y) + 65-10r +160 байдалтай болно. Үүнийг цааш үргэлжлүүлэн эмхэтгэх замаар
хялбарчилж бодолтыг үргэлжлүүлбэл
Y = 90 + 0.75Y + 15 - 0.3Y + 65 - 10r + 160=0
Y=330 + 0.45Y-10r
Y – 0.45Y = 330 -10r болж 0.55Y = 330 –10r
Орлого буюу үйлдвэрлэл нь :
Y=
330−10𝑟
0.55
= 600 − 18𝑟 одоо энэ тэгшитгэлдээ Y-н өгөгдсөн утгуудыг орлуулан r1, r2 утгуудыг
тодорхойлно.
Y1 = 400 400 = 600 -18r r1 =11.1
Y2 = 450 450 = 600 -18r r2=8.3
- 5. 2. Засгийн газрын зардал G = 500, төлөвлөгдсөн үндэсний хадгаламж, Sd
= 400 + 35r + 0.25Y - 0.1G,
хөрөнгө оруулалт ld
= 650 - 15r гэж өгөгдсөн бол:
a. Y1 = 800, Ү2 = 900 байхад IS - муруйг ол.
b. G = 600 байхад IS муруйг зур.
Бодолт:
Энэ бодлогын хувьд төлөвлөгдсөн хөрөнгө оруулалт I = 650 -15г, S = 400 + 0.25Y + 35r – 0.1G, G = 500
гэж өгөгджээ. Бүтээгдэхүүний зах зээл тэнцвэртэй байх гол нөхцөл төлөвлөгдсөн хадгаламж, хөрөнгө
оруулалттай буюу I = S явдал юм. Энэ томьёог ашиглавал
650-15г = 400 + 0.25Ү + 35r - 0.1*500
650 – 400 + 50 -50*г = 0.25*Ү болно. Y=1200 - 200r
Ү1 = 800 гэж өгөгдсөн туд 800 =1200 — 200г болж r1 = 2 гарч байна. Харин Ү2 = 900 гэж өгөгдсөн үед 900
=1200–200г болж r2 = 1.5 болж байна.
Хэрэв засгийн газрын зардал 650 болсон бол дээрх тэгштгэлээс зөвхөн G өөрчлөгдөнө. Дахин бодъё.
650 -15г = 400 + 0.25Ү+ 35r - 0.1* 650
650 – 400 + 65 - 50*r = 0.25*Y болно. Ү =1260 - 200г
Y1 = 800 гэж өгөгдсөн тул 800 =1260 - 200*r болж r = 2.3 гарч байна. Харин Ү2 = 900 гэж өгөгдсөн үед 900
=1260 – 200г болж г2 = 1.8 болж байна. Эндээс засгийн газрын зардал өссөнөөр IS муруй баруун тийш
шилжиж байна.